Pacific-commissie koos Zuid-Nieuw-Guinea tot
proefgebied
Een zwakke Achilles-pees in onze defensie
Haagse voetbalconsuls in nood
STROOM VAN GIFTEN EN GAVEN
BLIJFT VLOEIEN
HAAGSCHE COURANT Zaterdag 7 Februari 1953 Pagina 8
BEVOLKINGSONDERZOEK IN NIEUW-GUINEA
Hoe staat het met de kindersterfte
Van een bijzondere medewerker te Hoïïandia)
„Het is een merkwaardig verschijnsel, dat de bevolking in de
gebieden van de Zuid-Pacific een duidelijke tendenz vertoont
in aantal achteruit te gaan. Hoewel natuurlijk deze bevol
kingsafname niet overal dezelfde is, en in sommige gebieden,
zoals op Samoa en Nieuw-Zeeland, zelfs een toeneming valt
te constateren, is toch duidelijk gebleken dat op de meeste
Melanesische en Polynesische eilanden na de komst van
de Europeanen een scherpe daling in het bevolkingsaan
tal dier eilanden is ingetreden".
Dit vertelde dr. S. Kooyman, conservator van het Leidse
Museum voor Volkenkunde, die dezer dagen in Hollandia
arriveerde en binnenkort een bevolkings-onderzoek zal in
stellen in Zuid-Nieuw-Guinea.
Bevolking verminderde
mei een derde
Het is de South Pacific Commis
sion geweest, die naar deze be
volkingsachteruitgang een onder
zoek wilde instellen. Daartoe koos
de commissie Zuid-Nieuw-Guinea
uit als proefgebied en de werk
zaamheden, die dr. Kooyman daar
zal gaan verrichten, zullen als
proefneming bedoeld zijn voor
verdere onderzoekingen in dit
kader, op andere eilanden van de
Zuid-Pacific.
Men beschikt voor wat betreft
„Het Zuiden", zoals men Zuid-
Nieuw-Guinea pleegt aan te
duiden, over vrij uitgebreid statis-|
tisch materiaal, dat vanzelfspre
kend voor de anthropoloog en
ethnoloog een zeer welkome basis
zal kunnen vormen bij de onder
zoekingen.
Een van de eerste taken van dr.
Kooyman, wanneer hij straks in
het Zuiden de strand- en binnen
landse kampongs aan de Koembe,
de Bian en de Maro-rivier zal
bezoeken, zal het onderzoek zijn
of de bevolking daarvan nog
steeds in aantal afneemt, dan wel
dat zij tot een „bevolkingsstilstand"
is gekomen wat eveneens ongun
stig is. Pas daarna zal de heer
Kooyman naar de oorzaken gaan
zoeken, die tot de ontstellende (een
derde) bevolkingsafname hebben
geleid. Dit onderzoek zal zowel van
medische als van ethnologische
zijde benaderd worden. Dr. Bijl
mer. die reeds eerder in Nieuw-
Guinea werkzaamheden in eerst
genoemde richting verrichtte, heeft
de leiding van het medische ge
deelte van het onderzoek. Hij zal
zodoende de nodige richtlijnen
geven aan de artsen dr. Veeger en
dr. Dorren, die reeds gedurende
enige tijd in het gebied vertoeven
hoewel hij zelf niet bij het
onderzoek tegenwoordig is.
Het ethnologisch aspect van het
onderzoek zal door dr. Kooyman
onder de loupe worden genomen,
in samenwerking met pater J.
Verschueren, die in het Zuiden,
eveneens op ethnologisch gebied,
zijn sporen reeds verdiend heeft
Verscheidene theorieën
Voor de oorzaken van de sterke
daling in het bevolkingsgetal zijn
verscheidene theorieën m omloop,
aldus zeide ons de heer Kooyman
Zo bestaat de theorie, die de Britse
ethnoloog Rivers opstelde en d:e
hij „psychische depressie" noemde,
waarbij de komst van de Europea
nen in die streken niet zouden
Nederlandse vorderingen
op Japan ingediend
De Japanse minister van Bui
tenlandse Zaken. Okazaki. heeft
aan de begrotingscommissie van
het parlement medegedeeld, dat
Nederland by Japan 30 schadever-
goedingseisen heeft ingediend we
gens schade, die door z(jn onderda
nen tijdens de tweede wereldoor
log in Indonesië is geleden Zwe
den heeft 10 eisen ingediend i.v.m.
inbeslagnemingen in Oorlogstijd.
Zwitserland heeft 1000 vorderin
gen ingediend i.v.m. particuliere
credieten. Verder zijn nog vorde
ringen ingediend door Denemar
ken en Engeland. Door het laatste
land 339.
