Lieut. Howard ging niet graag
naar basis Stuttgart terug
Nieuws uit gemeenten in de
overstroomde gebieden
Ir R. G. Maris: toestand ernstig,
maar niet wanhopig
Valkenburg centrum van lucht-bevoorrading
Min, Drees onder de indruk
na vlucht over noodgebied
Wat samenwerking
vermag
Alles goed en wel
er zo over
De Rotterdammer
Pag. 4
Maandag 9 Februari 1953
(Van een onzer verslaggevers)
DE Fairchild „Packet", in de wandeling „Flying Boxcar" genaamd,
draagt het nummer 535 en de Amerikaanse herkennings-ster fier
over het ondergelopen gebied; in de buik van dit reuzenvliegtuig
liggen vijftien grote pakken klaar, om boven Ooltgensplaat en Wisse-
kerke gedropt te worden. Lieutenant Howard van de United States Air
Force kijkt weemoedig door de raampjes van de cockpit: hij gaat, na
deze laatste vlucht boven het noodgebied, niet graag naar Stuttgart
terug. Hij heeft bewondering voor de Nederlanders en de wijze, waarop
ze zich na deze nationale ramp herstellen en hij voelde het als een
voorrecht, dit herstel met zijn „air-droppings" te mogen steunen. Even
later worden de eerste pakken met jerrycans drinkwater uit de open
achterzijde van het vrachtvliegtuig geworpen, op de helling van een
dijk bij Ooltgensplaat, waar kleine zwarte figuurtjes opgewonden
zwaaien bij het openen van de witte parachutes, die het hoognodige
drinkwater zachtjes naar de aarde laten zweven.
Mr. Fock wijst er op, dat de regering
wel degelijk met haar hulp paraat was,
dit in tegenstelling met sommige berich
ten, die een te laat ingrijpen insinueren.
„Zondag reeds werden er verkennings
vluchten uitgevoerd", aldus mr Feck.
..In de kamer zal daarover trouwens
binnenkort een nota worden overhan
digd".
Vaklui
De Fairchild 535 ia even te voren van
het vliegveld Valkenburg opgestegen
waar de officieren uit de „Briefing
Room" lieutenant Howard precies ver
telden, hoe te vliegen, waar te droppen
en hoe terug te keren. Want de organi
satie, die daar in korte tijd is opge
bouwd we zouden haast zeggen uit
de grond gestampt", als de officieren en
mannen van de Marine Luchtvaart
Dienst niet net deden, of ze daar hun
hand niet voor omdraaien... klopt
precies. In de kamer Operationswor
den de inlichtingen en meldingen, die
van het bureau van de Nederlandse
Territoriale Bevelhebber in Den Haag
doorkomen, op een grote kaart met
punaises en spelden in allerlei kleuren
aangegeven. Ooltgensplaat heeft drink
water nodig. Wissekerke ook. Tioee
gele hoedjes prijken op de kaart. En
even later wordt er een kaartje bijge
schoven: „535", dat zoveel zeggen wil
als Fairchild 535 is met benodigd water
onderweg".
Na de gedetailleerde en practische in
structies van „Briefing" loopt de beman
ning van de 535 naar het toestel, ccmtro
leen de pakken jerrycans, de parachutes,
rijdt naar de startbaan en trekt het
toestel met brullende motoren de lucht
in, uw verslaggever in een te klein
parachute-draagstel in de trillende romp
meevoerend. Wij maken het droppen
van dichtbij mee. wij horen hoe de eerste
waarschuwingsbel rinkelt als Ooltgens
plaat in zicht komt.
