EVACUATIE DINSDAG VOLTOOID
hulp groeit,
herstel begint
Meesten van
in veiligheid
eilanden
Vele vissers gaan
Aantal doden thans 1372
In fonds
bijna 17
millioen
weer naar huis
Ga niet
kijken
Zwaarst
getroffen
Per gezin f 65
nood
Slot van
tragische
vlucht
Maar wat speelt zich
af rond Haamstede?
Dit jaar toch
oogst in deel
van noodgebied
Dijken worden gedicht
Herhalings
oefeningen
afgelast
Ook Zweden
draagt bij
Nog mensen in
Het Vrije Volk
)AGBLAD - HOOFDREDACTEUR: K. VOSKUIL
Zaterdag 7 Februari 1953
Achtste Jaargang No. 2367
CTITG. N V. DF. ARBEIDERSPERS. DIRECTIE
H.. r. KUILENBURG en C. r. d. WAERDEN.
ZWANESTRAAT 14. GRONINGEN.
ABONNEMENTSPRIJS: 44 CENT
PER WEEK ƒ5.70 PER KWARTAAL.
DEMOCRATISCH.SOCIALISTISCH DAGBLAD - HOOFDREDACTEUR: K. VOSKUIL WW LOSSE NU.MMIRS: IO CENT PER EXEMPL.
Weet wel man
segt medewerking
met AVRO op
De Weet-wel-manook
bekend als de „Antwoord"-
man") en de redacteur van
't Avro-progranima „Ik weet,
ik weet wat u niet weet", heb
ben het volgende telegram
aan het bestuur van de Avro
gezonden:
„Door betreurenswaardige
houding voorzitter Avro inza
ke gedragslijn in huidige na
tionale noodtoestand zijn wij
genoodzaakt met ingang van
heden alle werkzaamheden
voor de rubriek „Ik weet ik
weet ivat u niet weet" te be
ëindigen."
Beide heren waren als
losse medewerkers aan de
Avro verbonden.
De collecten voor hel. Rampen
fonds hebben in Sassen helm
een bedrag van ruim 104 000 reeds
overschreden en nog steeds komen
giften binnen. Dit betekent per ge
zin in Sassenheim ƒ65.
Gisteren heeft een groot aantal vis
sersschepen, dat in de wateren rond
Schouwen-Duiveland opereerde, koers
gezet naar huis.
Een van de redenen was, naar een
terugkerende kotterkapitein ons ver-
lelde (en ook uit de radiogesprekken
bleekt een afgeluisterd gesprek op de
137 meter tussen de marinecomman
dant van Zierikzee, kapitein ter zee
kolonel) Van Waning. en een zijner
ondergeschikten, aan wie hij verbood
verder nog orders in ontvangst te
nemen van een andere kapitein ter
zee, kolonel Van Dullem, die in de
nabijheid van Zi eveneens leldng-
gevende reddingar'oeid verrichtte
De hoge toon. waarop dit (ook
door ons gehoorde gesprek werd ge
voerd. heeft de vissers onaangenaam
getroffen.
„Laat die kolonel het dan zelf
maar doen", was hun reactie, waar
van wij de redelijkheid overigens niet
willen beoordelen!
Het onmiddellijk daarna gedane
verzoek eveneens per radio om
nog een dag of vier in de buurt te
blijven, ook al was er op dat moment
geen werk, hebben vele schippers in
De meeste slachtoffers zijn ge
vallen op het eiland Goeree-Over-
flakkee. nl. 433.
Over de andere eilanden en ge
bieden zijn de verliescijfers thans als
volgt: Tliolen 304, Brabant 187, Hoek-
schewaard 144. Schouwen-Duiveland
115. Noord-Beveland 41. Voorne-
Pnttcn 27. Zuid-Beveland 26. Zuid-
Holland 18. Oost-Zeeuwscb-Vlaande-
ren 12. IJsselmonde 10. Sint Philips-
land 9. Noord-Holland 6. Walcheren
5, Alblasserwaard 4. Land van Heus-
den en Altena 3, Tien Gemeten 2,
Beijerland 2.
Aangespoeld van elders 24.
Het Nationaal Rampenfonds had
Vrijdagavond 16.900.000 gulden ge
teld. Dat is het bedrag, dat binnen
is; er is nog veel op komst. De pro
vincie Groningen heeft at met al
reeds twee millioen bij elkaar ge
bracht. Arnhem, dat het halve mil
lioen gepasseerd is. hoopt een mil
lioen bij elkaar te krijgen.
