Bokma
Britse expeditie hoopt eind
Mei te slagen
Jules Verne 125 jaar geleden geboren
Strijd om Mount Everest I
Forster Dulles vond in Nederland
begrip voor E.D.G.
De wereld zegt met de Noren:
Wij blijven helpen
ALGEMEEN HANDELSBLAD VAN ZATERDAG 7 FEBRUARI 1953
3
Beste wapen van de berg is de ijle lucht Te/reinmoeitijkheden vallen mee
JN de loop van dit voorjaar zal een Britse expeditie,
georganiseerd door de Royal Geographical Society en
de Engelse Alpenclub nogmaals trachten om de top van
de Mount Everest te bereiken. Het is nu bijna 32 jaar
geleden sinds men voor het eerst trachtte deze berg te
overwinnen. Tussen de twee wereldoorlogen hebben zes
expedities uit Engeland de strijd, aangebonden. In 1951
begon een nieuw hoofdstuk in de slag om de berg toen
aangezien de verhoudingen in Tibet en Nepal waren ver
anderd, Eric Shipton de mogelijkheden van een Zuidelijke
route bestudeerde. De kansen op succes schenen niet
groot. Later in 1952 bewezen de Zwitserse bergbeklim
mers, dat deze Zuidelijke route zeker evenveel kans heeft,
als de Noordelijke, die voor de oorlog door de Engelsen
MET welke wapenen heeft de Mount
Everest zich zo lang kunnen ver
dedigen? Eigenlijk ls het beste
wapen van de berg zijn hoogte, want
de moeilijkheden van het terrein op
zichzelf vallen mee. ofschoon óz tech
nische problemen natuurlijk vergroot
worden door de hoogtefactor. Wij heb
ben nog geen oplossing gevonden v
het probleem van het stijgen over soms
zelfs gemakkelijk terrein in deze bij
zonder dunne lucht op het laatste ge
deelte van de lange weg. Tot nu toe
ls gebleken, dat zuurstofapparaten de
klimmer op deze hoogte niet veel
helpen. Het voordeel van de zuurstof
toevoer weegt immers op tegen het
nadeel van de zwaarte der apparaten.
Van hen die tot nu toe 9000 meter zijn
gekomen waren Norton in 1924 en drie
klimmers In 1933 niet voorzien van
zuurstofapparaten. Lambert en Tensing
hebben er vorig jaar wel gebruik van
gemaakt, doch het blijft de vraag of
één van deze klimmers nog fit genoeg
was geweest om veel verder te stijgen.
Zelfs Indien zij de energie en de tegen
woordigheid van geest hadden gehad
om verder te gaan, dan was toch hun
tempo zo laag, dat zij nauwelijks tijd
zouden hebben gehad om nog op tijd
de terugweg te aanvaarden En wie niet
voor de avond het laatste kamp weer
bereikt, moet als verloren worden be
schouwd.
De factor van het weer is beslissend.
Tussen October en April hangt voort
durend een sneeuwpluim aan de hoge
toppen in dit gebied. Deze sneeuw
pluim is het sein. dat er daar boven
die verschrikkelijke storm waait, die
al velen heeft doen terugkeren. In Mei
Alles hangt af van de
zuurstof-apparaten
of vroeg in Juni begint een andere
wind uit het Zuidoosten te waaien. Dat
is de moesson, die warmere tempera
turen uit de baai van Bengalen
brengt. India in regen dompelt en grote
hoeveelheden sneeuw op de Himalaya
deponeert. Tegen eind September als
de winterwinden en moesson hun hoog
tepunt hebben bereikt zfjn de kansen
het kleinst. De enige kans ligt dus in
de kleine periode tussen het ophouden
van de storm uit Tibet en het begin
van de moesson uit het Zuiden. Dat
kan laat in Mei zijn of vroeg in Juni
en laat In September of vroeg in
October. Tot nu toe is gebleken, dat
het weer het beste ls vóór de komst van
de moesson en ook dit jaar kiezen wy
dus de periode Mei-Juni.
j^E conclusies uit deze gegevens zijn
duidelijk. Het is noodzakelijk om
zeer snel te zyn. Slechts door toevoering
tlooi Kolonel John Hunt
(leider van de Britse
expeditie)
van zuurstof uit zeer lichte toestellen
kunnen wij hopen snel en ver genoeg
te klimmen van uit een laatste kamp,
waar de klimmers voldoende voedsel en
slaap kunnen krijgen om meerdere
pogingen te wagen. Hiervan uitgaande
zijn wij gekomen tot de volgende uit
gangspunten: 1) Het is absoluut nood
zakelijk ons voldoende te oefenen en te
acclimatiseren voordat wij de bestijging
beginnen2) Van 15 Mei af moeten wij
klaar staan om een poging te wagen; 3.