Maar voor wij weer op Valkenburg
onze minister-president naar huis zagen
vertrekken, voert lieutenant Howard ons
ter gelegenheid van zijn afscheid van
de lucht-hulp over het gehele getrof
fen gebied. In Ooltgensplaat zwaaien
kleine poppetjes op de dijk ons een har
telijk bedankje toe. als alle 500 liters
drinkwater keurig langs de dijk zijn neer
gegooid (ja, deze jongens zijn vaklui!)
en in Wissekerke zien we enkele deurtjes
opengaan en pieterige mensjes naar de
wei hollen, waar een andere 500 liter
keurig „in de cirkel' zijn gedropt. Dan
vliegen we over Zeeuws-Vlaanderen,
Zuid-Beveland, Noord-Beveland, Schou-
wen-Duiveland en Goeree-Overflakkee,
Voorne-Putten, Hoekse Waard en IJssel-
monde naar het Noorden. En de indruk
die we meenemen, is niet nieuw. Reeds
de gehele week waren wij met een boot
in Zeeland en Zuid-Holland, doorkruis
ten wij het getroffen gebied per auto.
Maar een overzicht zoals men dat alleen
m een vliegtuig kan krijgen, is tien maal
meer verbijsterend dan alle individuele
indrukken- die men in een week aan
elkaar kan rijgen. Nederland is zwaar
getroffen.
Als we Lt. Howard naar zijn bele
venissen vragen, wordt hij geheel en al
een bescheiden mens, die aarzelend
langs ons heen kijkt. „Mijn belevenissen
zijn van geen belang in verhouding tot
wat hier gebeurd is en wat hier door
uw landgenoten gedaan wordt.Wel
moet hij bekennen, nog nooit de be
roemde „landen onder de zeespiegel" zo
bewust bezien te hebben. „Je leest dat
wel, maar pas als je zo'n watersnood
ziet, besef je wat het is. U, Nederlan
ders, hebt wel moedDan schudt
hij ons als een oude vriend de hand,
zoekt zijn bemanning bij elkaar en
maakt zich gereed, om naar Stuttgart
terug te keren.
Waar Nederlanders bang waren, dat de
Amerikanen wel eens een beetje te veel
publicity-minded" zouden kunnen zijn
en wat te veel reclame voor eigen huis
zouden kunnen maken, vinden wij slechts
bescheidenheid en waardering
Avondklok in Zierikzee
Zaterdag is in Zierikzee een avond
klok ingesteld van 10 uur 's avonds tot
7 uur 's morgens. Het is voorts verbo
den, zonder schriftelijke vergunning van
de politie de gemeente betreden of zich
in het overstroomde of geëvacueerde
gebied van de gemeente, met welk doel
ook, te begeven. Van dit verbod zijn mi
litairen die hulp 1 tomen bieden, uitge
sloten.
Verscheidene straten in de gemeente
zijn afgesloten, 'hetgeen op borden is
aangegeven. Het is ten strengste ver
boden. deze straten binnen te gaan. De
politie zal na de eerste sommatie van
vuurwapenen gebruik maken.
Zierikzee is geadopteerd door de ge
meente Almelo en door de stad Dan
ville in Pennsylvania (V.S.).
Vijf gewonden bij tram
botsing in Amsterdam
In Amsterdam is Zaterdag een bijwa
gen van lijn 3 tegen de voorwagen ge
botst. waardoor 5 passagiers werden ge
wond, waarvan 1. een 35-jarige vrouw,
die vermoedelijk een hersenschudding
had bekomen, naar het Wilhelminagast-
huis moest worden vervoerd. Vier anr
dere passagiers werden licht gewond en
konden op eigen gelegenheid hun weg
vervolgen.
Het ongeval ontstond, doordat een
splitpen, tussen de beide koppelstangen
niet aanwezig was. Hierdoor is de ver
bindingsbout losgetrild, zodat de beide
wagens ontkoppeld werden.
Toen de motorwagen bij een halte
stopte, ontstond de botsing. Er was vrij
veel glasschade. Het tramverkeer onder
vond plm 25 minuten vertraging.
yAN deze vliegende kisten uit
worden zandzakkenvoedsel,
water, medicamenten en al wat nodig
is gedropt boven de noodgebieden.
