Radio bewees onschatbare diensten
bij reddingsoperaties
30 doden rusten in gehavende dijk
WEERBERICHT
Vlaardingen hoort en spreekt
met het noodgebied
geven nog dit jaar een oogst
Agenda
LEIDSCH DAGBLAD - ZATERDAG 7 FEBRUARI
Zend ons hulp, eten, zandzakken!
Ontelbare mensenlevens en dijken
voor ondergang behoed
(Van een onzer speciale verslaggevers).
Middelharnis roept Vlaardingen, Klaaswaal roept Vlaardingen, Ouddorp
heelt een bericht voor Vlaardingengeelt dat door via Middelharnis.
Hier heelt men dringend zandzakken nodig, daar is er tekort aan brood
en suiker.
Op de Zuidhollandse en Zeeuwse stromen varen 34 boten van de Rijks
politie, zorgvuldig per radio gedirigeerd, helpend waar maar te helpen is, alles
vervoerend wat maar nodig is. Kerels, die in dagen geen hap warm eten hebben
gezien, ontstoken oogleden hebben door gebrek aan slaap, na dagen even
thuiskomend in Vlaardingen, een paar uur slapi
Dat gaat al zo van Zondag al.
En op de eilanden staan de politie-radiowagens. Die vragen ook alles aan kon efficiënter zijn En hoeveien hun
Ylpardingen, de cent,aalpat van de Rijkspolitie te water, die alle, weer sue/
doorgeelt waar het wezen moet. te gaan iio hebben Strijen, Klaaswaal,
De CDK, de Commissaris van de Koningin (Provinciale Grillie), daar wordt ;P"ttershoek, Heenvliet, Abbenbroek, Oud-
j tt- dorp. Goeree, Middelharnis en van
ook dag en nacht gezwoegd aan de radio-seis om de verbindingen met het I vandaag af ook Den Biiél en Rockanje i
noodgebied te onderhouden. Het is niet te becijleren, hoeveel mensenlevens i e'Sen radiozender en ontvanger. j
Direct na de ramp werd
aether verbindingsweg
Het was in de vroege Zondagmorgen,
na de rampnacht, dat van visserssche
pen in Stellendam en Ouddorp via Sche-
veningen Radio bekend werd, dat een
ramp GoereeOverflak'kee had getrof
fen. En terwijl schepen naar de plaatsen
van de overstromingen op weg gingen,
voelde men wel, dat van de radio-tele
foon alles r„." zou hangen of men de ver
bindingen, zo uiterst belangrijk onder
deze omstandigheden, zou kunnen her
stellen. Zij werden hersteld.
De achttien boten van de Rijkspolitie
te water in het district Zuid-Holland I
en Zeeland zwermden uit voor zover
zij al niet in het rampengebied op
patrouille waren. Vijf radiowagens van j
de Amsterdamse politie werden naar
de eilanden gezonden om de verbin- i
dingen op te nemen. Zes radiowagens j
van de politieverbindingsdienst uit j
Utrecht waren ook op weg. Bilthovcn i
zond zijn radio-wagen, uit Wassenaar
gingen er twee op reis.
Zondag reeds kwamen de eilanden in
de lucht en konden zij de eerste nood
kreten naar droog Nederland boven de
grote rivieren laten klinken. Den Haag
wat eten en weer uitvaren. I kree% meer houvast en overzicht, kon
1 hulp gaan zenden waar nodig was. Dat
wel overal, maar. de-hulpverlening 1
hierdoor zijn gered, hoeveel zwakke dijken door snelle hulp konden worden Begrafenis in Oude Tonge
behouden. Er zijn ook zendertjes van amateurs in de lucht, die voortrellelijk 1
werk doen.
