Wereldgebeuren stond
deze week niet stil
Het buitenland tijdens de watersnood
Azië staat nu in brandpunt
van de belangstelling
Evacuatie kan naar verwachting
Dinsdag worden afgesloten
Credieten tot f 4000.- voor de
getroffen middenstanders
WettUef*
Emigranten uit noodgebied
krijgen hun papieren op tijd
GESLAAGD...
DE HONGAARSE
GALEISLAAF
r
De Rotterdammer
Pag. 5
Zaterdag 7 Februari 1953
^JERLATEN ligt thans de grote
Ahoy'-hal le Rotterdam, die
vijf dagen en nachten het toneel
was van diepe ellende en doffe
verslagenheid, maar ook van grote
hulpvaardigheid en hartelijk mede
leven. De laatste evacué die hier
binnenkwam is thans elders onder
gebracht.
Rampgebied is
geen kijkgebied
De regering doet een dringend
beroep op de bevolking zich niet
onnodig naar het rampgebied te
begeven. Met name kijklustigen
en personen, die familieleden of
bekenden in het rampgebied wil
len opzoeken, of willen trachten
aldaar inlichtingen over hen te
verkrijgen, kunnen de hulpverle-
n;-T en dg herstelwerkzaamheden
1 zzvnzeren. Daarom wordt hun
dringend verzocht aan hun voor
nemen, hoe begrijpelijk op zich
zelf ook, geen gevolg te geven.
De politie heeft opdracht met in
gang van vandaag deze personen
niet tot het rampgebied toe te laten.
Bovendien verzoekt de regering
ook de streken in de nabijheid van
het rampgebied niet onnodig te
bezoeken. Zij vraagt dit, opdat de
hulpverlening en de herstelwerk
zaamheden voortgang kunnen heb
ben en verkeersopstoppingen wor
den voorkomen. De regering ver
trouwt, dat de bevolking ook in
dit opzicht alle medewerking zal
willen verlenen, zodat eventuele
nadere maatregelen ter beperking
van het verkeer achterwege kun
nen blijven.
De belastingfaciliteiten
Het ministerie van Financiëën deelt
mede: de giften in geld aan het Natio
naal Rampenfonds, welke ingevolge een
besluit van de regering tot elk bedrag
van het inkomen of de winst mogen
worden afgetrokken, komen ten laste
van het. inkomen of de winst over het
jaar 1953, tenzij een belastingplichtige
bij zijn aangifte over het jaar 1952 het
schriftelijk verzoek doet om de gift van
hel inkomen of winst over 1952 te
moven aftrekken.
Dit geldt eveneens voor goederen, die
uit bedrijfsvoorraden ten behoeve van
watersnoodslachtoffers worden afge
staan.
Verder is bepaald, dat bedragen, die
ten behoeve van hel Nationaal Rampen
fonds van het loon worden afgestaan
«"waaronder begrepen loon uit over
werk!. niet alleen voor de heffing van
de loonbelasting, maar ook voor de hef
fing van de verevenin-gsheffing buiten
aanmerking worden gelaten.
Informatiebureau Roode
Kruis
Het informatiebureau van het Neder
landse Roode Kruis maakt bekend, dat
thans de volgende telefoonnummers in
gebruik zijn senomen: 27802 en 26936 in
Rotterdam fK 18001. Men wordt ver
zocht voor inlichtingen uitsluitend deze
nummers te gebruiken.
Aangeboden buitenlandse hulp is in studie
(Van een onzer verslaggevers)"
DE verwachting heerst, dat de eerste fase van de hulpverlening aan
de door de watersnood getroffenen, nl. de evacuatie, a.s. Dinsdag
kan worden afgesloten. De coördinatiecommissie Watersnood 1953 heeft
een subcommissie ingesteld, onder voorzitterschap van mr dr M. J.
Prinsen, secretaris-generaal van Binnenlandse Zaken, ter bestudering
van de wijze van ontvangst van de aangeboden buitenlandse hulp in
allerlei vorm. Voorts is een subcommissie ingesteld voor de sociale zijde
van de hulpverlening (onder voorzitterschap van minister Van Thiel),
terwijl een derde subcommissie, onder leiding van minister Van de
Kieft zich bezig zal houden met schadevergoedingsvraagstukken.
Dit deelde gistermiddag mr dr M. J.