Door ramp getroffen
verzorgden van Stichting
1940-45
De verzorgden van de Stichting 1940-
1945 uit de noodgebieden wordt ver
zocht zo spoedig mogelijk hun nieuw
adres mede te delen aan het hoofdbu
reau van de Stichting 1940—1945. He
rengracht 527 te Amsterdam, tel. 35280,
opdat voor tijdige betaling kan worden
zorg gedragen. Het verdient aanbeve
ling het vroegere adres ook te vermel
den.
Eiland van Doidiecht
Dordrecht. Vele ouders van leer
lingen van middelbare-, ULO- en Nijver
heidsscholen in Dordrecht hebben zich
i'oerelid verklaard leerlingen van deze
scholen, die uit overstroomde gemeen
ten in'de omtrek zijn geëvacueerd, in
huis te nemen, opdat deze jongens en
meisjes hun eigen school kunnen be
zoeken.
Veiligheid
Wie denkt, dat Amerikanen slordig en
onverschillig werken, moest óók eens een
keer tussen de af te werpen pakken mee
de lucht in gaan. De „afwerpers", drie
in bont geklede jonge mannen, de kauw
gum achter de kiezen en de vliegbrillen
op het voorhoofd, binden zich met
-,ropes" vast in het interieur. Sinds één
van hun collega's zichzelf per ongeluk
„gedropt" heeft en met gebroken benen
„ergens in het water" bleef liggen, zijn
ze nog voorzichtiger. Zij gaan achter de
pakken zitten, die gevaarlijk op het
randje van de open achterzijde der laad
ruimte wiebelen, en als het belletje drie
korte signalen geeft, trappen zij drie
pakken uit het toestel. De parachutes
vouwen zich open- de voorraden drink
water zakken langzaam naar de grond.
Diep onder indruk
Even na ons stijgt dan onze minis
ter-president W. Drees in een Havil-
land „Domino"-toestel op, om in
gezelschap van de secretaris-generaal
van Algemene Zaken, mr C. L. W.
Fock, een vlucht boven de noodgebie
den te maken. En evenals wij, ziet
minister Drees de eenzame huisjes in
een onafzienbare watervlakte staan,
ziet 'hij de geïsoleerde dorpen, de jam
merlijk vernielde dijken, treft hem
het beklemmende schouwspel van een
zo grote ramp. Evenals wij vergeet hij
dagelijkse zorgen en plichten en is hij
alleen maar Nederlander, die ziet,
hoe het water een deel van zijn land
heeft stukgemaakt, beseft hij, wat het
een inspanning, een zorg en een moeite
zal kosten voordat wij dit land
weer met noeste arbeid, vernuft en
doorzettingsvermogen zullen hebben
teruggewonnen.
Als de president na zijn vlucht weer
op Valkenburg aankomt, verklaart hij.
dat hij diep onder de indruk is, en niet
in staat, ons in een onderhoud bijzonder
heden te vertellen.
Hoekse Waaid
Numansdorp. Het water vloeit af.
Een der binnendijken is zo versterkt,
dat indien de weersomstandigheden niet
bijzonder ongunstig worden, geen vrees
meer bestaat voor nieuwe overstroming.
Minister Staf heeft Zaterdag deze ge
meente bezocht.
Voome-Puffen
Zuidland. Zuidland is geadopteerd
door de gemeente Alphen aan de Rijn.
Goeiee-Oveiilakkee
Vliegtuigen van Gilze-Rijen maakten
180 vluchten voor personen- en goede
renverkeer en voerden 8 verkennings
tochten uit.
Ooltgensplaat. De gemeente is ge
deeltelijk droog.
Er zijn ongeveer 500 mannen achter
gebleven om aan de dijken te werken.
Zij worden van Willemstad uit van
levensmiddelen voorzien.
Dirksland. De polder is geheel
droog.
Oude- en Nieuwe Tonge. Beide
dorpen zijn geïnundeerd.
Herkingen-Ouddorp. Beide
meenten staan nog rondom in het wa
ter.
West-Goeree. Geheel droog.
