De hulpverlening in West-Brabant
Het werk van het Rode Kruis
Foster Dulles en Harold Stassen
waren in Nederland
Velen offeren, enkelen sfelen alles
Be districtscommissaris van het Rode
Kruis in Noord-Brabant, luit.-generaal A.
G. J. van der Kroon, heeft grote bewon
dering voor de keiharde polderbewoners
van Zeeland en West-Brabant, die door
het water werden verjaagd.
Toen de watersnood ons land overviel,
stond hij, door gebrek aan verbindingen,
voor de bijzonder moeilijke taak om lei
ding te geven aan de Rode-Kruiskolon-
nes in de Brabantse gemeenten.
Het verzorgen van zieken en gewonden
bleek slechts een gering onderdeel te vor
men van het werk, dat door het Rode
Kruis moest worden verricht. Het bleek
nodig cp vele plaatsen voedsel, matras
sen, dekens en verlichting te verzorgen
Voorts waren transport en tal van de
meest uiteenlopende materialen nodig.
Een steeds zwellende stroom van" aan
vragen kwam op het gewestelijke bureau
te Breda binnen. Met grote energie heb
ben de secretaris, de heer Roelin. en
mej. Petit, met enkele andere medewer
kers, geperst in een klein kamertje, dag
en nacht gewerkt om snel en efficient
hulp te bieden.
Het begin
Generaal Van de Kroon had in korte
tijd een autopark van 120; personenwagens
en 60 bussen tot zijn beschikking om
vluchtelingen, zieken en gewonden te
transporteren. Spoedig was de samen
werking goed. Overzichten van- de werk
zaamheden waren eehter zeer moeilijk
te krijgen, omdat veel geïmproviseerd
moest worden en omdat tal van spontaan
aan 'het werk geslagen organisaties en in
stanties en de enorme toevloed van vrij
willigers een geregelde hulpverlening on
mogelijk maakten. Gebleken is echter,
dat tijdens het werk de wil tot samen
werking zich aan alle kanten manifes
teerde. zodat in enkele dagen tijds ge
regelder toestanden ontstonden.
Generaal Van der Kroon is van oor
deel, dat de watersnood minder ramp
zalige gevolgen zou hebben gehad, indien
in West-Brabant en Zeeland van het be
gin af aan meer motorvletten en grote
voorraden 'zandzakken aanwezig zouden
zijn geweest. Thans zijn deze landstre
ken door de stormvloed overvallen, zon
der dat men in technisch opzicht voldoen
de weerbaar was.
Een belangrijk onderdeel van het werk
van het Rode Kruis bestaat uit het ver
schaffen van voedsel aan geëvacuecrden,
vrijwilligers en militairen. Vele cantine-
wagens zijn dag en nacht in en om de
noodgebieden in vol bedrijf.
Bijzondere waardering heeft generaal
Van der Kroon voor het doelmatige en
opofferende gedrag van de militairen, die
aan de reddingswerkzaamheden en het
dichten van de dijken deelnemen.
Hard gewerkt
West-Brabant heeft zowel bij het. eva
cueren als bij het verzorgen van.ongeveer
SO 000 vluchtelingen een belangrijke rol
gespeeld. Men organiseerde in de loop
van de Zondag, uit het niet, vijf opvang
en verzorgingscentra te" 0ssên4recHt, Ber
gen op Zoom, Steenbergen, Qudenbosch
en Breda;-vlak achter de rampgebieden
tussen het Land van Heüsden en Altena.
Moerdijk. Klundèrt. Zevenbergen. Fijn-
aard, Steenbergen, Halsteren en Woens-
drecht.
Men had het geluk overal snel over
deskundige en bereidwillige medewer
king te beschikken. 'In Breda werden tot
Vrijdagmorgen bijna 10.000 "vluchtelingen
geholpen en onderdak gebracht. Wij spra
ken met de Bredase evacuatie-commissa
ris, de heer P. van Diessen en diens
plaats-vervanger, de heer J. Blom, in het
ruime feestgebouw Concordia. Zondag
was er niets. 24 "uur later was er veel
en Dinsdag liep alles op rolletjes. Toen
had men drie, inplaats van één, telefoon
verbindingen. Toen beschikte men door
lopend over meer dan duizend evacuatie-
adressen te Breda en in de randgemeen
ten. alsmede over een vloot van particu
liere auto's en autobussen, om de vluch
telingen onderdak te brengen.
