TERZIJDE
ORFEO ed EURIDICE
De belangrijkheid...
van Oscar
6
VRIJ NEDERLAND
7 FEBRUARI i<M3
Brabants Kamerkoor en Orkest in:
yóóR de tweede wereldoorlog werd de
kunst voornamelijk uit de grote
steden in het Westen van ons land ge
leid. Er bestonden in die tijd in de pro
vincies enkele levenskrachtige culturele
kernen, wier invloed echter tot hun on
middellijke omgeving bleef beperkt.
Langzamerhand echter werd hier een
opbloei merkbaar, die na de tweede
wereldoorlog intenser werd en voor wel
ker betekenis ook de regering ontvanke
lijk bleek te zijn. „Cultuurspreiding" is
een begrip geworden in de practische
politiek.
Parallel daarmee gaat, dat nu aller
wegen in den lande door individuele kun
stenaars, door culturele instanties, door
provinciale en plaatselijke overheden
mede richting wordt gegeven aan de cul
turele bewustwording. Ook in de provin
cie Noord-Brabant, waar vroeger stil
stand heerste en die als een soort gene
raliteitsland aan West-Nederland was
gebonden, komt een krachtig en creatief
kunstleven tot uitdrukking.
De oprichting van het Brabants Orkest is
daarvan een treffend voorbeeld en is, mag
men wel zeggen, dank zij de steun uit alle
lagen der bevolking in dat gewest tot stand
gekomen. De orkesten, bestaande uit dilet
tanten en vakmusici, zijn opgeheven, ten
emde het nieuwe beroepsorkest alle moge
lijke kansen voor zijn ontwikkeling te
schenken. Het Brabants Kamerkoor, be
horende tot de afdeling 's Hertogenbosch van
de Maatschappij tot Bevordering der Toon
kunst, behoort tot de meest actieve afdelin
gen in den lande. Het vorige seizoen intro
duceerde het „Gloria" van Vivaldi en er
staan uitvoeringen uit nagelaten werken van
Moussorgski en de eerste uitvoering van het
„Stabat Mater" voor soli, koor en orkest van
Albert de Klerk op het programma.
De vorige week gaf het in de schouwburg
van Den Bosch de eerste uitvoering in Neder
land in concertvorm van „Orfeo ed Euridice".
een opera in vier bedrijven van Josef Haydn.
die enkele dagen later voor de K.R.O. werd
herhaald, met als solisten Frans Vroons
(Orfeo), Corrie Bijster (Euridice). Nelly
Smit (Genio), Léon Combé (Créonte) en
Karei Willink (Pluto). Het orkest was het
Brabants Orkest, dat werd gedirigeerd door
Frans van Amelsvoort, en men mag de uit
voering een belangrijke gebeurtenis noemen.
TJAYDN kreeg tijdens zijn eerste Londense
reis in 1791 van Giovanni Gallini. direc
teur van het nieuwe operagebouw, de op
dracht een opera te schrijven die hij in korte
tijd en met veel enthousiasme uitvoerde. Toen
de tijd aanbrak haar in te studeren, werd
echter de vergunning opera's uit te voeren
door koning George III ingetrokken. Gelukkig
stond de componist juist in die jaren zo zeer
m de belangstelling van de gehele muzikale
wereld, dat de teleurstelling wel niet al te
groot geweest zal zijn.
Haydn maakte op deze omstreeks
zestigjarige leeftijd zo'n eigenlijk onver
wachte. maar grandioze ontivikkeling
door. dat al het werk uit deze latere
jaren van zijn leven tot zijn beste be
hoort. In de talrijke symphonieën. die hij
toen componeerde, toonde hij zich een
volstrekt modern meester en zijn instru
mentatie heeft de grondslag gelegd voor
de toekomstige ontwikkeling van het
orkest.
