De zee is boordevol
Duilse TV ontplooit
grote activiteit
Klaar
terwijl U wacht
PORTRAIT OF JENNIE'
DIT IS
f
1 Amsterdamse ri
im
premieres
M
door Jan P. Strijbos
Onze duinkust wijkt
Een Vuil
overhemd? - Geen zorg!
WEER THUIS
Lezers schrijven.
Stemmen
ZATERDAG 7 FEBRUARI 1953
DE COURANT—NIEUWS VAN DE DAG
5
NIEUW STUDIOCOMPLEX IN HAMBURG
(Van onze radio-redacteur)
HAMBURG, Febr. De da
gelijkse TV-uitzendingen
in Duitsland worden thans
alle verzorgd door de NWDR,
de „Nordwestdeutscher
Rundfunk" waarbij echter
soms programma's uit Ber
lijn en Keulen worden inge
schakeld. De voornaamste
studio bevindt zich te Ham
burg, dat gunstig gelegen is,
omdat het beschikt over een
eigen symphonie-orkest en
operatheater en omdat vele
radio- en filmartisten deze
stad bezoeken en dan dus
meteen voor de TV kunnen
worden gecharterd.
Behalve zijn (provisoire) stu
dio's op het Heiligengeistfeld bezii
Hamburg één reportagewagen. Het
ligt in de bedoeling, deze zomer
nog enkele reportagewagens te
station neren in de industriegebie
den, die, in samenwerking met een
speciale redactiestaf in de kleine,
in radiogebouwen gehuisveste
hulpstudio's te Keulen en Hanno
ver, plaatselijke actualiteiten kun
nen leveren.
Ballet in een bnnker
DE HAMBURGER TV-studio's,
een grote voor shows en een
kleine voor interviews, bevinden
zich tot nader order in twee enor
me bunkers op een open terrein
midden in de stad, die zijn inge
richt tot moderne, maar buitenge
woon ongezellige kantoorgebou
wen. Men ademt er een onfrisse
gevangenislucht, die benauwend
en enerverend werkt en heel. de
televisiestaf zal letterlijk en fi
guurlijk herademen als in Juli a.s.
het grote moderne studiocomplex
te Lokstedt, dicht bij Hagenbeck's
Dierenpark, in gebruik kan wor
den genomen, dat thans in de stei
gers staat.
Vier studio's
ER WORDT daar thans druk ge
timmerd en gemetseld op een
rustig gelegen voorstadterrein van
42.000 m2 temidden van modder
wegen. Er komt een groot studio
gebouw, omringd door werkplaat
sen, verwarmingsinstallaties en
wat verder nodig is. Het gebouw,
twee verdiepingen hoog, zal vier
studioruimten bevatten, waarvan
drie gecombineerd kunnen wor
den tot één grote zaal; voorts bu
reaux. cantine enz. Toen ik het
terrein bezocht, was een der bij
gebouwen voor de administratie
bijna voltooid.
Ik woonde een repetitie bij in
de oude studie, waar dag en nacht
zweetdroppels worden geplengd,
want de bunker is 's winters stik-
warm en slecht geventileerd. Vrij
wel elke avond is er uitzending.
's nachts worden in allerijl nieuwe
décors geschilderd en getimmerd,
daags daarop moet het nieuwe pro
gramma worden ingestudeerd en
dan volgt dadelijk de uitzending.
Dat een dergelijke ^erhaaste
werkwijze in een omgeving met zo
onvolmaakte accommodatie en zo
volkomen verstoken van sfeer de
kwaliteit van het vertoonde met
ten goede kan komen, laat zich
denken.
De studioruimte is overigens
betrekkelijk groot, maar laag ge
zolderd. Men werkt in deze be
drukkende ruimten, waar de kan-
tooremployé's met extra-melk-
voeding op de been moeten wor
den gehouden, „op zijn (en ander
mans) zenuwen", al tracht men
met alle macht, de stemming er in
te houden.
X het tweede artikel van X
mze radioen TV-re- X
X dacteur, dr. J. A. Lee-
X rinkdie voor onze bla-
den de organisatie van
de thans dagelijks uit-
zendende TV in West-
Duitsland bestudeerde.