Verzorging
Bij aankomst van een transport ving
men de vluchtelingen op met eten en
warme dranken. Nadien wordt snel ge
registreerd. De mensen, die kleding no
dig hebben velen .waren in nachtge
waad werden direct geholpen. In over
stelpende vrijgevigheid hebben burgers
en winkeliers van Breda voor kleding, on-
derkleding, schoenen, bretels, sokophou
ders, kousen en sokken, zakdoeken en
babykleertjes gezorgd.
In „Concordia" werd medische hulp ver
leend, wonden werden verzorgd en ver
bonden, zieken heeft men niet gehad. Het
waren sleohts enkele gevallen van ver
dachte symptomen van besmettelijke ziek
ten en voorts van shock. i
Zeer veel zorg is besteed aan ds baby-
en kleuterverzorging Veel kinderen wer
den in kletsnat nachtgoed binnengebracht.
Zij werden gewassen en gekleed. Een spe
ciale afdeling was voor de babyzorg. on-,
der leiding van een gediplomeerde ver
pleegster en huismoeder', ingericht. Tal
van babies hadden dagenlang in hun natte
luiers en kleertjes gelegen. De sluitspel-
don waren soms in het vlees gedrongen.
Vlugge, bekwame moederhanden wasten,
verschoonden en verzorgden de babies,
maakten er weer lékkere, frisse peu-ter-
tjes van. De dokter gaf tevens zijn zor
gen. Dank zij de vrijgevigheid van velen
kon aan vrijwel alle kinderen 'n nieuwe
babv-uitzet en een hoeveelheid kinder-
voedsel worden meegegeven. In de zich
daartoe lenende gevallen kregen de
ouders ook een reiswieg mee.
Dankbaarheid en leed
Een der meest ontroerende verha
len vertelde ons de leidster van dit
tijdelijke kinderverzorgingscentrum.
Een oud grootvadertje uit Zeeland
had slechts één kléinkind en de Zon
dagse pudding kunnen redden. Enige
dagen lang heeft hij op een dak de
zuigeling gevoed en in leven gehou
den mat door hem voorgekauwde
pudding, totdat redding opdaagde en
men hen naar Breda bracht. De baby
is kerngezond en grootpapa is dolge
lukkig. Hij heeft nog steeds iets era
voor te leven.
Opmerkelijk is, zo zeide de heer Blom,
hoe verstard en stuk de velen van de
geredden zijn. Zij heseffen amper, welke
verliezen zij vaak leden, zij realiseren
zich nauwelijks, dat zij nog leven. Medici
vrezen dan ook nog ernstige repercussies
bij een vrij groot percentage van de ge
redden.
Men heeft de restanten van gezinnen
uit verwoeste dorpen om deze reden zo
veel mogelijk bij elkaar gelaten Vaak i
gedeelde smart halve smartin een
vertrouwde omgeving -Goopt men, dat de
weerslagen minder ernstig zullen zijn.
Dieven en zwoegers
Enige malen hceJ'l men dieven betrapt,
die trachtten in tic voorraden hun slag-
te slaan. De politie houdt scherp de wacht
en laat niemand door, die geen geldige
papieren heeft. Enige balen goederen zijn
echter spoorloos.
Het centrale bureau van de Bredase
eyacuatiocommissaris is dagen en nachten
lang een ware bijenkorf geweest. Vele der
medewerkers en medewerksters hebben
hun nachten opgeofferd om.de enorme
massa's werk zo snel cn goed mogelijk
te verzetten. Een telefbnist is na 'n dienst
van 65 uur slapend weggedragen. Acht
uur later zat hij weer achter zijn toestel.
„Wij weten zelf niet meer hoe dit cen
trum zo snel uit de grond is gestampt",
aldus de leiders van deze hulppost. Alles
danken wij aan de offerbereidheid van de
Bredase bevolking en van ons team in
het bijzonder. Over geld is nog niet ge
sproken, dat is een kwestie van later
zorg
Internationale organisatie zegt grote en aanhoudende
hulp toe
Op een gisteravond in Den Haag ge
houden persconferentie heeft de direc
teur van het Nederlandse Rode Kruis, de
heer A van Emden, een overzicht gege
ven van het werk van het Rode Kruis se
dert het begin van de watersnood.
De heer Van Emden onderscheidde liet
werk van het Rode Kruis in drie stadia:
de onmiddellijke hulpverlening, het aan
voeren van goederen voor de hulpverle
ning en tenslotte de rehabilitatie van de
slachtoffers van de overstromingsramp.
