air-wick
neemt
ucht
Nog vele vermisten
in Engeland
Emigranten uit noodgebieden
krijgen alle medewerking
ONTMOETINGSCENTRUM VOOR
EVACUE'S IN ODEON
Ontmoetingscentrum
Ambtelijke molens draaiden nu
beslist niet langzaam
Dinsdag eindigt de evacuatie
Vledder boycot mandie niets gal
ZATERDAG 7 FEBRUARI 1953
ROTTERDAMSCH NIEUWSBLAD
TWEEDE BLAD - PAGINA
TU/TORGEN zal Nederland zijn doden van de
-1*-1- watersnoodramp-1953 herdenken. Deze
Zondag zal zijn als het besluit van een week,
die met verschrikking voor enkele honderd
duizenden was begonnen, die voortging met
steeds somberder en van groter rampspoed
vervulde maren, en die eindigde in diepe
verslagenheid voor millioenen. Wij hebben
een watersnood beleefd, heviger en kwaad
aardiger dan ons koninkrijk zich sinds zijn
ontstaan kan herinneren. Tot dusver weten
wij zeker, dat meer dan dertienhonderd men
sen, die zich een week geleden nauwelijks
van enig ernstig gevaar bewust waren, de
dood door het water hebben gevonden. Van
de ellende der andere bedreigden, van de
ontreddering in de noodgebieden gedurende
de eerste dagen, kan niemand zich een
beeld vormen, die het niet met eigen ogen
heeft gezien. Wat foto, film of televisie
brachten, was slechts een zwakke afspie
geling van de afschuwelijke feiten.
Morgen gaat Nederland herdenken.
Wij hebben weer een fel bewogen 6luk
historie meegemaakt en ondervonden, dat
het een zeer triest voorrecht kan zijn. Deze
week was zo schokkend en zo aangrijpend,
dat wij met klem tot bezinning en inkeer
tot ons zelf worden gemaand. Slechts in de
eerste vijf oorlogsdagen van 1940 kan men
iets vinden, dat daarmee voor ons is gelijk
te stellen, voor zover het de beroering en
de ontsteltenis betreft.
Daarom zullen morgen de klokken van
Nederland een droevig lied uitgalmen. Er
zal geen film worden vertoond en deze Zon
dag zal ook de sport buiten spel blijven. Er
zullen op vele plaatsen doden worden her
dacht. Wanneer in enkele uren meer dan
duizend mensen uit het leven worden weg
gerukt, bij een volk, dat anders gemiddeld
ruim honderd sterfgevallen per dag telt, is
het evenwicht te zeer verbroken om zo
maar verder te gaan.
Aanleiding tot woorden buiten het gewone
pad der herdenkingsredevoeringen is er ge
noeg. De hulpeloosheid van de mens tegen
een werkelijk ernstige bui van zee en stor
men is zo duidelijk getoond. Het is ons zo
ruw en hard duidelijk gemaakt, dat wij er
nog lang niet zijn met onze dijken en die
mooie maquettes in de waterloopkundige
laboratoria.
Morgen gaat Nederland herdenken.
Dat is goed, ook om aldus een waardig al
gemeen afscheid van de doden te bereiken.1
De eerste begrafenissen zijn reeds geschied,
eenvoudig en betrekkelijk in stilte. In de
rampgebieden heeft men weinig tijd. Er is
haastwerk bij de dijken en men hanteert de
spade bedrijviger bij het vullen van zand
zakken, dan bij het delven van graven. Er
is op die manier nauwelijks kans op een na
tionale manifestatie om onze grootste na
tionale ramp in vredestijd dadelijk een pas
sende afsluiting te geven. Het wordt morgen
de eerste dag, dat wij ons de tijd gunnen
rondom de kansels en de luidsprekers en
kele ogenblikken één te zijn, na een zo be
wogen week, en om gezamenlijk in de geest
een wijle te toeven bij de vele geopende groe
ven van deze dagen.