Hiertegenover staat een psychologisch
bezwaar om te lang op grote hoogten te
verblijven, tyi.a.w. we moeten niet te
vroeg beginnen; We moeten oppassen,
dat wy geen mensen of materiaal te kort
komen, daar wij in het oog moeten hou
den, dat misschien wel drie pogingen
noodzakelijk zijn; 5. Hiertegenover
werd gebruikt. Indien wij dus nu nogmaals op weg gaan
naar de Mount Everest, zullen ivy bijdragen tot de ge
schiedenis van dit lange gevecht. Tot aan de laatste
paar honderd meter zullen wy de route volgen, die reeds
door de Zwitsers bekend is geworden en de problemen
tot daar zullen dus niet nieuw zijn. Indien wij overwinnen
zal deze overwinning slechts mogelijk geworden zijn, door
het vele werk dat voor ons is verricht. Het is duidelijk
dat hij, die als eerste op de top van de Everest staat, ook
als het ware de top van de pyramids van moeilijk ver
kregen ondervinding der anderen bereikt zal hebben.
De overwinning moet hij delen met allen die in vroeger
jaren hun beste krachten hebben gegeven.
staat weer het beperkte aantal voor
raden dat naar boven kan worden ge
dragen. Deze beperking ligt in de ob
jectieve gevaren van de ijswaterval die
de toegang tot het westelijke ijsmecr
(Cum) verspert. Bovendien telt daarbij
mee: het gewicht dat gedragen kan
worden op deze hoogten, het aantal
Sherpas dragers uit de stam der Sher-
pas), dat bereid zal zijn het transport
naar de flank van de Lhotse te verzor
gen en uiteindelijk de tijdfactordie door
het beslissende element van het weer
wordt beïnvloed.
Wij zijn van plan Engeland om
streeks 15 Februari te verlaten, zodat
wij in de eerste dagen van Maart Katha-
mandu, de hoofdstad van Nepal, be
reiken. Vandaar moeten Sherpas en
koelies onze bagage dragen naar het
dorp Namche Bazar. Daarna hebben
wij drie weken nodig om het voedsel en
de uitrusting naar een vooruitgeschoven
basiskamp aan de top van het weste
lijke ijsmeer en een aanvalskamp op de
zuidelijke pas te brengen. Na midden
Mei zal het weer waarschijnlijk gunstig
zijn en daarom zullen wij ons grote
basiskamp eind April aan de top van de
Khumbugletscher Installeren. De eer
ste weken van Mei moeten wy dus alle
DULLES EN STASSEN IN ONS LAND
Gevolgen overstromingsramp in Den Haag besproken
EISENHOWER BENOEMT
STEUNCOMMISSIE
\7ANMORGEN om half tien hebben
JJohn Foster Dulles en Harold
E Stassen, de directeur van het Bu
reau voor Wederzijdse Veiligheid
(M.S.A.) met hun medewerkers, in
de super-constellation, waarmede zij
gisteren waren gekomen, ons land
verlaten op weg naar Brussel.
Zij werden o.m. uitgeleide gedaan door
de Nederlandse minister van Buiten
landse Zaken, mr Luns, de Amerikaanse
ambassadeur Selden Chapin. de direc
teur van de K.L.M., dr A. Plesman, de
heer Clarence E. Hunter, het hoofd van
de M.S.A.-missie in Nederland, en ir
A. G. Maris, directeur-generaal van de
Rijkswaterstaat.