Achthuizen. Het geïsoleerde dorp
wordt van Willemstad en Dïntelsas uit
per boot geproviandeerd.
Tiengemeten
Op het eiland Tiengemeten zijn 50 a
boeren achtergebleven in drie groepen
bij elkaar. Zij zijn geheel geïsoleerd;
ook radioverbinding ontbreekt. Van Wil
lemstad uit varen boten, die hun de
noodzakelijke levensbehoeften brengen.
Boten uit deze gemeente hebben even
eens alle cadavers van verdronken vee
rond het eiland geborgen.
West-N ooid-Biabant
Ossendrecht. Zondagochtend om
uur is het militaire kamp, waarin 2340
evacués uit Zeeland en West-Brabant tl.j.-
waren ondergebracht, ontruimd in ver-
band met het hoge water, dat op 14 Fe
bruari wordt verwacht, In 60 autobus
sen gingen de getroffenen naar Eindho-
gATERDAG werden te Oude-Tonge
de eerste slachtoffers van de
watersnood begraven. Het gezamen
lijke graf werd gedolven in de dijk.
Fijnaart. Het aantal doden
stegen tot 80. Aan 46 inwoners heeft de
watersnood het leven gekost.
Kruisland. De evacué"s uit Kruis
land hebben van de burgemeester me
dedeling gekregen, dat zij naar huis te
rug kunnen keren.
Terheijden. De evacué"s uit Ter-
heijden-Wagenberg mogen nog niet te
rugkeren.
Willemstad. Hier wordt ijverig ge
werkt aan het dichten van de dijken.
Het gevaarlijkste van de vier gaten
hoopt men a.s. Woensdag provisorisch
hersteld te hebben. Dan kan begonnen
worden met het droogimalen van de
polder Ruigernh.il, waarin de gemeente
ligt. Er stroomt, ook bij vloed, geen wa
ter meer in de polder, die nog wel
blank staat.
Willemstad biedt veel hulp aan enkele
in Zeeland gelegen geïsoleerde centra in
Zeeland. Ook belast de gemeente zich
met de verzorging van de 50 a 60 boeren
op het eiland Tiengemeten, dat per boot
te bereiken is. De 500 in Ooltgensplaat
achtergebleven mannen worden even
eens van Willemstad uit van noodzake
lijke behoeften voorzien, evenals de ge
meente Achthuizen op Goeree-Overflak
kee.
Werkendam. De bewoners van de
nieuwe uitbreiding kunnen weer naar
hun huizen terugkeren. De gemeente is
weer voorzien van electriciteit en water
leiding. Twee grote pompen zijn bezig,
de Vervoornepolder leeg te malen, zodra
het gemaal hier droogkomt, wordt het
in werking gesteld. De Werkense- en de
Sleeuwijkse-polder staan nog onder wa
ter. Het gat in de Vissersdijk is gestopt,
dat bij de r.k. kerk is thans onderhanden.
Slavenisse. s— Zaterdagochtend om
8.45 uur hebben alle achtergeblevenen
in Stavenisse vijf geïdentificeerde
slachtoffers naar hun laatste rustplaats
begeleid. De burgemeester leidde de be
grafenis;; de heer Zoeterdorp hield een
korte toespraak.
Poortvliet. De gaten in de buiten
dijk en die in de binnendijk zijn ge
dicht. De dijken worden thans versterkt.
De gemeente ligt echter neg in het wa
ter. Droppings moeten daarom uitge
voerd worden boven Soherpenisse.
Meer dan de helfit van de gemeente is
onbewoonbaar; 1500 inwoners hebben
zich verzameld op de hoge plaatsen
rondom het raadhuis. Er zijn 200 inwo
ners geëvacueerd. Met boten wordt de
hoogst nodige verbinding met Tholen
onderhouden; Soherpenisse is met voer
tuigen te bereiken. Er is weer licht in
de woningen en de toestand blijft vol
gens de burgemeester hoopvol.
