Bokma Britse expeditie hoopt eind Mei te slagen Jules Verne 125 jaar geleden geboren Strijd om Mount Everest I Forster Dulles vond in Nederland begrip voor E.D.G. De wereld zegt met de Noren: Wij blijven helpen ALGEMEEN HANDELSBLAD VAN ZATERDAG 7 FEBRUARI 1953 3 Beste wapen van de berg is de ijle lucht Te/reinmoeitijkheden vallen mee JN de loop van dit voorjaar zal een Britse expeditie, georganiseerd door de Royal Geographical Society en de Engelse Alpenclub nogmaals trachten om de top van de Mount Everest te bereiken. Het is nu bijna 32 jaar geleden sinds men voor het eerst trachtte deze berg te overwinnen. Tussen de twee wereldoorlogen hebben zes expedities uit Engeland de strijd, aangebonden. In 1951 begon een nieuw hoofdstuk in de slag om de berg toen aangezien de verhoudingen in Tibet en Nepal waren ver anderd, Eric Shipton de mogelijkheden van een Zuidelijke route bestudeerde. De kansen op succes schenen niet groot. Later in 1952 bewezen de Zwitserse bergbeklim mers, dat deze Zuidelijke route zeker evenveel kans heeft, als de Noordelijke, die voor de oorlog door de Engelsen MET welke wapenen heeft de Mount Everest zich zo lang kunnen ver dedigen? Eigenlijk ls het beste wapen van de berg zijn hoogte, want de moeilijkheden van het terrein op zichzelf vallen mee. ofschoon óz tech nische problemen natuurlijk vergroot worden door de hoogtefactor. Wij heb ben nog geen oplossing gevonden v het probleem van het stijgen over soms zelfs gemakkelijk terrein in deze bij zonder dunne lucht op het laatste ge deelte van de lange weg. Tot nu toe ls gebleken, dat zuurstofapparaten de klimmer op deze hoogte niet veel helpen. Het voordeel van de zuurstof toevoer weegt immers op tegen het nadeel van de zwaarte der apparaten. Van hen die tot nu toe 9000 meter zijn gekomen waren Norton in 1924 en drie klimmers In 1933 niet voorzien van zuurstofapparaten. Lambert en Tensing hebben er vorig jaar wel gebruik van gemaakt, doch het blijft de vraag of één van deze klimmers nog fit genoeg was geweest om veel verder te stijgen. Zelfs Indien zij de energie en de tegen woordigheid van geest hadden gehad om verder te gaan, dan was toch hun tempo zo laag, dat zij nauwelijks tijd zouden hebben gehad om nog op tijd de terugweg te aanvaarden En wie niet voor de avond het laatste kamp weer bereikt, moet als verloren worden be schouwd. De factor van het weer is beslissend. Tussen October en April hangt voort durend een sneeuwpluim aan de hoge toppen in dit gebied. Deze sneeuw pluim is het sein. dat er daar boven die verschrikkelijke storm waait, die al velen heeft doen terugkeren. In Mei Alles hangt af van de zuurstof-apparaten of vroeg in Juni begint een andere wind uit het Zuidoosten te waaien. Dat is de moesson, die warmere tempera turen uit de baai van Bengalen brengt. India in regen dompelt en grote hoeveelheden sneeuw op de Himalaya deponeert. Tegen eind September als de winterwinden en moesson hun hoog tepunt hebben bereikt zfjn de kansen het kleinst. De enige kans ligt dus in de kleine periode tussen het ophouden van de storm uit Tibet en het begin van de moesson uit het Zuiden. Dat kan laat in Mei zijn of vroeg in Juni en laat In September of vroeg in October. Tot nu toe is gebleken, dat het weer het beste ls vóór de komst van de moesson en ook dit jaar kiezen wy dus de periode Mei-Juni. j^E conclusies uit deze gegevens zijn duidelijk. Het is noodzakelijk om zeer snel te zyn. Slechts door toevoering tlooi Kolonel John Hunt (leider van de Britse expeditie) van zuurstof uit zeer lichte toestellen kunnen wij hopen snel en ver genoeg te klimmen van uit een laatste kamp, waar de klimmers voldoende voedsel en slaap kunnen krijgen om meerdere pogingen