Over enkele maanden
zal men in Hamburg
een fonkelnieuwhy-
permodern studio-com
plex in gebruik nemen.
sen; lessen in veilig verkeer; me
dische actualiteiten; een populair-
wetenschappelijke serie ..Aus der
Welt der Forschung". die door
het publiek evenwel te „high
brow" gevonden wordt; solisten
parades; interviews met sportslïe-
den (weinig geapprecieerd: men
ziet deze lieden liever in actie):
een van die ook in ons land helaas
onvermijdelijke series over gezel
schapsspelletjes, hier onder de titel
„Was machen wir heute Abend?";
en een soort Aetherforum, dat ge
lijktijdig in de radio wordt uitge
zonden en waaraan men altijd per
sonen laat deelnemen, die in het
nieuws staan, hetgeen mij aanbe
velenswaardig lijkt.
'It
Improvisatie
IN GROTE trekken geschiedt
het werk er, voorzover ik kon
nagaan, op dezelfde wijze als in
onze Bussumse Studio Irene; al
leen berust de verlichting op een
ander (m.i. niet beter) principe,
meer volgens het systeem van een
filmstudio. Ik zag er o.a. een ballet
dansen en enige orkestjes en hu
moristen werken onder toezicht
van een bejaarde en ervaren re
gisseur, de kalmte en gemoedelijk
heid zelve.
Voor een uitzendfrequentie van
een programma per dag is de
outillage uiteraard beslist onvol
doende, al kan men drie décors
tegelijk opzetten. Vaardig impro
viserend, slaat men zich door deze
tussenperiode heen in afwachting
van het tot stand komen der nieu
we gebouwen, waar alles geriefe
lijker en plezieriger in zijn werk
zal gaan.
Vaste rubrieken
AFGEZIEN van extra-sportre-
portages e.d. wordt alleen
's avonds uitgezonden. Een enkel
maal zijn er overdag ook kinder
programma's.
Een vast onderdeel van de avond
programma's is de „Tagesschau":
een dagelijks overzicht van actua
liteiten. Deze worden niet, als, bij
ons, door speciale televisie-opera
teurs verfilmd, maar in het dossier
van een bioscoopjournaal-onder
neming uitgezocht en per meter
betaald. Weliswaar is de TV op
deze wijze de bioscopen altijd vóór
met filmnieuws, maar aan de aard
van het vertoonde kan men wel
zien. dat het niet steeds met vol
doende kijk op televisie is ver
vaardigd. Men is thans in onder
handeling over smalfilmopnamen.
Elke Zaterdagavond wordt een
weekoverzicht van deze reportages
gegeven, Weéroverzichten worden
door een meteoroloog gegeven,
evenals bij ons.
Gaslprogramma
VOOR „gasten in de studio" kan
hét publiek candidaten opge
ven; de „promotor" moet dan zelf
naar de studio mee komen en on
der toezicht van de omroep(st)er
het slachtoffer enige vragen stel
len.
Het omroepwerk geschiedt voor
namelijk door twee jonge actrices.
Irene Koss en mej. Feldmann:
maar vele programma-onderdelen
worden aangekondigd door bijzon
dere medewerkers. Zo werd het
KRO-programma omgeroepen
door Mies Bouwman, die zeer in
de smaak viel door haar beschaaf
de, onopgesmukte manier van
doen.
„Aetherforum"
MIN OF MEER geregeld terug
kerende rubrieken zijn ook:
demonstraties van gez'elschapsdan-
Toneel geen succes
ET toneelvoorstellingen heeft
men tot dusver niet veel suc-
MAQUETTE van het nieuwe com
plex studio's en administratiege
bouwen van de W estduitse TV in
Hamburg-Lohstedt, dat in Juli a.s.
gereed komt.
ces gehad; wèl met een cabaret
van de Berlijner Neumann, waarin
ook van filmmontages gebruik
werd gemaakt. Verder wordt ge
tracht. actuele gebeurtenissen naar
de TV-studio te lokken, hetgeen
o.a. is gelukt met de Bambï-film-
prijsuitreiking. Voor een bepaalde
week was b.v. aangekondigd: een
reportage uit een radiowinkel en
van een boogie woogie-tournooi;
cabaret, tekenfilms en een carna
valsprogramma.
Storingen
INDIEN er bij vele van onze le
zers in het Oosten des lands
voldoende belangstelling bestaat
wij wachten af, welke wensen
ons dienaangaande bereiken
kunnen wij voortaan een weke
lijks overzicht van de Duitse TV-
programma's publiceren, zolang de
Nederlandse radiobladen dit nog
verzuimen.
Van technische storingen, zowel
van de zender als in de studio,
krijgt men bok te Hamburg volop
zijn deel, hetgeen o.a. wordt toe
geschreven aan tijdnood en gebrek
aan routine, omdat de experimen
tele periode te karig gefinancierd
werd. Afgezien daarvan, is de
beeld- en geluidsontvangst zeer
bevredigend, zelfs tot buiten de
theoretische storingsgrens van 6U
km, zodat ook in Zuidelijke ge
bieden van Skandinavië de pro
gramma's van de NWDR dikwijls
goed ontvangen worden.