Dood snood kreten worden j l'gpen btwj!
zakelijke verzoeken Middelharnis heeft een zeer dringend r-.,,-. i 1
Spn ian 2» nVS-061 worden doorge énkele sobere woorden dreven op de wind
De stroom van doodsnoodkreten he- a®£ de C.D.K. I
gint langzaam weg te ebben. Zij hebben I ..Middelhjvvriis, hier is Vlaardingen,! nvfll, urot/ii»
een meer zakelijk karakter gekregen. Zij 1 ciat bericht maar door als j OVC1 tiet Cll 01h_ 611(1.6 WUtCl
gaan meer spreken van goederen en 1 Roosendaal niet antwoordt"
ventje is gespaard gebleven, al heeft
daar het water ook meters hoog ge
staan.
I De marine is bezig de cadavers te
j verbranden, die op hopen bij elkaar ge-
De omroeper van Oude Tonge ging gisteren door het dorp met een droeve 1 ^e§d zÜn- Een verstikkende walm hangt
lji A a i i l i li rr i nog over de dijk. De geest van de dood
boodschap: Urn 4 uur zouden de eerste slachtoffers van de overstroming waart nog over dit land. waar thans
begraven worden. Dertig van de, volgens schatting van de burgemeester A. D. j helicopters landen en waar schepen
materialen, welke nodig zijn voor her- En dan zegt die stem daar op het zo
stel van dijken. zwaar geslagen Flakkee, dat Stad aan 't
Toch komen zij nog wel door, de ver- 'Haringvliet voor deze morgen nog zeer
zoeken om aanvoer van eten en drink- dringend vraagt 300 paar laarzen, 75 lies-
water of voor het vervangen van men- laaizen-
sen, die aan de dijken werken en uit- i ..Is het de bedoeling dat ze gedropt l„„ l„.,i„„ vi". j ji j. l l -
geput zijn. worden?" vraagt Vlaardingen voor alle 1 moeten betalen. Van het achterland waren doodkisten naar het zwaarge- rampzalige nacht met de wereld kreeg,
Zend ons aflossers! Zend ons zand- [zekerheid en Middelharnis zegt, dat dat troffen plaatsje gebracht en op een eenvoudige schottekar werden daarin de was Zondagavond via een Belgische he-
een I Sv^«ttee no8 een p.„ I gebracht weer hun laatste rustplaats hebben geven-
dokter, dekens! [berichten door. Oude Tonge zit om sui- den. Op de dijk, die voor vele honderden de redding heeft betekend, maar snel mogelijk hulp te zenden.
ker verlegen, heeft moeite met het iden- d;P +ocl,
QIC f i fi/npvArt iron cln/n'hf mffove Wlasrlimr, KnV,
Er wordt achter de schermen,
Hfieprpn "van étof&fcriff""" "in"*7" T"£ ulc ",e* heeft kunnen verhinderen, dat Oude Tonge waarschijnlijk hef
centraalpost te Vlaar^ngen, gesjouwd j ben j,e daar nje^ meerenodïg6 6 I zwaarstgetroffen plaatsje in deze nationale ramp is geworden. Het kerkhof
ag en nac oor. ,en awine van Geen minuut later weet men in Den is in het water niet meer terug te vinden. „Daarom stonden gistermiddag de
Haag op de Provinciale Griffie wat men ,0, - j- n li l l r_i j
op Flakkee nodig heeft en niet veel later 126 "toners, aie nog achtergebleven zijn, met gebogen hoofd m de gure
is een vliegtuig al onderweg van Valken- wind op deze dijk, waar niemand eigenlijk de moed had iets te zeggen",
burg of Gilze Rijen om te droppen waar-
om gevraagd werd I Burgemeester Van Dijk bracht het tot mets aanvliegen en wierp een schorre
tïa „„„„h 'enkele sobere woorden. Hij zal deze nog]kreet in het gebed.