Onmiddellijke hulpverlening
■Het'eerste stadium is thans zo goed als
geëindigd. Dank zij het feit, dat het Rode
Kruis paraat was Zondagmorgen om
negen uur was het gehele apparaat reeds
in beweging hebben de Rode Kruisco-
lo'nnes bijzonder veel en goed werk kun
nen verrichten. Het spreekt wel vanzelf,
dat onder de omstandigheden zoals deze
onmiddellijk na het bekend worden
van de ramp waren, er organisato
risch fouten zijn gemaakt, die echter in
geen verhouding staan tot de bereikte re
sultaten. Rode Kruis colonnes blijven in
geschakeld voor het verlenen van directe
hulp, waar dit nodig mocht' blijken-
Goederen
-Wat hét tweede stadium bétrèft:liet
verzenden met de duizenden beschikbare
auto's van de enorme hoeveelheden goe
deren heeft nu en dan een chaotische toe
stand opgeleverd. Er is inmiddels hard
gewerkt aan de organisatie daarvan en
Maandag zal deze verzending een „groot
en normaal bedrijf" zijn.
Zoals reeds uit vele berichten is geble
ken. zijn in Nederland enorme hoeveelhe
den goederen bijeengebracht voor de
slachtoffers van de noodgebieden. De
hulp uit het buitenland is veel groter dan
men had verwacht. Duizenden artikelen
zijn in de afgelopen dagen al gesorteerd.
Voor het vervoer daarvan zijn auto-co
lonnes ingedeeld. Ook per schip wordt
verzonden: 24 schepen, metende 3169 ton,
zijn met 800 ton goederen vertrokken naar
Vlissingen, Middelburg, Klundèrt, Zuid-
land. Oud-Beijerland, Sl Philipsland,
Krabbend ij ke en andere plaatsen. Deze
zendingen zijn samengesteld uit de ont
vangen artikelen. Daarnaast wordt waar
mogelijk voldaan aan binnengekomen ver
zoeken, zoals rubberlaarzen, overalls en
vele andere artikelen.
De heer Van Emden deelde, over de bui
tenlandse hulp nog mede van de secreta
ris-generaal van het Zweedse Rode Kruis
bericht te hebben gekregen, dat inzame
lingen in Zweden aan het einde van de
tweede dag 2.500.000 kronen hadden- op
gebracht. In dertig landen worden derge
lijke inzamelingen voor de slachtoffers
van de overstromingsramp in Nederland
gehouden.
Rehabilitatie
De rehabilitatie van de slachtoffers
vormt 'het derde stadium. Hiervoor zijn
reeds enorme sommen beschikbaar- Het
is thans echter nog niet te overzien op
welke wijze deze gelden het beste kunnen
worden aangewend. Dat zal pas moeten
blijken, wanneer de duizenden van hof
en haard verdrevenen naar hun woon
steden zullen kunnen terugkeren. Met de
•egering zal overleg worden gepleegd
over de besteding der gelden.
De identificatie
Naast deze gigantische taken van het
Rode Kruis heeft ook het informatie
bureau zijn werkzaamheden hervat. De
identificatie van de slachtoffers in de
noodgebieden is zeer moeilijk. Het Rode
Kruis heeft echter het standpunt ingeno
men, dat indien zoals de heer Van Em
den zeidevoor „99 en x procent" zeker
heid bestaat over de naam van het slacht
offer, het wenselijk is, dat zó spoedig mo
gelijk mededelingen worden gedaan, zelfs
indien er de zeer kleine mogelijkheid be
staat dat er een-vergissing wordt begaan.
Buitenlandse vertegenwoordigers
Op de persconferentie waren, twee af
gevaardigden van het Canadese Rode
Kruis en een vertegenwoordiger van de
Ljga van Rode Kruis verenigingen aan-
r\£ejBig. Miss. Margaret 'W$sptk se.cr.rg.ene-
ivsaL yan -hetCanadese.. Rode, Kpyis, zeide
niet .alleen naai' Nederland té zijn .geko
men' als vertegenwoordigster van het Ca
nadese Rode Kruis, maar tevens' als af
gevaardigde van 't gehele Canadese volk.
.Onder-het -volk -van Canada bestaat grote
belangstelling voor Nederland en -er is
grote sympathie voor de slachtoffers van
de overstromingsramp. Het Canadese volk
doel -zijn best hen te helpen en door het.
gehele land worden inzamelingen gehou
den.
De tw.eede vertegenwoordiger, kolonel
W. Reynolds, landelijk directeur van de
Rampendienst van het Canadese Rode
Kruis, is reeds eerder in Nederland ge-
eest: hij was tijdens de tweede wereld
oorlog verbonden aan het hoofdkwartier
van het Eerste Canadese leger, dat ons
land hielp bevrijden De heer Reynolds
zei zeer verheugd te zijn z'n diensten aan
het Nederlandse Rode Kruis te kunnen
aanbieden.