te wagen. Hiervan uitgaande zijn wij gekomen tot de volgende uit gangspunten: 1) Het is absoluut nood zakelijk ons voldoende te oefenen en te acclimatiseren voordat wij de bestijging beginnen2) Van 15 Mei af moeten wij klaar staan om een poging te wagen; 3. Hiertegenover staat een psychologisch bezwaar om te lang op grote hoogten te verblijven, tyi.a.w. we moeten niet te vroeg beginnen; We moeten oppassen, dat wy geen mensen of materiaal te kort komen, daar wij in het oog moeten hou den, dat misschien wel drie pogingen noodzakelijk zijn; 5. Hiertegenover werd gebruikt. Indien wij dus nu nogmaals op weg gaan naar de Mount Everest, zullen ivy bijdragen tot de ge schiedenis van dit lange gevecht. Tot aan de laatste paar honderd meter zullen wy de route volgen, die reeds door de Zwitsers bekend is geworden en de problemen tot daar zullen dus niet nieuw zijn. Indien wij overwinnen zal deze overwinning slechts mogelijk geworden zijn, door het vele werk dat voor ons is verricht. Het is duidelijk dat hij, die als eerste op de top van de Everest staat, ook als het ware de top van de pyramids van moeilijk ver kregen ondervinding der anderen bereikt zal hebben. De overwinning moet hij delen met allen die in vroeger jaren hun beste krachten hebben gegeven. staat weer het beperkte aantal voor raden dat naar boven kan worden ge dragen. Deze beperking ligt in de ob jectieve gevaren van de ijswaterval die de toegang tot het westelijke ijsmecr (Cum) verspert. Bovendien telt daarbij mee: het gewicht dat gedragen kan worden op deze hoogten, het aantal Sherpas dragers uit de stam der Sher- pas), dat bereid zal zijn het transport naar de flank van de Lhotse te verzor gen en uiteindelijk de tijdfactordie door het beslissende element van het weer wordt beïnvloed. Wij zijn van plan Engeland om streeks 15 Februari te verlaten, zodat wij in de eerste dagen van Maart Katha- mandu, de hoofdstad van Nepal, be reiken. Vandaar moeten Sherpas en koelies onze bagage dragen naar het dorp Namche Bazar. Daarna hebben wij drie weken nodig om het voedsel en de uitrusting naar een vooruitgeschoven basiskamp aan de top van het weste lijke ijsmeer en een aanvalskamp op de zuidelijke pas te brengen. Na midden Mei zal het weer waarschijnlijk gunstig zijn en daarom zullen wij ons grote basiskamp eind April aan de top van de Khumbugletscher Installeren. De eer ste weken van Mei moeten wy dus alle DULLES EN STASSEN IN ONS LAND Gevolgen overstromingsramp in Den Haag besproken EISENHOWER BENOEMT STEUNCOMMISSIE \7ANMORGEN om half tien hebben JJohn Foster Dulles en Harold E Stassen, de directeur van het Bu reau voor Wederzijdse Veiligheid (M.S.A.) met hun medewerkers, in de super-constellation, waarmede zij gisteren waren gekomen, ons land verlaten op weg naar Brussel. Zij werden o.m. uitgeleide gedaan door de Nederlandse minister van Buiten landse Zaken, mr Luns, de Amerikaanse ambassadeur Selden Chapin. de direc teur van de K.L.M., dr A. Plesman, de heer Clarence E. Hunter, het hoofd van de M.S.A.-missie in Nederland, en ir A. G. Maris, directeur-generaal van de Rijkswaterstaat. Alvorens zich naar het vliegveld te begerven legde de heer Foster Dulles voor de pers de volgende verklaring af: Ik wil mijn warmste dank en waarde ring tot uitdrukking brengen voor de zeer gastvrije ontvangst, die Stassen en mij in Nederland is bereid. Wij hebben het bemoedigend gevonden waar te kun nen nemen, dat hier, evenals In de ande re hoofdsteden, die wij hebben bezocht, het concept van een Europese Verdedi- gingsgomeenschap in het kader van de Atlantische Gemeenschap door uw lei ders en volk, evenals door de onze. wordt beschouwd als de meest effectieve ma nier om vrede en veiligheid voor ons al len te waarborgen. Tijdens ons kort be zoek hebben wij zeer vruchtbare bespre kingen gevoerd met Nederlandse autori teiten over onderwerpen van gemeen- schannelyk belang Deze besprekingen, die zich over een' uitgebreid gebied uit strekten. hebben grotelijks bijgedragen tot de kennis, die de heer Stassen en ik hebben vergaard De gezichtspunten ontwikkeld door de minister-president de ministers van Buitenlandse Zaken en andere leden van het kabinet en hun adviseurs, zijn uiterst nuttig geweest Tot de onderwerpendie van onze ge.