De tijd was rijp voor vernieuwing, hetgeen
ook uit de laatste drie symphomeen van
Mozart blijkt Het clavecimbel verdween
langzamerhand uit het orkest en de blaas
instrumenten kregen vrijere en meer solisti
sche mogelijkheden. Ook werd het orkest uit
gebreid. In 1750 bestond een van de bekende
orkesten (het Concert Spirituel) uit veertig
man: 18 violen, 6 celli, 2 contrabassen, 3 flui
ten, 2 hobo's. 2 fagotten, 2 hoorns. 1 trompet,
pauken, orgel en 2 continuspelers In 1775 was
dit orkest al 58 man groot: 24 violen, 4 alten,
10 celli, 4 contrabassen, 2 fluiten, 3 hobo's.
2 klarinetten, 4 fagotten, 2 hoorns. 2 trom
petten en pauken.
Joseph Haydn schreef tussen 1770 en 1780
talrijke opera's, meestal voor het kleine- en
het marionettentheater van vorst Est.erhazy.
Orfeo valt ver buiten de sfeer van deze klei
ner opgezette en naar Italiaans voorbeeld ge
schreven werken. De orkestpartij en de orkest-
behandeling is grandioos, de partituur schrijft
voor: 2 fluiten. 2 hobo's. 2 Engelse hoorns, 2
klarinetten, 2 fagotten, 2 hoorns. 2 trompet
ten, pauken, harp en strijkkwintet.
Van Haydns Orfeo waren in de negentiende
eeuw gedeelten bekend en in druk versche
nen. maar eerst toen in 1950 de archieven van
prins Esterhazy in Boedapest voor de musico
logen toegankelijk werden gesteld, ontdekte
men, dat de ontbrekende delen in een copie
aanwezig waren. Daarna en volgens de dub
bele copieën is een nieuwe partituur vervaar
digd. Erich Kleiber voerde in 1951 het werk
voor de eerste maal in Florence op.
\F deze opera tot het vaste repertoire zal
doordringen, valt te betwijfelen; daar
voor is de scenische behandelmg te statisch,
en voor het weergeven in concertvorm heeft
het werk het bezwaar, dat het toch te
de vorm van de echte operamuziek uit die
tijd bezit, waarin eenzelfde frase herhaalde
lijk terugkeert terwille van de scènische op
lossing van het gegeven.
Wat. de muziek zelf betreft: er staan in
deze partituur gedeelten, die tot de sterkste
uitingen van Haydn moeten worden gerekend
Dezelfde overtuigende kracht, van de meest
grandioze muzikale beelden uit „Die Schöp-
fung" en „Die Jahreszeiten" vindt men ook
hier. De opera is prachtige koorgedeelten rijk.
het grote duet tussen Orfeo en Euridice is
magnifiek en de kleurrijke orkestpartij is
overal even boeiend.
De uitvoering onder leiding van Frans
van Amelsvoort was bijzonder goed ver
zorgd, het koor zong voortreffelijk en het
Brabants Orkest had op kleine oneffen
heden na de prachtige klank, die de mu
ziek uit dat tijdperk de glans verleent uit
het verloren paradijs. Frans Vroons stelde
ons de figuur van Orfeo ook in deze uit
voering in concertvorm duidelijk voor
ogen. De Euridice van Corry Bijster had
veel goede momenten, al kreeg de figuur
nu nog te weinig gestalte. Een herhaling
van deze voortreffelijke uitvoering zou
zeer gewenst zijn. A. K.
