In St Annaland zegt men: er is een wonder gebeurd Rampgebied kan dit jaar drooggemalen worden Buitenlandse hulp blijft overweldigend Vrijdag 6 Februari 1953 Pagina 6 „BERG JE MENSEN, DAAR KOMT HET WATER!" Allen bleven gespaard voor gewelfl van het water ZULK TIJ NOG NOOIT GEREGISTREERD (Van een bijzondere verslaggever). Menigeen ging in de nacht van Zaterdag op Zondag in St Anna land op Tholen niet rustig naar bed. Velen was dat zelfs onmoge lijk door dringende werkzaam heden en anderen hadden daartoe niet de moed of wensten af te wachten wat het worden zou. 'Er was immers gewaarschuwd voor gevaarlijk hoog water en de Noord-Wester storm ontketende van uur tot uur een groter ge weld. Toen we 's nachts om twee uur de waterbouwkundig ambtenaar spraken, merkten we bezorgdheid bij hem op. Er stonden al twee vloedplar.keq van de hoek bij hotel Rijnberg af naar het oude gemeentehuis ter bescher ming van de Langestraat en het overige dorpsgedeelte in die lijn en het water steeg zo onrustbarend, dat het er drie moesten worden. Men had nim mer te voren drie vloedplanken op dat gedeelte nodig gehad. Van twee tot half drie scheen het gevaar te luwen. Na half drie werd het erger en het stond toen al vast, dat een vierde plank nodig was: zulk tij was nimmer te voren geregistreerd. Eer het drie uur was, werd de noodklok geluid, hetgeen voor hoog water in geen tientallen jaren was voorgekomen. Tevoren reden al zoveel vracht wagens in het dorp rond, dat menigeen het bed al uit was. Bij het geluid van de klok stroomden honderden mensen naar de haven. De wind was gegroeid tot orkaan kracht. Het water vloog met don derend geweld tegen de woningen op de haven, waarin nog zo goed als alle bewoners aanwezig wa ren. Toch begonnen de eersten te evacueren. Geweld als van bombardement Men zat het meest in angst over de buitendijken. In de haven stond zo'n watermassa, dat de toestand met die orkaan hope loos ging worden. Het was tien minu ten voor vier, toen de ramp zich vol trok. Met man en macht was men nog aan het werk, toen er water door de bescherming voor de Langestraat begon te borrelen, een bescherming, die nimmer te voren zo hoog was aan gebracht. En vrijwel onmiddellijk na dat doorborrelen klonken de noodkre ten ajs waarschuwing: „Berg je men sen, daar komt het water!" Het kwam niet. Nee, het barstte los in een waterval van een niet te beschrijven omvang, en met een ge weld, dat voor de daar wonenden elk bombardement geëvenaard moet heb ben. De door de orkanische wind voortgestuwde watermassh brak zich in een zondvloed baan over de Lange straat, naar later bleek, onmiddellijk achter de bescherming een gat slaand van ruim drie meter diep en alles wat op haar baan kwam, onmeedogen loos verbrijzelend, verscheurend, mee sleurend, wegslingerend van een vrachtwagen tot een stuk beton van het oude gemeentehuis toe. En dan is daar het grote wonder geschied. Een wonder, waarover men nimmer uitgepraat zal raken, waarvan men nimmer een verklaring zal kun nen geven. De mensen, die er een seconde tevoren nog aan het werk waren, de mensen, die daar op dat laatste ogenblik nog stonden te kijken, de mensen, die in hun deuren ston den, de mensen, die zich op de gangen of bij de ramen bevonden, ja zelfs die ene vrouw, die daar buiten de vloed golf over zich kreeg, zijn allen be waard gebleven. Dit is het grootste wonder van de doorbraak in de Lange straat even voor