- dachtcnwisseling deel hebben uitge maakt., behoorde de heldhaftige poging van uw regering tothet leniging van het lijden, door de catastrofale over stroming veroorzaakt. Gisteren toen het kabinet in Washington bijeenkwam heeft President Eisenhower een commis sie ingesteld, bestaande uit mijzelf als voorzitter, de heer Stassen, directeur van de M.S.A., de heer Wily son, minister van defensie, de heer Benson, minister van Landbouw, met het doel na te gaan hoe de pogingen van uw regering en die van België en Engeland tot. het brengen van verlichting aan de slachtoffers van deze ramp het best kunnen worden on dersteund. Wij hebben reeds verslagen bestudeerd over dc omvang van de schade en zullen die schade aanstsndo zelf daarover vliegend nog per soonlijk in ogenschouw kunnen nemen. Aan president Eisenhower en het Congres zullen wij verslag uitbrengen, dat, daarvan ben ik zeker, zal met mede leven worden ontvangen. In de worste ling na deze jongste tegenslag zal de rustige onverzettelijke wil van het Ne derlandse volk de overhand nemen, zo als in het verleden al zo dikwijls is ge schied. Aan deze mentaliteit brengen wij de hoogste hulde De Amerikaanse minister besloot zijn toespraak tot de pers als volgt: „Tot mijn genoegen heb ik geconstateerd, dat onze eigen legerdienst al een aanzien lijke bijdrage levert lot de goedgeorga niseerde hulp in Nederland. Het is ver heugend, dat wij hier verenigd staan. Amerika zal ook particulier helpen.". f Ongecorrigeerd. John Foster Dulles en Harold Stassen hebben gistermiddag een bezoek ge bracht aan de minister-president, dr W. Drees, waarna zij ontvangen zijn door de ministers Beycn en Luns op het ministerie van Buitenlandse Zaken. Deze besprekingen hebben ruim twee uur ge duurd. Aan de gasten werd een overzicht gegeven van een aantal hoofdpunten uit het Nederlands buitenlands politiek be leid. Hierbij werd o.a. een uiteenzetting gegeven van de bijzondere aspecten, die de plannen voor verdergaande Europese integratie voor Nederland hebben. Wel is het grote belang uiteengezet, dat Nederland hecht aan de spoedige tot standkoming van de Europese Defensie Gemeenschap. Eveneens werd een aantal problemen, die in de Verenigde Naties aan de orde zijn, aan een gezamenlijke, nadere be schouwing onderworpen. In het bijzonder gold deze beschouwing de activiteit dei- Verenigde Naties bij de bestrijding der agressie in Korea. Een overeenstemming van inzicht werd wederzijds met bevre diging geconstateerd. Bij het onderhoud waren o.a. tegenwoordig dc Amerikaanse ambassadeur, de heer Selden Chapin, en het hoofd van de Amerikaanse missie voor de wederzijdse veiligheid in Neder land, de heer Clarence E. Hunter. Prins Bemhard heeft gisteravond, na de vergadering van het Rampenfonds, ten huize van de Amerikaanse ambassa deur een onderhoud gehad met Dulles en Stassen. De ministers Beycn en Luns hebben de beide Amerikaanse bezoekers een diner aangeboden. DE BOUTE van de Zwitserse expeditie door de IJsivaterval en het IJ smeer (Westelijke CWM) links naar boven naar de Zuidpas tussen Everest en Lhotse. Met de gegevens, door de Zioit- sers vorig jaar verzameld, zullen de Engelsen