NIEUWSBLAD
Ernsti
ige ramp
trof
onze en andere eilanden
VOOR DE HOEKSCHE WAARD EN USELMONDE
WATERSNOOD EN
Waterschap
AAN DE LEZERS
Verschijnt Maandag, Woensdag en Vrijdag
^ABONNEMENTSPRIJS 2.75 PER 3 MAANDEN,
ADVERTENTIES 17 CENT PER MILLIMETER.
76e Jaarg. No. 8294 Zaterdag 7 Febr. '53
Uitgave: N.V. voorheen Firma W. HOOGWERF Ajs.
Oud-Beijerland Molendijk 10 Postrek. 17807.
TeL Redactie No. S30 (b. g. z. No. 5
Hoofdredacteur: W. P. J. GOOSENS, Oud-Beijerland Directeur: J. VERHAGEN Jz.f Oud-Beijerland
Tel. Directie en Administratie Na 3 (b. g. g. No. 51)
Toen Zaterdagavond kort na
het avondtij bij hel Waterschaps
bestuur cle telegrafische waar
schuwing binnen kwam voor ge
vaarlijk hoog water werd de
waakzaamheid die reeds in de
middag was opgewekt gehand
haafd en verscherpt. Het feit, dat
s avonds om negen uur, dus ter
wijl de eb reeds moest zijn inge
treden hel water steeg in plaats
van te vallen, werd in water-
schapskringen als zeer verontrus
tend beschouwd en terwijl het'
overgrote deel der bevolking zich
nog niet van gevaren bewust was,
werden reeds de maatregelen ge
troffen. die in de gegeven om
standigheden waren vereist, zodat
te ongeveer één uur in de nacht
over het gehele eiland de kerin
gen waren geplaatst, de sluizen
waren versterkt en voorlopige
stappen waren genomen, die zeer
zeker afdoende zouden zijn geble
ken, ware het niet, dat het water
ten slotte een hoogte bereikte, die
in eeuwen niet was gekend en die
redelijker wijze niet was te voor
zien. Reeds om ongeveer twee uur
was het water bij de Barendrecht-
se brug reeds zover gestegen, dat
de weg moest worden afgesloten
en dc wegverbinding tussen het
eiland en IJsselmonde afgesneden
werd. Om kwart over drie noteer
de men te Strijensas reeds een
hoogte van 3.70 meter. Kort te
voren waren reeds de burgerlijke
autoriteiten gewaarschuwd, zodat
weldra in het gehele eiland de
alarmerende ontwikkeling bekend
was. Het' water bleef wassen en
bereikte spoedig een ongekend
hoge stand, zodat het op sommige
plaatsen over de dijken stroomde.
Het langs de binnenzijde van de
dijken naar beneden stromende
water bracht vaak ernstige be
schadigingen aan de binnentaluds
toe en op tal van plaatsen moest
dc hoofwaterkering bezwijken. Er
ontstonden gaten, die, door het
binnenkomende water verwijd,
V! ik ruime toegangswegen boden
aan do erfvijand.
Toen het Zondagmorgen en licht
was geworden was het eiland, dat
welvarend en gerust de nacht was
ingegaan, herschapen in een voor
een groot deel verwoest land,
waarin tallozen huis, haard, have
en goederen hadden verloren en
tientallen het leven hadden inge
boet.
Een spoedvergadering werd te
gen Zondagmorgen tien uur te
Klaaswaal belegd door de dijk
graaf van het Waterschap, de
heer L. I. Overwater, waar met de
dijkraden tal van burgelijke be
stuurders aanwezig waren, en in
het kort de schade aan de dijken
werd geïnventariseerd.
Het bleek, dat de hoofdwaterke
ring op ongeveer 35 plaatsen was
doorbroken en dat tenslotte van
het eiland waren droog gebleven
de polders Oud-Beijerland, Nieuw.
Beyerland, Oud-Piershil, Klein
Zmd-Beyerland, Klein Cromstrijen
Het Westmaas-Nieuwland, Het
Munnikenland van Westmaas en
Sint Anthonypolder. Daarnaast
hadden Groot Zuid-Beijerland,
Groot- en Nieuw-Cromstryen,
Moerkerken en het Oudeland van
Strijen en Oud-Bonaventura last
van overtollig water dat uit nabu
rige geinundeerde polders door
kwel of lekkages doorsijpelde, ter
wijl het gehele gebied langs Oost
en Zuidkant volkomen was over
stroomd, evenals de polder Klem-
Piershil in het Westen.
