Evacuatie vrouwen en kinderen van rampzalig eiland Normale leven op Flakkee staat stil Ta ma ons ganse Ruim 12.000 soldaien hielpen in nood-gehied Hulp moet za bpeeduj, magetij(ï in goede banen worden geleid o„ water en brood HAAGSCHE COURANT Zaterdag 7 Februari 1953 Pagina stellen, de zelfopoffering van hon derden, militairen en burgers, die niet aan eigen lijfsbehoud hebben gedacht. Wij denken aan de jongeman, die zich spier naakt uitkleedde, zich toen in het ijskoude water stortte en persoonlijk meer dan 20 mensen in veiligheid bracht. Aan het prachtige werk. dat Amerikaanse-, Ëngel-e- en Nederlandse piloten met hun helicoptères. hebben ver richt Op de dijk. even buiten Som melsdijk spraken wij met een Ame rikaanse sergeant, die 48 uur onaf. gebroken me', zijn helicopter in be drijf was geweest, om mensen van de daken of van nog droog geble ven punten te halen. De toestellen werden letterlijk olgepropt, daardoor kon het ge beuren .dat de benen van de laatste passagier buiten het toestel moes ten blijven hangen. Een ere- aluut aan al die dapperen, die van geen ophouden wilden weten zolane er nog mensen in doodsnood verkeer den. Gistermiddag is er in een wei land in Sommelsdijk een helicopter bij een noodlanding over de kop geslagen. Het toestel werd zwaar beschadigd, maar de twee Ameri kanen bleven gelukkig ongedeerd Direct na het ongeval stonden zij weer op de dijk. om me: een an dere machine hun reddingswerk I voort te zetten. Later, veel later zullen over het werk van al die mensen, voor wie niets te veel is geweest, zeker boe- ken vol worden gecchreven. Bij hc' lezen van al die feiten zal men st:! worden, maar ook een gevoel van dankbaarheid in zich op voelen ko men. dat ook in deze wereld er op ruime schaal nog naastenliefde wordt gevonden. De kerk van Sommelsdijk ligt boordevol met kledingstukken en levensmiddelen voor de getroffe nen. Nog maar steeds meren er zol derschuiten, waarvan de ruimen bijkans uitpuilen van de gaven uit (Van een onzeiverslaggevers) Voor een der ramen van hotel Reijer in Middelharnis hangt een aankondiging van het filmprogramma, dat deze week vertoond zou worden „On moonlight bay" met Doris Day. Het staat er in schreeuwende letters. Maar de film is niet vertoond en in de gelagkamer is het propvol met militairen. De inwoners van Middelharnis hebben juffrouw Doris Day deze week niet gezien op het witte doek. Die hele aankondiging is in feite van een schrij nend karakter, omdat in het haventje, vóór het hotel, op de kade stapels cadavers liggen en mensen met zorgvolle gezichten in de ruimen van zolderschuiten een plaats zoeken, omdat zij weg moeten uit een stadje, een geb oortestreek, die hun dierbaar is. En dat alles, omdat een watersnood het normale leven in Middelharnis heeft ontwricht. Die watersnood heeft tot gevolg gehad, dat er nu in de haven van het anders zo vredige stadje, Amerikaanse en Engelse soldaten, tezamen met Nederlandse mariniers en militairen van de Verbindingstroepen, allerhande bezighe den verrichten, welke er op duiden, dat zich over het eiland Goeree-Overflakkee een ramp heeft voltrokken. Daarom daveren er ook nu zware vrachtauto's door de veel te smalle straten. Daarom is het, dat sinds vanmiddag, alle vrouwen en kinderen moeten evacueren. Er is in deze dagen veel, heel veel geschreven over het leed, dat de Zuidhollandse eilanden, Zeeland en West-Brabant heeft getroffen. Hier in Middelharnis, waar niemand meer zijn gewone werk doet, heeft het zich aan ons nog eens in al zijn gruwelijkheid gepresenteerd. Uit de verhalen van de mensen uit Oude- en Nieuwe Tonge* uit Melissant en Sommelsdijk, laat zich een beeld vormen, dat een ieder, die ze aanhoort, stil maakt. Vijf dagen na die verschrikkelijke nacht, is dit beeld meer omlijnd en daar door nog huiveringwekkender geworden. De man en