Prinsen, secretaris-generaal van het de
partement van Binnenlandse Zaken, lid
van de coördinatie-commissie en contact
lid van het Rampenfonds, namens de
regering mede tijdens een persconfe
rentie.
In de coördinatie-commissie zijn, an
ders dan aanvankelijk in de bedoeling
lag, vrijwel alle departementen verte
genwoordigd. De commissie is in het le
ven geroepen, om in de eerste, vrij ver
warde tijd,, tegenstrijdige en dubbele
maatregelen te voorkomen. Het is ech
ter de bedoeling, dat, zo spoedig als
het maar enigszins kan, de zaken weer
op normale wijze kunnen worden behan
deld. waardoor de commissie overbodig
wordt.
Dr Prinsen hoopte persoonlijk, dat dit
over een dag of tien het geval zou kun
nen zijn. Met name het herstelwerk
moet tenslotte weer normaal vallen on
der de verantwoordelijkheid van de mi
nister van Verkeer en Waterstaat.
De coördinatie-commissie houdt zich
bijvoorbeeld bezig met de vraag, op wel
ke wijze en wanneer de militairen weer
teruggetrokken kunnen worden en of zij
(vooral ook de gewaardeerde buitenland
se militairen met hun voortreffelijk ma
teriaal) ook ingeschakeld moeten blijven
bij de herstelwerkzaamheden. Daarvoor
is intensief onderling overleg nodig.
Gevaar van nieuwsgierigen
Bijzondere aandacht heeft de com
missie ook besteed aan het gevaar,
dat kan ontstaan door stromen nieuws
gierigen tijdens het weekeinde naar
de bedreigde gebieden. Hierbij is ook
overwogen, dat de mogelijkheid var
plundering niet is uitgesloten. Daar
om wordt getracht, in overleg met
de commissarissen der koningin de
stroom van bezoekers af te dammen
door het sluiten van wegen
Het departement van Binnenlandse
Zaken heeft contact opgenomen met de
Vereniging van Nederlandse Gemeenten
om de zgn adoptie van rampgemeenten
in goede banen te leiden, teneinde zo
veel mogelijk ongelijkheden te voorko
men.
Een schatting van het aantal evacu-
é's is niet te geven. Zodra het enigs
zins mogelijk is, gaan de mensen weer
terug naar hun woonplaats. Naar de me
ning van deskundigen van Wederopbouw
zijn in vele plaatsen de huizen niet zo
danig beschadigd, dat terugkeer onmo
gelijk moet worden geacht.
Vandaag is in 's-Hertogenbosch een
vergadering gehouden om een overzicht
te krijgen van wat er gedaan moet wor
den op bestuurlijk gebied. Hierbij wordt
ook de vraag onder ogen gezien, hoe
het moet gaan met de gemeenteraads
verkiezingen in de zwaar getroffen ge
meenten.
Zij, die alles verloren, ontvangen 90 pCt.
van hun voormalig inkomen
Het ministerie van Economische
Zaken heeft in samenwerking met het
Nationaal Rampenfonds een rege
ling getroffen om middenstanders,
die door de watersnood gedupeerd
zijn, een crediet te verstrekken. Op
deze wijze zullen zij hun bedrijf zo
spoedig mogelijk weer kunnen be
ginnen.
Het te verstrekken creddet zal niet
groter zijn dan 4000. De Nederlandse
Middenstandsbank heeft zich met de
administratie van een en ander be
last.
Voor deze financiële hulp komen
in aanmerking winkelbedrijven, gros
siers- en am-bachtsbedrijven en dienst-
verleningsbedrïjven. Van vandaag af
kon men zich reeds voor financiële
steun wenden tot het dichtstbijzijnde
kantoor van genoemde bank. Bijkan
toren nabij het getroffen gebied zijn
gevestigd te Rotterdam, Gouda, Dor
drecht, Vlaardingen, Breda, Middel
burg, Goes en Terneuzen.
Op eventuefle officiële schade-uit
keringen, die later nog mochten vol
gen, zal het thans uit te keren bedrag
in mindering worden gebracht.
Alle personen uit de getroffen ge
bieden die door de ramp alles zijn
kwijtgeraakt, zullen uitkeringen ont
vangen op grond van de regeling voor
oorlogsslachtoffers. Te rekenen van
1 Februari af zullen zij negentig pro
cent van het inkomen,, dat zij voor
heen genoten, uit 's-Rijks kas ontvan.
gen. De uitbetaling, die nog deze week
zou beginnen, kan geschieden in de
gemeenten, waar de getroffenen zich
ophouden.
