TARIEFSVERHOGING van de PONTEN
VOORLOPIG VAN DE BAAN
Lagerhuis blijft trouw aan
alliantie met de V.S.
DULLES EN STASSEN
IN NEDERLAND
Wederzijdse druk
ErïéPer^H
Minister Dulles in ons land
Engeland biedt de E.D.G.
samenwerking aan
ALGEMEEN HANDELSBLAD VAN VRIJDAG 6 FEBRUARI 1953
5
Gemeenteraad van Amsterdam
Er komt een fonds voor sociale voorziening ten
bate van het gemeente-personeel
JLEN onverwachte ontknoping gistermiddag in de gemeenteraad van
Amsterdam: voorlopig geen tariefsverhoging bij de ponten! B. en W.
waren wat in de knel geraakt: de heer Van 't Hull die maar voor een deel
wilde meegaan, zijn partijgenoot (Partij van de Arbeid) de heer Bennink
Bolt, die in elk geval tegen was, de heer Burger van de r.k. fractie, die
ook een beperking verlangde, de communisten tegen en de heer le Cavelier
die in principe de heer Bennink Bolt bijvieltariefsverhoging economisch
schadelijk. En allen vonden dat het. Rijk in het tekort op de ponten moet
participeren: onderdeel van het Rijkswegennet, waarvoor het Rijk aanspra
kelijk is en waarvoor het wegenbelasting heft, ook van Amsterdammers.
Aldus van alle kanten besprongen,
maakte wethouder Van Wijck zijn re
traite. Beter, dan maar eerst met de
zaak op te houden en van de regering
een subsidie voor het transito-verkeer
zien los te krijgen dan (zoals de heer
Van 't Hull had voorgesteld) tot tariefs
verhoging te besluiten en dan met in
voering van een gedeelte ervan te wach
ten tot een eventuele weigering
van de regering om aan het spel mee te
doen. Deze figuur was inderdaad lichte
lijk gewrongen. Men slaakte een zucht
van verlichting. Van het overleg in Den
Haag zullen wij later wel horen. Het
gaatje in de begroting, tot hetwelks op
vulling deze verhoging had moeten
bijdragen, moet dan maar voorlopig
blyven. De tram moet volgens de plan
nen van B. en YV. Ook bijdragen. Hoe
zal het daarmede nu gaan?
Verdere punten:
De advies-commissie voor beioepen op
aanschrijvingen van Bouw- en Woning
toezicht had dit keer in één geval de
huiseigenaar gelijk gegeven, zijn beroep
gegrond verklaard. Het ging over een
perceel aan de Plantage Muidergracht,
nistische fractie Jansz. De communisten
stemden tegen het advies, en de leden
van de Partij van de Arbeid waren ver
deeld. Met het hierboven vermelde
resultaat.
ER komt een Stichting Sociaal Voor
zieningsfonds Gemeentepersoneel
Amsterdam. De gemeente zal voor
lopig een bijdrage van 25.000 geven,
als werkkapitaal, en later een jaarlijkse
subsidie. Een bestuur van zeven leden,
de voorzitter door B. en W. benoemd,
verder drie leden die door het Instituut
an Directeuren en drie andere die dooi
de personeelsorganisaties worden aange
wezen. Doel: hulp in noodgevallen (na
onderzoek door een sociale werkster) en;
in de eerste plaats aan de contribu
anten; contributie 0.10 per week voor
arbeiders en 0.50 voor ambtenaren.
Niet-contribuanten kunnen eventueel
ook hulp van het Fonds ontvangen: wet
houder Franke noemde de prioriteit voor
de contribuanten nodig als een prikkel
waarin een vroegere bewoner een douche
gelegenheid had geïmproviseerd. Op
primitieve manier. De verhuurder zeide,
de woning zonder douche te hebben ver
huurd, gelijk alle woningen in dat per-
ceeL Van de drie leden der adviescom
missie vonden twee, de heer Bennink
Bolt (waarnemend voorzitter) en de
heer Steenbergen, dat hier van een
„vermindering van de bewoonbaarheid"
van de woning kon worden gesproken,
omdat de douche-gelegenheid buiten wil
of medeweten van de eigenaar was aan
gebracht; een privaat-rechtelijke kwestie
waarmede de gemeente zich niet had te
bemoeien. De heer Bennink Bolt ver
dedigde dit standpunt. Hij kreeg met
zeventien tegen veertien gelijk. En dus
wethouder Van der Velde, die aannam
dat de douche er eenmaal was en de be
woonbaarheid wel degelijk was vermin
derd, dus ongelijk. Het derde lid van de
was het lid van de comrau-
Aboiuiementsconcert
onder Kubelik
Met werken van Hilding
Rosenberg, Sibelius
en Dvorsjak
NAAST universele meesters telt de
Toonkunst een aantal componisten,
die de voor een ieder verstaanbare
taal der muziek met een bepaald dialect
spreken. Hun uitingen worden in hoge
mate beheerst door het geboorteland:
hieruit putten zij hun kracht, dit 1s te
vens hun beperking. Men zou geneigd
zijn van locale genieën te spreken voor
wie de grenzen van de gehele wereld
openstaan met een zekere restrictie.