(Slot volgt).
Meubelbeurs Utrecht
„Herwinnen, wat
verloren ging"
UTRECHT. 7 Febr. „Her
winnen wat verloren ging" is het
thema, dat ons volk in deze da
gen van leed bezielt. Daarbij zal
het bedrijfsleven als vanouds een
belangrijke taak moeten vervul
len. Daarom is het gerechtvaar
digd, dat de aangekondigde beurs
voor meubelen en woningtextiel
normaal doorgang vindt.
Deze woorden sprak de heer F.
H. W. Klein Bog, voorzitter van
de Federatie van Textielgros-
siersbonden. op de gisteren in
Utrecht gehouden persbijeen
komst. Deze tweede vakbeurs
wordt onder auspiciën van de
Kon. Ned. Jaarbeurs van 913
Februari in Utrecht gehouden;
20b" firma's hebben een contract
voor deelneming getekend, een
aanzienlijk groter aantal dan ver
leden jaar. Veel groter is thans
ook de expositieruimte: 7500 m2.
De woning, zo stelde de heer
Klein Bog vast, is een cultureel
bezit van de hoogste orde, zoals
vooral in deze dagen weer dui
delijk blijkt.
Er werken echter de laatste
jaren tendenzen, die de koop
kracht afzuigen naar andere sec
toren van het gezinsbudget.
In de handel is een zekere sta
biliteit gekomen, die allerwegen
het vertrouwen heeft doen terug
keren. Aanbod en vraag kregen
beide weer een normaler karak
ter. Op deze beurs kan men een
opmerkelijke uitbreiding van het
assortiment vaststellen. De export
neemt toe, maar zal vermoedelijk
geen gelijike tred kunnen houden
met de toeneming van de pro
ductiecapaciteit.
Ruw geschat, kan men zeggen,
aldus de heer Klein Bog, dat er
gemiddeld in eik gezin nog een
behoefte bestaat van minstens
f1000.
LONDEN. 6 Febr. Eén-en-
veertig kanonschoten in Hyde
Park en 62 van de Tower brachten
vandaag in herinnering, dat ko
ningin Elizabeth II een jaar ge
leden de regering aanvaardde.
DE RAMP, welke ons land trof en het nameloze leed dat
hierdoor veroorzaakt werd, is te wijten aan de toe
vallige samenloop van drie dingen, die in hetzelfde
tijdstip samenvielen. Hoog water, springvloed en de onge
kende kracht van de storm. Juist op het moment, dat de
springvloed het water zijn hoogste stand deed bereiken,
werd de grootste windsnelheid gemeten, telkens met wind
stoten van orkaankracht. Bovendien was de windrichting
voor vele delen van ons kustengebied zeer ongunstig. Nog
nimmer werden dergelijke waterstanden geconstateerd en
nog nimmer sloegen de golven van de Waddenzee, opge
zweept door het geweld van de storm over de Afsluitdijk.
Die zich intussen braaf heeft gehouden en ongehavend uit
de strijd kwam. Op vele plaatsen bleken echter onze dijken
niet bestand tegen de kracht van wind en water en in en
kele uren in deze noodlotsnacht voltrok zich een ramp,
waarvan de totale omvang nog niet is te overzien.
Zeewering staan, zien wij dat het
zware dijklichaam van deze dijk
ver voorbij de kustlijn van de dui
nen bij Camperduin uitsteekt. In
1920 bedroeg deze afstand onge
veer 120 meter, op het ogenblik is
dat nu bijna 200 meter geworden
Hier is dus in de loop van ruim
20 jaar ongeveer 75 meter duin
verloren gegaan. Oorspronkelijk
heeft de dijk natuurlijk in het
verlengde van de zeeloper, de bui
tenste duinenrij, gelegen.
Door nauwkeurige metingen,
welke vrijwel over de gehele we
reld worden gehouden, is komen
vast te staan, dat de zeespiegel nog
steeds rijzende is. Deze uiterst
langzame rijzing van 't zeeniveau
wordt veroorzaakt door het af
smelten van enorme ijsvoorraden
van de Poolkappen.
IN de historie van onze middel
eeuwen en ook in latere tijd
kunnen wij ervaren, dat de zee,
ons aller vriend en vijand, voort
durend trachtte haar gebied ten
koste van ons land uit te breiden.