Zij, die evacué's hebben opgenomen,
zullen eveneens een vergoeding ont
vangen, maar hiervoor is nog geen
regeling bekend gemaakt.
Dampende hooibergen
Op sommige plaatsen in het over
stroomde gebied zijn dampende hooi
bergen waargenomen. Hierdoor is onge
rustheid gewekt, daar men brand ten
gevolge van hooibroei vreesde. Van des
kundige zijde vernemen wij echter, dat
dit uitgesloten moet worden geacht, Het
betreft hier een normale verdamping.
Van broei is geen sprake.
Route door Langstraat
weer berijdbaar
De A.N.W.B. deelt mede. dat de route
door de Langstraat, van 's-Hertogen
bosch tot Geertruidenberg, weer berijd
baar is.
Rampenfonds en Rode Kruis
Mr P H. M Werner, secretaris-gene
raal van het departement van Maat
schappelijk Werk, eveneens lid van de
coördinatie-commissie, sprak over de
nauwe samenwerking met het Rampen
fonds en het Nederlandse Rode Kruis.
Zijn departement heeft allereerst gezorgd
voor de mogelijkheid van uitkeringen
aan de slachtoffers. Daarbij is terugge
grepen op de regeling voor oorlogsslacht
offers uit de jaren 1944-45, omdat de ge
meenten, aan welke de uitvoering is op
gedragen, hiermee bekend en vertrouwd
waren. De sociale uitkeringen gaan wel
gewoon door, maar niet iedereen valt
daaronder en hier en daar was een hi
aat onvermijdelijk. De regeling geldt
voor arbeiders zowel als voor midden
standers en boeren, kortom voor ieder
een. die zonder inkomen is geraakt. De
uitkeringen kunnen gaan tot 90 pet van
het laatstverdiende loon en soms zelfs
nog hoger.
Een regeling voor vergoeding aan de
genen, die huisvesting verlenen is in
concept gereed. De uitkeringen kunnen
reeds deze week worden gedaan.
Voor leniging van de maatschappelij
ke nood zijn de provinciale opbouwor-
ganen ingeschakeld, welke voortreffelijk
werk verrichten. Het departement van
Maatschapnelijk Werk fungeert als top
orgaan. Allerlei hulp wordt op deze wij
ze bereikt: van de beschikbaarstelling
van dekens en waterlaarzen tot het de
tacheren van ambtenaren in gemeenten,
die er te kort hebben, toe.
Kinderen bij de ouders
De aanbiedingen uit het buitenland
(waarvan de heer P. W. Jalïnk dank
baar gewag maakte) voor uitzending
van kinderen, zullen voorlopig in pet
to gehouden worden. Na overleg met
de organisaties voor kindernitzending
van alle richtingen is nl. hesloten,
voorshands geen kinderen naar het
buitenland te zenden. Men is nl. van
mening, dat het niet gewenst is, in
deze tijd van zorg de kinderen bij de
ouders weg te halen.
Samen immers hebben zij grote ge
varen doorstaan en soms is een der ge
zinsleden omgekomen. Ook hele gezinnen
willen liever niet buitenslands, omdat
zij willen weten, wat er nog terecht
komt van hun huis en have. De voor
keur gaat in daartoe aangewezen geval
len uit naar het zorgen voor vacantie
in eigen land.
Advertentie
Keelpij"7
i Sterk Aoh
«elpen
U heeft een goede kans het ergste van
griep en influenza te vermijden.
Ontsmet U enkele malen per dag met het
geconcentreerde antiseptische
ODOL MONDWATER.
