ELSEVIER Een nieuwe bron van energie EEKBLAD Electriciteit door wind Engels initiatief MASSACHUSETTS INVESTORS TRUST PROF. DR B. C. P. JANSEN: GENEESKUNDE IN DE KEUKEN MODE EN ROMANTIEK IN OUDE PALEIZEN Zaterdag 7 Februari 1953 27 Gezicht vanaf de Rhiw op het schier eiland Lleyn Caernarvonshirewaar de British Electricity Authority een genera tor wil bouwen. Men denkt de wind molen te plaatsen op de Mynydd-Annel- wog, rechts op de achtergrond LONDEN, Woensdag Pas na de tweede wereldoorlog is Engeland begonnen met het be studeren der talrijke problemen, welke bij de opwekking van electriciteit door windmolens betrokken zijn. De Electrical Research Association het omvangrijke lichaam, dat zich met de practische vragen van de electriciteits- leer bezig houdt heeft in 1948 een commissie ingesteld, die nog altijd doen de is de mogelijkheden en onmogelijk heden van aëro-generators te onder zoeken. In samenwerking met de North of Scotland Hydro-Electric Board heeft de E.R.A. dit jaar een experimentele 100 kW-windmolens op Costa Head (Orkneys) laten bouwen. Een tweede molen met eenzelfde capaciteit zal in Mei van het volgend jaar in St. Albana in gebruik worden genomen. Na een korte proeftijd zal deze krachtcentrale op het kabelnet van de British Electri city Authority in Caernarvonshire- (Wales) worden aangesloten. Dat Groot-Bri.ttannië zich pas zo laat voor de opwekking van electriciteit door windmolens is gaan interesseren, heeft niets te maken met het feit, dat het geen of weinig molens telt. De oorzaak is ge heel van economische aard en bij de hui dige onderzoekingen speelt ze nog steeds een belangrijke, zij het niet de belangrijk ste rol. Kolen, die de voornaamste brand stof voor Engelands krachtcentralen vor men, waren voor de oorlog zo goedkoop, dat het geen zin had de gebruikmaking van andere energiebronnen te bestuderen. Sinds de oorlog hebben de omstandig heden zich echter radicaal gewijzigd. Kolen zijn niet langer goedkoop, terwijl het tevens onmogelijk blijkt te zijn ze in voldoende voorraden te blijven produce ren. Geen toekomstbeeld Het zoeken naar nieuwe energiebronnen is daarom geen i&westie meer, die langer uitgesteld kan /icoi'Ccn. De zaak dringt en vandaar, dat de Electrical Research Asso ciation niet geaarzeld heeft handen vol geld voor onderzoekingen op het gebied van de acro-generator uit te geven. Dit be tekent inmiddels niet, dat de windmolen binnen afzienbare tijd inderdaad een rol in de Engelse electriciteitsvooiziening zal gaan spelen. Men bestudeert nog slechts de mogelijkheden en niemand is thans al in staat het toekomstbeeld te schilderen. De kans is groot, dat het project zal wor den opgegeven, zodra het mogelijk en ook economisch wordt atoom kracht, of zelfs de zon en de golfslag voor de opwek king van electriciteit te ge bruiken. Windkracht, gebruikt voor de opwekking van electriciteit, heeft een voor de hand liggend voordeel. Zij vormt een gratis en on uitputtelijke bron van energie, waarbij zich geen problemen van productie, transport of opslag van brandstof voordoen. Een even voor de hand liggend nadeel is, dat de toevoer onregelmatig is en heel vaak ver beneden het ver eiste minimum ligt. Dit brengt met zich, dat de op gewekte electriciteit zeker in een gebied, waar de aëro-generator de enige krachtbron is moet wor den opgeslagen, als de ver bruikers van de continuï- teit van de aanvoer verze kerd willen zijn. Een fortuinlijke, van nationaal belang zijnde factor is, dat de gemiddelde windsnelheden in Groot- Brittannië tot de hoogste ter wereld behoren. Vol gens P. C. Putnams „Power from the Wind" (D. van Nostrand Co. Inc., 1948) heeft een door S. Pettersen ingesteld onderzoek uitge wezen, dat Schotland, Ierland en de Shet- lands in het voorste gelid staan, wat be treft de aanwezigheid van krachtige, lang aanhoudende winden. De kuststreken en eilanden van Wales en Zuidwest-Engeland komen er niet ver achteraan. Toch vereist het onderzoekingen van velerlei aard om de meest ideale plaatsen voor windmolens te vinden. Een eerste voorwaarde is, dat de gemiddelde wind snelheid tenminste twintig mijl per uur per jaar bedraagt. De plaats, waar een aëro-generator eventueel zal verrijzen, moet dichtbij een weg liggen, alsook op redelijke afstand van het B.E.A.