Ook thans zien wij dat proces nog
steeds. Een groot deel van ons land
werd in deze schijnbaar ongelijke
stryd op de zee veroverd. Wij zijn
een volk van boeren en landbou
wers. van vissers en zeelui. En van
dijken- en molenbouwers. De beste
waterbouwkundigen worden nog
nog steeds geleverd door Neder
land.
Voortdurend knaagt de zee aan
onze duinkust. De duinkust. die
door de krachten van diezelfde
zee. met behulp van de wind- en
plantengezelschappen werd opge
bouwd. Bijna over de gehele linie
wijkt onze duinkust terug en op
sommige plaatsen is de afslag van
onze duinen zeer aanzienlijk. Als
wij thans aan de Hondsbossche
Niet al het ijs smelt
DE zee rijst en er schijnt nog
voldoende ijs op onze aarde te
zijn om de zee nog enige tiental
len meters te doen rijzen. Voor ons
NICE. Januari. „Och. dat
Frankrijk!" roept u uit. Ge
aangekomen op Zaterdag, en
Parijs is geen bank open om uw
Franse francs te bekomen. Op
Maandag poogt ge een kapper te
vinden, maar ze zijn die dag alle
gesloten. Ook kunt ge geen brood
kopen bij de bakker, noch vlees
bij de slager.
Dan komt ge aan de Rivièra en
de hotels zijn er duur. Uw schoe
nen worden niet gepoetst, als ge
ze buiten de deur zet, en in het
goedkope restaurantje, dat u is
aanbevolen, ligt geen laken op
tafel. Aardappelen serveert men
u niet en het stukje vlees is klei
ner dan ge het thuis gewend zijt.
In de koffie zit geen melk en een
o a ast mt »i
Sober, subtiel filmverhaal
CECIL KELLAWAY als de kunst
handelaar en Joseph Cotten als
de kunstschilder In „Portrait of
Jennie". (Alhambra)
Een film, die
ililssieke ver
haal van Ro
bert Nathan uit 1920 geen onrecht
aandoet en de subtiele sfeer al
thans voor een zeer groot deel,
heeft weten vast. te houden. Het
is de geschiedenis van de oe
rooide kunstschilder Ehen Adarns
(Joseph Cotton), die zich m New
York met cliché-schilderijen nau
welijks staande weet te houden,
doch plotseling inspiratie en roem
vindt na de ontmoeting met Jen
nie (Jennifer Jones), een won
derlijk mooi, teer wezentje, dat
zich op een ijskoude winteravond
in een park ophoudt.
Het is een vreemde ontmoeting,
want al spoedig blijkt, dat Jennie
een geest is, die zich uitsluitend
voor Eben manifesteert.
„Wel heeft zij werkelijk geleefd,
'maar dat is reeds geruime tijd ge
leden. Haar ouders trapeze
werkers zijn jaren her omge
komen in een theater, dat reeds
lang niet meer bestaat- Zelf is zij
tijdens een hevige storm, betrek
kelijk kort daarna, verdronken.
Het fijnzinnige verhaal van
twee zielen, die elkaar uit een
zaamheid en zielenood opheffen,
bezit met al zijn irreële elemen
ten, de kracht van een reele,
elementaire liefde. De uiterlijk
heden zijn het onontbeerlijke
kleed van een machtige, ontroe
rende kern.
De begaafde regisseur William
Dieterle heeft een knappe, ge
voelige filmversie van het ver
haal gegeven met camera-effec
ten. die zowel de onwezenlijke
sfeer doen uitkomen, als het
wezen raken. De muziek van De-
bussv. die men in knappe varia
ties heeft benut (de le Arabesque,
delen uit ..La Mer" etc.), leent
zich uitstekend voor het verster
ken van de sfeer. Uiteraard laat
het proza van Nathan meer aan
de verbeelding over dan de film-
faal zodat men van het oorspron
kelijke werk intenser kan genie
ten, maar dat is een critiek, die
vanzelfsprekend met het
wezen van twee in feite autonome
kunstvormen samenhangt-
Wat het spel betreft, een op
merkelijke creatie van Jennifer
Jones, goed. sober spel van Joseph
Cotten. een mooie kleine rol van
Ethel Barrymore (de kunsthande
laarster) en een heel klein rol-
letie van de haast legendarische
Lillian Gish (de Mne^er-overste)
JAN SPIERDIJK.