In hoeverre dergelijke creatieve geesten
in het buitenland gewaardeerd worden,
hangt namelijk sterk af van „taalver-
wantschappen". Bij ons is het klimaat
voor Scandinavische muziek ln het al
gemeen bepaald ongunstig en hieruit
vloeien vele misverstanden voort, die
eigenlijk niemand verhelpen kan. Tsje
chische componisten wekken een leven
diger echo, alhoewel ook nun oeuvre te
onzent zeer onvolledig belicht wordt.
Dat Rafal Kubelik op het Abonnements
concert Donderdagavond werken van
meesters heeft laten horen, die zich aan
de perlpherie van de ons zo vertrouwde
Westeuropesc cultuur bewegen, was in
alle opzichten een welkome afwisseling.
Hoe men individueel over de waarden
van het gebodene ook moge denken, op
het podium van Amsterdam dienen wij
zo ruim mogelijk georiënteerd te blijven.
De avond werd geopend met de première
van Hilding Rosenbergs Concert voor
Orkest. De thans zestigjarige Rosenberg;
is één van de prominente figuren uit
Zweden en wij kennen hem amper. Wel
iswaar heeft zijn werk geen diepe indruk
gemaakt, doolt dit ligt voor de hand. Het
stuk Ls namelijk in 1949 geschreven
voor het vijf en twintig-jarig jubileum
van het „Kónserthus" te Malmö en als
zodanig lijkt het uitermate geslaagd
Wq zouden immers van Brahms even
min een bijzondere indruk krijgen na het
beluisteren van zijn Akademische Fest-
ouvertüre en meer beoogt Rosenberg
hier stellig niet. Hij is alleen wat lang
van stof de schepping duurt drie en
twintig minuten en dit wordt niet
geheel verantwoord door de inhoud.
Doch de componist toont zich als een
knap technicus, die zijn gedachten
scherp omlijnd weet te realiseren. Uit
het muzikantesk gegeven maken zich
herhaalde malen ensembles van enkele
instrumenten los met een opmerkelijk
coloriet Zijn werkwijze, die weieens
aan Hindemith doet denken duidt toch
op een beschaafd talent met eigen prin
cipes. Men dient onderscheid te maken
tussen de horigheid van een epigoon en
creatief verwerkte invloeden. Hoe mak
kelijk zou het zijn bij een Sibelius domi
nerende verwantschappen met Richard
Strauss of César Franok te constateren:
desondanks blijft zijn Vioolconcert
(1905) door Jan Damen met grote
technische beheersing en gloed vertolkt
een eigen sfeer behouden. Dit Viool
concert is niet altijd op de meest effect
volle wijze geïnstrumenteerd; de solo
partij waarin vele octaafverdubbelingen
voorkomen, klinkt wel eens minder vio-
listisch, doch welk een sombere groots
heid en vehemente verbeelding wordt
hier bezworen! Ook Dworsjaik kan be
ticht worden van gebrek aan originali
teit. Sterker echter dan zijn protector
Bralims, spreekt uit zijn Tweede Sym
phonic een electriserende Slavische mu-
siceervreugde. Het Allegro maestoso en
het Scherzo behoren tot de schoonste
bladzijden uit zijn oeuvre. Rafael Kube
lik die de gehele avond bijzonder ge
disponeerd was, pleitte voor deze Twee
de op grandioze wijze. Hij is stellig geen
kameleon-figuur, die zonder blikken of
blozen de kleur van elk geestelijk land
schap over kan nemen. Kubelik is een
kunstenaar met zeer bepaalde facetten,
een musicus die ergens „achter staat
En dan kan het gebeuren, dat zulk een
Dworsiak afmetingen krijgt, waarvan
men niet had gedroomdeen locaal genie
betreedt ln een minder bekend opus het
internationale podium en houdt stand.
Ter nagedachtenis aan de slachtoffer.'
van de nationale ramp ls aan het begin
van de avond de Maurerische Trauer-
musik van Mozart ten gehore gebracht,
waarna orkest en auditorium staande
een minuut stilte ln acht hebben ge
nomen.
J. R.
Ondanks critiek op Washington
Eden stelt Britten gerust, socialisten zijn gematigd
IAE Britse minister van Buitenlandse Zaken, Anthony Eden, heeft Donder-
dag in een debat in het Lagerhuis naai- aanleiding van president Eisen
howers besluit tot déneut ralisering1van Formosa verklaard, dat de Britse
regering er van overtuigd is, dat de nieuwe Amerikaanse politiek geen
agressieve bedoelingen inhoudt ten opzichte van het Ohinese vasteland.
