De I ioeksclie Waard zeer ernstig getroffen
i
's-GRAVENDEEE IN ELLENDE EN
ROUW GEDOMPELD
Huizen spoelden met de bewoners
Ie dijk
van c
DE SI RIJD BIJ BLAAKSEDIJK
Ongeveer 1000 werkers bedwongen het
geweld vun het water en de storm
STRIJEN EEN DER ZWAARST
GETROFFEN GEBIEDEN
Meer dan 40 slachtoffers
Mei v E L P O N zie je er geen barst van! L?;™
NUMANSDORP. ZEER ZW AAR
GETEISTERDE GEMEENTE
ientallen kwamen om in
het overrompelende water
NIEUWSBLAD VOOR DE HOEKSCHE WAARD EN IJSELMONDE
Zaterdag 7 Februari 1953
Mei Numafiisdpri» cn Stryen behoort's-Gravemleel tót de zuaarst ge- 1? post in V-Orn vendee!. van
troffen gemeenten in de Hoeksche Waard. De schade, die de ralïiji-i bet hersiel- en anuci
Mllgc slurmvldaar hrcfl aangoricht, de ellende, die daar i» waar waKwdilmgè"~-
te nemen en de zee van menseUjk leed, die daar is gevormd, is met te inaakt en verschillende bureaux
beschrijven. Men moet 's-Gravendeel gezien hebben, zoals wij het heb- I zijn Ingericht. De eerste dagen is
ben gezien, varend door de polder van Puttershoek naar 's-Graven- i mcn n'e'- "'t de kleren geweest en
i ook thans zou slapen slechts bij-
deel, .arend ..er hel fietspad van de rijksweg naar het veer s-Ora- 2ljn a,s „c. hc. lnsplJ.
vendeel-DordrèCllt en varend door de straten van 's-Gravendeel om te nende werk vuh de eerste dagen
kunnen beseffen, welk een golf van leed over de gemeente van burg»-- geen noodzaak was geworden. De
meester Van Heesen is gegaan. Tientallen doden, honderden stuks 1,UIP- die ^-Gravendeel hu cat or.l-
vangen en nog ontvangt noemde
var verdronken, z.-er vele hn.een ingeetort, de .Molendijk vru.vcl ge- b,„.g„ncc stc. °Van Hcffon,„.
heel weggeslagen, 97 procent van de gemeente onder water, duizen- dabei. Het medeleven, dat hij en
den mensen van huis en haard verdreven, watermassa's zover het oog zijii gemeente hebben ondervon-
reikt enz. Teveel leed om op te noemen en teveel leed om bp een eerste
aanblik te beseffen.
Met de schïetschouw van H. van storm en stormvloed is zo
Alebregtsc uit Puttershoek heb
ben wij ons Donderdag naar
's-Gravcndcel begeven om onze le
zers een kort maar droef relaas te
kunnen doen van de ramp. die
's-Gravendeel heeft getroffen.
Over de schier eindeloze water
vlakte, die reikt van Puttershoek
tot de Dordtse Kil en Strijensas,
een watervlakte, waarvan het ni
veau ongeveer twee en een halve
meter hoven liet maaiveld stond,
een mateloze eenzaamheid, die
slechts hier en daar is onderbro
ken door bomen, die kalf in het
water verdwenen zijn, boerderijen
en woningen, die verdronken in
het land staan, uit elkaar gesla
gen broeikassen en warenhuizen,
zijn wij naar "s-Gravendeel geva
ren en hebben daar de zeer ern
stige gevolgen van de ramp aan
schouwd.
Een rampzalige aanblik biedt
de Molendijk, die over een lengte
van enkele kilometers vrijwel ge
heel verdwenen is, dikwijls met de
woningen, die er op gebouwd wa
ren en dc mensen, die nog in die
woningen verbleven. Nabij dc
grens van cle bebouwing van
's-Gravendeel werd met de dijk
een drie-dubbele woning uit el
kaar geslagen. Een stuk van cir
ca drie meter staat er nog, alsof
er een zaag met grove tand door
gegaan is. De rest is met 19 inwo
nerden door dc vloedgolf bespron
gen en in de waterwoestenij ver
dwenen. Hier betaalde 's-Graven
deel wel zwaar en op verschrik
kelijke wijze de tol aan de waters
nood.