Getuige vermoord
Nög&ercitll H>er ceen stars
~<D die beroemd-
of zelfs maar bekendheid genie
ten; met uitzondering van Carl
Ludwig Diehl (de man die bij de
moordaanslag op Hitler was be
trokken) ziin alle medespelers on
bekenden- Ook het verhaal is geen
vondst, en toch.... Toch is ..Ge
tuige vermoord" een film, die de
moeite van het zien ruimschoots
waard is. De Italianen, die zich
met deze rolprent voor het eerst
op het terrein van de thriller heb
ben gestort, maakten een product,
dat. in elk geval van de eerste tot
de laatste meter de bezoeker
dwingt de ogen op het doek te
houden.
She's working her way
through college
Cineac Een show-film met
zingende en dansende
studenten onder aanvoering van
Virginia Mayo en Gene Nelson.
Het verhaal komt er onder geen
omstandigheden op aan, zeker
niet onder de huidige. Het pro
duct is in kleuren-
Wanda, de zondares
Het. duurt enige
tijd voor Wanda
(Yvonne Samson)
op het tapijt ver
schijnt, maar dan weten we ook
waar we zijn, want het meisje,
dat van lichte zeden is, doch een
goed hart bezit- zet het melodra
ma van Italiaanse makelij, alle
kracht bij. Het komt er op neer.
dat een keurige kapitein bij de
marine in moeilijkheden is ge
raakt. doordat zijn vrouw zelf
moord heeft gepleegd. Het ziet er
aanvankelijk naar uit, dat hij als
moordenaar de gevangenis in zal
draaien en, wanneer dat niet ge
schiedt, is hij toch lang niet van
alle moeilijkheden af. Zijn zoon
en allerlei omstandigheden staan
hem in de weg. Genoemde Wanda
helpt hem enkze tijd O'ver 's levens
horden heen. maar maakt de fi
nish niet meer mee. In het be
paald larmoyante geval zijn knap
pe acteurs als Frank Villard en
Francoise Rosay bepaald mis
plaatst. (J. Sp.)
Als de avondklokken
luiden
recht-o-p-en-neer is onbekend.
Zelfs een glas advocaat kunt ge
voor mevrouw niet bestellen!
Tussen de middag is er uren
lang geen krant te koop en de
theatervoorstellingen beginnen
niet vóór 9 uur 's avonds. Souve
nirs zijn lelijk en niet te betalen.
sen is onverstaanbaar. Ge zijt wel
te beklagen!
Maar dan, wandelende in Nice,
herkent ge de oude, vooroorlog
se charms van Frankrijk. Ge
komt voorbij een blanchisserie,
zo'n sfeervolle fijn-wasserij, waar
van Frankrijk het gehsim blijkt
te hebben. Achter het raam een
bord: Nous lavons votre chemise
a la minute wij wassen uw
hemd. waar u bij staat! Het leven
krijgt weer zin voor u. Want ge
hebt uw overhemden in sneller
tempo vuil gemaakt dan u voor
zien had (wat te voorzien was).
Of ge behoort tot de zwervende
gelukzaligen, die maar éér. hemd
mee op reis nemen. Of ge hébt
er niet meer dan een.
Welnu: wandel de blanchisserie
binnen, vertel waarvoor ge komt
of wijs eenvoudig op de zwar
te boord van uw hemd en men
verwijst u naar de achterkamer,
waar het heerlijk ruikt naar dro-
Rond het be
kende „Les trois
cloches" is een zoe
tige Duitse Iilm-
comedie gemaakt-
De zoon van een arme
d"\ schoolmeester redt de
dochter van een rijke
J landeigenaar van een
wisse dood. Om hem te
belonen betaalt de vader de muzikale
studie van de Jongen, die intussen
eeuwige liefde heeft gezworen aan het
mel9je. Maar jaren latsr gean de za
ken van de landeigenaar achteruit en
zijn redding kan alleen komen door
het huwelijk van zijn dochter met een
c-udere jonker, die de zaken van
schoonpapa regelt. Wanhoop tussen de
geliefden, maar de dochter offert zich
op De jeugdige musicus maakt in zijn
verdriet de compositie van zijn leven,
het lied van de drie klokken, en vindt
ten slotte toch zijn geliefde.
Gevleugeld gevaar
Het gevleugeld
A) gevaar is een iet-
t/j, v- jsr wat louche lucht-
«t-"»"5— vaartmaatschappij,
die de dienst on
derhoudt tussen Frankrijk en de Ka
naal-eilanden. In hoofdzaak is deze
onderneming opgericht om veihg voor
een waarde van cén millioen aan valse
dollarbiljetten in te voeren De ge
schiedenis draait om een robuste ti-
guur. die men eigenlijk de onkwetst-
bare man zou moeten noemen, hoezeer
men hem ook belaagt, hij weet zich
steeds met heldenmoed te redden uit
de meest precaire situaties. De znak
is niet bijster interessant en te inge
wikkeld om werkelijk spanning voor
de toeschouwer te ontwikkelen.
