Friesland is met z'n geldinzameling snel
op weg naar de twee millioen gulden
Lost de cafétariastal het
ruimteprobleem op?
Rioleringsplan voor Joure
VRIJDAG 6 FEBRUARI 1953
LEEUWARDER COURANT
7
Ooststellingwerf bracht meer
dan een ton bijeen
pViesland legt een geweldige offervaardigheid aan de dag. Met zulk een
milde hand wordt er gegeven voor de slachtoffers in de overstroomde
gebieden, dat aangenomen mag worden, dat dit gewest vijf dagen na
het bekend worden van de ramp snel op weg is naar de twee millioen
gulden. Het is onmogelijk, precies na te gaan, hoeveel er geofferd is, omdat
lang niet alles loopt over een schijf, maar gezien het feit, dat de collectes in
41 van de 44 Friese gemeenten al een bedrag van globaal 1.364.000 heb
ben opgebracht, dat talloze bedrijven en instellingen belangrijke bedragen
schonken (niet zelden van vijf cijfers) en dat er nog grote giften van particu-
ifeten rechtstreeks zijn gezonden aan banken, het provinciale en Nationale
Rampenfonds, mag men aanemen. dat het totaal dichter bij de twee dan de
anderhalf millioen ligt. In dit bedrag is dan uiteraard nog niet begrepen de
waarde van de goederen (78 treilers vol!), de koeien, de kalveren, het hooi
en van de „dienstverrichtingen" door het beschikbaar stellen van auto's,
boten e. d.
Achtkarspelen
Hoewel het nog: geenszins de eind
cijfers zijn Ooststellingwerf bijvoor
beeld noemde het bedrag 37.000, maar
men is de 100.000 al gepasseerd
willen wij hier toch een overzicht geven
van de opbrengsten der collectes in de
gemeenten. Het zijn de globale cijfers
van gistermiddag. Achtkarspelen 53.000;
Ameland 6600; Baarderadcel 27.000;
Barradeel 48.000; Het Bildt 36.000; Bols-
ward 16.500; Dantumadcel 70.000; Dok-
kum 60.000; Doniawerstal 22.000; Fer-
wcrderadeel 66.000; Franeker 12.300;
Franckeradeei 22.000: Gaasterland
20.000; Harlingen 16.000; Haskerland
17.000; Heerenveen 40.000; H.O.N. 37.500:
llennaarderadeel onbekend; Hindeloopen
2000; Idaarderaedcl 23.500; Kollumerland
46.000: Leeuwarden 93.000; Leeuwarde-
radeel 35.000; Lemsterland 35.000;
Menaldumadeel onbek. Oostdongeradeel
34.000: Ooststellingwerf 87.000 (zonder
o.m. Donkerbroek); Opsterland 80.000;
Rauwerderhem 16.500; Schiermonnikoog
3800: Sloten 2250; Smallingerland 48.000;
Sneek 60.000; Staveren 2000; Terschel
ling 10.400; ütïngeradeel 37.500; Vlie
land 1350; Westdongeradcel 36.0C0; West
stellingwerf 71.500; Wonseradeel 40.000;
Workum 11.200; Wijmbritseradeel onbe
kend; IJlst 5000.
Dertig bezitters van een buitenboord
motor uit Akkrum, Oldeboorn. Terhorne,
Terkaple en Akmarijp hebben hun
motoren naar het rampgebied gezonden
De voorlopige cijfers van Achtkarspe
len zijn: Buitenpost 11.000. Twiizel
2900, Twijzelerheide 1700. Kooten
3300, Droge'nam 9450, Harkema-
Opeinde 1300. Surhuisterveen 7600,
Augustinusga ƒ4600, Surhuizum ƒ7100,
Gerkesklooster 4000. Boelenslaan nog
niet bekend, totaal voor de gemeente
voorlopig 52.950. Zondagavond vertrok
de eerste auto met goed naar Rotterdam:
Maandag bracht elk dorp een vracht
auto vol bijeen, welke goederen meteen
naar Bergen op Zoom. Middelburg en
Goes werden doorgezonden. De rest ging
via Drachten. Woensdag vroeg het Rode
Kruis dringend ledikanten. bedden,
dekens enz. In een minimum waren 200
ledikanten bijeen, plus kinderledikan
ten. bedden, kinderwagens en laarzen.