Eden deelde mede, dat zowel hij als premier Churchill vergeefs getracht
had, het Amerikaanse besluit te voorkomen. Hij zeide, dat er tijdens het
bezoek van John Foster Dulles niettemin nauwe en hartelijke relaties met
de Amerikaanse minister waren aangeknoopt en dat de regering er van over
tuigd is. dat er geen stappen zouden worden gedaan, welke vérstrekkende
internationale weerslag zouden hebben, zonder dat Engeland de kans zou
hebben van tevoren zijn standpunt kenbaar te maken.
om toe te treden. Er is nog heel wat dis
cussie over geweest. De heer le Cavelier
vond het doel goed, maar de constructie
ondemocratisch: het gemeentepersoneel
zal geen enkele invloed hebben, noch op
de verkiezing van het bestuur, noch di
rect op de gestes van het Fonds. Hij
achtte de verenigingsvorm beter, en
bovendien ook een organisatie per be
drijf of dienstvak. De communisten
hadden een ander bezwaar: dat er enig
onderscheid tussen contribuanten en
niet-contribuanten werd gemaakt. Maar
zij stemden ten slotte toch voor,
tegenstelling tot de drie aanwezige leden
van Vrijheid en Democi-atie, die echter
de enige tegenstemmers bleven. De heer
Franke argumenteerde o.m., dat de Pos
terijen en de Spoorwegen ook wel elk
een algemeen fonds hebben, over het
gehele land, en dat dit goed gaat, De
toetreding blijft vrijwillig, maar men
vertrouwt op het solidariteitsgevoel.
Kortheidshalve laten wij het hierbij.
Aangenomen heeft men nog o.m. de
volgende voordrachten, de meeste na
enige discussie: erfpacht en verhuring
van „watervlakken" in de Amstel aan
de Roei- en Zeilvereniging De Hoop;
verbouwing van de Jeugdherberg aan de
Kloveniersburgwal ad 110.000; verho
ging van het crediet voor de radar
installatie in de haven te IJmuiden (de
heer le Cavelier drong hierbij ook weer
op grotere rijksbijdragen aan, en op uit
breiding va,n de rieon-verlichting van het
Noordzeekanaal, en (met de stemmen
van de communistische fractie tegen)
een subsidietje van 200 aan de Bond tot
bestrijding van het vloeken. Ook nog de
toewijzing van een ander terrein voor
het ("door de gemeente te bouwen) fa
briekscomplex van de General Tire and
Rubber Company; het zal nu aan de
Zuidoost-zijde van de zijtak van de West
haven. zijn. En hiermede hebben wij het
voornaamste van gisteren vermeld.
Eden verklaarde onder toejuichingen,
dat Britse schepen zouden worden be
schermd, indien zij door schepen van
Tsjiang Kai-sjeks strijdkrachten zouden
worden aangehouden.
De Amerikaanse regering begrijpt,
evenals wij, aldus Eden. dat wij samen
moeten werken voor de wereldvrede.
Maar hij legde er de nadruk op dat de
Amerikaanse vloot in feite fungeerde
als beschermer van de Chinese com
munistische republiek, terwijl op het
ogenblik diezelfde Chinese republiek
agressor is in Korea. Eden waar
schuwde de Lagerhuisleden er tegen,
niet te veel te zoeken achter het
besluit van president Eisenhower.
Eden zei, dat het hem toescheen, dat
de zelfbeheersing der Amerikanen zeer
opvallend was geweest rekening hou
dend met het feit, dat zij in Korea ver
liezen hebben geleden van in totaal
128.000 man. „Wij hebben gezegd, dat we
van mening zijn, dat het een fout zou
zijn een politiek van blokkade (van
China) te volgen, maar het is niet moei
lijk zich voor te stellen, hoe de Ameri
kanen hiertegenover staan."
Van Chinees-nationalistische zijde
wordt verwacht, dat de Verenigde Staten
in de komende maanden verscheidene
escadrilles jagers ter beschikking van
Tsjiang zullen stellen.
Het recente Chinese voorstel betref
fende het staken van de vijandelijkheden
noemde minister Eden „oude kost", daar
niemand zou kunnen verwachten, dat de
Ver. Naties er in toe zullen stemmen,
wapenstilstand te sluiten en de geallieer
de krijgsgevangenen in communistische
kampen te laten, tot een oplossing voor
allerlei problemen is gevonden.
De voormalige Labourminister van
Buitenlandse Zaken, Herbert Morrison
zeide: „Er bestaat gevaar, dat er een
botsing tussen het communistische vaste
land van China en de V.S. zal komen.
Wij moeten voorkomen dat Britse strijd
krachten bij die operaties betrokken zou
den worden de Britse socialisten, die zich
bezorgd maken over de wijziging van de
Amerikaanse politiek, hebben echter te
'kennen gegeven, dat zij door hun actie
geenszins willen proberen, de betrek
kingen tussen Engeland en Amerika te
vertroebelen.