Bijna vanzelf zullen ook herinneringen
worden opgeroepen aan de 6chier legenda
rische rampen van vroeger tijden. De St
Elisabethsvloed op 18 November 1421 is wel
de grootste geweest, met meer dan honderd
duizend slachtoffers. Maar toen wist men
noch van ducks en helicopters, noch van
radio en telex. Men staat ook nu weer ver
baasd over de merkwaardige samenloop van
omstandigheden. Een kleinigheid: de jongste
grote ramp begon op de verjaardag van
prinses Beatrix. En het meisje, dat bij de
Kinderdijk meer dan vijfhonderd jaar gele
den in een wieg met een kat kwam aandrij
ven, heette volgens het verhaalBeatrix!
Onze historie vermeldt ook de St Felix-
vloed, op 5 November 1530, die bijna heel
Zeeland overstroomde. Het wapen van Zee
land draagt niet voor niets als kenspreuk:
ik worstel en ontlcom.
Morgen gaat Nederland herdenken.
Maar tevens ziet het er naar uit, dat het
keerpunt in de ellende van velen is bereikt.
De angstige spanning in bijna alle bedreig
de gebieden is geluwd. Het water loopt te
rug. De toestand bij de meeste geschonden
dijken kan met meer gerustheid onder de
ogen worden gezien. Naast de bezinning des
geesies schrijdt de nuchtere kennis van
schadecijfers, die met de dag toeneemt. De
geëvacueerden denken al meer aan huis en
hof. En aan hun huisraadMet veront
waardiging neemt men er kennis van, dat
de plunderaars meer dan iets anders veel
mensen in de noodgebieden hebben weer
houden om heen ie gaan. Het is een ver
standige maatregel, dat men om het bin
nendringen van ongewenste elementen te
voorkomen, de getroffen streken deze Zon
dag bijna hermetisch gaat afsluiten.
Er zijn gelukkig in deze week nog altijd
veel meer positieve dingen te signaleren.
Binnen nauwelijks zes dagen zijn millioenen
en millioenen als bij toverslag uit de beur
zen van ons volk voor de dag gekomen. Op
grootse wijze is ons van alle kanten hulp
door bevriende naties gebracht, Hel. wordt
met de dag, neen, met het uur duidelijker,
dat naar de mens gesproken Nederland deze
slag te boven zal komen en dat de getroffen
gebieden op redelijke wijze weer op de been
zullen worden geholpen. Niets zal worden
prijsgegeven, is gezegd. En wij hebben ook
de overtuiging gekregen, dat van de over
levenden niemand aan zijn lot zal worden
overgelaten.
De fase van de ramp en van de red
ding is afgesloten, alweer naar menselijke
berekening. Dit voorbehoud durft Ihans nie
mand te vergeten. De fase van herstel cn
wederopbouw tekent zich reeds af. Nog
zwermen honderden, ja duizenden met
schoppen bij de dijken. Nog zijn honderden
ambtenaren en politiemannen rusteloos in
de weer om te regelen en toe te zien. Maar
het volk wil de hand weer aan de ploeg
slaan, zo gauw mogelijk.
Morgen, Zondag, gaat Nederland herden
ken
En Maandag zullen wij beginnen met te
proberen weer gewoon te doen
KIJKER.
Opdracht van 10 millioen voor
Nederlandse, scheepswerven
De scheepswerven ICraaier te Zaandam
en gebrs. Niestern te Zaltbommel cn Gro
ningen hebben een contract afgesloten met
de Republiek Indonesia voor het bouwen
van drie vrachtschepen met een lengte van
74 m. en een breedte van 11.20 m. De to
tale opdracht beloopt tien millioen gulden.
Nieuwe overstromingen in
België te vrezen
In de Engelse overstroomde gebieden is
men nog bezig met het zoeken naar doden.
Volgens de niet-officiële schatting is hel
aantal slachtoffers nu 290. Van het eiland
Canvey worden nog 950 personen vermist.
Men gelooft, dat de meesten hunner naar
familie en vrienden in Londen zijn gegaan.
1500 Soldaten hebben gisteren 40 galen in
de dijken van Canvey voorlopig gedicht. In
totaal zijn er in het Engelse kustgebied 500
gaten in de zeewering geslagen.