Troosteloos en triest is het ge
zicht van het verdronken 's-Gra
vendeel, waar bet water meer dan
een meter in de huizen heeft ge
staan. De bewoners hebben over
haast moeten vluchten met ach
terlating van alles. De winkels
liggen vol met goederen, terwijl
het water in de étalages staat..
Het meubilaur drijft in alle hui
zen, kadavers drijven in de polder,
kortom, het is cén beeld van kom
mer en ellende. Mensen zijn bezig
met bootjes uit hun woningen te
redden, wat nog te redden valt en
op de dijk voor het doktershuis op
de sluis heerst een grote drukte
van mannen en vrouwen, die naar
's-Grayendeel zijn gekomen om de
ze gemeente te helpen in haar
grote nood.
Aangrijpend zijn de verhalen,
die men horen kan over het leed,
dat vele mensen heeft getroffen
cn dc taferelen, die zich in 's-Gra-
vendeel hebben afgespeeld. Tafe
relen van een jonge soldaat, dio
naar huis kwam cn zijn moeder en
zuster niet meer terugvond. Om
gekomen in de watermassa...
Verhalen van een vader, die wel
een kind, maar niet zijn vrouw en
ander kind kon redden. Verhalen
van mensen, die vele bange uren
hebben doorgebracht op de zolder
of het dak van Juin woning, met
elke minuut do angst, dat de wo
ning het aanstormende geweld
van het water niet meer zou kun
nen weerstaan en zij zouden ver
drink. Met de angst, dat dc
bootjes, die hun later kwamen
halen tc laat zouden komen. Ver
halen, waarbij men stil wordt en
waarop men niets te zeggen weet,
omdat er niets op te zeggen is, zó
verschrikkelijk is -et leed, dat
over 's-Gravendeel is gekomen.
Woorden zijn daar altijd goedkoop
onder <le huidige omstandigheden
De doorbraak van de Mijlpolder
die ten gevolge had, dat de Molen
dijk aan stukken werd geslagen,
is 's-Gravendeel noodlottig gewor
den, evenals de doorbraak van de
polclci Trekdam, waardoor 's-Gra
vendeel aan alle kanten door ko
kende watermassa's omringd werd
Het aantal slachtoffers is niet
met zekerheid bekend, maar liet
zal waarschijnijlk hoog zijn. Bur
gemeester Van Heesen kon ons
het cijfer van 57 verdronken be
woner;: van zijn gemeente niet be
vestigen. „Dat is nog niet na te
gaan", zo zeide liy. „Het kunnen
er veertig zijn, maar ook honderd.
Als alles geregistreerd is, zal de
werkelijke verlieslost pas opge
maakt kunnen worden". Het wa
ter kwam zo snol en de kracht
den was eveneens zeer groot.
Dinsdag was H.M. de Koningin
op bezoek, leden van G. S. en ver
schillende binnen- en buitenlandse
persvertegenwoordigers hebben
zich door de burgemeester laten
voorlichten over de stand van za
ken. Hare Majesteit was bij bet
aanschouwen van het leed. dat
's-Gravendeel heeA getroffen,
diep ontroerd en bij Haar vertrek
wenste zij de burgemeester en zijn
gemeentenaren veel sterkte toe.
De schade, die in 's-Gravendeel
is aangericht, is niet te becijferen.
