Levensschoolvoor werkende
meisjes in Wenen
Probeer eens koolrapen
boodschap
Eisenhower's eerste
het Amerikaanse Congress
aan
Vrouwen van Bethanië introduceren
er het Mater-Amabiliswerk
Wij zijn een beetje trots
met kaas
Groot gebrek aan goede instrument
en horlogemakers
Schema van onduidelijke economische strekking
o
GEEN AANLEIDING TOT
ONVERDEELD OPTIMISME
ZATERDAG 7 FEBRUARI 1953
PAGINA 8
~T~\ rie Nederlandse vrouwen zijn wekenlang op huisbezoek geweest in een
ÊM arbeiderswijk in Wenen om meisjes, die in een fabriek of bedrijf werken,
aan te sporen een avondcursus te bezoekensoortgelijk ais de in jVeder-
land welbekende Mater Amabilis-cursus. Het zïjr.i de vrouwen van Bethanië (in
1919 door Pater Van Ginniken gesticht met moederhuis in Bloemendaalivier
apostolaat zeer internationaal is gericht. Vier van haar werken sinds vier jaar
in het ontwrichte, verarmde Wenen, waar de levens- en woonomstandigheden
zo moeilijk zijn, dat over het algemeen 'oor het werkende meisje een even
tueel huwelijk niet beschouwd wordt als het begin van een gelukkig leven,
maar voor haar eerder betekent het verruilen van een leven, waarbij ze ten
minste vluchten kan in allerlei uitgangetjes, voor een gezinsbestaan dat eco
nomisch uitermate moeilijk is.
Eisenhower zendt
brief aan Adenauer
Hoop op spoedige gelijk
schakeling van W.-Duitsland
In Bonn is gisteren de inhoud bekend
gemaakt van een brief van president
Eisenhower, die de Amerikaanse minis
ter van Buitenlandse Zaken. John Fos
ter Dulles, tijdens zijn bezoek aan Bonn
aan de West-Duitse Bondskanselier
heeft overhandigd. In deze brief spreekt
Eisenhower de overtuiging uit. dat
West-Europa met de hulp van een
West-Duitse bijdrage veilig zal worden
tegenover een eventuele aanvaller en
daardoor een vaste grondslag zal kun
nen leggen voor vrede en vooruitgang
in de gehele wereld.
Hij verklaart onder de indruk te zijn
van de steun, die de West-Duitse rege
ring heeft gegeven aan het plan voor
de Europese verdedigingsgemeenschap
en hoopt en gelooft, dat de landen ran
West-Europa uiteindelijk naar volko
men eenheid zullen streven. De presi-
sident verklaart, dat hij een spoedige
beëindiging van de geallieerde bezet
ting en het aanknopen van normale
diplomatieke betrekkingen door het
van kracht worden van de West-Duitse
geallieerde verdragen wenselijk acht.
West-Duitse actie tegen
communisten
Mantelorganisatie
„Nationaal Front"
ontmaskerd
Op last van de Procureur-Generaal bij
het federale Hoge Gerechtshof in Karls
ruhe is Donderdagavond in heel West-
Duitsland een actie ondernomen tegen
de leden van de „arbeidscommissie van
het nationale front". Dit „Nationaal
Front" wordt in de Bondsrepubliek be
schouwd als een mantelorganisatie,
waarbij alle communistische groepen in
West-Duitsland zyn aangesloten.
Het schijnt, dat bij de voorzitter van
het Nationaal Front in de Rijn-Palts,
Bastigkeit. documenten zijn gevonden,
waaruit ïs gebleken, dat de organisatie
het plan had, in Oost-Berlijn een
„regering-in-ballingschap" te vestigen,
die onder leiding zou komen te staan
van een vroegere Rijkskanselier. Wirth.
Het Beierse ministerie van Binnen
landse Zaken had eerder reeds mede
gedeeld, dat het gelast had een aantal
communisten te arresteren, die een op
leidingscursus in revolutionnaire
strijdmethoden volgden in de stad
Penzberg. Onder de twintig gearres
teerden, die beschuldigd zijn van het
voorbereiden van verraad, bevindt
zich de voorzitter van de verboden
vereniging voor Duits-Russische
vriendschap, dr. Paul Schreyer.
