Nieuwe dijkdoorbraken werden bedwongen
GROOTSTE GEVAAR GEWEKEN
IK
Evacuatie
is voltooid
QJnermenyfiêuutfMacL itart, Auict^bientJe enJbolcl-Cvéiüjsei
1953 Honderd-en-Achtste Jaargang
No. 16 Vrijdag 6 Februari
Zondag algemene gedenkdag
Wat voor weer?
He! wafer veroverde Schouwen-Duiveland
4
•LA»
m
Verschijndagen: Maandag, Woensdag en Vrijdag.
Advertentieprijs: voor Drenthe en Overijssel 0,17
p. mm-regel. Handelsadvertenties bij contract lager.
Opgericht in 1842
Uitgevers: J. A. BOOM ZOON - Meppel
Telefoon 1341 en voor advertenties Telefoon 1342
Netnummer 05220 Postgironr. 6864
MËPPELER
COURANT
De Regering deelt mede: In verband met de ramp welke Nederland
heeft getroffen hebben de gezamenlijke Kerken besloten Zondag a.s.
in de kerkdiensten op te roepen tot bijzondere verootmoediging, tot
gebed en tot offer.
H.M*. de Koningin zal zich om 1 uur op die dag door de radio tot
ons volk richten.
De programma's der omroepverenigingen zullen het stempel dragen
van herdenking van en bezinning' op het geleden leed.
De Regering spreekt de verwachting uit dat algemeen in het open
bare leven met het bijzondere karakter van deze Zondag rekening
zal worden gehouden.
Aantal doden tot 1352
gestegen
Het aantal slachtoffers van de
overstromingen bedroeg volgens de
gegevens, die Vrijdagmiddag be
schikbaar waren, 1352.j:
De eerste berichten over Veere waren zeer verontrustend. Uit deze
luchtopname blijkt echter, dat de schade in de stad zelf meevalt. Het
plaatsje is bijna geheel door het ivater omgeven.
Weersverwachting tot Zaterdag
avond: Wisselend bewolkt met
enkele sneeuwbuien. Zwakke tot
matige Noordoostelijke wind.
Lichte tot matige vorst.
FOTOBOEK „DE RAMP"
Het bestuur van de Ver. ter bevor
dering van de belangen des boekhan
dels heeft in overleg met de Ned. Uit
geversbond en de Ned. Boekverko
persbond besloten ten bate van de
slachtoffers een uitgave van foto's
van de ramp het licht te doen zien.
Met een voorwoord van H. M. de Ko
ningin zal dit fotoboek, dat de titel
zal dragen ..De Ramp", binnen de
korst mogelijke termijn verschij
nen. Het zal in 96 pagina's en onge
veer 100 foto's een beeld geven van de
watersnoodramp, die ons land getrof
fen heeft.
Door spontane belangeloze samen
werking van journalisten en fotogra
fen en van allen, die bij de uitgave
zijn betrokken, is het mogelijk de ge
hele opbrengst ten goede te laten ko
men van het Nationale Rampenfonds.
De prijs bedraagt ƒ3,50. De boek
handel beschouwt het als een ere
zaak, dat de eerste 50.000 exemplaren
bij aanbieding uitverkocht zullen zijn.
Behalve de boekhandel nemen ook
leesbibliotheken en kantoorboekhan
dels aan de belangeloze verkoop deel.
Vanaf heden kan men intekenen voor
een fotoboek, dat dan bij uitgifte zal
worden toegezonden.
Men rekent eroo. dat met de eerste
uitgave al 100.000 ilr het Rampen
fonds zuilen vloeien.