tig De m e es te tel e f o n i s c h e ver bi n di n\cle malen moeten b «-halen. '<ls straks Vlootpredikant Kwakkelstein stond er
een viel^n in de oon van Vondac .ht de andere doden geborgen zijn. Boven in de plaats van ds Wolters, die zijn ge-
Het water had de kabeh bereflft èn het piaatsjp zweefde een helicopter, toen zin was wegbrengen. De predikant las
^roon^akte kortsluiting DCre,Kl en pastoor Hofstede het Onze Vader las. Openbaringen 9 tot 17 en de apostolische
Afgelopen i Het water klotste tegen de dijk en wieg- I geloofsbelijdenis. De woorden dreven weg gens op een houten vloer of aan boord
Maar de radio bcon toen op toeren de op zijn- S°lveu honderden cadavers.m de wind over het wijde water, dat; van de schepen, die met hoog water het
te komen! Een grijsgrauwe meeuw kwam uit bet (dreigend het graf omringde. haventje kunnen bereiken. Een schip
*<»»- Woordeloos trok de stoet van mannen j zat gistermiddag vast in de havenmond
'["terug naar het dorp, waar een schbt en .belette een detachement militairen
weerklonk". Een hond stortte neer; een. te vertrekken Dergelijke tegenslagen
smm-i van de velen, die in Oude Tonge worden j worden echter in Oude Tonge niet meer
donriiypKchot-pn nmHpf dp dip..pn oor, do I do ooidoto,-, do
berichten en noodkreten is er in de
achter ons liggende dagen verwerkt.
Om de acht uur moesten die telefo
nisten worden afgelost. Dan zijn ze
suf, kunnen ze niet meer goed luiste
ren. niet meer goed antwoorden.
Aflossen, wat eten wat slapen en dan
weer aan de microfoon.
„Middelharnis roept Roosendaal",
LEIDSE STUDENTEN
EERSTE HELPERS.
Leidse studenten waren onder de
eersten die hier aan land kwamen en
die thans afgelost worden om hun
plaats voor militairen in te ruimen.
Thans zijn er zoveel helpers, dat cr
eigenlijk te veel zijn. Zij kwamen te
laat. doch zü doen wat zij kunnen om
de geest te verjagen en de bewoners
weer een gevoel van veiligheid te
geven.
's Nacht slapen zij met tientallen er-
Alleen evacuatie naar
Zuid-Holland, Utrecht,
Brabant
Van de evacuatie-autoriteiten
vernamen wij, dat er naar andere
provincies dan Zuid-Holland, Bra
bant en Utrecht geen officiële af
voer van evacué's zal zijn. Er zijn
in andere provincies voortreffelijke
initiatieven genomen en spontaan
aanbiedingen ontvangen voor het
onderbrengen van .de vluchtelingen.
Ook al is het voor de initiatief
nemers in die provincies misschien
hard te vernemen, dat er geen ge
bruik van kan worden gemaakt,
voor een doeltreffende evacuatie
moet men zich houden aan de lij
nen, die daarvoor zijn vastgesteld.
Ambtelijke ondebrenging van eva
cué's in die provincies is dus niet
toegestaan.
Wel wordt er op andere wijze op
vaak voortreffelijke wijze mede
werking verleend. Zo zijn er bij
voorbeeld vaak vluchtelingen, die
elders in het land, bij familieleden
onderdak zaeken.
Nog steeds stromen grote aantallen
vluchtelingen de evacuatiecentra
binnen. Óp de kade van een dezer
centra, n.I. Dordrecht, maakte onze
fotograaf dit treffend beeld: een
paar vissersboten uit Makkum ge
meente Wonseradeel in Friesland)
komen aanvaren uit hei rampgebied
terwijl een reeds eerder aangekomen
boot op de voorgrond met de vlag
halfstok aan de kade gemeerd ligt.
De vissers uit Makkum behoorden
tot de ontelbaren. die zich spontaan
hebben ingezet om hun bedreigde
landgenoten te redden.
Aanhoudende vorst
Het KNMI deelt mede:
Boven Scandinavië bevindt zich een
vrij krachtige hogedrukgebied dat ge
heel met koude luchtmassa's, die tot
grote hoogte reiken, is gevuld. Uit Zuid-
Zweden worden minimumtemperaturen
V3n 10 tot 20 graden onder nul gemeld
en ook in Denemarken vriest het on
geveer 10 graden. Deze koude lucht
stroomt langzaam uit over West-Europa.