Alvorens zich naar het vliegveld te
begerven legde de heer Foster Dulles
voor de pers de volgende verklaring af:
Ik wil mijn warmste dank en waarde
ring tot uitdrukking brengen voor de
zeer gastvrije ontvangst, die Stassen en
mij in Nederland is bereid. Wij hebben
het bemoedigend gevonden waar te kun
nen nemen, dat hier, evenals In de ande
re hoofdsteden, die wij hebben bezocht,
het concept van een Europese Verdedi-
gingsgomeenschap in het kader van de
Atlantische Gemeenschap door uw lei
ders en volk, evenals door de onze. wordt
beschouwd als de meest effectieve ma
nier om vrede en veiligheid voor ons al
len te waarborgen. Tijdens ons kort be
zoek hebben wij zeer vruchtbare bespre
kingen gevoerd met Nederlandse autori
teiten over onderwerpen van gemeen-
schannelyk belang Deze besprekingen,
die zich over een' uitgebreid gebied uit
strekten. hebben grotelijks bijgedragen
tot de kennis, die de heer Stassen en ik
hebben vergaard De gezichtspunten
ontwikkeld door de minister-president
de ministers van Buitenlandse Zaken en
andere leden van het kabinet en hun
adviseurs, zijn uiterst nuttig geweest
Tot de onderwerpendie van onze ge.-
dachtcnwisseling deel hebben uitge
maakt., behoorde de heldhaftige poging
van uw regering tothet leniging van
het lijden, door de catastrofale over
stroming veroorzaakt. Gisteren toen het
kabinet in Washington bijeenkwam
heeft President Eisenhower een commis
sie ingesteld, bestaande uit mijzelf als
voorzitter, de heer Stassen, directeur
van de M.S.A., de heer Wily son, minister
van defensie, de heer Benson, minister
van Landbouw, met het doel na te gaan
hoe de pogingen van uw regering en die
van België en Engeland tot. het brengen
van verlichting aan de slachtoffers van
deze ramp het best kunnen worden on
dersteund. Wij hebben reeds verslagen
bestudeerd over dc omvang van de
schade en zullen die schade aanstsndo
zelf daarover vliegend nog per
soonlijk in ogenschouw kunnen nemen.
Aan president Eisenhower en het
Congres zullen wij verslag uitbrengen,
dat, daarvan ben ik zeker, zal met mede
leven worden ontvangen. In de worste
ling na deze jongste tegenslag zal de
rustige onverzettelijke wil van het Ne
derlandse volk de overhand nemen, zo
als in het verleden al zo dikwijls is ge
schied. Aan deze mentaliteit brengen
wij de hoogste hulde
De Amerikaanse minister besloot zijn
toespraak tot de pers als volgt: „Tot
mijn genoegen heb ik geconstateerd, dat
onze eigen legerdienst al een aanzien
lijke bijdrage levert lot de goedgeorga
niseerde hulp in Nederland. Het is ver
heugend, dat wij hier verenigd staan.
Amerika zal ook particulier helpen.".
f Ongecorrigeerd.
John Foster Dulles en Harold Stassen
hebben gistermiddag een bezoek ge
bracht aan de minister-president, dr W.
Drees, waarna zij ontvangen zijn door
de ministers Beycn en Luns op het
ministerie van Buitenlandse Zaken. Deze
besprekingen hebben ruim twee uur ge
duurd. Aan de gasten werd een overzicht
gegeven van een aantal hoofdpunten uit
het Nederlands buitenlands politiek be
leid. Hierbij werd o.a. een uiteenzetting
gegeven van de bijzondere aspecten, die
de plannen voor verdergaande Europese
integratie voor Nederland hebben. Wel
is het grote belang uiteengezet, dat
Nederland hecht aan de spoedige tot
standkoming van de Europese Defensie
Gemeenschap.
Eveneens werd een aantal problemen,
die in de Verenigde Naties aan de orde
zijn, aan een gezamenlijke, nadere be
schouwing onderworpen. In het bijzonder
gold deze beschouwing de activiteit dei-
Verenigde Naties bij de bestrijding der
agressie in Korea. Een overeenstemming
van inzicht werd wederzijds met bevre
diging geconstateerd. Bij het onderhoud
waren o.a. tegenwoordig dc Amerikaanse
ambassadeur, de heer Selden Chapin, en
het hoofd van de Amerikaanse missie
voor de wederzijdse veiligheid in Neder
land, de heer Clarence E. Hunter.
Prins Bemhard heeft gisteravond, na
de vergadering van het Rampenfonds,
ten huize van de Amerikaanse ambassa
deur een onderhoud gehad met Dulles
en Stassen. De ministers Beycn en Luns
hebben de beide Amerikaanse bezoekers
een diner aangeboden.
