De zee is boordevol Duilse TV ontplooit grote activiteit Klaar terwijl U wacht PORTRAIT OF JENNIE' DIT IS f 1 Amsterdamse ri im premieres M door Jan P. Strijbos Onze duinkust wijkt Een Vuil overhemd? - Geen zorg! WEER THUIS Lezers schrijven. Stemmen ZATERDAG 7 FEBRUARI 1953 DE COURANT—NIEUWS VAN DE DAG 5 NIEUW STUDIOCOMPLEX IN HAMBURG (Van onze radio-redacteur) HAMBURG, Febr. De da gelijkse TV-uitzendingen in Duitsland worden thans alle verzorgd door de NWDR, de „Nordwestdeutscher Rundfunk" waarbij echter soms programma's uit Ber lijn en Keulen worden inge schakeld. De voornaamste studio bevindt zich te Ham burg, dat gunstig gelegen is, omdat het beschikt over een eigen symphonie-orkest en operatheater en omdat vele radio- en filmartisten deze stad bezoeken en dan dus meteen voor de TV kunnen worden gecharterd. Behalve zijn (provisoire) stu dio's op het Heiligengeistfeld bezii Hamburg één reportagewagen. Het ligt in de bedoeling, deze zomer nog enkele reportagewagens te station neren in de industriegebie den, die, in samenwerking met een speciale redactiestaf in de kleine, in radiogebouwen gehuisveste hulpstudio's te Keulen en Hanno ver, plaatselijke actualiteiten kun nen leveren. Ballet in een bnnker DE HAMBURGER TV-studio's, een grote voor shows en een kleine voor interviews, bevinden zich tot nader order in twee enor me bunkers op een open terrein midden in de stad, die zijn inge richt tot moderne, maar buitenge woon ongezellige kantoorgebou wen. Men ademt er een onfrisse gevangenislucht, die benauwend en enerverend werkt en heel. de televisiestaf zal letterlijk en fi guurlijk herademen als in Juli a.s. het grote moderne studiocomplex te Lokstedt, dicht bij Hagenbeck's Dierenpark, in gebruik kan wor den genomen, dat thans in de stei gers staat. Vier studio's ER WORDT daar thans druk ge timmerd en gemetseld op een rustig gelegen voorstadterrein van 42.000 m2 temidden van modder wegen. Er komt een groot studio gebouw, omringd door werkplaat sen, verwarmingsinstallaties en wat verder nodig is. Het gebouw, twee verdiepingen hoog, zal vier studioruimten bevatten, waarvan drie gecombineerd kunnen wor den tot één grote zaal; voorts bu reaux. cantine enz. Toen ik het terrein bezocht, was een der bij gebouwen voor de administratie bijna voltooid. Ik woonde een repetitie bij in de oude studie, waar dag en nacht zweetdroppels worden geplengd, want de bunker is 's winters stik- warm en slecht geventileerd. Vrij wel elke avond is er uitzending. 's nachts worden in allerijl nieuwe décors geschilderd en getimmerd, daags daarop moet het nieuwe pro gramma worden ingestudeerd en dan volgt dadelijk de uitzending. Dat een dergelijke ^erhaaste werkwijze in een omgeving met zo onvolmaakte accommodatie en zo volkomen verstoken van sfeer de kwaliteit van het vertoonde met ten goede kan komen, laat zich denken. De studioruimte is overigens betrekkelijk groot, maar laag ge zolderd. Men werkt in deze be drukkende ruimten, waar de kan- tooremployé's met extra-melk- voeding op de been moeten wor den gehouden, „op zijn (en ander mans) zenuwen", al tracht men met alle macht, de stemming er in te houden. X het tweede artikel van X mze radioen TV-re- X X dacteur, dr. J. A. Lee- X rinkdie voor onze bla- den de organisatie van de thans dagelijks uit- zendende TV in West- Duitsland bestudeerde. Over enkele maanden zal men in Hamburg een fonkelnieuwhy- permodern studio-com plex in gebruik nemen. sen; lessen in veilig verkeer; me dische actualiteiten; een populair- wetenschappelijke serie ..Aus der Welt der Forschung". die door het publiek evenwel te „high brow" gevonden wordt; solisten parades; interviews met sportslïe- den (weinig geapprecieerd: men ziet deze lieden liever in actie): een van die ook in ons land helaas onvermijdelijke series over gezel schapsspelletjes, hier onder de titel „Was machen wir heute Abend?"; en een soort Aetherforum, dat ge lijktijdig in de radio wordt uitge zonden en waaraan men altijd per sonen laat deelnemen, die in het nieuws staan, hetgeen mij aanbe velenswaardig lijkt. 