Maar ook in de andere staten heeft de
politie medegedeeld, dat er communis
ten gearresteerd zijn in gebouwen van
de communistische partij of van com
munistische mantelorganisaties. In
Frankfurt is bij enige communisten huis
zoeking verricht, waarbij een aantal do
cumenten werd gevonden. In totaal wer
den deze week in West-Duitsland ruim
veertig communisten gearresteerd. On
der hen bevinden zich leden van de ver
boden communistische „Freie Deutsche
Jugend". Zij zijn vrijgelaten en zullen
later worden berecht.
West-Duitse Bondsraad
verwerpt ontwerp-
kieswet
De West-Duitse Bondsraad (Earste
Kamer) heeft gisteren het door de rege
ring ingediende ontwerp-kieswet ver
worpen, Het ontwerp was bedoeld als een
compromis tussen een stelsel van meer
derheidsvertegenwoordiging en een van
evenredige vertegenwoordiging.
Volgens het federale ministerie van
Binnenlandse Zaken zouden, wanneer
de Bondsraad dit ontwerp had aange
nomen, de kleine splinterpartijen voort
aan uit het Parlement kunnen worden
geweerd. Deze hebben vóór 1933 het
aan de macht komen van de nationaal-
socialisten in de hand gewerkt.
Een woordvoerder van het mnisterie
van Binnenlandse Zaken heeft meege
deeld. dat de Bondsregering waar
schijnlijk van haar bevoegdheid gebruik
zal maken om het ontwerp-kieswet nu
naar de Bondsdag (Tweede Kamer) te
verwijzen. In dit lichaam beschikt de
legerings-evaliüe over een meerder
heid. Wanneer de Bondsdag het ont
werp wèl zou aanvaarden, zal een bc-
middelingscommissie van tien leden uit
elk der beide Kamers een definitieve
oplossing moeten trachten te vinden.
Polygoon maakt een
documentaire
De filmreportages, die Polygoon-Pro-
filti van de nationale ramp heeft ge
maakt. draaien thans in vele duizen
den bioscopen over de gehele wereld.
Ter vertoning in de Nederlandse
bioscopen alleen is in de afgelopen
v/eek 125.000 m film geproduceerd. Po-
lygoon-Profilti zal thans uit de duizen
den meters negatief materiaal waarover
wordt beschikt, een grote documentaire
film samenstellen ter ondersteuning van
de hulpacties in binnen- en buitenland.
Paul van Kempen benoemd
te Bremen
Naar D. P. A. meldt, is de Neder
landse dirigent Paul van Kempen be
noemd tot „Generalmusikdirektor" van
de opera te Bremen. Aan het begin van
het komende seizoen, in de nazomer,
zou hij, behalve de leiding van de
opera, ook de leiding van het Philhar-
monisch Staatsorkest van Bremen p
zich nemen.
Bij vele jonge gezinnen werken dan
ook man èn vrouw, terwijl de kinderen
overdag in een bewaarplaats zijn. Die
bewaarplaatsen moeten avondhelpsters
aanstellen, want het gebeurt nogal eens,
dat de moeders vergeten om de kinde
ren na haar dagtaak terug te halen
Hoe moet dat op de duur als er zo wei
nig verantwoordelijkheidsgevoel is on
der de moeders, die toch de (goede) ge
zinnen moeten bouwen? Als er geen
natuurlijke menselijke idealen meer be
staan om naar te leven?
Het lijkt onbegonnen werk om te pro
beren een dergelijke catastrofale menta
liteit ten goede te keren, maar die po
ging is door de vrouwen van Bethanië
ondernomen en met groot succes. Er is
dan ook geen moeite gespaard, en ge
werkt met een élan en doorzettingsver
mogen als alleen degenen vermogen op
te brengen, die zich inzetten voor een
groots perspectief.
Na veel pogingen vonden de Vrou
wen van Bethanië gehoor voor het.
beginnen van een Mater Amabiliscur-
sus bij een groot kruidenierswaren-
bedrijf. dat vele meisjes in dienst
heeft. De directie voelde cr voor, wilde
de lessen betalen en ook de ouders
waren het er zeer mee eens. dat hun
dochters wat zouden leren. Hetgeen
wederom bewijst, hoe uitstekend aan
gepast aan de geest van nu de vorming
is, die in de cursus van deze „Le
vensschool", zoals men in Wenen zegt,
wordt gegeven. Het genoemde grote
Weense bedrijf heeft thans twee cur
sussen, ieder met circa 40 meisjes, in
gang, ongeveer op de wijze zoals dat
ook in ons land gebeurt. Maar dan
geheel aangepast aan de Weense
mentaliteit, die nu eenmaal tegenover
sommige dingen van het daagse leven
die vallen onder huishouden, anders
staan dan wij. Maar dat is ook niet
essentieel. Essentieel voor deze „le
vensvorming" is de houding. d:e de
jonge vrouw tegenover haar levens
bestemming aanneemt. Voor de wijze
waarop daarover wordt gesproken
bij de lessen blijkt de nauwelijks-
meer-katholiek-levende Weense al
even ontvankelijk te zijn als de jonge
in Nederland.