vier uur in de nood lottige nacht van Zondag 1 Februari 1953. Een uur lang stroomde het water binnen Wat betekent de enorme schade, die aan de woningen is aangebracht, ver geleken bij dat ene wonder van een algehele bewaring. Ruim een uur stroomde de watermassa met een niet te beschrijven geweld het dorp binnen. En in de huizen de mensen: biddend, zuchtend, wachtend, tel lend, kijkend, sjouwend, meest op zolders, in kleine of grote slaap kamertjes, zonder licht of met lampje of kaarsje. In de haven stond tegenover het Shell-filiaal de grote losinstallatie van de suikerfabriek Dinteloord. Dit ge vaarte sloeg na de breuk aan de Langestraat, dwars door dat filiaal, het naburig huis meesleurend en daarmee van de Suzannapolder één watermassa makend. De mensen hadden zich daar tevoren weggespoed naar de Molen dijk. Ook daar is niemand omgekomen. De zeedijk is op een paar plaatsen doorgebroken Toen de dag aanbrak, zijn reddings pogingen met succes uitgevoerd. Met geen mogelijkheid kan men de krachts inspanning van tientallen St Anna- landers op die Zondag weergeven. Het stormde nog steeds, al was het dan wel wat minder, en er kwam opnieuw een hoge vloed. Die Zondag zijn van de lager gelegen delen veel mensen weggetrokkén, temeer omdat enkele binnendijken in een zeer- critiek sta dium verkeerden. Vooral oude mensen, vrouwen en kinderen .werden wegge bracht naar Oud-Vossemeer en Tholen en daar met open armen ontvangen. BUITENLANDSE HULP VOOR DE GETROFFEN GEBIEDEN. Amerikaanse, Engelse en Belgische militairen werken mede aan de hulpverlening in de door ivater- snood geteisterde gebieden. Franse geniesoldaten tezamen met Neder landers in een rubberbootje op de overstroomde weg van Halsteren naar het stadje Tholen. In de hui zen. welke langs deze weg stonden kwanten 63 mensen tengevolge van de vloedgolf om het leven. Vier Ion goederen uit Indonesië Per KLM onderweg De KLM-vlicgtuigen die gisterochtend van Kemajoran zijn vertrokken hebben in totaal 4U ton goederen voor de slachtoffers van de watersnood in Ne derland meegenomen. Deze goederen waren met grote snelheid door de huis vrouwenvereniging cn een aantal za- ken te Djakarta bijeengebracht. De I lading omvat wollen dc-kens. wollen goederen, ondergoed, handdoeken, een ton rijst en een hoeveelheid thee. De directies van het Indonesische dagblad „Pedoman" en van het week blad „Siasat" hebben aan het in Dja karta gevormde Comité Watersnood Nederland 1953 belangrijke bijdragen doen toekomen. Twee militairen omgekomen Drie vermist Officieel .wordt medegedeeld, dat in het noodgebied sinds' Zondag wordt vermist de dpi soldaat J. E. Willemsen (reeds gemeld) legernummer 320905414 afkomstig uit Didam. Ten gevolge van een ongeval tijdens de hulpverlening is op 4 Februari te Oude Tonge over leden de dpi korporaal L. N. van Po lapen, legernummer 310419285. In totaal zijn thans van de konink lijke landmacht twee militairen om het leven gekomen. Drie worden ver mist. Twee militairen van de koninklijke marine, van wie aanvankelijk werd aangenomen, dat zij vermist waren, zijn terecht. „Noodsein neer" Gisteren werd door het KNMI in De Bilt een telegram gezonden aan de groep Zeeland, luidend: „Noodsein neer". Dit betekent dat thans alle waar schuwingen met betrekking tot de windkracht zijn ingetrokken. Antwerpse rechter vermist Op Schouwen De Antwerpse rechter Deripainsel, die Zaterdag naar zijn buitengoed