'It Improvisatie IN GROTE trekken geschiedt het werk er, voorzover ik kon nagaan, op dezelfde wijze als in onze Bussumse Studio Irene; al leen berust de verlichting op een ander (m.i. niet beter) principe, meer volgens het systeem van een filmstudio. Ik zag er o.a. een ballet dansen en enige orkestjes en hu moristen werken onder toezicht van een bejaarde en ervaren re gisseur, de kalmte en gemoedelijk heid zelve. Voor een uitzendfrequentie van een programma per dag is de outillage uiteraard beslist onvol doende, al kan men drie décors tegelijk opzetten. Vaardig impro viserend, slaat men zich door deze tussenperiode heen in afwachting van het tot stand komen der nieu we gebouwen, waar alles geriefe lijker en plezieriger in zijn werk zal gaan. Vaste rubrieken AFGEZIEN van extra-sportre- portages e.d. wordt alleen 's avonds uitgezonden. Een enkel maal zijn er overdag ook kinder programma's. Een vast onderdeel van de avond programma's is de „Tagesschau": een dagelijks overzicht van actua liteiten. Deze worden niet, als, bij ons, door speciale televisie-opera teurs verfilmd, maar in het dossier van een bioscoopjournaal-onder neming uitgezocht en per meter betaald. Weliswaar is de TV op deze wijze de bioscopen altijd vóór met filmnieuws, maar aan de aard van het vertoonde kan men wel zien. dat het niet steeds met vol doende kijk op televisie is ver vaardigd. Men is thans in onder handeling over smalfilmopnamen. Elke Zaterdagavond wordt een weekoverzicht van deze reportages gegeven, Weéroverzichten worden door een meteoroloog gegeven, evenals bij ons. Gaslprogramma VOOR „gasten in de studio" kan hét publiek candidaten opge ven; de „promotor" moet dan zelf naar de studio mee komen en on der toezicht van de omroep(st)er het slachtoffer enige vragen stel len. Het omroepwerk geschiedt voor namelijk door twee jonge actrices. Irene Koss en mej. Feldmann: maar vele programma-onderdelen worden aangekondigd door bijzon dere medewerkers. Zo werd het KRO-programma omgeroepen door Mies Bouwman, die zeer in de smaak viel door haar beschaaf de, onopgesmukte manier van doen. „Aetherforum" MIN OF MEER geregeld terug kerende rubrieken zijn ook: demonstraties van gez'elschapsdan- Toneel geen succes ET toneelvoorstellingen heeft men tot dusver niet veel suc- MAQUETTE van het nieuwe com plex studio's en administratiege bouwen van de W estduitse TV in Hamburg-Lohstedt, dat in Juli a.s. gereed komt. ces gehad; wèl met een cabaret van de Berlijner Neumann, waarin ook van filmmontages gebruik werd gemaakt. Verder wordt ge tracht. actuele gebeurtenissen naar de TV-studio te lokken, hetgeen o.a. is gelukt met de Bambï-film- prijsuitreiking. Voor een bepaalde week was b.v. aangekondigd: een reportage uit een radiowinkel en van een boogie woogie-tournooi; cabaret, tekenfilms en een carna valsprogramma. Storingen INDIEN er bij vele van onze le zers in het Oosten des lands voldoende belangstelling bestaat wij wachten af, welke wensen ons dienaangaande bereiken kunnen wij voortaan een weke lijks overzicht van de Duitse TV- programma's publiceren, zolang de Nederlandse radiobladen dit nog verzuimen. Van technische storingen, zowel van de zender als in de studio, krijgt men bok te Hamburg volop zijn deel, hetgeen o.a. wordt toe geschreven aan tijdnood en gebrek aan routine, omdat de experimen tele periode te karig gefinancierd werd. Afgezien daarvan, is de beeld- en geluidsontvangst zeer bevredigend, zelfs tot buiten de theoretische storingsgrens van 6U km, zodat ook in Zuidelijke ge bieden van Skandinavië de pro gramma's van de NWDR dikwijls goed ontvangen worden. (Slot volgt). Meubelbeurs Utrecht „Herwinnen, wat verloren ging" UTRECHT. 