In de streek van Kallo-Melsele is de
toestand zeer ernstig. De bres, die te „Pijp
Toebak" geslagen werd, kon wegens de
hevigheid van de stroom nog niet gedicht
worden. Te Bornem en te Wintham is de
toestand bedenkelijk: de nooddijk, die bij
het sas van Wintham werd aangelegd,
dreigt het te begeven. In dat geval zou de
streek van Weert en Willebroek over
stroomd worden.
2300 In totaal
(Van onze Haagse correspondent)
Vrijwel onmiddellijk na het bekend wor
den van de rampzalige gevolgen, die storm
cn watersnood voor grote delen van ons-
land hebben gehad, is de Stichting Landver
huizing Nederland zich gaan bezig houden
met de vraag, welke maatregelen zjj moest
treffen voor dc aanstaande emigranten uit
deze gebieden. Uit het kaartsysteem der
Stichting bleek, dat het hier om een 700-tal
gezinnen gaat, bestaande uit totaal 2300
personen. Daarvan waren 70 gezinnen (ca.
200 personen) voor vertrek gereed, terwijl
dc overige gezinnen nog in enig stadium
van voorbereiding verkeerden. Vooral de
eerste categorie heeft behoefte aan een
snelle regeling.
Deze maand vertrekken vier boten, n.l.
de Fairsea, de Grote Beer, de Veendam en
de Zuiderkruis, resp. naar Australië, Ca
nada en Zuid-Afrika en de bedoelde 70 ge
zinnen zouden van de opvarenden deel uit
maken. Met slechts 25 gezinnen heeft de
Stichting thans contact en van de overigen
is nog niet bekend, waar zij zich bevinden
en of de bereidheid om zo snel mogelijk te
emigreren is blijven bestaan onder de sinds
dien geheel gewijzigde omstandigheden.
Terstond heeft de Stichting Landvel-hui
zing zich verstaan met het centrale bevol-
kingsregistei-. Via de herregistratie zal de
.Stichting dadelijk op de hoogte gesteld wor
den van het nieuwe adres der emigranten-
getroffenen. Bovendien wordt op deze eva-
cué's een beroep gedaan zich in de gemeen
te, waar zij verblijven zich zo spoedig mo
gelijk aan te melden bij het arbeidsbureau
of plaatselijk bevolkingsregister, welke in
stellingen eveneens de Stichting op de hoog
te zullen stellen Dank zij de medewerking
van het centraal bevolkingsregister, krijgt
men over een dagelijks groeiend aantal
adressen de beschikking.
Gralis röntgenfoto en paspoort
In vele gevallen zullen deze emigranten
alles kwjjt geraakt zijn. Het centraal bu
reau voor keuringen op medisch en hygië
nisch gebied in Den Haag heeft zich be
reid verklaard, op elk gewenst tijdstip kos
teloos nieuwe röntgen-foto's te vervaardi
gen, zo de emigranten daarover niet meer
beschikken. Voor betrokkenen uit Zuid-
Holland stelt de provinciale griffie dadelijk
een nieuw gratis paspoort ter beschikking:
de emigranten-getroffenen uit Noord-
Brabant en Zeeland kunnen daarvoor bij
het bureau voor afgiTte van paspoorten van
buitenlandse zaken terecht. Bovendien heb
ben in Den Haag zich enkele fotografen be
reid verklaard, de pasfoto's voor deze men
sen gratis te maken.
Overleg met het hoofdbestuur van het
Rode Kruis leidde tot een bevredigende re
geling inzake kleding. De gedupeerde emi
granten zullen bij de verstrekking hiervan
de hoogste prioriteit genieten.
Het. Commissariaat voor Oorlogsschade
zal deze emigranten een voorschot op de
toekomstige schade-uitkering verschaffen.
Voor het vervoer uit de getroffen en dik
wijls geïsoleerde gebieden van deze mensen
en hun bagage naar de kade of een eva
cuatie-centrum daar in de omgeving, is met
Verkeer en Waterstaat een regeling ge
troffen.
Naast al deze maatregelen zal het dik
wijls nodig zijn, de subsidieregeling, welke
aanvankelijk voor deze emigranten was ge
troffen, in het licht van de nieuwe om
standigheden, opnieuw te bezien. Ook in
dit opzicht zullen deze gedupeerden kunnen
rekenen op faciliteiten.