■A. DE DOOD VAN NIJHOFF IS EEN
verlies voor de Nederlandse letteren, zo
groot, dat men gevaar zou lopen een ander
verlies, dat ons deze week trof, over het
hoofd te zien. Slechts enkele c'igen later
nl. stierf, negen en zeventig jaar oud, Cor
nells Rudoiphus de Klerk. Hij behoorde lot
de bescheidenen in den lande, die zelf niet
scheppen, maar een leven in dienst van de
literatuur stellen met nooit aflatende liefde
en toewijding. Door zelfstudie had hij zich
een eruditie, gedrenkt- in christelijk-liuma-
nistische geest eigen gemaakt hij was even
zeer vertrouwd met de kerkvaders als met
Petrarca, Revius of Goethe. Zijn diepste
aandacht ging echter uit naar Vondel: en
in de lijd dat hij redacteur was van de
Wereldbibliotheek, nam hij het initiatief tot
de grote Vondel-uitgave, die in 1937 vol
tooid was en hem het ere-docloraat der Am
sterdamse universiteit bezorgde.
Hij was gehuwd met de dichteres Maria
Viola, evenals hij zelf van ganser harte
katholiek; zij was hem in zijn werk tot grote
steun. In de zomer van 1951 ontviel zij
hem? Wij gedenken he*1 gezamenlijk in be
wondering en eerbied.
^DE DIRECTEUR VAN HET „MARKI-
sche Museum" ïr_ Berlijn heeft een belang
wekkende mededeling aan zijn kunstbroeders
van de ..Kunstge3cnichtliche Gesellschaft" ge
daan. Bij het doorbladeren van een Luther-
bijbel uit het jaar 1542. die zich in zijn mu
seum bevindt, ontdekte hij, tussen de inge
plakte gravures drie tekeningen, die volgens
zijn overtuiging van de hand van Matthias
Grünewald moeten zijn; bovendien zou de
eigenaar van de kostbare bijbel de kunste
naar gekend hebben. Als dit waar is. stijgt
met deze buitengewone vondst het aantal
bekende tekeningen van de meester onver
wacht tot. zesendertig.
A. HET REMBRANDTHUIS IN DE JO-
denbreestraat te Amsterdam zou op Woens-
dag '28 Januari bij kaarsverlichting voor
I het publiek geopend zijn. Wij hadden
ons daar veel van voorgesteld; het levend
licht, dat langs het donkere hout zou glij-
I den; de gouden weerschijn en de diepe scha
duw op de etsen; en natuurlijk enige zwij
gende mensen, geboeid en eerbiedig door de
vertrekken schuifelend... Ach. hoe anders
was de werkelijkheid.
Om acht uur gingen de deuren open. Toen
stond er een lange rij, om de hoes van de
WILDE'S „THE IMPORTANCE OF BEING EARNEST" VERFILMD
Jodenbreestraat, langs de Zwanenburgwal,
en wachtte geduldig in de koude wind Om
half negen wrongen wij ons door een spleet
van de dichtklappende deur naar binnen. De
rij. net zo hard aan de ene kant gegroeid
als aan de andere kant verminderd, mop
perde zachtjes, en wachtte verder. ..Laten we
liever naar de Cineac gaan.' protesteerde
een meisje. „AI die drukte om zo'n oude doje
man." Maar ze ging toch nog net mee naar
binnen. Daar stond een gelaten menigte
dichtopeengepakt in de hal. Op de trappen
en bovengangen was de situatie niet anders.
Er bleek geen doorkomen aan. En daarom
kunnen wij u n.ets vertellen van het effect
dat de kaarsen op Rembrandts etsen nadden.
Want we hebben er geen blik op kunnen
werpen.
ADE AMERIKAANSE DICHTER CARL
Su.idburg (misschien kent u zijn prachtig
kort poëem: White Ash, dat onlangs door
Cru.vs Voorbergh zo treffend is voorgedragen)
heeft dezer dagen zijn vijfenzeventigste ver
jaardag gevierd. Bij die gelegenheid ontving
hij van de Zweedse koning de Orde van de
Poolster: Sandburg kan bogen op zuiver
Zweedse voorouders.