Hulp houdt aan
Als vertegenwoordiger van de Liga van
Rode Kruis-verenigingen waarvan 71 Rode
Kruisverenigingen over de gehele wereld
met 100 milïioen leden lid zijn, was aan
wezig dc heer Edward Winsail.
De heer Winsail verzekerde, dat voor
de slachtoffers van dc overstromingsramp
in Nederland een zeer grote stroom van
hulp" van de Rode Kruis-organisaties in
het buitenland zal worden ontvangen, die
maandenlang zal aanhouden, en wellicht
in de rehabilitatie-periode een of twee
jaar zal worden gecontinueerd. De heer
Winsail wees in dit verband op dc waters
nood in de Povlakte in October 1951. Al
leen al door het internationale Rode Kruis
was voor dc slachtoffers van deze ramp
Juist benoemd tot voorzitter en lid van de Amerikaanse
commissie tot hulp aan rampgebieden
President Eisenhower heeft een kabinetscommissie ingesteld, die plannen zal maken
voor hulp aan de door de overstroming getroffen gebieden in West-Europa (met
Inbegrip van Groot-Brittannië).
In een verklaring- van het Witte Huis wordt gezegd, dat het kabinet eenparig van
oordeel is, dat het-Amerikaanse volk de getroffen gebieden wenst te helpen. Voor
zitter van de commissie is John Foster Dulles, de minister van buitenlandse zaken.
Leden zijn Charles Wilson, minister van defensie, Ezra Benson, minister van land
bouw en Harold Stassen, directeur van het bureau voor de wederzijdse veiligheid.
De commissie heeft opdracht de feiten na te gaan en aanbevelingen te doen om
trent de: w\jze, waarop de slachtoffers geholpen zullen worden.
Misschien is het niet toevallig, dat zowel
Dylles. als. Stassen.4eel uithaken van deze
commissie. Zij bevinden zich op .tournee
in Europa 'en waren gister-in Den. Haag.
Naast andere gewichtige zaken van weder
zijds' belang hebben ze zich dus ook per
soonlijk op de hoogte kuncn, laten stellen
van aard en omvang van de overstromings
ramp. Dit is belangrijk met het oog op de
door de V.S. te nemen maatregelen.
Dulles en Stassen in Den Haag.
De Super-Constellation van president
Eisenhower, waarmee de beide Amerika
nen van Bonn naar Schiphol vlogen, had
een uur vertraging door ijsafzetting op
de vleugels. In sneeuw en modder werden
Dulles en Stassen verwelkomd.
„Het spijt mij dat ik zo laat ben," zei
de heer Dulles. „Wy hebben iets gezien
van de overstroming, die uw land heeft ge
troffen. Niet veel. want wy durfden niet
laag te vliegen, met het oog op de andere
vliegtuigen, die m de buurt waren. .Maar
ik heb genoeg kunnen waarnemen om te
weten dat het verschrikkelijk is en ik voel
mij er droevig door gestemd."
Meeleven.
Alvorens in de gereedstaande auto te
3tappen liet de Amerikaanse minister een
5.000.000 dollar beschikbaar gesteld, waar
van nu nog uitkeringen worden gedaan.
Noodziekenhuizen beschikbaar
Vragen over het gevaar van epidemieën
beantwoordend zei de heer Van Emden
nog, dat het Rode Kruis geen taak heeft
op het gebied van de volksgezondheid.
Wel zijn medicijnen aan de regering aan
geboden. doch hieraan bleek geen be
hoefte te bestaan. Slechts in enkele ge
vallen heeft het Rode Kruis voor artsen
en geneesmiddelen zorg gedragen. Hoe
wel er geen tekort aan ziekenhuisruimte
bestaat, houdt het Rode Kruis noodzieken
huizen beschikbaar.
In de evacuatie van de slachtoffers uit
het noodgebied heeft het Rode Kruis
slechts een aanvullende taak, Tenslotte
werd nog meegedeeld dat zeer grote hoe
veelheden kleding in de afgelopen dagen
zijn ingezameld, waarvan nu de "voorraad
ruim voldoende is om de eerste behoeften
te dekken. Aan matrassen, dekens en la
kens is er echter een tekort.