7 Febr. „Her winnen wat verloren ging" is het thema, dat ons volk in deze da gen van leed bezielt. Daarbij zal het bedrijfsleven als vanouds een belangrijke taak moeten vervul len. Daarom is het gerechtvaar digd, dat de aangekondigde beurs voor meubelen en woningtextiel normaal doorgang vindt. Deze woorden sprak de heer F. H. W. Klein Bog, voorzitter van de Federatie van Textielgros- siersbonden. op de gisteren in Utrecht gehouden persbijeen komst. Deze tweede vakbeurs wordt onder auspiciën van de Kon. Ned. Jaarbeurs van 913 Februari in Utrecht gehouden; 20b" firma's hebben een contract voor deelneming getekend, een aanzienlijk groter aantal dan ver leden jaar. Veel groter is thans ook de expositieruimte: 7500 m2. De woning, zo stelde de heer Klein Bog vast, is een cultureel bezit van de hoogste orde, zoals vooral in deze dagen weer dui delijk blijkt. Er werken echter de laatste jaren tendenzen, die de koop kracht afzuigen naar andere sec toren van het gezinsbudget. In de handel is een zekere sta biliteit gekomen, die allerwegen het vertrouwen heeft doen terug keren. Aanbod en vraag kregen beide weer een normaler karak ter. Op deze beurs kan men een opmerkelijke uitbreiding van het assortiment vaststellen. De export neemt toe, maar zal vermoedelijk geen gelijike tred kunnen houden met de toeneming van de pro ductiecapaciteit. Ruw geschat, kan men zeggen, aldus de heer Klein Bog, dat er gemiddeld in eik gezin nog een behoefte bestaat van minstens f1000. LONDEN. 6 Febr. Eén-en- veertig kanonschoten in Hyde Park en 62 van de Tower brachten vandaag in herinnering, dat ko ningin Elizabeth II een jaar ge leden de regering aanvaardde. DE RAMP, welke ons land trof en het nameloze leed dat hierdoor veroorzaakt werd, is te wijten aan de toe vallige samenloop van drie dingen, die in hetzelfde tijdstip samenvielen. Hoog water, springvloed en de onge kende kracht van de storm. Juist op het moment, dat de springvloed het water zijn hoogste stand deed bereiken, werd de grootste windsnelheid gemeten, telkens met wind stoten van orkaankracht. Bovendien was de windrichting voor vele delen van ons kustengebied zeer ongunstig. Nog nimmer werden dergelijke waterstanden geconstateerd en nog nimmer sloegen de golven van de Waddenzee, opge zweept door het geweld van de storm over de Afsluitdijk. Die zich intussen braaf heeft gehouden en ongehavend uit de strijd kwam. Op vele plaatsen bleken echter onze dijken niet bestand tegen de kracht van wind en water en in en kele uren in deze noodlotsnacht voltrok zich een ramp, waarvan de totale omvang nog niet is te overzien. Zeewering staan, zien wij dat het zware dijklichaam van deze dijk ver voorbij de kustlijn van de dui nen bij Camperduin uitsteekt. In 1920 bedroeg deze afstand onge veer 120 meter, op het ogenblik is dat nu bijna 200 meter geworden Hier is dus in de loop van ruim 20 jaar ongeveer 75 meter duin verloren gegaan. Oorspronkelijk heeft de dijk natuurlijk in het verlengde van de zeeloper, de bui tenste duinenrij, gelegen. Door nauwkeurige metingen, welke vrijwel over de gehele we reld worden gehouden, is komen vast te staan, dat de zeespiegel nog steeds rijzende is. Deze uiterst langzame rijzing van 't zeeniveau wordt veroorzaakt door het af smelten van enorme ijsvoorraden van de Poolkappen. IN de historie van onze middel eeuwen en ook in latere tijd kunnen wij ervaren, dat de zee, ons aller vriend en vijand, voort durend trachtte haar gebied ten