Pacific-commissie koos Zuid-Nieuw-Guinea tot proefgebied Een zwakke Achilles-pees in onze defensie Haagse voetbalconsuls in nood STROOM VAN GIFTEN EN GAVEN BLIJFT VLOEIEN HAAGSCHE COURANT Zaterdag 7 Februari 1953 Pagina 8 BEVOLKINGSONDERZOEK IN NIEUW-GUINEA Hoe staat het met de kindersterfte Van een bijzondere medewerker te Hoïïandia) „Het is een merkwaardig verschijnsel, dat de bevolking in de gebieden van de Zuid-Pacific een duidelijke tendenz vertoont in aantal achteruit te gaan. Hoewel natuurlijk deze bevol kingsafname niet overal dezelfde is, en in sommige gebieden, zoals op Samoa en Nieuw-Zeeland, zelfs een toeneming valt te constateren, is toch duidelijk gebleken dat op de meeste Melanesische en Polynesische eilanden na de komst van de Europeanen een scherpe daling in het bevolkingsaan tal dier eilanden is ingetreden". Dit vertelde dr. S. Kooyman, conservator van het Leidse Museum voor Volkenkunde, die dezer dagen in Hollandia arriveerde en binnenkort een bevolkings-onderzoek zal in stellen in Zuid-Nieuw-Guinea. Bevolking verminderde mei een derde Het is de South Pacific Commis sion geweest, die naar deze be volkingsachteruitgang een onder zoek wilde instellen. Daartoe koos de commissie Zuid-Nieuw-Guinea uit als proefgebied en de werk zaamheden, die dr. Kooyman daar zal gaan verrichten, zullen als proefneming bedoeld zijn voor verdere onderzoekingen in dit kader, op andere eilanden van de Zuid-Pacific. Men beschikt voor wat betreft „Het Zuiden", zoals men Zuid- Nieuw-Guinea pleegt aan te duiden, over vrij uitgebreid statis-| tisch materiaal, dat vanzelfspre kend voor de anthropoloog en ethnoloog een zeer welkome basis zal kunnen vormen bij de onder zoekingen. Een van de eerste taken van dr. Kooyman, wanneer hij straks in het Zuiden de strand- en binnen landse kampongs aan de Koembe, de Bian en de Maro-rivier zal bezoeken, zal het onderzoek zijn of de bevolking daarvan nog steeds in aantal afneemt, dan wel dat zij tot een „bevolkingsstilstand" is gekomen wat eveneens ongun stig is. Pas daarna zal de heer Kooyman naar de oorzaken gaan zoeken, die tot de ontstellende (een derde) bevolkingsafname hebben geleid. Dit onderzoek zal zowel van medische als van ethnologische zijde benaderd worden. Dr. Bijl mer. die reeds eerder in Nieuw- Guinea werkzaamheden in eerst genoemde richting verrichtte, heeft de leiding van het medische ge deelte van het onderzoek. Hij zal zodoende de nodige richtlijnen geven aan de artsen dr. Veeger en dr. Dorren, die reeds gedurende enige tijd in het gebied vertoeven hoewel hij zelf niet bij het onderzoek tegenwoordig is. Het ethnologisch aspect van het onderzoek zal door dr. Kooyman onder de loupe worden genomen, in samenwerking met pater J. Verschueren, die in het Zuiden, eveneens op ethnologisch gebied, zijn sporen reeds verdiend heeft Verscheidene theorieën Voor de oorzaken van de sterke daling in het bevolkingsgetal zijn verscheidene theorieën m omloop, aldus zeide ons de heer Kooyman Zo bestaat de theorie, die de Britse ethnoloog Rivers opstelde en d:e hij „psychische depressie" noemde, waarbij de komst van de Europea nen in die streken niet zouden Nederlandse vorderingen op Japan ingediend De Japanse minister van Bui tenlandse Zaken. Okazaki. heeft aan de begrotingscommissie van het parlement medegedeeld, dat Nederland by Japan 30 schadever- goedingseisen heeft ingediend we gens schade, die door z(jn onderda nen tijdens de tweede wereldoor log in Indonesië is geleden Zwe den heeft 10 eisen ingediend i.v.m. inbeslagnemingen in Oorlogstijd. Zwitserland heeft 1000 vorderin gen ingediend i.v.m. particuliere credieten. Verder zijn nog vorde ringen ingediend door Denemar ken en Engeland. Door het laatste land 339. Koningin naar Texel en andere noodgebieden Het Kabinet van de Koningin deelt mede, dat H. M. de Koningin in de volgende week weder enige bezoeken aan de noodgebieden zal brengen. De Koningin zal daarbij ook Texel bezoekpn INDONESIË Sultan Hamid komt 25 Februari voor Een woordvoeder van het hoofd parket heeft aan Aneta medege deeld. dat Sultan Hamid II op 25 Februari voor het Indonesische