Vijf dagen zijn verstreken, sinds de onheilsnacht toen het noodlot over Ne
derland viel, en pas thans begint er enige tekening te komen in het gruwelijke
beeld van dood en verwoesting. Op deze stille Vrijdagmorgen kan gezegd worden,
dat het directe gevaar geweken is. De mensen van Walcheren, van Tholen, van
Zuid-Beveland, Schouwen Duiveland en Goeree Overflakkee zijn in veiligheid ge
bracht door de schepen en de vliegtuigen en de enkele duizenden, die nog op de
ondergelopen eilanden zijn achtergebleven lopen geen levensgevaar meer. Het was
een bange Donderdag. Woensdagavond stak opnieuw een harde wind op en in de
nacht meldden de posten weer storm uit het Noord-Westen. In ademloze -span
ning hield heel Nederland met een angstige bede in het hart het oog gericht op
het geteisterde Zeeland en Zuid-Holland, waar het water opnieuw het leven van
honderden bedreigde. De hele nacht flitsten de noodkreten door de aether. Nieuwe
dijkdoorbraken bij Noordgouwe, bij Zonnemaire en bij Brouwershaven, hoog op
stuwend water bij Oude en Nieuwe Tonge, dreigende toestand bij Renesse. Stuur
schepen, stuur vliegtuigen en stuur zandzakken, klonk de vertwijfelde roep. Maar
nu was heel Holland tot het uiterste gealarmeerd en de vijand, die Zondagnacht
het slapende land in de nacht besprong, kon nu worden afgeslagen.
244 vliegtuigen van vijf nationaliteiten zijn voortdurend in de lucht geweest,
meer dan 2000 schepen nemen aan het reddingswerk deel. Nog was Donderdag
morgen het gevaar niet geweken, maar in de loop van de dag, terwijl de evacuatie
uit de bedreigde gebieden in volle gang was, week eindelijk de storm. Op alle
gevaarlijke punten kon het water gekeerd worden en terwijl het Nederlandse volk
verlicht ademhaalt, omdat een nieuwe dreigende ramp gekeerd is, stromen de
vluchtelingen binnen in de plaatsen aan de rand van het noodgebied. 50.000 men
sen zullen moeten worden ondergebracht.
Naarmate de redders meer in contact komen met plaatsen, die zolang ge
ïsoleerd waren, ki-ijgt men meer inzicht in de verschrikkingen van de vreselijke
nacht, toen onweerstaanbare, metershoge golven Stavenisse en andere plaatsen in
een enkel uur overweldigden en honderden mensen meesleurden in de dood. Da
genlang hebben mensen op de dakeö van de huizen en aan takken van de bomen
zich aan het dierbare leven vastgeklemd. Velen zijn gered, maar even zovelen zijn
met de redding in zicht gestorven van koude, honger en uitputting. Vooral Woens
dagavond, toen een sneeuwjacht over het getroffen gebied joeg en de nanacht
bittere vrieskou bracht. Vele zijn de gevallen van longontsteking onder de ge
redden. i
Er zijn redenen tot bemoediging. Dat is de wijze, waarop heel Europa Neder
land is te hulp gesneld. Dat is de weergaloze moed, waarmee de reddingsploegen
dagen $n. nachten er op uit zijn getrokken, dat is de schitterende offervaardigheid
van het Nederlandse volk, dat met het voorbeeld van de Koninklijke familie voor
ogen, werd bewogen tot eenheid en mededogen en dat ook bij deze ramp zijn
grootheid heeft getoond.
Sommige plaatsen
Men begraaft
Zoals ook elders in het overstro
mingsgebied is in de provincie Zeeland
de phase van het reddingswerk nage
noeg achter de rug. Wel worden nog
steeds dorpen, die door verdere dijk
doorbraken in gevaar zouden komen,
geëvacueerd. Zoveel mogelijk tracht
men thans de gaten in de dijken te
dichten. Stroom en golfslag maken dit
werk echter zeer moeilijk. Schouwen-
Duiveland is wel bijzonder zwaar ge
troffen. De dijken van het eiland zijn
op vele plaatsen aangetast en het
eiland staat nu voor negen tiende
blank. Er hebben nieuwe dijkdoorbra-
geheel geëvacueerd
de doden
ken plaats gehad bij Noordgouwe,
Zonnemaire en Oostelijk van Brou
wershaven. Zierikzee heeft zware scha
de geleden. Gehele huizenrijen zijn
weggevaagd. De stad wordt nu geheel
geëvacueerd op een bewakingskem na.
Het eiland Noord-Beveland staat
voor de helft blank. Zuid-Beveland
staat voor een achtste deel onder wa
ter. Nabij Krabbendijke is de toestand
zo kritiek geworden, dat alle vrouwen,
kinderen en ouden van dagen zijn ge
ëvacueerd. I
Tholen staat voor een derde deel on
der water. Sint Philipsland is geheel
door de zee overmeesterd. De toestand
in Oostelijk Zeeuws-Vlaanderen is be-
Na lange dagen en nachten van intense spanning voor 't. eerst weer rust.
vredigend. Met man en macht won
gewerkt aan het dichten van:gaten i
de zeedijk.