Een goed idee heeft de gemeente
Eist in de Over-Betuwe. Men zit daar
met een tekort op de gemeente
begroting voor 1953 van 112.000 gul
den. zodat uit de gewone middelen
niet te putten valt. Eist heeft echter
uit zijn saldi-reserve van ƒ120.000
een bedrag van ƒ20.000 aan het
Rampenfonds geschonken. Eist weke
andere gemeenten met tekorten,
maar een mogelijke onbestemde re
serve op het zelfde te doen.
(Zie elders in dit nummer)
Als dit moment voor de vluchte
lingen uit Schouwen was aangebro
ken, was het ergste voorbij. Voorbij
de angstige uren op zolders en daken,
in bomen soms. voorbij de urenlange
vlucht over dijken die het elk ogen
blik weer dreigden te begeven.
Hier begon in Zierikzee het
laatste stuk van hun tragische tocht:
goed verzorgd in het ruim van een
schip, dat hen naar veilige oorden
bracht, waar zij op hun verhaal kon
den komen.
Maar dan?
(Van een onzer verslaggevers)
De evacuatie is nog in volle gang. Er is geen sprake van, dat
ze geheel en al voltooid zou zijn en het zal nog dagen duren
voor het zover is. Maar wel kan men zeggen, dat het grootste
gedeelte van de bevolking van de meest bedreigde gebieden
Schouwen en Duiveland, Goeree. een aantal in groot gevaar
verkerende dorpen thans naar veiliger plaatsen is overge
bracht. Ellende heerst echter nog rondom Haamstede.
De twee grote doorgangscentra.
Rotterdams Ahoy-hal en Dorarechts
Victoriafabriek. vangen het grootste
eecieelte van de verdrevenen op. ook
Brabant herbergt een groot aantal
Men tracht wel is waar de mensen
zo dicht mogelijk in de buurt van
hun woonplaats te houden, maar dit
lukt slechts in een klem aantal ge
vallen.
Twee plaatsen wAren er Vrijdag
slecht aan tor: Brulnisse en Re-
nesse Beide moesten zij hoog
nodig worden geëvacueerd. Van Brui-
nisse uit zond burgemeester Michae-
lis 's morgens vroeg als eerste eva-
eue's honderd ouden van dagen naar
Dordrecht.
De evacuatie moet thans zover
worden voltooid, dat, er nog slechts
vijfhonderd van de achttienhonderd,
die er van de oorspronkelijke 2400
inwoners bleven, over zijn. Deze vijf
honderd man zullen met kracht de
herstelling van de doorgeslagen bin
nendijk ter hand nemen.
Ondanks het feit, dat Rcnesse's
dijk Donderdag niet doorbrak, heeft
incn radiotelcfonisch een dringende
oproep om schepen voor evacuatie
gedaan. Onmiddellijk is daaraan op
grote schaal gehoor gegeven. De
scheepvaart van hulpbiedende vaar
tuigen is hier echter zo groot, dat
er verwarringen dreigen te ont
staan. Latei op de dag dcriden de
burgemeester en de evacuatie-com
missaris mee. dat eerst het huisraad
in veiligheid gebracht moest worden
en dat de evacuatie kon worden uit
gesteld.
(Vervolg op pap. 2)t
de wind geslagen. De mannecomman-
dant zette in dit verzoek uiteen, dat
de evacuatie bii voorkeur werd uit
gevoerd met binnenschepen, maar
dat de grotere schepen diensten kon
den bewijzen als reddingboten voor
het geval er stormweer zou opsteken
en zich een nieuwe noodtoestand
zou ontwikkelen.
Vele vissers vonden dat rijkelijk
vaag Zij waren gekomen om mensen
te redden en nu die er blijkbaar niet
meer waren, wilden zij terug aan de
arbeid.
Dit geldt intussen niet voor allen.
Daarom zal, indien zich werkelijk een
nieuwe noodtoestand ontwikkelt,
scheepsruimte genoeg aanwezig zijn.
temeer daar nog steeds boten van
allerlei slag wij hebben o.a. een
aantal Lemster botters gezien in
de richting Zeeland opstomen.
