Onbekend, hoevelen geen
signalen kunnen geven
BULLETIN
Vele vissers gaan weer naar huis
't Blijft goed
gaan bij
Poortvliet
„Fairsea"brengt
emigranten
terug naar huis
HELICOPTERES DOEN
ONSCHATBAAR WERK
Nu: zoeken
in huizen
Laatste Bulletin77
appèl
Samenwerking van zon en
maan, wind en zee,
leiden tot stormvloed
Zonnehal wordt
gerestaureerd
Aangespoelde goederen
toegeëigend: zes
maanden gevangenisstraf
Dit jaar toch
oogst in deel
van noodgebied
Slot van
tragische
vlucht
Weer 'spionnen'
gearresteerd
in Rusland
Adenauer naar
Washington
Voorrang voor emigranten
uit het rampgebied
HET VRIJE VOLK
ZATERDAG 7 FEBRUARI 1953
PAGINA 7
Op Goeree Overflakkee
tracht met het leven weer in nor
male banen te leiden. Zodra dit
enigermate lukt. zal begonnen wor
den met het herstel van de binnen
dijken. Wanneer dit in snel tempo
lukt, zal men over deze dijken het
materiaal kunnen aanvoeren voor de
dichting van de ongeveer zestig
gaten in de buitendijken van dit
eiland.
Het allereerst zal men dan begin
nen aan het dichten van het grote,
gevaarlijke gat in de dijk bij Oude
Ton ge. Daarna zal men de breuk
in het waterleidingnet te Stellen
dam herstellen.
Het dode vee is uit de stallen ge
haald. Middelhar nis heeft vol
doende voorraden.
De geruchten, welke de ronde
deden, dat bij het „droppen" van
zandzakken boven Poortvliet op
Tholen slachtoffers zouden zijn
gevallen, zijn onjuist. Er is slechts
enige materiële schade aangericht.
Dankbare inwoners
De inwoners van Poortvliet zijn
Uitermate dankbaar, dat de vliegers
onder uiterst moeilijke omstandig
heden er was geen verlichting
van het terrein hulp kwamen bie
den. Levensmiddelenpakketten wer
den afgeworpen en enkele daarvan
kwamen midden in het dorp terecht,
op de daken van huizen.
De stemming in Poortvliet is thans
hoopvol. Voor het eerst sinds het
begin van de ramp is geen nieuw
water binengclopen. Twee gaten in
de buitendijken zijn dicht en één
van de twee gaten in de binnendijk
is hersteld.
Op het hooggelegen deel van
Poortvliet rondom het stadhuis ging
een hoera op onder de ongeveer 1500
aanweizgen,. toen gisteravond laat
dit resultaat bekendgemaakt werd.
St. Ann al and is weer droog.
De meeste inwoners zijn hier terug
gekeerd, maar sommigen kunnen
hun woningen nog niet bereiken.
(Van onze parlementsredactie)
Het emigrantenschip „Fairsea"
zal omstreeks half Februari uit Aus-
stralië in Amsterdam aankomen. Aan
boord bevinden zich verschillende
Nederlanders, die korter of langer
tijd geleden als emigrant naar Aus-
stralië waren vertrokken.
Van bevoegde zijde in Den Haag
deelde men ons mede, dat het hier
gaat om 17 gevallen, in totaal 51
personen omvattend. Vijf en twintig
van deze emigranten, onder wie dus
ook een aantal kinderen, zijn korter
dan een half jaar in Australië ge
weest.
Een onderzoek heeft aan het licht
gebracht, dat in veel gevallen heim
wee vooral van de vrouw een
belangrijke rol in de mislukking van
de emigratie heeft gespeeld.
(Van een speciale verslaggever)
HET WAS BOVEN SCHOUWEN. We zagen een verlaten
hofstede midde,n in het water en we daalden voor alle zekerheid.
We moesten boven het water blijven hangen en toen lieten we
een kabel van de helicoptère zakken.
Er kwam een vrouw van zestig jaar te voorschijn en die hesen
wij op. We brachten haar naar Burgh. Toen hoorden we, dat
er nog tien andere mensen in huizen zaten en we gingen terug.
Maar zij wilden niet mee. Ze wilden bij de paarden blijven, die
nog leefden.
van geneesmiddelen, water en voed
sel op tientallen punten.