Vijf
maanden voor aasgier
De politierechter te Middelburg heeft
Vrijdag een gevangenisstraf van vijf maan
den opgelegd aan een inwoner van Honte-
nisse, die zich had schuldig gemaakt aan
het zich toeéigenen van aan de dijken aan
gespoelde goederen, afkomstig uit de ge
teisterde gebieden.
De substiluut-otficier van justitie ves
tigde er met nadruk de aandacht op, dat
afgezien van plundering, ook het zich toe-
eigenen van aangespoelde goederen, zeer
streng zal worden gestraft. Deze goederen
moeten bij de burgemeester van de plaats
VEfri inwoning worden aangegeven.
Op een verlaten dijk bij Onde Tonge
worden de mensen met een roeibootje
weggehaald.
(Luchtfoto A.N.P.).
Waterratten
TT!rfftÊ
In samenwerking met het Convent der Kerken en de Rotterdamse
Gemeenschap heelt het Rotterdam seh Nieuwsblad in Odcon,
Gouvernestraat 54, gevestigd een
Dit kon gebeuren dank zij de spontane medewerking van de directie van
Odeon, die de zaal belangeloos ter beschikking stelt. Met ingang van
Maandag kunnen de door het water van huis en haard verjaagden er
dagelijks van 10 tot 5 uur terecht voor het uitwisselen van gedachten.
Het Convent der Kerken zorgt er voor, dat er zoveel mogelijk een
predikant en een geestelijke aanwezig zullen zijn, tot wie de evacué's
zich kunnen wenden. De Rotterdamse Gemeenschap ziet als een deel van
haar werk de geëvacueerden door gidsen wegwijs in Rotterdam te laten
maken.
Het Nieuwsblad publiceert dagelijks op een bord officiële berichten
en wat verder van belang is voor de evacué's. Er zal lectuur aanwezig
zijn en, zo er behoefte aan bestaat, zal er ook voor wat spelletjes worden
gezorgd. Tegen zeer redelijke prijzen worden consumpties beschikbaar
gesteld.
Tabakslucht is geen probleem meer. Evemnm
keukengeuren, de lucht van ziekenkamers en
van huisdieren. Kortom, alle luchtjes kunt
U prompt verbannen, dank zij Air-Wiek.
Want Air-Wiek bevat o.a. chlorophyl en houdt
Uw woning
altijd fris.
MENstf4 *ET EEN f/JNE
Vraag uitsluitend de originele flacon Air-Wick a 2.401
Volksvijand no. 1
Blinkers als oorzaak
van dijkbreuken
Kct toonaangevende Franse blad Le
Mc nee Minjfl, dot Nederland wel het
meest van dc jongste overstromingsrampen
le lijden heeft gehad. Nederland, reeds dooi
de ooriog geruïneerd, ondergaat daar nog
de gevolgen van, aldus het blad. Het schijnt
namelijk, <:.it op vele plaatsen dc door de
Duitsers gebouwde bunkers de grondoor
zaak zijn var. de dijkbreuken. Dc nogal
oude dijken, waarin die bunkers werden ge-
plant, vingen de dt.ik var. het water met
een zekere elasticiteit op. De zware be
tonnen bunkers, hecht can dc grcr.a ver
bonden, vormden even zovele afschcurihis-
punten.
Omtrent do financiële gevolgen van de
ramp schrijft Le Monde, dat Nederland
.jwelks economie reeds enige moeite had
om dc last van de herbewapening te dra
gen, nu wel voor enige jaren a:le militaire
inspanningen van enige omvang schijnt 'c
moeten nalaten".
Spaarbankboekjes
Spaarbankboekjes van de Nutsspaarban-
ken te Middelharnis-Sommelsdi.ik. Tholen
cn Zieriljzcc kunnen ter behandeling wor
den aangeboden aan de Spaarbank te Rot
terdam en haar bijkantoren.