AFSLUITING ZEEGATEN
Van verschillende zijden is-het denl
beeld geopperd om een grote dijk 1
leggen door de zeegaten tussen c
Zeeuwse en Zuid-Hollandsé eilandei
inplaats van de dijken van de verschi
lende eilanden te herstellen. Het hei
stel van alleen al de dijken va
Schouwen-Duiveland is een kwest
van vele maanden (wellicht vergt h<
een jaar van noeste arbeid) en va
millioenen guldens. Het afdanimèn va
de zeearmen is echter een grootse or
derneming, die veel tijd aan voörsU
die zal kosten en waarmee vele mi
lioenen guldens zijn gemoeid. O.m. z:
er eerst een uitgebreid bodemondei
zoek plaats moeten vinden. Men wijs
er op, dat de Afsluitdijk zich zeer goe
gehouden heeft en het achterland voc
een ramp heeft behoed. Het legge
van een afsluitdijk van Walchere
naar het vasteland van Zuid-Hollan
is echter een object met grote techn:
sche moeilijkheden.
ROUW OP SCHOUWEN-
DUIVELAND.
Men bericht van Schouwen en Duive
land:
De toestand op. Schouw^»; en
Iand is te., hemel schreiend. Bjj bonderj;
den spoelen de ljjken in het Oostelijke
deel op de djjken aan. Iemand van de
reddingsploeg schatte het aantal doden
zeer voorlopig op 1000. Van andere zjjde
werd dit bevestigd.
Schatte men het aantal doden in
Nieuwerkerk op 500, Ouwefkerk zou 250
de inwoners hebben verloren. Van j
officiële zijde worden nagenoeg geen be
richten verstrekt.
1700 Mensen moeten nog worden ge
red. De reddingswerken zijn thans in 't
stadium gekomen dat men naar de
slachtoffers moet zoeken.
HOUTEN KRUISEN
De hulpverlening verloopt thans, in
tegenstelling tot de eerste dagen, toen
alles op snelle improvisatie aankwam,
georganiseerd. De tweede fase is nu
duidelijk ingetreden, die van de afvoer
van de geëvacueerden naar de andere
delen van Nederland. De streken rond
de getroffen gebieden zijn thans in
gesteld op de stroom vluchtelingen,
die doortrekt, en uit alle delen van
het land rijden de bussen en vrachtwa
gens af en aan. In de niet getroffen
dorpen in de noodgebieden krijgt het
leven weer een enigszins normaal aan
zien en op Walcheren en Noord-Beve
land zijn er weer geregelde busdien
sten. Men kan nu ook zijn aandacht
geven aan het begraven der doden. In
Halsteren en Steenbergen waren Don
derdag begrafenisdiensten. Hier en
daar ziet men, als in oorlogstijd, ge-
improviseerde graven. Zo staan op Zij-
pe drie ruwhouten kruisen op de plaats
waar slachtoffers zijn begraven, die
daar zijn aangespoeld. Hun namen zijn
er door kennelijk ondeskundige han
den op geschilderd. In Sint-'Annaland
is de timmerman de gehele dag bezig
met het maken van doodkisten. De ge
neeskundige dienst is thans ook inge-t
schakeld ter voorkoming van besmette
lijke ziekten. Zeeland en West-Bra
bant leven in deze dagen op het getij.
Met laag water is thans een aantal
plaatsen te bereiken, die met hoog wa
ter geïsoleerd zijn. In de uren van
laag water wordt alles gedaan wat mo
gelijk is.
Nog leeft Zeeland in de ban van het
water, maar hier en daar bezint men
zich al op de toekomst. Er zijn nog al
tijd enkelen, die hardnekkig weigeren
te vertrekken. Velen voor hen hebben
enige dagen geleden net zo gesproken,
docb zij hébben deze woorden met de
dood moeten bekopen. De levenden
staan thans echter weer gereed om de
oeroude strijd tegen het water te her
vatten en niemand twijfelt eraan, of zij
zullen ook deze keer daarin slagen.