Dulles heeft Eden en Butler (de mi
nister van Financiën) uitgenodigd, naar
Washington te komen, om een plan voor
economische samenwerking voor te leg
gen, voordat de Amerikaanse regering
haar economische en financiële politiek
gaat vaststellen. Het Britse plan
beoogt het verstoorde evenwicht te
herstellen, dat ontstond door de
Oosteuropese legers in
strijd met vredes
verdragen
De Britse onderminister van Buiten
landse Zaken, Nutting, heeft in antwoord
op een. vraag van een parlementslid
verklaard, dat de effectieve strijdmacht
van Roemenië, Hongarije en Bulgarije
naar schatting 327.000 man meer telt
dan is toegestaan door de vredesverdra
gen met deze landen. Bovendien zouden
genoemde landen naar schatting 150.000
man veiligheidstroepen en militaire poli
tie op de been hebben, hetgeen door de
vredesverdragen niet is toegestaan.
BOSBRAND GESTICHT
IN KENYA
Rebellen hebben In Kenya een bos
brand gesticht, die ten Noorden van
Nairobi reeds meer dan 1200 hectaren
waardevolle cederbossen heeft vernield
en die men nog niet meester is. Honder
den boswachters en arbeiders trachten
het vuur in te perken door het graven
van een grote greppel. De brand ont
wikkelde zich in het gebied, waaruit
enige weken geleden stamleden der
Kikoejoe's werden verdreven.
Adenauer naar Washington uitgenodigd
UEDENOCHTEND zijn de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken
Foster Dulles en de directeur voor de Amerikaanse buitenlandse hulp
verlening. Stassen, op Schiphol aangekomen voor een kort bezoek aan
Nederland. Voordat hij uit Bonn vertrok, verklaarde Dulles, dat de Ameri
kaanse regering bondskanselier Adenauer heeft uitgenodigd voor een bezoek
aan Washington in het voorjaar. Bij zijn bezoek aan de Westduitse hoofd
stad heeft Dulles gezegd, dat de V.S. hun hulp niet zullen voortzetten, indien
Europa voor April geen vorderingen maakt bij de integratie van zijn defen
sie. Aam Olienhauer, de leider van de socialistische oppositie, deelde Dulles
mede, dat de V.S. tegen die tijd van de bijeenkomst van de raad van het
Atlantisch pact, eind April, concrete resultaten hopen te zien.
Minister mr J. M. A. Luns rechtsver
welkomt zijn ambtgenoot uit de V.S.,
Foster Dulles, die hedenochtend met de
directeur vap het Bureau voor Weder
zijdse Veiligheid, Harold J. Stassen op
Schiphol landde. In het midden de Ame
rikaanse ambassadeurde heer Selden
Chapin, die eveneens ter begroeting
aanwezig was.
toegenomen rijkdom van de Ver.
Staten en de verarming van Engeland
als gevolg -y.^ade. wereldoorlog.
Dit plan werd opgesteld tijdens de éco
nomische conferentie van het Britse
Gemenebest en heeft o.a. betrekking op
herstel van de inwisselbaarheid van het
:aanse tolmuren; verhoging van de offi
ciële goudprijs; het sluiten van overeen
komsten omtrent grondstoffen en bevor
dering van Amerikaanse investeringen
in het buitenland.
Le Theatre - Hébertot le Amsterdam
Rome n'est plus dans Rome van Gabriel Marcel
geer en toneelschrijver ls dank zij
Rotterdams Toneel, dat zijn in
1925 geschreven Un Homme de Dieu
heeft gespeeld, niet geheel onbekend
voor onze toneelminnaars. Le Théatre-
Hébertot is nu naar ons land gekomen,
in gezelschap van de auteur, om zijn
jongste dramatische werk. Rome n'est
plus dans Rome, dat ln 1951 ln Parijs
zijn première heeft beleefd. In de Am
sterdamse Doelenzaal te vertonen. Zij
het dan in een voorstelling met slechts
twee acteurs, die aan deze wereld
première hebben meegewerkt. Marcel
Josz vertolkte nu de hoofdrol van de
schrijver Pascal Laumière; in Parijs
heeft hij de communist Robert Velars
gespeeld. Robert Decombe heeft de rol
van de collaborateur Chèvremont be
houden. Gabriel Marcel heeft een zeer
actueel onderwerp ln zijn stuk behan
deld. namelijk het probleem van de
emigratie. En dat niet als een probleem
uit economische noodzaak, maar als een
gewetenszaak, Wij leven in een gees
telijk bedreigd Europa waarvoor bij
Marcel Frankrijk het symbool ls
mogen wij dat Europa verlaten of
moeten wij tegen de dreiging ln op onze
Sost blijven? Marcel heeft geen plèce
thèse willen schrijven, maar een
plèce d'idées, dat wil zeggen: hij geeft
geen oplossing. Hij wil dat de toeschou
wer uit de problematiek, zoals die hem
in een stuk, dat dramaturgisch ge
schoold is bij Ibsen en Hauptmann, zij
het niet in psychologische zin, voor
ogen wordt gesteld, zelf zal kiezen.
