ËVerk
WATERSCHADE
SLECHTSEENKLEIN GEDFELTE VAN HET
OUDE STADJE DROOGGEBLEVEN
Kleren uit Denemarken in de
K.M,A,-manege
De stem des Heren
is over de wateren
Klundert geteisterd door het water
GROTE SCHADE AANGERICHT
CHAUFFEURS-EXAMENS
A. A. v. d. ZWAARD
DIENSTEN
BONTMANTELS - VOSSEN
MEYER LMÖSEPHY
Iets over de organisatie in Concordia
Chauffeur reed op colonne
militairen in
ZATERDAG 7 FEBRUARI 1953
DE BREDASCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAGINA. 1
VOOR DE ZONDAG
T>OUW heerst in ons ganse land. Het wa-
ter is tot aan en over de lippen ge
komen en heeft zich boven talloze levens
toegesloten. Have en goed ging verloren.
Wanhoop, verslagenheid en ellende vullen
het hart en het hoofd. Wij zijn stil, heel
ernstig en strak en gedenken gedenken
woordeloos het leed van de ontelbaar
velen.
Wie is zo sterk, dat hij de chaos temt?
Wie kan het leed zien zonder schreiende
ogen?
Niet wij maar juist daarom voelen we
ons voorbestemd
Tot rusteloos pogen.
Deze woorden van Albert Verwey gelden
ook nu. Ontroering springt telkens naar
hart en ogen. maar voert ook tot de daad.
En wij gedenken en noemen met bewogen
heid de hulp die overal werkzaam is. Ver
wey vervolgde:
Wie waarlijk leeft, heeft in zijn hart
een onvernietigbare veer
een stille kracht die iedere weerstand
tart.
Noem ons haar naam, spreek uit en leer
wat sterker is dan ramp en smart.
Geen leer geen naam, alleen de wil
sterker te zijn dan leed en tijd.
Aanvaard uw taak, volvoer haar stil
Heb lief en hoop en wees bereid.
Klein zij de taak, maar sterk de wil
Die haar met vaste hand volvoert
Wie zotdoet, heeft in zich de spil
waaraan geen verdere chaos roert.
Als dan elkeen in eigen kring
zo werkt, steek, dan uw handen uit
en reikt ze, tot in groter kring
de bond van broederschap zich sluit.
Deze woorden vinden hun verwerkelij
king thans. En dat is bij alle rampspoed
het zéér versterkende voor allen.
Maar er is meer nog tot elkaar te zeggen.
Hierboven staat een Psalmwoord: De stem
des Heren is over de wateren. Mogelijk zul
len velen zeggen en is er ook in óns
hart een stem die zegt: spreek me nu niet
van God. Een klein jongetje zei op de
avond van 1 Februari: „Vanavond doe ik
mijn avondgebedje niet". Ik versta dat. En
vind in deze woorden van het kleine kind
iets bevrijdends. Het is niet gemakkelijk nu
direct het geloofswoord zijn plaats te ge
ven. Twijfel steekt op. Die mogen en kun
nen wij niet vlot neerslaan. Spreken over
de beproeving als een straf Gods vermogen
wij evenmin. Wel kent de Bijbel het ver
haal van de zondvloed, waar Gods smart
over de zonden van de mensen, de vloed
deed rijzen. Maar wij kennen ook het einde
van dit verhaal, waar de woorden staan
van Gods erbarmen en genade. En het
nieuwe testament spreekt van het stillen
van de storm en de redding door de golven
heen. God is geen God van vernietiging,
maar van behoud.
Kunnen wij daar ook thans nog van ge
tuigen? Ja en neen. Ja, waar wij horen van
wonderbare ïedding; neen, waar wij horen
van smartelijke ondergang. Zo is onze
eerste reactie. Maar het is de reactie van
het uiterlijkzien en horen. Het geloofs
antwoord ligt dieper. Luther sprak van
Gods verborgen wil en Gods geopenbaarde
wil. Het is ook deze Zijn ondoorgrondelijke
stem van Zijn verborgen wil, die over de
wateren was en is.
En hiertegenover kan een mens slechts
zwijgen, omdat het zijn begrip te boven
gaat.
Maar er is ook de geopenbaarde wil en
het verstaan hiervan was en is ook in Zijn
stem over de wateren. Deze geopenbaarde
wil spreekt' bij monde van de profeet. Gij
Heer, zijt voor de geringe een sterkte ge
weest, een sterkte voor de arme toen hij
benauwd was. een schuilplaats tegen de
dood (Jesaja 25). Daarvan wist ook de moe
der van het. jongetje, dat zijn avondgebedje
niet op kon zeggen. Zij antwoordde: „En
alle wind en regen is God toch nabij. Bid
dat Hij alle mensen kracht geeft". Een
ouder meisje had dit zelf reeds begrepen
toen zij 's avonds zeide: „Nu zal ik Tiaar
extra bidden voor opa en oma". God staat
nabij en trekt op uit de vloed, ook dooi
de nood en de dood heen. Hij vermag het
mensen kracht te verlenen sterker dan
storm en water. Zijn macht is ook daar,
waar wij slechts ondergang zien. Want Hij
is het, die bovenmate vermag te troosten
en te. doen verdragen. En juist in de nood
op ons toetreed, gelijk Christus het ons
openbaarde. En dan worden de wateren stil
ook al bruisen zij nog naar het uiter
lijk „Want wij zijn verzekerd", sprak
Paulus, „dat dood noch leven, noch enge
len noch machten, noch heden, noch toe
komst, noch krachten, noch hoogte, noch
diepte, noch enig ander schepsel ons zal
kunnen scheiden van de liefde Gods, welke
is in Christus Jezus, onze Heer."