dit jaar hun voordeel kunnen doen. wÊÊÊklyJU DE VOORJAARSEXPEDITIE bracht de Zwitsers in 1952 tot op het kleine horizontale stuk vlak onder de top. krachten gebruiken om de vrachten voor de dragers te verpakken en in te delen en de route door de ijswaterval en door het ijsmeer te traceren. Aan het einde van die periode moet ons vooruitgeschoven basiskamp dichtbij de grote helling, die naar de Zuidpas leidt klaar zijn. Zeer veel zal afhangen van de hoeveelheid zuurstof die wij naar de Zuldpas kunnen brengen. Het ls on mogelijk voorspellingen te doen, doch door een samenloop van gunstige om standigheden hopen wij tegen 15 Mei de Zuldpas te hebben bereikt om daar na meer dan één sprong naar de top te wagen. Copyright-Handelsblad-Tlmes) (Nadruk verboden Franse Senaat keurt de begroting goed Hedenochtend vroeg heeft ook de Franse Raad van de Republiek (Senaat) de begroting goedgekeurd. Dit geschied de met 224 tegen 73 stemmen. De Amerikaanse senaat heeft de be noeming goedgekeurd van Bedell Smith tot plaatsvervanger van de minister van buitenlandse zaken. Uit Brussel wordt gemeld, dat de Bel gische socialistische pers en onafhanke lijke bladen critiek hebben geoefend op het verblijf van koning Boudewijn aan de Rivièra. terwijl het gevaar voor ram pen in België nog niet is geweken. Grepen uit een onafzienbare stroom PRESIDENT EISENHOWER heeft een kabinetscommissie ingesteld, die plan nen zal opstellen voor hulp aan de door de overstroming getroffen gebieden in West-Europa. Ook in West-Duitsland is de actie om Nederland metterdaad te helpen met kracht aangevat. De parachutisten ran de Amerikaanse 52ste Airborne Divisie, die in Nederland hebben gevochten, hebben 12.240 dollar b\jeengebraoht. G-eneraai Franco heeft be volen een treinlading sinaasappelen er. citroenen naar Nederland te zenden vooi te kinderen onder de getroffenen van de overstroming. „Wy zullen blijven helpen", zeggen de Noren; zy sturen o.a. 50 walkie- talkies. Van alle kanten blijven de giften uit hel buitenland aanstromen: Zwitserland. Fin land, België, Frankrijk, Marokko, Oosten rijk, West-Duitsland en nog veel meer landen. Uit Denemarken komen 40 vrachtauto's met textiel. De regering van Zuid-Afrlka heeft 50.000 Z.-Afr. ponden sterling (ongeveer 500.000) geschonken. Coöperaties uit Zweden. Frankrijk, Oosten rijk, Amerika, België, Duitsland en Italië zegden steun toe. In Amerika stromen de giften zo snel binnen dat men het tellen niet kan bijhouden. Het Zweedse Rode Kruis heeft al drie millioen kronen (onge veer 2.3 millioen) verzameld. Luxemburg stuurt 5000 dekens. De wereldfederatie van oud-strijders, die meer dan 100 organisaties verschillende landen omvat, gaa; over tot het stiohten van een speciaal fonds. Kardinaal Spellman (Amerika schonk 10.000 dollar als persoonlijke bijdrage. De regering van Finland heeft een bedrag van 20 millioen Finmark toegewezen voor de aankoop van „prefabricated"-huizen voor Nederland, die in totaal aan 600 personen BAKKERSNOODFONDS In verband met de nationale ramp zal het Bakkersnoodfonds weer in wer king worden gesteld. Gedupeerde bak kers uit de noodgebieden kunnen zich thans reeds wenden tot de Nederland- sohe Bakkerij Stichting, J. P. Coen- straat 6, Den Haag, telefoon 723838. Zij zullen alle mogelijke steun van deze Stichting ontvangen. huisvesting kunnen bieden. De inzamelings actie in Zwitserland bracht ruim 2 millioen Zw. frans op. Israel heeft een zending warme kinderkleren verzonden. En dat zijn maar enkele grepen uit de onoverzienbare stroom. Ollenhauer ontevreden over Dulles Volgens A.N.P. hebben de Duitse socialisten in hun onderhoud met Dulles voorgesteld, de inschakeling van West-Duitsland in de westelijke