hooggerechtshof terecht zal staan De zitting zal openbrar z.jn De procureur-generaal zal op 17 Februari een dienstreis maken om een aantal kwesties, verband hou dende met de 17 October-affaire, te bestuderen. hebben nagelaten invloed uit te oefenen op de bevolking. Het ver bod van koppensnellen en andere feesten, d»e met grote uitspattingen van diverse aard gepaard gingen, zouden onder de bevolking een soort „cultuurmoeheid" hebben teweeggebracht. Een vaststaand feit is echter dat het zogenaamd „venerisch granuloom" een ware slachting onder de bevolking heeft teweeggebracht, later nog gevolgd door andere infectueuze ziekten, zoals de griep-epidemie van 1918, welke alle waren geïimporteerd Doopboeken waardevol middel Een grote hulp voor de onder zoekingen van dr. Kooyman zuilen de doopboeken zijn, die door de missionarissen van het Heilig Hart in Merauke gedurende enkele tien tallen jaren regelmatig zijn bijge houden. Ook de rapporten over onderzoekingen onder de bevol king, in 1922 en 1927 gedaan door de Zwitserse ethnoloog Wirz, zul len ongetwijfeld hun waarde voor Kooymans onderzoek afwerpen, als ook de alleszins leeswaardige en belangwekkende rapporten van de heer Boldingh, die van medio 1946 tot begin 1948 assistent-resident te Merauke was. Een van de eerste vragen, welke dr.' Veeger en dr. Dorren zullen moeten onderzoeken is wel: ..Hoe staat het met de kindersterfte?" Kindersterfte betekent namelijk in geheel Australisch Nieuw-Guinea ,.een ernstig lek in hot menselijk leven". Hiernaast is het belangrijk om de sexe-verhouding bij de ge boorte te weten te komen, omdat, met name in Oranie, een jonger.s- overschot en een mannenoverschot bestaat, dat veelal wordt be schouwd als een aanwijzing van bevolkingsachteruitgang. Zo ligt er voor dr. Kooyman in het Zuiden van Nieuw-Guinea een bijzonder interessant terrein voor onderzoekingen braak. Hij stelt zich voor. ongeveer tien maanden in het gebied waar naar schat ting 16.000 mensen wonen te verblijven om vervolgens in de laatste twee maanden van het jaar zijn rapporten te schrijven. Dan zal ook wederom een ant woord zijn gegeven op een van de belangrijkste hoewel vaak om streden punten, waarom Neder lands aanwezigheid in Nieuw- Guinea gewenst is: het op een hoger levenspeil brengen van de autochthoon. het leiden van de Papoea naar een rijker, progressie ver en zinvoller bestaan- Opdracht voor scheeps werven De scheepswerven „Kraaier" te Zaandam en Gebr, Niestern te Zaltbommel en Groningen hebben een contract afgesloten met de Republik Indonesia voor de bouw ven drie vrachtschepen met een lengte van 74 m en een breedte van 11.20 m. De totale opdracht be loopt 10 millioen gulden. NIaximumprijzen voor holen, ijzererts en schroot De raadgevende commissie van de Europese Kolen- en Staal Ge meenschap heeft aanbevolen, dat er, wanneer de gemeenschappelij ke markt Dinsdag in werking treedt, maximumprijzen voor ko len en ijzerschroot zullen gaan gelden De gemeenschappelijke markt, welke de landen België. Nederland. Luxemburg. Frankrijk, Italië en West-Duitsland zal gaan omvatten, zal voorlopig beperkt blijven tot kolen, yzerschroot en ijzererts. Twee maanden later zal zij ook voor staal gelden. De raadgevende commissie, be staande uit vertegenwoordigers van industrieëlen. vakverenigingen en verbruikers, was van mening, dat er geen aanleiding bestond voor maximumprijzen voor ijzer erts. Het Hoge Gezagsorgaan zal Maandag zijn besluit omtrent de maximumprijzen bekend maken. De commissie stelde voor. dat er maximumprijzen zouden worden ingevoerd voor elk van de zes mijnbouwgebieden der Gemeen schap. en dat de maximumprijzen gezien dienden te worden od de "oasis van hei jaargemiddelde, zo dat de industriëlen in staat /.ouden zijn de prijzen te wijzigen overeen komstig de tijd van het jaar. DE TERRITORIALE VERDEDIGING V.tN' NEDERLAND Is de bewapening van bet mobiele deel der territoriale troepen voldoende (Van onze militaire medewerker) Op 26 September van het vorige jaar schreven wij met 'be trekking tot de territoriale verdediging van ons grondge bied het volgende: „Een Amerikaan die