De Avek in Surhuisterveen nam daar
van 65 ledikanten, matrassen en ander
materiaal voor haar rekening.
Opsterland
Tien van de veertien comité's in
Opsterland zonden hun afrekening in.
Het resultaat was: Beetsterzwaag
7957.28. Nij-Beets 6277.50. Ureterp
ƒ6556.75. Siegerswoude ƒ3314.80. Bak-
keveen 3435.30. Lippenhuizen 6201.50.
Kortezwaag 4020.75. Frieschepalen
1850 en Gorredijk 11.024.75. Tijnje
heeft tenminste_ 3500 opgebracht
moioreu naar net iamyscuicu t -nnn
voor het reddingswerk. In Bakkeveen I Tewnspel W Aan extra giften is
(1000 inwoners) werd 3206.30 ingeza- ontyngen ƒ1062.57. zodat het totaal
meld. Twee boeren met behoorlijke be- rond 67.o00 is. Opgaaf moet nog wor-
drijven gaven ƒ2.50 en 2 (waarbij men den ontvangen van Langezwaag. Lux-
alWn maar kan honen. dat I woude en Hernrik. zodat mag worden
uiteraard alleen maar kan hopen, dat
zij langs andere wegen hun naasten
plicht hebben vervuld!) A Al1 Gaast
aangenomen, dat totaal ongeveer 75.000
bijeen zal worden gebracht. Dit is dan
brachten de Jgroten" 1468:50 bijeen: de 15 per gezin., In Gorredijk verwacht
schoolkinderen offerden 28.20 uit hun I men nog zes 4 zevenduizend van de
spaarpotten. Hijlaard zamelde industrieën.
ƒ2100 in, Jellum-Beers 1500, Hums- Wonseradeel
70*- het'Totaaf1 was °f ^85(h Longerhouw spant in Wonseradeel tot
li»35f3500 onBles- dusverre de kroon met ƒ10.45 per
Siegerswoude bracht 1 3pü0 op, A Bies wonp„ Vft1-pn Hp r,nn:Jnii
süm gaf "gemiddeld" f 40 per' gezin; de
dertig huishoudingen zamelden 1336 in
en gaven bovendien royaal kleren.
Zoals gezegd, leverde Jubbega 10.776.zo
op: daaronder zijn Hoornsterzwaag en
Schurega begrepen. Een collecte onder
de schoolkinderen op de 3e Suns braont
62 op; bij de uitvoering van de gymna
stiekvereniging W.K. werd 100.4d ge
collecteerd; Con Spirito deed er lo en
de toneelvereniging 't Heidebloempje
ƒ100 bij A Oudeschoot bracht ƒ2900 en
twee auto's vol kleren bijeen.
woner. Hier volgen de voorlopige ciifers
van de plaatsen, met daarachter tussen
haakjes de gemiddelden per inwoner.
Longerhouw 1306 (10:45). Wons
ƒ4280.50 (9.35). Ferwoude ƒ2600 (7.65),
Schettens ƒ2230.80 (6.65). Allingawier
ƒ927.50 (5.30). Kornwerderzand ƒ342.50
(5), Kimswerd ƒ2951.10 (4.50) Gaast
1468.50 (4.25), Pingjum ƒ3695.25
(3.85), Schraard ƒ1074 (3.75), Greonterp
624.50 (3). Exmorra 1058.50 (2.36),
Witmarsum plm. ƒ3700 (2.30). Tjerk-
werd ƒ1254.50 (2.20). Makkum, Corn-
""•erd, Idsegah. en Piaam plm.
t> „-.os- Mlrlrlplhurv f2), Zurich ƒ593.60 (1.70). Arum plm.