Verloren jungle
Een Engelse jon-
fl geman trekt in Z.-
Amerika alleen op
expeditie naar het
oude. voor blan
ken schier ontoegankelijke Inca-ge
bied, daar hij meent, dat in dit gebied
Truman s
grootste beloning
INDEPENDENCEG Febr.
In het 40.000 inwoners
tellende stadje Indepen
dence, in Missouri, toas het
gisteravond groot feest, om
dat een van de bewoners na
een jarenlang verblijf in
Washington eindelijk weer
„huistoe" keerde.
Deze bewoner heet Harry
Truman, en hij was in het
gezelschap van zijn vrouw.
„Mijn vrouio en ik", aldus
de ex-president der Ver
enigde Staten, „beschouwen
onze terugkeer in deze stad
als de grootste beloning
voor het vele. dat wij tijdens
mijn presidentschap hebben
moeten doorstaan."
Tijdens een diner, waar
650 gasten aan deelnamen,
verklaarde Truman, te ge
loven. dat hij het ongeveer
net zo moeilijk heeft gehad
als George Washington en
Abraham Lincoln.
„Maar mijn vrouw en ik
zijn er zonder kleerscheuren
vanaf gekomen", besloot hij
met zijn brede Truman-lach
op het gelaat. Hierna hief
hij een glas champagne op
de voorspoed van Indepen
dence. (Reuter)
AU.
...en ge kunt aanwijzingen geven
omtrent het stijven en het strijken
van uw boord.
gend wasgoed. Ge trekt uw hemd
uit en voegt u bij de mannen, die
reeds in hun hemd staan te wach
ten. Onderwijl wordt uw katoen
tje in het sop gestopt, uitgespoeld
en het belandt in de strijkkamer.
Natuurlijk hebt ge een gepronon
ceerde opvatting omtrent de wij
ze. waarop de boord gesteven en
gestreken dient te worden. Wel,
loop de strijkkamer binnen en
vertel hoe net moet.
Een uur nadat ge binnen zijt
gekomen, verlaat ge de blanchis
serie. Ge zijt een gelukkig mens.
Schoon van buiten en welgemoed
van binnen kunt ge de moeilijk
heden van het leven in Frankrijk
weer aan. Ge zijt een gulden lich
ter geworden, maar wat hindert
dat? Het leven is goed in Frank
rijk! SEM PRESSER
DE ZEE Iedere golf
slag knabbelt aan onze
veiligheid.
land bedraagt de stijging van het
zeeniveau slechts één millimeter
per jaar. Er zijn echter aanwijzin
gen, dat deze stijging in de laatste
decennia iets meer bedraagt. Een
millimeter per jaar is niet veel,
maar in tien jaren is dat één centi
meter en in een eeuw één deci
meter. Wij zouden ook kunnen
zeggen, dat ons land ten opzichte
van het zeeniveau dalende is en
om de eeuw zijn onze dijken juist
een decimeter te laag. Niet hoog
genoeg en ook niet zwaar genoeg.
Wij weten niet hoelang de pe
riode van het afsmelten van de
opgestapelde ijsmassa's nog
duren. Men schat de voorraad ijs
van het Zuidpoolcontinent twee
maal groter dan ooit op de Noord
poolkap is opgetast geweest. Geo
logen menen, dat niet al het voor
radige ijs zal afsmelten. Tal van
belangrijke aanwijzingen zijn er,
die er op wijzen dat dit niet zal
gebeuren en dat wij weer een
koudeperiode tegemoet gaan. Wij
leven thans in een interglaciaal
tijdperk en gaan een nieuwe ijs
tijd tegemoet. In een verre, verre
toekomst.
OP het ogenblik leven wij echter
nog in een periode, waarin de
top van onze aarde warmer wordt.