H
ET feit, dat we in de afgelopen
week in verband met dè
onbeschrijfelijke ellende die de
watersnood over ons land bracht
vrijwel geen nieuws over het
buitenland hebben verstrekt, be
tekent nog niet, dat er buiten onze
landsgrenzen niets is gebeurd, dat
de moeite van het vermelden
waard was. Wereldschokkend wa
ren de gebeurtenissen gelukkig
niet. Wel is het één en ander voor
gevallen, dat in de toekomst aan
leiding kan geven tot belangrijke
ontwikkelingen. We hebben hierbij
vooral het oog op president Eisen
hower's boodschap aan het Ame
rikaanse Congres. Hierin werden
de „deneutralisering" van het
eiland Formosa voor de Chinese
kust en het verwerpen van „ge
heime overeenkomsten" (waar
schijnlijk die van Yalta) aangekon
digd. De rede van Eisenhower
heeft in alle delen van de wereld
reacties verwekt, die variëren van
vrees voor uitbreiding van de
Koreaanse oorlog en zelfs voor het
verhaasten van een derde wereld
oorlog, tot voldoening, omdat de
strijd op Korea er door verkort kan
worden; zij die de stap van Eisen
hower geruststellend vinden, me
nen, dat de Chinese plannen voor
rechtstreekse interventie in Indo
china en voor een offensief ir
Korea nu geheel in de war ge
stuurd zijn.
DE Manchester Guardian, die al
enkele hoofdartikelen aan deze
kwestie heeft gewijd, meent dat de
hoop, als zouden acties van Tsjang
Kai Sjek's troepen tegen het com
munistische vasteland van China,
Mao Tse Toeng dwingen, z'n troe
pen uit Korea terug te trekken, on
gerechtvaardigd is. Het blad ver
moedt, dat Eisenhower geleid werd
door het verlangen met een positie
ve maatregel te komen, welke be
schouwd zou worden als een poging
om de Koreaanse impasse te door
breken en welke tevens de machtige
republikeinse „China-lobby" zou be
hagen. Indien dit het geval is, zo
meent het Engelse blad, dan kan de
nieuwe Amerikaanse regering haar
bondgenoten nauwelijks verwijten,
dat zij eventueel hun teleurstelling
uitspreken over het feit, dat buiten
landse politiek gevoerd wordt op de
basis van binnenlandse partij con
flicten. De Guardian is van oordeel,
dat de practisehe gevolgen van het
deneutraliseren van Formosa niet al
te ernstig behoeven te zijn. Reeds
gedurende enige maanden doen de
strijdkrachten van Tsjang Kai Sjek
aanvallen op communistisch gebied.
Deze acties behoeven nu niet in aan
tal toe te nemen. De wrok van de
Chinezen tegen de Amerikanen zal
echter onvermijdelijk toenemen. Ook
zal wellicht de sympathie voor het
communistische regiem, dat in Zuid-
Oost-Azië reeds aanwezig was, toe
nemen.
JNTUSSEN hebben enkele vooraan
staande Amerikaanse republikeinse
senatoren de mening uitgesproken,
dat de strijdkrachten van Tsjang Kai
Sjek de vliegtuigen, die zij van Ame
rika ontvangen1 kunnen gebruiken om
de spoorlijn aan te vallendie langs de
Chinese kust van Noord naar Zuid
loopt. Het afsnijden van deze ver
binding zou de communisten er toe
dwingen, hun beste troepen uit Korea
terug te trekken? terwijl ook de druk
op de Franse en Vietnamese stnijd-
krachten in Indo-China zou worden
verminderd. De 3200 km lange spoor
lijn wordt thans nog gebruikt voor de
bevoorrading van de Chinezen in
Korea, alsook voor hulpverlening aan
de communistische troepen die in
Indochina tegen de Fransen strijden.
Voorts wijzen berichten uit Washington
er op, dat er in Amerika een druk
Amerikaans-Chinees contact bestaat
op militair gebied. Vooraanstaande
nationalistische marine-autoriteiten
vertoeven op uitnodiging van admi
raal Fechteler, chef van de Ameri
kaanse marine-operaties, in Amerika.
En admiraal Radford, Amerikaans
opperbevelhebber in het gebied van
de Stille Oceaan, heeft in de afgelopen
dagen met president Eisenhower ge
confereerd. Radford zou behoren tot
degenen, die blokkade van de Chinese
kust voorstaan. Hij zou nu een grote
rol gaan spelen in de nieuwe Ameri
kaanse politiek ten aanzien van Azië.
HOE dit alles zij, het is een feit,
dat de stap van president Eisen
hower voor de hand lag. De com
munisten hebben getoond, dat zij
geen vrede willen sluiten in Korea.