De grijze dichter sprak door de radio het
Amerikaanse volk toe en beklaagde de mo
derne mensen om hun afhankelijkheid van
techniek cn massa vermaak: zij bezitten alles,
behtilvp wat men absoluut voor een creatief
leven nodig heeft: eenzaamheid.
jtK KORT GELEDEN HAD IN OOST-
Bcrlijn een toneelcongres plaats, georgani
seerd door de „Staatscommissie voor kunst"
en het „bureau voor toneel". Onder voorzit
terschap van Wolfgang Langhoff (jawel, de
auteur van de „Moorsoldaten!"), intendant
van het ..Deutsches Theater", vergaderden
400 prominenten van het Sowjet-zone-thea-
ter Er werd onder andere elf(!) uur. ach
tereen gediscussieerd over een referaat, dat
de heerlijke titel droeg: Das sowjetisclie
Theater als Vorbild im Kampf um densozia-
listischen Realismus a.i den deutschen
Biihnen" (of wel: het Sowjet-toneel als voor
beeld in de strijd om het socialistische rea
lisme in de Duitse schouwburg). Dtiidelijk
bleek tijdens deze debatten, hoe groot het
gebrek aan stukken is. die aan alle Sowjet-
eisen voldoen, en tevens werden velerlei jam
merklachten vernomen over de „on-marxis-
tische vervalsing van klassieke werken".
Doch over het plotsklaps opheffen van de
sinds twee cn zestig jaar bestaande „Volks-
bühne", het in de streek tussen Oder en
Elbe uitermate populaire Volkstoneel, mocht
gewoonweg niet gedebatteerd worden: dit
belangrijke feit werd zonder verdere omhaal
medegedeeld.
COMS valt. aan de film een taak ten deel,
die weinig of niets uitstaande heeft met
haar kwaliteit als zelfstandige kunstuiting en
slechts ten dele aan ,.kunst"-zonder-meer toe
komt. Dat is daar, waar zij alle autonomie
laat varen en zich beperkt tot de letterlijke
(of met een mooi woord: getrouwe) reproduc
tie van een werk, ontleend aan een andere
expressievorm: hetzij muziek, literatuur of
toneel. Cinegrafisch bekeken mag zulk een
experiment uiteraard nauwelijks belangwek
kend heten. Maar om andere redenen kan het
dikwijls zeer interessant zijn. Wij hebben dit
nog onlangs kunnen constateren bij de ver
filmde stukken van Sartre; wij kunnen het
andermaal vaststellen bij het overbrengen
van Oscar Wilde's toneelwerk naar het witte
doek.
„The Importance of Being Earnest" geldt,
volgens bevoegde beoordelaars, als het beste
en brillantste stuk van de befaamde Engelse
decadent. Deze kwalificatie moge de belang
stellende leek, die „Lady Windermere's Fan"
en vooral „An Ideal Husband" kent, enigs
zins bevreemden, hij neemt het daarom niet
minder graag op gezag aan. In ieder geval
staat „De belangrijkheid van Ernst" daar als
een representatieve uiting van de merkwaar
dige en fascinerende persoonlijkheid, die een
maal Oscar Wilde was. En het kan niet an
ders dan nuttig zijn. wanneer de film ons
weei' eens tot bezinning en herwaardering
brengt ten aanzien van deze curieuze figuur
Weinig prominenten uit het jongste ver
leden zijn dermate veelbesproken en heftig
omstreden als Oscar Fingel O'Flaherty Wills
Wilde. Reeds voor zijn tijdgenoten was hij
een raadselachtige en au fond ondoorgronde
lijke persoonlijkheid. Aan de ene kant een
ijdele poseur en paradoxen jager, die nauwe
lijks ernstig genomen werd. aan de andere
kant een hoog aangeslagen talent, dat. met
name door zijn toneelwerken grote invloed
uitoefende. Maar bovenal de meest karakte
ristieke exponent van dat wonderlijke tijd
perk, als Engelse „fin de siècle "-periode de
historie ingegaan. In deze vreemde, overver
hitte broeikas van de laatste tien jaren der
19e eeuw. ontspruiten de merkwaardigste en
onderling meest tegenstrijdige gewassen:
Beerbohm. Kipling, Whistler, de jonge Ber
nard Shaw, Aubrey Beardsleyl En midden
door deze bonte, maar ontegenzeggelijk hef
tig levende generatie gaat Oscar Wilde, op
vallend door zijn geaffecteerde levenshou
ding. zijn schitterende conversatie en zijn
onmiddellijk aanslaand phenomenaal succes.
