NEDERLANDSE VOLK
STROOMT SAMEN OM
TE GEDENKEN
Mannen in noodgebied
werkten verbeten door
Ruim 24
millioen
Coasters Westland
en Salland vergaan
-ê- Nederland
Prinsesjes bij
évacués
Amerikanen
doen hier
goed werk
Zandzakken
zwieren
door de lucht
Naamloze jongen doet naamloos groot werk
Uitkering aan
slachtoffers
Mansholt wil boeren
van rampeilanden
elders kans geven
Terug naar
Kruisland
i-5
Maandag 9 Februari 1953
Achtste Jaargang Nummer 2368
HetVrneVölk
DEMOCRATISCH-SOCIALISTISCH DAGBLAD - HOOFDREDACTEUR: K. VOSKUIL
Van een onzer verslaggevers)
Overal waar leed is, is zegen nabij. Deze troost heeft koningin Juliana bet
Nederlandse volk meegegeven, toen zij het toesprak in een nationaal pro
gramma, dat Zondagmiddag om één uur over de beide Hilversumse zenders werd
uitgezonden. De rede van de Koningin was bet hoogtepunt van deze snceuw-
licbte maar sombere dag, precies één week nadat het water zuidwestelijk Neder-
land verwoestte.
Smetteloze sneeuw en een onwezenlijke stilte. Meer op een
vredige winterse dag, dan op een dag van nationale rouw leek
deze Zondag. Maar de duizenden vlaggen halfstok, de gesloten
bioscopen en theaters, de inkeer in de kerken en het ernstige
radioprogramma hebben deze dag een karakter gegeven van
droefheid en gedachtenis. Een ootmoedige stilte na de storm.
Zaterdagavond bad het tot vér over de grenzen van het va-
»T i r> i- tierland zijn weerklank vond", zei de
rsationaal Kampen!onas Koningin en zij liep daarmee voor-
9 1 nsn non rmlrlpn rrpfplrl uil °p de weken en maanden, die na
ZT.you.UUli ^uiutui deze Zondag zullen komen, en die in
De gezamenlijke radio-om- het teken moeten staan van een
eensgezinde wederopbouw van wat in
roepen zullen op verzoek één ontzettende nacht werd verwoest,
r, e j Een donkere stem sprak na haar
van liet Kampentonus een rede tegen de achtergrond van een
artiV hppinnen onder het crgel' dat het volkslied speelde de
actie lieg]nnen onuer nei lwaalfde strophe van het Wilhelmus:
mol to ..Beurzen open, de Strophe van de wil des Heren, die
anders is dan de mensen soms wén-
dijken dicht Met deze sen.
actie wil men de offervaar
digheid in Nederland leven
dig houden, ook als de
grootste spanning geweken
Koningin Juliana, prins Bernhard
en de prinsessen Beatrix en Irene
f hebben Zondagochtend de dienst in
IS. want de ellende blijft. de Hervormde kerk. in Baarn. die
geleid wera door ds Vermaat, bijge-
Aldus heeft de voorzitter van de WCOnd. Prinses Wilhelmina woonde
Nederlandse Radio ünie, prof. dr J. jn Amsterdams Nieuwe Kerk de
B. Kors O.P. Zaterdagavond door de oecumenische dienst bij, die op het
radio meegedeeld. Het gironummer laatste ogenblik geleid moest wor-
voor deze actie is 17. Het postbus- der. door ds M. Groenenberg, omdat
nummer in Hilversum, waarheen prof. dr S. F. H. J. Berkelbach van
.„--Jon oei Sprenkel door een spoorwegon-
bijdragen gezonden kunnen worden n,et m U(d kon |ljn
is eveneens 17.
(Zie verder pag. 2)
lllllllllllllilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
De prinsessen Beatrix en Irene
brachten Zaterdagmiddag in Doorn
onverwacht een bezoek aan de
évacué's die juist uit Zierikzee waren
aangekomen. Ze bezochten het ont-
vangcentrum in de openbare school
en namen de magazijnen in ogen
schouw, waar de vluchtelingen van
kleding worden voorzien. De kinderen
van de pas aangekomenen werden
verrast met speelgoed. Om ongeveer
half zes hebben zij onverwacht ook
nog een bezoek gebracht aan de
évacué's uit SchouwenDuiveland
die in het bondshuis van de Neder
landse Protestanten Bond te Soester-
berg zijn ondergebracht. Zij deelden
ook hier speelgoed uit aan de kin
deren.
„Hoe dieper de nood, die zijn of- geen uur worden gemist aan het
fers nam, des te dieper is tevens in harde werk op de dijken. Daar, mid-
dc harten het beginpunt gelegd voor j den in het water, maar gelukkiger
een verbroedering der mensheid, die j nog dan wie ver van hun verwoeste
dorp in geïmproviseerde verblijven
moeten leven, herdachten zij wat zij
verloren: op Tholen, in Zierikzee. in
Stellendam, aan het Zwin, overal
v aar het water toesloeg.