De gletschers in het Noorden trek
ken zich terug en op sommige
plaatsen zo snel, dat vele glet
schers geheel zijn verdwenen. Als
dit tempo zo zal blijven doorgaan,
zullen vele andere spoedig ver
dwenen zijn, De Noorse gletschers
krijgen geen nieuwe jaarlijkse
aanvoer van sneeuw meer en be
staan alleen nog op hun eigen
massa. Ook in de Alpen is in de
laatste tientallen jaren een alge
mene teruggang en inkrimping
van het gletschergebied te consta
teren. De snelste teruggang heeft
men gevonden in Alaska, waar de
Muir-gletscher in 12 jaren ruim 10
meter is teruggelopen. De gigan
tische gletschers van het Zuidpool
gebied zijn een raadsel. Niemand
weet of zij ook afsmelten en in
Steeds meer water komt
X er in de zee. Smeltende ijs- J
X massa's maken, dat voor J
onze kust het niveau per X
X jaar 1 m.m. stijgt. Dat is X
X een decimeter per eeuw. X
t En steeds ook knabbelt de X
X zee meer aan onze duinen. X
X Wij leven in een tijdperk X
t van stijgende zeeën en zul- X
X len daar met de aanleg X
van onze zeewering reke- X
X ning mee moeten houden. X
welk tempo. Uit andere delen van
de wereld kwamen de bewijzen,
dat de gletschers in het Noorden
niet de enige zijn, die achteruit
gaan. De gletschers van verschei
dene Oostafrikaanse hoge vulka
nen zün sedert zy voor het eerst
In het begin van de negentiende
eeuw zijn bestudeerd, teruggelo
pen en sedert 1920 zelfs in snel
tempo. In de Andes en in het' hoog
gebergte van Centraal-Azië heeft
men hetzelfde geconstateerd. Het
zachtere pool- en subarctische kli
maat doet de gletschers afsmelten.
Wij leven in een tijdperk van stij
gende zeeën. Niet overal op onze
aardbol is de stijging hetzelfde.
Langs de gehele kust van de Ver
enigde Staten is sedert 1930 een
langzame stijging van het peil der
zee te zien geweest. Over net 1500
km lange kustgedeelte van Massa
chusetts tot Florida en de kust van
de Golf van Mexico bedroeg de
stijging tussen 1930 en 1948 onge
veer 10 cm. Dus veel meer dan
aan onze kust is gemeten. In het
tijdperk, waarin wij thans leven,
is de zee boordevol.
BRIEVEN AAN DE REDACTIE
Rampjaar 1953
In tijden van diepe nood past geen
critiek. Daden, geen woorden, zijn
nodig. Een verslaggever van een Am
sterdams blad kreeg op zijn vraag aan
een Amerikaans officier, wat hij
dacht van de toestand in Nederland,
ten antwoord: „It's a God-damned
shame".
Had de ramp voorkomen kunnen
worden? Is de schuldvraag te stellen?
Twee vragen die zich aftekenen. Er
worden millioenen uitgetrokken voor
militaire uitgaven, voor de verdedi
ging van ons land. waarvan h?t ge-
alieerde opperbevel niet met volstrek
te zekerheid de verdediging kan ga
randeren. Had men niet intijds geld
beschikbaar moeten houden voor de
afdijking van Zeeland, het bescher
men van eigen land en bevolking te
gen de erfvijand van eeuwen, het wa
ter?
Dringend wordt de leden van de
Volksvertegenwoordiging verzocht,
zodra de eerste rouw voorbij is. dit
vraagstuk aan de orde te stellen.
Zaandam. J. Ooms
Beperk risico
Moet een dijk niet berekend zijn
op de meest ongunstige omstandighe
den. in du geval springvloed 4- N.W.
storm? Dit moet toch eens samenval
len.
Men wist dat er springvloed kwam.
voor storm was gewaarschuwd. Waar
om sliepen dan bijna al die mensen?
Was het niet de plicht geweest van de
plaatselijke autoriteiten de mensen te
waarschuwen0 Als een dief in de
nacht kwam het water. Wij zelf wo
nen aan de voet van de oersterke
IJselmeerdijk, die na de afsluiting
practlsch niet meer door kan breken
en toch... wij denken er altijd aan
als er storm is en wij horen de gol
ven beuken en.... wij hebben een
boot en zullen deze ook altijd vaar
klaar hebben liggen. Als ieder, die in
een polder woont, dit deed. kon men
zichzelf redden.
Ieder mens. die verder doordenkt,
zal zich deze vragen stellen Het gaat
ons allen aan. want voor deze natio
nale ramp zullen wij allen onze tol
te betalen hebben
Mevr. C. Wolff-Keet
nog overlevenden moeten zijn van een
expeditie die jaren daarvoor zocht
naar een verloren Inca-stad en een
i'nuden afgodsbeeld.
Fascinerende natuuropnamen dragen
deze film. waardoor het geheel mede
door goed spel een dynamisch en aan
trekkelijk karakter verkrijgt.
Van deze week.
Gehoord op de tram:
„Ik seg tege Merie, ik
seg, lcenne wij een de
ken misse? Eigenlijk
niet, seg't se. Ik seg,
nou, late we 'm dan
maar meteen weg-
brenge. Net wat je
segt, segt se".