DE BOUTE van de Zwitserse expeditie
door de IJsivaterval en het IJ smeer
(Westelijke CWM) links naar boven
naar de Zuidpas tussen Everest en
Lhotse. Met de gegevens, door de Zioit-
sers vorig jaar verzameld, zullen de
Engelsen dit jaar hun voordeel kunnen
doen.
wÊÊÊklyJU
DE VOORJAARSEXPEDITIE bracht
de Zwitsers in 1952 tot op het kleine
horizontale stuk vlak onder de top.
krachten gebruiken om de vrachten
voor de dragers te verpakken en in te
delen en de route door de ijswaterval
en door het ijsmeer te traceren. Aan
het einde van die periode moet ons
vooruitgeschoven basiskamp dichtbij de
grote helling, die naar de Zuidpas leidt
klaar zijn. Zeer veel zal afhangen van
de hoeveelheid zuurstof die wij naar de
Zuldpas kunnen brengen. Het ls on
mogelijk voorspellingen te doen, doch
door een samenloop van gunstige om
standigheden hopen wij tegen 15 Mei
de Zuldpas te hebben bereikt om daar
na meer dan één sprong naar de top
te wagen.
Copyright-Handelsblad-Tlmes)
(Nadruk verboden
Franse Senaat keurt de
begroting goed
Hedenochtend vroeg heeft ook de
Franse Raad van de Republiek (Senaat)
de begroting goedgekeurd. Dit geschied
de met 224 tegen 73 stemmen.
De Amerikaanse senaat heeft de be
noeming goedgekeurd van Bedell Smith
tot plaatsvervanger van de minister van
buitenlandse zaken.
Uit Brussel wordt gemeld, dat de Bel
gische socialistische pers en onafhanke
lijke bladen critiek hebben geoefend op
het verblijf van koning Boudewijn aan
de Rivièra. terwijl het gevaar voor ram
pen in België nog niet is geweken.
Grepen uit een onafzienbare stroom
PRESIDENT EISENHOWER heeft een
kabinetscommissie ingesteld, die plan
nen zal opstellen voor hulp aan de door
de overstroming getroffen gebieden in
West-Europa.
Ook in West-Duitsland is de actie om
Nederland metterdaad te helpen met
kracht aangevat.
De parachutisten ran de Amerikaanse
52ste Airborne Divisie, die in Nederland
hebben gevochten, hebben 12.240 dollar
b\jeengebraoht. G-eneraai Franco heeft be
volen een treinlading sinaasappelen er.
citroenen naar Nederland te zenden vooi
te kinderen onder de getroffenen van de
overstroming. „Wy zullen blijven helpen",
zeggen de Noren; zy sturen o.a. 50 walkie-
talkies.
Van alle kanten blijven de giften uit hel
buitenland aanstromen: Zwitserland. Fin
land, België, Frankrijk, Marokko, Oosten
rijk, West-Duitsland en nog veel meer
landen. Uit Denemarken komen 40
vrachtauto's met textiel. De regering van
Zuid-Afrlka heeft 50.000 Z.-Afr. ponden
sterling (ongeveer 500.000) geschonken.
Coöperaties uit Zweden. Frankrijk, Oosten
rijk, Amerika, België, Duitsland en Italië
zegden steun toe. In Amerika stromen de
giften zo snel binnen dat men het tellen
niet kan bijhouden. Het Zweedse Rode
Kruis heeft al drie millioen kronen (onge
veer 2.3 millioen) verzameld. Luxemburg
stuurt 5000 dekens. De wereldfederatie van
oud-strijders, die meer dan 100 organisaties
verschillende landen omvat, gaa; over
tot het stiohten van een speciaal fonds.
Kardinaal Spellman (Amerika schonk
10.000 dollar als persoonlijke bijdrage. De
regering van Finland heeft een bedrag van
20 millioen Finmark toegewezen voor de
aankoop van „prefabricated"-huizen voor
Nederland, die in totaal aan 600 personen
BAKKERSNOODFONDS
In verband met de nationale ramp
zal het Bakkersnoodfonds weer in wer
king worden gesteld. Gedupeerde bak
kers uit de noodgebieden kunnen zich
thans reeds wenden tot de Nederland-
sohe Bakkerij Stichting, J. P. Coen-
straat 6, Den Haag, telefoon 723838.
Zij zullen alle mogelijke steun van deze
Stichting ontvangen.
huisvesting kunnen bieden. De inzamelings
actie in Zwitserland bracht ruim 2 millioen
Zw. frans op. Israel heeft een zending
warme kinderkleren verzonden.
En dat zijn maar enkele grepen uit de
onoverzienbare stroom.