De huidige toestand kan niet eeuwig
voortduren en daarom moest er iets
gedaan worden. Doordat Formosa
geneutraliseerd was, behoefden de
Chinese communisten niet te vrezen
voor een aanval op het vasteland,
hetgeen hen in staat stelde, meer
troepen beschikbaar te stellen voor
de strijd in Korea. Op zichzelf kan
de geruchtmakende stap dus reeds
tot gevolg hebben, dat de Chinese
communisten thans niet in staat zul
len zijn, een grootscheeps offensief
in Korea te beginnen. Hetzelfde
geldt voor de plannen, die zij ten
aanzien van Indochina mochten heb
ben. Woensdag jl. kwamen de com
munisten met een niet-officieel voor
stel om onmiddellijk op Korea het
vuren te staken. Dit is waarschijn
lijk niets anders dan een afleidings
manoeuvre, die tevens bedoeld is als
een onderdeel van de propaganda
voor binnen- en buitenlands gebruik.
Bovendien bracht het nieuwe voor
stel in feite niets nieuws.
JN Engeland bracht Eisenhower's rede
Churchill in moeilijkheden. Vooral
de linkervleugel van de Labourpartij
trachtte de premier te dwingen, ver
slag uit te brengen over diens bespre
kingen met Eisenhower. Er vielen bit
tere woorden, maar Churchill zweeg.
Hij zal daar zijn reden voor gehad
hebben. Wellicht zjjn de besprekingen
niet geheel volgens wens verlopen.
Ook Eden moest het een en ander in
casseren in het Lagerhuis. Hij ver
klaarde toen dat de stap van E-s m-
hower ongelukkige politieke gevolgen
kan hebben, zonder dat daar militaire
voordelen tegenover zullen staan. Eden
zeide met John Foster Dulles, de
Amerikaanse minister van Buitenland
se Zaken, die een rondreis door Euro
pa maakt, er over te zullen spreken
Te Parijs had Dulles al laten weten,
dat Amerika niet van plan is, Tsjang
Kai Sjek te steunen in een of endere
roekeloze actie tegen de Chinese com
munisten. Donderdag verklaarde Eden
na met Dulles gesproken te hebben
dat naar zijn mening de nieuwe
Amerikaanse politiek ten aanzien van
Formosa geen aggressieve bedoelingen
inhoudt ten opzichte van het Chinese
vasteland.
DE overstromingen, die ook Enge
land geteisterd hebben, maken
in dat land niet zo'n diepe indruk
als in ons kleine landje. Dinsdag no
digde Churchill de socialistische en
liberale oppositieleiders dan ook al
uit, voor een bespreking over een
hervorming van het Britse Hoger
huis. De 860 zetels van het 900 jaar
oude Hogerhuis zijn bezet door per
sonen van adellijke bloede, die de
zetels krachtens erfrecht hebben ver
kregen. De voornaamste politieke
partijen zijn het er over eens, dat
hervorming noodzakelijk is. Zij ver
schillen echter van mening over de
te nemen maatregelen. Lord Simon,
de vroegere voorzitter van het Ho
gerhuis, diende een ontwerp in, dat
de instelling van een met-erfelijke
adellijke status beoogt. Koningin Eli
zabeth zou gemachtigd moeten wor
den, elk jaar tien van de voor het
leven in de adelstand verheven per
sonen tot lid van het Hogerhuis te
benoemen. Opbeurend nieuws voor
de Engelsen was, dat in Januari de
goud- en dollarreserves van Engeland
en het overige Sterlinggebied met
132 millioen dollar gestegen zijn. Zij
kwamen daardoor op bijna twee mil
liard dollar.
•fWEE Britse problemen, die in de
afgelopen week weer in het
nieuws voorkwamen, waren de Per
zische oliekwestie en Egypte (Suez-
kanaalzone en de Soedan). Het Itali
aanse tankschip .^liriella", dat met
olie onderweg is naar Genua, arriveer
de dezer dagen in Suez. De Britten
schijnen niet van plan te zijn, voor de
Egyptische rechter een proces aan
hangig te maken, omdat zij vrezen,
dat dit niet in hun voordeel zal ver
lopen. Zij zullen waarschijnlijk wach
tentotdat de tanker in Genua is ge
arriveerd. In Egypte worden de drei
gementen aan het adres van Engeland
steeds luider. Een oplossing van de
Soedanese kwestie, die onlosmakelijk
verbonden is met het Suezkanaalpro-
bleem, ligt voor de hand, ongezien de
Engelsen weigeren in te gaan op het
Egyptische voorsteldat door de Soe
danese leiders geaccepteerd heet te
zijn. Ook hier ziet het er dus voor
John Buil niet rooskleurig uit.