Ook voor hen zal het een teleur
stelling zijn wanneer zij vernemen,
dat het grootste werk is gedaan. Ook
het hospitaalkerkschip De Hoop is
op zijn tweede reis op de rede van
Zierikzee geduldig blijven wachten
De haven was vol en alle berichten
wijzen er op. dat de afvoering der
;n gevaar verkerende bevolking van
het eiland nagenoeg is voltooid.
(Van onze landbouwredacteur)
„Zo snel mogelijk beginnen" is het
devies.- dat. minister Mansholt aan
zijn medewerkers en allen, die be
trokken zijn bij het landbouw -herstel
in de overstroomde gebieden, heeft
Visserij-inspectie bezocht de minister
Woensdag en Donderdag het getrof
fen gebied, om zich te oriënteren over
de omvang van de ramp en de moge
lijkheden voor het herstel.
Bij dit herstel kan men steun v
den in de wetenschap, dat. bepaalde
delen van Westelijk Noord-Brabant
en Zuid-Beveland vrij snel drong
kunnen komen en nog dit jaar een
oogst kunnen opleveren.
Tijdelijke wijzigingen in het bouw
plan in verband met enige verzilting
kunnen daarbij niet uitblijven.
Schouwen-Duiveland noemde de
minister „een tweede Walcheren".
Tijdens dit bezoek heeft de minis
ter zo veel mogelijk reeds de richt
lijnen vastgesteld, die zullen gelden
bij het landbouwherstel.
Zo snel mogelijk zal een nieuw
ganisch apparaat worden geschapen
voor het herstel, waarbij men gebruik
zal maken van de met de Rijksdienst
voor het Landbouwherstel opgedane
ervaringen, ten einde de noodzake
lijke werkzaamheden te doen verrich
ten.
Alle mogelijkheden, die de organi
satie van het ministerie van Land
bouw biedt, zullen hierbij ingescha
keld worden.
Ook de schaderegeling In het on
dergelopen gebied en het ontwerpen
van een financiermgsregeling voor
het landbouwherstel zijn reeds ter
hand genomen.
De weersverwachting van het
K.NM.I. Ie De Bilt. geldig tot Zatei
dagavond luidt:
Wisselende bewolking met enkele
sneeuwbuien. Zwakke tot matige
noordoostelijke wind. Matige tot lichte
vorst.
De regering doet een dringend be
roep op de bevolking zich niet onno
dig naar het rampgebied te begeven.
Met name kijklustigen en personen,
die familieleden of bekenden in het
rampgebied willen opzoeken, of wil
len trachten aldaar inlichtingen over
hen te verkrijgen, kunnen de hulp
verlening en de herstelwerkzaam
heden belemmeren.
Daarom wordt hun dringend ver
zocht aan hun voornemen, hoe be
grijpelijk op zichzelf ook. geen gevolg
te geven. De politie heeft opdracht
met ingang van vandaag deze per
sonen met tot het rampgebied toe te
laten.
Bovendien verzoekt de regering ook
de streken in de nabijjheid van het
rampgebied niet onnodig te bezoeken.
Zij vraagt dit, opdat de hulpverle
ning en de herstelwerkzaamheden
voortgang kunnen hebben en ver
keersopstoppingen worden voorkomen.
De regering vertrouwt, dat de be
volking ook in dit 'opzicht alle mede
werking zal willen verlenen, zodat
eventuele nadere maatregelen ter be
perking van het verkeer achterwege
kunnen blijven.
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIH
De herstelwerkzaamheden worden in verschillende gebieden al op grote
schaal aangepakt. In Zeeuwsch-Vlaanderen en de Zuidhollandse polders is
het voorlopig herstel in volle gang. De polder Dirksland zal waarschijnlijk
behouden blijven.
In de Hoeksche Waard en op Voome en Putten wordt hard gewerkt. Bij
Dordt en op verschillende plaatsen van het eiland IJselmonde zijn al dijk-
gaten dicht. Ook op Goeree-Overflakkee worden gaten dichtgemaakt.
De hulp in binnen- en buitenland voor de getroffen gebieden
is overweldigend. Het Rampenfonds had gisteravond bijna
zeventien millioen binnen. De Antillen hebben in een paar
dagen tijd een en een kwart millioen gulden bijeengebracht
voor het moederland. Vliegtuigen vol goederen komen binnen
Van het aanbod, ons uit vele landen gedaan, om kinderen op te
nemen, zal de eerste weken geen gebruik worden gemaakt.