Burgemeester naar Middelburg f ]fl0() 4Q) Burgwerd en Hartwerd
Burgemeester Bontekoe van Ooststel- 940.75 (1.40). Lollum ƒ761.70 (1.40).
lin°werf maakte zelf de tocht van de Parrega en Hieslum ƒ485.50 (0.60). Uit
auto mee waarmee de drie ton. door t Dedgum kwamen losse giften tot een
Rode Kruis in die gemeente verzamelde bedrag van 33.50 binnen en uit Hich-
»»- turn ƒ50. De leerlingen van de bijzon
dere lagere school te Ferwoude offerden
van eigep spaarpenningen een som van
23.45 Men nadert de 40.000, maar er
wordt nog verder gecollecteerd. Maan
dag zijn reeds vier grote vrachtauto's
rechtstreeks naar Middelburg gezonden
met goederen: Dinsdagochtend ging de
rest rechtstreeks naar Breda.
Dantumadeel
Het totaal in Dantumadeel kan op
70.000 worden gesteld. De collecten
brachten ruim 62.000 op: Akkerwoude
ƒ5667.90, Birdaard ƒ4781.70, Broek o.d.
Akkerwoude ƒ4608.40 en een koe, Dan-
goederen naar Middelburg werden ge
bracht. De enthousiaste Middelburgers
losten de wagen in een kwartier! De or
ganisatie daar was prima, vertelde ons
de burgemeester. Evenals trouwens in
Ooststellingwerf, want daar had men op
alle pakken en kisten netjes gezet wat er-
inzat en (zeiden ze m_ Middelburg) dat
doet. men veel te wemg. A Hier is de
gedetailleerde lijst van Oostst824
Haulerwijk 11.537.73: Appelsga 17.824
(hier had men de boeren gevraagd een
bepaald bedrag per hectare tei geveri en
ze deden 't graag!); Elsloo 60^4. Hmue
ƒ3856; Fochteloo 3030; Langedijke
ƒ2424: Oldeberkoop 13.350;
Nijeber-
6775.95 en een kaif Rinsumageest
5639.98, Roodkerk 908.50, Veenwou-
dit totaal van ruim 62.000 moeten dan
nogg evoegd worden giften, o. a. van het
en gemeentepersoneel. van het -paarden-
f OlcieoerKOop j io.wy. 7 asmcrwuuue j iouo.iu en een Koe, uan-
koop 2410; Makkinga 5454: de totalen tuimawoude 3301.85, Driesum 7504.77,
van Oosterwolde en Donkerbroek waren |januim ongeveer ƒ2300. Murmerwoude
or> het moment van samensteltng eter
Sist neg niet heleend. A Bergtam
leverde een grote truck met Kieren, ,aen ongeveer 7 öuuu, wouxerswouae
schoeisel, beddegoed, wiegen 3485.50, Zwaagwesteinde ƒ8037.50. Bij
wniPens af en bradht alvast ƒ3600 by- «onnn
Ten A Vlieland gaf 282 stuks dames-
boven- en 123 stuks damesondei-
nachtkleding; 437 stuks baby- en kindei -
kleding; 143 stuks herenboyen- en 25-
stuks herenonder- en nachtkleding. I
stuks beddegoed en linnen, en 115 paai
schoenen. Voor de 660 VI iel anders een
mooie prestatie. Rauwerderhem bracht
rond f 16.500 bijeen, namelijk 3a56.35
in Rauwerd. Deersum f 2500, PoPPi"S_a-
wier 1208.35. Sijbrandaburen 1380.o0,
Terzooi ƒ2500. Irnsum ƒ5500; verder is
er een grote oogst aan kleding en dek-
king A Wanswerd-dorp bracht 2o80
bijeen. A Een damwedstrijd Twiizeler-
heide—DCL bracht ƒ45 op voor t ram-
penfonds.