vrouw, die deze hel hebben overleefd, willen er nu van vertellen, uren achtereen, teneinde te doen beseffen, dat de drama's, welke zich hier hebben voltrokken, gans ons volk raken. Die verhalen van de nood op dit eiland zijn van een analoge strekking, als die van Schouwen-Duiveland en van al die gebieden, die geheel of gedeeltelijk in het water zijn verzonken. Zij vertellen ons van de gruwelijke dood van honderden en het wegvagen van de bestaansmo gelijkheden van duizenden. De zwaar gehavende dijken leren ons, dat er een macht is, welke ver uitgaat boven het menselijke kennen en kunnen Vechten voor verblijfsvergunning Hellevoetsluis is evacuatiecen trum geworden. Alle vervoer van en naar GoereeOverflakkee staat nu onder strenge controle. Nie mand, die niet over een verblijfs vergunning beschikt, mocht na gistermiddag het eiland meer be treden. Maar er is de drang van de naar elders gevluchter. om zelf poolshoogte te gaan nemen. Van de een ligt zijn vrouw in Dirksland in het ziekenhuis. De ander wil weten wat er van zijn boeltje is overge bleven en een derde wil gaan zoe ken naar familie, van wie men sinds Zondag niets meer heeft ver nomen. Maar het mag met meer. De burgemeester van Mideiharnis. die met een baard van een week rondloopt, geen stem meer over heeft en zowel een geestelijke, als lichamelijke uitputting nabij is, vertelt ons. dat met uitzondering van jongens en mannen tot 45 jaar. Middelharnis en Sommelsdijk moe ten worden geëvacueerd. Het ge vaar van besmettelijke ziekten dreigt en het feit, dat het eiland vrijwel geheel voor het water open ligt, maakt, dat men het niet meer verantwoord acht. de mensen te la ten blijven Doch de eilandbewo ner is gehecht aan plaats en streek. Men „vecht" als het ware om een verblijfsvergunning. „Dit", zo oor delen zij, ..hebben wij tot nu toe doorstaan; laat ons nu ook verder blijven Vrouwen zagen wij practisch niet meer, noch in Middelharnis, noch in Sommelsdijk. Zij duiken in hun huizen onder, want de politie is streng en onverbiddelijk. Er is een sterk verzet tegen de order tot evacuatie. Te weinig zijn zij nog doordrongen van de geva ren van veierlei aard, welke drei gen. In één van die vele kleine café's hebben wij in ontzetting de verha len aangehoord over de drama's, welke zich in de rampnacht heb ben afgespeeld in Oude Tonge. Op vele plaatsen begaven de dijken van de Sluispolder het. Een water massa uit het Volkerak, welke een hoogte had van naar schatting ze ker zes meter, verzwolg in enkele minuten tijds, hmzen en mensen. Het geloei van de storm was er oorzaak van, dat niemand hier het klokgelui of de gillende sirenes heeft gehoord De bewoners tn de huisjes, vlak achter de dijken, heb ben nog kans gezien het vege lijf te redden. Maar voor hen, die in de Sluispolder zelf woonden, was er geen redding meer mogelijk. Men rende naar de stallen, om het vee in veiligheid te brengen, klom naar de zol ders of op de daken, om bui ten het bereik van het was sende water te blijven. Maar meer dan 300 mensen in Oude Tonge slaagden hierin niet. Zo was er een man met twee kin deren. die nog vluchtte, maar door het water werd achterhaald en jammerlijk verdronk. Zijn vrouw was uit het huis gespoeld, maar door de sterke stroom weer ïn dc woning teruggedreven. Daar werd zij gevonden, wetende, dat zü al leen van het gezin was overgeble- De ontdekkingen van de redders, die bij het eerste ochtendgloren met roeiboten er op uit trokken, vechtend tegen stroom en golven, zyn van een zo gruwelijke aard, dat zjj zich moeilyk laten weerge ven. Hele gezinnen vonden een wisse dood in de huisjes, bekneld als zij waren geraakt door instor tende daken, gevels en zijmuren. Men vond mensen, die als verwe zen op de daken zaten en nauwe lijks beseften, dat zij nog leefden. Nieuwe Tonge dode plaats. Stil en verlaten ligt het