Dat is het eerste wat wij bij alle ondoor
grondelijkheid toch van Gods geopenbaar
de wil mogen kennen. En het tweede is:
dat Hij, Die zo dragende Liefdekracht is,
ook ons oproept tot bijstand. Jezus discus
sieerde niet over de oorzaak van ziekte en
nood. Maar hielp en redde. In Hem komt
ons Gods geopenbaarde wil nabij als een
hulp en bijstand, die ook wij hebben door
te geven, opdat onder Zijn leiding wij zelf
kunnen zijn tot een beschutting tegen de
wind en een toevlucht tegen de vloed.
(Jesaja 52).
(Van Duinkerken).
Daarom komt het thans op drie dingen
aan: oneindig sterk te zijn voor ons zelf,
oneindig dragend en zacht te zijn voor
anderen, oneindig vertrouwend te zijn op
Hem, Die kracht geeft tot dragen en schra
gen en door alles en andanks alles, ons
heen leidt naar Zijn Huis.
Gods stem is over de wateren. Aan Zijn
hoede bevelen wij allen aan.
O God, Die droeg ons voorgeslacht
in nacht en slormgebruis.
Bewijs ook ons Uw trouw en macht,
Wees eeuwig ons tehuis.
B. H. C. L.
Burgemeester Godwaldt
leidt herstel in Zwaluwe
Burgemeester J. P. Godwaldt van Etten
heeft opdracht gekregen om leiding te ge
ven aan het herstelwerk van Hooge- en
Lage-Zwaluwe, welke gemeennte hij jaren
lang gediend heeft als burgemeester en die
thans burgemeesterloos is.
Prijswinnaars puzzle
De puzzle van vorige week was geen ge
makkelijke. Toch waren er nog heel wat
goede oplossers. Om de prijzen werd, der
traditie getrouw, geloot. Zij vielen als volgt:
5: Zw. Raven van Oosterom, Julianalaan
104. Raamsdonksveer.
ƒ2.50: mej. M. P. Neervoorl', Gaffelstraat
27, Breda; en mevr. J. SlegtkampBais,
Ginnekenweg 343, Breda.
Per postcheque zijn deze bedragen inmid
dels verzonden.
J]EN KLEIN GEDEELTE van Klundert staat niet onder water: van de
R.K. Kerk tot aan de ambtswoning van burgemeester mr G. Draijer.
Het oude stadje is, met zijn omgeving, zwaar geteisterd door de krach
tige golven, welke het vruchtbare land overspoelden en honderden hui
zen onbewoonbaar maakten. Klundert behoort tot de vele gemeenten in
Brabants Westhoek, die ernstig getroffen zijn door de overstromings
ramp. De schade is zeer groot, maar hoe groot weet niemand. Dat zal
eerst duidelijk worden als het water weggemalen is.
Gelukkig is Klundert weer bereikbaar.
Donderdagmorgen is de toegangsweg bij de
Driesprong drooggevallen en daardoor kon
den de geëvacueerden weer naar hun be
zittingen komen kijken. Voor velen bete
kende deze gang naar hun woning een des
illusie, want er was geen kijk op, dat zij
hun woning konden binnen treden. Onver
richter zake moesten zij terugkeren naar
hun evacuatie-adressen in Roosendaal, Bre
da. Tilburg, Oudenbosch of Etten.
De Grote Polder is er wel het ergste aan
toe. Daar hebben de mensen in de nacht van
Zaterdag op Zondag in allerijl moeten
vluchten voor het snel opkomende water,
met achterlating van al hun kostbare eigen
dommen. Heel veel vee koeien, paarden
en varkens ging verloren.
De boeren moesten de beesten' in de stal
len achterlaten. Daar stierven deze dieren
de verdrinkingsdood. Militairen en burgers
zijn nu onder leiding van veearts Wilmink
bezig om de honderden cadavers te bergen.
Langs de Nieuwe Dijk van Klundert naar
Rode Vaart liggen tientallen beesten, wel
ke door auto's van de destructiebedrijven
worden opgehaald. Het is een grote schade
post voor de veeboeren.