koste van ons land uit te breiden. Ook thans zien wij dat proces nog steeds. Een groot deel van ons land werd in deze schijnbaar ongelijke stryd op de zee veroverd. Wij zijn een volk van boeren en landbou wers. van vissers en zeelui. En van dijken- en molenbouwers. De beste waterbouwkundigen worden nog nog steeds geleverd door Neder land. Voortdurend knaagt de zee aan onze duinkust. De duinkust. die door de krachten van diezelfde zee. met behulp van de wind- en plantengezelschappen werd opge bouwd. Bijna over de gehele linie wijkt onze duinkust terug en op sommige plaatsen is de afslag van onze duinen zeer aanzienlijk. Als wij thans aan de Hondsbossche Niet al het ijs smelt DE zee rijst en er schijnt nog voldoende ijs op onze aarde te zijn om de zee nog enige tiental len meters te doen rijzen. Voor ons NICE. Januari. „Och. dat Frankrijk!" roept u uit. Ge aangekomen op Zaterdag, en Parijs is geen bank open om uw Franse francs te bekomen. Op Maandag poogt ge een kapper te vinden, maar ze zijn die dag alle gesloten. Ook kunt ge geen brood kopen bij de bakker, noch vlees bij de slager. Dan komt ge aan de Rivièra en de hotels zijn er duur. Uw schoe nen worden niet gepoetst, als ge ze buiten de deur zet, en in het goedkope restaurantje, dat u is aanbevolen, ligt geen laken op tafel. Aardappelen serveert men u niet en het stukje vlees is klei ner dan ge het thuis gewend zijt. In de koffie zit geen melk en een o a ast mt »i Sober, subtiel filmverhaal CECIL KELLAWAY als de kunst handelaar en Joseph Cotten als de kunstschilder In „Portrait of Jennie". (Alhambra) Een film, die ililssieke ver haal van Ro bert Nathan uit 1920 geen onrecht aandoet en de subtiele sfeer al thans voor een zeer groot deel, heeft weten vast. te houden. Het is de geschiedenis van de oe rooide kunstschilder Ehen Adarns (Joseph Cotton), die zich m New York met cliché-schilderijen nau welijks staande weet te houden, doch plotseling inspiratie en roem vindt na de ontmoeting met Jen nie (Jennifer Jones), een won derlijk mooi, teer wezentje, dat zich op een ijskoude winteravond in een park ophoudt. Het is een vreemde ontmoeting, want al spoedig blijkt, dat Jennie een geest is, die zich uitsluitend voor Eben manifesteert. „Wel heeft zij werkelijk geleefd, 'maar dat is reeds geruime tijd ge leden. Haar ouders trapeze werkers zijn jaren her omge komen in een theater, dat reeds lang niet meer bestaat- Zelf is zij tijdens een hevige storm, betrek kelijk kort daarna, verdronken. Het fijnzinnige verhaal van twee zielen, die elkaar uit een zaamheid en zielenood opheffen, bezit met al zijn irreële elemen ten, de kracht van een reele, elementaire liefde. De uiterlijk heden zijn het onontbeerlijke kleed van een machtige, ontroe rende kern. De begaafde regisseur William Dieterle heeft een knappe, ge voelige filmversie van het ver haal gegeven met camera-effec ten. die zowel de onwezenlijke sfeer doen uitkomen, als het wezen raken. De muziek van De- bussv. die men in knappe varia ties heeft benut (de le Arabesque, delen uit ..La Mer" etc.), leent zich uitstekend voor het verster ken van de sfeer. Uiteraard laat het proza van Nathan meer aan de verbeelding over dan de film- faal zodat men van het oorspron kelijke werk intenser kan genie ten, maar dat is een critiek, die vanzelfsprekend met het wezen van twee in feite autonome kunstvormen samenhangt- Wat het spel betreft, een op merkelijke creatie van Jennifer Jones, goed. sober spel van Joseph Cotten. een mooie kleine rol van Ethel Barrymore (de kunsthande laarster) en een heel klein rol- letie van de haast legendarische Lillian Gish (de Mne^er-overste) JAN SPIERDIJK. Getuige vermoord Nög&ercitll H>er ceen stars ~<D die beroemd- of zelfs maar bekendheid