denkt, dat territo riale verdediigiing nog uitsluitend een zaak is van nationale verantwoordelijkheid loopt een paar jaar op de realiteit ten achter". Wij schreven dit neer, omdat de verdediging van het front door het Veldleger en die van het achterland door de territoriale troepen zó onverbrekelijk met elkaar ver bonden zijn, dat wanneer de eerste onder de verantwoorde lijkheid van de NATO valt, de tweede althans tot op grote hoogte mede onder dezelfde verantwoordelijkheid moet vallen. Op grond daarvan namen aan. dat wij zowel steun voor dé bewapening van het Veldleger als voor de territoriale verdediging van Amerika zouden ontvangen Deze veronderstelling - vond kort daarop steun in de mondelinge be handeling van de Oorlogsbegroting voor 1953 in de T-.veede Kamer. Toen verklaarde minister S'af al thans het volgende: „De bewapening van de troepen voor de territoriale verdediging wordt ook voor een aanzienlijk deel verkregen van de Verenigde Staten. In deze verdediging zijn opgenomen eenheden, welke geheel mobiel en met zwaar materiaal zijn uitgerust. De taak van deze terri toriale troepen is het beschermen van de verbindingswegen, de ha venbescherming. de oescherming van vliegpelden en radars ations en het bewaren van orde en rust in het achterland". Onder ..zwaar materiaal" wordt verslaan: vechtwagens, anti-tank geschut, veldartillerie. Het lijdt dus geen twijfel of de minister had bij zijn verklaring een organisatie van de territoriale troepen op het oog, die volwaardig is in verband met de zware taak van bestrijding van keurtroepen, als hoedanig vij- andelijke luchtlandingstroepen moeten worden beschouwd. De ven zekering, dat Amerika hiervoor bewapening zou verstrekken, was een geruststellende garantie, dat dit land het essentiële nauwe ver band tussen Veldleger en territo riale verdediging erkende en op grond daarvan zekere toezeggin gen aan de minister had gedaan. Achteraf is Amerika echter blijk baar teruggekrabbeld en is de ver antwoordelijkheid voor de territo riale verdediging in een ander licht komen te staan, waardoor deze thans geheel in de luchi komt te hangen. Dit blijkt onomwonden ui1 de Memorie van Antwoord op dezelfde Oorlogsbegroting, thans ingediend bij de Eerste Kamer. Hier verklaart de minister iets ge heel anders „Hun geoefendheid idie der territoriale troepen) en hun bewapening kunnen als vol doende .vorder, beschouwd waar bij echter in aanmerking moet worden genomen, dat voor deze Ondanks het hevige noodweer moesten de consuls van de Afdeling 's-Gravenhage van de KNVB Zondagmorgen hun plicht vervullen, bracht natuurlijk zagen geen kans hun betrokken terrein te bereiken, omreden zij niet op de fiets konden blijven zitten en tegen de grond sloegen. Een consul. die er per bromfiets op uit was getrokken, belandde in het prikkeldraad. De heer Jacq. Questroo, Hoofdconsul, nam ln overleg met de compe titieleider. de heer A M. Dijkman, het wijze besluit de Afd. Den Haag ln zijn geheel af te gelasten. Dit bleek bij de KNVB niet mo gelijk te zijn en dus moesten lijsten dit be kend maken. De consul van het HVV-terrein had ook al pech en kwam zodoen de te laat om op de af- keurtngsblljetten bekend te maken, dat ook het HW-veld n:et te bespe len was. Dit kon echter telefonisch nog worden opgelost, zodat er geen vergeefse reizen werden gemaakt. Toch zou er nog één wedstrijd door gaan in Den Haag. na melijk Laakkwartier VDL. De consul had dit veld goedgekeurd en er moest dus gespeeld worden. Toen echter om 9.30 uur via de radio werd bekend gemaakt, dat ook Maassluis door de storm erg was ge teisterd. stelde de hoofd consul zich onmiddellijk in verbinding met de heer W. Reyseger. die toestemming gaf om ook deze wedstrijd af te gelasten (waarom ook niet bij amateurisme?). Direct werd VDL er van in kennis gesteld. De secretaris deelde aan de heer Questroo mede, dat in deze noodtoe stand niet aan voetbal len werd gedacht (vol komen begrijpelijk! Red.) en dat de VDL- ers onder geen enkele voorwaarde de gezinnen in de steek zouden la ten. Daar ook Zaterdag het weer al van die aard was. dat er een 80- tal wedstrijden