Zeeland
Krabbendijke. De dijk van de Erna-
nuelpolder is gedicht, waardoor de be
dreiging van zeven polders thans voor
lopig is afgewend. Er wordt hard
de dijken gewerkt door Nederlandse
Amerikaanse militairen.
Rilland Ealh en Kruiningen Beide
gemeenten zijn geheel geëvacueerd. Se
cretaris Kouman neemt in Rolland de
zaken van de overleden burgemeester
waar. Niettegenstaande hij een flinke
griep aanval heeft, blijft hij op zijn post.
Domburg. De duinen van Dom
burg hebben zwaar geleden onder de
storm. De strandtoegangen zijn onbruik
baar; de boulevard eist dringend her
stel. Vaste badgasten hebben financiële
steun toegezegd.
St. Annaland. In de Noordweste
lijke binnendijk zijn vier gaten gedicht.
Het dorp is zwaar beschadigd, maar erlde storm van 1894 door de commissie
zijn geen doden. |Lorentz. De storm van Februari heeft
Sluizen in mond van Hollandse IJssel
kunnen meewerken tot beveiliging
(Van een onzer verslaggevers)
DE wilde golven hebben in het verdronken gebied plaats gemaakt
voor de doodse stilte van ijs- en sneeuwvelden. Een barre ver
latenheid van eindeloze vlakten met weggezakte huizen, smalle
dijken en massa's wrakhout
Wanneer we met de „Prins Bemhard" van de K.L.M. in gezelschap
van de directeur-generaal van Rijkswaterstaat, ir A. G. Maris, de hoofd
ingenieur-directeur C. in 't Veld en de hoofdingenieur G. R. R. de Graaff
boven het overstroomde gebied vliegen, lijkt het ons alsof er geen
beginnen meer aan is om ooit het land op de zee terug te veroveren.
Doch dan horen we de ingenieurs tot elkaar zeggen: „Het is ernstig,
maar niet hopeloos."
Trouwens, ook uit de verdere woorden
van ir Maris is voortdurend een zekere
mate van vertrouwen te concluderen.
Zelfs heeft hij factoren kunnen vinden,
die de vreselijke ramp, welke ons land
heeft getroffen, tenminste enigszins ver
zachten.
In de eerste plaats noemde hij het be
staan van de afsluitdijk, waardoor een
herhaling van de watersnood van 1916 in
Noord-Holland is voorkomen. De Zui
derzeedijken zijn namelijk berekend op
Q Kernen van ingezonden stukken
Schouwen-Duiveland
Vliegtuigen zetten het overbrengen
van zieken en ouden van dagen voort.
Er werd veel materiaal voor de hulp
diensten gedropt.
Brouwershaven. Geheel droog.
Noord-Gouwe. Eveneens droog.
Serooskerke en Schuddebeurs.
Beide gemeenten zijn nog geïnundeerd.
Zierikzee. Zierikzee is geadop
teerd door de gemeente Almelo er
door de stad Danville in Pennsylvania
(V.S.). In de gemeente is een avondklok
afgekondigd van 10 uur 's avonds tot 7
uur "s morgens. Het is verboden zonder
schriftelijke vergunning van de burge
meester de gemeente te betreden. Toegang
tot de volgens aankondiging op borden
afgesloten straten is ten steegste ver
boden; de politie schiet na eerste som
matie.