Woningen vernield
Er wonen in Klundert nog ongeveer hon
derd gezinnen. De andere zijn naar veiliger
oorden getrokken. Er zijn heel wat wonin
gen en boerderijen door de kracht van het
water vernield. De nieuwe wijk in de om
geving van de Beatrijsweg staat geheel on
der water. Het reikt nu nog tot aan de bo-
venposten van de deuren van de huizen en
het complex van tachtig noodwoningen bij
de Noordschans is ook geheel onderge-
spoeld. Alleen de daken zijn nog zichtbaar.
De nieuwe ambachtsschool en de houthan
del „De Nachtegaal", alsmede de timmer
fabriek „De Bakker" zijn niet meer bereik
baar. Overal in de Grote Polder drijft het
hout, dat uit de opslagplaatsen is losgesla
gen. Nijvere handen zijn bezig balken en
planken te bergen. Zij vormen een kost
baar bezit voor de herstelwerkzaamheden,
welke wel geruime tijd in beslag zullen ne-
Niet veel gered
Op de gezichten van de achtcrgebleve-
en staat de doorgemaakte ellende te le
zen. De hevige vloed heeft veel van hun
bezittingen onbruikbaar gemaakt. Met man
macht heeft men de laatste dagen ge
werkt om te redden wat er te redden viel,
maar het was niet veel.
Slechts heel weinigen hebben hun have
goed behouden. Zij behoren tot de geluk
kigen.
Erger is het gesteld met. hen, die in het
ondergelopen gedeelte wonen. Een vrouw
stond bij de R.K. kerk-te turen naar haar
woning, welke zij in de donkere én storm
achtige nacht van Zaterdag op Zondag had
moeten verlaten. „Nu hebben we niets
meer", zei ze, „zelfs geen geld, want dat zit
in een kartonnen doos en die drijft mis
schien wel in het huis". Helpende stadge
noten togen in een boot met één van de
mannen van de Rijkspolitie, die in deze
dagen ook een zware taak te verrichten heb
ben, naar de onder water staande woning.
Na ongeveer drie kwartier kwamen zij terug.
Advertentie
DE HEREN:
H. A. Backx
C. H. v. Gooi
J. v. Oosteroom
D. J. Wolvers
J. P. v. Loon
C. P. H. Disseldorp
F. A. Theeuwes
F. C. de Deugd
A. J. W. Sprangers
Motorrijden:
M. C. Neefs
M. J. Vos
Breda
Breda
Breda
Breda
Chaam
Raamsdonk
Rijen
Wagenberg
Zevenbergsehoek
Geslaagden genoten allen hun opleiding bij:
Eerste Zuid-Nederlandse Chauffeursschool
Koninginnestraat 63, BREDA, Telefoon 8637
Deze lijst kan vanwege de ramp niet volledig
zijn, terwijl het buitendien niet is uitgesloten,
dat sommige diensten zullen worden gewijzigd.
STEENBERGEN. Ned, Herv. Kerk 10 uur ds
H, J. L. A. Couvée.
DINTELOORD. Ned. Herv. Kerk 10 en 3 uu
ds Spelt. Geref. Kerk 10 en 3 uur dr Impeta.
WILLEMSTAD. Ned. Herv. Kerk 10 en 3 uur
ds Hylkema. Geref. Kerk 10 en 3 uur ds C.
Ch. Griffioen.
KLUNDERT. Ned. Herv. en Geref. Kerk (hotel
Santbergen): 10 uur ds K. Feenstra en 3 uur
ds J. Breeuwsma.
ZEVENBERGEN. Ned. Herv. Kerk 9 uur (De
Eendracht) en 10.45 uur (Geref. Kerk) ds J.
Breeuwsma.
OUDENBOSCH. Ned. Herv. Kerk 10 uur ds
Th. C. E. da Costa.
OUD- EN NIEUW-GASTEL. Ned. Herv. Kerk
9.30 uur vie. M. J. v. d. Berg.
OOSTERHOUT. Ned. Herv. Kerk 10 uur ds C.
C. Blitz. Geref. Kerk 3 uur ds B. Boelens
Czn.
GEERTRUIDENBERG. Ned. Herv. Kerk 10 uur
ds W. M. Kalmijn.
DONGEN. Ned. Herv. Kerk 10 uur ds L. Hij'
mans.
RAAMSDONKSVEER. Ned. Herv. Kerk 9.31
uur Veer en 2.30 uur Dorp ds L. A. Kloot
wijk. Geref. Kerk .9.30 en 5.30 uur ds Dijk.
,MADE. Ned. Herv. Kerk 10 uur ds Henzel.
DRIMMELEN. Ned. Herv. Kerk 10 uur ds T. F.
Jansonius. Geref. Kerk 10 uur leesdlenst. 3
uur ds Dijk.
SPRANG-CAPELLE. Ned. Herv. Kerk 9.30 en
2.30 uur ds C. Streefkerk. Geref. Kerk 9.30 en
3 uur ds M. J. Mulder.
WASPIK. Ned. Herv. Kerk 9.30 en 2.30 uur
cand. A. van Eyk van de Bilt.
CHAAM. Ned. Herv. Kerk 10 uur ds J. I. van
Schalck.