In die vergadering is toen na
"n korte bespreking de samenwer
king tussen Waterschap en Bui-
gelijke Overheid bepaald, en zijn
dc Laken verdeeld. Deze samen
werking' heeft in de volgende djt-
gen tot een efficiënte activiteit
geleid. Het Waterschap koos ajs
centrale post de bovenzaal van hit
Wapen van Holland te Klaaswaal,
terwijl Oud-Beijerlar.ds burge
meester. de heer S. Hammer méjt
zijn staf. residerend in het raad
huis te Oud-Beijerland het cenlra'-
ls punt van de burgelijke werk
zaamheden zou dirigeren. Van
veel nut bleek dat met het behoud
van Oud-Beijerland, de haven als
invoerplaats van materialen en
arbeidskrachten kon blijven func
tioneren.
Het Waterschap heeft zich in de
eerste dagen rekenschap gegeven
van de grote waarde van het be
houd der met geïnundeerde poldei
en richtte zich in zijn werk in dc
eerste plaats op de verdediging
daarvan. Bedreigd waren nog
steeds de polders Moerkerken,
waar de Blaaksedijlc de zware
taak van waterkering vervulde, in
het Oudeland van Strijen, dat
slechts door de Oud-Bonaventurn-
sedyk beschermd werd tegen de
watermassa, die de gehele polder
Nieuw-Bonaventura bedekte.
Ook Groot Zuid-Beijerland had
het nog zwaar en veel inspanning,
arbeid en waarzaamheid moest
worden betoond en geleverd om
de de dorpssluis te Zuid-Beijer
land en het zogenaamde Zwarte
Sluisje te behouden, terwijl daar
naast de dijk, lopende van Nieuw-
Beijerland tot de Oosthoek (het
Blindehuisje) angstvalig werd be
waakt, opdat Nieuw-Beijerland
niet door de achterdeur zou wor
den overstroomd en al de inspan
ning, die het behoud van de Spui-
dijk had gevorderd, niet vruchte
loos zou blijken. Daarnaast had
het Waterschap de taak, de ver
binding met de geïsoleerde gebie
den te herstellen. Goudswaard lag
afgesneden, 's-Gravendeel was on
bereikbaar en ook met Stnjensas
was de communicatie verbroken.
De gevechten met de elemen
ten, die geleverd zijn om het be
houd der binnendijken, die door de
omstandigheden de te zware taak
van hoofdwaterkeringen kregen
te vervullen zyn van historische
betekenis.
Toen, na enkele dagen de erg
ste gevaren, zij het dan ook voor
lopig, waren bezworen zag het
Waterschap zich geplaatst voor
een lange ry van talten: het ver
wijderen van het inundatiewater,
het herstellen van binnendijken en
buitenkaden, daar waar het ge
vaar van het ogenblik zulks eis
te en niet het minst het sluiten
van de doorbroken hoofdwaterke
ring.
In deze taken mag het Water
schap zich gelukkig prijzen dat de
Provinciale Waterstaat onmiddel
lijk een staf van technici te zijner
beschikking heeft gesteld. Al
spoedig arriveerden de heren ir.
Hanskamp en de heer ir. Van
Crefeld, bijgestaan door techni
sche hoofdambtenaren te Klaas
waal en in overleg met Dijkgraaf
en Dijkraden is een plan opge
steld. Van primair belang werden
geacht: het dichten van het gat
tussen de Noordpolder van Piens-
hil en Klein Piorshi!, dat dc be
rt neiging ua.. Nitu-,.jcnarid
zou afwenden, het dichten van de
gaten aan de Noordzijde van de
lijn Put'tershoek-'s-Gravendeel, om
te voorkomen dat het af te voeren
inundatiewater uit Nieuw Bona-
ventura weer zou binnenvloeien,
het zoeken van een weg naar
Goudswaard en de droogmaking
van de Zomerlanden, opdat de
wegverbinding naar de Baren-
drecht'se brug weer vry zal ko
men.