De Vrouwen van Bethanië, die de lei
ding hebben, zoeken de docenten uit
voor de huishoudelijke vakken, ze do
ceren zelf op het terrein van paedago-
gie, smaakontwikkeling en levensvor
ming, aan welk laatste onderricht de
„Vragenbus" is verbonden, waardoor
problemen midden uit de onmiddellijke
realiteit van het leven ter sprake wor
den gebracht.
Buiten de medewerking van een be
paald bedrijf echter hebben de Vron-
wen van Bethanië óok in een buiten
wijk en een arbeiderswijk van Wenen,
aan de hand van de parochieregisters,
zo maar aan honderden meisjes folders
gestuurd, en ze toen stuk voor stuk op
gezocht. Het resultaat van al die ener
gie waren begingroepjes van resp. 3 en
33 meisjes. Maar het géat niet zozeer
om het directe grote aantal, het gaat
om het feit en het is zeer verheu
gend het te constateren dat deze
in Nederland zo succesrijke vorming
ook hier „pakt'' en zich uitbreidt. Zelfs
wordt deze Mater Amabiliscursus, deze
Levensschool, die bedoelt het werken
de meisje geestelijk te doen groeien
naar een ideaal, dat houvast geeft, om
dat het in wezen haar bestemming is,
een „beminnelijke moeder" te zijn, met
succes gegeven in een tehuis voor
meisjes, die onder toezicht zijn gesteld.
De lessen zijn daar o.a. in handen van
mej. E. Klompé. zuster van dr. Marga
Klompé, ons Tweede Kamerlid. Ook
tot een soort textielbedrijfsschool is de
cursus kunnen doordringen en met een
schoenenbedrijf is men in bespreking.
Naar gelang der omstandigheden zijn
de lessen in de bedrijfstijd of in de
avonduren.
En zo is door de toevallige omstandig
heid, dat bij de Vrouwen van Bethanië
enige jaren geleden een Weense intrad,
waardoor haar aandacht viel op het
apostolaatswerk dat Wenen behoeft,
het Mater Amabïliswerk, dit sublieme
Zuid-Nederlandse initiatief, in Wenen
overgeplant. Een belangrijker inzet
voor het behoud van waarachtige
waarden is moeilijk te noemen, omdat
de werkende meisjes van nu de moe
ders zijn van de toekomstige gezinnen.
Er zijn thans meerdere Weensen in
getreden in Bloemendaal. ook uit de
studentenwereld.
A. Bgl.
Burgemeester Warffum
benoemd
Bij K. B. is metingang v'an 1 Maart
benoemd tot burgemeester van Warffum
(Groningen) mr. W. J. Geertsema, te
Leiden. De heer Geertsema. die tot de
V.V.D. behoort, is lid van de gemeente
raad te Leiden. Hij is geboren 18 Octo
ber 1918. De nieuwbenoemde bekleedt
het voorzitterschap van de ,,3-October-
vereniging" te Leiden.
Sultan Hamid II 25 Febr.
voor Indon. hooggerechtshof
Een woordvoerder van het hoofdpar
ket te Djakarta, heeft aan P. I. Aneta
medegedeeld, dat Sultan Hamid II op
25 Februri voor het Hooggerechtshof
terecht zal staan. De zittin zal open
baar zijn.
De procureur-generaal zal 17 Februari
een dienstreis maken om een aantal
kwesties, verband houdende met de
17-Octoberaffaire te bestuderen. Hii zal
o.a. een bezoek brengen aan Makassar,
Surabaja en Palembang.
Periodieke uitkeringen
aan evacué's
Richtlijnen van H.C,
Republiek Indonesië
Van de zijde van het Hoge Commissariaat
van Indonesië vordt degenen, die door de
watersnood zijn geëvacueerd en periodieke
betalingen genieten, welke worden verzorgd
door de afdeling comptabiliteit van de Re
publiek Indonesië (Caret van Bylandtlaan
12 te s-Gravenhage) verzocht zo spoedig
mogelijk hun nieuwe adres aan die afdeling
op te geven.