moesten worden afgekeurd, be grijpen we niet. dat het programma niet in zijn geheel werd afgekeurd. Zelfs moesten er en kele Junioren wedstrij den worden gespeeld omdat de Juniorencom- petitieleider het niet nodig vond het pro gramma in zijn geheel naar een latere datum te verschuiven- Er wa ren gelukkig nog vele scheidsrechters, die er anders over dachten en de jeugd naar huis zonden. troepen met uitzondering van een groot deel der luchtdoelartil- lene - in het algemeen geen Ame rikaanse wapens en verdere uitrus tingstukken worden geleverd.... De territoriale infanterie is niet georganiseerd in losse verbanden. Zoals reeds uit het tweede lid zal zijn gebleken, moet de mening, dat Nederland ook voor de opbouw van de territoriale verdediging materi ele hulp zal krijgen behoudens ten aanzien van de luchtdoelartille rie op een misvatting berusten". Waar de woorden van minister Staf thans ten aanzien van het zware materiaal voor de mobiele territoriale troepen zo lijnrecht in tegenspraak zijn met die in de Tweede Kamer en het niet aan te nemen is. dat de minister toen zijn mond heeft voorbijgesproken, blijft er slechts één conclusie over en wel deze: Behoudens op het stuk der luchtverdediging ziet Amerika de territoriale verdediging als een uitsluitend nationale taak, welke wij geheel met eigen krachten en middelen moeten ten uitvoer leg gen. Hoe strategisch onjuist deze gedachtengang ook moge zijn en hoe een paar jaar ten achter op de realiteit, we hebben eenvoudig het feit te aanvaarden, dat wij, tegen de aanvankelijk gewekte ver wachtingen in. voor de territoriale verdediging zelf de handen uit de mouwen moeten steken en niet meer, zoals tot nu toe. kunnen blijven stilzitten in afwachting van de komst van de overzeese wapen hulp. Na deze teleurstelling hadden wij dan ook mogen verwachten, dat de minister gelijktijdig met de nega tieve mededeling de weg had aan gegeven, waarlangs hij gedacht had de gerezen moeilijkheden op te lossen. Doch het tegendeel ge beurde. Min of meer zelfgenoeg zaam wordt de stelling geponeerd, dal „de geoefendheid en de be wapening van de territoriale troepen als voldoende worden be- schouwd" Dit is bepaaldelijk in tegen spraak met hetgeen de minister tevoren in de Tweede Kamer en thans elders in de Memorie van Antwoord heeft gezegd. Eerst ver klaart deze bewindsman immers, dat er in de territoriale verdedi ging eenheden zullen zijn. welke geheel mobiel zijn en met zwaar materiaal zijn uitgerust, dat wij van Amerika zullen krijgen. Daar na zegt hij echter, dat Amerika dit materiaal niet zal leveren Daar wij het zeer beslist zelf ook niet hebben, kan het dus onmogelijk juist zyn, dat de bewapening van de territoriale troepen, althans van de hier bedoelde mobiele een heden als voldoende kan worden beschouwd. Ten rechte is deze be wapening totaal onvoldoende, want er is geen voldoende zwaar mate riaal (vechtwagens, anti-tankge- schut en veldartillerie) beschik baar. Het is immers een publiek geheim, dat pas zeer onlangs een aanvang is gemaakt met de leve rantie van moderne Centurion tanks voor het veldleger, een leverantie die mogelijk is gemaakt door Amerikaans off shore be stellingen. bij de Britse industrie. Het gaat hier om een bestelling van rond 1000 tanks voor Neder land en Denemarken, zeer waar schijnlijk net voldoende voor het Legerplan 1954, d.i. voor 3 divisies plus legerkorpstroepen, doch daar bij is geen enkele tank voor de territoriale verdediging. Het is bovendien zeer de vraag of deze middelzware tank van 50 ton een geschikte tank zou zijn voor de territoriale verdediging. Men den- ke in dit. verband aan het optreden tegen luchtlandingstroepen in het Westen van het land, zoals in 1940, waarbij vechtwagens in polder- terrein zouden moeten worden ingezet. Het lijdt daarom geen twijfel, dat de bewapening van de territo riale troepen, speciaal van het mobiele deel. welke aan de hoogste eisen moet voldoen, niet alleen onvoldoende is, doch dat het zeer de vraag is of de defensieleiding zich al definitief heeft beraden op welke wijze zij deze troepen denkt te organiseren en te bewapenen. De