De minister-president heeft, aan de voorzitter van de Tweede Kamer
meegedeeld, dal hij voornemens is een nota met betrekking tot de waters
nood aan de Kamer te doen toekomen. De nota zal Maandag aan de leden
w orden toegezonden.
De herhalingsoefeningen voor mili
tairen, die in de eerste helft van
Maart onder de wapenen moesten ko
men. zijn in verband met de nood
toestand afgelast.
Alle reserve-officieren, dienstplich
tige onderofficieren en dienstplichtige
Korporaals, die een oproep hebben
ontvangen om zich op 2 of 5 Maart
voor herhalingsoefeningen te melden,
hoeven aan deze oproep dus geen ge
hoor te geven.
Hetzelfde geldt voor hen, die een
oproep hebben ontvangen voor 16
Maart.
De rechtbank heeft de gevangen
houding van de Russische journalist
Pissarev. verdacht van spionnage,
weer met dertig dagen verlengd.
(Van onze verslaggevers
r begint enig overzicht te komen in de toestand. De eva-
cuatie is Dinsdag waarschijnlijk voltooid: er wordt op vele
plaatsen al hard gewerkt aan het dichten van de dijken en het
herstel van dorpen en steden.
Alles wordt er op gericht de dijken dicht te maken
en het land veilig voor de nieuwe winter. Of het lukken
zal is nog op geen stukken na te zeggen. Eén van de
grote problemen is rijshout!
Minister Mansholt, die een inspectie-tocht door de getroffen
gebieden heeft gemaakt, zei. dat van de minst ernstige streken
in Zuid-Holland. West-Brabant en Zeeuwsch-Vlaanderen dit
jaar waarschijnlijk toch wel een oogst verwacht mag worden.
Voor de zwaar getroffen gebieden zoals Schouwen-Duiveland
zal dat langer duren.
Er bereiken ons berichten, dat er zich nog een paar honderd
mensen in moeilijke omstandigheden zouden bevinden in de
duinen bij Haamstede en Burgh op Schouwen. Definitieve be
richten hieromtrent ontbreken. Er zou vandaag een voedsel-
transport heengaan.
Voor zover nodig is Schouwen-Duiveland geëvacueerd. Hel zwaargelrof-
fen eiland begint langzaam een beetje droog te vallen. Een van onze ver
slaggevers kon Vrijdag, zij het met veel risico en deels door het water,
per auto van Brouwershaven, via Zonnemaire en Noordgouwe, naar Zierikzee
rijden.
Over de hele wereld ziin mensen
bezig klaren en eten te verzamelen
voor de getroffenen in de Neder
landse noodgebieden. Kisten vol
klnderkleertfes kwamen uit Zweden
zie de foto maar dat waren
de enige niet. Van alle kanten bren
gen vliegtuigen kisten en kisten vol
goed aan op Schiphol.
De evacuatie loopt nu vrij geordend. Men tracht zoveel mo
gelijk évacué's in eigen provincie te houden. Voor zover dat
zoals voor zeer veel Zeeuwen niet mogelijk is houdt men ze zo
dicht mogelijk in de buurt van hun woonplaats.
De meeste Zeeuwen ongeveer 18 000 zijn ondergebracht
in Noox-d-Brabant. Gistermorgen is de evacuatie begonnen van
de laatste mensen in Bruinisse en Renesse. wier aanwezigheid
daar niet dringend noodzakelijk is. Uit Zierikzee gaan alleen
mensen weg, die zelf willen.
Van het Zuidhollandse eiland Goeree-Overflakkee zijn onge
veer twintig duizend mensen geëvacueerd. Nog een tienduizend
mensen zijn op het eiland achtergebleven.
Er zullen in totaal waarschijnlijk meer dan de aanvankelijk
geschatte 50.000 mensen elders moeten worden ondergebracht.
Het aantal slachtoffers van de watersnood Is. voor zover thans bekend,
gestegen tot 1372. Bekend is geworden, dat in Middelharnis 16 mensen de
dood vonden, op Tiengemeten 2. Het aantal slachtoffers in Nieuwe Tonge is
gestegen tot 8". Te Zijpc zijn drie lijken aangespoeld. Voorts kwamen uit de
volgende plaatsen nog meldingen binnen: Krimpen aan de IJsel 4; Dor
drecht 1; Kerkwene 3: Si Philipsland 8: Zuidland 1.