Het Hoge Commissariaat van Indonesië
deelt overigens nog mee, dat op pensioenen
en andere periodieke uitkeringen van hen,
die uit de getroffen gebieden zijn geëva
cueerd, voorlopig de inhouding ter aan
zuivering van schulden aan de Republiek
Indinesië zal worden opgeschort.
Voor hen. die in het getroffen gebied wo
nen en als gevolg van de ramp niet zijn of
worden geëvacueerd, is een opschorting van
schuldaanzuivering eveneens mogelijk, na
het daartoe gedaan verzoek en onder over
legging van een zo mogelijk door of namens
de burgemeester van de plaats van'inwoning
geviseerde verklaring, waaruit blijkt dat en
in hoeverre schade is geleden.
In aansluiting hierop verzoekt het ministe
rie van Buitenlandse Zaken aan de geëva-
cueerden, die Indisch pensioen genieten, on
middellijk hun evacuatie-adres op te geven
aan de Stichting voor pensioenaangelegen
heden. Neuhuyskade 32, Den Haag en aan
hen, die garantiewet-uitkeringen genieten
aan de directie overgangszaken Indonesië.
G-ote Markt 22. eveneens te Den Haag.
Het verdient aanbeveling op de buiten
zijde van de enveloppen te vermelden „Eva
cuatie", alsmede de aard (pensioen - wacht
geld. enz.) der uitkering.
V.S. VERHOGEN IN
VOER VAN KAAS
Blijkens een mededeling van het Ame
rikaanse ministerie van Landbouw zijn
met onmiddellijke ingang de invoer
quota van bepaalde kaassoorten met 15r
verhoogd. Deze regeling is getroffen in
het belang van de wereldhandel en de
internationale betrekkingen en blijft
voorlopig tot 30 Juni a.s. van kracht.
De nieuwe quota zijn: cheddar
4.398.000 kg. blue mold 1.800.000 kg.
Edammer- en Goudse kaas 2.070.000 kg,
en voor de Italiaanse soorten, met uit
zondering van pecorino en schapenkaas
4.140.000 kg.
In Juli 1952 werd de invoer vrijgege
ven van Zwitserse, gruyère en roque-
fort-kaas en van de meeste geconser
veerde kaassoorten en met ingang van
October 1952 konden ook diverse soorten
Italiaanse kaas vrijelijk geïmporteerd
worden.
Dood door schuld
Eén week hechtenis
Het Haagse gerechtshof heeft de
grondwerker C. van D. conform de eis
van de procureur-generaal veroordeeld
tot één week hechtenis. D had op een
bouwwerk hoogst onvoorzichtig een be-
tongoot naar beneden gegooid- Een ar
beider. die daar juist op dat ogenblik
passeerde, kreeg de goot op het hoofd
en overleed aan de gevolgen van het
bekomen letsel.
Boerderij afgebrand
Een felle brand heeft Donderdag rond
het middaguur de boerderij van de heer
Sarink aan de Klerenbeekse weg in Voorst
bij Deventer tot de grond toe xn de as
gelegd. Binnen drie kwartier was de boer
derij geheel uitgebrand. Bijna zijn gehele
veestapel ging verloren: negen koeien. Van
het huisraad is nog een groot gedeelte ge
red. Een koe en wat kippen en varkens
de vlammen gespaard blij-
Het bericht van de benoe
ming van mej. dr. De Waal
tot eerst, vrouwelijke staats
secretaris van ons land
van vrouwen, die geen gezin
hebben en dit zijn lang niet
altijd de minst capabele
/rouwen. Daarnaast zijn
haar rentmeesterschap als de matig grote zure appelen, een
man? ui. 350 g. krabbetjes of een
varkenspoot. (kruidnagel).
Trouwens ook Paus Pius zout.
XII heeft herhaaldelijk ver- Het vlees opzetten met zo
eker niet overal met de- zeel vrouwen, die geen kin
zelfde gevoelens zijn ontvan-
gen. Naast een grote groep
van personen
van mening is.
ook in het staatsbestuur haar
plaats behoort te hebben,
staat nog altijd een andere,
die vindt, dat de vrouw in
het openbare leven niet thuis
hoort. Het is wonderlijk, dat
er nog steeds zoveel aanhan
gers van deze laatste opvat
ting zijn in een land, waarin
nu al zoveel jaren de hoogste
leren of alleen volwassen
kinderen hebben, vrouwen
immers, die met grote gaven, die meer
dat de vrouw dan tijd genoeg hebben om
naast haar huishoudelijke
taak heel wat nuttig werk te
verrichten voor de maat
schappij.