Ook al suggereert Marcel, niet alleen
met zijn duidelijke sympathie voor
Pascal „een man van grote intel
lectuele en morele moed, maar onwe
tend tot hoever in bepaalde omstandig
heden zijn physieke moed zou gaan"
maar zeker in diens radiotoespraak aan
het slot: men dient te blijven, men dient
ter plaatse te strijden. En als ge er de
kracht niet toe hebt... Bij die woorden
bezwijmt Pascal voor hij de zin be
ëindigt. Een monnik heft hem op, om
dat hij weet dat Pascal de ongelovig
geworden katholiek hem verwacht.
Het ls de bedoeling van Gabriel
Marcel geweest, om een polyfoon ge
schreven dramaturgische symphonle te
schrijven. Het is een Elegie A onze in
struments A vent geworden, geschreven
om de eigenaard van elk Instrument zo
duidelijk mogelijk te demonstreren. Im
mers ieder van de figuren vertegen
woordigt enkel en alleen een facet van
het probleem. Pascal de Integere In
tellectueel; Robert de sympathieke,
naief-idealistische communist Didier
Beraud): Mare André (Michel Ber-
nardy) de van Frankrijk (Europa) los
geslagen jeugd, die nieuwe levensmo
gelijkheden vindt ln een land met sen
timents sans mélange; Renée (Arlette
Granger) slechts voor eigen veiligheid
beducht en Esther (Germalne Lafallle),
une nature exclusivement morale, qui
resle prlsonnière des categories morales.
Het blijven pratende ideeën, scherp
zinnige, diepgaande, peilende Ideeën,
maar men kan hen beter lezen dan er
naar luisteren, omdat zij die de woor
den spreken niet waarlijk mensen
worden. Men zal ongetwijfeld met bre
dere blik het probleem der emigratie
overzien na dit te hebben gehoord,
maar men zal geen moment meer aan
de mensen denken, die men op het
toneel heeft gezien. B.S.
HELICOPTERS IN ACTIE om inwo
ners van Nieuwe Tonge m veiligheid te
brengen. De landingsplaats, een stuk
droog gebleven betonweg, gemarkeerd
door gloeilampen, is niet groot, m
groot genoeg voor dit type vliegtuigen.
Geen hulp meer zonder
integratie
Dulles deelde voorts de Duitse socia
listische leiders mee. dat de Ameri
kaanse regering niet dadht aan de moge
lijkheid van een Duits nationaal leger
binnen het Atlantisch Pact. omdat zij
niet het risico wilde lopen Frankrijk
van zich te vervreemden. Dulles kon
Ollenhauers opvatting, dat hereniging
tan Duitsland zou worden gehinderd
door toetreding van Duitsland tot de
E.D.G., niet delen. De enige manier om
Duitsland te herenigen was. te tonen,
lat de Sowjet-Unie de Russische zone
niet meer kon gebruiken als een mag
neet om West-Duitsland buiten de At
lantische gemeenschap te houden, aldus
Dulles.
De ministers Dulles en Stassen met
hun adviseurs Douglas MacArthur
ambtenaar bij het State Department),
O'Connor en Matteson werden op Schip,
hol begroet door de Amerikaanse am
bassadeur in Nederland en het hoofd
an de M.S.A. in Nederland, Hunter.
Ook waren de minister van buiten
landse zaken, mr J. M. A. H. Luns. en
de chef van het protocol, mr J. Visser,
ter begroeting aanwezig.
Minister Dulles verklaarde: „Wij heb
ben iets gezien van de overstroming,
die uw land neefit getroffen. Niet veel,
want wij durfden niet laag te vliegen,
met het oog op de andere vliegtuigen,
die in de buurt waren. Maar ik heb ge
noeg kunnen waarnemen om te weten,
dat het verschrikkelijk is en ik gevoel
mij er droevig door gestemd."
De verklaring van Foster Dulles luid
de verder: „Ik ben blij te weten, dat
onze gewapende macht in Europa al in
staat is geweest aanmerkelijke hulp te
bieden. De heer Stassen en ik zqn hier
heen gekomen op vriendelijke uitnodi
ging van uw regering en op verzoek
van president Eisenhower, om met uw
leiders van gedachten te wisselen over
zaken van wederzijds belang. Vandaag
hoop ik uw vorstin Koningin Juliana
weer te zien. Wij in de V.S. hebben de
Nederlanders altijd beschouwd als een
van Amerika's sterkste en oudste vrien
den. Ik ben er zeker van dat ons bezoek
de voortzetting van deze warme 'vriend
schap zal consolideren."
Mijnwerkersbond in Saarland
verboden
De regering van Saarland heeft de
ontbinding bevolen van de mijnwerkers-
bond, die een onwettige politieke be
drijvigheid aan de dag zou leggen. Vele
leiders en leden, aldus de regering, zijn
lid van de communistische partij, die de
bond als mantelorganisatie wil gebrui
ken.
Er zijn 42.000 mijnwerkers bij de bond
aangesloten.