Vele huizen zijn finaal wegge-
Binncii de grenzen van de gemeente Heinenoord is deze week wel heel
duidelijk bewezen, wat saamhorigheid cn samenwerking, energie en
volharding betekenen in dc strijd tegen onze erfvijand hel water. Aan
i en voor «Ie dyk naar Blaaksedijk, n.l. van het punt waar de nieuwe
rijksweg op de dijk komt tot voorbij garage De Groot, is gevochten
met een kracht, een uithoudingsvermogen en een niet aflatende strijd
lust, die hoogst bewonderenswaardig is. Twee dagen achtereen heeft
men op dit dykgedcolte een verbeten stryd gevoerd tegen liet water,
dat vanuit de Oost- en West-Zomerlanden deze dijk besprong. Het
ging hier om het behoud van de polder Moerkerken met de daar aan
grenzende polders, en om liel droog houden van de gemeenten Myns-
heerenland, Heincuourd (behalve de Erven, waar de woningen reeds
ver in h»?t water stonden), Öud-Beyerland en wellicht ook Niemv-
Boyerland. De kaas bestond n.l., dat wanneer de Blaakseriijk zou
doorbreken, de dyken, die de aangrenzende polders van Moerkerken
scheidden, het niet zouden houden, waardoor gemeenten, die aan de
rivierzijde met man en macht waren verdedigd, zoals Oud- en Niemv-
Beijerland, van achteren door het water zouden worden aangevallen'.
groot geweest, dat verschillende
mensen geen kans meer hebben
gezien een goed heenkomen te
zoeken. De meeste slachtoffers
zijn gevallen aan de Molendijk en
Rer.ooishock.
's-Gravcndeel heeft aanvankelijk
zonder verbindingen gezeten,
maar met Dordrecht kwam spoe
dig via liet veer een verbinding
tot stand. Met de Hoeksehc
Waard had men de eerste dagen v~ >00_
in het geheel geen verbinding. La-1 spoelt:, andere zijn ingestort oge-
ter kwam er een mobilofoon en deelteïijk in elkaar gezakt. En
toen wij hier Donderdag waren toch versaagt de bevolking, die is
werd juist het eerste aangesloten achtergebleven niet. Hard wordt
telefoontoestel aan de burgemees- 1 er gewerkt om de dijken weer
ter overgedragen. Naar de bur- i dicht l.; krijgen en om de nood zo-
gemeester ons in een onderhoud I veel mogelijk te lenigen. Er is. zo
mededeelde, zijn uit zijn gemeente zeide de burgemeester ons. steeds
plm. 4500 personen geëvacueerd, I oen uitnemende samenwerking ge
in hoofdzaak naar Rotterdam, v/eest tussen lien, die aan het werk
in 's-Gravendcel leiding geven. De
materiële hulp, die dc gemeente
heeft gekregen is zeer omvangrijk
Technische hulpmiddelen in aller
lei vorm zijn aangekomen om
's-Gravendeel zo spoedig mogelijk
weer boven het water te krijgen.
Aanvankelyk was de toestand cha
otisch, ofschoon dc burgemeester
met de beide doktoren een paniek
heeft weten te voorkomen door
steeds persoonlijk op de meest be
dreigde punten aanwezig te zijn.
Het doktershuis is thans de cen-
Bekenrfe Schriftelijke Cursus
Praktijk dipt. Boekh.
Wij hebben de wijze, waarop
aan dc Blaaksedijk is gewerkt ge
zien en we hebben groot respect
voor de verbeten strijd, die daar
door honderden is gevoerd. Er zijn
momenten geweest, waarop onge
veer 1000 man was ingezet om de
Blaaksedijk te houden. Tiendui
zenden zandzakken zijn gevuld en
op de bedreigde plaatsen aange
bracht. Een gelukkig feit was. dat
men zeer bruikbaar zand kon ha
len uit het fietspad langs de rijks
weg. Twee dagen achtereen, van
Zondag tot Dinsdag, heeft men
hier gewerkt. Gewerkt tot men
haast niet meer kon onder de leu
ze we geven ons niet over voor
de laatste patroon is verschoten.