plaatsje in de eindeloze watervlakte. Alle bewoners zijn naar elders overgebracht Zo trof men een man aan, die dertig uren daar had geze ten, in beide armen een kind gekneld Het ijskoude wa ter had zijn voeten volkomen gevoelloos gemaakt, zodat hij niet bemerkte, dat zyn tenen, door het schuren tegen de daklijst, waren afgesneden. In een ander huis hoorde men het gelcraai van een kind. Het was moeilijk tot de zolder, van waar het geluid kwam, door te dringen. Muar toen men er kwam, zag men er een kleine van amper 2 jaar, die zat te spelen. Vader en moeder waren spoorloos verdwenen En zo zijn er zoveel in ep in tragische geschiedenissen te vertellen. Geschiedenissen, welke nog maar slechts bij benadering een indruk geven, van wat er zich in werkelijkheid heeft afgespeeld. Maar er zyn ook verhalen, welke op ontroerende wijze in het licht alle delen van het land. Straks, als de dijken zijn gedicht, de polders weer droog komen te liggen en er een mogelijkheid tot terugkeer is, zal er op ruime schaal kunnen worden uitgedeeld. Op de kaden m Hellevoetsluis en in Middelharnis staan rijen dood kisten Men komt tekort, omdat het dodencijfer van GoereeOverflak kee nog steeds stijgt. De aanblik heeft ons droef gemaakt en ons op schrijnen de wijze herinnerd aan de ver gankelijkheid van dit leven. Een leven, dat broos is als het gras, dat verdort, als de adem van de dood er over is gegaan. Ook zullen wij nooit vergeten, dat angstwekkende beeld, dat voor ons opdoem de, toen wij van Hellevoet sluis naar Rotterdam terug reden. Op het eiland Voorne en Putten doorboorden op tal van plaatsen de zoeklich ten van de genie, de duister nis. In dat blauwachtig schijnsel werkt een leger van mannen aan het herstel van de doorbroken dijken. De mens herstelt, wat het water vernielde. Somber te kenden zich de silhouetten der gedeeltelijk boven het water staande huizen af, te gen de nachtelijke hemel. Een niet te vergeten beeld van een door de watersnood getroffen land Rampgebied geen kijk-gebicd De Regering doet een drin gend beroep op de bevolking zich niet onnodig naar het rampgebied te begeven. Met name kijklustigen en perso nen. die familieleden of be kenden in het rampgebied willen opzoeken, of willen trachten aldaar inlichtingen over hen te verkrijgen, kun nen de hulpverlening en de herstelwerkzaamheden be lemmeren Daarom wordt hun dringend verzocht aan hun voornemen, hoe begrij pelijk op zichzelf ook. geen gevolg te geven. De politie heeft opdracht deze personen niet tot het rampgebied toe te laten. Bovendien verzoekt de Re gering ook de streken in de nabijheid van het rampge bied niet onnodig te bezoe ken. Zij vraagt dit. opdat de hulpverlening en de herstel werkzaamheden voortgang kunnen hebben en verkeers opstoppingen worden voor komen. De Regering ver trouwt er op, dat de bevol king ook in dit opzicht alle medewerking zal willen ver lenen. zodat eventuele nadere maatregelen ter beperking van het verkeer achterwege kunnen blijven. UITVOER VAN HOOI STOPGEZET Het Hoofdbedrijfschap voor Ak kerbouwproducten heeft uit voor zorg de uitvoer van hooi stopgezet. De door de Zee- Land- en Lucht macht tot nauwe samenwerking ge organiseerde hulpverlening heeft er in belangrijke mate toe bijge dragen, dat men thans de grootste ellende ten gevolge van de over stromingen te boven Is. De militai re bijstand van de Kon. Landmacht werd gegeven door bijna 5.000 man uit de eerste militaire afdeling, 1800 man uit de tweede en 6.000 uit de derde militaire afdeling. In overleg met de burger instan ties worden fe hulpacties in de volgende voorrang uitgevoerd: het redden van mensen is nog steeds het eerste doel. Daarnaast wordt doorbraken zoveel mogelijk wor- gezorgd, dat de nog dreigende den voorkomen. Vervolgens is men ook overgegaan troepen ter be schikking te stellen en zeer veel