In ons land heeft, het vannacht over
het algemeen matig gevroren (min 5
tot min 10). maar op de Veluwe zijn
p'aatselijk minimumtemperaturen van
min 13 graden opgetreden. Deze lage
temperaturen werden veroorzaakt door
op'^aringen bij weinig wind en moeten
worden beschouwd als zogenaamde stra-
lingskoude.
De koude lucht veroorzaakte ook in
Engeland pn in frankrijk, u:tv°7'vHe'-d
het uiterste Zuiden en de Atlantische
kustgebieden, vorst.
De depressie-activiteit op de Oceaan j
is niet groot. Het hogedrukgebied in j
Scandinav'ë vertoont geen teken van
om een spoedig einde van de vorst te Sommige overstroomde gebieden
verwachten Aangezien °r korneiv'el c-7
nacht in Nederland weinig wind zal zijn
en ook opklaringen worden verwacht
kan op verschillende plaatsen strenge
vorst optreden.
DORP DES DOODS.
Over de 7 km. lange dijk, die begint
doodgeschoten, omdat de dieren aan de'geteld. Gedwee gingen de soldaten
cadavers knagen, en daardoor een ge- j loopplank weer af in het vooruitzicht
vaar vormen, dat misschien nogs slui- van nog een nacht in het dorp.
pender en kwaadaardiger is dan het Nog 126 van de 3000 inwoners van
waterOude Tonge wonen thans nog op dit
stukje Nederland, waar ieder met een
bang hart de weerberichten beluistert,
en vurig hoopt op een lange periode
bij Slüishaven, hébben wij Oude Ton- I weinig wind Als straks de vloed
ge bereikt. Een kilometer voor het opkomt, stijgt het water in Oude Tonge
dorp is hü bezaaid met cadavers, bed- weer, Vóór die tijd moesten wij de lange
degoed, meubels en stro, dat daar dijk naar Sluishaven over, waar de veer-
neergesmeten is door golven en storm. I boot naar Dintelsas een 15-tal geredde
Een barrcadc, die de weg afsluit als 1 Paarden laadde. Een enkele auto rijst
een waarschuwing om dit dorp des I soms over de dijk van Achterhuis naar
doods niet te betreden. Oude Tonge I Sluishaven, een van de weinige ver
is het ergste, dat wij tot dus%-erre in voermiddelen. dat gespaard is gebleven,
het watersnoodgebied gezien hebben. Hij rijdt zolang er 6 mensen weg moe-
Onder het stro op het water moeten tan. zolang de benzine strekt en giatis.
nog tientallen lijken liggen. Men heeft Want geld telt hier niet meer Daar
voor in de plaats is menslievendheid en
onderlinge steun gekomen. Dat is het
enige positieve, wat wij uit Oude Tonge
kunnen melden.
ook gevonden in hun bedden,
de boerderijen en bij de koeien in de
stal. Boerderijen cn huizen staan op
instorten en slechts een aantal ge
bouwen in de dorpskern rond het ha-
Kcrels zijn het. de mannen van de
Nederlandse vloot, luchtmacht cn
landstrijdkrachtende Amerikanen,
de FransenEngelsen. Italianen,
vrijwilligers en alle anderen, die zich
geheel en al hebben ingezet voor
het reddingswerk.
Mannenwerk is het eigenlijk niet.
het verzorgen van zo'n klein blond
kindje, maar zij zullen ervoor zor
gen, dat het in veiligheid komt.
Zij kunnen Vlaardingen roepen en
vragen wat zij nodig hebben. En met
de 18 Rijkspolitieboten werken nu ook
mee 16 boten uit het Noordelijke
district, die direct naar het rampen-
gebied werden gezonden. Zij hebben
gered, ;,ij vervoeren evacué's als dat
nodig is, waarschuwen hele delen
van de helpende vissersvloot, dat hun
werk weer op een andere plaats wordt
gevraagd.