wereld op nieuwe basis van volkomen gelijkheid binnen de Nato te bevor deren. Ollenhauer zou zich namens de socialistische partij principieel bereid hebben verklaard, een mili taire bijdrage te leveren, mits voor dien nog een poging zou worden ge daan om met Rusland te spreken over hereniging van de twee geschei den Duitse gebieden. De socialisten beklaagden zich echter, dat zij bij Dulles weinig gehoor vonden en dat deze niets wilde weten van een coalitie van nationale legers. Ook Ade nauer bevestigde zulks. Een deel van zijn tafelrede heeft Dulles gewijd aan de stelling, dat een verenigd Europa de eenheid van Duitsland zou bespoedigen, welke eenheid hij zeide voor te staan als een ethische eis. Dulles bracht een hartelijke persoon lijke brief van Eisenhower voor Ade nauer mede. waarin deze wordt gepre zen als voorvechter der Europese een heid. Dulles was het met Adenauer eens, dat men waakzaam moest zijn jegens het neo-nazisme. maar dat dit geen ge vaar vormt. Uit Bonn wordt gemeld, dat West-Duitsland een lening wil slui ten van 130 millioen mark om een nieuwe luchtvaartonderneming te stich ten. In West-Duitsland zyn deze week meer dan veertig communisten of met Moskou sympathiserende lieden ge arresteerd. VADER VAN DE SCIENCE-FICTION r\P 8 Februari is het 125 jaar geleden, dat Jules Verne te Nantes ter wereld kwam. Uit hem groeide een schrijver van formaatde schepper van een zéér apart soort literatuur: De reis roman met wetenschappe lijke inslag. Wij maken ons zeker niet aan overdrijving schuldig, als wij beweren dat Verne de populairste auteur van de tiveede helft der 19e eeuw was, waardig opvol ger van de in zijn tijd niet minder geliefde Alexandre Dumas. Ook nü nog behoort Jules Verne tot de meest gelezen schrijvers, niet al leen in Frankrijk, zoals een recente enquête van het dagblad Le Monde uiticees Frankrijks grote fantast-realist bleef altijd met één voet in de werkelijkheid staan maar over de héle wereld en zeker niet het minst in de Verenigde Staten, waar de Science-Fiction aardig op weg is de tot nu toe zo weel derig florerende detective novelle te verdringen. Geen wonder trouwens, want komt niet automatisch de naam van de auteur van 20.000 mijlen onder zee op de lippenwanneer we lezen over atoomduikboten met een ongekende actie-radius en denken toy niet onmid dellijk aan De rei-s naar de maan als mysterieuze be richten in de pers verschij nen over vliegende schotels Vrijwel geen dag gaat er voorbij of we lezen zijn naam in verband met één of andere opzienbarende wetenschappelijke ontdek king en we kunnen dan ook veilig aannemen, dat Jules Verne tot de meest geciteer de schrijvers behoort. Het behoeft daarom niet te ver wonderen, dat de zo tech nisch aangelegde Ameri kanen hem de ere-bynaam Father of Scientif iction heb ben gegeven! Eerlijkheidshalve dient géi zegd, dat Verne niet de eer ste was, die zich met gero mantiseerde wetenschap heeft beziggehouden. Na men van illustere voorgan gers, als Cyrano de Berge rac en de grote Amerikaan Edgar Allan Poe, komen ons in dit verband dadelijk i>oor de geest, maar Verne is toch wel de eerste geweest, die het genre tot volle ont plooiing heeft gebracht en het een blijvende plaats in de wereldliteratuur heeft bezorgd. Zijn volgelingen zijn talrijk. Paul d'Ivoi, Boussenard en Henry Ber- nay zijn lang geen onbeken den en men kan dan ook in zekere zin van een „school" spreken. Een van zijn beste leerlingen is on getwijfeld (zij het slechts tot op zekere hoogte) de Engelsman H. G. Wells, wiens First men in the moon en The war of the worlds duidelijke remini scenties oproepen aan Verne's beste werken. Men doet echter verkeerd met Wells als een slaafse volgeling in het genre te beschouwen, want au fond Is en blyft bq Wells de wetenschap slechts het middel om sociale toestanden en problemen te bellohten en de mid delen aan te wijzen om hierin verbete ring te brengen. Deze tendens komt bij In gez. m ed.