Men heeft zich niet overgegeven,
zelfs niet toen het op de dijk op
enkele punten bijna levensgevaar
lijk was om er oji te blijven wer
ken. Er sloeg zoveel water over de
dyk en het binnen-talud werd zo
zwaar aangevreten, dat liet ge
vaar voor een plotseling wegslaan
van een stuk van de dijn niet
denkbeeldig was. Bij de S-bocht,
waar de rijksweg op de dijk aan
sluit en by het gedeelte tussen
Garage De Groot en oe afsplitsing
van de weg naar 's-Gravendeel,
was dit het geval. Dat zyn bijzon
der critieke punten geweest. Ais
men ziet, hoe het dijksiichaani
daar is aangetast door het over
stromende water, krijgt men be
wondering voor de manier, waar
op de soldaten met de schop hier
een schier hopeloze stelling heb
ben verdedigd.
Uit Heinenoord en omliggende
gemeenten, als Oud-Beijerland,
Nietiw-Beijerland, Greup. West
maas, Mijnsheerenland en Puiters-
Handelscorr. (Fr., D., Eng. en Sp.)
Adv.
WENKEN VAN MEDISCHE ZIJDE
Men dien! voor het gebruik van waver en melk, deze
eerst te koken, óók indien men de beschikking heeft
o/er ieidingwater.
Het is gewenst, indien nodig, medische hulp te vragen
in de evacuatie-v/oonpiaats.
Zuinigheid bij het gebruik van geneesmiddelen is ge
boden. - i
Neem rust wanneer ge kunt, om uw weerstand te ver
hogen.
I hoek, kwamen de tientallen, hon-
I derdtallen om zich in te zetten cn
j alles te geven wal zij konden. Eén
oproep om werkkrachten door een
gemeente of het nu vroeg in de
morgen of diep in de nacht was
en velen stonden klaar om op-
nieuw ten strijde te trekken. Vele
I mensen zijn hier bijna met uit de
kleren geweest, omdat zij telkens
opnieuw aan de oproep gehoor ga- j
ven teneinde schouder aan schou- i
der met bewoners uit andere ge- j
meenten, de waterwolf te bedwin-
gen. De bevolking van Heinenoord, j
die niet in de eerste plaats was
I aangewezen om met de schop te
werken, zorgde voor brood en
1 warm drinken. De mensen gaven i
i wat zij hadden om hen, die hun I
j kwamen beschermen van voedsel
te voorzien. Wij zagen een man
j met een kist weckflessen, gevuld
met vlees, de rijen werkers langs
gaan om uit te delen wat hij had.
Dergelijke staaltjes van burgerzin
ui de beste betekenis van het
woord, staan niet alleen, noch in
noch elders in tie Hoeksehc Waard
met elders in de Hoeksche Waard
Aan de Blaaksedijk onder de ge-
meent© Heinenoord werden de in-
spanningen beloond, want Dins-
I dag kon men de toestand als ge-
i consolideerd beschouwen.
In Heinenoord vallen twee
slachtoffers te betreuren t.w. de
bejaarde D. Zevenbergen en zyn
zuster M. Zevenbergen, wonende
j aan de Blaakschedyk aan de bin
nenzijde van de dijk. Het over
stromende water'leverde Jiier le
vensgevaar op voor de beneden de
dijk wonende mensen, weshalve
dezen werd aangeraden de gevaar
lijke woonplaats tc verlaten. De j
hier gevallen slachtoffers wilden I
aanvankelyk hun woning niet ont
ruimen. Toen de toestand heel cri-
tiek werd heeft men pogingen ge
daan onvhen uit het huis te halen,
doch toen de oudjes de water
stroom zagen, die over de dijk
kwam, schrokken zij zo. dat zij
I zich losrukten en weer in het huis
terugkeerden. De heer W. Kleiber- i
gen heeft toen nog een poging ge- J
daan om lien uit de woning te ha- j
I len, een poging, die hem bijna het
j leven heeft gekost, want hij werd j
door fi°u grote golf water over- j
f spoeld en kon slechts door anderen
j met veel moeite in veiligheid wor- j
den gebracht. De beide oudjes ver- I
loven als gevolg van deze vloed
golf het leven.