Koningin naar Texel en
andere noodgebieden
Het Kabinet van de Koningin
deelt mede, dat H. M. de Koningin
in de volgende week weder enige
bezoeken aan de noodgebieden zal
brengen. De Koningin zal daarbij
ook Texel bezoekpn
INDONESIË
Sultan Hamid komt
25 Februari voor
Een woordvoeder van het hoofd
parket heeft aan Aneta medege
deeld. dat Sultan Hamid II op 25
Februari voor het Indonesische
hooggerechtshof terecht zal staan
De zitting zal openbrar z.jn De
procureur-generaal zal op 17
Februari een dienstreis maken om
een aantal kwesties, verband hou
dende met de 17 October-affaire,
te bestuderen.
hebben nagelaten invloed uit te
oefenen op de bevolking. Het ver
bod van koppensnellen en andere
feesten, d»e met grote uitspattingen
van diverse aard gepaard gingen,
zouden onder de bevolking een
soort „cultuurmoeheid" hebben
teweeggebracht. Een vaststaand
feit is echter dat het zogenaamd
„venerisch granuloom" een ware
slachting onder de bevolking heeft
teweeggebracht, later nog gevolgd
door andere infectueuze ziekten,
zoals de griep-epidemie van 1918,
welke alle waren geïimporteerd
Doopboeken waardevol middel
Een grote hulp voor de onder
zoekingen van dr. Kooyman zuilen
de doopboeken zijn, die door de
missionarissen van het Heilig Hart
in Merauke gedurende enkele tien
tallen jaren regelmatig zijn bijge
houden. Ook de rapporten over
onderzoekingen onder de bevol
king, in 1922 en 1927 gedaan door
de Zwitserse ethnoloog Wirz, zul
len ongetwijfeld hun waarde voor
Kooymans onderzoek afwerpen, als
ook de alleszins leeswaardige en
belangwekkende rapporten van de
heer Boldingh, die van medio 1946
tot begin 1948 assistent-resident te
Merauke was.
Een van de eerste vragen, welke
dr.' Veeger en dr. Dorren zullen
moeten onderzoeken is wel: ..Hoe
staat het met de kindersterfte?"
Kindersterfte betekent namelijk in
geheel Australisch Nieuw-Guinea
,.een ernstig lek in hot menselijk
leven". Hiernaast is het belangrijk
om de sexe-verhouding bij de ge
boorte te weten te komen, omdat,
met name in Oranie, een jonger.s-
overschot en een mannenoverschot
bestaat, dat veelal wordt be
schouwd als een aanwijzing van
bevolkingsachteruitgang.
Zo ligt er voor dr. Kooyman in
het Zuiden van Nieuw-Guinea een
bijzonder interessant terrein voor
onderzoekingen braak. Hij stelt
zich voor. ongeveer tien maanden
in het gebied waar naar schat
ting 16.000 mensen wonen te
verblijven om vervolgens in de
laatste twee maanden van het jaar
zijn rapporten te schrijven.
Dan zal ook wederom een ant
woord zijn gegeven op een van de
belangrijkste hoewel vaak om
streden punten, waarom Neder
lands aanwezigheid in Nieuw-
Guinea gewenst is: het op een
hoger levenspeil brengen van de
autochthoon. het leiden van de
Papoea naar een rijker, progressie
ver en zinvoller bestaan-
Opdracht voor scheeps
werven
De scheepswerven „Kraaier" te
Zaandam en Gebr, Niestern te
Zaltbommel en Groningen hebben
een contract afgesloten met de
Republik Indonesia voor de bouw
ven drie vrachtschepen met een
lengte van 74 m en een breedte
van 11.20 m. De totale opdracht be
loopt 10 millioen gulden.
NIaximumprijzen voor
holen, ijzererts en schroot
De raadgevende commissie van
de Europese Kolen- en Staal Ge
meenschap heeft aanbevolen, dat
er, wanneer de gemeenschappelij
ke markt Dinsdag in werking
treedt, maximumprijzen voor ko
len en ijzerschroot zullen gaan
gelden De gemeenschappelijke
markt, welke de landen België.
Nederland. Luxemburg. Frankrijk,
Italië en West-Duitsland zal gaan
omvatten, zal voorlopig beperkt
blijven tot kolen, yzerschroot en
ijzererts. Twee maanden later zal
zij ook voor staal gelden.
De raadgevende commissie, be
staande uit vertegenwoordigers
van industrieëlen. vakverenigingen
en verbruikers, was van mening,
dat er geen aanleiding bestond
voor maximumprijzen voor ijzer
erts.
Het Hoge Gezagsorgaan zal
Maandag zijn besluit omtrent de
maximumprijzen bekend maken.
De commissie stelde voor. dat er
maximumprijzen zouden worden
ingevoerd voor elk van de zes
mijnbouwgebieden der Gemeen
schap. en dat de maximumprijzen
gezien dienden te worden od de
"oasis van hei jaargemiddelde, zo
dat de industriëlen in staat /.ouden
zijn de prijzen te wijzigen overeen
komstig de tijd van het jaar.
DE TERRITORIALE VERDEDIGING V.tN' NEDERLAND
Is de bewapening van bet mobiele
deel der territoriale troepen
voldoende
(Van onze militaire medewerker)
Op 26 September van het vorige jaar schreven wij met 'be
trekking tot de territoriale verdediging van ons grondge
bied het volgende: „Een Amerikaan die denkt, dat territo
riale verdediigiing nog uitsluitend een zaak is van nationale
verantwoordelijkheid loopt een paar jaar op de realiteit ten
achter". Wij schreven dit neer, omdat de verdediging van
het front door het Veldleger en die van het achterland door
de territoriale troepen zó onverbrekelijk met elkaar ver
bonden zijn, dat wanneer de eerste onder de verantwoorde
lijkheid van de NATO valt, de tweede althans tot op
grote hoogte mede onder dezelfde verantwoordelijkheid
moet vallen.