Voor het nageslacht is daar tenslotte het
zedendelict, zijn veroordeling tot twee jaar
gevangenisstraf en de gebroken, tragische
figuur, die in ellende en ballingschap stierf,
na de verbaasde wereld zijn smartelijke „De
Profundis" en ..Ballad of Reading Goal" te
hebben nagelaten.
Wat. heeft Oscar Wilde ons. de huidige
generatie, te zeggen? Het is een interessante
vraag, die stellig een nadere beschouwing ver
dient. Want de jaren '90 (en met name het
toneel der jaren '90) liggen ver genoeg achter
ons. om een rustige, objectieve beschouwing
te verdragen en toch weer niet zó ver. dat alle
banden met het heden verloren zijn 'gegaan
Wilde nu was één der mode-auteurs van toen.
wienst éclatante successen de zo veel moei
lijker toegankelijke Shaw geheel in de scha
duw stelden. Toch wordt zijn werk, nauwe
lijks een halve eeuw na de bloeiperiode, m
vergelijking met Shaw weinig of vrijwel niet
meer gespeeld. Dit maakt het uitermate
Jack Worthing (Michael Redgrave) en Gwendolen Fairfax Joan Greenwoodin de film
..The Importance of Being Farnest", gemaakt naar het stuk van Oscar Wilde. Beiden
wachten in deze scène tot hun hier onzichtbare gastvrouw de kamer heeft verlaten,
opdat hij haar zijn huwelijksaanzoek zal kunnen doen.
Lady Bracknell (Edith Evans) uit de film naar het stuk van Oscar Wilde, „The Impor
tance of Being Earnest". Zij is op dit o-.ei. l: de me-.ing toegedaan, dat meneer Bunbury
niet maar eens een besluit moet nemen of hij zal doodgaan ol blijven leven.
moeilijk voor de tijdgenoot van 1952 zich een
eigen oordeel in deze materie te vormen en
hier is het, dat de lilm haar onschatbare hulp
verleent. Iedereen is nu in staat éen der be
roemdste stukken van Oscar Wilde te zien
en nog wel in de meest geperfectionneerde
vorm. Een bekwaam en serieus filmer.
Anthony Asquith, heeft „De belangrijkheid
van Ernst" naar het projectiedoek overge
bracht en hij deed het, niet alleen met voor
treffelijke speelkrachten, doch tevens met de
striktste eerbiediging van theatervorm en
traditie. Zodat, behalve de belangrijkheid van
Ernst, ook die van Oscar voor de belangstel
lende ter verifiëring gereed ligt.
jptE overwegende indruk van een onbevoor-
oordeelde leek. als schrijver dezes, is die
van grenzeloze verbazing. Verbazing over
een werk. dat naast zoveel pretentie zulk een
schamele inhoud biedt Verbazing ovei een
tijd die zich kennelijk met deze aphorismen-
aan-de-lopendfi-band amuseerde Verbazing
over een critiek, die zulk een apert verouderd
werk de Pand boven het hoofd blijft houden.
Ik ben mij zeer wel bewust hier een terrein te
betreden, dat eigenlijk aan mijn collega van
de toneelrubriek toekomt. Maai' tenslotte kan
ik het niet helpen: men heeft er nu eenmaal
een film van gemaakt en dus zie ik mij ge
noodzaakt. als jedere andere argeloze bio
scoopbezoeker mijn indrukken te ordenen en
te verwerken.