De schade, die in de gemeente
Heinenoord is aangericht, Is niet
gering. De dijk tussen Goidschal-
xoord en Heinenoord is op vele
plaatsen ernstig beschadigd door
overslag, zodat men ook daar met
zandzakken dc ontstane gaten
moest stoppen. Dat was ook het
geval bij de molen van Goidsehal-
xoord. Doordat de Oost- en West-
Zomerlanden vol liepen als gevolg
van het doorbreken van de water-
kerende dijk ongeveer 300 meter
ten Westen van de Barendrechtse-
brug, kwamen ook ie Erven onder
water te staan, waardoor onge
veer 60 woningen, de Geref. kerk
en de Chr. Nationale school meer
clan twee meter water binnenkre
gen. De mensen, die daar woonden
vonden onderdak bij hen, die op
de dijk woonden. Aan Blaaksedijk
zyn vier woningen ingestort, ter
wijl practisch alle woningen aan
de binnenzijde en de buitenzijde
van dijk beschadigd zijn. De
woningen aan de Mollenkade
staan ook geheel in het water.
Groot vee is in deze gemeente niet
veel verloren gegaan. De schade
aan vee beperkt zich voornamelijk
tot pluimvee. De electriciteits- en
watervoorziening fimctionneert
weer. Men is momenteel bezig met
het dichten van de gaten in de zo
merkaden, die voor de Oost- en
West-Zomerlanden liggen. Daarna
wil men trachten de Oost- en
West-Zomerlanden droog te ma
len om aldus de Boonsweg, die de
toegang vormt tot de Baren-
drechtse brug, droog te krijgen,
hetgeen uiteraard een belangrijke
verbetering voor de communicatie
tussen de Hoeksche Waard en de
rest van het land zou betekenen.
Tevens is men bezig de verbin-
dingsbuis van de waterleiding bij
Blaaksedijk, via welke het water
leidingnet van Oud-Beijerland ge
koppeld kan worden aan het net
van de Kilwaterleiding, te herstel
len (de buis is door het inzakken
van de dijk beschadigd.) teneinde
Puttershoek van water te kunnen
voorzien uit Oud-Beijerland.
Ooit last van Zuurbranden
Geen glas, geen water, geen nare
smaak. Simpelweg één of twee
Rennies laten smelten op de tong.
Er zyn mensen die nemen Remiies
te pas en te onpas maagzuur
of niet alleen maar ornaat zc ze
lekker vinden. Dat >-oeft nou weer
niet, maar 't is wel plezierig al
tijd Rennies by de hand te.hebben,
voor eigen gebruik of om an
deren te helpen. Vraag Rennies bij
Uw apotheker of drogist.
Adv.
In cn om Strijen vecht men een verheten stryd tegen het water, dat
het gedeelte van het dorp, dat nog droog staat, nog steeds bedreigt.
Deze gemeente heeft bange uren gekend en vooral Strijensas is zwaar
geteisterd. Hier vielen de meeste slachtoffers. Op liet ogenblik, dat
wjj dit schrijven, is het dodenaantal reeds gestegen tot 41. Uit die
gedeelten van de Hoeksche Waard, die nog droog staan, zijn werk
krachten en materiaal aangevoerd, om de gevaarlijkste gaten in de
dijken te dichten en do dijken te verstevigen. Dit w as nodig, hard no
dig, want Strijen wordt van vele kanten door het water bedreigd.
Niet één polder om deze ge
meente staat meer droog. De pol
der Nieuw-Bonaventura bedreigt
Strijen vanuit het Oosten, de
Strrjensche polder en het land van
Esschc doen dit uit het Zuiden.
De polder Oud-Bonavcntura, die
ten Noorden van Strijen ligt, staat
dras, evenals Het Oudeland van
Strijen, dat dit dorp in het westen
begrenst. Deze laatste polder werd
ernstig bedreigd door het water,
dat in de polder Oude Klem staat.
Een duiker dreigde hier door te
breken maar men heeft gezwoegd
om de bedreigde plaats te verster
ken, met als resultaat, dat het
Oudeland van Strijen thans niet
meer zo zeer gevaar loopt.