minister kon slechts negatief aangeven hoe deze organisatie niet zou zijn n). niet in losse bataljons. Dat wil dus zeggen in elk geval ten minste in het verband van een Regiment. Hoe men dan denkt te komen aan t noodzakelijke tanks en ander zwaar materiaal, daarover wordt in alle talen gezwegen Zonder nadere opheldering op dit punt en zonder duidelijk perspectief hoe en wanneer de beslist onvoldoende bewapening zal worden aange vuld lykt onze huidige territoriale verdediging wel de uiterst zwakke achillespees van onze defensie, zowel nationaal als in NATO-ver- band. waarvan tenslotte een slui tende nationale verdediging de hoeksteen moet vormen. Bijkantoor en Agentschappen „Haagsche Courant" DEN HAAG ARCHIPELKWARTIER Leesbibliotheek „Malakka", lakkastraat 6, Tel. 556527. BENOORDENHOUT BEZUIDENHOUT Leesbibliotheek Lectura, Pahud- straat 130, Tel. 720481. BOMEN- EN BLOEMEN- KWART1ER Boekhandel Th. J. Geurst en Co., Vlierboomslraat 536, Tel. 338837. Kantoorboekhandel Varossleau, L v Eik en Duinen 168. Tel. 338(346 Boekh de Silverbeeck. Thomson- laan 40. Tel. 391861 WEIMARK WAKTIKR Kantoorboekh. en Leesoibl „De Leeshoek". Weimarstraat 65. Tel. 336565. MOER WIJK Boersens Kantoorboekhandel, Betje Wolffstr. 181. Tel. 321329. SCHILDERSKWARTIER Fa. M. J. Duura-Valk, Vaillant- laan 560 Tel 399143. SPOORWIJK Boekh. Goeverneur. Goeverneur- laan 678. Tel 118901. STATENKWARTIER Boekhandel Lybo. Willem de Zwy- gerlaan 64. Tel. 551394. ZUIDERPARK Leesbibl. „Haag-Zuid". Aoeldoorn- selaan 127, Tel 323297 Stumpels. Kantoorboekhandel, Es- camplaan 118. Tel 333505. SCHEVENINGEN Bykantoor Haagsche Courant Kei zerstraat 319. Tel. 553360 Drukkerij „Codex" Renbaanstraat 87 Scheveningen Tel 555467 BELGISCH PARK Leesbibliotheek De Adelaar. Ste- vinstraar 188 LOOSDUTNEN Boekhandel E. v. d. Zanden. I£m- mastraat 7. tel. 396785 Terugkeer naar noodgebieden Aan personen, die naar de nood gebieden moeten terugkeren in gevolge oproep of lastgeving van overheidswege, kunnen plaatsbe wijzen van de Spoorwegen op cre- riiet worden verstrekt tegen in levering van een door of namens de Burgemeester ter plaatse afge geven bewijs, waarop de naam van de te vervoeren persoon en de ge gevens omtrent station van vertrek en bestemming zyn vermeld. Teruggaan kunnen mannen van 16 jaar en ouder, mits zy aanneme lijk maken, liefst aan de hand van documenten, dat hun tegenwoor digheid in het geëvacueerde ge bied strikt noodzakelijk is. Deze bewijzen zyn heden te ver krijgen aan de Dierentuin en op Zondag S Febr. en volgende dagen in het nieuwe Stadhuis. LAATSTE BERICHTEN Handel niet valse dollars Tegen de 32-jarige bouwvakar beider L. M. en de 28-jarige kan toorbediende A. A B., beiden Am sterdammers. heeft de procureur- generaal bij het gerechtshof te Am sterdam, terzake van handel in valse 100-dollarbiljetten. respectie velijk 4 en 2 jaar met afirek ge- eist De Officier van Justitie, die in appèl was gegaan, had tegen bei den vier jaar met aftrek geëist en de rechtbank had hen veroordeeld tot twee jaar met. aftrek. Rapid wil steun verlenen Het bestuur van Rapid Wien, kampioen van Oostenrijk, heeft de K.N.V.B. laten weten, dat het zyn volle medewerking zal verlenen aan een in Nederland te organise ren wedstrijd tegen Rapid, ten bate van het Nationaal Rampen fonds. De voorbereidingen voor een dergelijke ontmoeting, waarby de mogelijkheid wordt overwogen een Bondselftal tegen de Oosten rijkers te laten aantreden, zyn thans gaande. Poortvliet geïsoleerd Het plaatsje Poortvliet op Tholen, dat zoals gemeld nog voor een groot deel onder water staat, is thans seisoleerd. De burgemeester heeft daarom verzochl zandzakken voor het herstel van de dijk niet op het dorp te droppen, maar bij de doorbraak. Stormschade te Domburg De duinen te Domburg hebben erg geleden onder de storm. De strandtoegangen werden totaal onbruikbaar, terwijl een gedeelte van de zgn. boulevard, onmiddel lijk herstel eist. De VVV te Dom burg besloot al het mogelijke te doen om z< spoedig mogelijk een cn ander weer in bruikbare staat te krijgen. 