Een koe en een kalf
Tn Dantumadeel heeft de collecte
'62.000 opgebracht en een koe en een
kalf. Dit is een voorlopige opgave; er
stromen nog steeds giften binnen. A In
Achtkarspelen is men nog bezig met col
lecteren. Surhuisterveen bracht 7000
op. Drogeham 9000. Verder is men
bezig ledikanten te verzamelen voor een
hulp-lazaret te Den Haag. Er zijn al
meer dan 200 ledikanten bijeengebracht.
Stortstenen voor Ouddorp
Gisteravond is de 170 ton metende
„Alida" in Lemmer geladen met stort
stenen voor Ouddorp. Vandaag zal men
ook de ..Jenny" met dit voor het dichten
van de dijk zo nodige materiaal laden. A
In een dorp in Westdongeradcel gaf het
gezin van een los-vaste arbeider (met
vijf jonge kinderen) een bedrag van 25
gulden. In een naburig dorp gaven vijf
boeren (met twintig tot veertig koeien)
eenzelfde bedragEr waren gelukkig
ook andere: versohillen.de boeren gaven
ƒ250; een hunner heeift een bedrijfje
met slechts zes koeien. A De dorpen
IJsbrechtum. Tirns en Tjalhuizum werd
5447 opgehaald; daaronder was een
fift van 1000. Deze dorpen omvatten
70 gezinnen, het gemiddelde is dus der
tig gulden per gezin. Daarbij komen dan
nog de kleren en goederen. A Appelsga,
hierboven genoemd met ruim 17.000 gul
den. heeft al ƒ30.941.55 ingezameld!
fonds, van de begrafenisvereniging t<
Munmerwou.de, de 'Onderlinge Brand
waarborg Mij, Nutsspaarbank enz. Hier
door kan het totaal van Dantumadeel
worden gesteld op rond ƒ70.000.
Smallingerland
De-collecte heeft in Smallingerland tot
nog toe opgebracht ƒ48.143.22; Drachten
ƒ25.535.17. Boornbergum 1825, Dracht
ster Compagnie 2565, Houtigehage
785.20, Nijega 2696.50. Opeinde
4483.35. Oudega 5000, Rottevalle
ƒ2183. De Tieke ƒ2014.50. De Wilgen
1055.50. De actie is nog niet helemaal
afgelopen. Verder zijn bedden, dekens
en matrassen verzonden naar Tilburg,
waar ze worden gebruikt voor een nood
ziekenhuis. Zojuist bericht men ons. dat
de 80.000 vol is.
Westdongeradeel
De voorlopige cijfers van Westdon
geradeel zijn: Nes 5045.55, Wierum
2067.80, Foudgum c. a. 1768.50, Han-
tum e. o. 6793.02. Moddergat 1534.50,
Ternaard ƒ6141.50. Holwerd ƒ10.014.71,
Waaxens ƒ409.75. Brantgum 1781.20,
totaal 35.556.53. Verder is er een
vrachtauto met kledingstukken verzon
den.
Deersum40 per gezin
Deersum heeft, we zeiden het
2500 opgebracht, dat is ongeveer veer
tig gulden per gezin. Bovendien was er
een rijke oogst aan kleren. A Kollumer
land is nog druk bezig; daar werd tot
dusverre ƒ45.0000 ingezameld. Het
comité „Skaed en Ljocht" gaf 500; tal
van werknemers werkten over of zullen
dit nog doen. Drie vrachtauto's vol goed
zijn afgeleverd. A Twaalf personeels
leden van de Afslag in Berlikum brach
ten 80 gulden bijeen en zullen één vrije
dag afstaan en tien uren overwerken.
