GIRO 9575
Op waardige wijze herdacht
wit Nederland donkere dagen
In felle sneeuw-
Nederland weer
en hagelstorm dicht
zijn gebroken dijken
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WILHELMUS
Wat gegeven werd
in andere streken
DE WEG VAN CHAOS NAAR VEILIGHEID
Alle verbindingen hersteld
BIJZONDERE DANK AAN AMATEURS
ROND HET
RAADHUIS
MationaCe tauutdag: vlag HaCpytak
MOUWEN OMHOOG
ONS LAND MOET DROOG'
Tachtig doden
in Fijnaart
3)e£eid6e(Soti^ont
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
MAANDAG 9 FEBRUARI 1953
44ste JAARGANG No. 12809
Niet geven, maar offeren
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w., f 2.p. tnnd., f 6.p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Adverts 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
„Dit lijden voert maar naar één uitkomst
INGETOGEN ALS HET WITTE SNEEUWKLEED BUITEN, HEEFT NE
DERLAND GISTEREN ZIJN SLACHTOFFERS HERDACHT, DIE IN DE
ONGELIJKE STRIJD VAN DE AFGELOPEN WEEK HET LEVEN HEB
BEN GELATEN OF BEROOFD WERDEN VAN HET DIERBAARST, WAT
21J OP AARDE BEZATEN.
OOK IN DIT SOBERE HERDENKEN HERKENDE MEN DE NUCHTERE
NEDERLANDER, DIE ZICH NIET LAAT OVERWELDIGEN DOOR EEN
Soo het den wille des Heeren
Op die tijt had gheweest,
Had ick gheern willen keer en
Van u dit swaer tempeest:
LEED, DAT ZOEKT NAAR DEMONSTRATIE, MAAR DIE ZICH BEZINT
iN DE STILTE, WAAR NEDERIGHEID GEBOREN EN KRACHT GE
VONDEN WORDT.
Maer de Heer van hier boven
Die alle dinck regeert,
IN DE VROEGE OCHTENDUREN TOGEN VELE HONDERDDUIZENDEN
OVER HET WITTE DOODSKLEED VAN DE ONBESMETTE SNEEUW
NAAR DE KERKEN OM DAAR HEM, DIE MEESTER IS OVER VEILIG-
Diemen altijt moet loven
En heeftet niet begheert.
HEID EN GEVAAR, OOTMOEDIG OM ERBARMEN TE SMEKEN.
LANGS DE VERSTORVEN STRATEN, WAAR DE STILTE NIET VER
BROKEN WERD OMDAT DE DIKKE SNEEUW ZELFS "HET GELUID
VAN DE DUIZENDEN VOETSTAPPEN WEGGENOMEN HAD, HINGEN
DE HONDERDEN VLAGGEN HALFSTOK, HET ENIGE UITWENDIGE
(Na de radiorede van H. M.
de Koningin werd gisteren de
12de strophe van het Wilhel
mus gedeclameerd).
TEKEN VAN NEDERLANDS ROUW.
En de stilte der straten bleef gedurende de gehele dag bewaard. De roe
keloze schreeuw van een enkeling klonk stug tegen de stomme gevels en
verstierf zonder de minste weerklank te vinden als een onverwachte en
onaanvaarde dissonant.
De bisoscopen en de etalages hadden zich gehuld in het duister van de
rouw en de café's, die dit voorbeeld niet gevolgd waren, ooden wellicht een
nog doodsere aanblik, doordat de weinige bezoekers het as van de rouw en
inkeer niet vermochten te verwijderen.
Nederland rouwde in stilte. In de huiskamers zat men stil bijeen en luis
terde naar de woorden van de koningin, die sprak over het Nederland, dat
als een kind overvallen was en dat als een kind het hoogste gebod van de
naastenliefde, ons door Christus gegeven, die alle 'eed doorleden heelt en
kent, gevolgd was.