Op grond daarvan namen
aan. dat wij zowel steun voor dé
bewapening van het Veldleger als
voor de territoriale verdediging
van Amerika zouden ontvangen
Deze veronderstelling - vond kort
daarop steun in de mondelinge be
handeling van de Oorlogsbegroting
voor 1953 in de T-.veede Kamer.
Toen verklaarde minister S'af al
thans het volgende:
„De bewapening van de troepen
voor de territoriale verdediging
wordt ook voor een aanzienlijk
deel verkregen van de Verenigde
Staten. In deze verdediging zijn
opgenomen eenheden, welke geheel
mobiel en met zwaar materiaal zijn
uitgerust. De taak van deze terri
toriale troepen is het beschermen
van de verbindingswegen, de ha
venbescherming. de oescherming
van vliegpelden en radars ations
en het bewaren van orde en rust
in het achterland".
Onder ..zwaar materiaal" wordt
verslaan: vechtwagens, anti-tank
geschut, veldartillerie. Het lijdt
dus geen twijfel of de minister had
bij zijn verklaring een organisatie
van de territoriale troepen op het
oog, die volwaardig is in verband
met de zware taak van bestrijding
van keurtroepen, als hoedanig vij-
andelijke luchtlandingstroepen
moeten worden beschouwd. De ven
zekering, dat Amerika hiervoor
bewapening zou verstrekken, was
een geruststellende garantie, dat
dit land het essentiële nauwe ver
band tussen Veldleger en territo
riale verdediging erkende en op
grond daarvan zekere toezeggin
gen aan de minister had gedaan.
Achteraf is Amerika echter blijk
baar teruggekrabbeld en is de ver
antwoordelijkheid voor de territo
riale verdediging in een ander
licht komen te staan, waardoor
deze thans geheel in de luchi komt
te hangen. Dit blijkt onomwonden
ui1 de Memorie van Antwoord op
dezelfde Oorlogsbegroting, thans
ingediend bij de Eerste Kamer.
Hier verklaart de minister iets ge
heel anders „Hun geoefendheid
idie der territoriale troepen) en
hun bewapening kunnen als vol
doende .vorder, beschouwd waar
bij echter in aanmerking moet
worden genomen, dat voor deze
Ondanks het hevige
noodweer moesten de
consuls van de Afdeling
's-Gravenhage van de
KNVB Zondagmorgen
hun plicht vervullen,
bracht natuurlijk
zagen geen kans hun
betrokken terrein te
bereiken, omreden zij
niet op de fiets konden
blijven zitten en tegen
de grond sloegen. Een
consul. die er per
bromfiets op uit was
getrokken, belandde in
het prikkeldraad. De
heer Jacq. Questroo,
Hoofdconsul, nam ln
overleg met de compe
titieleider. de heer A
M. Dijkman, het wijze
besluit de Afd. Den
Haag ln zijn geheel af
te gelasten. Dit bleek
bij de KNVB niet mo
gelijk te zijn en dus
moesten lijsten dit be
kend maken.
De consul van het
HVV-terrein had ook al
pech en kwam zodoen
de te laat om op de af-
keurtngsblljetten bekend
te maken, dat ook het
HW-veld n:et te bespe
len was. Dit kon echter
telefonisch nog worden
opgelost, zodat er geen
vergeefse reizen werden
gemaakt. Toch zou er
nog één wedstrijd door
gaan in Den Haag. na
melijk Laakkwartier
VDL. De consul had dit
veld goedgekeurd en er
moest dus gespeeld
worden. Toen echter om
9.30 uur via de radio
werd bekend gemaakt,
dat ook Maassluis door
de storm erg was ge
teisterd. stelde de hoofd
consul zich onmiddellijk
in verbinding met de
heer W. Reyseger. die
toestemming gaf om
ook deze wedstrijd af te
gelasten (waarom ook
niet bij amateurisme?).
Direct werd VDL er van
in kennis gesteld. De
secretaris deelde aan de
heer Questroo mede,
dat in deze noodtoe
stand niet aan voetbal
len werd gedacht (vol
komen begrijpelijk!
Red.) en dat de VDL-
ers onder geen enkele
voorwaarde de gezinnen
in de steek zouden la
ten. Daar ook Zaterdag
het weer al van die
aard was. dat er een 80-
tal wedstrijden moesten
worden afgekeurd, be
grijpen we niet. dat het
programma niet in zijn
geheel werd afgekeurd.
Zelfs moesten er en
kele Junioren wedstrij
den worden gespeeld
omdat de Juniorencom-
petitieleider het niet
nodig vond het pro
gramma in zijn geheel
naar een latere datum
te verschuiven- Er wa
ren gelukkig nog vele
scheidsrechters, die er
anders over dachten en
de jeugd naar huis
zonden.
troepen met uitzondering van
een groot deel der luchtdoelartil-
lene - in het algemeen geen Ame
rikaanse wapens en verdere uitrus
tingstukken worden geleverd....