DE overstromingsramp heeft niet
alleen in ons land, maar ook
in de andere delen van Europa de
aandacht afgeleid van verschillen
de belangrijke vraagstukken: de
zuiveringen achter het ijzeren gor
dijn, de opleving van het nazisme
in West-Duitsland en de vlucht
van vele Duitsers uit de Sowj et-
zone. Uit berichten van radio-
Moskou bleek, dat daar opnieuw
arrestaties zijn verricht. Nieuwe
slachtoffers voor nieuwe processen.
Gratis nieuwe röntgenfoto's en paspoorten
De emigranten uit de getroffen ge
bieden kunnen een soepele behandeling
verwachten. De emigratie-autoriteiten
hebben alle nodige maatregelen genomen
van de ontvangende landen grote
medewerking ondervonden. Van de 700
gezinnen (2300 personen) uit die ge
bieden, waren er 70 gezinnen (200 per
sonen die op het punt stonden om
binnen vier a zes weken te vertrekken.
V(jf en twintig gezinnen, in totaal onge
veer 60 personen, hebben reeds met de
dienst voor emigrantie contact opgeno
men en zyn bereikbaar. Alle maatre
gelen zfjn genomen, waardoor zy en de
overigen, waarmee men nog geen con
tact heeft, op de normale wyze zullen
kunnen vertrekken.
Het centraal bureau keuring op me
disch en hygiënisch gebied zal kosteloos
voor een nieuwe röntgenfoto zorgen, die
ook in het nieuwe land moet worden
getoond.
De provinciale griffie van Zuid-Hol
land is bereid om, indien het oude ver
loren is gegaan, onmiddellijk een nieuw
paspoort te verschaffen. Voor Brabant
en Zeeland is er een regeling getroffen
Advertentie
Grote materieelbehoeften
Er is van alles
nodig
Met het voortschrijden van de hulp
maatregelen ontstaan andere en nieuwe
behoeften aan materieel. Uit de Neder
landse voorraden kunnen deze behoef
ten, die van grote omvang zijn, niet ge
heel worden voldaan.
De aanvragen worden thans toege
spitst op materieel, dat op het ogenblik
in ons land naar verhouding schaars Is
en dat langere tijd ter beschikking kan
blijven. Dit geldt in de eerste plaats 8-
duims en grotere pompen met een aan
drijving die niet van het electriciteitsnet
afhankelijk is. Voorts is er dringend be
hoefte aan smalspoormaterieel van 9 en
12 kg per meter met bijbehorende onder
delen en wissels.
Tevens wordt gevraagd om de hierbij
passende kipkarren met een inhoud van
kubieke meter. De aanvragen van 3
t,ot 5-tons kipvrachtauto's en ander rij
dend materieel nemen toe. Voor het per
soneel dat in de noodgebieden aan
herstel van dijken en andere waterstaats
installaties werkt, zijn woonwagens no
dig. Andere behoeften zijn: draglines met
een bakinhoud van 400 tot 800 liter, bull
dozers, damwandhout, ijzeren rijplaten
om het wegzakken van vrachtauto's te
verhinderen en kruiwagens met smalle
wielen. In het buitenland zijn aange
vraagd tien sleuvengravers (merk
Buckeye) en 100 dumpers (merk
Muirhill).
===2^. HILVERSUM I
dank zij P
Bekende Schriftelijke Cursus
VRAAGT ONS
PROSPECTUS
Middelbare Akten i Talen, Wiskunde en Boekhouden M.Q.
19
„Ik ben blij, dat ik het ventje kon weghalen",
antwoordde hij. „Al deed ik niet meer, dan ieder
ander zou hebben gedaan."
Daar gaf de man geen weerwoord op hij be
gon te lopen. In de richting van zijn woning.
„Ga met me mee", nodigde hij. „Mijn vrouw
zal u ook willen bedanken."
Lajos ging mee. Niet om zich door de moeder
te laten bedanken: waarom zou hij? Maar om
met de vader te spreken. Was hier niet de gele
genheid, die hij verlangend had gezocht?
Hij ging mee naar de woning hij bleef pra
ten in de woning. Nam de uitnodiging om te blij
ven eten, aan. En toen hij het was avond ge
worden naar huis ging, begeleidde de man hem
een eindweegs.
„Daar heb ik mijn werk", vertelde de nieuwe
kennis, toen ze langs de gevangenis kwamen.