op het eiland Schouwen vertrokken was is nog steeds, niet weergekeerd. Er werd niets meer over hem vernomen en men vreest dat hij is verdronken. IS HIER UW GAVE AL BIJ? In het kantoor van het Nationaal Rampenfonds in Den Haag komt een stroom van girostortingen binnen ter leniging van de nood van de slachtoffers in de getrof fen gebieden. Op de tafel ligt voor een bedrag van twee millioen gul den aan girostortingen. Ir VAN VEEN IS OPTIMISTISCH Worden plannen voor één grote dijk realiteit? Drie millioen mensen werden bedreigd Na de vlucht, welke door een veer tigtal diplomaten boven de getroffen gebieden werd gemaakt, heeft dr Ir Van Veen, hoofdingenieur van de Rijkswaterstaat, een korte uiteenzet ting gegeven aan de hand van dezer dagen genomen luchtfoto's. De heer Van Veen merkte op, dat, wanneer de springvloed 14 dagen later zou zijn gekomen, het water nog hoger zou zijn geweest. In zijn toelichting zei de heer Van Veen, dat men het Qverstroomde ge bied moet zien als een kunstmatig ge bied, dat door de aanleg der dijken werd gewonnen. Men verwachtte vroeger, dat iets dergelijks als thans het geval is, maar eens in misschien 500 jaar zou kunnen voorkomen en later dat een dergelijke vloed maar Uit vele landen grote en kleine schenkingen Geen einde komt er aan de stortvloed goede gaven uit het buitenland, of de toezeggingen daarvan, die ons ge teisterde land bereiken. Een korte bloemlezing kan slechts enkele voorbeelden geven. Zo heeft het In ternationaal Kindernoodfonds van de Ver. Naties een groot bedrag aan geld toegezegd. De paus liet onmiddellijk een trein sinaasappelen voor de kinde ren van de geteisterde gebieden in N.W. Europa vertrekken. Uit Luxem burg kwanien 2500 dekens. België zeg de onderdak toe voor duizenden kin deren; voorts stuurde het geld, 300 bedden, 300 matrassen, 600 dekens, al het kampeermateriaal van een aantal jeugdorganisaties, een Rode Kruis- colonne uit de stad Antwerpen, 2500 paar rubberlaarzen en een ton melk chocolade. Een trein levensmiddelen en een trein steenkool komen uit Saar land. Oostenrijk zendt veel geld en heeft honderden kinderen onderdak aangeboden. Een voorlopige bijdrage van het Amerikaanse Rode Kruis van 100.000 dollar is onderweg. Frankrijk zond nóg een aantal hélicopters en een treiler uit Boulogne. Een vlieg tuig vol dekens en medicamenten ter waarde van 28.000 gulden zijn door Duitsland gestuurd. Het West-Duitse vakverbond schonk f 45.000 en een groot aantal rivierboten zakken de Rijn af om te komen helpen. Melkpoedèr voor 10.000 1 melk komt uit Zweden, dat eveneens voor 15.000 kronen bont jassen stuurt, verder 100.000 dekens en een half millioen kronen. Denemarken stuurt nog vier millioen kronen, twee ton dekens, kleren en een vliegboot. Tweehonderd negentig kisten kleren komen per vliegtuig uit Canada en de Nederlandse emigranten in Australië brachten 5010 gulden bijeen. De rege ring schenkt 425.000 gulden. Spanje stuurt 500 kg goederen. Curacao'bracht reeds 708.000 gulden bijeen, de directie van de BPM aldaar schonk f 500.000. Het eilandje Aruba zamelde f 55.000 in en goederen voor een waarde van f 10.000. Dekens, lakens, kleren en drie z.g. geprefabriceerde huizen komen uit Noorwegen. Italië stuurt vier vliegtuigen met dekens, kleding en levensmiddelen. Op de terugweg nemen ze wezen uit het noodgebied mee. Een bedrag van 37 millioen lire is ingezameld en 150 brandweerlieden