De territoriale infanterie is niet
georganiseerd in losse verbanden.
Zoals reeds uit het tweede lid zal
zijn gebleken, moet de mening, dat
Nederland ook voor de opbouw van
de territoriale verdediging materi
ele hulp zal krijgen behoudens
ten aanzien van de luchtdoelartille
rie op een misvatting berusten".
Waar de woorden van minister
Staf thans ten aanzien van het
zware materiaal voor de mobiele
territoriale troepen zo lijnrecht in
tegenspraak zijn met die in de
Tweede Kamer en het niet aan te
nemen is. dat de minister toen zijn
mond heeft voorbijgesproken, blijft
er slechts één conclusie over en
wel deze: Behoudens op het stuk
der luchtverdediging ziet Amerika
de territoriale verdediging als een
uitsluitend nationale taak, welke
wij geheel met eigen krachten en
middelen moeten ten uitvoer leg
gen. Hoe strategisch onjuist deze
gedachtengang ook moge zijn en
hoe een paar jaar ten achter op de
realiteit, we hebben eenvoudig het
feit te aanvaarden, dat wij, tegen
de aanvankelijk gewekte ver
wachtingen in. voor de territoriale
verdediging zelf de handen uit de
mouwen moeten steken en niet
meer, zoals tot nu toe. kunnen
blijven stilzitten in afwachting van
de komst van de overzeese wapen
hulp.
Na deze teleurstelling hadden wij
dan ook mogen verwachten, dat de
minister gelijktijdig met de nega
tieve mededeling de weg had aan
gegeven, waarlangs hij gedacht
had de gerezen moeilijkheden op
te lossen. Doch het tegendeel ge
beurde. Min of meer zelfgenoeg
zaam wordt de stelling geponeerd,
dal „de geoefendheid en de be
wapening van de territoriale
troepen als voldoende worden be-
schouwd"
Dit is bepaaldelijk in tegen
spraak met hetgeen de minister
tevoren in de Tweede Kamer en
thans elders in de Memorie van
Antwoord heeft gezegd. Eerst ver
klaart deze bewindsman immers,
dat er in de territoriale verdedi
ging eenheden zullen zijn. welke
geheel mobiel zijn en met zwaar
materiaal zijn uitgerust, dat wij
van Amerika zullen krijgen. Daar
na zegt hij echter, dat Amerika dit
materiaal niet zal leveren Daar
wij het zeer beslist zelf ook niet
hebben, kan het dus onmogelijk
juist zyn, dat de bewapening van
de territoriale troepen, althans
van de hier bedoelde mobiele een
heden als voldoende kan worden
beschouwd. Ten rechte is deze be
wapening totaal onvoldoende, want
er is geen voldoende zwaar mate
riaal (vechtwagens, anti-tankge-
schut en veldartillerie) beschik
baar. Het is immers een publiek
geheim, dat pas zeer onlangs een
aanvang is gemaakt met de leve
rantie van moderne Centurion
tanks voor het veldleger, een
leverantie die mogelijk is gemaakt
door Amerikaans off shore be
stellingen. bij de Britse industrie.
Het gaat hier om een bestelling
van rond 1000 tanks voor Neder
land en Denemarken, zeer waar
schijnlijk net voldoende voor het
Legerplan 1954, d.i. voor 3 divisies
plus legerkorpstroepen, doch daar
bij is geen enkele tank voor de
territoriale verdediging. Het is
bovendien zeer de vraag of deze
middelzware tank van 50 ton een
geschikte tank zou zijn voor de
territoriale verdediging. Men den-
ke in dit. verband aan het optreden
tegen luchtlandingstroepen in het
Westen van het land, zoals in 1940,
waarbij vechtwagens in polder-
terrein zouden moeten worden
ingezet.
Het lijdt daarom geen twijfel,
dat de bewapening van de territo
riale troepen, speciaal van het
mobiele deel. welke aan de hoogste
eisen moet voldoen, niet alleen
onvoldoende is, doch dat het zeer
de vraag is of de defensieleiding
zich al definitief heeft beraden op
welke wijze zij deze troepen denkt
te organiseren en te bewapenen.
De minister kon slechts negatief
aangeven hoe deze organisatie niet
zou zijn n). niet in losse bataljons.
Dat wil dus zeggen in elk geval
ten minste in het verband van een
Regiment.
Hoe men dan denkt te komen
aan t noodzakelijke tanks en ander
zwaar materiaal, daarover wordt
in alle talen gezwegen Zonder
nadere opheldering op dit punt en
zonder duidelijk perspectief hoe
en wanneer de beslist onvoldoende
bewapening zal worden aange
vuld lykt onze huidige territoriale
verdediging wel de uiterst zwakke
achillespees van onze defensie,
zowel nationaal als in NATO-ver-
band. waarvan tenslotte een slui
tende nationale verdediging de
hoeksteen moet vormen.
Bijkantoor
en Agentschappen
„Haagsche Courant"
DEN HAAG
ARCHIPELKWARTIER
Leesbibliotheek „Malakka",
lakkastraat 6, Tel. 556527.