Door al deze oorzaken is Stry
en lange tijd geïsoleerd geweest.
Momenteel is de verbinding in zo
verre hersteld (via een mobilo
foon) dat de voornaamste berich
ten konden worden doorgezonden.
Stryen is een van de zwaarst
getroffen gebieden, zowel wat het
aantal slachtoffers, het landver.
lies en de materiële schade betreft
Er waren Donderdag reeds 11
slachtoffers te betreuren, maar
men vermoedt, dat dit aantal nog
zal stijgen. Vele inwoners werden
zo snel door het water overvallen,
dat zij letterlyk met hun huis zijn
omgekomen. Deze slachtoffers
kunnen pas geborgen worden, als
het gehele eiland zal zijn droogge-
komen.
Stryensas is alleen per boot te
bereiken. Dinsdag kwamen er in
het dorp Strijen nog boten met
mensen van Strijensas aan, dio
tot dat moment op 0o daken van
of boven in de huizen gezeten had
den. Momenteel verblijft in Strij
ensas alleen nog een kern van
werkkrachten, die de noodzakelij
ke herstellingen aan de dyk ver
richt.
Het dorp Strijen werd zwaar
geteisterd. Slechts een gedeelte
werd niet overspoeld. Op dit ge
deelte verblijven momenteel plm.
3030 personen in 50 huizen, welk
personen-aantal eigenlijk te veel
is. Men heeft deze mensen echter
nodig bij het treffen van de nodige
voorzieningen om erger te voor
komen. 500 personen uit Strijen
werden naar Oud-Beijerland ver
voerd.
Ook in materieel opzicht is
Stryen zwaar getroffen. Kapitale
boerderijen werden door het water
weggespoeld, ongeveer 50 wonin
gen werden door 't aanstormende
water weggevaagd, terwijl vele op
instorten staan. In de nieuwe wijk
stond Dinsdag het water in de
woningen bijna tot aan de pla
fonds. Door de gaten, die eens ra
men zijn geweest, kon men zien,
hoe nog de stoelen en tafels op en
neer dobberden.
Van de veestapel zijn naar
schatting ongeveer een 1000 stuks
vee verdronken.' Dc pluimveesta
pel is voor het overgrote deel ver
dronken. Hetzelfde kan gezegd
worden van dc varkens en de
schapen. De verliezen aan gewas
sen, zaai en pootgoed zijn niet te
overzien.
Burgemeester Bolman vertelde
ons, dat hij in de r.acht van Zater
dag op Zondag om half twee werd
opgebeld door de Rijkspolitie te
's-Gravendeel. De toestand was
toen schrikbarend. Bij Strijensas,
het meest bedreigde punt, stond
het water tot aan de kruin van de
dijk, een hoogte van 3.85 m. Later
steeg het water Lot 4.10 m cn toen
stroomde het over de dijken. Bij
de sluis, op Stryensas word met
man en macht gewerkt aan het
versterken van do dijk door mid
del van het leggen van zakken
zand.
Later in de nacht liep de Maria-
polder. ten oosten van Strijensas
gelegen, onder water. Er sloegen
grote gaten in de dijk om de pol
der. Het Land van Essche. Deze
polder werd overstroomd, en van
uit dit gebied sloeg het water
over de Schenkeldijk, waardoor
het tegen dc waterkering by de
Molenstraat, in het dorp, kwam te
staan.
Zondag brak de buitendijk om
Nieuw-Bonaventura. onder de ge
meente Puttershoek door. Hier
door ontstond weer een nieuw ge
vaar, want de Oud-Bonaventura-
sedijk, die slechts een binnendijk
is om de polder Oud-Bonaventura
werd met doorbraak bedreigd.
Zonder rustpozen heeft men ge
zwoegd, om dc dyk met zakken
zand te versterken. I-Iet is van des
te meer belang. »lat deze dyk be
houden blijft, omdat deze de enige
toegangsweg tot Strijen vormt.