Inmiddels zyn de gaten in
hoofdwaterkering stuk voor stuk
vei-kend en hoewel zij vaak moei
lijk bereikbaar waren, beschikte
de technische staf al spoedig over
de nodige gegevens van de breu
ken in de dijken. Hulpmiddelen
werden aangetrokken. Er werd
besloten tot" definitief herstel van
het ongebroken, doch zwaar ge-
De schade, die de stormvloed ook aan ons bedrijf heeft aange
richt. noodzaken ons tot enige beperking in dc verschijnings
frequentie. Wij zijn thans weer zover, dat wij de lezers een ge-
i drukte krant kunnen aanbieden, waarin het nieuws over dc ge-
Een wel buitengewoon ernstige ramp Heeft ons verschijningsgebied getroffen. De
Hoeksche Waard, Putten, IJselmonde en het Eiland van Dordrecht, géén van deze
eilanden, waar ons blad verschijnt, is ontkomen aan de rampzalige gevolgen van de
stormvloed, die in de nacht van Zaterdag op Zondag j.l. de Nederlandse kust en
dijken heeft besprongen. Putten is voor tachtig procent overstroomd, de Hoek
sche Waard is ongeveer even ernstig getroffen, het eilanden van Dordrecht heeft j beurtenissen tijdens de stormvloed op beknopte wijze is ver
zijn tol aan het geweld van water en wind betaald en ook IJselmonde heeft zijn werkt.
leed te dragen. Geen van dezjs eilanden is zonder slachtoffers, terwijl de mate- 'j zjjn cr on-sf[an bewust, dat wij m ons overwicht met gejee
riole schade, die is aangericht, niet te becijferen is. Duizenden hectaren staan ^/cnr. het aZ^Tvan medewerkersTcoZspondZ
onder water, boerderi|en, huizen en tabrieken zi|n overstroomd of geheel weg- tcn Vr„wcl geheel is uitgevallen. Dit had tot gevolg, dat al het
gevaagd, onze dijken zijn op vele plaatsen doorbroken, duizenden stuks vee gin- nieuws uit de omgeving van rcdacticwege moest worden ver
gen verloren, kortom onze voorheen zo welvarende streek is thans een toonbeeld zorgd. Wij hebben bij ons werk in de eerste plaats gestreefd
van ellende. - i naar historische juistheid en minder naar gezwollen formulerin-
Elders ïn dit blad vindt men een overzicht van de stand van zaken in vele van j #e" vfn fc,ten ie niet gecontroleerd zijn. Waar wij nwt geheel
til i> i -I i i vollediq zijn. roepen wij de clementie in van onze lezers. Unze
de gemeenten, waar ons blad wordt gelezen, terwijl een beknopTe samenvatting gegevens steunen vooral op feiten die wij van burgemeesters
is gegeven van de gebeurtenissen in streken, die minstens zo zwaar of nog zwaar- dijkgraaf, dijkraden enz. hebben verkregen. Deze personen ont-
der zijn getroffen dan onze streek. De overzichten zijn beknopt, maar wij hebben breekt het begrijpelijkerwijs aan tijd om ons geruime tijd te
gestreefd naar historische juistheid, in de hoop, daarmee onze lezers een dienst te woord te staan. Wij hopen echter, dat dc lezers zullen willen
bewiizen aannemen, dat zij en wij ons best hebben gedaan om onze abon-
\a/"*i ll i j j i l x l i l i"i j x"j nees nieuws voor te zetten, dat betrouwbaar is.
Wi, hebben vele doden te betreuren, maar wi, hebben er nauwl.jks de t.|d/n dit nummer uirxdt de /e-ef een foto-pagina van beelden elders
voor, omdat de arbeid om te voorkomen, dat er nog meer slachtoffers vallen, on- uit hct land. pe gebrckkigc communicatie-middelen maakten het
ze volle persoonlijkheid en al onze aandacht opeist. Er wordt in onze omgeving ons totdusverre onmogelijk foto's uit eigen omgeving in ons blad
niet versaagd. Er wordt weer hard gewerkt aan het herstel van onze dijken, op- mee te nemen. Wij wachten daarmee tot volgende week. Dan
dat wij weer sterk zijn als de waterwolf een nieuv/e aanval oo ons doet. Wij heb- "iWoerig foto-materiaal voorzetten van de
i j x i i i I J j l *J schade, die de stormvloed in onze omgeving heeft aangericht.
ben in de atge open dagen kunnen constateren hoe er door de leiders in ons ge- °,,n„
r - i I In een van onze volgende nummers zullen wij een kaart opne-
troffen gebied wordt aangepakt om erger te voorkomen en w«| kunnen onze mcn iraann IVIJ een overzicht zullen geven van dc JUISTE
medebewoners verzekeren, dat de leiding in goede handen is. Wij van onze kant stand van zaken bij de overstroming in de Hoeksche Waard.