E.S. en Engeland:
(Van onze correspondent)
Londen, 6 Februari
T^AT er van beide zijden onmisken
bare druk bij de besprekingen
moet zijn uitgeoefend, blijkt wel uit
de eerste resultaten van het bezoek
van minister Foster Dulles aan
Londen: Engeland heeft op dit
bijzondere ogenblik bekendgemaakt,
dat het bereid is ook Duitse onder
delen van de E.D.G. op te leiden,
maar aan de andere kant heeft
minister Eden in het Lagerhuis ver
klaard dat „een soort van samen
werking (tussen Amerika en
Engeland) zal worden ontwikkeld,
welke het onmogelijk zal maken, dat
er een stap wordt ondernomen, welke
vérstrekkende internationale gevol
gen zou kunnen hebben, zonder dat
wij van te voren onze mening daar
over te kennen geven".
Men kan er over twisten of Dullesj
hier met een „ultimatum" is komen
aanzetten of niet, maar omgekeerd
heeft Engeland klaarblijkelijk even
duidelijk gemaakt aan de Amerikaanse
minister, dat het niet als „quantité
négHgeable" wil worden behandeld. Als
bewijs voor het goed aflopen van de
botsing kan gelden, dat AmerikA er in
heeft toegestemd, dat de ministers
Eden en Butler begin Maart naar
Washington kunnen komen voor econo
mische en financiële besprekingen-
Spoedig genoeg drong deze atmosfeer
van wederzijds geven en nemen ook in
het Lagerhuis door, waar het debat op
vallend kalm is verlopen.
Eisenhower benoemt zes
ambassadeurs
President Eisenhower zal zes beroeps
ambtenaren van de buitenlandse dienst
tot ambassadeurs op belangrijke posten
benoemen. Dit is volgens een telegram
van James Reston, de correspondent van
de „New York Times" te Washington,
medegedeeld door een zegsman van he:t
Witte Huis. Tot ambassadeur in India
zou worden benoemd de huidige ambas
sadeur in Joegoslavië, Geoige V. Allen,
tot ambassadeur in Zwitserland George
F. Kennan, voormalig ambassadeur te
Moskou en tot ambassadeur in de
Sowjet-Unae Charles E. Bohlen, thans
adviseur van het State department.
Ambassadeur in Egypte wordt de
ambassadeur in Perzië. Loy Henderson,
die evenwel niet uit Teheran zal ver
trekken voor de huidige onderhande
lingen over het petrolcumvraagstuk
rer het hoogtepunt heen zjjn.
John Allison, assistent minister van
Buitenlandse Zaken voor Oosterse aan-
:elegenheden, die Foster Dulles heeft
geassisteerd bij het opstellen van het
vredesverdrag met Japan, gaat naar
Tokio en tot ambassadeur in Pakistan
wordt benoemd George Wadsworth, am
bassadeur in Tsjechoslowakije en voor
malig ambassadeur in Turkije.
Doodstraffen in proces-
Oradour geëist
Kolonel Gardon, de openbare aankla
ger in het proces tegen de Duitse voor
malige S.S -ers, die waren betrokken bij
het uitmoorden van het Franse dorpje
Oradour-sur-Glane, heeft de doodstraf
geëist tegen de sergeant Lenz en levens
lange dwangarbeid tegen de zes andere
besohuldigden, die de hun verstrekte be
velen uitvoerden.
Onder de overige, ter dood veroordeel-
den bevindt zich kapitein Otto Kahn, de
commandant van de compagnie, die door
de gebeurtenissen verantwoordelijk was.,
Hij is evenwel niet aanwezig en werd bij
verstek veroordeeld, tezamen met 41 an
dere afwezigen.
Vermoedelijk zullen de Elzassers
Maandag a.s, afzonderlijk de eisen tegen
hen te horen krijgen.
(Ingez. med.-advertentiej
STAKING INHAVEN
VAN NEW YORK
De bemanningen der sleepboten, die in
de haven van New York dienst doen,
staken sinds Zaterdag. Hierbij hebben
zich Donderdag de havenarbeiders, uit
solidariteit aangesloten. Het scheeps
verkeer in de haven van New York
dreigt hierdoor verlamd te worden.
De vereniging voor handel en in
dustrie te New York heeft President
Eisenhower gevraagd te trachten een
einde te maken aan de staking in de
haven.
De burgemeester van de stad, Impel-
litteri, verklaarde dat stookolie, dat in
normale omstandigheden met schepen
werd aangevoerd, schaars begon te wor
den.