Daar is dan, om te beginnen, de intrigue
(sit venia verbo), zó „bedacht" en zó voor. de
gelegenheid pasklaar gemaakt, dat de be-
scheidenste scenarioschrijver er zich voor zou
generen. Twee jongelui zijn verliefd op twee
jongemeisjes. die als hoogste eis aan hun
toekomstige echtgenoot stellen, dat hij
Ernst heet! En verder? Verder niets! Er komt
nog een gefingeerde broer van één der jonge
mannen aan te pas. Er is een praatzieke
douairière, er is een komische, gouvernante, er
is een grappige dominee en dan zijn er de
onvermijdelijke onversneden butlers" Deze
personages komen bij elkaar op bezoek, eten
eikaars sandwiches en bekogelen elkaar met
I paradoxen over kunst, huwelijk, samenleving
en wat niet al. En men breekt zien tevergeefs
j het hoofd mei de vraag wat deze comedie in
I vredesnaam verheft boven, laat ons zeggen:
..Een ideaal echtgenoot", dat in ieder geval
nog van een belangwekkende stelling uitging
en zoal geen voluit levende mensen, dan toch
in ieder geval markante typen schiep. Hier is
noch.van het één. noch van het ander sprake
wa'. ons geboden wordt is een serie marionet
ten. die pretentieuze bon-mots op pretentieuze
wijze ventileren.
Over de film als zodanig valt uiteraard wei
nig te zeggen het is eenvoudig geen film
Maar als belangwekkende en natuurgetrouwe
toneelimitatie heeft zij ongetwijfeld haar
waarde Asquith heeft zich nauwgezet aan
Wilde's tekst en (naar wij mogen aannemen
aan de Engelse toneeltraditie gehouden.
Bovendien mag nem de lof niet ontzegd wor
den. dat hij alle goedkope spotternij met de
extravagante mode van Anno '90 heeft ver
meden De costumes doen eigenlijk weinig
grotesk aan onemdig mindei groiesk in
ieder geval dan spel en dictie Deze mensen
spuien namelijk nun aphonsmen met een pre
cieuze nadrukkelijkheid en met een zwelgen
in woord-klinkklank die hei laatste restje
natuurlijkheid de nek omdraait Het ergste
maakt het in dit opzicht Dame Edith Evans,
die haar clausen in de microfoon davert of
zij op de planken van het Londense Colos
seum stond Naast dit woorden-kanon zijn de
anderen betrekkelijk bescheiden ofschoon
ook zij zich niet onbetuigd laten. Zelfs een
acleui' als Michael Redgrave anders zulk een
voortreffelijk filmspeler, gaat zich aan de
ergste plankencliché's te buiten cn Joan
Greenwood, het aardige meiske uit „The Man
in the White Suit" bloeit als een verlegen
viooltje tussen pompeuze palmen-m-potten
Moeten wij Wilde's betekenis als toneel
schrijver nu aan deze consciëntieuze theater
reproductie afmeten? Het valt niet binnen de
bevoegdheid van de filmrecensent hierop een
antwoord te geven In ieder geval blijft hn
dankbaar, dat de film hem de gelegenheid
bood de kwestie aan de orde t,e stellen.
L. J. JORDAAN
ZO LANGZAMERHAND HEEFT OOK
de Sowjet-literatuur in het „rijk" zelf een
onvoorstelbaar dieptepunt van geestloze
eenvormigheid bereikt. Er Is een bepaald
schema voor de structuur der karakters en
de ontwikkeling der handeling in die zin
voorgeschreven, dat de auteur weet zich
altijd aan de enige jaren geleden door
Maienkof gegeven definities te moeten hou
den. In de realistische kunst moet de partij
geest tot uitdrukking komen en anders
deugt het niet. Tot welke consequenties dit
leidt, kan men lezen uit een nieuw stuk van
Alexander Kron. dat tot titel heeft: „Candi-
daat voor de partij". Er is een scène, waarin
de held en de heldin op een maanlichte nacht
zitten te praten op de daktuin van Hotel
Moskwa. Er klinkt zachte walsmuziek, de
situatie is romantisch, de aunosleei' schijnt,
geladen met liefde. En de heldin vraagt zacht:
„Heb je ooit Wel eens een verheven dagdroom?