Nog erger gekund
Na de ontzettende catastrophe, waar
voor het water ons volk heeft geplaatst,
is men geneigd zich te gaan verdiepen
in eventuele fouten, die wellicht in het
verleden zijn gemaakt. Doch het is
moeilijker voor een vakman om
schuldigen aan te wijzen dan voor de
leek, die terstond met zijn oordeel
klaar staat en onmiddellijk bereid is
naar links en naar rechts met verwij
ten te gaan strooien. Evenwel ook de
verstandige leek, die zich de we-
eldreputatie van onze waterbouwkundi
gen maar slechts even herinnert, zal
zich wel tienmaal bedenken, alvorens
zijn pijlen op de mannen van Water
staat af te schieten. Trouwens, het is
toch nog altijd zo, dat de mens. zelfs
de allerbekwaamste, er nimmer in zal
slagen de enorme krachten, welke in
de natuur schuilen, nauwkeurig vast te
stellen. Dat is zelfs bij benadering niet
voor hem weggelegd. Inplaats van cri-
tiek te oefenen op al dan niet vermeen
de beleidsfouten zou ik er als insider
echter wel op willen wijzen, dat deze
verschrikkelij fce watersnood een nog
veel grotere ellende had kunnen veroor
zaken. En wel wanneer de waterstand
in onze rivieren toevallig ook nog hoog
was geweest. Want dan was het water
uit de Noordzee in nog veel sterker ma
te tussen de Zuidhollandse en Zeeuwse
eilanden opgestuwd en hadden de over
stromingen zich nog veel en veel ver
der uitgestrekt. Thans echter waren de
rivieren in staat een groot deel van
het door de Noordwester opgejaagde
zeewater op te vangen. Waar deze din
gen onherroepelijk vaststaan lijkt het
me een gebiedende eis, dat zo spoedig
mogelijk begonnen wordt met het leg
gen van zeer zware dijken naar het
voorbeeld van de Afsluitdijk die de
watergeulen tussen de diverse eilanden
radicaal van de Noordzee afsluiten. Het
geen behalve veel grotere veiligheid te
vens zou betekenen een belangrijke aan
winst van eerste' klas bouwgrond. Me
de hierdoor zijn m.i, de ontegenzegge
lijk zeer grote bedragen, die met het
uitvoeren van zulke denkbeelden zijn
gemoeid, volledig verantwoord. Ten
overvloede wellicht zij er tenslotte op
gewezen, dat de Westerschelde (Antwer
pen) en de Nieuwe Waterweg (Rotter
dam) natuurlijk niet voor afsluiting in
aanmerking kunnen komen.
Insider
Hoe te helpen
Woorden helpen hier niet. Daden wor
den verlangd. Wat denkt men van het
voorstel, verzenders van brieven, brief
kaarten e.d, op te wekken, resp. te ver
plichten een „Rampzegel 1953" bij te
plakken ten bedrage van luttele centen?
M.i. zou binnen korte tijd een belang
rijk bedrag verkregen zijn tot leniging
van de nood.
P. A. B.
Hoe te helpen II
Na de ontzettende ramp, die het Zuid-
Westen van ons land getroffen heeft,
worden allerwegen in binnen- en buiten
land acties ingezet om de slachtoffers
financiële hulp te bieden.
Ondergetekenden menen, dat met
dewerking van de tabaksverwerkende
industrieën, door het rokende deel van
het Nederlandse volk een aanzienlijke
bijdrage ter leniging van de grote nood
geleverd kan worden, wanneer ten be
hoeve van het Nationaal Rampenfonds
de prijs van de tabaksartikelen met
een gering bedrag wordt verhoogd. De
ze toeslag zou door een sluitzegel op
de verpakking kunnen worden aange
geven en kunnen bedragen: 5 cent per
20 cigaretten, per 10 cigarillos en per
50 gram kerftabak en 1 cent per stuk
voor sigaren.
Op grond van de gegevens, die in de
recente verbruiksstatistieken van het
CBS zijn vermeld, kan worden verwacht
dat deze toeslag voor het Rampenfonds
een bijdrage betekent van naar schat
ting ruim 100.000 per dag.
Voorts zou nog een groot bedrag kun
nen worden verkregen door verhoging
van de toegangsprijzen van de biosco
pen, wanneer deze in hun journaal films
van de watersnood vertonen.
Enige medelevenden.
Waarom niet terstond?
Het is voor mij onbegrijpelijk, hoe
men pas Maandagavond, naar een ra
dioreporter meedeelde, door middel van
een vliegtuig ontdekte, dat er nog meer
gebieden in nood waren dan de reeds
bekende. Waarom niet terstond Zondag
morgen nauwkeurige verkenningsvluch
ten gemaakt? Er stonden toch zoveel
mensenlevens op het spel?