Met man en macht worden bij Dreischor
(Schouwen-Duiveland) bootjes en buiten
boordmotoren over de dijk gelrokken. In
het water van het poldergebied verrichten
deze scheepjes, die door hun platte bodem
overal kunnen kom.en, belangrijke diensten
bjj d.e evacuatie van personen, die zich nog
op de bovenverdieping van hun woning in
het overstroomde gebied bevinden.
(Van één onzer verslaggevers).
In wel zeer korte tijd moest de ambtelijke
molen voor het hulpvcrlcningsvverk op gang
komen. Wanneer wel eens wordt gezegd,
dat deze molen langzaam pleegt te malen,
clan heeft hij in deze dagen wel het bewijs
van het tegendeel geleverd: Den Haag heeft
met grote voortvarendheid en met grote be
sluitvaardigheid een coördinatie van hel
hulpverleningswerk tot stand gebracht.
Daardoor is het mogelijk geworden, dat dit
grote, en voor een niet gering deel geïmpro
viseerde apparaat zonder grote haperingen
loopt.
Sedert Dinsdag is voor het uitstippelen
van de grote lijnen een interdepartementale
coördinatiecommissie werkzaam. Daarin
hebben onder voorzitterschap van dr Beel
de secretarissen-generaal van de departe
menten van Oorlog. Economische Zaken,
Landbouw, Financiën, Sociale Zaken, Bin
nenlandse Zaken en van Verkeer en Water
staat zitting.
Voor dc kwesties, verband houdende met
j de schadevergoeding, is thans een commissie
werkzaam onder leiding van minister Van
I dc Kieft, zoals minister Van Thiel de leiding
I heeft van een commissie voor maatschap
pelijke zorg aan evacué's. Over de schade-
i regeling, zomede over de zorg aan evacué's,
j zullen op korte termijn maatregelen worden
I genomen.
Teneinde een vlotte gang van zaken te
bevorderen met betrekking tot de financiële
I hulp aan evacué's, is de regeling voor oor-
j lcgsslachtoffers, waarvan de werking bij de
gemeentelijke diensten bekend is, van kracht
I verklaard. De regeling geldt voor allen, die
tengevolge van de ramp zonder inkomsten
zijn gekomen, en is met ingang van 1
Februari van kracht geworden.
De uitkeringen zullen ten hoogste 90 pro
cent van hel laatst genoten inkomen be-
chagen. Deze uitkeringen zullen overal van
gemeentewege geschieden. Voor de vergoe
dingen aan de kostgevers is er een concept-
regeling gereed gekomen.
Naar dr Prinsen verwachtte, zal de eer
ste fase eindigend met de afsluiting
van de evacuatie Dinsdag kunnen
worden afgesloten. Over de totale om
vang van de evacuatie heeft men nog
geen exacte gegevens. Er zijn veel
mensen, die spoedig weer naar hun
woonplaats terugkeren, maar het getal
50.000 schijnt wel als vrij juist te mogen
worden aangewezen.
bSJIIIIk
land. P.T.T. schenkt 22000
postzakken voor net dientvn
van de dijken.
Een orchideeënkwekor te
Aalsmeer veilde 50 orchideeën
voor het Rampenfonds. Op
brengst: 2151,50 gulden. Er-
mclo bracht per gezin 16 gul
den op De drie Noordelijke
provincies collecteerden vijf
millioen bijeen, ongerekend
de girobijdragen
Bij do veiling te Geldermal-
sen verden drie kisten goud-
reu ctten steeds opnieuw ge
veild voor het Rampenfonds
en steeds opnieuw terugge
schonken. net orach t een
tol aai bedrag van 15600 op.
De laetsle eigenaar'ten slotte
schonk het fruit, zestig kilo
Dr Prinsen heeft er overigens wel de aan
dacht op gevestigd, dat het coördinatie
orgaan is opgericht om de samenwerking
op velerlei gebied tot stand te brengen. Het
een instelling voor de eerste dagen en
aan zijn werkzaamheid zal zodra dit maar
enigszins mogelijk is, een einde komen. Dan
gaat alles weer langs de normale kanalen.
Zo zal de coördinatiecommissie geen be
moeiingen hebben met het herstel.