De boot R.P. 2 heeft Zondag vroeg de
eerste noodkreten van 's-Gravcndcel
overgebracht.
Een radio-amateur in Haamstede, die
prachtig werk heeft geleverd, zakte
Woensdag van oververmoeidheid in
elkaar. En men had hem zo broodno
dig. Hulpkreet naar Vlaardingen. Men
vond een vervanger, een jongeman uit
Purmerend. De Rijkspolitie bracht hem
naar Haamstede.
Haamstede heeft weer verbinding met
de buitenwereld. Een Purmerender
zorgt er voor.
Extra telefoonlijn
En zo stromen dag en nacht door die
verzoeken om hulp en assistentie, die
kamer van het bureau van de Rijks
politie te Vlaardingen binnen. Ze heb
ben een extra telefoonlijn gekregen voor
uitgaande gesprekken. Zo kunnen ze
Den Haag beter bereiken.
Toen ze Zondag zelf door vollopen
van de kelders kortsluiting in de tele
foonkabels kregen, hebben ze met hun
radio de berichten doorgegeven naar de
politie.in Den Haag, die deze weer per
telefoon' ofordonnans doorgaf aan de
Provinciale Griffie en hét Roode Kruis.
„Zend laarzen, zend zandzakken,
Vlaardingen, ik heb dringend bericht
voor U".
Vlaardingen luistert direct, noteert,
veegt met een korte grauw een radiopost
weg, die er tussen komt.
„Stuur ons zandzakken, stuur ons
drinkwater".
En even later het bericht, dat een
klein dorpje op Schouwen is verlaten.
Men heeft eerst de drie doden voorlo
pig begraven. Het zijn die en die en die.
Ze liggen op een plaats ten Noord-Wes-
ten van de Hervormde Kerk.
Zandzakken, rijshout, laarzen, levens
middelenen begraven doden. Dat
alles spoelt uit de Vlaardingse luidspre
kers en gaat door naar Den Haag.
En de vissersconvooien die ter redding
kwamen opdagen, hebben een Rijkspoli
tieman als loods aan boord, omdat zij
het vaarwater hier in het Zuiden niet
kennen
flneez. Med.-Aflv.ï
RESTAURANT
„IN DEN VERGULDEN TURK"
VOOR UW KOFFIE-UURTJE
Minister Mansholt over
gevolgen van de ramp
Minister S. L. Manshoit heeft een
tweedaagse inspectiereis gemaakt in het
getroffen gebied, waarbij hij zich op de
hoogte heeft gesteld van de omvang van
de ramp. De Minister heeft zich ge
oriënteerd omtrent de mogelijkheden
van het herstel van de landbouw en
selijke sneeuwbuien en hier en daar heeft de voorbereiding ter hand geno-
tijdelijk mist. Weinig wind. in de kust- [men van de organisatie van het herstel
streken lichte tot matiae. elders in het en van de uitvoering der werkzaam-
land matige tot strenge vorst.
(Opgemaakt te 10 uur).
Aanhoudende vorsf
De Bilt "ei-wacht tot morgenavond:
Opklaringen, maar ook enkele plaat-
8 FEBRUARI.
Zon op: 8.09 uur: onder: 1740 uur.
Maan op: 3.46 uur; onder: 10.50 uur
Hoogwater te Katwijk te 9.07 en 21.44
uur (Doodtij). (9/2 te 10.20 cn 23.06 u.)
Dit nummer bestaat uit acht pagina's,
en een Bijvoegsel.
„Zo snel mogelijk beginnen" zal het
devies zijn voor de herstelwerkzaam
heden, waarbij steun gevonden wordt
in de wetenschap, dat bepaalde ge
deelten van het getroffen gebied,
de herstelwerkzaamheden en met een
langduriger proces van herstel van de
grond. De Minister noemde wat dit
betreft Schouwen en Duivcland „een
tweede Walcheren".