ETTEN. Ned. Herv. Kerk 10 uur ds P. J. de
ZUNDERT. Ned. Herv. Kerk 10 uur da A. H.
Knotterus van Breda.
Er was niets gevondenOntdaan ging de
vrouw weer naar haar evacuatieadres in
Roosendaal.
Veel cadavers
Met een boot van de pontonniers zijn we
over het verdronken land gevaren. De mili
tairen moesten cadavers ophalen. Wat we
zagen tart alle beschrijving. In het kantoor
van de meubelfabriek dreef het cadaver van
een paard. Het beest had zich weten los te
rukken uit een stal in de omgeving en was
blijkbaar door de open deur van hel kan
toor naar binnen gekomen. Ook hier vond
het geen droge plek.... Voor de militairen
is het nu een heel probleem om dit leven
loze paard weg te voeren, want het is zeer
moeilijk om het door een deur naar buiten
le werken. Ook in de huizen dreven cada
vers en in vele stallen ontdekte men nog
■tientallen levenloze paarden en koeien. Het
was verschrikkelijk om aan te zien. Van
vele woningen stonden de deuren nog open.
Dat wees op een overhaaste vlucht. Talloze
woningen zijn door het water ondermijnd en
beginnen reeds te verzakken, andere zijn
geheel weggeslagen en de muren van vele
boerderijen zitten vol scheuren. Het is een
troosteloos beeld als men dit alles van nabij
gadeslaat. Wat zal er straks uit deze huizen
te voorschijn komen? Niemand weet het
nog, maar men vreest het ergste.
Vijftien doden
Men spreekt in Klundert van vyftien
doden, waaronder drie militairen. Maar het
blüft een gissen, want de balans is nog
niet opgemaakt. Donderdagmiddag heeft men
nog het ontzielde lichaam van een militair
geborgen.
Er schijnen twee boten te zijn omgesla
gen, de ene was bemand met vier en de
andere met drie personen.
Dit oude stadje heeft wel een zeer zware
tol moeten betalen. Voor de tweede maal in
luttele jaren tijds werd het getroffen: eerst
door het geweld van de oorlog, nu door het
geweld van de krachtige golven.
Er ivordt gewerkt
Alles wordt gedaan om de achtergebleven
burgers te helpen. Op het gemeentehuis, dat
nu ondergebracht is in een caé, omdat het
pas herstelde ongeveer anderhalve meter
onder water staat, zoals alle woningen in
het oude stadsgedeelte, werkt men met
koortsachtige haast. Men is daar opnieuw
begonnen met één schrijfmachine en wat
papier, want de eigenlijke papieren en docu
menten zitten geborgen in de kasten van
het onder water staande stadhuis. Misschien
drijven zij wel in de kantoprkk^len van .dit
gebouw.
Burgemeester Draijer voert conferentie op
conferentie. Het is heel moeilijk om hem te
spreken te krijgen. Er is ook zoveel te
regelen.
Daarom kon hij ons maar heel kort te
woord staan. „Wat wij in die rampzalige
nacht hebben moeten doormaken is met
geen pen te beschrijven," merkte de eerste
burger op. „Eerst als het water weg is, dan
zal een overzicht verkregen worden van
de aangerichte schade. Gelukkig hebben wij
van vele zijden medewerking ontvangen.
Heel veel dank zijn wij verschuldigd aan
de militairen, die zich met inzet van hun
eigen leven gegeven hebben voor de bevrij
ding van de in nood verkerende stadge
noten, die zelfs op de daken van de huizen
en in bomen geklommen waren om het
kolkende nat te ontvluchten."
Weer een busdienst
Het gesprek werd plotseling afgebroken,
want de directeur van de B.B.A., mr D.
van Setten, was naar Klundert gekomen
om te onderhandelen over de hervatting
van de busdienst naar de Driesprong.
Het resultaat van dit onderhoud was,
dat de B.B.A. met ingang van heden drie
diensten naar Klundert v.v. gaat uitvoe
ren, namelijk om 8.20, 12.20 en 17.20 uor
uit Breda. Direct na aankomst aan de
Driesprong, dat is tien minuten over het
hete uur, zullen de bussen weer naar de
Baroniestad terugkeren.
Voor hen, die in Klundert werken en
voor de geëvacueerden, die naar hun be
zittingen willen gaan kijken, is dit een
goede oplossing. Doordat er enige gaten in
de toegangsweg zijn geslagen is het niet
mogelijk de zware bussen naar het stadje
te laten rijden.
Dank zij de goede zorgen van de
P.M.E:M. is het drooggevallen gedeelte
van Klundert weer voorzien van stroom,
zodat men 's avonds bij het lamplicht kan
lezen en naar de radio kan luisteren. Ook
de Telefoondienst heeft de nodige voorzie
ningen getroffen, waardoor enkele num
mers weer aangesloten konden worden.
Een intensief telefoonverkeer is echter
niet mogelijk.