„Gevangenbewaarder."
Lajos deed, als had hij dat al niet lang ver
moed. Vroeg, of er veel gevangenen waren. Of ze
bezoek mochten hebben.
„Een enkele; niet allemaal."
„Jammer", zei Lajos. De ander hoorde dat
woord. Waarom vond sinjeugr dat jammer? Had
hij er belang bij? Hij zag er anders niet naar
uit, dat-ie kennissen had onder dieven en rovers
en de gevangenbewaarder lachte, terwijl hij
het zei.
Lajos lachte niet: hij voelde, dat een onvoor
zichtig woord, een al-te-ver-gaande wens, op dit
ogenblik schaden kon. Begreep tegelijk, dat hij
deze gelegenheid moest aangrijpen.
Er zaten toch niet uitsluitend dieven en rovers
gevangen? Er zaten toch ook hij aarzelde
even, zette dan door er zaten toch ook ande
ren...
De cipier begreep Bedoelde sinjeur de ketterse
predikanten? Wilde hij die misschien bezoeken?
Èn toen Lajos knikte: „Nee, dat is onmogelijk.
Ik wil wel wat voor je doen maar als ik je
binnen liet..."
Ze liepen een poosje zwijgend verder; bij een
straathoek bleef de cipier staan.
„Ik moet terug, zei hij. '„Welke gevangene zou
je willen spreken?"
DOOR
fl. te Merwe
Lajos noemde de naam even kwam de hoop
bij hem op, dat de ander hem toch zou binnen
laten. Die hoop werd niet vervuld.
„Spreken kun je hem niet werkelijk, dat kan
ik niet doen. Maar als je een briefje schrijven
wilt..."
„Graag!" nam Lajos aan. „Kan ik het morgen
brengen?"
„Goed. Bij me thuis. Als ik er niet ben, geef
het dan maar aan mijn vrouw."
Ze scheidden.
De vrouw ontving Lajos vriendelijk, de volgen
de dag. Ja, haar man had haar alles verteld.
En natuurlijk zou hij het briefje bezorgen. Dat
was al het minste, wat ze doen konden voor
iemand, die hun jongetje had gered Sinjeur ken
de natuurlijk die gevangene? Was dat misschien
familie van hem?
„Mijn vader", erkende Lajos. „We hebben niets
meer van hem gehoord, sedert hij hierheen is ge
bracht. En thuis wacht moeder op tijding."
De vrouw schudde meewarig het hoofd. Wat
erg, wat erg! Een man, een vader in de gevan
genis...
Waarom bleef die vader dan ook ketter? vroeg
ze in haar simpelheid. Was het nu zo erg om
Rooms te worden? Ze had natuurlijk wel van
ketters gehoord heer-oom beweerde, dat dat
hardnekkige en gevaarlijke lui waren. Nu dat zou
dan ook wel, voegde ze er naïef bij, al zou je
het aan sinjeur-hier niet zeggen Maar als je je
vrijheid er mee terug krijgen kon, wèl, waarom
zou je dan niet zeggen, dat je Rooms wilde wor
den! Dat begreep ze niet.
Lajos trachtte het haar uit te leggen: de Room
sen leren dingen, die in Gods Woord geen grond
vinden; die te kort doen aan de eer van Jezus
Christus als de Verzoener der zonden, als de Za
ligmaker van Zijn kinderen. Éénmaal heeft Hij
Zichzelf voor de zonden geofferd aan het kruis
dat offer is voldoende. Christus zélf heeft im
mers gezegd: „Het is volbracht." En daarom
hoeft en kan dat offer niet onbloedig worden her
haald in de mis, zoals de Roomse priesters dat
dag aan dag doen.
(Wordt vervolgd
met het bureau afgifte paspoorten en
met het ministerie van Buitenlandse
Zaken, dat direct eveneens gratis een
nieuw paspoort zal verstrekken. Enige
Haagse bedrijven hebben aangeboden
kosteloos pasfoto's te maken, wanneer
deze ook verloren zijn gegaan.