genie ten; met uitzondering van Carl Ludwig Diehl (de man die bij de moordaanslag op Hitler was be trokken) ziin alle medespelers on bekenden- Ook het verhaal is geen vondst, en toch.... Toch is ..Ge tuige vermoord" een film, die de moeite van het zien ruimschoots waard is. De Italianen, die zich met deze rolprent voor het eerst op het terrein van de thriller heb ben gestort, maakten een product, dat. in elk geval van de eerste tot de laatste meter de bezoeker dwingt de ogen op het doek te houden. She's working her way through college Cineac Een show-film met zingende en dansende studenten onder aanvoering van Virginia Mayo en Gene Nelson. Het verhaal komt er onder geen omstandigheden op aan, zeker niet onder de huidige. Het pro duct is in kleuren- Wanda, de zondares Het. duurt enige tijd voor Wanda (Yvonne Samson) op het tapijt ver schijnt, maar dan weten we ook waar we zijn, want het meisje, dat van lichte zeden is, doch een goed hart bezit- zet het melodra ma van Italiaanse makelij, alle kracht bij. Het komt er op neer. dat een keurige kapitein bij de marine in moeilijkheden is ge raakt. doordat zijn vrouw zelf moord heeft gepleegd. Het ziet er aanvankelijk naar uit, dat hij als moordenaar de gevangenis in zal draaien en, wanneer dat niet ge schiedt, is hij toch lang niet van alle moeilijkheden af. Zijn zoon en allerlei omstandigheden staan hem in de weg. Genoemde Wanda helpt hem enkze tijd O'ver 's levens horden heen. maar maakt de fi nish niet meer mee. In het be paald larmoyante geval zijn knap pe acteurs als Frank Villard en Francoise Rosay bepaald mis plaatst. (J. Sp.) Als de avondklokken luiden recht-o-p-en-neer is onbekend. Zelfs een glas advocaat kunt ge voor mevrouw niet bestellen! Tussen de middag is er uren lang geen krant te koop en de theatervoorstellingen beginnen niet vóór 9 uur 's avonds. Souve nirs zijn lelijk en niet te betalen. sen is onverstaanbaar. Ge zijt wel te beklagen! Maar dan, wandelende in Nice, herkent ge de oude, vooroorlog se charms van Frankrijk. Ge komt voorbij een blanchisserie, zo'n sfeervolle fijn-wasserij, waar van Frankrijk het gehsim blijkt te hebben. Achter het raam een bord: Nous lavons votre chemise a la minute wij wassen uw hemd. waar u bij staat! Het leven krijgt weer zin voor u. Want ge hebt uw overhemden in sneller tempo vuil gemaakt dan u voor zien had (wat te voorzien was). Of ge behoort tot de zwervende gelukzaligen, die maar éér. hemd mee op reis nemen. Of ge hébt er niet meer dan een. Welnu: wandel de blanchisserie binnen, vertel waarvoor ge komt of wijs eenvoudig op de zwar te boord van uw hemd en men verwijst u naar de achterkamer, waar het heerlijk ruikt naar dro- Rond het be kende „Les trois cloches" is een zoe tige Duitse Iilm- comedie gemaakt- De zoon van een arme d"\ schoolmeester redt de dochter van een rijke J landeigenaar van een wisse dood. Om hem te belonen betaalt de vader de muzikale studie van de Jongen, die intussen eeuwige liefde heeft gezworen aan het mel9je. Maar jaren latsr gean de za ken van de landeigenaar achteruit en zijn redding kan alleen komen door het huwelijk van zijn dochter met een c-udere jonker, die de zaken van schoonpapa regelt. Wanhoop tussen de geliefden, maar de dochter offert zich op De jeugdige musicus maakt in zijn verdriet de compositie van zijn leven, het lied van de drie klokken, en vindt ten slotte toch zijn geliefde. Gevleugeld gevaar Het gevleugeld A) gevaar is een iet- t/j, v- jsr wat louche lucht- «t-"»"5— vaartmaatschappij, die de dienst on derhoudt tussen Frankrijk en de Ka naal-eilanden. In hoofdzaak is deze onderneming opgericht om veihg voor een waarde van cén millioen aan valse dollarbiljetten in te voeren De ge schiedenis draait om een robuste ti- guur. die men eigenlijk de onkwetst- bare man zou moeten noemen, hoezeer men hem ook belaagt, hij weet zich steeds met heldenmoed te redden uit de meest precaire situaties. De znak is niet bijster interessant en te inge wikkeld om werkelijk spanning voor de toeschouwer te ontwikkelen. Verloren jungle Een Engelse jon- fl geman trekt in Z.