Hulp, zelfs uit Saarland
Versteld staat men in Klundert van de
hulp, welke nien uit alle delen van het
land ontvangt. Gisteren kwamen vele
vrachtauto's met voedsel, kleding en
schoeisel in het stadje aan. Alle beschik
bare bergruimte en dat is uiteraard
niet zo heel erg veel wordt benut om
deze goederen op te slaan.
Tegen half zes arriveerde er een colonne
auto's uit Saarland. Met grote letters
stond op de wagens te lezen „Saarland
hilft. Hilfsaktion der Saarlandischen Re-
gierung". Er was een keukenwagen bü en
een complete brandweerauto en verder
vrachtwagens met levensmiddelen en
kleding.
Een twintigtal vrijwilligers onder leiding
van kapt. Kessler van de Saarlandse
politie begeleidde dit convooi. De heer
Kessler vertelde ons. dat ook in Saarland
het medeleven met Nederland, dat zwaar
getroffen is door deze verschrikkelijke
ramp, zeer groot is. Van hoog tot laag en
van rijk tot arm heeft men deelgenomen
aan de hulpactie.
Het doet de nog overgebleven inwoners
goed, dat men van velerlei zijden mede
leven betoont. Men is echter er van over
tuigd, dat het nog wel geruime tijd zal
duren voor Klundert weer droog is. Dan
breekt opnieuw„een periode van opbouw
aan. Maar men is optimistisch en hoopt
met vereende krachten de aangerichte
schade te kunnen herstellen.
(Advertentie)
Door ons geleverde
worden, indien nog mogelijk, in orde gemaakt
zonder berekening van arbeidsloon. Deze
mantels worden dit seizoen gratis bewaard.
„Het Brabants Orkest"
concerteert voor Nationaal
Rampenfonds
Het reeds eerder aangekondigde concert,
dat in de Grote Kerk te Breda zal worden
gegeven ten bate van de slachtoffers van
de watersnood, is thans definitief vast
gesteld op Maandag 16 Febr. a.s. 's avonds
om halfacht. Dank zij de volledige mede
werking van allé betrokkenen zijn aan dit
concert geen kosten verbonden, zodat de
volledige opbrengst ter beschikking kan
worden gesteld van het Nationaal Rampen
fonds. Daar met dit concert beoogd wordt
de gehele provincie te bereiken, is het aan-
vangsuur zo gesteld, dat in alle richtingen
nog trein- en busverbindingen zijn. Bij de
verkoop van plaatsbewijzen zijn alle
V.V.V.-bureau's in de provincie ingescha
keld. Bij voldoende belangstelling zal door
de bureau's van de V.V.V. aparte bussen
worden ingelegd.
Mgr Lambertini in Breda
Mgr Lambertini, die verbonden is aan de
nuntiatuur te Parijs,.en door de paus is aan
gewezen als waarnemer in Nederland, is
Vrijdagmorgen in ons land aangekomen om
zich op de hoogte te laten stellen over de
watersnoodramp. Na een bezoek aan mgr
Baetens werd hij ontvangen door de bur
gemeester, mr dr C. N. M. Kortmann. Met
mgr Baetens maakte mgr Lambertini
's middags een tocht door geteisterd West-
Brabant.
EINDSTRAAT 26
BEKENDMAKING
Registratie geëvacueerden
De Burgemeester van Breda maakt be
kend, dat op Maandag a.s. een begin wordt
gemaakt met de officiële registratie van
de dan nog in Breda aanwezige, geëva
cueerden uit de geteisterde gebieden, vol
gens de voorschriften van het ministerie
van Binnenlandse Zaken.
Geëvacueerden, wier geslachtsnaam be
gint met de leter A of B moeten zich daar
voor melden ten stadhuize in de receptie
zaal (ingang stadserf) van 8.30 tot 12.30
uur en van 14.00 lot 17.30 uur. Het ver
dient aanbeveling, dat het Hoofd van het
gezin zich zoveel mogelijk persoonlijk
meldt, met medebrenging van trouwboek
je, paspoort, bewijs van Nederlanderschap
of ander identiteitspapier, waaruit de
juiste namen enz. kunnen blijken.
Dagelijks zal worden bekendgemaakt,
welke groepen geëvacueerden de volgende
dag voor deze registratie worden opgeroe
pen. Voor evacué's, die zijn ondergebracht
in gestichten, ziekenhuizen, tehuizen voor
ouden van dagen e.d. zullen ten stadhuize
voor de hoofden vdn die inrichtingen for
mulieren beschikbaar zijn. waarop de be
treffende gegevens kunnen worden inge
vuld.
Het inlichtingenbureau, dat deze week
in de receptiezaal van het stadhuis ge
werkt heeft, zal nog enkele dagen in stand
worden gehouden.
Br.eda, 7 Februari 1953.