BENOORDENHOUT
BEZUIDENHOUT
Leesbibliotheek Lectura, Pahud-
straat 130, Tel. 720481.
BOMEN- EN BLOEMEN-
KWART1ER
Boekhandel Th. J. Geurst en Co.,
Vlierboomslraat 536, Tel. 338837.
Kantoorboekhandel Varossleau, L
v Eik en Duinen 168. Tel. 338(346
Boekh de Silverbeeck. Thomson-
laan 40. Tel. 391861
WEIMARK WAKTIKR
Kantoorboekh. en Leesoibl „De
Leeshoek". Weimarstraat 65.
Tel. 336565.
MOER WIJK
Boersens Kantoorboekhandel,
Betje Wolffstr. 181. Tel. 321329.
SCHILDERSKWARTIER
Fa. M. J. Duura-Valk, Vaillant-
laan 560 Tel 399143.
SPOORWIJK
Boekh. Goeverneur. Goeverneur-
laan 678. Tel 118901.
STATENKWARTIER
Boekhandel Lybo. Willem de Zwy-
gerlaan 64. Tel. 551394.
ZUIDERPARK
Leesbibl. „Haag-Zuid". Aoeldoorn-
selaan 127, Tel 323297
Stumpels. Kantoorboekhandel, Es-
camplaan 118. Tel 333505.
SCHEVENINGEN
Bykantoor Haagsche Courant Kei
zerstraat 319. Tel. 553360
Drukkerij „Codex" Renbaanstraat
87 Scheveningen Tel 555467
BELGISCH PARK
Leesbibliotheek De Adelaar. Ste-
vinstraar 188
LOOSDUTNEN
Boekhandel E. v. d. Zanden. I£m-
mastraat 7. tel. 396785
Terugkeer naar
noodgebieden
Aan personen, die naar de nood
gebieden moeten terugkeren in
gevolge oproep of lastgeving van
overheidswege, kunnen plaatsbe
wijzen van de Spoorwegen op cre-
riiet worden verstrekt tegen in
levering van een door of namens
de Burgemeester ter plaatse afge
geven bewijs, waarop de naam van
de te vervoeren persoon en de ge
gevens omtrent station van vertrek
en bestemming zyn vermeld.
Teruggaan kunnen mannen van
16 jaar en ouder, mits zy aanneme
lijk maken, liefst aan de hand van
documenten, dat hun tegenwoor
digheid in het geëvacueerde ge
bied strikt noodzakelijk is.
Deze bewijzen zyn heden te ver
krijgen aan de Dierentuin en op
Zondag S Febr. en volgende dagen
in het nieuwe Stadhuis.
LAATSTE BERICHTEN
Handel niet valse dollars
Tegen de 32-jarige bouwvakar
beider L. M. en de 28-jarige kan
toorbediende A. A B., beiden Am
sterdammers. heeft de procureur-
generaal bij het gerechtshof te Am
sterdam, terzake van handel in
valse 100-dollarbiljetten. respectie
velijk 4 en 2 jaar met afirek ge-
eist De Officier van Justitie, die in
appèl was gegaan, had tegen bei
den vier jaar met aftrek geëist en
de rechtbank had hen veroordeeld
tot twee jaar met. aftrek.
Rapid wil steun verlenen
Het bestuur van Rapid Wien,
kampioen van Oostenrijk, heeft de
K.N.V.B. laten weten, dat het zyn
volle medewerking zal verlenen
aan een in Nederland te organise
ren wedstrijd tegen Rapid, ten
bate van het Nationaal Rampen
fonds. De voorbereidingen voor
een dergelijke ontmoeting, waarby
de mogelijkheid wordt overwogen
een Bondselftal tegen de Oosten
rijkers te laten aantreden, zyn
thans gaande.
Poortvliet geïsoleerd
Het plaatsje Poortvliet op Tholen,
dat zoals gemeld nog voor een
groot deel onder water staat, is
thans seisoleerd. De burgemeester
heeft daarom verzochl zandzakken
voor het herstel van de dijk niet
op het dorp te droppen, maar bij
de doorbraak.
Stormschade te Domburg
De duinen te Domburg hebben
erg geleden onder de storm. De
strandtoegangen werden totaal
onbruikbaar, terwijl een gedeelte
van de zgn. boulevard, onmiddel
lijk herstel eist. De VVV te Dom
burg besloot al het mogelijke te
doen om z< spoedig mogelijk een
cn ander weer in bruikbare staat
te krijgen.
148 Schepen naar huis
Van de circa 240 vissersvaartui
gen uit alle plaatsen rondom het
IJsselmeer, die jl. Maandag met
spoed naar het rampgebied zyn
vertrokken, zijn er tlhsns 148 te
ruggekeerd. Van hun hulp kon
geen gebruik meer worden ge
maakt.
Giften
Stoomvaart Maatschappij Neder
land, varend personeel: f 28.968;
Nederlandse Vrijwilligers in Korea
f 10.000: personeel Landmacht Su
riname f 10.000 (Sur Crt). Deven
ter collecteerde f 150.000. Wijm-
brilseradeel (Fr.) meer dan een
ton.