De dikke meneer in
de broodjeswinkel
gooide er nog een
broodje pekel achter
aan en zette met vette
lippen zijn gepraat
voort. „Dat die dijken
het niet zouden hou
den, kon je van tevo
ren wel nagaan. Dat
had ik ze nog wel
kunnen vertellen.
Maar ja. eigenwijs hè.
eigenwijs. En nou
kunnen wij allemaal,
zoals we hier staan,
voor de duiten op
draaien. Geef mij
nog een bal gehakt".
„Ben je zelf!" zei de
bediende, die erg rood
was geworden.
„Wat?!" zei de dik
ke meneer, even ver
bluft.
„Bal gehakt ben je
zelf!"
„Zeg, hoor jij es,
wie denk jij wel dat
je bent? Ik zal es
even.
Toen stapte iemand
naast de dikke me
neer. onopzettelyk na
tuurlijk, maai flink
hard, op zijn lenen. En
een tweede schoof
langzaam maar zeker
een mosterdpotje in
zijn richting. En weer
een ander vroeg drei
gend: „Heb jij wel
eens een hele dikke,
vette bal gehakt in je
gezicht gehad?"
De dikke meneer
keek om zich heen en
ging iets begrijpen.
Hij werd witjes en
schoof snel naar de
deur. Toen hij ver
trokken was, zei een
fatsoenlijk uitziend
iemand eun bijzonder
lelijk woord, dat
iedereen van harte
goeddeed.
Een voetballer: „Nu
spelen we zuiver en
alleen om geld. Ik ben
een glasheldere ama
teur, maar deze keer
let ik alleen maar op
de recette. Misschien
schoppen we een
dijk bij elkaar. Of een
boerderij. Op zo'n
manier wil ik best
professional wezen.
En als het maar geld
oplevert, wil ik er
iesnoods nog een paar
ioelpunten doorlaten
óók".
De kapper knipte
deze keer alsof hy een
heg snoeide. „Alles op
haren en snaren zet
ten, meneer", zei hij
opgewonden. „O, dat
was uw oor, geloof ik.
Nou ja, 't is nu een
maal 'n noodtoestand,
moet u maar denken.
Alles op haren en sna
ren, om er wat aan te
doen. Haar op de tan
den. M'n zoon is er
heen, meneer, helpen.
We hebben er maar
een. meneer, en hoe
gaat dat, dan ben je
wel es een beetje pie
tepeuterig. Al in angst
als ie ging knikkeren
of voetballen of fiet
senEn tegenwoordig
knepen we 'm al als ie
om elf uur nog niet.
van zijn meisje terug
was. Maar hij is er
heen en ik heb er
geen woord tegen ge
zegd. Misschien staat
ie nu ergens aan een
dijk met z'n schep. Zal
'm niet meevallen. Hij
legt een prima mid
denscheiding, maar
graafwerkMaar
kon ik 'm tegenhou-
ien? Scheppen gaat
nu vóór knippen. En
hij rolt er wel door,
hoop ik maar. Oók
scheren, meneer?"
„Eh.nee, een an
dere keer", zei ik,
hoewel ik stoppelig
was. Maar een scheer
mes is onherroepelij
ker dan een schaar.
Toch mag ik mijn
kapper wel.
GIJSBREGHT.
Zoetzuur
van de haringmau
HEPPü gelese, meneer? Ik
voor mjjn kèn 't niet meer
'l'ese. Want dan schaam je je
eige haast, dat het lefe so maar
gewoon doorgaat. En dat mot
toch, meneer. Je keel sit dicht
as je je alles ook maar cffe pre-
beert voor te stelle. Maar ook as
je siet wat iedereen meeleeft en
se eige uitslooft voor hulp- Wat
'n wonder, ik sou in me eentje
wel so'n gemeente willen adop-
siejere sogesegd.
Tja, alleen by rampe benne wij
één. meneer. Maar voor so'n prijs
sou je nog liever onze stande en
schotjes maar houwe.
En dan te denke, dat we ens
voor een tijdje terug nog druk
maakten over de IJ-tunnel. Ik
geef twintig tunnels voor één
droog eiland, meneer. En het mót
en het sal, meneer. Luctor en.
nou ja, ik ben niet so sterk in
Italjaans. maar die mense mótte
weer grond onder de voete krijge
of ik eet nooit geen haring meer.
As se daarvoor soms een belas,
tin» wille heffe, dan sal de fies-
kus voor het eerst van se lefe een
goeie klant an mijn hebbe-
Met uitjes, meneer?"