Ollenhauer ontevreden
over Dulles
Volgens A.N.P. hebben de Duitse
socialisten in hun onderhoud met
Dulles voorgesteld, de inschakeling
van West-Duitsland in de westelijke
wereld op nieuwe basis van volkomen
gelijkheid binnen de Nato te bevor
deren. Ollenhauer zou zich namens
de socialistische partij principieel
bereid hebben verklaard, een mili
taire bijdrage te leveren, mits voor
dien nog een poging zou worden ge
daan om met Rusland te spreken
over hereniging van de twee geschei
den Duitse gebieden.
De socialisten beklaagden zich echter,
dat zij bij Dulles weinig gehoor vonden
en dat deze niets wilde weten van een
coalitie van nationale legers. Ook Ade
nauer bevestigde zulks. Een deel van
zijn tafelrede heeft Dulles gewijd aan
de stelling, dat een verenigd Europa de
eenheid van Duitsland zou bespoedigen,
welke eenheid hij zeide voor te staan
als een ethische eis.
Dulles bracht een hartelijke persoon
lijke brief van Eisenhower voor Ade
nauer mede. waarin deze wordt gepre
zen als voorvechter der Europese een
heid. Dulles was het met Adenauer eens,
dat men waakzaam moest zijn jegens
het neo-nazisme. maar dat dit geen ge
vaar vormt. Uit Bonn wordt gemeld,
dat West-Duitsland een lening wil slui
ten van 130 millioen mark om een
nieuwe luchtvaartonderneming te stich
ten.
In West-Duitsland zyn deze week
meer dan veertig communisten of met
Moskou sympathiserende lieden ge
arresteerd.
VADER VAN DE SCIENCE-FICTION
r\P 8 Februari is het 125
jaar geleden, dat Jules
Verne te Nantes ter wereld
kwam. Uit hem groeide een
schrijver van formaatde
schepper van een zéér apart
soort literatuur: De reis
roman met wetenschappe
lijke inslag.
Wij maken ons zeker niet
aan overdrijving schuldig,
als wij beweren dat Verne
de populairste auteur van
de tiveede helft der 19e
eeuw was, waardig opvol
ger van de in zijn tijd niet
minder geliefde Alexandre
Dumas. Ook nü nog behoort
Jules Verne tot de meest
gelezen schrijvers, niet al
leen in Frankrijk, zoals een
recente enquête van het
dagblad Le Monde uiticees
Frankrijks grote fantast-realist bleef
altijd met één voet in de
werkelijkheid staan
maar over de héle wereld en
zeker niet het minst in de
Verenigde Staten, waar de
Science-Fiction aardig op
weg is de tot nu toe zo weel
derig florerende detective
novelle te verdringen. Geen
wonder trouwens, want
komt niet automatisch de
naam van de auteur van
20.000 mijlen onder zee op
de lippenwanneer we lezen
over atoomduikboten met
een ongekende actie-radius
en denken toy niet onmid
dellijk aan De rei-s naar de
maan als mysterieuze be
richten in de pers verschij
nen over vliegende schotels
Vrijwel geen dag gaat er
voorbij of we lezen zijn
naam in verband met één
of andere opzienbarende
wetenschappelijke ontdek
king en we kunnen dan ook
veilig aannemen, dat Jules
Verne tot de meest geciteer
de schrijvers behoort. Het
behoeft daarom niet te ver
wonderen, dat de zo tech
nisch aangelegde Ameri
kanen hem de ere-bynaam
Father of Scientif iction heb
ben gegeven!
Eerlijkheidshalve dient géi
zegd, dat Verne niet de eer
ste was, die zich met gero
mantiseerde wetenschap
heeft beziggehouden. Na
men van illustere voorgan
gers, als Cyrano de Berge
rac en de grote Amerikaan
Edgar Allan Poe, komen ons
in dit verband dadelijk i>oor
de geest, maar Verne is
toch wel de eerste geweest,
die het genre tot volle ont
plooiing heeft gebracht en
het een blijvende plaats in
de wereldliteratuur heeft
bezorgd. Zijn volgelingen
zijn talrijk. Paul d'Ivoi,
Boussenard en Henry Ber-
nay zijn lang geen onbeken
den en men kan dan ook in
zekere zin van een „school"
spreken.