komen hier helpen. Duizend kg rubberkleding, beddegoed, een helicopter en een colonne Rode Kruisauto's zijn op weg uit Zwitser land. De Rode Kruisorganisaties hebben al meer dan twee millioen gulden bijeen gebracht. eens in de 350 jaar mogelijk zou zijn. Het water kwam thans echter hoger dan ooit tevoren. Men zal dus meer moeten doen. Hij gewaagde van de plannen, die er voor deze ramp bestonden, tot een grote afdijking. Wil men het water er uit houden, dan zal men het land geheel van de zee moeten afsluiten, met uitzondering van de Nieuwe Wa terweg en de Schelde. Groot gevaar bezworen Als de dijk ten Westen van Rotter dam, de Schielandse Hoge Zeedijk, was doorgebroken, dan zou de ramp nog geweldiger afmetingen hebben aangenomen, zo deelde ir Van Veen mede. Het gebied rond Rotterdam ligt nog lager dan het overstroomde. Deze dijk begon het op één punt te be geven. Er is toen met man en macht gewerkt om het gat te dichten. Alles werd aangesleept wat maar gepakt kon worden. Er kwamen schepen met zand, en was een ploeg van 300 mili tairen aan het werk en men zou zelfs een kerkgebouw laten springen om dichtingsmateriaal te hebben, als men dynamiet bij de hand had gehad. Want als deze dijk het begeven zou hebben, dan zou een groot ge bied van Zuid-Holland en van Noord-Holland ?ijn overstroomd. Den Haag zou gespaard gebleven zijn, omdat het op duinzand ligt. Dat zou betekend hebben, dat drie millioen mensen gevaar zouden hebben gelopen in dit dicht be volkte gebied van ons land. Men is er echter in geslaagd de dijk Zondag nog te redden. Hij maakte het de buitenlanders duidelijk, dat het niet mogelijk is over al de dijken te verhogen en te verster ken. Van ouds zijn vele steden op de dijken gebouwd. Zo kan men onmoge lijk Dordrecht geheel gaan verwijde ren. Men moet het dus in een andere richting zoeken, in welk verband hij herinnerde aan de hiervoor genoemde plannen. Ir Van Veen hoopte, dat de dijken deze zomer hersteld kunnen zijn. Na één of twee maanden kunnen de ge bieden weer drooggemalen zijn. Hij merkte op, dat men thans sneller kan werken dan onmiddellijk na de oor log, omdat men thans weer beter geoutilleerd is en veel hulp kan ver wachten. Hoe het met de landbouw gronden zal zijn, kan thang nog niet worden gezegd. Als dit alles zou zijn samengegaan met de vloed van de Rijn, dan zou het hopeloos voor het hart van Holland zijn gev/eest. Maar ongetwijfeld zullen wij het land terugwinnen, zo ant woordde ir Van Veen op de vragen van ambassadeurs en gezanten. Het kleine land zal zich weer groot tonen. Gen. Ridgway sprak met minister Staf Onverwacht is gisterochtend in een Skymaster van de Amerikaanse lucht macht generaal Ridgway, opperbevel hebber van de NATO-strijdkrachten, uit Parijs in Nederland aangekomen. ,,Ik ben hier gekomen met een aan tal officieren van mijn internationale staf om te zien of er iets, binnen ons vermogen, gedaan kan worden om het Nederlandse volk bij de grote ramp te helpen", zo verklaarde generaal Ridgway onmiddellijk nadat hij- op Schiphol uit het vliegtuig gestapt was. „Wij zijn reeds over het getroffen ge bied gevlogen", -zo vervolgde hij. „Ik heb een zeer duidelijk beeld gekregen van de enorme omvang der overstro ming". Gistermiddag voerde generaal Ridgway besprekingen in Den Haag met o.a. minister Staf, waarna hij naar Parijs terugkeerde*. „IK DURF NIET" - Jk durf niet" waren de enige woordendie het angstige