BRUINISSE GEëVACUEERD.
Bruinisse op Duiveland zou Vrijdag
worden geëvacueerd. Van de 800 men
sen, die er van de oorspronkelijke 2400
in de gemeente Bruinisse en Zijpe nog
over zijn, gaan er 300 weg. De vrou
wen, ouderen en kinderen worden af
gevoerd naar Rotterdam en Dordrecht.
Vijfhonderd mannen blijven achter.
Zij zijn ondergebracht in een paar hui
zen op de dijk en op de zolder van het
gemeentehuis, dat nog voor een deel
droog staat. Zij zullen de werkers zijn,
die de dijk zullen herstellen, n.l. de
binnendijk van de polder, want de
buitendijk heeft het bij Bruinisse ge
houden. Het water kwam echter van
de landzijde en stond hier al gauw drie
en een halve meter hoog. Men heeft
het plan zo spoedig mogelijk met het
herstel te beginnen en over een maand
hoopt men het gat volledig dicht te
hebben.
OP THOLEN.
Te Sint Maartensdijk op het eiland
Tholen zijn sinds het begin van de
ramp alle dijken in de buurt van deze
plaats voor het water bezweken, be
halve de laatste keerdijk voor de kom
van de gemeente. In de nacht van Za
terdag op Zondag waren de vloedplan
ken bij de haven bezweken, maar het
gevaar is daar nu gekeerd. In de bui
tenpolder zijn vier personen verdron
ken. Aan het versterken van de dij
ken wordt met man en macht gewerkt
omdat het gevaar van doorbraak op
verzwakte plaatsen blijft bestaan.
Stavenisse is zwaar getroffen. Het
aantal doden wordt hoger dan 200 ge
schat. Bij de dijkdoorbraak stortte een
vloedgolf zich recht op de twee voor
naamste straten van het dorp.
De slachtoffers in andere gemeen
ten zijn vrijwel uitsluitend te zoeken
in de polders. Van Tholen uit zijn over
de dijken te bereiken: Oud-Vossemeer,
Sint Annaland en Sint Maartensdijk.
Het Werkelijke deel van het eiland
heeft veel van het water te lijden, het
Oostelijke deel (waarin Tholen en
Oud-Vossemeer) veel minder. De dijk
aan die kant werd gered doordat Zon
dagochtend de dijk aan de Brabantse
zijde (polder Halsteren) het 't eerst be
gaf en het water uit de Eendracht die
polder binnenstroomde.
Het stadje Tholen is droog. Het ont
vangt evacués uit Stavenisse. Zwaar
gewonden en ernstig zieken zijn-in am-
phibievoertuigen naar Bergen op Zoom
gebracht.
ZEELAND: 37.506 HA OVER
STROOMD.
Walcheren is er nog vrij goed afge
komen en als men door Middelburg
rijdt, zou men niets van de watersnood
merken, als het er niet vol was met
doortrekkende evacué's, die via
Zeeuws-Vlaanderen afgevoerd wor
den. 1220 ha. van het eiland staan on
der water. Voor de overige eilanden
zijn de cijfers: Schouwen 11.890 ha.
Duiveland 5040, Sint Philipsland 1400,
Tholen 5810, Noord-Beveland 2400,
Zuid-Beveland, Westelijk van het ka
naal, 2075, Oostelijk van het kanaal
3960, West-Zeeuws-Vlaanderen 300,
Oost-Zeeuws-Vlaanderen 2727. teza
men dus een oppervlakte van 37.506
ha.
RUIM ll1/., MILLIOEN
VOOR RAMPENFONDS
Z. K. H. Prins Bernhard heeft voor de
radio medegedeeld, dat het Nationaal
Rampenfonds tot Donderdag toe een be
drag van ruim 11.500.000 heeft geboekt.
Hierbij zijn alle bijdragen inbegrepen. De
toegezegde bedragen zijn in dit cijfer nog
niet verwerkt.
De autoriteiten staan dikwijls voor de grootste moeilijkheden, als de
mensen uit de gevaarlijke zones weigeren te evacueren. Een boer uit
Zierikzee wordt hier door helpers en buren gewezen op hel nood
zakelijke kwaad van de vacuatic.