„God doet thans een beroep op onze
geestelijke veerkracht", zo besloot
de Landsvrouwe. „Dit lijden voert
maar naar één uitkomst, zowel voor
de doden als voor de levenden, en
dat is- Naar barmhartigheid van God
en waar deze werkt in de mens. Over
al waar leed is, is zegen nabij."
In ootmoed en onderwerping was
het koninklijk huis in de morgenuren
het Nederlandse volle voorgegaan. In
de Ned. Hervormde Kerk te Baarn
woonden de koningin, te zamen met
prins Bernhard en de prinsesjes de
kerkdienst bij. Prinses Wilhelmina
volgae de bijzondere oecumenische
diens' bij in de Nieuwe Kerk te Am
sterdam. En naast de rouw toonde
Nederland nogmaals zijn offervaardig
heid die zc nauw aan de smart ver
bonden is. In alle kerken werd slechts
één collecte gehouden en deze was
om de materiële nood van de getrof
fen gebieden te lenigen. Alhoewel
een schatting vandaag nog wel niet
te eerwachten is, duiden de eerste
berichten op een offerbereidheid, die
na een week van geven bijna niet
meer- mogelijk werd geacht.
In de katholieke kerken in Am
sterdam werd minstens twee ton ge
offerd en ook uit andere plaatsen ko
men de meest sprekende cijfers.
Ook in de kerken van het getroffen
gebied werden speciaie kerkdiensten
gehouden. En in de waardige stilte
van Nederland in rouw werd slechts
in deze streken het lied van de arbeid
gehoord, omdat de strijd tegen de nog
immer dreigende zee niet onderbro
ken mag worden.
De collecten, die gisteren in alle
kerken van Nederland gehouden
zijn, hebben zoals de eerste be-
r.v:hten veecs aantonen ahe ver
wachtingen overtroffen.
Enkele grenen uit de overvloed
van opbrengstfn: Dekenaat Haar-
,em ƒ110 000.(waarvan stad
Haarlem f70 000, dekenaat Deift
ƒ43.912.01; dekenaat Poeldijk
3S.077,12.dekenaat Utrecht
ƒ55.701- Rotterdam ruim ƒ120 000;
in Den Haag ruim f 140.000.
Millioenenschade bij de P.T.T.
De P. T. T. heeft door de stormvloed van 1 Februai'i voor millioenen gul-
der.s schade geleden, aldus verklaarde de directeur-generaal, de heer L.
Neher. Op Zondagmorgen waren de verbindingen met Engeland, Frankrijk
en België vrijwel geheel verbroken.
Niet velen hebben dit kunnen bemerken.
Het verkeer, ook het binnenland, waar de verliezen in telefoon- en tele-
graafcentrales, apparaturen, toestellen en kabels groot is, werd hetzij langs
draad en kabel, hetzij door de lucht, met tijdelijke herzieningen hersteld.
Er is in een week tijds reeds veel hersteld. De amateurzenders, die tij
dens de grootste nood in de rampgebieden en in Den Haag uitstekend en
prijzenswaardig werk hébben gedaan, kunnen thans tot rust komen. Alle
p'aatsen, waar mensen wonen, zijn thans, zij het soms nog moeilijk, weer
bereikbaar.
Ongeveer dertig P.T.T.-kantoren werden door de stormvloed uitgeschakeld
Het personeel in de noodgebieden heeft bijzonder veel persoonlijk initia
tief aan den dag gelegd. De post is, hoe dan ook, bezorgd. Brieven van een
velletje papier met het stempel „noodgebied" werden ongefrankeerd ver
stuurd.