Tijdens de reis heeft Minister Mans-
holt contact gehad met agrarische voor
mannen uit het getroffen gebied en
heeft hij op ruime schaal overleg ..ge
pleegd met ambtelijke deskundigen' "en
tal van technici, ook op de gebieden van
het herstel van de grond en de cultuur
techniek, Bij het overleg zijn de richt
lijnen voor het werk aangegeven en is
een eerste phase van de voorbereiding
afgesloten. Een nieuw organisatorisch
apparaat wordt snel geschapen, waarbij
gebruik zal worden gemaakt van de met
de Rijksdienst voor Landbouwherstel
opgedane ervaringen en van de verdere
Met levendige belangstelling bekij- I cuoliecentrum te Amersfoort, doch
ken deze oude van dagen, ge- zij zullen zo gauw mogelijk verlmi-
evacueerd uit het Verplegingshuis te 1 zen naar het Rijksopvoedingscen-
Zicrikzee. een krant, met artikelen trum in deze stad.
Zuid-Beveland en grote delen van mogelijkheden, die de organisatie
West-Brabant, vrij snel droog kunnen het Ministerie van Landbouw, Visserij
vallen en nog dit jaar een oogst kun- i en Voedselvoorziening biedt. Ook de 1
nen opleveren. Hiertegenover staat, 'schaderegeling voor de landbouw en 1^/7 foto S Over de ramp. die ..llUH UOSilU: Kik VOU der Velde (89 jaar)
,vo°r ami.r, «drollen in hrt >e. ju* ontwerpei, van «e verdere finaneie- j landstreek heelt petrollen Thans recllls. cn Marianne ran Dommelen.
troffen gebied rekening moet worden 1 ring van het landbouwherstel is ter (J. r-....
gehouden met een latere aanvang van I hand genomen.
1 I zijn zij onddergcbracht in het Eva-1 verdiept in haar lectuur.
ZATERDAG:
St. Antonlus cluohuls. Feestavond RK.
Gem. Zangver. „Pulchri Studio", 8 uur
nam.
ZONDAG:
MAANDAG:
Gerecht 10: Spiritlsch Genootschap
Lelden, 8 uur nam.
WOENSDAG:
DONDERDAG:
iMi.KI.IJKS!
rt;lRsprentenKHt)lnet (KloKsteeg 25):
lentonnstplltng tekeningen van Jules da
Brviycker en George Minne. Geopend op
werkdagpn vnr> 35 uur /tot 21 Febr
DE BIOSCOPEN.
I.ldo „De misstap van dr Talbot"
(18 jaar). Werkdagen: 2.30, 7 en 9.30 u.
Luxor „De verboden vrucht" 1I8 Jaar)
Werkdagen: 2.30, 7 en 9.30 uur.
Rex „Singing In the Rain" (alle leeft.)
Werkdagen: 2.30, 7 15 en 9.15 uur.
Donderdag: „Dwaalwegen".
Trianon „Tot Inkeer" (18 Jaar). Werk
dagen: 2 30, 7 en 9.15 uur.
Casino „Je moet er maar invliegen" (18
Jaar) Werkdagen: .2.30, 7 en 9.15 uur.
De bioscopen zj|n Zondag ln verband
niet herdenking nationale ramp gesloten.
De avond-, nacht- en Zondagsdienst der
apotheken te Lelden wordt van Zaterdag
7 Februari 13 uur tot Zaterdag 14 Febr.
8 uur waargenomen door Apotheek Duys-
ter. Nieuwe Rijn 18, tel. 20523 en de
Doeza-Apotheek, Doezastrnat 31. tel. 20313.
Te Oegstgeest door de Oegstgeester
Apotheek. Wllhelmlnnpark 8. tel. 26274.
De Zondagsdienst der Leidse huisartsen
wordt van hedenmiddag 2 uur tot Maan
dagochtend 8 uur waargenomen door de
doktoren Jansen Langezasl, Van Leeu
wen. Nlfiuwzwaag en Postel.
Te Oegstgeest door dr Held (Marelaan
36) tel. 24649.