Weliswaar is er momenteel ruim
voldoende voedsel, dank zij de
hulpvaardigheid cn de goedgeefs
heid van het* Nederlandse volk.
maar als de laatste verbinding
verloren gaat. zal de voedseltoc-
voer gestagneerd worden. Daarom
distribueert men thans de levens
middelen.
In het gemeentehuis, in dc raad
zaal werd een magazijn ingericht,
van waaruit dc aangevoerde goe
deren centraal verdeeld worden.
De noodorganisdtie, welke in het
leven werd geroepen, function-
rfeerdc reeds Zondagmiddag.
BERICHT VOOR
EVACUEES
Aan de geëvacueerden, die on
derdak hebben gekregen wordt
verzocht, per briefkaart aan hun
naaste familieleden te berichten
op welk adres zij zyn onderge
bracht. Informaties over ge-
evacueerden moeten uitsluitend
worden ingewonnen b het Neder-
landschc Roode Kruis, Prinsesse-
gracht 27 in Den Haag.
Men kan deze informaties
niet meer betrekken bij de rijks
inspectie der bcvolkingsregiatei
Numansdorp behoort tot een
van de zwaars! geteisterde ge
meenten. De tonelen, die zich hier
hebben afgespeeld, (oen het water
met woest geweld bezit van do ge
meente nam, zyn hartverscheu
rend. De ene dijk na de andere be- J
gaf liet en de wilde stroom ver
woestte, wat hij op zijn weg tegen
kwam. Het water kwam op vele
plaatsen overrompelend snel, aan
welke omstandigheid ook het gro
te aantal doden, «lat Numansdorp
betreurt, namelijk 67, is te wyten.
Reeds om even na één uur was
burgemeester De Zeeuw aan de
dijk-, waar hij met vele anderen de
onrustbarende stijging van het
water waarnam. De burgemeester
reed daarna cle dyk af in de rich
ting van de rrjkshaven en zag toen.
dai de Molenpolder tussen de
rijkshaven cn dc gemeentehaven,
was volgelopen, wat op een dijk
doorbraak wees. Even later zag
hij. dat ook de Torensteepolder
langs de weg naar het fort was
volgelopen. Om hall' zes begaf de
heer De Zeeuw zich met zyn t weo
zonen naar De Schuring om te on
derzoeken of daar mensen in nood
waren. Aan De Schuring stonden
veel mensen op de dijk by hel ge-
maal en smeekte om hulp. Toen
de burgemeester terug reed om
hulp te halen, moest hij reeds na
ongeveer 500 meter stoppen, omdat
het water zo geweldig over de dijk
stroomde. Het water had toen op
de dyk al een hoogte van 30 -10
centimeter.
De auto werd bestormd door
mensen, die wilden vluchten. Vier
kinderen werden in cle auto geno
men. terwijl een man en een vrouw
in waanzinnige angst op de mo
torkap sprongen. De auto kon
echter niet ver meer komen, om
dat hij van de dijk dreigde te ge
raken De beide zoons van de bur
gemeester namen een kind onder
hun hoede en gingen te voet ver
der door het water. De burge
meester achtte hen verloren, maar
met inspanning van alle krachten
is het hun toch gelukt liet dorp
te bereiken.
Ondertussen kroop de burge
meester met enkele mannen, een
vrouw en drie kinderen op het dak
van een schuur, die aan de dijk
stond. Zc maakten een gat lh het
dak en kwamen zodoende op de
strozolder. Twee uren verbleven
ze daar in grote angst, dat de
schuur zou instorten. Dat. gebeur
de gelukkig niet. Toen zij later
naar buiten kwamen, bleek de au
to onklaar te zyn en werd met een
tractor weggesleept.