Is de vrouw niet even
goed als de man verplicht te
woekeren met de talenten,
die zij van God ontvangen
klaard. dat de katholieke
vrouwen haar plaats in het
openbare leven dienen in te
nemen. Daarom te meer ver
heugt het ons telkens weer,
'wanneer wij zien, dat een
Nederlandse katholieke vrouw
een vooraanstaande plaats in
het maatschappelijke leven
veel zoutwater dat 't onder
staat en zachtjes 'n half uurtje
laten trekken. Zo nodig een
deel van het kooknat af-
schenken, en de zuurkool
laag om laag met de ge
schilde, in plakken gesneden
appelen en de dun gesneden
ui bij het vlees leggen. (De
heeft en zal zij aan het eind kunnet? het' zom'n, als haar
van haar leven niet evenzeer n«—~ai—
gaat innemen en deze met kruidnagel in een schijf ul
ere vervult. Daarom ook ho- prikken).
pen wij, dat alle katholieke Het geheel -aarkoken in 40
vrouwen in haar gebed den- minuten. Het vlees van de bot-
ken zullen aan haar hoog- jes afnemen. Hierbij smaken
geplaatste zusters, want
3. Met een melksaus.
4. Gekookt met klapstuk.
annelijke collega's, zonder
ods zegen stellen.
vast, dat men juist "onder "dé
vurigste Oranjeklanten, die
zeker niet te kort schieten in
waardering voor het werk
van Koningin Wilhelmina en
Koningin Juliana, de meeste
tegenstanders aantreft van de
vrouw in het openbare le
ven.
Hoe het ook zij, wij ver
heugen er ons oprecht over,
aat de Katholiekp Volks
partij in deze een ander
standpunt inneemt en wij
zijn er wel een beetje trots
op, dat het juist een katho
lieke vrouw is, die tot het
noge ambt van staatssecreta
ris is geroepen, omdat wij
er zeker van zijn dat zij de
ze taak op lofwaardige wijze
zal vervullen.
Wij zijn trots op haar, zo
als wij het b.v. ook zijn op
Marga Klompé en op me
vrouw SmuldersBeliën, die
beiden immers ook als ka
tholieke vrouwen een func
tie bekleden in het open
bare leven op een wijze,
die geen man haar zal ver
beteren. Nu willen wij heus
niet beweren, dat vrouwen
alles zoveel beter doen dan smaakt toch bij elke berei-
,,"s Winters zijn er zo wei
nig groenten." Dat is een
klacht die we gerust „uit de
tijd" kunnen noemen: uit
niet minder dan vijftien win
tergroenten valt er te kie
zen! Bedenken we daarbij
nog, dat één groente vaak
op verschillende manieren
klaargemaakt kan worden
(gekookt, gesmoord, als
stamppot, als rauw slaatje
enz.), dat we voor Zon- en
feestdagen misschien eens een
fles of blik openmaken of een
diepvriesproduct nemen
dan zijn er toch mogelijkhe
den te over om eentonigheid
te voorkomen en telkens iets zach«e™ga£iralrën
goed een zachte aardappel-
purée en kastanjes.
Spaghetti met gemengde
groenten en garnalen
500 g. spaghetti, yx kg. ge
mengde groenten, prei. win
terpeen, uien, kool of spruit
jes), 1 a 2 eetlepels tomaten
ketchup of tomatenpurée. bo
ter, margarine of olie, 150 g.
garnalen, zout.
De spaghetti gaarkoken m
ruim zout water, afspoelen
met koud water en laten uit
lekken. De groenten schoon
maken. snijden, wassen en in
een laagje heet vet een kwar-
rtier lang smoren. In het be-
aardappelen en groene gin de massa eens omschep-
kool. pen.
5. Koolraap met geraspte De spaghetti desgewenst
kaas. snijden en door de groenten
1 kg. koolraap, zout, 50 g. roeren. De garnalen toevoe-
pittige, geraspte kaas, boter gen en het gerecht op smaak
of margarine. afmaken met de tomaten-
De koolraap in plakken Relchup of-pnrée
snijden, deze schillen en ln u
blokjes verdelen. De blokjes spruitjes, boter of
met een paar cm. kokend zout' 2 eetle"
water met zout opzetten en
anders on tafel te zetten!