- adv er ten tie WOENSDAG heeft Tsjou En-lai, de premier en minister van Buiten landse Zaken van rood China, een rede gehouden voor het nationale comité van de raadgevende politieke volkscon ferentie. Dit comité was bijeen in zijn vierde zitting, welke wel de laatste zal zyn. omdat de ..volksconferentie" moet worden vervangen door een gekozen „volkscongres" Zodra de rede (die door de radio was uitgezonden) was gehoord, werd de nadruk gelegd op een' aanbod van Tsjou tot een bestand in Korea Uitvoeriger verslagen tonen echter aan, dat van bereidheid tot vrede geen spra ke was: de toon was veeleer onverzoen lijk Het hoofdthema was, dat het ver zet tegen de V.S en de hulp aan Noord- Korea onverminderd moesten worden voortgezet Daarna werd aandacht be steed aan het vijfjarenplan dat nog in (J)agelijks commentaar J zijn beginstadium is Ten derde was Tsjou's thema dat van het komende Volkscongres. Het „aanbod" om de on derhandelingen te Pan-Moen-jon te her vatten cn een bestand te sluiten werd veeleer terloops gedaan, en het was een herhaling van een kansloos voorstel dat de Russen in de assemblée der V N hebben gedaan Onmiddellijk na een be stand zouden de Chinese en Noord- koreaanse krijgsgevangenen naar hun land moeten terugkeren .Het lot van de genen. die zulks weigerden, zou bepaald moeten worden door een commissie van elf landen (waaronder rood China. Noord-Korea en Rusland) welke com missie echter ook een algemene regeling inzake Korea zou moeten opstellen Pe king streeft naar erkenning, lidmaat schap van de V.N en terugkeer van Formosa tot rood China Er Ls geen sprake van, dat de V.S. daarover zouden willen praten, of dat in de V.N daar voor een meerderheid aanwezig zou zijn, Het mislukken van politiek overleg zou bij voorbaat vast staan, en dan zou de strijd opnieuw beginnen De V.S. wensen alleen een staken Van het vuren door een accoord van de militairen te velde, zonder politieke voorwaarden. ER ls -dus niets veranderd en Tsjou En-lai heeft de Amerikanen in felle woorden beschuldigd van imperia listische „rassendiscriminatie" Zij zou den Frankrijk en Engeland hun koloniën afhandig willen maken cn hun minach ting voor Aziaten hebben geopenbaard: door de atoombom te gebruiken tegen de Japanners en niet tegen dc Duitsers, door in Korea „Aziaten tegc-n Aziaten" te willen laten vechten, door bacteriolo gische oorlogvoering en door „proeven met geheime wapenen" op Chinese krijgsgevangenen. Daartegenover prees Tsjou En-lai de hulpvaardigheid der Russen en de handelsbetrekkingen met het Sowjetblok. De enige „concessie" aan het Westen was de bereidheid, om met sommige „kapitalistische" landen handel te drijven, zoals nog op beschei den schaal geschiedt. Washington heeft nu besloten. Tsjiang Kal-sjek de vrije hand te laten om het Peking zo onaan genaam mogelijk te maken Aanvanke lijk hebben de Britten daar tamelijk fel tegen geopponeerd zri hebben Peking erkend maar die agitatie ls snel ge luwd: De Brits-Cliine.se betrekkingen zijn zo koel en onbeduidend dat Londen ze niet de moeite waard vindt, daarvoor twist te krijgen met de V S Bovendien denkt men niet dat er voorlonlg iets zal veranderen, omdat Tsjiang Kal-sjek niet In staat is. veel te ondernemen Alles wijst er evenwel op. dat de Chinese nationalisten op Formosa wel vliegtui gen en schepen zullen krijgen uit Ame rika. om het vasteland te bombarderen. En dan zal een bestand in Korea nog verder in het verschiet liggen, want de Russen zullen niet