Amerikanen komen een beetje ont
hutst terug van ergens op Tholen.
Men had er van alle levensmiddelen
genoeg. Dan verder naar Zierikzee om
ze naar een dokter te brengen. Dan
de burgemeester halen hier, een wa
terstaatingenieur brengen daar. éva-
cué's vervoeren.
De lijst is eindeloos en de helicop-
tères zijn onschatbaar. En als wij bij
het invallen van de duisternis per Pi-
per Cup terugkeren van de vlucht boven
het afschuwelijk verminkte Stavenis-
se. waar juist, een schip met maca
bere kisten binnenvoer, ontmoeten
we ook de S 11. die is uitgezonden
de Nederlandse helicoptère te
zoeken.
Zulke mensen zitten er meer. Lui
tenant ter zee Schwartz, comman
dant van de enige Nederlandse heli
coptère. trekt zijn jas vast aan, ter
wijl we hem vragen of het redding-
werk uit alleenstaande huizen in het
overstroomde land nu voltooid mag
worden geacht.
Hij heeft niet veel tijd. „Mensen
on daken zijn er niet meer", vertelt
hij. „Althans niet voor zover wc kun
nen zien. Maar wat wij niet weten,
is hoeveel zieken, kinderen en oude
mensen, die geen signalen kunnen
geven zich n'og in die huizen bevin
den."
„Om die op te sporen dalen we
vlak boven het water om door de
ramen naar binnen te kijken." En
dat is dan iets dergelijks als hetgeen
we horen van alle. piloten op de heli-
coptère-basis Woensdrecht.
Inspectie in huizen
De vreemdste verhalen, zoals dat
van een Engelse piloot, die vertelde
over een waarnemer, die als bij in
tuïtie ergens een woning in het wa
ter uitzocht om te inspecteren.
De waarnemer klom langs de
kabel op het dak en doorzocht
het huis. Op de zolder zat een
kind van omstreeks vijf jaar, om
ringd door flessen melk en an
dere levensmiddelen. Waar was
het? Ergens op Duiveland, zegt
de piloot. Het kind is gered en de
•rest.is onbelangrijk.
3Iaar het zoeken in huizen, welk
een tijdrovend werk dit ook zij, be
hoort voortaan tot de taak der heli-
'coptère-hemanningen. Want nog
steeds bromt cn gonst Woensdrecht
van activiteit. Papieren voor forma
liteiten worden niet verspild. Men
vliegt er.
Het helicoptèrepark is zo uitge
breid en toont zo veel verschillende
modellen als waarschijnlijk nog ner
gens in Europa is vertoond. Engelse,
Amerikaanse, Belgische en Neder
landse toestellen zwermen uit en
thuis met de meest uiteenlopende
opdrachten.
Programma
Neejn het Vrijdagochtendprogram
ma. Verkenning boven Overflakkee.
Of dringend nodige evacuatie van
driehonderd mensen per boot. of per
vliegtuig moest gebeuren: dropping
Taak van één dag
Het toestel was te laat. Enkele mi
nuten later landt het echter en dan
vertelt luitenant ter zee Schwartz
over zijn dagtaak van Vrijdag:
Zuurstof en medicijnen gebracht
naar Haamstede voor een operatie,
dokter vervoerd naar Woensdrecht,
vandaar naar Den Haag om de com
missaris der Koningin te brengen
naar de Hoeksche Waard, inspectie
van de Goudse Waard (geen doden),
naar 's-Gravendeel (eindelijk eens
warm eten vroegen ze daar), naar
Oud-Beijerland (geïsoleerd, maar
goed; de HBS is voortreffelijk inge
richt als eetcentrum en paskamer,
leerlingen helpen), dan naar Strijen
(men was bezig de lichamen van
honderd aangespoelde mensen te
identificeren), naar Numansdorn (de
eerste man die de helicoptère na
derde vroeg: „Weet u dat er een
God bestaat?" Hij gaf ons een trac-
taatje), en verder naar Ypenburg
en dan weer naar Woensdrecht. Zo
ongeveer was de taak van Vrijdag
voor die éne helicoptère.
En in het donker van deze avond
stijgen de machines alweer op: drop
ping op Poortvliet en Ooltgensplaat.