knaapje sprak, toen hij over de loopplank moest om veilig aan de wal in Dordrecht te komen. Vastgehouden door zijn redders liep hij aarzelend, naar de veiligheid. Informaties over geëvacueerden Uitsluitend bij Rode Kruis Informaties over geëvacueerder. moeten uitsluitend worden ingewon nen bij het Nederlandsche Roode Kruis, Prinsessegracht 27 te 's-Gravenhage. Hierdoor komt de mededeling te ver vallen, die een paar dagen geleden in een circulaire van de minister van Binnenlandse Zaken over de registratie van geëvacueerden verscheen, dat deze informaties ook te betrekken waren bij de Rijksinspectie der Bevolkingsregis ters. Niet „Watersnood 1953" maar „De Ramp" Voorwoord van de koningin Het ligt in de bedoeling van de Ver eniging ter Bevoi dering van de belan gen des Boekhandels haar uitgave ..Wa tersnood 1953" tot een waarlijk nationaal album te maken. Dit nationale karakter wordt verhoogd door het feit, dat de Ko ningin de toezegging heeft gedaan een voorwoord in het boek te zullen schrij ven. Als titel van de uitgave heeft do vereniging gekozen „De ramp". Er zal een uitgave komen in Franse. Duitse en Engelse tekst. Vijftigduizend exemplaren zal de eerste oplaag zijn van het boek „De Ramp", dat ten bate van het Natio naal Rampenfonds binnenkort verschijn*. Het boek zal 96 pagina's, met weinig tekst en ca 100 foto's bevatten. De bandomslag zal bestaan uit een grote foto. Deze om slag zal worden geplasticeerd door een fabriek, te Rotterdam, die nu nog onder water staat?Voorts zal een in zeskleuren druk uitgevoerde kaart in het boek wor den opgenomen, waarop alle officiële ge gevens worden weergegeven. Reeds zijn uit het buitenland aanvragen ontvangen. Het boek zal ook in de Unie van Zuid- Afrika worden -uitgegeven, voorzien van. een voorwoord van de koningin en van de Zuid-Al'rikaanse ambassadeur in Neder land. Zoals bekend zijn de. baten van het boek 'bestemd voor het Nationaal Ram penfonds. Snoepgoed in Engeland van de bon Nog 7 artikelen gedistribueerd (Telefonisch van onze Londense correspondent). Een vreugdevolle gebeurtenis voor Engeland was het, toen ma joor Lloyd George, de minister voor Voedselvoorziening, gisteren in het Lagerhuis de opheffing aankondigde van distributie van chocolade en snoepgoed. Zijn mededeling werd met gejuich ont vangen. De prijscontrole op choco lade en suikerwerken werd tege lijk opgeheven. Er bestaat nu echter de vrees, dat de artikelen door de duurte buiten bereik van velen zullen vallen. De meeste kinderen hebben nog nooit naar hartelust kunnen snoepen, behalve gedurende de vier maanden van 1949, toen lekkers van de bon afging, een experiment, dat toen mis lukte. Thans schijnen de voorraden vol doende. Desondanks stonden er reeds gisteravond lange rijen voor de win kels, omdat de mensen dachten, dat zij vandaag niet aan bod zouden komen. In Engeland zijn nog op de bon: suiker, boter en margarine, binnen landse kaas, vlees en bacon, ter- wijl het brandstoffenverbruib sterk aan banden is gelegd. Zondag \('erd de vrije concurrentie in benzine hersteld, zodat nu alle be kende merken weer te krijgen zyn, in- plaats van het slechte eenheidsmengsel, waarmee de automobilisten het al die jaren hebben moeten stellen. De nieuwe benzine geeft groter snelheden, veroorzaakt minder vuil ea is zelfs beter dan de vooroorlogse. 46

Krantenbank Zeeland

Watersnood documentatie 1953 - kranten | 1953 | | pagina 4