Natuurlijk blijft een kool
raap een koolraap en zuur
kool wordt niets anders dan
zuurkool, ook al maakt men
ze op vijf verschillende ma
klaar. Maar hij
onge
veer 20 minuten. Zo nodig
het kooknat afgieten. De ge
raspte kaas en een stukje
boter of margarine erdoor
schudden en de groente da
delijk opdoen.
mannen. Wij zijn echter wel
van mening, dat in een be
paalde tijd op een bepaalde
plaats een bepaalde vrouw
soms beter op haar plaats
zal zijn dan een man.
De leus, dat de vrouw in
het gezin hoort, gaat na
tuurlijk lang niet altijd op.
In de eerste plaats zijn er tal
ding weer een beetje anders,
zodat hii minder gauw zal
vervelen"!
Koolraap op vijf manieren
1. Gefruit met ui en lau
rierblad.
2. Met een sausje van het
kooknat en afgemaakt
met peterselie.
pels paneermeel of beschuit
kruimels (nootmuskaat).
De spruitjes schoonmaken.
Hierbij de buitenste blaadjes
alleen wegnemen als zij niet
gaaf zijn. De groente opzetten
met een paar cm. kokend
water en =t 20 minuten ko
ken. Dan een klontje boter of
1. Stamppot met gekookte margarine en een paar eet-
zuurkool. lepels paneermeel of be-
2. Stamppot met rauwe schuitkruimels erdoor roeren,
zuurkool 300 g. voor De spruitjes desgewenst met
4 personen). wat nootmuskaat bestrooien
3. Zuurkoolstamppot met en opdoen als ze nog fris
bruine bonen. groen zijn. Zij verliezen hun
4. Zuurkool met prei. groene kleur en worden ster-
5. Zuurkool met appelen en ker van smaak, wanneer men
krabbetjes. ze langer dan 20 minuten
yx kg. zuurkool, 2 middel- kookt
Op grote schaal worden in Parijs goederen voor de getroffen Nederlandse gebieden ingezameld, die direct per vrachtauto
naar de rampgebieden worden vervoerd.
Christiaan Huygensschool in Maasstad
enige in Nederland
(Van onze Rotterdamse redactie)
Er zijn in ons land betrekkelijk weinig inrichtingen, waar horlogemakers worden
opgeleid. Voor dit onderwijs, gecombineerd met een opleiding voor fijn-instru
mentmakers, bestaat slechts één school in Nederland en dat is de Christiaan
Huygensschool in Rotterdam.
Kunstenaars steunen het
Rampenfonds
De Wiener Philharmoniker geven 27
Februari in Wenen, onder directie van
Willem van Otterloo en met Cor de
Groot als solist een concert ten bate van
het Rampenfonds.
De Amerikaanse violist Louis Kauf
man, die 14 Februari in Diligentia in
Den Haag concerteert met Gerard Hen-
geveld en het Röntgenkwartet. stelt de
recette beschikbaar. Louise Wijngaar
den en George van Renesse geven de
ontvangsten van hun concert op 24 Fe
bruari in K. en W. te Utrecht,
Op voorstel der Rotterdamse beelden
de kunstenaars, die tot 10 Febr. werk
stukken op het bureau Kunstzaken op
het stadhuis bijeen zullen brengen, zal
14 Februari een veiling van de bijeen
gebrachte werken gehouden worden in
de Rotterdamse Kunstkring. na drie
„kijkdagen'* van 11 Februari af.
Tilburgse kunstschilders brengen 25
werken bij elkaar, die verloot zullen
worden. De zeven „zeeschilders", die
tot en met Zondag in het Tilburgse
raadhuis exposeren, staan ieder de op
brengst van één schilderij af.
fschoon uiteraard president Eisenhower's boodschap aan
slechts algemene lijnen aangeeft van wat de nieuwe Amerikaanse rege
ring zich voorstelt te doen, kan een nadere beschouwing van dit al
gemene programma de gevolgtrekking reeds thans rechtvaardigen, dat de econo
mische strekking voor Europa van dit voorlopige schema groot kan zijn. vele
belangwekkende mogelijkheden inhoudt, doch in dit stadium nog onduidelijk is.