De cursussen van de Mission Uni
versitaire et Culturelle van de
Franse ambassade te Amsterdam,
Rotterdam en Den Haag. hebben
elk een bedrag aan het Nationaal
Rampenfonds geschonken.
Vanmorgen om acht uur is het
militaire kamp te Ossendrecht.
waarin 2340 evacué's uit Zeeland
en West-Brabant waren onderge
bracht. ontruimd.
Deze plotselinge ontruiming
houdt verband met de legering
van Amerikaanse troepen in Ossen
drecht, die ingeschakeld zijn bij
de hulpverlening.
De evacué's zullen bij particu
lieren worden ondergebracht.
Zlerikzee geadopteerd
De Amerikaanse stad Hays in
Kansas heeft Zierikzee geadop
teerd.
Hulp aan dieren
Telegrafisch heeft de Nederl.
Vereniging tot Bescherming van
Dieren zich tot Prins Bern hard
gericht met het verzoek zyn sti
mulerende medewerking te ver
lenen om naast de hulp aan men
sen, de hulp aan de dieren
nood te bevorderen.
Snelle hulp uit Nancy
Een particuliere onderneming
te Nancy (Fr.) is gistermiddag
een inzameling voor de Neder
landse slachtoffers van de waters
nood begonnen. Te circa zes uur
's avonds heeft een particulier
vliegtuig het resultaat: 275 dekens
en 50 grote dozen lyfgoederen
naai Schiphol gebracht. Het
U.V.V. in samenwerking met het
Rode Kruis hebben terstond voor
doorzending zorggedragen.
Zweden zendt een aantal pri-
mus-kooktoestellen. Uit Zwitser
land zullen 20 wagons met goe
deren naar Nederland vertrekken,
Prinses Irinc Fonds
Het hoofdbestuur van het Prin
ses Irene Fonds deelt mede, dat
de artisten, die gewoonlijk uit
sluitend voor de langdurig ver
pleegden in ziekenhuizen en sana
toria optreden, hebben besloten
hun krachten belangeloos ter be
schikking te stellen van het
Nationaal Rampenfonds.
Vruchten uit Spanje
De Spaanse regering heeft be
sloten. een trein vruchten te stu
ren voor de kinderen in de ge
troffen gebieden.
Engelse studenten komen
medische hulp bicden
Het was een opvallend gezel
schap de 20 flegmatieke jonge
lui. uitgerust met een schilderach
tigecombinatie van landverhui-
zerscostuums. wonderlijke mutsen,
rubberlaarzen, leren vesten en gar
derobe. gewikkeld in handdoeken
dat op Schiphol aankwam in de
2-motorige „Meindert Hobbema"
van de K.L.M Deze studenten van
het St. Thïmas Hospital te Londen
gaan onder leiding van hun lector,
de chirurg E. W. Thomas Morris me
dische hulp verlenen aan de door
de watersnood getroffen gebieden.
Hoewel nog niet nauwkeurig
bekend is hoeveel vee geëvacueerd
kon worden, kan worden gecon
stateerd, dat een groot percentage
van het van Flakkee en de Zeeuw
se eilanden aangevoerde vee slacht
vee is, dat naar de slachtmarkten
wordt afgevoerd. Hierdoor kan op
een ruime aanvoer in de komende
weken worden gerekend.
FINANCIEEL
Uw mening in onze courant
De .AVRO en de ramp
Met grote instemming nam ik
kennis van de inhoud van het
hoofdartikel van Woensdag 4 dezer,
onder de titel „De ramp".
Meer speciaal hetgeen U daarin
opmerkt omtrent de houding van
de A.V R.O.. zal uit het hart van
duizenden uwer lezers gegrepen
zijn. Donderdagavond heeft de
voorzitter dier omroepvereniging
getracht een verklaring, wellicht
bedoeld als een verontschuldiging.
r die houding van de AVRO te
geven Getracht! Want duidelijk
was hier aan het woord een man,
die met zijn houding geen raad
wist; en weinige luisteraars zal hij
dan ook overtuigd hebben.
De AVRO wilde „het nieuws van
de R.V D controleren'!"
Welk een verwaten houding in
deze nood der tijden!
Terecht merkte u op. dat de
AVRO voor de uitzendingen van
de RVD geen enkele verantwoor
delijkheid draagt. Was de dictator
van de AVRO. luisterend naar de
naam van De Clercq. in zijn wiek
geschoten, dat zómaar door de*
RVD. op de zendtijd van de AVRO
beslag werd gelegd; dat zómaar
iets aan de AVRO werd „gelast"?
Wat stak en steekt hierbij wel
dadig af, de houding van de drie
andere omroepverenigingen, in
levensbeschouwing toch zo diame
traal verschillend: K.R.O.. N.C.R.V.
en V A R.A.!
Die werkten eendrachtig samen
de AVRO stond alleen!
O zeker, kreeg de heer De Clercq
zijn zin, dan was er in Nederland
maar één omroepde AVRO!
Dat u de houding in deze van de
AVRO op zo voortreffelijke wijze
becritiseerde. zal zoals gezegd
duizenden uwer lezers goed gedaan
hebben.
Uw abonné,
Archimedesstraat 87.