- Amerika alleen op expeditie naar het oude. voor blan ken schier ontoegankelijke Inca-ge bied, daar hij meent, dat in dit gebied Truman s grootste beloning INDEPENDENCEG Febr. In het 40.000 inwoners tellende stadje Indepen dence, in Missouri, toas het gisteravond groot feest, om dat een van de bewoners na een jarenlang verblijf in Washington eindelijk weer „huistoe" keerde. Deze bewoner heet Harry Truman, en hij was in het gezelschap van zijn vrouw. „Mijn vrouio en ik", aldus de ex-president der Ver enigde Staten, „beschouwen onze terugkeer in deze stad als de grootste beloning voor het vele. dat wij tijdens mijn presidentschap hebben moeten doorstaan." Tijdens een diner, waar 650 gasten aan deelnamen, verklaarde Truman, te ge loven. dat hij het ongeveer net zo moeilijk heeft gehad als George Washington en Abraham Lincoln. „Maar mijn vrouw en ik zijn er zonder kleerscheuren vanaf gekomen", besloot hij met zijn brede Truman-lach op het gelaat. Hierna hief hij een glas champagne op de voorspoed van Indepen dence. (Reuter) AU. ...en ge kunt aanwijzingen geven omtrent het stijven en het strijken van uw boord. gend wasgoed. Ge trekt uw hemd uit en voegt u bij de mannen, die reeds in hun hemd staan te wach ten. Onderwijl wordt uw katoen tje in het sop gestopt, uitgespoeld en het belandt in de strijkkamer. Natuurlijk hebt ge een gepronon ceerde opvatting omtrent de wij ze. waarop de boord gesteven en gestreken dient te worden. Wel, loop de strijkkamer binnen en vertel hoe net moet. Een uur nadat ge binnen zijt gekomen, verlaat ge de blanchis serie. Ge zijt een gelukkig mens. Schoon van buiten en welgemoed van binnen kunt ge de moeilijk heden van het leven in Frankrijk weer aan. Ge zijt een gulden lich ter geworden, maar wat hindert dat? Het leven is goed in Frank rijk! SEM PRESSER DE ZEE Iedere golf slag knabbelt aan onze veiligheid. land bedraagt de stijging van het zeeniveau slechts één millimeter per jaar. Er zijn echter aanwijzin gen, dat deze stijging in de laatste decennia iets meer bedraagt. Een millimeter per jaar is niet veel, maar in tien jaren is dat één centi meter en in een eeuw één deci meter. Wij zouden ook kunnen zeggen, dat ons land ten opzichte van het zeeniveau dalende is en om de eeuw zijn onze dijken juist een decimeter te laag. Niet hoog genoeg en ook niet zwaar genoeg. Wij weten niet hoelang de pe riode van het afsmelten van de opgestapelde ijsmassa's nog duren. Men schat de voorraad ijs van het Zuidpoolcontinent twee maal groter dan ooit op de Noord poolkap is opgetast geweest. Geo logen menen, dat niet al het voor radige ijs zal afsmelten. Tal van belangrijke aanwijzingen zijn er, die er op wijzen dat dit niet zal gebeuren en dat wij weer een koudeperiode tegemoet gaan. Wij leven thans in een interglaciaal tijdperk en gaan een nieuwe ijs tijd tegemoet. In een verre, verre toekomst. OP het ogenblik leven wij echter nog in een periode, waarin de top van onze aarde warmer wordt. De gletschers in het Noorden trek ken zich terug en op sommige plaatsen zo snel, dat vele glet schers geheel zijn verdwenen. Als dit tempo zo zal blijven doorgaan, zullen vele andere spoedig ver dwenen zijn, De Noorse gletschers krijgen geen nieuwe jaarlijkse aanvoer van sneeuw meer en be staan alleen nog op hun eigen massa. Ook in de Alpen is in de laatste tientallen jaren een alge mene teruggang en inkrimping van het