Dat maakt samen zo'n 300 gulden. A
Nijega (H.O.N.) bracht 3024.50 bijeen.
A Menaldumadeel kan de definitieve
ljjst nog niet opmaken. In de helft van
de gemeente is ƒ20.000 opgebracht, be
nevens enige vrachtauto's vol kleren en
beddegoed. A De druk bezochte bidston
den in de kerken van Het Bildt brach
ten in St. Anna Parochie 738. in Oude-
bildtzijl ƒ216 en in Vrouwenparochie
ƒ337.52 op. Leerlingen der verschillende
^cholen verzamelden speelgoed, de leer
lingen der openbare lagere school in St.
Anna Parochie brachten nog 75 bijeen,
die van de Chr. school te Vrouwen
parochie verzamelden papier en vodden.
De Doopsgezinde zusterkring in St.
Anna Parochie gaf 100.
Barradeel
Barradeel bracht, behalve een enorme
voorraad kleren, 48,168 bijeen: Min-
nertsga 7708. Oosterbierum 7445.
Wijnaldum 3550. Almenum 224,
Tzummarum-Firdgum 11.500. Sexbie-
rum en Pietersbierum 16.590 (en bij
de bidstonden 1150).
Ooststellingwerf: ton gepasseerd
Naar wij vanmorgen van de Coöp.
Zuivelbank vernamen, is de opbrengst
van de collecte in Ooststellingwerf in
middels de ton gepasseerd. Dat bete
kent voor deze waarlijk niet „rijk" te
noemen gemeente, e.en offer van meer
dan zes gulden per inwoner (17.533 zie
len).
De lijstencollecte in Dokkum heeft
51.153 opgebracht. Men neemt aan, dat
dit bedrag door giro- en bankoverschrij-
vingen zal aangroeien tot 60.000. A
Marssum leverde tot dusverre 4440.86
op; de zuivelfabriek zal nog onder het
personeel collecteren. Er is bovendien
veel kleding, beddegoed en schoeisel in
gezameld. A Het totaal van Oostdonge
radeel is nu al 34.182.16.
In tegenstelling met het bericht als
zou van de totaalopbrengst in Friesland
een deel worden gereserveerd, deelt dr.
Kuperus. de penningmeester van het
Provinciaal Rampencomité, ons mee,
dat alle ontvangen bedragen dagelijks
naar het Nationaal Rampenfonds wor
den dooi'gezonden. Alleen aan het slot
van de gehele actie zal men in overleg
met het bestuur van het Nationaal
Rampenfonds eventueel overleggen, of
het mogelijk is, uit dit fonds ook een
deel van de in Friesland geleden schade
te vergoeden. Er is geen sprake van, dat
men dit „op eigen houtje" zou doen.
Oudega (YV.). Idsega en Sanfirden
hebben in totaal 10.000 bijeengebracht.
Dat is per gezin 47.60 en per inwoner
10.50.
Wit kalf
Bij de veehouder T, Blauw te Opeinde
(Sm.) werd een geheel wit kalf geboren.
Het enige zwart is een plekje zo groot als
een zilveren gulden.
Hotel Steinvoorte verdween in zee
Friesland leverde
78 trailers goed
Nadat de Arendstuin beschikbaar was
gesteld, zijn er Maandagmorgen nog
zeven a acht verzamelplaatsen voor kle
ding in Friesland aangewezen. De eerste
colonne was reeds spoedig in Zeeland
en bleek daar, zoals onze speciale ver
slaggever al meldde, de eerste van het
gehele land te zijn. De tweede actie be
stond uit een zending van 32 trailers,
die Woensdagmorgen naar Breda is ver
trokken. De derde colonne was dertien
wagens groot, die naar het Roode Kruis-
depot in Den Haag zijn gezonden. Ver
der is er nog een restant van zes wagens
naar dit depot gegaan, zodat in totaal
niet minder dan 78 traillers met 2500 m*
goederen naar de noodgebieden of naar
de magazijnen zijn vervoerd.