Vandaag zullen ze opnieuw droppen,
opnieuw verkennen, opnieuw mensen
weghalen en dijkbreuken opsporen.
Onschatbaar werk.
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE
RAADGEVINGEN
VOOR DE BURGERIJ
aan de naastenliefde
SCHOUWEN-DUIVELAND
geheel betrokken bij de
overstromingsramp
Het aaiital slachtoffers nog niet bekend
I
De dag nadat viervijfde van Schou-
wen-Dulveiand onderwater verdwe
nen was, slaagde de „Zierikzeesche
Nieuwsbode" er nog in een krantje
in bulletinvorm uit te geven.
Het bevatte raadgevingen voor de
bevolking („Zuinig met drinkwa
ter!"), een mededeling van de burge
meester, dat tegen hamsteren en
plunderen streng zou worden opgetre
den, nieuws uit de rest van het ramp
gebied en „droog" Nederland, en een
mededeling dat evacuatie overwogen
werd.
Op de achterkant van het blaadje,
dat nog geen kwart van een gewone
krantenpagina groot is, werd vermeld,
dat. het radios union te Westerschou-
wen er eindelijk in geslaagd was, een
bericht over de toestand op het eiland
aan de buitenwereld te doen toeko
men. Dit, en het feit. dat rondcirke
lende vliegtuigen werden waargeno
men, gaf de redactie de moed te voor
spellen aan de radeloze bevolking, dat
er nu wel spoedig hulp op zou komen
dagen.,.
Onder deze omstandigheden een
kleine krant te doen verschijnen, die
in alle rust vele waardevolle mede-
Dank zij de geslaagde inzamelings
actie van de Stichting voor Zon en
Vrijheid kan zeer spoedig worden
begonnen met het herstel van de
grote Zonnehal in Vierhouten. Het
voorbereidende werk is reeds begon
nen en vóór het Pinksterfeest zal de
Zonnehal geheel gerestaureerd zijn.
Ook op de terreinen rond de Paas-
heuvel en het Rode Valkennest
wordt op het ogenblik met man en
macht gewerkt. De gebouwen wor
den opnieuw in de verf gezet en de
terreinen worden in gereedheid ge
bracht, voor het zomerseizoen. Ook
het Meenthuis wordt opgeknapt.
Verscheidene organisaties komen
deze zomer met grote groepen naar
Vierhouten. Ook zullen weer de be
kende familie- en gezinskampen
worden gehouden.
De veiligheidsorganen van de
Sowjet-Unie hebben drie personen
gearresteerd, die van spionnage tegen
de staat worden verdacht, zo heeft
„Prawda" medegedeeld. Een hun
ner zou zijn opgeleid door de Ame
rikaanse inlichtingendienst en na~r
Russisch grondgebied zijn gezonden.
(Van onze weerkundige
medewerker)
Al sinds onheuglijke tijden wor
den de kusten van de Lage Landen
aan de Noordzee bedreigd door het
optreden van abnormaal hoge vloe
den. Nooit is het oppervlak van de
zee op een vaste hoogte. Altijd gaat
het op en neer tengevolge van eb
en vloed. Het water van de wereld
zeeën wordt door de maan aange
trokken en daardoor probeert het
naar het punt op de aarde te stro
men, waar maan het meest dicht
bij is. Hierdoor ontstaat als het wa
re een opeenhoping van water.
Dit manifesteert zich in een hoge
waterstand, de vloed. Er is dan ook
een nauwe relatie tussen twee vloed-
standen en de omlooptijd van de
maan.
Ook de zon veroorzaakt eb- en
vloedverschijnselen maar doordat dit
hemellichaam veel verder van de
aarde verwijderd is dan de maan,
is de zonnevloed veel minder sterk.
Deze vloed heeft echter wel bete
kenis als de zon en de maan in de
zelfde richting staan en dus samen
werken. Er treedt dan extra hoge
vloed op: de springvloed. Dit ge
schiedt dus bij volle en bij nieuwe
maan.
Behalve door deze getijdenbewe
ging van astronomische oorsprong
wordt de waterstand nog sterk be-
invloed door meteorologische invloe
den. Als de wind over het water
blaast, blijft dit niet onberoerd. Er
ontstaan golven en als op een groot
wateroppervlak, de wind lang in de
zelfde richting waait, ontstaat er
een waterverplaatsing.