C.O.
Koop een boot
Met de ervaringen van de jongste na
tionale ramp voor ogen zou ik er de
aandacht op willen vestigen, dat men
toch ook weer niet te veel op het men
selijk vernuft van onze waterbouwkun
digen, met name van onze dijkenbouwers
mag rekenen. Daarom adviseer ik alle
boeren, die thans nog in zo'n kunstma
tige zwemkom, alias een polder, wonen,
inplaats van een auto of kar om te be
ginnen een boot aan te schaffen. En
bovendien vraag ik me af, of er bij
het maken van dijken niet wat meer
met bazalt en beton moet worden ge
werkt inplaats van met klei en zand.
Want deze materialen spoelen maar al
te gemakkelijk weg. Geen geld voor be
ton ca.? Dat kunnen alleen zij bewe
ren, die te veel rekenen en te weinig
zienvan en in het leven.
G. W. F. G.
Zie en luister
De stormwind raast,
Gods adem blaast.
De sterke dijken breken!
De roem, de trots van Nederland
Is nu een roede in Gods hand.
Een onheilspellend (teken!
Een droeve rij
Gaat zij aan zij,
Van huis en haard verdreven.
Van wal, door vlijt met eigen hand
En Gods zegen daar geplant.
Zij hielden nog het leven!
En wie zijn wij(
Die 't stormgetij
Weer mochten overleven,
En die van eigen huis en haard.
Het zonnig plekje, ons zo waard,
Bezitters zijn gebleven?
De stormwind raast,
Gods adem blaast
O zie, o zie en luister,
En helpt hier met een dankbaar hart
Tot leniging van nood en smart
Tot licht in 't dikke duister.
Een huismoeder.
Polderjongens en
geleerde heren
In ben een geboren Stellendammer.
Naar mijn mening had de ramp. die ons
vaderland nu heeft getroffen, niet zo 'r
omvang aangenomen als men tijdig maat
regelen had getroffen. In zeker twintig
jaar is niet meer aan strand- en dijk
versterking gewerkt. Verleden jaar was
ik in Stellendam en ik ben toen hevig
geschrokken. Het strand voor de dijk,
waar ik ben geboren, was zowat tot de
dijk toe weggeslagen, Ik heb toen tegen
mijn vrouw gezegd: „Als er wat gebeui-t
loopt het hele eiland onder."
Onze voorvaderen sloegen langs het
hele strand paaltjes waartussen wilge
tenen werden gevlochten. Daarachter
kwamen bazaltstenen, zodat de golven
waren gebroken voor ze de dijk bereik
ten. Ernstige schade kon het water dan
niet meer aanrichten.
Wanneer dan weer zand was aange-
slipt kwam er een nieuwe rij paaltjes
met wilgetenen, zodat steeds meer land
op het water werd veroverd.
Tegenwoordig moet je scheef lopen
van de papieren, wil je iets bereiken.
Men wil blijkbaar liever werklozen hou
den dan geleerden met de polderjongens,
die precies weten wat er moet worden
gedaan, laten overleggen en dat werk
dan ook uitvoeren. Ik ben bereid mee
te werken en leiding te geven. Maar ik
ben 34 jaar en dat is, volgens de ambte
lijke opvatting, te oud. Laten de auto
riteiten eens ernstig overdenken hoe het
in de toekomst in deze moet gaan.
B. J. v. d. V.
deze echter verre overtroffen.
Ten tweede prees ir Maris de moderne
hulpmiddelen, waardoor de berichten
dienst en de reddingswerkzaamheden
tot zulke geweldige prestaties in staat
zijn. De helicoptère bijv. heeft onschat
bare diensten bewezen. Ten derde zag ir
Maris de grote nationale eenheid en be
wogenheid als een lichtpunt in deze da
gen van ellende, terwijl de hulp uit het
buitenland zowel materiële als morele
kracht geeft.