Papieren op tijd
De emigrant uit de noodgebieden kan
er dus op aan, dat hij zijn papieren op
tijd in zijn bezit heeft. Het Roode Kruis
zal voor de kleding en verdere nood
zakelijke uitrustingstukken zorgen. Even
tueel kan een voorschot op de toe
komstige schadeuitkering worden ver
strekt. Bii een oproep van de emigratie-
dienst zal voor vervoer van de bagage
naar de '.ade worden gezorgd. De emi
granten worden naar een plaats ge
bracht, vanwaar zij gemakkelijk naar
de vertrekhaven kunnen komen. Het is
moge""-, dat eventueel reeds vastge
stelde subsidies in bepaalde gevallen
zullen moeten worden herzien. Degenen
uit de noodgebieden die een aanvraag
hebben ingediend, zullen voorrangsbe
handeling genieten.
Het gaat hier in de eerste plaats om
personen uit de noodgebieden, die op het
punt stonden, binnen vier zes weken
te emigreren en om hen die nog wel niet
in het vertrekstadium waren gekomen,
maar reeds waren opgenomen in de pro
cedure, die na de aanmelding ontstaat.
Toch is het zo!
259Bij de doorbraak van het
Nauw van Calais, thans duizenden
jaren geleden, werd de basis gelegd
voox Nederland in zijn tegenwoor
dige vorm, doch gelijktijdig weiden
de voorwaarden geschapen voor de
waterrampen die in alle opvolgende
eenwen ons land zouden teisteren.
Vóór die lijd vormde de Noordzee
tussen Engeland en Nederland een
binnenzee, die tegen de landengte
van Calais doodliep. De water
spiegel moet in die dagen welis
waar een zestal meters lager hebben
gelegen dan tegenwoordig het geval
is. doch dit betekende niet dat een
groter deel van ons land boven
water uitstak. Integendeel, de vage
kustlijn moet ongeveer gelopen
hebben volgens de lijn Bergen op
Zoom, Utrecht. Stavoren, Groningen,
zodat vergeleken bij tegenwoor
dig vrijwel het gehele Westen en
een belangrijk sluk van het Noorden
van ons Zand ontbrak.
Dit ontbrekende werd aangevuld
in de lijden die volgden op de
doorbraak van het Nauw van Calais,
waardoor een verbinding met Het
Kanaal tot stand kwam. Wel werden
bij die gelegenheid ook de lage
landen tussen Noordzee en Oostzee
overspoeld, maar tevens kwamen
de grote zandmassa's die zich in
het Zuidelijke deel van de Noordzee
hadden opgehoopt, in beweging en
werden tegen onze Westkust op
gestuwd, waardoor een schoorwal
werd opgebouwd die de basis
vormde voor de duinenrij, welke van
een punt in de buurt van Calais
zich lot ver in Noordoostelijke en
Noordelijke ricblicg uitstrekt. Binnen
de duinenrij vormde zich als het
ware een vergaarbak van slib.
waardoor het gebied, dat ééns aan
de zee had toebehoord, na ongeveer
tweeduizend jaren tot een brede
waddenstrook was geworden, waarin
de zee slechts nog at en toe toegang
bad. We dienen hierbij in aan
merking te nemen, dat bei zee
niveau destijds ongeveer 4 oi 5 m
lager lag dan tegenwoordig.
Maar bij de doorbraak van het
Nauw van Calais zijn tevens de
elementen der destructie vrij ge
komen. Want door de verbinding
met Het Kanaal en daardoor met
de Atlantische Oceaan ver
anderde ook hel karakter van de
Noordzee, die eertijds immers binnen
zee was geweest en zich altijd vrij
rustig en gelijkmatig van karakter
had betoond. Na de verbinding met
de Atlantische Oceaan nam zij thans
ook volledig deel aan de eb en
vloedbewegingen en de stormlopen
die zij op de duinenrij en bet daar
achter liggende land ondernam,
namen in hevigheid toe naarmate
hef niveau van de zee bleef stijgen.
Reeds in de derde eeuw vóór Chr.
moet de bevolking in deze streken
voortdurend overlast hebben ge
kregen van het vrassende water en
omstreeks zes eeuwen later werden
Vlaanderen en grote stukken van
Zeeland overstroomd en had de zee
de achter de duinenrij gelegen ge
bieden voor een belangrijk deel
weer teruggewonnen.
Hoeveel land de zee van onze
kust heelt afgeknabbeld, is niet bij
benadering te zeggen, maar zeker
is, dat we met aanzienlijk minder
genoegen hebben moeten nemen
dan door de schoorwal aanvankelijk
was a/gebakend.
Daarover Maandag.
(Nadruk verboden).