Allereerst zal de Amerikaanse overheid in eigen land elke scheppende par
ticuliere ondernemingsgeest in 't belang van haar eigen economie aanmoedigen
De hierdoor te bereiken verhoogde productiviteit zal volgens president Eisen
hower de vrijheid overal elders ten goede komen. Zijn boodschap beklemtoont
de wenselijkheid van nauwere samenwerking dan tot nu toe door de West-Euro-
pese landen aan de dag werd. gelegd. Om de noodzakelijk militaire voorbereid
selen te treffen en bovendien een essentiële levensstandaard in stand te houden,
zo voegde het. Amerikaanse Hoofd van Staat hieraan toe, is de eenwording van
Europa wenselijk.
In dit verband worden als lovens
waardige inspanningen genoemd de
Kolen- en Staalgemeenschap, de ge
meenschappelijke verdediging en de
conferentie van Straatsburg. Amerika is
een reeds verenigd, homogeen, souveretn
land, dat voortgaat de ontplooiing of
het herstel van de particuliere onderne
mingsgeest aan te moedigen voor bin
nenlands gebruik om op deze wijze
vrijheid en welvaart van de Amerikaan
se burgerij te verzekeren.
De hierboven uit de „boodschap" aan
gehaalde drie factoren betekenen voor
de daarbij betrokken Europese landen
het gedeeltelijk prijsgeven van hun
nationale souvereiniteit en particuliere
ondernemingsgeest en het daarvoor in
de plaats stellen niet alleen van een
nationale, doch van een supra-nationale
„Hoge Autoriteit". Zonder de toevlucht
tot dezu middelen zullen de veiligheid
van Europa en de levensstandaard der
Europeanen niet op afdoende wijze
kunnen worden veidedigd,
Amerika verwacht van de West-
Europese landen, dat zij afstand zullen
doen van diezelfde nationale schep
pende particuliere ondernemingsgeest,
waarop zjj zelf pr3t gaat en deze onder
geschikt maken aan de West-Europese
samensmelting, die slechts kan worden
bereikt door verticale ordening op 'n
zeer hoog internationaal niveau. Meet
Amerika hier met twee maten? Generaal
Eisenhower heeft in zijn inaugurale rede
verklaard, dat zyn regering nooit het
Amerikaanse economische systeem aan
enig ander land zal opdringen, maar
minder nog zou men begrijpen, dat zij
op paradoxale wijze een autoritair
systeem voor West-Europa zou steunen
dat lijnrecht in zou druisen tegen haar
eigen nationale vrijheidsbeginselen.
Het scheppen van ruimere markten
in Europa wordt, gepropageerd, opdat
de uitwisseling van goederen op gro
tere schaal kan geschieden. Land
bouwgebieden moeten hun voedings
middelen kunnen verkopen aan indus
triegebieden in ruil voor machines
Een dergelijk „klimaat" zou Amerika
er toe kunnen bewegen tot het verle
nen van financiële steun.
Niet wordt vermeld of deze steun door
de Amerikaanse regering aan de West-
Europese regeringen zal worden ver
leend of door Amerikaanse privaatban-
ken direct aan het particuliere bedrijfs
leven. In 't eerste geval wordt de ont
wikkeling van Europese „heilstaten" en
van een Europees ambtenarenwezen
bevorderd. In het tweede geval worden
de economieën der gesteunde landen
versterkt volgens het Amerikaanse bin
nenlandse recept via credietverstrekking
aan het bedrijfsleven.
Het meest hoopvolle aspect van de
boodschap van president Eisenhower ligt
opgesloten in zijn voornemen, om over
te gaan tot een herziening van de Ame
rikaanse douanereglementen en tot nieu
we wetgeving voor het doen afsluiten
van wederkerige handelsverdragen. De
zinspeling op gerechtvaardigde bescher
ming van de Amerikaanse industrie,
landbouw en werkgelegenheid laat
echter ruimte voor enig voorbehoud.
Voor meer onmiddellijke en practische
uitvoering zou vatbaar zijn de gedachte
om Amerikaanse beleggingen m den
vreemde uit te breiden, ware het niet,
dat dan aan deze kapitalen in de be
langstellende landen een gastvrij ont-i
haal zou moeten kunnen worden verze
kerd zonder het opleggen van beperking
of dwang.
Als laatste punt is eveneens slechts
gedeeltelijk aanmoedigend voor de
West-Europese landen de bereidheid
van Amerika om ze in staat te stellen
te produceren voor de gemeenschappe
lijke defensie „voor zover dit geen
concurrentie voor de normale Ameri
kaanse productie in vredestijd kan
opleveren". Afgezien van dit voorbe
houd, houdt immers dit laatste punt de
mogelijkneid in om de dollarkloof aan
merkelijk te versmallen, zo niet geheel
te overbruggen.