Op het dorp gekomen, bleek de
onrust daar ook groot te zijn. Het
water was de binnenpolders inge
drongen en later bleek, dat in de
slaper dyk tussen Numansdorp
Strijen ter hoogte van De Schu
ring een gat van 150 meter was
geslagen. Inmiddels was er alarm
gemaakt, 's Morgens om negen
uur half tien stroomde hel. water
het dorp binnen. Hals over kop
moesten do bewoners vluchten,
met niet meer dan men aan zijn
lijf had.-
De buitendijk bij het Hoge Zand
werd over een lengte van ander
half a twee kilometer weggesla
gen. Door de enorm sterke stroom
van de vloed werden naar schat
ting' 40 a 50 huizen aan de Korte
en cle Lange Boomweg kapotge-
beukt. Vermoedelijk bevinden zich
onder het puin vele lijken. Enige
lyken werden reeds geborgen. De
burgemeester rekent er op Zater
dag de beschikking over drie gro
te amphibïevoertuigea te verkrij
gen. waarmee men eveneens zal
trscl.len lijken te bergen. Van
het gezin Rusthoven, dat uit tien
personen bestond heeft slechts een
jongen cle ramp overleefd. Konin
gin Juliana heeft Maandag een
bezoek aan Numansdorp gebracht.
Aanvankelijk bleven er drie
hondei personen in Numansdorp
achter, die niet evacueerden. Van
uit Klaaswaal heeft men deze
mensen van voedsel en drinkwa
ter voorzien. De vrachtrijder A.
van Soest in Klaaswaal is dag en
nacht met zijn wagens in de weer
geweest om transporten naar Nu
mansdorp te brengen.
Itr wordt Iiat'd
gewerkt
Ondertussen zit men in Nu-
m.i.nsdorp niet bij de pakken neer.
Er wordt gewerkt op een wijze,
die bewondering afdwingt. Uiter
aard vragen in cle eerste plaats de
dijken de aandacht. In de Scliu-
ringsedijk trof men behalve twee
grote gaten van 150 en 30 meter
vele afbrokkelingen aan. die tot
op de helft van het rijvlak liepen.
De laatsten zyn nu gerepareerd
Ook is men er reeds mee begon
nen het grote gat vol te storten.
Ook voor het herstel van cle grote
vernielingen aan cle buitendijk bij
de Ambachtsheerlijkheid. zyn
I reeds maatregelen getroffen. De
reparaties komen bijna neer op
I het leggen van een geheel nieuwe
1 dijk. Bovendien worden de wc k-
zaamheden bemoeilijkt dooi.iat
I aan beide zijden van de dijk water
staat. Men wil trachten draglines
bij het werk in te schakelen. Van
de vier ducks (grote amphibie-
voertuigen), die er bij het Neder
landse leger zijn. heeft burge
meester De Zeeuw er op twee be
slag weten te leggen. Men kan
met deze voertuigen ongeveer 60
personen vervoeren en er boven
dien nog een stuk of zeven houten
wagens achter hangen. De ducks
varen af en aan om de verbinding
te onderhouden tussen het droge
gebied en Numansdorp.
Zoals boven reeds werd gezegd,
is de' bevolking-in grote haast
moeten vluchten. Byna iedereen is
daarom benieuwd hoe liet er met
zijn bezittingen bij staat en velen
willen daarom een bezoek aan het
dorp brengen. Het is begrijpelijk,
dat de overheid niet soepel kan
zijn bij het geven van toestem
ming daarvoor.
Mede met het oog op de oog
sten, hoopt men net land weer zo
spoedig mogelijk droog te hebben,
maar ook wanneer het water ver
dwenen zal zyn, za! de bevolking
geen vergunning krijgen om zich
i weer in Numansdorp te vestigen,
zolang cle toestand van de dijken
niet. geheel in orde is. Er worden
maat regelen getroffen om liet og
droge graan te bergen. Het nat
geworden graan zal zo spoedig
mogelijk naar drogerijen worden
gezonden. De aardappelen in dc
putten moeten worden afgeschre
ven.
Vol enthousiasme is burgemees
ter De Zeeuw over de grootse wij
ze. waa.op hulp wordt verleend.
Als noodsecretarie voor het dro
ge gebied van Numansdorp is een
1 lokaal in de lagere school aan cle
Middelsluis ingericht, tel, 198.
Voor het overstroomde deel van
de gemeente bevindt zich cle se
cretarie in het Schippershuis, tel.
|17.