148 Schepen naar huis Van de circa 240 vissersvaartui gen uit alle plaatsen rondom het IJsselmeer, die jl. Maandag met spoed naar het rampgebied zyn vertrokken, zijn er tlhsns 148 te ruggekeerd. Van hun hulp kon geen gebruik meer worden ge maakt. Giften Stoomvaart Maatschappij Neder land, varend personeel: f 28.968; Nederlandse Vrijwilligers in Korea f 10.000: personeel Landmacht Su riname f 10.000 (Sur Crt). Deven ter collecteerde f 150.000. Wijm- brilseradeel (Fr.) meer dan een ton. De cursussen van de Mission Uni versitaire et Culturelle van de Franse ambassade te Amsterdam, Rotterdam en Den Haag. hebben elk een bedrag aan het Nationaal Rampenfonds geschonken. Vanmorgen om acht uur is het militaire kamp te Ossendrecht. waarin 2340 evacué's uit Zeeland en West-Brabant waren onderge bracht. ontruimd. Deze plotselinge ontruiming houdt verband met de legering van Amerikaanse troepen in Ossen drecht, die ingeschakeld zijn bij de hulpverlening. De evacué's zullen bij particu lieren worden ondergebracht. Zlerikzee geadopteerd De Amerikaanse stad Hays in Kansas heeft Zierikzee geadop teerd. Hulp aan dieren Telegrafisch heeft de Nederl. Vereniging tot Bescherming van Dieren zich tot Prins Bern hard gericht met het verzoek zyn sti mulerende medewerking te ver lenen om naast de hulp aan men sen, de hulp aan de dieren nood te bevorderen. Snelle hulp uit Nancy Een particuliere onderneming te Nancy (Fr.) is gistermiddag een inzameling voor de Neder landse slachtoffers van de waters nood begonnen. Te circa zes uur 's avonds heeft een particulier vliegtuig het resultaat: 275 dekens en 50 grote dozen lyfgoederen naai Schiphol gebracht. Het U.V.V. in samenwerking met het Rode Kruis hebben terstond voor doorzending zorggedragen. Zweden zendt een aantal pri- mus-kooktoestellen. Uit Zwitser land zullen 20 wagons met goe deren naar Nederland vertrekken, Prinses Irinc Fonds Het hoofdbestuur van het Prin ses Irene Fonds deelt mede, dat de artisten, die gewoonlijk uit sluitend voor de langdurig ver pleegden in ziekenhuizen en sana toria optreden, hebben besloten hun krachten belangeloos ter be schikking te stellen van het Nationaal Rampenfonds. Vruchten uit Spanje De Spaanse regering heeft be sloten. een trein vruchten te stu ren voor de kinderen in de ge troffen gebieden. Engelse studenten komen medische hulp bicden Het was een opvallend gezel schap de 20 flegmatieke jonge lui. uitgerust met een schilderach tigecombinatie van landverhui- zerscostuums. wonderlijke mutsen, rubberlaarzen, leren vesten en gar derobe. gewikkeld in handdoeken dat op Schiphol aankwam in de 2-motorige „Meindert Hobbema" van de K.L.M Deze studenten van het St. Thïmas Hospital te Londen gaan onder leiding van hun lector, de chirurg E. W. Thomas Morris me dische hulp verlenen aan de door de watersnood getroffen gebieden. Hoewel nog niet nauwkeurig bekend is hoeveel vee geëvacueerd kon worden, kan worden gecon stateerd, dat een groot percentage van het van Flakkee en de Zeeuw se eilanden aangevoerde vee slacht vee is, dat naar de slachtmarkten wordt afgevoerd. Hierdoor kan op een ruime aanvoer in de komende weken worden gerekend. FINANCIEEL Uw mening in onze courant De .AVRO en de ramp Met grote instemming nam ik kennis van de inhoud van het hoofdartikel van Woensdag 4 dezer, onder de titel „De ramp". Meer speciaal hetgeen U daarin opmerkt omtrent de houding van de A.V R.O.. zal uit het hart van duizenden uwer lezers gegrepen zijn. Donderdagavond heeft de voorzitter dier omroepvereniging getracht een verklaring, wellicht bedoeld als een verontschuldiging. r die houding van de AVRO te geven Getracht! Want duidelijk was hier aan het woord een man, die met zijn houding geen raad wist; en weinige luisteraars zal hij dan ook overtuigd hebben. De AVRO wilde „het nieuws van de R.V D controleren'!" Welk een verwaten houding in deze nood der tijden! Terecht merkte u op. dat de AVRO voor de uitzendingen van de RVD geen enkele verantwoor delijkheid draagt. Was de dictator van de AVRO. luisterend naar de naam van De Clercq. in zijn wiek geschoten, dat zómaar door de* RVD. op de zendtijd van de AVRO beslag werd gelegd; dat zómaar iets aan de AVRO werd „gelast"? Wat stak en steekt hierbij wel dadig af, de houding van de drie andere omroepverenigingen, in levensbeschouwing toch zo diame traal verschillend: K.R.O.. N.C.R.V. en V A R.A.! Die werkten eendrachtig samen de AVRO stond alleen! O zeker, kreeg de heer De Clercq zijn zin, dan was er in Nederland maar één omroepde AVRO! Dat u de houding in deze van de AVRO op zo voortreffelijke wijze becritiseerde. zal zoals gezegd duizenden uwer lezers goed gedaan hebben. Uw abonné, Archimedesstraat 87. W. Nieuwhoff Sr. Soldulvn-Ramp-Rampenfonds Met grote verontwaardiging heb. ben velen met mij kennis genomen van een oproep via de radio aan de soldaten, ingezet in de noodgebie den. om van de hen toegekende extra toelage van 1,— per dag af te zien ten bate van het Ram penfonds Allerwege wordt aan onze solda ten grote lof toegezwaaid voor hun schitterende menslievende en dap pere prestaties. Dat zij deze taak gaarne uitvoe ren spreekt voor hen van zelf: dat van Overheidswege hiervoor extra toelage van 1.— aan hun lage soldij werd toegevoegd, stemt tot tevredenheid. Dat hen verzocht wordt om dit weer af te slaan, vind ik beneden peil. Wat deze jongens presteren, is oneindig meer waard clan hun 1.— per dag, immers, hun leven kon ermede gemoeid zijn en is van sommige van hen helaas ermede gemoeid. Laat hen zelf vrijwillig beschik ken over hun geld. geen oproepen en zeker niet van hoger geplaatste militairen, daar dit gauw op een bevel gaat lijken. R. Boersma. 2e Anth. Heinsiusstraat 80. HEINEKEN'S BIERBROUWERIJEN Büna gelijktljcUg met de „Drie Hoefijzers" heeft de Heineken's Bierbrouwerij Mij. N.V. te Amster dam verslag uitgebracht over 1951- 1952. Ook hier zijn de resultaten gunstig. De distilleerderij en likeurstokerij P. Hoppe N.V., waarvan het aan delenbezit geheel in handen is van Helnekens, heeft de terugslag onder vonden van de drastische accijns verhoging ln Juni 1951, hetgeen enigszins gecompenseerd is door een vergrote export. Na afschrijving ad 3.375.866 (f3.669.639) is een saldo winst behaald van ƒ3.733.216 (ƒ2.662.938). Voorgesteld wordt een dividend van 9 pCt. (8 pCt.). „DE DRIE HOEFIJZERS" De N.V. Bierbrouwerij „De Drie Hoefijzers" te Breda heeft over 1951-52 na toevoeging van 100.000 (nihil) aan de extra reserve, een saldo winst behaald van ƒ897.937 835.45S) Voorgesteld wordt een dividend van 9 pCt. (8\« pCt.). De bieromzet was ln het eerste kwartaal bijzonder gunstig, doch daarna viel een geleidelijke achter- uilgang waar te nemen. De verhoudingen op de export markten worden steeds moeilijker. Dit komt tot uitdrukking in een dalende opbrengst met kleinere winstmarges, aldus het verslag. Naar verdere uitbreiding van de exportgebieden wordt gestadig ge- KUNST De zwierige en tegelijk puntige tekeningen, die aan vignet, ex- libris, of soms ook aan middel eeuws miniatuur-randversiering of familiewapen doen denken, zijn op enigszins occulte wyze tot stand gekomen. Verschillende Fransen var naam en roep hebben hun hand tekening gezet, en uit die hand tekening is, door een proces, dat ik niet goed heb begrepen, de een of andere fantastische figuratie ontstaan. Laat ons tevreden zijn met de sierlijke lynen, de spiri tuele aanduidingen, de smaakvolle kleurenweelde, die men in deze curieuze combinaties kan vinden en kan waarderen, ook al is de eigenlijke strekking ons verborgen gebleven. Met. deze krullen en arabesken, deze koppen van de monen, deze monsterdieren, drink glazen, botten enz. is ongetwijfeld iels gemaakt, dat aangenaam "voor het oog is en de goede smaak ner gens beledigt. Tot en met 21 dezer is dit werk te zien in kunsthandel Martinus Liernur. Cornelis Veth VERENIGING VAN DE TABAKSHANDEL 50 JAAR De receptie, die de Vereniging van de Tabakshandel ter gelegenheid van haar 50-jarig bestaan hield, heeft een sober karakter gedragen. Wel was '.rij. wei de gehele tabakswereld in Fras- cati te Amsterdam tezamen gekomen het bestuur te complimenteren. doch de gebruikelijke bloemenschat ontbrak. Tijdens de receptie werd bekend, dat de tabakshandelaren (dus zonder de makelaars, importeurs en de industrie) een bedrag van f 110.000 