gletschergebied te consta teren. De snelste teruggang heeft men gevonden in Alaska, waar de Muir-gletscher in 12 jaren ruim 10 meter is teruggelopen. De gigan tische gletschers van het Zuidpool gebied zijn een raadsel. Niemand weet of zij ook afsmelten en in Steeds meer water komt X er in de zee. Smeltende ijs- J X massa's maken, dat voor J onze kust het niveau per X X jaar 1 m.m. stijgt. Dat is X X een decimeter per eeuw. X t En steeds ook knabbelt de X X zee meer aan onze duinen. X X Wij leven in een tijdperk X t van stijgende zeeën en zul- X X len daar met de aanleg X van onze zeewering reke- X X ning mee moeten houden. X welk tempo. Uit andere delen van de wereld kwamen de bewijzen, dat de gletschers in het Noorden niet de enige zijn, die achteruit gaan. De gletschers van verschei dene Oostafrikaanse hoge vulka nen zün sedert zy voor het eerst In het begin van de negentiende eeuw zijn bestudeerd, teruggelo pen en sedert 1920 zelfs in snel tempo. In de Andes en in het' hoog gebergte van Centraal-Azië heeft men hetzelfde geconstateerd. Het zachtere pool- en subarctische kli maat doet de gletschers afsmelten. Wij leven in een tijdperk van stij gende zeeën. Niet overal op onze aardbol is de stijging hetzelfde. Langs de gehele kust van de Ver enigde Staten is sedert 1930 een langzame stijging van het peil der zee te zien geweest. Over net 1500 km lange kustgedeelte van Massa chusetts tot Florida en de kust van de Golf van Mexico bedroeg de stijging tussen 1930 en 1948 onge veer 10 cm. Dus veel meer dan aan onze kust is gemeten. In het tijdperk, waarin wij thans leven, is de zee boordevol. BRIEVEN AAN DE REDACTIE Rampjaar 1953 In tijden van diepe nood past geen critiek. Daden, geen woorden, zijn nodig. Een verslaggever van een Am sterdams blad kreeg op zijn vraag aan een Amerikaans officier, wat hij dacht van de toestand in Nederland, ten antwoord: „It's a God-damned shame". Had de ramp voorkomen kunnen worden? Is de schuldvraag te stellen? Twee vragen die zich aftekenen. Er worden millioenen uitgetrokken voor militaire uitgaven, voor de verdedi ging van ons land. waarvan h?t ge- alieerde opperbevel niet met volstrek te zekerheid de verdediging kan ga randeren. Had men niet intijds geld beschikbaar moeten houden voor de afdijking van Zeeland, het bescher men van eigen land en bevolking te gen de erfvijand van eeuwen, het wa ter? Dringend wordt de leden van de Volksvertegenwoordiging verzocht, zodra de eerste rouw voorbij is. dit vraagstuk aan de orde te stellen. Zaandam. J. Ooms Beperk risico Moet een dijk niet berekend zijn op de meest ongunstige omstandighe den. in du geval springvloed 4- N.W. storm? Dit moet toch eens samenval len. Men wist dat er springvloed kwam. voor storm was gewaarschuwd. Waar om sliepen dan bijna al die mensen? Was het niet de plicht geweest van de plaatselijke autoriteiten de mensen te waarschuwen0 Als een dief in de nacht kwam het water. Wij zelf wo nen aan de voet van de oersterke IJselmeerdijk, die na de afsluiting practlsch niet meer door kan breken en toch... wij denken er altijd aan als er storm is en wij horen de gol ven beuken en.... wij hebben een boot en zullen deze ook altijd vaar klaar hebben liggen. Als ieder, die in een polder woont, dit deed. kon men zichzelf redden. Ieder mens. die verder doordenkt, zal zich deze vragen stellen Het gaat ons allen aan. want voor deze natio nale ramp zullen wij allen onze tol te betalen hebben Mevr. C. Wolff-Keet nog overlevenden moeten zijn van een expeditie die jaren daarvoor zocht naar een verloren Inca-stad en een i'nuden afgodsbeeld. Fascinerende natuuropnamen dragen deze film. waardoor het geheel mede door goed spel een dynamisch en aan trekkelijk karakter verkrijgt. Van deze