De Burgemeester,
C. N. M. KORTMANN.
De hulpverlening aan evacue's
TNE GROTE Deense vrachtauto's met aanhangwagen zijn in onze stad geen onbe-
VI kende verschijnselen. Het droeve lot, dat ons land in de nacht van vorige week
Zaterdag heeft getroffen, maakte echter, dat gisteren zo'n Deense gigant m onze
stad kwam met het ongewone opschrift: Hulp aan Holland van Aarhuus, Dene
marken, Het was, naar Harry Larseh, bestuurslid van het Deense Rode Kruis in
die plaats ons vertelde, de eerste van in totaal zeven zendingen van elk acht ton
textielwaren. Het Deense Rode Kruis van Aarhuus had een grootscheepse inzame
ling gehouden in samenwerking met de Aarhus Stiftstidende, het dagblad van
deze 150.000 inwoners tellende gemeente. In anderhalve dag was de grote voor
raad, die zeven vrachtauto's en zeven aanhangwagens nauwelijks kunnen bevatten,
bijeengebracht.
En behalve goed was er ook geld ver
gaard; hoeveel precies, was nog onbekend
op het ogenblik, dat de heer Larsen met de
heer Georg Andresen, redacteur van de
Aarhus Stiftstidende en de fotograaf van
dat blad, Hubert Hutzelsider, met de chauf
feur in de auto stapten om de lange reis
hierheen te aanvaarden. De zending werd
afgeleverd in de manége van de K.M.A. De
heer Ter Veer. die in letterlijke en in fi
guurlijke zin de lakens uitdeelt in deze ma
nége, zorgde, voorzover mogelijk, met zijn
helpers voor een grove sortering in man
nen-, vrouwen, baby- en kinderkleding, kin
derwagens, wiegen, dekens en bedden. Van
al die categorieën lagen in de manége al
hoge bergen. Cadetten vormden eon ket
ting, en in snel tempo was een dikke br>
venlaag van die bergen Deens gebied. Men
RECHTBANK
Zaak werd aangehouden
De Bredase Rechtbank heeft zich giste
ren de gehele dag intensief bezig gehouden
met de geruchtmakende zaak van de dode
lijke aanrijding op de Bredaseweg onder
Roosendaal op 31 Mei van het vorig jaar,
waarbij een personenauto, merk Ford, in
reed op een colonne militairen van de Nat.
Reserve. De gevolgen waren verschrikke
lijk. Niet minder dan 12 manschappen wer
den zwaar of licht verwond, terwijl de
wachtmeester van de marechaussee, T. Jon
kergouw, ter plaatse overleed.
De bestuurder van de Ford, de aardappel
handelaar A. H. V. uit Roosendaal, ver
klaarde aan de politie, verblind te zijn ge
worden door een tegenligger, die de grote
lichten niet dimde. De officier van justitie,
mr Hustinx, had hem echter ten laste ge
legd, dat hij op die dag hoogst roekeloos en
onvoorzichtig gereden zou hebben na ge
bruik van alcoholhoudende dranken, waar
door hij met gedimd licht in'het schemer
duister was ingereden op de militairen.
Niet minder dan 34 getuigen a charge en
a décharge waren opgeroepen om in deze
zaak klaarheid te brengen. Brigadier Striek
van de Roosendaalse gemeentepolitie open
de de rij. Hij verklaai-de een half uur na
het ongeval bij verdachte een alcohollucht
te hebben waargenomen. V. was danig on
der invloed, doch kon niet dronken ge
noemd worden. Wel wees de bloedproef la
ter 1.25 pro mille uit. Ook had de brigadier
de door verdachte gebruikte alcohol gecon
troleerd. In totaal zou deze vier flesjes bier
en twee borrels gedronken hebben.
Een wachtmeester van de Kon. mare-
chausee had een remspoor van 37 meter
opgenomen. Ook een plaatje, toebehorende
aan de zaklantaarn, die het slachtoffer
Jonkergouw gedragen had, was door hem
gevonden. De zaklantaarn zelf was nooit te
recht gekomen. Waar is de rest, vroeg de
verdediger, mr Van Loon uit Rotterdam.
Rood licht
De getuige Lazeroms, een stoker uit Zeg
ge, had het ongeval voor zijn ogen zien ge
beuren. Hij fietste om ongeveer kwart over
negen in de richting Roosendaal. Met grote
snelheid hij schatte 80 a 90 km was er
uit de richting Breda een auto voorbijgevlo
gen en even later hoorde hij remmen knar
sen en een harde klap. Daarna zag hij 4e
gewonden links en recht op de weg liggen.
De auto had ze als het ware neergemaaid.
Zijn eerste reactie was geweest de dokter
en oe politie waarschuwen, welke houding
door de president, mr Bisschop Boele, zeer
gewaardeerd werd.
Hebt u rood licht gezien? vroeg een
van de rechters.
Ja, maar ik durf niet te verklaren of
dit van een colonne of van een fiets was.
Als enige tegenligger had getuige op dat
moment een militaire wagen waargenomen,
welke met gedimd licht reed.
Weet u dat zeker? vroeg de president.
Jawel, edelachtbare, ik heb zelf 15 jaar
gereden.