Nederland had behoefte aan deze
ingekeerde dag na een week vol ram
pen. Maar Nederland had deze zelfde
dag evenveel behoefte aan sterke
mannen, die doorwerkten aan het
herstel En in koortsachtige haast
hébben zij gewerkt. In het weekein-
de vielen tientallen gaten dicht, en
nog nimmer he eft Rijkswaterstaat da
vuisten zó gebald.
Deelde niet de Directeur Generaal
mee. dat al over enkele dagen een
volledige kaart van de dijkgaten ge
reed zal zijn? Dan zal onmiddellijk
de urgentie worden bepaald van het
herstel der verschillende gebieden.
Hulpwerk ging
gewoon door
En ten slotte: de hulp, die Neder
land zo hard en hard nodig heeft is
doorgegaan, óók deze stille Zondag.
Vier en twintig millioen gulden is er
tot nu toe bij het Rampenfonds bin
nengekomen, niet geteld de ontzagge
lijke materiële hulp. Bij stromen en
stromen blijft het buitenland de lage
Koninklijk gezin
ter kerke
geval niet op tijd aanwezig kon zijn.
In alle Nederlandse kerken is op
deze Zondag een inzameling gehou-
acr. voor het Nationale Rampen
fonds. Ook de Joodse Gemeenten in
het gehele land hielden speciale
diensten, evenals Vrijdag de Moham
medaanse Raad.
„In deze dagen van gevaar en
leed" zo richtte zich de Wereld
raad der Kerken in een boodschap
tol ons volk „groet de Wereldraad
de Nederlandse Kerken met Psalm
46: „God is onze toevlucht en sterkte,
ten zeerste bevonden een hulp in
benauwdheden. Daarom zullen wij
niet. vrezen al verplaatsten zich de
aarde en al wankelden de bergen in
heu hart der zee..."
Dijk eiste hun
krachten
Oude mensen eri kleine kinderen
zijn in Zeeland de kerken binnen
gestroomd. Géén jonge en krachtige
mannen. Die konden geen dag en
De ramp van het verzwelgende
water is voorbij. Voorbij? Nee. Het
herstel begint pas en het zal maan
den, jaren duren. Maar de machte
loosheid is voorbij, de onbeschrijfe
lijke angst dat er niets meer aan te
doen was, dat de hulp te laat kwam
Voor bijna veertienhonderd is de
hulp te laat gekomen. Maar voor al
die tienduizenden anderen is een
nieuwe week begonnen, een week van
herstel en vernieuwing. Dat heeft
deze droeve, winterse Zondag Ne
derland geleerd.
(Van een onzer verslaggevers)
Verschillende publicaties hebbende
afgelopen dagen gewag gemaakt van
de wijze waarop de Amerikanen te
werk zouden gaan bij het dichten van
dijkgaten.
Volgens die verhalen zouden de
Amerikaanse troepen daarbij gebruik
maken van Baileybruggen, die zij
zouden leggen van het ene kapotte
punt naar het andere, waarna men
volgens het verhaal deze bruggen vol
gooit met stukken beton om dit alles
daarna te laten springen.
Wij zijn bevoegd namens de staf
der Amerikanen mede te delen, dat
dit verhaal op louter fantasie berust.
De staf noemde deze manier van wer
ken een fantastische geldverspilling,
waarvan men misschien in oorlogstijd
gebruik zou kunnen maken, maar die
in vredestild nog nimmer is toege
past en ook niet toegepast zal wor
den.
De Amerikaanse troepen doen
vooral in Noordwest-Brabant uitste
kend werk: zij dichten dijkgaten en
leggen geheel nieuwe dijken aan.
Maar Baileybrugmatc ieal is er op
het ogenblik in heel Nederland niet
te vinden. -
lllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllll
ryO HET den wil des Heren
Zj Op dien tijd ha,d geweest,
Had ik geern willen keren
Van U dit zwaar tempeest.
Maar de Heer van hierboven,
Die alle ding regeert
Die men altijd moet loven,
En heeft het niet begeerd.
iiiiiiiiiliiiiiliiillliililllilllllllliliiiiililllllilliilliil
Volendamse kotters
weer terug
Acht van de achttien Volendamse
kotters, die vorige week hulp gingen
brengen aan de overstroomde gebie
den, zijn thans in hun haven terug
gekeerd. Zij hebben vooral in het
begin van de week door het brengen
van voedsel veel goed werk kunnen
doen. Toen andere schepen terugkeer
den achtten zij hun taak afgelopen.
De vorige burgemeester van
Hoge en Lage Zwaluwe, de heer J.