Uil de Staatkundige Pen
De Olifant in de politieke
Porcelein-Kast
DE VRESELIJKE RAMP, welke ons
vaderland treft, verhindert ons vol
doende aandacht te schenken aan de
nieuwe politiek van Amerika. Toch is
helaas ook die zwanger van grote gevaren.
President Eisenhower heeft woorden ge
sproken en verklaringen afgelegd, waar
mede hij voldeed aan de nieuwe eisen,
welke de republikeinse politiek van hem
verwachtte. Vandaar de toejuichingen in
het republikeinse kamp. De republikeinse
partij voert bij alle mogelijke gelegenheden
triomfantelijk haar embleem van de oli
fant met zich mede. Zij is trots op de
traditie verbonden aan de olifant, die bij
partij-vergaderingen den volke wordt
vertoond.
Welnu, dit keer heeft dan Eisenhower
de olifant losgelaten op de politieke porce-
leinkast van de wereld. De gehele wereld
wordt door zijn uiteenzettingen getroffen,
wanneer politieke partij-phrasen ook
dadelijk politieke werkelijkheid waren.
Maar 2over is het gelukkig nog niet.
CTAATKUNDIG GEZIEN is het allererg
ste, dal de. president heeft gemeend,
dat het staatkundig verantwoord is om ge
sloten verdragen eenzijdig op te zeggen.
Engeland, de grote partner van Amerika
bij het aangaan der grote verdragen, toen
Frankrijk nog niet kon mededoen, kan zich
nooit op die wijze laten uitschakelen.
De president kan wel zeggen tegen Rus
land, dat alle overtredingen van verdra
gen, door Rusland begaan, niet zullen wor
den aanvaard. Maar de president kan niet
die verdragen, ook al zijn zi] geschonden,
zonder meer. eenzijdig, opzeggen. Een
enkel voorbeeld zal leren, dat deze houding
tot dadelijke oorlog moet voeren, wanneer
de president ook zijn inzicht wenst door
te zetten.
Het zuidelijk gedeelte van het grote
eiland Sakhalin, gelegen tegenover het
vasteland van de U.S.S.R. in Azië, en de
verderop gelegen Kurile eilanden werden
door het Yalta-verdrag aan Rusland afge
staan. Deze gebieden behoren lot de Sow-
jet-Unie. De president kan niet. door het
Yalta-verdrag eenzijdig op te zeggen, aan
Rusland het bezit van deze eilanden be
twisten, tenzij hij de oorlog met de Sowj'et-
Unie ontketent.
Zal de president zijn woorden woorden
laten? Het is te hopen.
Wanneer de president ten tweede For
mosa niet meer beschermt, dan zijn er
twee mogelijkheden De president denkt
over een aanval van Formosa uit naar het
vasteland van China, De Amerikaanse
couranten voegen daar aan toe, dat de Chi
nezen dan het Korea-front moeten ver
zwakken.
Maar het zou ook mogelijk zijn, dat de
Chinezen van het vasteland Formosa aan
vallen. Of zullen de Chinezen de oorlog
niet uitbreiden en wijzer zijn dan de oli
fant. der republikeinen?
FiE UITWERKING der republikeinse
nieuwe denkbeelden blijft onzeker.
Europa protesteert. De republikeinen zijn
voorlopig tevreden. Zij hebben de woorden
van de president, Onder die woerden zijn
er ook. die voor Europa gunstig klonken.
Eisenhower heeft uitdrukkelijk gespro
ken over de mogelijkheid om de wereld
handel te vergroten. De president heeft
om wetten van het Congres gevraagd ten
einde tarieven te verlagen (welke tarie
ven?) en douane-bepalingen te wijzigen.
Op 12 Juni 1953 loopt de tegenwoordig
geldende Reciprocal Trade Agreements
Act. van 1934 inderdaad af! Een nieuwe
wet kan Europa helpen! Zal zij het ook
doen?
De president zei uitdrukkelijk dat
tarief-verlagingen niet de gevestigde in
dustrieën mogen schaden. Zij mogen geen
gevaar opleveren voor de Amerikaanse
landbouw, noch voor de levensvoorwaarde
der arbeiders.
Is er dan toch nog ruimte voor grotere
invoer van Europese goederen? Dat moet
Europa wensen.