Hier moet echter nog bij opgeteld
worden, wat Zondag reeds door een
spontane actie naar de noodgebieden is
gegaan; de werkelijke hoeveelheid aan
geschonken, goederen dus aanzien
lijk hoger ligt. Ook de eilanden hebben
een flinke bijdrage geleverd en hebben
gezorgd, dat deze snel te bestemder
plaatse was. Bijzonder dank verdienen
al degenen, die met het schriften, inpak
ken en vervoeren geholpen hebben, zo
deelde de directeur van de Stichting
Friesland voor Maatschappelijk Werk
ons mee. Het is verheugend, dat alles uit
Friesland gesorteerd is weggegaan.
Vlielands duinen weken
gemiddeld twintig meter
De duinafslag aan Vlielands kust Is
zelfs nog groter, dan wij in onze eerste
voorzichtige schatting (twaalf a vijftien
meter) hadden verondersteld. Van officiële
zijde vernemen we, dat na verschillende
metingen is komen vast te staan, dat de
afslag gemiddeld twintig meter bedraagt.
Provincie schrijft prijsvraag
uit over greidebedrijf
Gedeputeerden van Friesland hebben,
ter uitvoering van de bepalingen van het
Buma-legaat voor landbouwkunde, een
prijsvraag uitgeschreven over „Welke
aspecten zijn verbonden aan de inten
sivering van het Friese greidebedrijf?"
Als prijs voor het de bekroning waardig
gekeurde antwoord wordt een bedrag
van 1000 gulden beschikbaar gesteld.
De schrijvers zullen aandacht dienen
te schenken aan de technische, sociale en
economische aspecten, betrekking heb
bende op de grond, de gebouwen en de
bedrijfsvoering. Als voorbeeld voor een
schema van behandeling der drie pro
ductiefactoren wordt in de toelichting
het volgende gezegd. Grond: grondver
betering, voederbouw, waterbeheersing,
ruil- en herverkaveling, pacht en eigen
dom. bedrijfsgrootte. bemesting, enz.
Kapitaal: veefokkerij, mechanisatie, ge
bouwen, financiering enz. Arbeid: kwa
litatieve en kwantitatieve aspecten.
De voorwaarden, waaraan de antwoor
den dienen te voldoen, zijn verkrijgbaar
ter provinciale griffie (tweede afdeling),
Tweebaksmarkt. Leeuwarden.
De kraanwagen moest er aan
te pas komen
Een zware, met lompen en oud papier
beladen vrachtauto uit Franeker is in
Arum met een achterwiel in een riolerings-
'sieuf weggezakt, welke daar kortgeleden
was gegraven in verband met werkzaam
heden aan de weg en die blijkbaar niet
goed genoeg weer met aarde was dicht-
gestampt. De vrachtauto kon niet op eigen
krachten uil de modder komen, zodat er
een kraanwagen aan te pas moest komen.
Nadat de wagen bijna geheel was ontladen,
kon men hem weer op de weg trekken.
Verlanglijstje van Scharsterbrug
De vereniging „Plaatselijk Belang" te
Scharsterbrug zal in een adres bij het ge
meentebestuur van Doniawerstal aandrin
gen op de aanleg van een begraafplaats bij
het dorp. Verder zag men gaarne door ver
meerdering van lichtpunten een betere
straatverlichting aangebracht. De plaats
naamborden zag men gaarne verplaatst,
zodat de grenzen van het dorp duidelijk
kenbaar zijn voor de vreemdeling.
De kas van Plaatselijk Belang sloot met
een batig saldo van 159.50. De heren K.
Leenstra en D. Seinstra werden in hun be
stuursfuncties herkozen. In verband met
de nationale ramp werd besloten geen
reciteerwedstrijd te houden.