-kabelnet. De bodem moet stevig zijn, terwijl er vol doende ruimte voor de bouw van meer dere installaties moet overblijven, als het soms voordeliger mocht blijken te zijn windmolens in groepen te laten werken. Met behulp van de Engelse meteoro logische dienst en experts op het gebied van de aërodynamica heeft de Electrical Research Association tot op heden zeven tig geschikte plaatsen voor de opstelling van windmolens gevonden. Ze zijn vrijwel zonder uitzondering in Schotland, de Shet- lands, de Orkneys, Noord-Ierland en langs de gehele westelijke kust van Engeland ge legen. Over 't algemeen heeft men heuvel toppen gekozen, welke min of meer boven het omliggend land uitsteken. De wind, ongestoord in zijn loop en Yaak versneld door zacht glooiende hellingen, kan hier in al zijn kracht worden opgevangen. De (liefst vlakke) koppen dezer heuvels lig gen over 't algemeen tussen die twee- en driehonderd meter boven de zeespiegel; doch er zijn er ook bij, cV-eeo jjoogte van zevenhonderd meter bereiken. Revolutionnair type In het begin van dit jaar is op Costa Head de uiterste Noordpunt van Orkney Mainland een middelgrote, experimentele windmolen neergezet. De bouwers waren John Brown Co.de opdrachtgeversde North of Scotland Hydro-Electric Board. De E.R.A. neemt er proeven mee en het zat zeker nog maan den duren, voordat de eerste conclusies getrokken kunnen worden. De molen, die op een heu vel van 150 meter hoogte staat, op een plaats, waar het jaarlijks windsnelheids- gemiddelde 25 mijl per uur bedraagt, is van het z.g. orthodoxe type (de energie wordt in de draaibare „kap" opgewekt en de generator staat d. m. v. drijfwerk in directe ver binding met de windtur bine). De toelaatbare be lasting is 100 kWde hoogte van de romp 25 meter en de drie „wieken" zijn elk tien meter lang. De installatie is niet op het kabelnet van de North of Scotland Hydro-Electric Board aangesloten en heeft tot nu toe alleen maar proefgedraaid. Van een bepaald revo lutionnair type is de 100 kW molen, welke Enfield Cables momenteel in op dracht van de British Elec tricity Authority vervaar digt. De Havilland Pro pellers en English Electric zijn beide actief bij de bouw van deze aëro-gene rator betrokken, want de eerste neemt de „wieken" en de laatste de wissel stroom dynamo voor haar rekening. In Mei van het volgend jaar zal dit En- fieldproduct (Anemo-Electric genoemd) in de buurt van St. Albans in gebruik worden genomen. Da,arna zal de molen op het schiereiland Lleyn in het graafschap Caer narvonshire worden geplaatst en als eerste aëro-generator op het kabelnet van de B.E.A. worden aangesloten. De machine berust op het z.g. depres.sie- principe van de Fransman J. Andreau. De gesloten romp (30,5 meter) is hol, evenals de twee-blad'iige piropel- lor (diameter van de bestreken cirkel24,4 m). In de voet van de toren is een luohtitur bine aangebracht, die met de wisselstroomdy namo verbonden is. Tussen de turbine en de dynamo bevinden zich twee luchtgaten, terwijl ook aan de uit einden der propellor- bladen openingen zijn gemaakt. Wanneer de propellor draait, wordt er lucht door centrifu gale kracht uit de bladen geworpen. Hier door ontstaat een luchtstroom naar boven, die de schoepen der turbine weer in bewe ging brengt. De „wieken" van de Anemo-Electric beginnen pas te draaien bij een windsnel heid van 7.6 meter per seconde. Lucht- schroef en turbine bereiken hun topsnel heid bij een windkracht van 13.4 m.p.s. (resp. 95 en 1.000 rotaties per minuut). Loopt de snelheid van de wind tot boven de 29.1 m.p.s. op, dan wordt de molen stopgezet, teneinde be schadiging tbe voorko men. De constante snelheid van de pro peller bij een wind kracht van. 13.4 tot 29.1 m.p.s. wondit verkregen door het automatisch bijstellen van de versnelling. Het heeft de Electrical Research Association weinig hoofdbrekens ge kost uit te rekenen, dat de installatie van aëro-generators met een gezamen lijke capaciteit van 1,5 millioen kW. Groot-Brittannië ongeveer 2,5 millioen ton kolen per jaar zou besparen. Dit is iets meer dan zeven procent van alle kolen, die jaarlijks door de British Elec tricity Authority worden gebruikt en ruim één procent van de landelijke kolenproductie. De kostprijs van elek triciteit, op grote schaal door wind molens opgewekt, zou ongeveer 0.25 d. per eenheid bedragen. Bij een tegen woordige prijs van 0.4 per kWu is het voor de B.E.A. dus aantrekkelijk ge noeg op het gebied van aëro-generators te experimenteren. L. VAN BRUGGEN Model van de windmolen die op Costa Head is gebouwd Than* meer dan ooit beseft Nederland wat de eigen grond be tekent. Als de woeste zee stukken van Nederland verzwelgt, spant gans het volk zijn krachten in om deze grond weer terug te winnen. Zo zal men eerder gaan begrijpen, dat Nederland alles wat het binnen de eigen landsgrenzen aan kracht kan winnen uit de grond, uit de zee en uit de lucht nodig heeft. Zelfs al kwam morgen een