zullen ons uiterste best doen om in de komende weken de lezers op de hoogte ie Dc beperkingen, die de omstandigheden ons opleggen duingen
houden van aile feiten, die belangrijk zijn en in verband staan met de vorderingen ons volgende week ons blad alleen op Dinsdag^ en Vrijdag te
bij het herstelwerk. Wij doen dat onder het devies: ende desespereert niet! Welk
devies wij onze lezers als richtsnoer in deze moeilijke dagen willen voorhouden.
havende dyksdeel, van Piershil tot
OudBeijerland en inmiddels is als
gevaarlijkste afslag van de Spui-
dyk -(bij de Brede Hoek) reeds
hersteld. Opgedragen is de defi
nitieve herstelling van dc dyk van
Klein Piershil en van de Oud-
Beijeriandsedyk, Bossendyk tot
Heinenoord. Ten aanzien van de
doorbraken in de Nicuwendyk is
Vrijdagavond opdracht verleend
dedijke hoof dwa terkering van
Cromstrijen. Er zijn onderhande
lingen lopende, die zeer snel hun
beslag zullen krijgen, betreffende
het definitieve herstel van de
hoofdwaterkering strekkende van
Puttershock Oostwaarts naar
's-Gravendeel zuidwaarts langs de
Kil en dan weer Westwaarts
langs de Zuidkant aansluitende op
de werken langs het Hogezand.
Daarnaast heeft de drooglegging
van Nieuw Bonaventura de voile
aandacht. Gisterenavond zou de
Ahoy,. de grote zandzuiger, be
kend door zijn werk aan de mond
van de Nieuwe Waterweg bij de
Faustus, voor het Lorregat te
Puttershoek aankomen om daar
de capaciteit van de afwatering
met de reeds aanwezige pompin-
stallaties te verhogen tot 1000
m3 per minuut.
Zo wordt met man en macht ge
werkt in een snel tempo om te be
houden wat gespaard is en terug
te winnen wat verloren dreigde te
gaan. Bestuurders en leiders zyn
dag en nacht in de weer. Zy hou
den iedere avond besprekingen,
waarin de feiten van de dag on
der het oog gezidn worden en on
vermoeid en c^ordroten wjjden
n oen gjoto aannemersnmat- aP,>n zi.i-■ah1:. Van bet
I-U -c-vénak v. dc Zui- werk van iedere dag wordt wei-
het eind der besprekingen een sa
menvatting gegeven, die ter ken
nis van de Commissaris der Ko
ningin wordt gebracht. Zij vormen
a.h.w. een kort dagboek, waar
van de inhoud, wat dc laatste da-
rgen betreft, als volgt luidt:
..Aan Commissaris der Koningin
Prov. Zuid-Holland te 's-Graven-
hage."
Verslag toestand Hoeksche
Waard Woensdagavond 7 uur.
Dijk van Oud-Beijerland via
Heiner.oord-BIaakschedijk tot Put
tershoek toestand aanmerkelijk
verbeterd door afloop van water
in Zomerlanden.
Dijk Puttershock-Maasdam in
houdbare staat.
Oud-Bonaventurasedijk van Maas
dam tot Strijen blyft zeer critiek.
doen verschijnen. In de daarop volgende iveek hopen wij onze
normale frequentie van driemaal per week weer te kunnen be
reiken.
Wij verzoeken onze medewerkers en correspondenten zich weer
Anipritaancp liivin 'nct ons verbinding te stellen, terwijl wij onze geëvacueerde
nilltfilKadllM; lllllj» abonnecs dringend aanraden hun adresverandcring aan ons
HM. de Koningin heeft met een door tc geven.
vertegenwoordiger van het A me-
rikaansc ministerie van Buiten
landse Zaken een onderhoud ge
had. waaruit gebleken is. dat men
m Washington als vaststaand
aanneemt, dat in ons land, om de
schade, aangericht door. de 'water-
3RT9d l" n-xneierei), jen. bedrag
vail ruim f 850.000.008.aange
wend mag worden uit het tegen-
waardenfonds van de M. S. A.
De grootste zorg is de hoge water
stand in Nieuw-Bonaventura. Al
le middelen worden beraamd tot
verlaging van bedoeld water. Ter
voorkoming van meer vloedwater
in Nieuw-Bonaventura zuilen wor
den gedicht de dijk van Groot Ko
ninkrijk, dc kade van de Zorner-
polder voor het Hoekse Nieuwland
en de dyk tussen Strijen en 's-Gra
vendeel. Grote pompen zijn verder
dringend nodig tot afmaiing van
het water in Nieuw-Bonaventura
tot behoud van het gebied Oudc-
land. Moerkerken en Oud-Heine-
noord.