Gotwaldt. thans burgemeester van
Etten, is zolang er geen nieuwe burge
meester is benoemd, tijdelijk weer
autoriteit van zijn vorige gemeente.
Uit de wirwar van berichten over de watersnood zijn eerst
«thans de droeve tijdingen opgedoken over het vergaan van twee
coasters, die beide onder Nederlandse vlag voeren. Het waren
de Westland en de Salland. die naar men thans aanneemt
tijdens de storm van verleden week Zondag zijn onderge
gaan.
De Westland was een kustvaarder
van 426 bruto registerton van de
rederij Agence Maritime Joh. D. Vets
en Co te Antwerpen. Het in 1931 bij
de Gebr. Pot te Bolnes gebouwde
scheepje was Vrijdags voor de storm
onder bevel van kapitein Penning uit
Maassluis van Brunsbüttel aan de
monding van de Elbe in Duitsland
vertrokken naar.Kinslin in Engeland.
Sindsdien heeft men niets meer van
het schip of zijn tien koppen tellende
bemanning vernomen.
De Salland was 297 bruto register
ton groot en verliet vlak voor de
storm het Engelse Kanaalplaatsje
Par om koers te zetten naar Stock
holm. Het schip was eigendom van
de Gebr. J. en M. Teekman te Delf
zijl en was in 1951 te Alphen aan den
Rijn op de scheepswerf De Vooruit
gang van stapel gelopen.
Geruchten willen, dat twee sloepen
en enkele luiken van de Salland aan
gespoeld zijn, doch zekerheid hierom
trent heeft men in Nederland nog
niet.
(Van een onzer verslaggevers)
Hij is negentien jaar, woont in
Amsterdam en gaat nog op school,
ten naam heeft hij niet. net zo min
als de duizend anderen die tien dui
zend naamlozen van daken hebben
gehaald en uit bomen hebben ver
lost.
Hij is negentien jaar. een jongen
nog. Maar hij kwam bij eerste op
roep. Een schip bracht hem van Rot
terdam naar een plaats die hij zich
niet meer herinnert. Een helicoptère
bracht hem verder naar Zierikzee.
Daar stond hij vorige week Maan
dagnacht in een korte broek, die pad
vinders dragen, bij de Rode-Kruis
post en meldde zich.
Zaterdagnamiddag is hij weer ver
trokken. Voor het overbrengen van
berichten naar Tilburg, en voor een
kort verlof. Maar hij is niet naar
Amsterdam gegaan naar zijn fami
lie. Hij is nu alweer in Zierikzee. de
spookstad.
Hij is alweer op Schouwen-Duive-
land. waar hij bij Nieuwerkerk" tij
dens de dagen van de redding al
leen op het dak van een schuur bleef
wachten tot de rubberboot, die af
geladen met drenkelingen te zwaar
zou zijn geworden als hij was mee
gegaan, terugkwam. Een deel van
het dak stortte in, en de jongen viel
in het ijskoude water. Hij klom
terug, en wachtte uren op de boot.
Sprak moed in
Hij waakte gedurende de nacht bij
de gewonden aan boord van de At
lanta, die onderweg naar Rotterdam
waren. Hij gaf hun te eten, sprak in
zijn jongenstaal bemoedigende woor
den en warmde de wezenloos verkil
de kinderen, als de moeder hen niet
meer kon houden.
Een geredde man sloeg hem, in
eer vlaag van waanzin tijdens de
tocht naar Rotterdam tegen de grond
en vloekte hem uit. Terug van de
eerste vaart met de gewonden ging
hi; weer met de rubberboten mee.
Met een andere jongen peddelde hij
naar de boerderijen en bracht red
ding, waar een menselijke stem nog
de kracht had antwoord te geven
op zijn geroep.
Hij voer 's nachts en had alleen
maar angst, dat het prikkeldraad de
rubberboot zou scheuren.
Tijdens een van die dagen borg hij
met anderen bij een dijkgat dertig
aangespoelde doden. Oudere man
nen, die alleen nog maar bereid wa
ren te sterven, heeft hij van daken
in de boot gesleurd. En toch is hij
maai- negentien jaar.
Hij is naamloos, en hij wil het al
tijd blijven. Hij woont in Amster
dam. waar hij Woensdag zo graag
zou willen zijn omdat hij dan jarig
is. En hij moet ook weer naar school
omdat hij bang is achter te komen.
De verjaardag en zijn school zijn de
kleine onbelangrijkheden, die hij nog
kent. In al het andere is hij naam
loos groot geweest.
Hij is een van de velen, die met
tien rechter handen midden in de
ellende heeft gestaan, en heeft aan
gepakt. En hij schaamde zich als hij
ie vermoeid om nog te staan, een
uur in een hoek lag om te slapen.