Bij sterke wind kan dit zeer grote
effecten veroorzaken, vooral als de
vorm van de zee en de kustlijn
meewerken. En dit laatste is in het
Noordzeegebied in hoge mate het
gevaL De Noordzee immers vertoont
grote gelijkenis met een trechter.
Diepte neemt af
Aan. de noordkant tussen Enge
land eii Denemarken is hij breed en
hij wordt naar het zuiden geleide
lijk smaller tot in de trechtermond,
het Nauw van Calais. Bovendien
neemt de diepte van omstreeks hon
derd meter in het noorden af tot
omstreeks dertig meter in het zui
den.
Een samenwerking, bijvoorbeeld
van een springvloed met een hoge
opzet door de wind kan dus tot ge
vaarlijk hoge waterstanden leiden.
In ons land is na de stormvloed van
1916 een stormvloedwaarschuwings
dienst ingesteld om tijdig te waar
schuwen als er hoge waterstanden
worden verwacht.
Zoals thans wel algemeen bekend
zal zijn, is de huidige stormvloed-
ramp veroorzaakt doordat er een
zeer uitgebreid stoimgebied uitzon
derlijk lang boven de Noordzee aan
wezig was en de windrichting voor
ons land uitermate ongunstig was.
Vooral de lange duur van de storm
was van belang.
De watermassa's hebben een grote
traagheid en ze komen slechts lang
zaam in beweging, maar als ze een
maal in beweging zijn, worden er
krachten ontketend waarvan we ons
nauwelijks een voorstelling kunnen
maken. H.
De politierechter te Middelburg
heeft gistermiddag een zekere P. F.
de W. uit Hontenisse veroordeeld
tot een onvoorwaardelijke gevange
nisstraf van zes maanden met bevel
tot onmiddellijke gevangenneming.
Deze man had zich schuldig gemaakt
aan het verzamelen en zich toeëigc-
nen van langs dijken aangespoelde
goederen, afkomstig uit de geteister
de gebieden.
De politie trof op zijn erf en in
zijn schuur een grote hoeveelheid
goederen aan, zoals planken, balken
meubilair en een vat petroleum. Dit
alles was aangespoeld en niet aan
gegeven bij de burgemeester.
Bij zijn ondervraging durfde de
man zelfs beweren, dat hij sommige
goederen al jaren In zijn bezit had.
Hij had er blijkbaar niet op gelet,
dat. deze voorwerpen doorweekt wa
len en dat de modder van de dijken
er aan kleefde.
Onmiddellijk heeft de politie de
man gearresteerd, waarna hij naar
Middelburg werd overgebracht. Daar
werd hij voorgeleid en nog dezelfde
dag volgde zijn veroordeling.
Met grote nadruk wijst de offi
cier van Justitie er op, dat het zich
toeëigenen van aangespoelde goede-
met gestrengheid zal worden ge
straft. Wanneer men deze vindt,
moet men deze onmiddellijk bij de
burgemeester aangeven.
Wanneer er sprake is van plunde
ring. kunnen nog veel zwaardere
straffen worden verwacht.
(Van onze landbouwredacteur)
„Zo snel mogelijk beginnen" is het
devies, dat minister Mansholt aan
zijn medewerkers en allen, die be
trokken zijn bij het landbouw-herstel
in de overstroomde gebieden, heeft
Aan boord van een vaartuig van de
Visserij-inspectie bezocht de minister
Woensdag en Donderdag het getrof
fen gebied, om zich te oriënteren over
de omvang van de ramp en de moge
lijkheden voor het herstel.
Bij dit herstel kan men steun vin
den in de wetenschap, dat bepaalde
delen van Westelijk Noord-Brabant
en Zuid-Beveland vrij snel droog
kunnen komen en nog dit jaar een
oogst kunnen opleveren.
Tijdelijke wijzigingen in het bouw
plan in verband met enige verzilting
kunnen daarbij niet uitblijven.
Schouwen-Duiveland noemde
minister „een tweede Walcheren".
Tijdens dit bezoek heeft de minis
ter zo veel mogelijk reeds de richt
lijnen vastgesteld, die zullen gelden
bij het landbouwherstel.