Een van zijn beste leerlingen is on
getwijfeld (zij het slechts tot op zekere
hoogte) de Engelsman H. G. Wells,
wiens First men in the moon en The
war of the worlds duidelijke remini
scenties oproepen aan Verne's beste
werken. Men doet echter verkeerd met
Wells als een slaafse volgeling in het
genre te beschouwen, want au fond
Is en blyft bq Wells de wetenschap
slechts het middel om sociale toestanden
en problemen te bellohten en de mid
delen aan te wijzen om hierin verbete
ring te brengen. Deze tendens komt bij
In gez. m ed.- adv er ten tie
WOENSDAG heeft Tsjou En-lai, de
premier en minister van Buiten
landse Zaken van rood China, een
rede gehouden voor het nationale comité
van de raadgevende politieke volkscon
ferentie. Dit comité was bijeen in zijn
vierde zitting, welke wel de laatste zal
zyn. omdat de ..volksconferentie" moet
worden vervangen door een gekozen
„volkscongres" Zodra de rede (die door
de radio was uitgezonden) was gehoord,
werd de nadruk gelegd op een' aanbod
van Tsjou tot een bestand in Korea
Uitvoeriger verslagen tonen echter aan,
dat van bereidheid tot vrede geen spra
ke was: de toon was veeleer onverzoen
lijk Het hoofdthema was, dat het ver
zet tegen de V.S en de hulp aan Noord-
Korea onverminderd moesten worden
voortgezet Daarna werd aandacht be
steed aan het vijfjarenplan dat nog in
(J)agelijks commentaar
J
zijn beginstadium is Ten derde was
Tsjou's thema dat van het komende
Volkscongres. Het „aanbod" om de on
derhandelingen te Pan-Moen-jon te her
vatten cn een bestand te sluiten werd
veeleer terloops gedaan, en het was een
herhaling van een kansloos voorstel dat
de Russen in de assemblée der V N
hebben gedaan Onmiddellijk na een be
stand zouden de Chinese en Noord-
koreaanse krijgsgevangenen naar hun
land moeten terugkeren .Het lot van de
genen. die zulks weigerden, zou bepaald
moeten worden door een commissie van
elf landen (waaronder rood China.
Noord-Korea en Rusland) welke com
missie echter ook een algemene regeling
inzake Korea zou moeten opstellen Pe
king streeft naar erkenning, lidmaat
schap van de V.N en terugkeer van
Formosa tot rood China Er Ls geen
sprake van, dat de V.S. daarover zouden
willen praten, of dat in de V.N daar
voor een meerderheid aanwezig zou zijn,
Het mislukken van politiek overleg zou
bij voorbaat vast staan, en dan zou de
strijd opnieuw beginnen De V.S. wensen
alleen een staken Van het vuren door
een accoord van de militairen te velde,
zonder politieke voorwaarden.
ER ls -dus niets veranderd en Tsjou
En-lai heeft de Amerikanen in felle
woorden beschuldigd van imperia
listische „rassendiscriminatie" Zij zou
den Frankrijk en Engeland hun koloniën
afhandig willen maken cn hun minach
ting voor Aziaten hebben geopenbaard:
door de atoombom te gebruiken tegen de
Japanners en niet tegen dc Duitsers,
door in Korea „Aziaten tegc-n Aziaten"
te willen laten vechten, door bacteriolo
gische oorlogvoering en door „proeven
met geheime wapenen" op Chinese
krijgsgevangenen. Daartegenover prees
Tsjou En-lai de hulpvaardigheid der
Russen en de handelsbetrekkingen met
het Sowjetblok. De enige „concessie"
aan het Westen was de bereidheid, om
met sommige „kapitalistische" landen
handel te drijven, zoals nog op beschei
den schaal geschiedt. Washington heeft
nu besloten. Tsjiang Kal-sjek de vrije
hand te laten om het Peking zo onaan
genaam mogelijk te maken Aanvanke
lijk hebben de Britten daar tamelijk fel
tegen geopponeerd zri hebben Peking
erkend maar die agitatie ls snel ge
luwd: De Brits-Cliine.se betrekkingen
zijn zo koel en onbeduidend dat Londen
ze niet de moeite waard vindt, daarvoor
twist te krijgen met de V S Bovendien
denkt men niet dat er voorlonlg iets zal
veranderen, omdat Tsjiang Kal-sjek niet
In staat is. veel te ondernemen Alles
wijst er evenwel op. dat de Chinese
nationalisten op Formosa wel vliegtui
gen en schepen zullen krijgen uit Ame
rika. om het vasteland te bombarderen.