Vier gaten in de binnendijk ten Noord-Westen van St. Annaland zijn
Zaterdag gedicht. Dit succes werd niet zonder meer behaaldtientallen
dijkwerkers waterbouwkundige ambtenaren, chauffeurs, paardenknech
ten en andere hulpkrachten leverden urenlang een schier ondragelijke
strijd tegen de natuurelementen. Ijzige sneeuwbuien daalden op de reeds
verkleumde gezichten van de dijkwerkers neer en slechts zij, dit alle be
schikbare krachten inschakelden, volhardden. De plaatselijke Roode Kruis-
efdeling en enkele particulieren zorgden inmiddels dat het de mannen aan
niets ontbrak. Tussen de maaltijden door kwamen zij aandragen met een
warme kop soep of koffie. Zij trotseerden daarvoor welhaast onbegaanbare
dijken.
Gisteren werd niet, zoals gebruikelijk, in St. Annaland -ie kerkklok ge
luid. Er werd gewerkt, hard gewerkt, opdat de dijken rondom St.-Anna-
lend volgende week bestand zullen blijken tegen het huge water. In de
avonduren werd een kerkdienst gehouden, waarin men Hem dankte, die
St. Annaland behoedde voor groter onheil. Wel is het dot-p zwaar bescha
digd, maar zoals bekend heeft het geen doden te betreuren.
De burgemeester van Poortvliet
heeft ons medegedeeld, dat de gaten
in de buitendijk thans zijn gedicht.
Men is met man en macht bezig de
Nationale rouwdag ii
vlag halfstok. Op
l Den Haag, de zetel der regering. Van de regeringsgebouwen op het Binnenhof waait de
de voorgrond het standbeeld van koning Willem H.
dijk te verstevigen. Alle vier gaten
twee in de binnendijk en twee in
de buitendijk zijn thans gedicht.
Voor de eerste maal is Zaterdag geen
nieuw vloedwater Poortvliet binnen
gestroomd. Er wordt echter nog
steeds „gedropt", daar Poortvliet
nog steeds rondom in het water is
gelegen. Het water in het dorp is
evenwel niet hoger gekomen. De
burgemeester deelde meae, dat de be
volking loffelijk is gestemd over de
„droppings" alsmede over de ver
leende hulp door Franse en Neder-
lande militairen, door arbeiders uit
alle delen van het land en door de
technici van verschillende instan
ties.
Meer dan de helft van Poortvliet
staat nog onder water. Ongeveer vijf
tienhonderd van de 17Oö zielen tellen
de bevolking heeft zich verzameld
rondom de hoge gedeelten van het
dorp bij het raadhuis. i ff
De verbinding met het plaatsje j
Tholen is in uiterst noodzakelijke ge
vallen mogelijk. Dan dient gebruik
te worden gemaakt van enkele in
Poortvliet gestationneerde roei- en rub
berboten. Scherpenisse kan thans
worden bereikt met hoge tractors
en hoge vrachtwagens. De burge
meester van Pocrtvliet deelde nog
mede, dat het moreel van de bevol
king op hoog peil staat. De mensen
gunnen zich geen tijd om te eten en
te slapen. De toestand blijft hoopvol
hoewel de mannen die thans aan de
dijken werken, veel last ondervin
den van de thans heersende koude.
Een lichtpunt is, dat Poortvliet Za
terdagavond weer op het lichtriet
van de Provincie Zeeuwse Electri-
citeits-maatschappij werd aangeslo
ten.
provisorisch te kunnen dichten, ten
minste als de weersomstandigheden
gunstig blijven. Due firma's zijn bij
het herstel van deze gevaarlijke
doorbraak, waardoor bij hoog water
nog steeds water het land binnen
stroomt, ingeschakeld. Het ligt in de
bedoeling na dichting van deze
doorbraak met het droogmalen van de
polder Ruigenhil, waarin Willemstad
is gelegen, te beginnen. Het herstel
van de drie andere gaten zal minder
moeilijkheden opleveren. Door deze
gaten stroomt tenminste bij vloed
geen water meer naar binnen. Het
stadje Willemstad zelf staat droog,
maar rondom de stadswallen staat
alles blank.
HERSTEL IN BERAAD.
Zaterdagmiddag werd te Goes een
bespreking gehuuden var verte
genwoordigers van de stichting voor
de landbouw in Zeeland met een
deputatie uit de lsndelijke stichting.