W. Nieuwhoff Sr.
Soldulvn-Ramp-Rampenfonds
Met grote verontwaardiging heb.
ben velen met mij kennis genomen
van een oproep via de radio aan de
soldaten, ingezet in de noodgebie
den. om van de hen toegekende
extra toelage van 1,— per dag
af te zien ten bate van het Ram
penfonds
Allerwege wordt aan onze solda
ten grote lof toegezwaaid voor hun
schitterende menslievende en dap
pere prestaties.
Dat zij deze taak gaarne uitvoe
ren spreekt voor hen van zelf: dat
van Overheidswege hiervoor
extra toelage van 1.— aan hun
lage soldij werd toegevoegd, stemt
tot tevredenheid. Dat hen verzocht
wordt om dit weer af te slaan, vind
ik beneden peil. Wat deze jongens
presteren, is oneindig meer waard
clan hun 1.— per dag, immers,
hun leven kon ermede gemoeid
zijn en is van sommige van hen
helaas ermede gemoeid.
Laat hen zelf vrijwillig beschik
ken over hun geld. geen oproepen
en zeker niet van hoger geplaatste
militairen, daar dit gauw op een
bevel gaat lijken.
R. Boersma.
2e Anth. Heinsiusstraat 80.
HEINEKEN'S BIERBROUWERIJEN
Büna gelijktljcUg met de „Drie
Hoefijzers" heeft de Heineken's
Bierbrouwerij Mij. N.V. te Amster
dam verslag uitgebracht over 1951-
1952. Ook hier zijn de resultaten
gunstig.
De distilleerderij en likeurstokerij
P. Hoppe N.V., waarvan het aan
delenbezit geheel in handen is van
Helnekens, heeft de terugslag onder
vonden van de drastische accijns
verhoging ln Juni 1951, hetgeen
enigszins gecompenseerd is door een
vergrote export. Na afschrijving ad
3.375.866 (f3.669.639) is een
saldo winst behaald van ƒ3.733.216
(ƒ2.662.938). Voorgesteld wordt een
dividend van 9 pCt. (8 pCt.).
„DE DRIE HOEFIJZERS"
De N.V. Bierbrouwerij „De Drie
Hoefijzers" te Breda heeft over
1951-52 na toevoeging van 100.000
(nihil) aan de extra reserve, een
saldo winst behaald van ƒ897.937
835.45S) Voorgesteld wordt een
dividend van 9 pCt. (8\« pCt.).
De bieromzet was ln het eerste
kwartaal bijzonder gunstig, doch
daarna viel een geleidelijke achter-
uilgang waar te nemen.
De verhoudingen op de export
markten worden steeds moeilijker.
Dit komt tot uitdrukking in een
dalende opbrengst met kleinere
winstmarges, aldus het verslag.
Naar verdere uitbreiding van de
exportgebieden wordt gestadig ge-
KUNST
De zwierige en tegelijk puntige
tekeningen, die aan vignet, ex-
libris, of soms ook aan middel
eeuws miniatuur-randversiering of
familiewapen doen denken, zijn op
enigszins occulte wyze tot stand
gekomen.
Verschillende Fransen var
naam en roep hebben hun hand
tekening gezet, en uit die hand
tekening is, door een proces, dat
ik niet goed heb begrepen, de een
of andere fantastische figuratie
ontstaan. Laat ons tevreden zijn
met de sierlijke lynen, de spiri
tuele aanduidingen, de smaakvolle
kleurenweelde, die men in deze
curieuze combinaties kan vinden
en kan waarderen, ook al is de
eigenlijke strekking ons verborgen
gebleven. Met. deze krullen en
arabesken, deze koppen van de
monen, deze monsterdieren, drink
glazen, botten enz. is ongetwijfeld
iels gemaakt, dat aangenaam "voor
het oog is en de goede smaak ner
gens beledigt.
Tot en met 21 dezer is dit werk
te zien in kunsthandel Martinus
Liernur.
Cornelis Veth
VERENIGING
VAN DE TABAKSHANDEL 50 JAAR
De receptie, die de Vereniging van
de Tabakshandel ter gelegenheid van
haar 50-jarig bestaan hield, heeft een
sober karakter gedragen. Wel was '.rij.
wei de gehele tabakswereld in Fras-
cati te Amsterdam tezamen gekomen
het bestuur te complimenteren.
doch de gebruikelijke bloemenschat
ontbrak.
Tijdens de receptie werd bekend, dat
de tabakshandelaren (dus zonder de
makelaars, importeurs en de industrie)
een bedrag van f 110.000 bij elkaar
hebben gebracht voor het Nationaal
Rampenfonds.
VEREENIGDE
NED. KLEERMAKERIJEN
Het per 30 Juni 1952 geëindigde
boekjaar van de N.V. Vereenigde Ned
Kleermakerijen (Gebr. Ibelings) te
's Gravenhage heeft, blijkens het ver
slag. weinig bevredigend resultaat op
geleverd.
Het winstsaldo van 873 wordt aan
gevuld uit de dividendreserves,
waarna een onveranderd dividend van
4,8 '7c op de preferente aandelen wordt
voorgesteld. Op de gewone aandelen
kan 4 (4,8 en op de winst
bewijzen ƒ92.93 92,20) worden be
taald.