En dan zal een bestand in Korea nog
verder in het verschiet liggen, want de
Russen zullen niet nalaten, aan Mao
meer vliegtüieen on afweergeschut te
versohaffen. De V S moeten aldus min
stens zoveel strijdkrachten handhaven
on het Aziatische continent als thans
Een bombardement door de Amerikanen
zelf, van Mantsioerijse bases is dan
geenszins denkbeeldig, evenmin als een
blokkade van de Chinese kust. De tm-
nasse in het Verre Oosten duurt voort,
de tegenstellingen worden scherper.
Tsjou En-lal bleek door dit vooruitzicht
nog niet afgeschrikt en Washington kan
niet wijken De mogelijke verdere com
plicaties kan niemand voorzien.
Verne lang niet in die mate naar voren
en om die reden zouden wij Wells rea
listischer, ook praktischer willen noe
men dan de Fransman
Daarentegen voldoet Verne's opvat
ting aangaande de wetenschappelijke
basis van zijn concepties aan hogere
eisen, want nimmer maakt hij zich van
de verklaring en motivering van zijn
theorieën met een Jantje van Leiden
af, een verwijt dat Wells niet altijd
heeft kunnen vermijden. Om een voor
beeld te noemen:
In 20.000 mijlen onder zee beschrijft
Verne kapitein Nemo's Nautilus tot in
details: afmetingen, Indeling, water
verplaatsing, ballast, in één woord alles
wordt de lezer op heldere wijze vóór-
gelegd, als las men een wetenschappe
lijk rapport!
Daarentegen wordt in Wells' Time
Machine het apparaat waarop de tijd
reiziger plaats neemt, wel enigszins
beschreven, doch niet verklaard,
hetgeen o.l. ook tot de absolute on
mogelijkheden behoort. Kort gezegd:
Verne blijft altijd met één voet in de
werkelijkheid staan, hoe stout de uit
werking van zijn Idee ook verder moge
zijn. Daarom zijn zijn verhalen ook zo
waarschijnlijk! Hij blijft in nauw con
tact met de werkelijkheid (groot ver
schil ook met Poe's opvatting!) ls
veeleer fantast-realist, als wy
dit neologisme eens mogen bezigen, ter
wijl Wells zich gemakkelijk laat mee
slepen door dikwijls zéér aantrekkelijke
theorieën en in feite komt zijn opvat
ting in dit opzicht meer overeen met
die van Swift in Gulliver's Travels.
Zuivere navolgers van Verne's genre
zijn minder talrijk dan men zou menen,
want het is uiterst moeilijk, zonder
jarenlange uitgebreide studies een boek
als één van Verne's Wonderrelzen met
succes te lanceren. Het ls goed dat er
in dit verband nog eens de nadruk op
wordt gelegd, dat Verne niet zo maar
voor de vuist weg zijn talrijke boeken
schreef.
Grondige studie betreffende de te be
schrijven landstreek en de technische
problemen, die de reizigers hadden op
te lossen, was nodig alvorens de auteur
één letter op schrift stelde. Zijn kaart
systeem met duizenden technische en
aardrijkskundige notities, die hjj uit
allerlei periodieken putte, was hem hier
bij van onschatbare waarde Hij
schroomde ook niet om reizigers van
naam en geleerden te raadplegen,
hem vaak bij zijn Ingewikkelde bereke
ningen behulpzaam waren
De bekende astronoom Camille Flam-
marion viel hem eens aan op grond
van de bewering, dat zijn romans, by
nader onderzoek, niet voldoende weten
schappelijk verantwoord zouden zijn.
Verne's antwoord kwam in de vorm
van de roman Sans dessus dessous
(Een schot in de lucht). Dit boek be
handelt de mogelijke verplaatsing van
de aardas, ten einde de poolstreken in
een gematigd klimaat te brengen en
op die manier de exploitatie van de daar
aanwezige steenkoolmijnen mogelijk te
maken. Voor dit boek waren bereke
ningen. die vier maanden duurden en
zestig bladzijden cijfers vergden, nodig!
Verne was zo verstandig zich te laten
assisteren door zijn vriend, de mijn-
ingenieur Badoureau. Bij wijze van dank
laat Verne deze laatste in het verhaal
optreden als de amusante en beweeg
lijke Alctde Pierdeux.