Begrijp je wat ik bedoel? Iets fantastisch, on
bereikbaar haast, en waarvan je toch geen
afstand icunt doen?"
En wat antwoordt de held? „O la. Ik zou
met kameraad Stalin willen praten!"
.4K NATUURLIJK WAREN WE TE LAAT
op die persconferentie, want als je langs de
Amstel loopt, vergeet je allé tijd. En langs
de Amstel moesten we wel, want op een
paar vierkante nieter er van rustte een
schip, waarop de persconferentie werd ge
houden. In de mast woei een groen-wit-
groene vlag met in het witte vlak geschre
ven: Boekenschip. En die betiteling was niet
ten onrechte aangebracht. Niet minder dan
3000 boeken van Nederlandse schrijvers
waren hier tentoongesteld. Eindelijk'is dan
d - wens van de Propagandacommissie voor
het Nederlandse boek in vervulling gegaan:
een eigen reizende boekententoonstelling, die
tot in alle uithoeken van ons land haar weg
kon vinden.
Voorlopig gaat het schip voor driemaan
den op 'eis; bij elke plaats blijft liet drie
dagen liggen en de tentoonstelling is dan
gratis te bezoeken. Slaagt de proef, dan zal
de tjalk permanent in dienst van „het
Nederlandse boek" blijven.
Behouden vaart!
M. ELKE KEER. ALS WE HET KONINK-
lijk Instituut voor de Dopen binnengaan,
stijgt ons een beetje het schaamrood naai
de kaken. Ja. ook deze overvloedige rijkdom
is een erfenis van ons kolonialisme, waar
van de sfeer nog steeds rondhangt in dit
instituut.
De aula bracht ons verleden week Vrijdag
in een vrolijker stemming. Het Nationaal
Zwitsers Verkeersbureau hield daar namelijk
een bijeenkomst over het altijd weer aan
trekkelijke onderwerp, de vacantie. Dr
Mensch deèd uit de doeken, dat Zwitserland
een industrieland is. daarmee hel fabeltje
uit de wereld helpend, dat men in Zwitser
land uitsluitend van toerisme, folklore, ber
gen en jodelen leeft.
Maar de films, die werden vertoond, deden
ons weer twijfelen Bergen, sneeuw, skis,
klederdrachten: van het palet van Zwitser-
lands schoonheden werden alle kleuren ge
bruikt. Mooie films van een mooi land Wie
geld heeft' dat hij er heen ga. wie er
slechts met mate over beschikt: de Veluwe
is ook mooi!
Tentoonstellingen
AMSTERDAM, Stedelijk Museum, werk
van Graham Sutherland: tol 17 Februari.
De Brug: tot 10 K-bruan. Collectie Do.nmck:
tot 2 Maart. De Waag. Kunsi en Smaak: tot
16 Februari. Gaierie Le Canard. Werk van
Lotti: tol 14 Februari ARNHEM Gemeente
museum Franse wandtapijten van neden: tot
16 Maart, HAARLEM Huis van Looy. Werk
van Arle Schouten, tol L4 Februari. s-GRA-
VENHAGE Gemeentemuseum. Kerstgroepen:
tót 22 Februari. Werk van Herman Kruyder:
tol 15 Maart APELDOORN. Kunst en histo
rie .Start.' tot 15 Februari ROTTERDAM,
Boy mans Lucas van t-evrlen ;een datum.
Schielanctsliuis Prenten van Elenbaas ut
1 Maart AMERSFOORT t oude Wevers-
huys. 10 grafici, twee edelsmeden: tot 20
Februari.