Zo snel mogelijk zal een nieuw or
ganisch apparaat worden geschapen
voor het herstel, waarbij men gebruik
zal maken van de met de Rijksdienst
voor het Landbouwherstel opgedane
ervaringen, ten einde de noodzake
lijke werkzaamheden te doen verrich
ten.
Alle mogelijkheden, die de organi
satie van het ministerie van Land
bouw biedt, zullen hierbij ingescha
keld worden.
Ook de schaderegeling in het on
dergelopen gebied en het ontwerpen
van een financieringsregeling voor
het landbouwherstel zijn reeds ter
hand genomen.
De tweejaarlijkse wereldconfe
rentie van padvindsters en gidsen
wordt van 21 Augustus tot 3 Sep
tember gehouden op „Woudschoten"
te Zeist.
Als dit moment voor de vluchte
lingen uit Schouwen was aangebro
ken, was het ergste voorbij. Voorbij
de angstige uren op zolders en daken,
in bomen soms, voorbij de urenlange
'lucht over dijken die het elk ogen
blik weer dreigden te begeven.
Hier begon in Zierikzee het
laatste stuk van hun tragische tocht:
goed verzorgd in het ruim ran een
schip, dat hen naar veilige oorden
bracht, waar zij op hun verhaal bon
den komen.
Maar dan?
In Rusland zijn vier „geheime vij
anden" gearresteerd, die beschuldigd
worden van spionnage.
Alle vier zijn Russen, één is een
vrouwelijke geleerde. E. A. Taratuta,
die een aantal geheime documenten
zou hebben gestolen uit de archieven
van de Sowjet Academie van Weten
schappen waar zij werkte.
Goerewitsj spionneerde al sinds 1939
voor niet genoemde vreemde mogend
heden, Romanow bood zijn diensten
juist aan een vreemde mogendheid
aan en T. A. Sas, een deserteur, deed
„subversief werk" in de Oekraïne.
In Hongarije is een aantal
Joodse artsen gearresteerd, onder wie
de directeur van het Joodse zieken
huis in Boedapest, dr Benedek. Luite
nant-generaal Gabor Peter, hoofd van
de Hongaarse veiligheidsdienst en
eveneens een Jood, zou zijn ontslagen.
De artsen zouden gelden van de
Joodse organisatie „Joint" voorspion-
nagedoeleinden hebben gebruikt.
In een nieuwe uitgave van een Rus
sische encyclopaedic, die in Moskou
is uitgegeven, worden Zionisten be
schreven als „agenten van de Britse
en Amerikaanse imperialisten en de
ergste vijanden van de werkende
Joden".
De Amerikaanse regering heeft de
Westduitse bondskanselier, dr Aden
auer, uitgenodigd tot een bezoek
aan Washington in het voorjaar.
Adenauer heeft de uitnodiging aan
vaard.
De uitnodiging was overgebracht
door de Amerikaanse minister van
Buitenlandse Zaken, Foster Dulles,
tijdens een kort bezoek aan Bonn.
VolgensAdenauer heeft Dulles
verklaard, „dat het Amerikaanse
Congres de dollarhulp zal verminde
ren. indien Europa niet omstreeks
April een duidelijke vooruitgang naar
Europse eenheid laat zien".
Post voor overzee
Met de volgende schepen kan zee
post worden verzonden (de data,
waarop de correspondentie uiterlijk
ter post moet zijn bezorgd, staan tus
sen haakjes achter de naam van het
schip vermeld).
Indonesië: m.s. „Talisse" (12 Fe
bruari); Nw. Guinea: m.s. „Lang-
koeas" (12 Februari); Ned. Antillen:
m.s. „Willemstad" (17 Februari);
Suriname: s.s. „Cottica" (13 Febru
ari) Zuid-Afrika en Z.W. Afrikam.s.
„Oranjefonteïn" (10 Februari); Ca
nada: s.s. „Rijndam" (12 Februari);
Australië en Nw Zeeland: m.s. „Fair
sea" (12 Februari); Argentinië, Boli-
vië, Chili, Paraguay Uruguay en Bra
zilië: m.s. „Alhena" (11 Februari).
(Van onze parlementsredactie)
De gedupeerden uit de rampgebie
den. die bezig waren aan de voorbe
reidingen van hun emigratie kunnen
als zij willen, rekenen op een snelle
regeling van hun geval in Den Haag.