Eerst in de komende weken zullen
meer duidelijk omlijnde onderdelen van
het economisch programma van Ame
rika voor de belanghebbende West
Europese landen beschikbaar komen,
maar uit bovenstaand kort overzicht
blijkt wel, dat er vooralsnog geen aan
leiding bestaat tot onverdeeld optimisme.
Er worden bekwame
krachten afgeleverd
Op instigatie van de Vakgroep Hor
logemakers nam de Rotterdamse ge
meenteraad het initiatief tot de oprich
ting van deze school. In samenwerking
met het Rijk en met katholieke, pro
testants-christelijke en neutrale kringen
Van het Nijverheidsonderwijs in Rotter
dam, was het in 1950 zo ver, dat de
deuren van de school konden worden
geopend. De bedoeling van de school is,
de leerlingen een zodanige practische en
theoretische opleiding te geven, dat zij
voldoende bekwaam zijn om in de prac-
t:jk zelfstandig te kunnen werken. Na
het verlaten van de school kan de leer
ling, op grond van zijn verworven ken
nis. zich ontwikkelen tot een allround
vakman, die elke positie in zijn vak kan
bereiken. Er bestaat in Nederland nog
immer eebrek aan bekwame instrument
en horlogemakers. Vooral nu ons land
steeds meer industrialiseert, neemt dit
gebrek toe. Hoe ontstellend dit gebrek
is. wordt wel bewezen door het feit, dat
sommige leerlingen van de hoogste
klassen van de school al aanbiedingen
krijgen, om nog tijdens hun leertijd bij
een bepaald bedrijf in dienst te treden.
Om toegelaten te worden tot de op
leiding van horlogemaker moet de
candidaat een behoorlijke intelligentie
bezitten. Hij moet iets van vreemde
talen weten, maar daarboven een zeer
behoorlijke kennis van wiskunde heb
ben. Voor de adspirant-leerling wordt
toegelaten, moet hij zich onderwerpen
aan een examen. Komt hij daar goed
doorheen, dan krijgt hij een vierjarige
opleiding.
Bij zijn werk gebruikt de leerling-
horlogemaker een hoeveelheid instru
menten, diedoor de afdeling van
instrumenten worden vervaar
digd. Dit is een van de grote voordelen,
die de combinatie van horlogemakers- en
fijn-instrumentmakersschool biedt.
Om toegelaten te worden tot deze
laatste afdeling moet de candidaat in het
bezit zijn van het diploma instrument
maker of electricien-instrumentmaker
van een Ambachtsschool. Zijn cijfers
moeten bovendien over de gehele linie
ruim voldoende zijn, wil hij worden
toegelaten. Deze cursus duurt één jaar
en in deze tijd wordt de leerling on
derwezen in de practijk van het instru
mentmaken, gereedschapskennis en ma-
terialenkennis en voorts in de alge
mene vakken, waarin ook de horloge
makers les krijgen. Twintig van de
twee en veertig lessen per week, die
de instrumentmaker ontvangt, worden
besteed aan de praktijk van het instru
mentmaken. De outillage van de Chris
tiaan Huygensschool schept de moge
lijkheid, dat de leerling ervaring kan
opdoen aan een verscheidenheid van
machines. Naast deze éénjarige oplei
ding van de instrumentmaker-ïn-spe
nog een vervolgcursus in de avond
uren bijwonen, waarin hem in drie
jaar de nodige kennis wordt bijgebracht
voor gezel-instrumentmaker. Deze
avondcursus ligt op een middelbaar ni
veau.
Op het moment
telt de school 120
leerlingen, van
wie het grootste
gedeelte de oplei
ding tot horloge
maker volgt. Zij
worden onderwe
zen door 10 leera
ren, die allen een
zeer grote tech
nische kennis en
ervaring hebben.
Twee van hen be
zitten de titel van
meester-instrument-
maker. In totaal
zijn er in Neder
land 32 mensen, die
deze titel mogen
voeren. Ook bij de
leraren in de hor
logemakers-afde
ling is er één, die
de meestertitel
draagt. De op
leiding zowel
voor horlogemakers
als voor de fijn
instrumentmakers
is er op gericht, ons
land aan goed ge
schoolde, bekwame
krachten te helpen,
die het vacuum in
de mechanische in
dustrie kunnen op
vullen.