Grote Amerikaanse vliegtuigenhoe
groot, kan men zien op deze foto,
die uit het „ruim" van een dezer toe
stellen is genomen voeren dage
lijks duizenden zandzakken aan
naar plaatsen waar men ze voor dijk
herstel dringend nodig heeft. Wan
neer ze hoven de plaats van bestem
ming zijn gekomen, worden de zand
zakken, zo snel als het kan, omlaag
geworpen.
Tijdelijk sneeuw
van het
Zwaar bewolkt niet tijdelijk sneeuw.
Matige tot krachtige zuidoostelijke
wind. Later op de dag in het zuid
westen mogelijk ruimend naar noord
west en enkele regen- of hagelbuien.
Matige tot lichte vorst. In het zuid-
westen echter lichte vorst tot tem
peraturen om het vriespunt.
Dinsdag: zon op 8.05. onder 17.44;
maan op 5.59, onder 12.48.
In het hart van Nederland op de
koepel van het historische paleis op
de Dam in de hoofdstad hing
Zondag de vlag halfstok. Teken van
rouw. dc zelfde rouw, die door hon
derdduizenden andere vlaggen in
heel het land werd vertolkt.
De minister van Maatschappelijk
Werk heeft de gemeentebesturen ge
machtigd. aan de slachtoffers van
de ramp uitkering te doen op basis
van de regeling hulpverlening slacht
offers.
Voorts mogen uitkeringen gedaan
worden aan „kwartiergevers en kwar
tiernemers", dit geldt dus voor allen,
die bij derden zijn ondergebracht.
Het Informatiebureau van het
Rode Kruis heeft medegedeeld, dat
alle aanvragen naar adressen van
geëvecueerden kunnen worden ge
richt tot het Informatiebureau van
het Nederlandse Rode Kruis, Jan
Evertstraat 1 te 's Gravenhage.
Men kan alleen schriftelijk aan
vrage doen. Deze schriftelijke aan
vragen kunnen echter bij de plaat
selijke bureau's worden ingeleverd.
Dringend wordt verzocht voor élke
gezochte een afzonderlijke aanvrage
in te leveren.
Men dient te schrijven of de ge
zochte gehuwd of ongehuwd is, de
meisjesnaam van gehuwde vrou
wen enz.
Het bureau Watersnood van het
Rode Kruis is thans gevestigd Prin-
sessegracht 33 te Den Haag. Aan
vragen en aanbiedingen moet men
daarheen richten.
(Van onze landbouwredacteur)
Minister Mansholt bereidt een wetsontwerp voor, waarbij de
voor Walcheren na de oorlog afgekondigde herverkavelingwet
ook van toepassing wordt verklaard op het eiland Schouwen-
Duiveland. Dit zou betekenen, dat ook op dit eiland boeren op
basis van vrijwilligheid elders een bedrijf zullen kunnen krijgen.
De minister dacht hierbij aan bedrijven in de Noordoostpolder
en dc andere toekomstige Zuiderzeepolders.
De driehonderd geëvaeueerden uit
Kruisland hebben in Ossendrecht,
waar zij in het militaire kamp ver
bleven. bericht ontvangen, dat zij
naar hun woningen mogen terug
keren.
Driehonderd andere geëvaeueerden
moester, in hun blok achterblijven,
omdat hier mazelen is uitgebroken.
Het militaire kamp in Ossendrecht
is in gereedheid gebracht voor de
Amerikanen, die bij de herstelwerk
zaamheden zullen helpen. De évacué's
uit Zeeland, die hier verbleven, zijn
meer naar het oosten vervoerd, voor
namelijk naar Eindhoven.
Velen hadden het gevoel, hierdoor
..verder van hun grond te geraken"
maar begrepen de noodzaak plaats te
moeten inruimen voor werkkrachten.
Deze mededeling deed minister
Mansholt tijdens een kort onder
houd met een onzer redacteuren.
Ook de eilanden Overflakkee en
Tholen komen volgens de minister
in aanmerking voor herverkaveling.
Voor Overflakkee moet men echter
eerst nog beter op de hoogte zijn
van de toestand en de gevolgen van
de overspoeling Vooi Tholen dat
slechts gedeeltelijk ondergelopen is,
ligt de moeilijkheid in het weinige
enthousiasme van de bevolki-j voor
ruilverkaveling.
Vooral bij de boeren op het droge
gedeelte zou men waarschijnlijk op
grote tegenstand stuiten De minis
ter heeft in samenwerking met zijn
collega's van Financiën en Weder
opbouw veertien bureau's voor het
getroffen gebied in het leven geroe
pen, die de herstelwerkzaamheden
voor deze departementen coördine
ren. In het buitenland zijn reeds
grote bestellingen voor gips geplaatst
voor het ontzilten en verbeteren van
de bodem.
(Zie verder pag. 2)