materieel voor het dichten van gaten in dijken, het versterken van wij ons aan het schrijven van dit artikeltje zetten. Want door in een tijd als deze, waarin door zo velen zo'n enorme hulp wordt geboden, de vinger op eèn wonde plek te leggen, zou licht de indruk gewekt kunnen worden, dat wij critiek hebben op iets, dat eigenlijk boven alle critiek verheven behoort te zijn en alleen lof verdient. Als wij dus toch die vinger willen leggen, doen wij het heel behoedzaam. Maar toch wel met veel overtuiging. Want hoeveel lof wij ook hebben voor de medewerking, die spontaan uit alle delen van ons land kwam opdagen en hoezeer wij ook onder de indruk zijn van het feit, dat ons volk als één man opstond om te helpen, toch zijn wij overtuigd, dat er ergens iets heeft gehaperd. Op het gebied van de organisatie van al deze welkome hulp. Dat het de eerste dag, direct na de eerste berich ten van de ramp nog een langs elkaar heen rennen was van mensen, die allen *op eigen initia tief naar de noodgebieden ver trokken en hielpen, waar zij konden zonder vooraf tyd te verspelen door te praten, is begrijpelijk. En uiteraard vol komen te rechtvaardigen. Maar wij vinden het heel zachtjes uitgedrukt zeer jammer, dat ook nu, verschillende dagen na de onoverzichtelijke chaos van de eerste dag, nog steeds aller lei dingen gebeuren, die hel pers ontmoedigen en hen af houden van een werk, dat toch zo mooi is en zoveel beter verdient. Want het mag volgens ons niet voorkomen, dat, zoals wij een sleepboot uit Rotterdam vertrekt om ergens gehoor te geven aan een dringende oproep en dan na twee dagen heen en weer beuzelen tenslotte naar het uitgangspunt terugkeert zonder enige daadwerkelijke steun te hebben kunnen verlenen. Deze sleepboot, de „Stormvogel", vertrok Dinsdag ijlings naar Dinteloord, waar allerlei levensmidde len en materialen volgens een radio-oproep (die telefonisch met het plaatsje zelf werd geveri fieerd) dringend nodig waren. Alleen de manier reeds, waarop het verkrijgen en inladen van de goederen geschiedde, liet te wensen over. maar in Dinteloord werd de teleurstelling nog groter. Want daar bleek niemand iets van het gesprek en de oproep af te weten en de goederen bleken er zo „dringend" nodig te zijn, dat zij, omdat ze toch ergens moesten liggen, maar in een garage werden opgeslagen. Verder was er een sterke sleepboot gevraagd, omdat er ergens schepen vlot getrokken en verder gesleept zouden moeten worden. Daar was helemaal niets van bekend. Jammer, maar dan maar wat anders. Hetgeen volgens enkele leiders in het Dinteloordse land gemakkelijk was, omdat Numansdorp hulp had gevraagd. Van Nu- mansdorp werd het Dirksland, het werd Middel harnis, het werd weer Dinteloord en tenslotte werd het, voor de „Stormvogel", met een vol- Teleurstellingen tengevolge van gebrek aan organisatie komen teleurgestelde bemanning, weer Rotter dam. Waar de balans kon worden opgemaakt en men tot de slotsom kwam, dat er enkele kostbare dagen volkomen nutteloos voorbij waren gegaan, dat men van het kastje naar de muur was ge stuurd en dat er meer gepraat dan gehandeld was. En dat terwijl er in werkelijkheid zo verschrikke lijk veel te doen was! Nogmaals, wij willen de hulp niet kleineren, in tegendeel. Allen, die geholpen zijn, hebben niet anders dan lof voor de manier, waarop dit is ge schied. Maar wanneer er een krachtiger coördi natie van de beschikbare hulp was geweest, zou er zeer beslist nog veel meer zijn gedaan. De wil was overal heel, heel best, maar men moet ook goede wil in georganiseerde banen leiden om iets te bereiken. En nu komt dan het hachelykste onderwerp, de schuldvraag. Wy zullen haar niet beant woorden, omdat wy dat niet kunnen. Er is eigen lijk geen schuld. Iedereen wil helpen, maar weet niet altijd hoe. Wy kunnen alleen maar iets in het algemeen zeggen en