Zwakke plekken
Wat betreft de verwachtingen voor 16
Februari, wanneer een nieuwe spring
vloed verwacht wordt, legde ir Maris
er de nadruk op, dat de vloed alleen
niet bepalend is voor het gevaar. De
windkracht speelt een veel groter rol.
Een dijk is geen homogeen kunstwerk.
Ze heeft sterke en zwakke plekken en
evenals bij een keten bepaalt de zwak
ste schakel de sterkte. Daarom wor
den extra-voorzieningen getroffen,
bijv. bij de breuken, welke aan Iuw-
zijde ontstaan zijn. De overslaande
golven hebben, zelfs indien de dijk
een voldoende kerend vermogen heeft,
een funeste invloed, daar ze de dijk
aan de binnenzijde ondermijnen. Toch
er geen reden tot ernstige ongerust
heid, daar de storm van de vorige
week heviger is geweest dan in 300
jaar geconstateerd was. Een herhaling
binnen de veertien dagen zou wel heel
uitzonderlijk zijn.
Om echter zo goed mogelijk voorbe
reid te zijn, wordt er met man en macht
aan de voorzieningen gewerkt. Zelfs kan
een lichte vorst hierin geen vertraging
brengen. Zware vorst zou nieuwe moei
lijkheden kunnen veroorzaken, daar er
dan nieuw gevaar ontstaat door de ijs-
schotsen Bij alle voorzieningen geldt in
de eerste plaats: droog houden wat
droog is. Daarom wordt bijv. op het lage
gedeelte langs het Voornskanaal een ex
tra-bekisting met zandzakken aange
bracht.
Een troost is het, dat verder geen zor-
jen behoeven gemaakt te wonden over
de Moerdijk. Reeds is een vrachtauto van
Dordrecht naar de Moerdijk gereden om
de weg te beproeven. Het resultaat was
dusdanig, dat men het vei'keer kan her
stellen, zodra het water weg is.
Grote verrassing
Gezien de omstandigheden, aldus ir
Maris mag het een grote verrassing he
ten. dat de Schielandse hoge zeedijk het
gehouden heeft en dat het gat bij Ram-
mekens gedicht kon worden. Dit laatste
was mogelijk, doordat er een drempel
was overgebleven, welke bij eb droog
viel. Verder is bewezen, dat het aanbe
veling verdient om bij het begin van
de Hollandse IJssel, dus in de mond,
sluizen aan te leggen. Hierdoor zou het
niet nodig zijn, de Nieuwe Waterweg met
sluizen af te sluiten, wat op begrijpelijke
weerstand van Rotterdam zou stuiten.
Dat de grote zeedijken minder schade
hebben geleden dan de andere dijken,
schreef ir Maris toe aan het feit, dat
dit nieuwe kunstwerken zijn, terwijl de
andere dijken historisch gegroeid zijn.
Of de bunkers langs de kust de weer
stand verzwakt hebben durfde ir Maris
niet te zeggen. Slechts in één geval
wijst men een bunker als directe oor
zaak van een breuk aan. nl. bij Wil
lemstad. Ook is er geen verschil te con
stateren in de sterkte der dijken, welke
in onderhoud zijn bij de Rijkswaterstaat
en bij de waterschappen. Hoewel een
voorstander van deze centralisatie, gaf
ir Maris toe, dat nu bij het herstel meer
gecentraliseerd gewerkt zal moeten wor
den. Dit zal echter geheel een kwestie
van regeringsbeleid zijn.
Minister Algera op
Goeree
De minister van Verkeer en Water
staat heeft Zaterdag een ezoek gebracht
aan Hellevoetsluis en enkele punten van
Goeree en Overflakkee.
Goederen voor Tholen
via Bergen op Zoom
De burgemeester van Tholen heeft be
kend gemaakt, dat levensmiddelen en
goederen, bestemd voor het eiland Tho
len, moeten worden afgeleverd ten kan
tore van de B B.A. te Bergen op Zoom,
vanwaar zij zullen worden doorgezonden.