„MEDARIE"
De situatie op de onderneming van
de N.V. Cultuurmaatschappij „Meda-
rie" is vrijwel onveranderd. Voortge
gaan wordt met de verkoop van ge
redde materialen, zo blijkt uit het ver
slag 1950/'51.
Het jaar 1950 is afgesloten met. een
saldo verlies van rp. 71953 en 1951 met
een verlies van rp. 53.477 De balans
in Nederland per ulto 1951 sluit met
een saldo verlies van 1.096.041
HEEMAF N.V.
De raad van commissarissen der
Heemaf N V. te Hengelo heeft be
sloten aan de a s algemene vergade
ring voor te stellen het dividend over
het boekjaar 1952 te bepalen op 10
UITGIFTE HOIXANÏÏSCHK
SOCIËTEIT
Naar wij vernemen, hebben na-
Ï;enoeg alle aandeelhouders In de
lollandsche Sociëteit van Levens
verzekeringen N.V gebruik gemaakt
van hun inschrljvlngsrerht op de
uitgifte van nom ƒ1 millioen aan
delen tegen 145 pCt.
A. M. BOLLEURS EXPOSEERT
BIJ KUNSTHANDEL
MARTINUS LIERNUR
Hel is zeer zeker merkwaardig
werk, dal de schilder A. M. Bol-
leurs in de kunsthandel van mevr.
Eyffinger laat zien (tot en met
21 Febr.). De kleur verfynd,
en ook op verfijnde %vyze toege
past maakt de schilderyen. elk
voor zich, levend en veelzeggend.
De compositie is meestal van een
eenvoud als die, welke affiche of
uithangbord vergen, en tegelyk
van een even grote aantrekkings
kracht. als die daarvoor moet
worden geëist- Toch bezitten deze
voorstellingen, die niet anders dan
schilderijen willen zijn. een bijzon
dere artistieke eigenschap, zy val
len met alleen op door het ver
nuft, waarmee een figuur tegen
een landschap is geplaatst (b.v.
dat meisje in rode mantel tegen
een zich ver uitstrekkend strand)
Of door de snedige vormen van de
voorwerpen op een wel zeer onge
woon, maar dan ook persoonlijk
stilleven geschikt, door de fraai
aandoende soberheid der lynen,
doch ook door een wat grillige,
en niettemin boeiende stijl. Het is
een precieuze kunst, in dit pre
cieuze toch weer lang niet zonder
inhoud.
Cornelis Veth
Beurs van New-York
5 Febr. 6 Febr.
Atch Topeka <»s
Baltimore 2626?<
Can. Pacific 31M 304,'
Illin. Centr. 85 82M;
N.Y. Centr23r4' 23 N'
Pennsylvania 21'» 31?»
South Pac43', 13'
Union Pac113\' 1I2'<
Allied Chem72!, 71:,
Am. Can323.
Am. Car. F. 851» 35
Am. Smelting t-j it'»
Am. T. L1 15
Am. Tobacco (F
Anaconda 434.-
Beth. Steel r, 1 53^
Boemg 4., 41.
Chrysler 92t< 90',*
City Bank 53'» 58H
Cons. Edison 40?» 3
Dougl. \ir 66X 64
Dup de Nem 99 9.
Eastm Kodak 4-, 44
Gen. Electr«jd C8;'a
Gen. Motors 69 67'aexd
Good Year T5.1^ 51 jj
Hudson Mjyi^1»
Int. Harvester 31 .v- uiiV
Int. Nickel 4-, 44
Int. T. Tiöi^ jg
Kennecott 73^ 73
Montg. Ward 61 «OK
Pack Motor gji
Radio Corp.wi, 0-.1/
Republic Steel X*
Reyn Tob B43$ 43
Sears Roeben 59 W
Shell Oil 69.^ 09S
So°. Vacum 35K 35
Stand Br23 03 u
Stand Oil N.J. 741^ 74^
Studebaker 41'8
Texas Corp55^'
Un. Aircraft 37'» 36s^
Un. Corp5 5\i
Un. Fruit 56,4 56',
u. S. Rubber 2929 s
U. S. Steel 41H 4< H
Westingh 46?* 45\
Wool worth 45 K 44 H
Omzet: 1.870.000
Bears van Djakarta
6 Februari
V.K. L.K.
pCt. R.I.S. Obl. 44 44
Escomptobank 274 275
Nat- Handelsbank 570 565
Ned. Handel M(j. 7S3 785
Kon. Olie 1645 1655
Philips 835 832
Unilever 908 910
Bengkalis 255 250
Simau 165 164
Amsterd. Rubber 405 410
Malabar Thee 160 163
Veren. V'rstenL 82 83
Deli Spoor 165 163
Ned. Ind. Spoor 35 36
Sem.Stb.enPr.Veer 193 194
Sumatra Rubber 177 180
Cultuurbank 240 240
Oostkust 326 330
Alg. Exploratie 466 467
Basilam Rubber 30o 300
Bodj. Datar ftubb. 175 177
H.V-A. 466 465
(Verstrekt door het bankierskan
toor Van der Werff en Hubreeht
Amsterdam-Den Haag).