Met dit al dient erkend, dat Jules
Verne wel eens de plank missloeg en
verscheidene fouten heeft gemaakt,
maar kan men zich daarover verwon
deren. als men het ontzaglijke oeuvre
van de meester overziet: 104 delen
Voyages Extraordinaires, een magi
strale Découverte de la Terre (6 delen)
dat ook te onzent bekend is geworden
als Het boek der reizen en ontdek
kingen, in de bewerking van dr G. J.
Dozy, een uitvoerige Géographle de la
France et de ses Colonies, ettelijke blij
spelen, artikelen en korte verhalen, ja
zelfs gedichtenNa Alexandre Dumas en
George Sand het omvangrijkste oeuvre
ooit geproduceerd!
Daarnaast was Jules Verne in zijn
geliefde stad Amiens lid van de ge
meenteraad, waarin hij zich zeer werk
zaam betoonde voor het welzijn en het
aspect van de oude Plcardische hoofd
stad. Ook was hrj een der meest ge
ziene leden van de Académie d'Amiens,
van de Société Industrielle en van de
Société de Géographie.
Tot de „Immortels" van de Acadé
mie F rang ai se heeft hij niet behoord
maar dit doet aan zijn vermaardheid
zeker geen afbreuk. Velen van de al-
lerberoemdsten maakten nimmer deel
uit van dit geleerde college. Minder be
kend is dat Verne ook nog de functies
bekleedde van directeur van de Spaar
bank van Amiens en ere-voorzltter van
de Esperantisten Vereniging van Picar-
dië. Werkzamer leven is welhaast niet
denkbaar en toen men hem eens vroeg,
hoe het toch mogelijk was. dat hij zo
véél boeken kon schrijven elk jaar
produceerde hij er twee! antwoord
de hij op eenvoudige toon: „Wie een
helder hoofd heeft en een gerust gewe
ten en dan héél hard studeert kan nog
véél meer leveren dan ik."
De moraal in Verne's boeken staat
op een zéér hoog plan en hij dient ook
in dit opzicht tot een der verdienste
lijkste Franse auteurs te worden ge
rekend. want het moet erkend, voor
velen heeft de Franse roman in het
algemeen (soms niet onverdiend!) een
ietwat verdacht tintje.
Jules Verne schreef voor jong en oud
en hij zelf was er trots op, dat hfl
nimmer één regel heeft geschreven die,
zoals hy zei, niet door een oudere
broer aan zijn zusje kon worden voor
gelezen.
Er is dus alle reden om deze geniale,
nobele en werkzame Fransman, die ons
zoveel op allerlei gebied spelenderwijs
heeft bijgebracht en ons zó heeft ge
amuseerd, op 8 Februari eerbiedig en
dankbaar te gedenken en te hopen, dat
er nog eens een nieuwe Verne. met de
zelfde tendens en dezelfde werklust, zal
opstaan om op even consciëntieuze wijze
zijn mooie taak te vervullen!
CORNELIS HELLING
Vice-president van de Société
Jules Verne
(Ingez. med.-advertentie)
Met StrêcJué
altijd gezond en fit,
de Solaris-Hoogtezonheeft:
250 W»tt Ultraviolet, brengt dus gezondheid,
i Ook Infrarood, wiudoot U „De vólle Zon"
geniet; bovendien is dit infrarood nog tpirt
te schikelen.
Laag ia prijs, hoog in kwaliteit.
Franken Uallie H.Y. Rokin 100 - Amsterdam - Tel. 621 57
G. v. d. Aar H.V. Noordeinde 109 - Den Haag - Tel. 11 35 45
Uit Teheran zal de Nederlandse ge
zant, de heer A. J. Schrikker, naar ons
land terugkeren. Als tijdelijk zaakge
lastigde zal optreden dr J. A. Zeeman.
Te Boedapest is dr Benedek. genees-
heer-directéur van het Joodse zieken
huis, gearresteerd.
Noorwegen zal een permanente dele
gatie benoemen bij de Schumanpoo! te
Luxemburg
Premier Nagulb van Egypte heeft
gisteren beloofd, dat hij een einde zou
maken aan de aanwezigheid van Britse
troepen in Soedan en Suezkanaalzone.
Italië heeft de V.S. verzekerd, dat de
5000 ton olie, welke een Italiaanse tank
boot uit Perzië heeft gehaald, niet (zo
als eerst was bericht) naar Polen zullen
mogen worden uitgevoerd.
Een bijeenkomst te Londen van diplo
maten van de V.S., Rusland. Engeland
en Frankrijk over Oostenrijk is na drie
uur onverrichterzake verdaagd.