MOSKOU ARRESTEERT
„SPIONNEN"
De Prawda meldt de arrestatie van
drie mannen en een vrouw, die worden
beschuldigd van spionnage. Zij zouden
door de Amerikaanse inlichtingendienst
naar de Sowjet-Unie zijn gezonden. Een
van hen, Goerewitsj, wordt een oude
Trotskist genoemd, opgevoed in een
mensjewistisch Joods gezin. Hij ver
toefde van 19141917 in Amerika,
waar hij vriendschap aanknoopte met
Trotskisten (die niemand toen nog
kende, Red.) waarna hij naar Rusland
terugkeerde om de „anti-Russische
Trotskisten" te versterken (blijkbaar
dan in nauwe samenwerking met Lenin,
wiens rechterhand Trotski was. Red.)
en in 1939 werd hij een Amerikaans
spion. Hij maakte Taratuta tot zijn
medeplichtige: zij werkte aan een der
instituten van de academie van weten
schappen. Een misdadiger. Romanow,
„dief van openbare eigendommen'',
werkte met hem mede. „Deze schurk
heeft zich door de zorgeloosheid en
lichtgelovgheid van Russische burgers
aan de justitie weten te onttrekken."
Hij werkte o.a. als instructeur bij een
plaatselijke sowjet, en later werd hij
voorzitter van een coöperatie. Een
arbeider. Sas, „oude spion van de
Gestapo", is eveneens aangehouden.
De Prawda kondigt massa-arrestaties
aan onder ,.de resten van de verslagen
uitbuiters en de vermomde mensjewie
ken, sociaal-revolutionnairen. Trots
kisten, Boecharinisten en bourgeois-
nationalisten". De grootste waakzaam
heid is geboden, aldus het blad, dat
vooral de blijkbaar nog sterke binnen
landse oppositei op deze manier wil
treffen.
De Britse premier Churdhill heeft
zijn schoonzoon, kapt. Christopher Soa-
mes, tot zjjn particuliere secretaris be
noemd. Soames is conservatief Lager
huislid voor Bedford.
"OHN Foster Dulles, de Amerikaanse
minister van buitenlandse zaken,
kwam heden in ons land. Hij treft
een volk aan. dat begrijpelijkerwijze
minder belangstelling kan tonen voor
buitenlandse problemen, nu het met man
en macht vecht voor het behoud van zo
belangrijke delen van zijn grondgebied.
H-at is zeer waarschijnlijk, dat zal wor
den aangedrongen op nieuwe hulp van
de zijde der V.S., doch dat Nederland
alles zal pogen te doen, om zijn militaire
verpliohtingen na te komen. Wat de
(^Dagelijks commentaar
E.D.G. betreft; ondanks de vele daarop
geoefende critiek zal voor het leger
van het kleine Europa wel een meerder
heid ln ons parlement worden gevonden,
indien alleen langs deze weg Duitse
deelneming voor de Fransen aanvaard
baar is. Maar hoe het E.D.G.-plan zal
worden gewijzigd door Franse en Duitse
amendementen, protocollen en reserves,
is nog niet te voorzien. Het eerste doel
van Dulles is, de Westduitse herbewape
ning nog vóór April gegarandeerd te
zien. Nu de V.S. een beslissing in Korea
willen forceren, hebben zij groot belang
bij het consolideren van de Westeuropese
defensie. De grootste vrees voor uitvoe-
van de EDG blijkt echter in Parijs
staan. De invloedrijke parlemen
taire commissie voor buitenlandse aan
gelegenheden koos daar tot rapporteurs
twee tegenstanders van de E.D.G. en van
het kleine Europa: de socialist Moch en
de Gaullist Koenig
FRANKRIJK is vooral beducht voor
een nauw samengaan tussen Wash
ington en Bonn en het vreest, dat
de Westduitsers dan de Europese strijd
macht zouden willen benutten, om druk
uit te oefenen, opdat zij Oost-Duitsland
weer binnen hun gebied krijgen. D«
Manchester Guardian beschuldigt van
daag Dulles er van. dat deze Adenauer
in zulke verwachtingen heeft gestijfd.
Hetzelfde blad beweert, naar aanleiding
van het bezoek van de Italiaanse mi
nister "\an Defensie Pacciardi aan Egyp
te, dat Washington Italië heeft uitver
koren om banden aan te knopen tussen
de V. S. en de Arabische landen, nu
Engeland door zijn geschil met
Egypte zulk een bemiddelende taak
niet kan vervullen. Het is geen wonder,
dat de reeds lang bestaande neiging van
Parijs, steun te zoeken bij Engeland, en
het streven van Londen, een grotere
rol te spelen op het continent, toenemen.
Londen wenst als arbiter Duits-Franse
samenwerking te verzekeren. Vandaag
maakte het bekend, dat het zich nog
nauwer zal verbinden met het vasteland
(ter geruststelling van Frankrijk), maar
ook, dat het will helpen om de Duitse
afdelingen van een Europees leger op te
richten. Aldus kan het de Europese in
tegratie dienen, welke de V. S. dringend
wensen. Maar tevens verstrekt het dan
zijn positie tegenover Washington. De
aangekondigde reis van Eden en Butler
naar de V. S. toomt aan, dat Londen
voordelen verwacht van politieke en
economische overeenkomsten op nieuwe
basis. Het moge daarbij bedenken, dat
zijn lidmaatschap van de Raad van
Europa, van de Organisatie van Euro
pese Economische Samenwerking, de
Europese Betalingsunie, enz. het ver
plichten, zulke voordelen voor geheel
West-Europa en niet slechts voor het
Gemenebest te bedingen. Frankrijk en
de Benelux-landen zullen daarop zeker
te Londen aandringen. Indien dit het
resultaat zou zijn van Dulles' duidelijke
druk in de zes hoofdsteden van heit
„kleine Europa" en in Londen, zouden
het" grotere Europa en de Atlantische
samenwerking daarbq wel varen.