dat doen wy dan ook uit de grond van ons hart. Omdat wy uit de in de afgelopen week opgedane ervaring we ten, dat wy het by het rechte eind hebben: er zijn te veel „bazen" aan de gang geweest! En waarschijnlijk nog steeds aan de gang. Teveel mensen, wier wil even goed is. als die van alle helpers, maar die ïn eigen ogen te belangrijk zyn en zich te veel willen doen gelden. Waardoor de werkelijk goede gang van zaken in de knel komt. Laten wy onszelf nu toch eens werkelijk wegcijferen en niet allemaal willen proberen de touwtjes in handen te houden. Wat wjj nodig hebben is een krachtige leiding van de verzamelde hulp krachten. Wy weten zeer goed. dat een ge ordende organisatie zomaar niet uit de grond ge stampt is. Als die er komt, maar dan ook alleen, zal in de nabije toekomst voorkomen kunnen wor den, dat nog meer schepen het lot van de „Storm vogel" ondergaan. Dan zullen geen compagnieën Franse militairen, van top tot teen uitgerust, meer een hele dag lang van het kastje naar de muur worden gestuurd om tenslotte, waar schijnlijk met een wrange smaak in de mond, zonder van boord te zyn geweest, terug te keren naar hun plaats van herkomst. En dan zal het ook niet meer voorkomen, dat er, zoals wij van de week reeds schreven, kleren worden gebracht naar een plaats als Zierikzee, terwijl de stapels daar reeds hoog op de kade liggen zonder bestemming, terwijl men om diezelfde kleren in Rotterdam zit te springen. Dan zal de hulp pas waarlijk tot zijn recht komen en zullen wij niet meer behoeven te verzuchten: Jammer! Al zyn wy verheugd, dat er toch zoveel gedaan is. omdat doen zonder orga nisatie altijd beter is dan niet doen met. de dyken en het verbeteren van wegen. Speciale ploegen zyn be last met het redden van het vee en het opruimen van kadavers, ter wijl langs de Noordzeekust vrij ge spoelde Duitse bunkers worden op geblazen. Het Regiment Verbindingstroe pen uit Utrecht heeft er voor ge zorgd. dat een net van bijna 150 verbindingsposten verspreid over het gehele gebied, in enkele dagen tijds tot stand kwam. Er zijn, zo deelt men ons van de zyde van de Legervoorlichtings- dienst mede, niet zieken onder de aan de hulpverlening deelnemende soldaten. Vermoedelijk zullen de militairen in de loop van volgende week worden afgelost door andere parate eenheden. De geallieerde legerhu'p Geallieerde legereenheden ver leenden grote steun aan de K. L. Van Amerikaanse zijde werden 18 waterzuiveringsinstallaties inge richt; 2 compagnieën ducks wer den ingezet op Goeree. Overflak kee en bij Hank en men maakte een aanvang met het herstel van de grote weg naar Bergen op Zoom-Middelburg en met het op blazen van bunkers in de duinen bjj Monster. De Franse troepen hielpen bij dijkherstel in Tholen, Halsteren en Steenbergen en met evacuatie in Krabbedjjk en St. Maartensdijk. De Belgische troepen werden verplaatst uit Zeeuwsch- Vlaanderen naar Bergen op Zoom en begonnen met het herstellen van dijken op Tholen. De Engelsen plaatsten zoeklichten ten behoeve van de verlichting voor dijkher stel op Schouwen-Duiveland en richtten 8 waterzuiveringsinstalla ties in. De hulp van de Marine Door de Koninklijke Marine zijn hoofdzakelijk evacuatie-werkzaam heden uitgevoerd en is gezorgd voor distributie van herstelmate rialen en voedsel. Marinevaartui gen verleenden assistentie by ver plaatsing van personeel der Koninklijke Landmacht, Voorts werd geholpen bjj de evacuatie van Schouwen en Duiveland en Goeree- Overflakkee. Mijnenvegers en landingsvaar tuigen zorgden o.m. voor mate- riaalvervoer naar geteisterde ge bieden en afvoer van cadavers. Een mijnenveger was verbindings schip ten behoeve van telegraaf verbinding. Een klein detachement marine personeel verrichtte herstelwerk zaamheden op Walcheren. Ruim 700 leden van het Corps Mariniers verleenden assistentie op