Overigens toestand ongewijzigd.
Aanvang is of wordt gemaakt
met:
le. dichting Schenkeldijk tussen
Eer.drachtspolder en N
manspolder;
2e. het met stalen damwand af-
hijen van de in zorgelijke staat
verkerende dorpssluis tc Zuid.
Beijerland;
3e. hét dichten vari het gat in de
dijk van Klein-Piershil;
•ie. het dichten van de gaten in
dc Schuringsedijk^
Met berging en afvoer van le
vend en dood vee wordt verder
voortgegaan.
Burgemeesters en
Waterschapsbestuurders
in Hoeksche Waard,
Klaaswaal, 4 Febr. 1953, 22.15
..Aan Commissaris der Konin
gin Prov. Z.-H. te 's-Grav."
Verslag toestand Hoeksche
Waard op Donderdagavond 7 uur.
Dijk Oud-Beijerland-Heinenoord
-Puttershoek toestand bevredi
gend. De omstandigheden voor de
dijk Puttershoek-Maasdam-Strrjen
vrijwel ongewijzigd. Thans wordt
echter bij Puttershoek -400 ro3 per
min. uit Nw.-Bonaventura ge
pompt- Gehoopt wordt dat binnen
2 dagen Nw.-Bonaventura van het
buitenwater wordt gescheiden
dooi het tot koog-waterlijn dich
ten dijk Groot-Koninkrijk en kade
zomerpoldcr voor HoeKsche
Nieuwland. Dijk tussen Strijen en
's-Gravendeel thans dicht.
Inundatie-water uit Numans-
polder, Eendragtspolder en O.- en
W.-Zomerlanden loopt verder
goed af.
Door slechte wegverbinding
dreigt Goudswaard geïsoleerd te
worden. Waterstaatkundig geeft
dit geen gevaar.
Besloten tot uitvoering van:
a. het aanbrengen van hevel-
'installaties tot het watervrij ma
ken en houden van de polders
Groot- en Klein Zuid-Beijerland,
Klein Cromstrijen en Moerkerken; -
b. het dichter, van de kade der
gorzen voor Zomerlanden tenein
de te trachten wegverbinding met
Rotterdam over Barend rechtse-
brug tot stand te brengen, temeer
daar verbinding over Hekelingen
en Spijkenisse dreigt uit tc v. '.-
len:
c. bemaling van Groot Crr
stryen op Numanspold ;r
hulpgemaal:
d het leggen van kaden in i-
ten dijk Hogezandsepokl en
Westerse-polder onder Numa s-
dorp;
Ondervinden veel hulp van In
genieurs en verdere ambtenaren
prov. waterstaat. Ir. Hanskamp
hedenavond verzocht op' to treden
als hoofd technische dienst wa
terstaat. Op burgerlijk terrein
gaat alles naar wens- Practisch
alle gemeenten beschikken over
electrische stroom en telefoon
en of telegrafische verbindingen.
Burgemeesters en
waterschapsbestuurders
in Hoeksche Waard,
Klaaswaal, 5 Febr. 1953, 22'- uur
Vrijdagavond is er geen commu
niqué opgesteld.
EVACUATIE NAGE^OzG
VOLTOOID
He: wegvoeren van de zich In
dadelijke nood bevinder.de p:rso-
nen uit de geteisterde gebieden is
nagenoeg voltooid. De toestand
brengt echter wel mede. dal nog
velen deze gebieden zuljen moeten
vt rlaten. doch voor dezen bestaat
geen direct gevaar. De aandacht
zal nu voor het grootste gedeelte
moeten worden geconcentreerd op
h?i hersteiwerk. het dichte;: van
de gaten in de dijken op de ge-
vaarbjke plaatsen. Op tal van
plaatsen is men daarmee al druk
bezig.
Twee paarden ergons op ccn weg
op "t/alehcIiisnldden van de
vloed, verlaten en waarschijnlijk
verloren. Deze opname werd uit
Je lucht gemaakt fluor een Engelse
f*iIngraaf. met een vliegtuig
uk 1.011.0.1 voor een vlucht over
Walcheren was >pgestegen.
(Luchtfoto A.N.P.)