Interessante proefnemingen op de Sneker veemarkt
I n de schutstal op de Sneker veemarkt worden momenteel, vooral voor „greidboeren",
bijzonder interessante proefnemingen gedaan. Ir. S. Swicrstra, leraar aan de Rijks
Landbouwwinterschool, heeft een geheel nieuw stalsysteem ontwikkeld, dat hy daar,
zij het nog enigszins primitief, aan de praktyk probeert te toetsen. Aan de hand van
de reeds bereikte resultaten kan worden aangenomen, dat de cafétariastal" aan de -
eisen van hygiëne en efficiënte bedrijfsvoering zal 'voldoen, terwijl hij een goede oplos
sing geeft voor het algemeen heersende gebrek aan stalruïmte.
Het is bekend, dat het veehouderijbedrijf
reeds lang zoekt naar een ander stalsys
teem. In vele bedrijven is een nijpend ge
brek aan ruimte. Verbouwingen binnen de
muren zijn hiervan meestal het gevolg.
Friese stallen worden Hollandse dubbel-
rijers of hooivakken krijgen een andere
bestemming. Dikwijls groeien de verande
ringen uit tot een drastische uitbreiding
van de boerderij zelf, terwijl bij dat alles
steeds rekening moet worden gehouden
met de vaststaande normen voor hygiëne
bij de melkwinning, efficiënte bedrijfsvoe
ring en brandbeveiliging. Op het eerste ge
zicht een moeilijke combinatie-puzzle. die
niettemin om een oplossing vraagt.
Opnieuw potstallen?
In verschillende Nederlandse plaatsen
zoekt men een oplossing in het opnieuw
invoeren van de vroegere potstal. Vooral
in Amerika staat dit systeem in het mid
delpunt van de belangstelling.
Hoewel de potstal onmiskenbaar zijn
voordelen heeft, is hij in zijn oude vorm,
door het hoge stroverbruik, absoluut onge
schikt voor de weidebedrijven. Bovendien
bestaat de mogelijkheid, dat de gehoornde
dieren elkaar te lijf gaan, een bezwaar dat
in het buitenland is ondervangen door het
verwijderen van de horens. In Nederland
gaat dat moeilijker. Ook op de individuele
voedering is weinig controle mogelijk.
In het nieuwe cafétariasysteem is gepro
beerd de voordelen van de oude potstal
met die van andere systemen te combine
ren, waardoor een goede verzorging met
weinig stroverbruik kan samengaan.
De cafétariastal
De stal zelf is tien meter breed. Langs
een lange kant bevindt zich een voergang
en een voergoot. die verdeeld is door lage
schotjes in evenveel afdelingen als
koeien zijn. Deurtjes scheiden deze „voer-
compartimenten" van de eigenlijke stal-
ruimte. Achter de voergang is een stand
met ondiepe grup, waarop een mestgang
en een ligruimte aansluiten. De koeien
lopen los rond en hebben hun eigen
plaatsje (deurtje) aan de voergoot.
Wanneer het „etenstijd" is, worden
deurtjes, die normaal zijn gesloten, door
middel van een handle aan het eind
de stal, losgemaakt. De hongerige, dieren.
In de rampnacht is hei. hotel Sieinvoorle aan het eind van de Badweg van Nes op
Ameland grotendeels door de ziedende zee verzwolgen. Hier boven een foto van
het afbraakproces. De Amelanders hebben het restant afgebroken, voor de zee
dat mee kon nemen.