Verder waren aanwezig de provin
ciale Voedselcommissaris in Zee
land, enige consulenten en de di
recteur van de gezondheidsdienst
voor dieren in Zeeland.
Het eerste punt, dat werd behan-
i>kl was de toekomstige schade
regeling, die waarschijnlijk op korte
termijn is te venvachten, ingedeeld
naar verschillende rubrieken. Het
ligt in de bedoeling om, zodra deze
regeling bekend is, hierover een uit
eenzetting te ge.ven in de verschil
lende districten en evacuatiecentra.
Er zal op worden aangedrongen om
ook op fiscaal gebied tot redelijke re
gelingen te komen met betrekking
tot de uit te keren vergoedingen.
Verder werd gesproken over de or
ganisatie van het waterschapswezen
in verband met de geweldige ramp
in het Zuidwesten des lands.
De evacuatie van het vee verloopt
vlot en naar wens, waarbij blijkt
dat er minder vee is verdronken, dan
aanvankelijk werd verwacht. In
Schouwen-Duiveland werd het ver
dronken vee geschat op 90 pet. van
het totaal; deze schatting zal wel
licht teruglopen tot 5ü pet. Stam-
boekpaarden zullen zoveel mogelijk
in enkele delen van Zeeland worden
geconcentreerd.
Er dient ook een premie te wor
den uitbetaald voor noodslachtingen
en sterfgevallen van het vee, het
geen volgens de bestaande regeling
niet mogelijk is. Bij de wederop
bouw van de veestapel zal gestreefd
worden naar de aankoop van tbc-
vrij en zo mogelijk ook abortusvrij
vee. Het bedrijfslaboratrium voor
grondonderzoek te Goes wordt
„Yout-laboratorium". Vandaag zou
worden beginnen met de bemonste
ring ih Zeeuwsch-Vlaanderen.
De behandeling en het onderhoud
van de uit het water gekomen ma
chines zal speciale aandacht vra
gen, waarover dezer dagen een pu
blicatie is te verwachten. Hiervoor
wordt speciaal personeel aangetrok
ken. Bij een snelle behandeling kan
de schade tot een minimum worden
beperkt.
WILLEMSTAD IS DROOG.
Rondom Wilemstad is men thans
met man en macht bezig om de dij
ken te dichten. Er moeten vier gaten
worden hersteld. De gevaarlij leste
doorbraak hoopt men Woensdag a.s.
Reeds duizenden padvinders en
padvindsters hebben de afgelopen da
gen meegeholpen de nood in de ge
troffen gebieden te lenigen. Ande
ren stonden te popelen om ook iets te
doen.
Om al deze padvindsters en pad
vinders in de gelegenheid te stellen
ook hun steentje bij te dragen zullen
zij a.s. Zaterdag 14 Februari voor het
nationaal rampenfonds tenminste één
gulden gaan verdienen.
Kabouters, welpen, padvindsters,
gidsen, verkenners, voortrekkers, pio
niers. leidsters en leiders, zij allen
trekken er die dag op uit om onder
het motto „Mouwen omhoog, ons land
moet droog", in uniform allerlei
werkjes te verrichten en zo tenminste
één gulden te verdienen.
De Nederlandse padvindstersraad
en de Nederlandse padvindersraad,
die deze actie organisren, wijzen er
met nadruk op, dat op geen enkele
wijze en onder geen beding werkjes,
die in verband staan met de ramp,
tegen betaling mogen worden uitge
voerd. Ook zij, die reeds rechtstreeks
bij de hulpverlening zijn betrokken,
mogen hun werk voor deze actie niet
onderbreken.
Volgens mededeling van het secre
tarie te Willemstad, zouden, volgens
onbevesitgde berichten, in Fijnaart
rond 80 doden zijn te betreuren. Be
kend is, dat de watersnood aan 46 in
woners van Fijnaart het leven heeft
gekost.