Texel, waar zij dykherstellingen verrichten, evenals bij Den Helder en langs het Voornse Kanaal. Voorts hielpen zij in verscheidene andere plaatsen. Soldaat vermist Als vermist is opgegeven de dpi. soldaat W. M de Haas, iegernum- mer 32 11 07 137, dienstdoende bij de kokschool te Leiden en afkom stig uit Rotterdam. Bij reddings werkzaamheden nabij Abbenbroek is hij Maandag voor het laatst ge- zien. Het treinverkeer De treinen op het baanvak. Dor drechtRotterdam rijden weer vol gens de normale dienstregeling. Evenwel moet een achttal treinen tot nader order uitvallen De sta tions kunnen hierover inlichtingen verstrekken. Het treinverkeer tussen Roosen daal en Zevenbergen is over dub bed spoor normaal hervat. Noodlanding op Valkenburg In totaal 348 vluchten Gistermorgen is een op weg naar het noodgebied zynde „Dakota" transporttoestel van de Nederland se Luchtmacht op Valkenburg in de start verongelukt. Het vliegtuig kon niet snel genoeg hoogte krij gen en de bestuurder was gedwon gen de machine een buiklanding te laten maken op het vliegveld. Het toestel is daarbij beschadigd. Per soonlijke ongelukken hebben zich niet voorgedaan. In totaal werden van het vlieg veld Valkenburg van Zondag tot en met Vrijdag 348 vluchten ge maakt naar de door watersnood getroffen gebieden, voor het uit werpen van goederen, het doen van verkenningen en voor evacuatie. Uitgeworpen w erden in totaal ca. 443.700 zandzakken en alleen op Dinsdag en Woensdag reeds ca. 50.000 broden. Tevens grote hoe veelheden ander voedsel, kleding, laarzen, vlotten, water, dekens en geneesmiddelen. De heliocopter van de Marine Luchtvaartdienst redde op Dinsdag 64 mensen i Maandag 45) en opereert sinds dien van Woensdrecht af onder directie van de L.S.K. De Sea- Otters haalden velen uit benarde posities. Foster Dulles huldigt Nederland Bij hun vertrek uit Nederland werden de heren Foster Dulles en Stassen uitgeleide gedaan door mi nister Luns, ambassadeur Selden Chapin. Clarence Hunter en ir Ma- ris. directeur-generaal van de Rijkswaterstaat. In een verklaring aan de pers zeiden zij, dat de be sprekingen hier te lande, handelen de over een uitgebreid terrein, zeer vruchtdragend waren geweest. Zij zouden rapport uitbrengen over de ramp. Hulde brachten beide staats lieden aan de onverzettelijke wil van het Ned. volk om deze jongste tegenslag te boven te komen. Foster Dulles besloot zijn toe spraak tot de pers als volgt: „Tot mijn genoegen heb ik geconsta teerd, dal onze eigen legerdienst al een aanzienlijke bijdrage levert tot de georganiseerde hulp in Neder land. Het is verheugend, dat wij hier verenigd staan. Amerika zal ook particulier helpen." De dorpsgemeenschap van Vled- der (Dr.) heeft zich bemoeid met een ingezetene in die gemeente, die niet van plan was ook maar iets te doen om de positie van het Nationaal Rampenfonds te ver sterken. Men wist dat de man ongeveer 500 zakken in voorraad had. doch toen een beroep op hem werd gedaan, zakken beschikbaar te stellen voor het dichten van de dijken, werd dit beroep niet inge willigd. Zoiets laat een dorpsgemeen schap nu eenmaal met op zich zitten. Zij hebben de bakker, de kruidenier, de slager en andere leveranciers aangeraden niet meer aan de man te leveren, op straffe van het verlies van de klandizie in het dorp. En het spreekt wel vanzelf, dat de leveranciers deze risico niet wensen te nemen. Het gevolg van een en ander is. dat het gezin nu op water i (eigen gebakken) zit. brood Snel recht De politierechter te Middelburg heeft een onvoorwaardelijke gevan genisstraf van vijf maanden opge legd aan P. F. de W. uit Honte- nisse, die zich had schuldig ge maakt aan het zich toeëigenen van aan de dijken aangespoelde goede ren. afkomstig uit de geteisterde gebieden.

Krantenbank Zeeland

Watersnood documentatie 1953 - kranten | 1953 | | pagina 4