Ook zij, die wel emigratieplannen
hebben maar nog geen stappen heb
ben ondernomen kunnen verzekerd
zijn van een voorrangsbehandeling.
De verschillende buitenlandse im
migratiediensten in Den Haag heb
ben te kennen gegeven niet al te for-
Gisteren heeft een groot aantal vis
sersschepen, dat in de wateren rond
Schouwen-Duiveland opereerde, koers
gezet naar huis.
Een van de redenen was, naar een
terugkerende kotterkapitein ons ver
telde (en ook uit de radiogesprekken
bleek) een afgeluisterd gesprek op de
137 meter tussen de marinecomman
dant van Zierikzee, kapitein ter zee
ikolonel) Van Waning, en een zijner
ondergeschikten, aan wie hij verbood
delingen voor de bevolking bevatte, is verder nog orders in ontvangst te
een journalistieke prestatie, waarvoor nemen van een andere kaoitein ter
wij respect hebben. J zee, kolonel Van Dullem, die in de
nabijheid van Zijpe eveneens leiding
gevende reddingarbeid verrichtte.
De hoge toon, waarop dit (ook
door ons gehoorde) gesprek werd ge
voerd, heeft de vissers onaangenaam
getroffen.
„Laat die kolonel het dan zelf
maar doen", was hun reactie, waar
van wij de redelijkheid overigens niet
willen beoordelen!
Het onmiddellijk daarna gedane
verzoek eveneens per radio om
nog een dag of vier in de buurt te
blijven, ook al was er op dat moment
geen werk, hebben vele schippers in
de wind geslagen. De marinecomman
dant zette in dit verzoek uiteen, dat
de evacuatie bij voorkeur werd uit
gevoerd met binnenschepen, maar
dat de grotere schepen diensten kon
den bewijzen als reddingboten voor
het geval er stormweer zou opsteken
en zich een nieuwe noodtoestand
zou ontwikkelen.
Vele vissers vonden dat rijkelijk
vaag. Zij waren gekomen om mensen
'e redden en nu die er blijkbaar niet
Dit geldt intussen niet voor allen.
Daarom zal, indien zich werkelijk een
nieuwe noodtoestand ontwikkelt,
schcepsruimte genoeg aanwezig zijn,
temeer daar nog steeds boten van
allerlei slag wij hebben o.a. een
aantal Lcmster botters gezien in
de richting Zeeland opstoinen.
Ook voor hen zal het een teleur
stelling zijn wanneer ?ij vernemen,
dat het grootste werk is gedaan. Ook
het hospitaalkerkschip De Hoop is
op zijn tweede reis op de rede van
Zierikzee geduldig blijven wachten.
De haven was vol en alle berichten
wijzen er op. dat de afvoering der
m gevaar verkerende bevolking van
het eiland nagenoeg is voltooid.
meel te handelen, waar het gaat om
mensen uit de noodgebieden.
Zij die een deel van hun bezit
tingen hebben verloren, worden op
alle mogelijke manieren geholpen.
De Provinciale Griffie in Zuid-
Holland reikt kosteloos nieuwe pas
poorten uit.
Het. ministerie voor Buitenlandse
Zaken doet dat voor hen die buiten
Zuid-Holland een woonplaats hebben.
Er zijn in Den Haag fotografen die
gratis pasfoto's maken.
Het Centraal Bureau voor de Keu
ring op medisch en hygiënisch ge
bied maakt zonder voorafgaande af
spraak kosteloos röntgenfoto's.
Het Rode Kruis reikt kledingstuk
ken uit. niet alleen voor onmiddel
lijk gebruik, maar ook voor vervan
ging.
Het commissariaat voor de oor
logsschade geeft, voorschotten op
toekomstige schadeuitkeringen. om
de emigranten in staat te stellen ge
reedschappen en huisraad te kopen.
Het ministerie van Verkeer zorgt
voor het vervoer van bagage en per
sonen en het Evacuatiecentrum re
gelt. het onderbrengen van de emi
granten in de dagen voor het ver
trek.
Er stonden bij het commissariaat
voor de emigratie in totaal 2300 per
sonen 700 gezinnen afkomstig
uit. de rampgebieden ingeschreven
als emigrant. Tweehonderd mensen
70 gezinnen zouden in Februari
al vertrekken.