Getuige Buying, een van de soldaten uit
de colonne, zei, dat alle tegemoetkomende
wagens hun licht gedimd hadden. Landbou
wer Van Meer-, ook een soldaat, die in het
midden van het achterste rot liep, dus
naast Jonkergouw, had steeds geconstateerd,
dat de zaklantaarn van Jonkergouw had
gebrand. Plotseling hoorde hij remmen en
luitenant Peters riep: „Opzij". Toen was
het al gebeurd en lagen de gewonden ker
mend op de grond.
Met drieën voorschrift
De commandant van de colónne, luit. Pe
ters uit Roosendaal, werd de vraag gesteld
of het met drieën marcheren op een voor
schrift berustte. Nee, luidde diens ant
woord, maar dat is de gewone gang van
zaken. De breedte van de colonne was 2.40
m; de breedte van de rechterweghelft 3.20
m. Men was op die avond aan het trainen
voor de Vierdaagse. De andere avonden had
men nooit last ondervonden van auto's, die
moesten remmen.
Een voornaam punt in deze zaak was het
al of niet branden van de rode zaklantaarn,
welke het slachtoffer Jonkergouw aan zijn
koppel had gehangen. Volgens diverse ge
tuigen hadden zij het rode licht duidelijk
gezien. Drie getuigen a décharge beweerden
evenwel 't tegenovergestelde. In de avond
uren kwam. na het horen van een viertal
getuigen-deskundigen, onverwacht het ein
de. De officier van justitie achtte zijn tijd
te kort voor het houden van het requisitoir,
zodat in overleg met de verdediging de
zaak aangehouden werd tot 19 Maart a.s..
De officier wil zich voor die tiid on de
hoogte stellen van de door de deskundigen
afgelegde verklaringen. Een tweetal hun
ner was namelijk te elfder ure door de ver
dediger in de zaak gemengd.
was bijzonder enthousiast over deze 2
ding; vooral de kwaliteit muntte uit. Men
liet het dan ook niet ontbreken aan betui
gingen van erkentelijkheid.
Op drie plaatsen ivordt
gesorteerd
De sortering van textielgoederen
schoenen geschiedt' thans op de K.M.A., in
de St. Josephkring, en in Concordia (op het
toneel). In de grote zaal van Concordia vol
trekt zich de uitreiking van het goed aan
de evacué's aan wie een behulpzame juf
frouw of meneer wordt toegevoegd, die alles
torst in een kartonnen doos, waarmee het
„winkelen" langs de diverse afdelingen
(waarvan verscheidene met gespecialiseerd
personeel) een aanvang neemt. Mevrouw
Wertenbroek, die met mevrouw Van Wese-
mael een vraagbaak voor velen is in deze
bijenkorf, vertelde dat onder de evacué's
in Breda de eerste nood thans gelenigd is.
Helaas kon men echter nog niet ieder vóór
het weekend aan ëen verschoning helpen.
En ook in de behoefte aan werkkleding en
hoge laarzen kon nog niet worden voorzien.
Maar men gaat voort met dit belangrijke
werk op het gebied van de kleding, waarbij
volgende week ook sociale werksters zullen
worden ingeschakeld. Over de manier,
waarop dat precies zal gebeuren, was men
gisteren nog niet tot een vaststaand plan
gekomen.
Dr Bremmers, directeur van de M.T.S.,
die ook in Concordia een appendix van
de Vrouwelijke Hulpverlening is (zoals hij
zichzelf noemt), gaf een korte uiteenzet
ting over de organisatie, die gekenmerkt
wordt door zoveel mogelijk persoonlijke
vrijheid en een controle, welke met zo
weinig mogelijk paperassen gepaard moet
gaan. Men onderscheidt een personeels
dienst. een vervoersdienst (die o.m. de
evacué's met hun pakketten huiswaarts
rijdt), een winkeldiensl en een „schooi-
dienst", die er op uit trekt om allerlei
Rioleringswerken te Breda
Wegens het niet beschikbaar hebben van
plaatsruimte had Donderdagmorgen in
hotel „De Poort van Kleef" namens B. en
W. de aanbesteding plaats van het maken
van rioleringswerken in de Werfstraat,
Duivelsbruglaan, Bouvignelaan en Gal-
derseweg. Er werden 21 biljetten ingele
verd, o.m. door: Aann.bedr, Smallegange,
Haarlem, 359.000 (hoogste); A. Blijlevens,
Breda, 237.000; W. Rasenberg, Breda,
ƒ218.000; P. Broeken, Breda, 215.000; J.
Verwater, Made, 211.800; P. van Oort en
Zn, Raamsdonk, ƒ210.800; Fa. Elshout en
De Bont, Raamsdonk. ƒ205.500; Schapers
en De Bont, Raamsdonk, ƒ202.999; Fa. van
Dijk-Petit, Bergen op Zoom, 199.575; O.