week. Gehoord op de tram: „Ik seg tege Merie, ik seg, lcenne wij een de ken misse? Eigenlijk niet, seg't se. Ik seg, nou, late we 'm dan maar meteen weg- brenge. Net wat je segt, segt se". De dikke meneer in de broodjeswinkel gooide er nog een broodje pekel achter aan en zette met vette lippen zijn gepraat voort. „Dat die dijken het niet zouden hou den, kon je van tevo ren wel nagaan. Dat had ik ze nog wel kunnen vertellen. Maar ja. eigenwijs hè. eigenwijs. En nou kunnen wij allemaal, zoals we hier staan, voor de duiten op draaien. Geef mij nog een bal gehakt". „Ben je zelf!" zei de bediende, die erg rood was geworden. „Wat?!" zei de dik ke meneer, even ver bluft. „Bal gehakt ben je zelf!" „Zeg, hoor jij es, wie denk jij wel dat je bent? Ik zal es even. Toen stapte iemand naast de dikke me neer. onopzettelyk na tuurlijk, maai flink hard, op zijn lenen. En een tweede schoof langzaam maar zeker een mosterdpotje in zijn richting. En weer een ander vroeg drei gend: „Heb jij wel eens een hele dikke, vette bal gehakt in je gezicht gehad?" De dikke meneer keek om zich heen en ging iets begrijpen. Hij werd witjes en schoof snel naar de deur. Toen hij ver trokken was, zei een fatsoenlijk uitziend iemand eun bijzonder lelijk woord, dat iedereen van harte goeddeed. Een voetballer: „Nu spelen we zuiver en alleen om geld. Ik ben een glasheldere ama teur, maar deze keer let ik alleen maar op de recette. Misschien schoppen we een dijk bij elkaar. Of een boerderij. Op zo'n manier wil ik best professional wezen. En als het maar geld oplevert, wil ik er iesnoods nog een paar ioelpunten doorlaten óók". De kapper knipte deze keer alsof hy een heg snoeide. „Alles op haren en snaren zet ten, meneer", zei hij opgewonden. „O, dat was uw oor, geloof ik. Nou ja, 't is nu een maal 'n noodtoestand, moet u maar denken. Alles op haren en sna ren, om er wat aan te doen. Haar op de tan den. M'n zoon is er heen, meneer, helpen. We hebben er maar een. meneer, en hoe gaat dat, dan ben je wel es een beetje pie tepeuterig. Al in angst als ie ging knikkeren of voetballen of fiet senEn tegenwoordig knepen we 'm al als ie om elf uur nog niet. van zijn meisje terug was. Maar hij is er heen en ik heb er geen woord tegen ge zegd. Misschien staat ie nu ergens aan een dijk met z'n schep. Zal 'm niet meevallen. Hij legt een prima mid denscheiding, maar graafwerkMaar kon ik 'm tegenhou- ien? Scheppen gaat nu vóór knippen. En hij rolt er wel door, hoop ik maar. Oók scheren, meneer?" „Eh.nee, een an dere keer", zei ik, hoewel ik stoppelig was. Maar een scheer mes is onherroepelij ker dan een schaar. Toch mag ik mijn kapper wel. GIJSBREGHT. Zoetzuur van de haringmau HEPPü gelese, meneer? Ik voor mjjn kèn 't niet meer 'l'ese. Want dan schaam je je eige haast, dat het lefe so maar gewoon doorgaat. En dat mot toch, meneer. Je keel sit dicht as je je alles ook maar cffe pre- beert voor te stelle. Maar ook as je siet wat iedereen meeleeft en se eige uitslooft voor hulp- Wat 'n wonder, ik sou in me eentje wel so'n gemeente willen adop- siejere sogesegd. Tja, alleen by rampe benne wij één. meneer. Maar voor so'n prijs sou je nog liever onze stande en schotjes maar houwe. En dan te denke, dat we ens voor een tijdje terug nog druk maakten over de IJ-tunnel. Ik geef twintig tunnels voor één droog eiland, meneer. En het mót en het sal, meneer. Luctor en. nou ja, ik ben niet so sterk in Italjaans. maar die mense mótte weer grond onder de voete krijge of ik eet nooit geen haring meer. As se daarvoor soms een belas, tin» wille heffe, dan sal de fies- kus voor het eerst van se lefe een goeie klant an mijn hebbe- Met uitjes, meneer?"

Krantenbank Zeeland

Watersnood documentatie 1953 - kranten | 1953 | | pagina 2