Engeland heeft Donderdag mede
gedeeld, dat het bereid is luchtmacht-
esquadrilles en staf-officieren uit te
wisselen met het toekomstige
Europese leger van zes continentale
landen. Het voorstel is deze week
overhandigd aan de tussentijdse
commissie van de Europese verdedi
gingsgemeenschap te Parijs.
De Britse voorstellen omvatten verder
het verlenen van oefemngsfaciliteiten,
advies over opleiding', het attacheren
van Britse officieren bij de staf van de
E.D.G., hulp bij het organiseren van
tactische oefeningen en het houden van
oefeningen door gemeenschappelijke
eenheden.
In de verklaring van het Britse
ministerie van Buitenlandse Zaken
wordt voorts gezegd, dat Engeland
uiting had gegeven aan de hoop, dat
naast de nauwe betrekkingen tussen de
strijdkrachten te velde ook een hechte
samenwerking tussen Engeland en de
„militaire en politieke instellingen van
de E D.G." zal bestaan.
De Franse premier Mayer en de
minister van Buitenlandse Zaken
Bidault zullen de volgende week in
Londen bij de Britse regering er op
aandringen, hetzij volledig deel te
nemen aan de E.D.G., hetzij zeer nauw
riiet de gemeenschap samen te werken.
De ministers zullen betogen, dat het
Britse standpunt een der beslissende
factoren zal zijn voor het al dan niet
ratificeren van het verdrag door de
Franse nationale vergadering. De Britse
voorstellen vormen echter de grootste
en volledigste bijdragen, welke Engeland
kan verlenen zonder volledis; lid van de
E.D.G. te worden. ,,In feite", aldus een
zegsman, „heeft Engeland de deur
geopend voor de opleiding en de opbouw
van de strijdkrachten van de vcr-
dedigingsgemeenecQiap."
Curacaose bank bestaat
125 jaar
Vandaag 6 Februari is het 125 jaar
geleden dat op Curagao als centrale cir
culatiebank de Curaqaose bank werd
opgericht. De bank stond in 1828 bij de
oprichting onder presidium van de direc
teur der koloniede plaatsvervanger van
de gouverneur-generaal van de Antillen
en Suriname (toen onder één bestuur),
bijgestaan door twee directeuren geko
zen uit de voorname kooplieden van het
eiland. De invloed van de handel in de
directie van de bank ls tot op de hui
dige dag gehandhaafd en dat is ook te
begrijpen als men bedenkt, dat de
bank oorspronkelijk als hoofddoel had
het verlenen van credieten, opdat de
kwijnende doorvoerhandel weer tot
nieuw leven zou kunnen komen. Boven
dien moest de bank voorzien in een
gerede geldsomloop, omdat ten tijde van
de oprichting op Curaqao allerlei soor
ten geld als betalingsmiddel in omloop
waren. De Bank moest al in 1831 over
gaan tot het opschorten van de inwissel
baarheid van de uitgegeven bankbiljet
ten, een situatie die tot 1896 voortduur
de. maar dat belette de bank niet, zij
het in een zeer kalm tempo, in kracht
en kapitaalsbezit toe te nemen en het
centrum te worden van het buitenlandse
wisselverkeer- In 1907 werd het statuut
van de bank gewijzigd en aangepast
aan de moderne toestanden en toen in
1940 de Antillen hun eigen deviezen-
huishouding gingen bestieren, werd de
Curacaose bank de officiële deviezen-
bank. Natuurlijk is de betekenis hiervan
en van de bank in het algemeen in de
laatste dertig jaren, nadat de olie-
industrieën zich in de Antillen hadden
gevestigd, geweldig toegenomen. De
bank is nog altijd de schakel in de finan
ciële betrekkingen met het buitenland.
Indonesië bestelt voor
10 millioen schepen
De scheepswerven Ivraaier te Zaan
dam en gebrs. Nlestern te Zaltbommel
en Groningen hebben een contract afge
sloten met de Republik Indonesia voor
de bouw van drie vrachtschepen met
een lengte over alles van 74 m bij een
breedte van 11.20 m met een gezamen
lijke waarde van 10.000.000.
UIT DE STAATSCOURANT
Aan de ontvanger van 's Ryks belastin
gen M. Verhoef, ter inspectie der belastin
gen te Middelburg, is op zijn verzoek met
ingang van 1 Maart eervol ontslag ver
leend.