bij elkaar hebben gebracht voor het Nationaal Rampenfonds. VEREENIGDE NED. KLEERMAKERIJEN Het per 30 Juni 1952 geëindigde boekjaar van de N.V. Vereenigde Ned Kleermakerijen (Gebr. Ibelings) te 's Gravenhage heeft, blijkens het ver slag. weinig bevredigend resultaat op geleverd. Het winstsaldo van 873 wordt aan gevuld uit de dividendreserves, waarna een onveranderd dividend van 4,8 '7c op de preferente aandelen wordt voorgesteld. Op de gewone aandelen kan 4 (4,8 en op de winst bewijzen ƒ92.93 92,20) worden be taald. „MEDARIE" De situatie op de onderneming van de N.V. Cultuurmaatschappij „Meda- rie" is vrijwel onveranderd. Voortge gaan wordt met de verkoop van ge redde materialen, zo blijkt uit het ver slag 1950/'51. Het jaar 1950 is afgesloten met. een saldo verlies van rp. 71953 en 1951 met een verlies van rp. 53.477 De balans in Nederland per ulto 1951 sluit met een saldo verlies van 1.096.041 HEEMAF N.V. De raad van commissarissen der Heemaf N V. te Hengelo heeft be sloten aan de a s algemene vergade ring voor te stellen het dividend over het boekjaar 1952 te bepalen op 10 UITGIFTE HOIXANÏÏSCHK SOCIËTEIT Naar wij vernemen, hebben na- Ï;enoeg alle aandeelhouders In de lollandsche Sociëteit van Levens verzekeringen N.V gebruik gemaakt van hun inschrljvlngsrerht op de uitgifte van nom ƒ1 millioen aan delen tegen 145 pCt. A. M. BOLLEURS EXPOSEERT BIJ KUNSTHANDEL MARTINUS LIERNUR Hel is zeer zeker merkwaardig werk, dal de schilder A. M. Bol- leurs in de kunsthandel van mevr. Eyffinger laat zien (tot en met 21 Febr.). De kleur verfynd, en ook op verfijnde %vyze toege past maakt de schilderyen. elk voor zich, levend en veelzeggend. De compositie is meestal van een eenvoud als die, welke affiche of uithangbord vergen, en tegelyk van een even grote aantrekkings kracht. als die daarvoor moet worden geëist- Toch bezitten deze voorstellingen, die niet anders dan schilderijen willen zijn. een bijzon dere artistieke eigenschap, zy val len met alleen op door het ver nuft, waarmee een figuur tegen een landschap is geplaatst (b.v. dat meisje in rode mantel tegen een zich ver uitstrekkend strand) Of door de snedige vormen van de voorwerpen op een wel zeer onge woon, maar dan ook persoonlijk stilleven geschikt, door de fraai aandoende soberheid der lynen, doch ook door een wat grillige, en niettemin boeiende stijl. Het is een precieuze kunst, in dit pre cieuze toch weer lang niet zonder inhoud. Cornelis Veth Beurs van New-York 5 Febr. 6 Febr. Atch Topeka <»s Baltimore 2626?< Can. Pacific 31M 304,' Illin. Centr. 85 82M; N.Y. Centr23r4' 23 N' Pennsylvania 21'» 31?» South Pac43', 13' Union Pac113\' 1I2'< Allied Chem72!, 71:, Am. Can323. Am. Car. F. 851» 35 Am. Smelting t-j it'» Am. T. L1 15 Am. Tobacco (F Anaconda 434.- Beth. Steel r, 1 53^ Boemg 4., 41. Chrysler 92t< 90',* City Bank 53'» 58H Cons. Edison 40?» 3 Dougl. \ir 66X 64 Dup de Nem 99 9. Eastm Kodak 4-, 44 Gen. Electr«jd C8;'a Gen. Motors 69 67'aexd Good Year T5.1^ 51 jj Hudson Mjyi^1» Int. Harvester 31 .v- uiiV Int. Nickel 4-, 44 Int. T. Tiöi^ jg Kennecott 73^ 73 Montg. Ward 61 «OK Pack Motor gji Radio Corp.wi, 0-.1/ Republic Steel X* Reyn Tob B43$ 43 Sears Roeben 59 W Shell Oil 69.^ 09S So°. Vacum 35K 35 Stand Br23 03 u Stand Oil N.J. 741^ 74^ Studebaker 41'8 Texas Corp55^' Un. Aircraft 37'» 36s^ Un. Corp5 5\i Un. Fruit 56,4 56', u. S. Rubber 2929 s U. S. Steel 41H 4< H Westingh 46?* 45\ Wool worth 45 K 44 H Omzet: 1.870.000 Bears van Djakarta 6 Februari V.K. L.K. pCt. R.I.S. Obl. 44 44 Escomptobank 274 275 Nat- Handelsbank 570 565 Ned. Handel M(j. 7S3 785 Kon. Olie 1645 1655 Philips 835 832 Unilever 908 910 Bengkalis 255 250 Simau 165 164 Amsterd. Rubber 405 410 Malabar Thee 160 163 Veren. V'rstenL 82 83 Deli Spoor 165 163 Ned. Ind. Spoor 35 36 Sem.Stb.enPr.Veer 193 194 Sumatra Rubber 177 180 Cultuurbank 240 240 Oostkust 326 330 Alg. Exploratie 466 467 Basilam Rubber 30o 300 Bodj. Datar ftubb. 175 177 H.V-A. 466 465 (Verstrekt door het bankierskan toor Van der Werff en Hubreeht Amsterdam-Den Haag).

Krantenbank Zeeland

Watersnood documentatie 1953 - kranten | 1953 | | pagina 5