Nog dit jaar oogst o.a op
Zuid Beveland
Bepaalde gedeelten van het getroffen ge
bied. 0.3. Zuid-Beveland en grote delen van
West-Brabant, zullen vrij snel droog kunnen
vallen en nog dit jaar een oogst kunnen op- i
leveren. Hier tegenover slaat, dat voor an
dere gedeelten in hel getroffen gebied re
kening moet worden gehouden met een la
tere aanvang van de herstelwerkzaamheden
en met een langduriger proces van herstel
van de grond.
Minister Mansholt heeft door het getroffen
gebied een inspectiereis eemaakt en dc voor
bereiding ter hand genómfin van de organi
satie van hel herstel. De eerste fase is reeds
afgesloten.
geschreven verklaring aan de pers ver
spreiden.. Deze luidde:
..De heer Stassen en ik hebben met waar
genoegen ons bezoek aan Nederland tege
moet gezien, maar voor ons genoegen Is
droefheid in de plaats gekomen door de
grote tragedie die uw land heeft getroffen.
\V(j hebben op onze vlucht hierheen iets
gezien Aan de ontreddering door de zee
teweeggebracht, blogen' wy nogmaals na
mens onze regering en het Amerikaanse
volk ons diepst gevoelde medeleven met
uw beproeving betuigen. Wjj herhalen ook
onze gelofte, dat wij zullen helpen het lij
den van uw volk te verlichten."
De verklaring van Foster Dulles luidde
verder: „Ik ben blij te weten, dat onze ge
wapende macht in Europa al in staat is
geweest aanmerkelijke hulp te bieden. De
heer Stassen en ik zijn hierheen gekomen
op vriendelijke uitnodiging van uw regering
en op verzoek van president Eisenhower,
om met uw leiders van gedachten te wis
selen over zaken van wederzijds belang.
Vandaag hoop ik uw vorstin, Koningin
Juliana, weer te zien. Wy' en de V.S. heb
ben de Nederlanders altijd beschouwd als
een van Amerika's sterkste en oudste
vrienden. Ik ben er zeker van dat ons be
zoek de voortzetting van deze warme
vriendschap zal consolideren."
Bezoek aan Koningin.
In Den Haag. in het paleis aan het Lange
Voorhout, heeft H.M. de Koningin gister
middag de heren Dulles en Stassen ont
vangen. Zij werden aan Haar voorgesteld
door de Amerikaanse ambassadeur, Seidell
Chapin. De Koningin onderhield zich korte
tijd met het gezelschap, dat zich daarna
naar de residentie van de Amerikaanse
ambassadeur begaf voor de lunch.
's Middags ontmoetten Dulles en Stassen
minister-president Drees en daarna, op het
ministerie van buitenlandse zaken dc mi
nisters Beyen en Luns. Laatstgenoemden
gaven een uiteenzetting van de bijzondere
aspecten die de plannen voor verdergaan
de Europese integratie voor ons land heb
ben. Voorts is gewezen op het grote be.-
lang, dat Nederland hecht aan een spoe
dige totstandkoming van de E.D.G. (de
Europese Defensie Gemeenschap). Een
overeenstemming van inzicht t.o.v. dc ac
tiviteit der V.N. bij de bestrijding van de
aggressie in Korea, werd wederzijds met
bevrediging geconstateerd.
Het programma der besprekingen, die
in beginsel een informatief karakter zou
den hebben is ongetwijfeld enigszins ge
wijzigd onder de invloed van de gevolgen
der overstromingen.
Onderhoud met Prins Bernhard.
Na de vergadering van het Rampenfonds
heeft Prins Bernhard gisteravond, ten
huize van ambassadeur Selden Chapin. een
onderhoud gehad met de heren Dulles en
Stassen.
De ministers Beyen en Luns hebben gis
teravond de beide Amerikaanse bezoekers
een diner aangeboden, waaraan oTm. de
ministers Drees en Staf aanzaten en jhr.
van Starkenborch Stahcouwer. permanente
vertegenwoordiger van Nederland te Parijs
bij do NAVO.
De heren Dulles en Stassen vertrekken
hedenochtend van Schiphol naar Brussel.
Vandaar reizen ze vanavond verder naar
Luxemburg. Zondag vertrekken zij per
Vliegtuig weer agar Amerika.
Kerels zijn het. de mannen van de Nederlandse vloot, luchtmacht en land
strijdkrachten, de Amerikanen, de Fransen, Engelsen, Belgen vrijwilligers
en alle andere, die zich geheel en al hebben ingezet voor :t reddingswerk.
Manswerk is het eigenlijk niet, het verzorgen van zo'n klein blond
kindje, maar zij zullen ervoor zorgen 'dat zij in veiligheid komt.