Dijkstra's Aann.bedr., Breda, 190.240:
Sins en De Laat, Breda, 189.950 (laagste)
Dokter Kohier overleden
In de ouderdom van 74 jaar is alhier
overleden dokter Ph. J. Kohier, die jaren
lang controlerend geneesheer i6 geweest van
Centraal Beheer. In alle stilte heeft de
begrafenis plaats.
Voor het Rampenfonds
De P.N.E.M. heeft een bedrag van 100.000
beschikbaar gesteld voor het Nationaal
Rampenfonds.
noodzakelijke dingen te vragen aan de
zakenlieden te dezer slede (die aan deze
actie het volle pond geven).
Wie zijn Maandag aan de beurt?
Het volgende bericht verschatte men ons:
Maandag 9 Februari zal in Concordia van
9 lot 12 en van 2 tot 5 uur distributie van
kleding plaatsvinden voor geëvacueerden,
die Donderdag en Vrijdag zijn aangekomen.
De regeling voor de volgende dagen zal
Maandag en Vrijdag zijn aangekomen. De
regeling voor de volgende dagen zal Maan
dag worden bekendgemaakt.
W« hopen onze lezers van deze verdere
regeling op de hoogte te stellen.
T clefoonnummers
Hier volgen enkele belangrijke telefoon
nummers. Niet alle instanties, die in Con
cordia gehuisvest zijn, maken namelijk van
hetzelfde nummer gebruik. De afdeling van
het hulpverleningswerk, welke kleding dis
tribueert, is aangesloten onder nummer 4220.
De evacuatiecentrale in Concordia beschikt
over de nummers 9050, 6534 en 6521
Inlichtingen over de adressen van eva
cué's worden alleen verstrekt door de spe
ciale dienst, welke zich daarmee belast ten
stadhuize.
STADSNIEUWS
BERGEN OP ZOOM
Zondagsdienst doktoren P. J. Bruijnzeel,
arts, Bredasestraat 8, tel. 86. Zondagsdienst
apotheken: P. C. J. van Kalmpthout, Zui-
velstraat 5, tel. 128. Zondagsdienst tandart
sen: M. H. Peteri, Zuivelplein 6. tel. 637.
Predikbeurten. Ned. Herv. Gemeente 10
uur ds Elseman, 5 uur ds Wisse. Ev. Lu
therse Gemeente 9.30 uur ds Van Empel.
Geref. Kerk. Bolwerk Noord, 9.30 en 5.30
uur ds A. G. v. d. Stoel. Geref. Kerk on-
derh. art. 31 K.O.. Potterstraat, 9.30 en 2 uur
ds W. G. T. van Herwijnen, Vianen.
Raadsvergadering. Donderdagavond werd
een vergadering gehouden door de raad van
Bergen op Zoom, welke in het kader van
de ramp een korte duur had. Burgemeester
Peters hield een korte toespraak, waarin hij
het grote leed, wat in deze dagen was ge
slagen, schetste en alle hulp die mogelijk
was aan de nabij gelegen gemeenten toe
zegde. Nadat enkele minuten stilte in acht
was genomen voor de overledenen, stelde de
heer Henner voor om de presentiegelden
van deze en de twee vorige vergaderingen
af le staan aan het Rampenfonds, een be
drag van plm. 400.
De voorstellen, die ter tafel kwamen, wer
den zeer snel afgewerkt. Tot lid van de
commissie van de gemeente-muziekschool
werd gekozen mevr. v. d. KreekKerstens.
Aan de gemeente-muziekschool werd een
crediet verleend van 4000 voor het aanko
pen van een pijporgel. De Woensdagmiddag
sluiting voor de winkels werd eveneens be
sproken en deze werd nu niet meer als gel
dend gerekend, alleen voor de winkels in
vleeswaren geldt deze sluiting nog wel. Met
de Bank van Nederlandse Gemeenten werd
een lening aangegaan van 1.563.000. Enkele
aankopen en/of verkopen van grond werden
goedgevonden.
Bioscoopagenda. Roxy-theater: Het huii
aan de rivier. Luxor-theater; Don Camillo
's-GREVELDUIN-CAPELLE
VOGELLIEFHEBBERS RICHTTEN
VERENIGING OP.
Met aanvankelijk 15 leden werd in café
Land- en Havenzicht van de heer Ph. van
Tilborgh een vereniging van vogelliefheb
bers opgericht onder de naam van „De Vo
gelvriend". Tot bestuursleden zijn benoemd
de heren L. J. Cové, voorzitter, Joh. Ro-
senbrand, secretaris en Zach. Molegraaf,
penningmeester.
GUNNING
Het bouwen van een landbouwschuur met
veestalling en bijkomende werken te Bavel
voor rekening van de heer P. Stevens al
daar, is onderhands opgedragen aan de fa
Adr. Rosenbrand alhier,
UITVOERING GAAT NIET DOOR
De uitvoering van de gemengde zangver
eniging 't Rozeknopje Woensdag 11 en Don
derdag 12 Februari a.s. in Stationskoffiehuis
Pruijssers zal niet doorgaan.