volledige Europese integratie tot stand, dan nog zou Nederlands eigen productie beslissend blijven voor zijn welstand. Het is derhalve nodig alle krachten in te spannen om Nederlands schaarse bezit aan grondstoffen en krachtbronnen zo intensief mogelijk te ontwikkelen. Boven alles belangrijk is de vraag, wat Nederland met de eigen nationale rijkdommen kan doen. Kan het méér steenkolen produceren, meer petroleum, meer zout en anhydride? Kan het kracht winnen uit het getijverloop en uit de rivieren? Kan het energie verkrijgen uit wind en water? Wij zullen opnieuw de antwoorden op die vragen in een aantal artikelen onderzoeken en leiden deze in door een beschou wing over de Engelse voorwaarden op het gebied van de electriciteits- opwekking door de wind. OPGERICHT IN 1924 GEVESTIGD TE BOSTON U.5A. «oHef cm 500.000.000 'i Wereld* grootste belegglngmoatschappfl Certificaten officieel genoteerd - beurswaarde clrce f 430.- per eert. lsoniazide tegen lepra In Mexico schijnt met succes lepra met isoniazide bestreden te hebben. In dertien yan de veertien geval len werden opmerkelijke klinische verbete ringen waargenomen, terwijl het microsco pisch onderzoek uitwees, dat het aantal iepraverwekkencle micro-organismen in de aangetaste weefsels sterk is gedaald. Er werden geen bijwerkingen geconstateerd, ook niet de zgn. lepra-reactie. Vijand van het virus Door een Zweeds geleerde is een biochemisch preparaat geïsoleerd, dat werk zaam is tegen elk tot heden chemisch on genaakbaar virus. Dit preparaat „acerine", inactiveerde binnen vijftien minuten een viruscultuur in de reageerbuis en zou (dit in tegenstelling tot eerder gevonden anti- virusstoffen) voor hogere vormen van leven onschadelijk zijn. Voor de dieren Biosulfa is de handels- naam voor een nieuwe veterinaire combinatie van penicilline en een drietal sulfanomiden. Het nieuwe mid del kan de dieren oraal worden toegediend, zodat de zowel voor dier als veearts lastige Model van de molen volgens het depressie-principe injecties achterwege kunnen blijven. De combinatie van penicilline en sulfonamiden zal, naar men verwacht, het gevaar der resistentie doen afnemen. Biosulfa is o.m. werkzaam tegen secondaire infecties, nier aandoeningen en bacteriële ziekten van de ademhalin gsorganen. Vaccine tegen polio De leider van het researchwerk van de Amerikaanse Stichting voor kinderver lamming, dr Harry M. Weaver, heeft mede gedeeld dat zeer waarschijnlijk nog in 1953 op uitgebreide schaal proeven zullen worden genomen met het vaccineren, van kinderen tegen kinderverlamming. Niet samen slapen Engelse dokters hebben als him mening te kennen gegeven dat kinderen die samen slapen niet zo goed groeien als kinderen die alleen slapen. Op een leeftijd van zes jaar bedraagt het (gemiddelde) ver schil in gewicht ongeveer 2 pondop een leeftijd van 14 jaar is dit verschü aange groeid tot ongeveer 12 pond. Eieren langer vers In Amerika heeft men een nieuw ras hennen gefoktde eieren die deze hennen leggen, blijven veel langer vers dan gewone eieren. Men verwacht dat t.z.L van dit nieuwe ras grote hoenderstapels gefokt zul len kunnen worden. Snel-bevriezing 1)0 moeilijkheid bij het handhaven van kwaliteit en aroma tijdens het bevriezen van levens middelen ligt in de snelheid van bevriezen. Hoe korter de bevriezingsperiode, des te kleiner de gevormde kristallen en des te minder ook de schade aan de voedselcellen. Tot nu toe gebeurde dat bevriezen (voor handelsdoeleinden) met koude ludht. Maar lucht is een slechte warmtegeleider. In Dene marken heeft men nu een methode gevon den, die de bevriezing in de helft van de tijd tot stand brengt. Dat geschiedt in een bad met water, glycerine en aethylalcohol. Nauwkeurige klok Er is een apparaat ontwikkeld dat tijdsverschillen van 0,5 milli-seconden kan meten. Men gebruikt het kostbare toestel om zeer nauwkeurige natuurkundige groot heden te berekenen. Nylon tegen hitte I" Amerika wor- den uniformen vervaardigd die de drager ervan beschermen tegen hittestraling. Het weefsel bestaat uit nylon en fijne aluminiumdraden. Deze uni formen zitten prettiger dan reeds bestaande van dergelijk type. Mr. O. U. der Wets: Ja, natuur lijk is een stijgende omzet interessant. Maar wat een kosten brengt het meer Extra magazijnpersoneel, uitbreiding van magazijn- gebouwen, enz- Mr. F. I. Sjent: Man, doe niet zo conservatiefJe kent toch het Lundla-opberg- systeem Ruimtebespa- rend, geldbesparendKom maar eens bij mij kijken. LUNDIA VARSSEVELD (Gld.). Tel. 256 Vraag onze grote catalogue.

Krantenbank Zeeland

Watersnood documentatie 1953 - kranten | 1953 | | pagina 5