nalaten, aan Mao meer vliegtüieen on afweergeschut te versohaffen. De V S moeten aldus min stens zoveel strijdkrachten handhaven on het Aziatische continent als thans Een bombardement door de Amerikanen zelf, van Mantsioerijse bases is dan geenszins denkbeeldig, evenmin als een blokkade van de Chinese kust. De tm- nasse in het Verre Oosten duurt voort, de tegenstellingen worden scherper. Tsjou En-lal bleek door dit vooruitzicht nog niet afgeschrikt en Washington kan niet wijken De mogelijke verdere com plicaties kan niemand voorzien. Verne lang niet in die mate naar voren en om die reden zouden wij Wells rea listischer, ook praktischer willen noe men dan de Fransman Daarentegen voldoet Verne's opvat ting aangaande de wetenschappelijke basis van zijn concepties aan hogere eisen, want nimmer maakt hij zich van de verklaring en motivering van zijn theorieën met een Jantje van Leiden af, een verwijt dat Wells niet altijd heeft kunnen vermijden. Om een voor beeld te noemen: In 20.000 mijlen onder zee beschrijft Verne kapitein Nemo's Nautilus tot in details: afmetingen, Indeling, water verplaatsing, ballast, in één woord alles wordt de lezer op heldere wijze vóór- gelegd, als las men een wetenschappe lijk rapport! Daarentegen wordt in Wells' Time Machine het apparaat waarop de tijd reiziger plaats neemt, wel enigszins beschreven, doch niet verklaard, hetgeen o.l. ook tot de absolute on mogelijkheden behoort. Kort gezegd: Verne blijft altijd met één voet in de werkelijkheid staan, hoe stout de uit werking van zijn Idee ook verder moge zijn. Daarom zijn zijn verhalen ook zo waarschijnlijk! Hij blijft in nauw con tact met de werkelijkheid (groot ver schil ook met Poe's opvatting!) ls veeleer fantast-realist, als wy dit neologisme eens mogen bezigen, ter wijl Wells zich gemakkelijk laat mee slepen door dikwijls zéér aantrekkelijke theorieën en in feite komt zijn opvat ting in dit opzicht meer overeen met die van Swift in Gulliver's Travels. Zuivere navolgers van Verne's genre zijn minder talrijk dan men zou menen, want het is uiterst moeilijk, zonder jarenlange uitgebreide studies een boek als één van Verne's Wonderrelzen met succes te lanceren. Het ls goed dat er in dit verband nog eens de nadruk op wordt gelegd, dat Verne niet zo maar voor de vuist weg zijn talrijke boeken schreef. Grondige studie betreffende de te be schrijven landstreek en de technische problemen, die de reizigers hadden op te lossen, was nodig alvorens de auteur één letter op schrift stelde. Zijn kaart systeem met duizenden technische en aardrijkskundige notities, die hjj uit allerlei periodieken putte, was hem hier bij van onschatbare waarde Hij schroomde ook niet om reizigers van naam en geleerden te raadplegen, hem vaak bij zijn Ingewikkelde bereke ningen behulpzaam waren De bekende astronoom Camille Flam- marion viel hem eens aan op grond van de bewering, dat zijn romans, by nader onderzoek, niet voldoende weten schappelijk verantwoord zouden zijn. Verne's antwoord kwam in de vorm van de roman Sans dessus dessous (Een schot in de lucht). Dit boek be handelt de mogelijke verplaatsing van de aardas, ten einde de poolstreken in een gematigd klimaat te brengen en op die manier de exploitatie van de daar aanwezige steenkoolmijnen mogelijk te maken. Voor dit boek waren bereke ningen. die vier maanden duurden en zestig bladzijden cijfers vergden, nodig! Verne was zo verstandig zich te laten assisteren door zijn vriend, de mijn- ingenieur Badoureau. Bij wijze van dank laat Verne deze laatste in het verhaal optreden als de amusante en beweeg lijke Alctde Pierdeux. Met dit al dient erkend, dat Jules Verne wel eens de plank missloeg en verscheidene fouten heeft gemaakt, maar kan men zich daarover verwon deren. als men het ontzaglijke oeuvre van de meester overziet: 104 delen Voyages Extraordinaires, een magi strale Découverte de la Terre (6 delen) dat ook te onzent bekend is geworden als Het boek der reizen en ontdek kingen, in de bewerking van dr G. J. Dozy, een uitvoerige Géographle de la France et de ses Colonies, ettelijke blij spelen, artikelen en korte verhalen, ja zelfs gedichtenNa Alexandre Dumas en George Sand het omvangrijkste oeuvre ooit geproduceerd! Daarnaast was Jules Verne in zijn geliefde stad Amiens lid van de ge meenteraad, waarin hij zich zeer werk zaam betoonde voor het welzijn en het aspect van de oude Plcardische hoofd stad. Ook was hrj een der meest ge ziene leden van de Académie d'Amiens, van de Société Industrielle en van de Société de Géographie. Tot de „Immortels" van de Acadé mie F rang ai se heeft hij niet behoord maar dit doet aan zijn vermaardheid zeker geen afbreuk. Velen van de al- lerberoemdsten maakten nimmer deel uit van dit geleerde college. Minder be kend is dat Verne ook nog de functies bekleedde van directeur van de Spaar bank van Amiens en ere-voorzltter van de Esperantisten Vereniging van Picar- dië. Werkzamer leven is welhaast niet denkbaar en toen men hem eens vroeg, hoe het toch mogelijk was. dat hij zo véél boeken kon schrijven elk jaar produceerde hij er twee! antwoord de hij op eenvoudige toon: „Wie een helder hoofd heeft en een gerust gewe ten en dan héél hard studeert kan nog véél meer leveren dan ik." De moraal in Verne's boeken staat op een zéér hoog plan en hij dient ook in dit opzicht tot een der verdienste lijkste Franse auteurs te worden ge rekend. want het moet erkend, voor velen heeft de Franse roman in het algemeen (soms niet onverdiend!) een ietwat verdacht tintje. Jules Verne schreef voor jong en oud en hij zelf was er trots op, dat hfl nimmer één regel heeft geschreven die, zoals hy zei, niet door een oudere broer aan zijn zusje kon worden voor gelezen. Er is dus alle reden om deze geniale, nobele en werkzame Fransman, die ons zoveel op allerlei gebied spelenderwijs heeft bijgebracht en ons zó heeft ge amuseerd, op 8 Februari eerbiedig en dankbaar te gedenken en te hopen, dat er nog eens een nieuwe Verne. met de zelfde tendens en dezelfde werklust, zal opstaan om op even consciëntieuze wijze zijn mooie taak te vervullen! CORNELIS HELLING Vice-president van de Société Jules Verne (Ingez. med.-advertentie) Met StrêcJué altijd gezond en fit, de Solaris-Hoogtezonheeft: 250 W»tt Ultraviolet, brengt dus gezondheid, i Ook Infrarood, wiudoot U „De vólle Zon" geniet; bovendien is dit infrarood nog tpirt te schikelen. Laag ia prijs, hoog in kwaliteit. Franken Uallie H.Y. Rokin 100 - Amsterdam - Tel. 621 57 G. v. d. Aar H.V. Noordeinde 109 - Den Haag - Tel. 11 35 45 Uit Teheran zal de Nederlandse ge zant, de heer A. J. Schrikker, naar ons land terugkeren. Als tijdelijk zaakge lastigde zal optreden dr J. A. Zeeman. Te Boedapest is dr Benedek. genees- heer-directéur van het Joodse zieken huis, gearresteerd. Noorwegen zal een permanente dele gatie benoemen bij de Schumanpoo! te Luxemburg Premier Nagulb van Egypte heeft gisteren beloofd, dat hij een einde zou maken aan de aanwezigheid van Britse troepen in Soedan en Suezkanaalzone. Italië heeft de V.S. verzekerd, dat de 5000 ton olie, welke een Italiaanse tank boot uit Perzië heeft gehaald, niet (zo als eerst was bericht) naar Polen zullen mogen worden uitgevoerd. Een bijeenkomst te Londen van diplo maten van de V.S., Rusland. Engeland en Frankrijk over Oostenrijk is na drie uur onverrichterzake verdaagd.

Krantenbank Zeeland

Watersnood documentatie 1953 - kranten | 1953 | | pagina 3