Raad Haskerland
Drie nieuwe kleuterscholen en plannen
voor nieuw tehuis voor ouden van dagen
Het belangrijkste voorstel, dat gisteravond in de raadsvergadering van
Haskerland is behandeld was het voorstel van B. en W. een nieuwe riolering in
Joure aan te leggen. De uitvoering van dit rioleringsplan zal rond 700.000
kosten; de kosten van de aanleg van de riolen zullen 493.000 bedragen, ter
wijl de bouw van een rioolgemaal met zuiveringsinrichting en van een pers
leiding met de afvoerleiding naar de Zijlroede is geraamd op 207.000. Men
hoopt, dat men voor de uitvoering van dit plan de subsidie kan krijgen welke
het Rijk verleent voor de uitvoering van werken welke de gemeenten zelf niet
kunnen financieren, maar die voor de bestrijding van de werkloosheid van groot
belang zijn. Voor de subsidie-aanvrage was het echter nodig, dat de raad eerst
z'n toestemming gaf.
Reeds jaren lang heeft Joure grote be
hoefte gehad aan een riolering, die een
einde zal maken aan de toestanden, die uit
hygiënisch oogpunt niet toelaatbaar moet
worden geacht, aldus de toelichting van
B. en W. op het voorstel. Op vele plaatsen
loost het huïshoudwater door open goten
naar de sloten. De sloten worden daardoor
in ernstige mate verontreinigd. De meeste
woningen zijn nog voorzien van een pri
vaat met een ton. Het aanbrengen van een
W. C. met waterspoeling is door het ont
breken van een behoorlijk rioleringsnet
onmogelijk.
Uit een rapport van de volksgezondheid
blijkt, dat er in straten als de Beerskesteeg
en de Bloemsteeg bijna Middeleeuwse toe
standen heersen op het gebied van de
hygiëne. Het vuile water stagneert op vele
plaatsen en biedt broedplaatsen aan vlie
gen en ander ongedierte.
Het gemeentebestuur had zich voorge
steld, de uitvoering van het rioleringsplan
over een tijdvak van tien tot twintig jaar
te verdelen, omdat de kosten de financiële
draagkracht van de gemeente te boven
gingen. Nu is er echter kans, dat het werk
op korte termijn in het kader van de
werkloosheidsbestrijding op korte termijn
kan worden uitgevoerd met subsidie van
de regering.
Drie kleuterscholen
Op korte termijn zullen de drie kleuter
scholen te Joure moeten worden ont
ruimd. De bedoeling is. dat de Nutskleu-
terschool door de gemeente wordt overge
nomen en wordt omgezet in een openbare
kleuterschool. De gemeente zal daarvoor
een school bouwen en stelt zich verder
garant voor de gelden, benodigd voor de
bouw van een Christelijke en een r.k.
kleuterschool. Uit hoofde van besparing
zullen de scholen van hetzelfde type wor
den. De kosten worden geraamd op
ƒ45.000 per school (twee lokalen en een
speellokaal).
Tehuis voor ouden van dagen
te Joure
B. en W. stelden voor een tehuis voor
ouden van dagen te Joure te bouwen voor
vijftig personen, met tien a veertien
kleinewoningen en een flatgebouw met
twintig vertrekken. Het bestuur zal vol
gens het voorstel, worden benoemd uit
een bindende voordracht door de raad. Er
zullen drie Ned. Hervormden, twee Gere
formeerden, één Doopsgezinde, één Rooms-
katholiek, één raadslid en één vertegen
woordiger van Maatschappelijk Hulp
betoon in dit bestuur zitting hebben. De
bespreking over dit plan is aangehouden
tot de volgende raadsvergadering.
Op het adres van de Ned. Vereniging van
kermisvakgenoten „Ons Belang", waarin
werd verzocht, de Jouster kermis ook op
Zondag te houden en wel na afloop van de
kerkdiensten, werd met veertien tegen
één stem, de heer Waterlander, afwijzend
beschikt.
Tot onderwijzer van bijstand aan de
Openbare Ulo-school te Joure werd met
algemene stemmen benoemd de heer M.
Huisman, hoofd der school te Oudehaske
De hals van de koe wordt door een
stang vastgeklemd.
gewaarschuwd door het geluid van deze
handeling, stoten met de kop de deurtjes
open en worden tegelijkertijd door een
naar voren komende stang gegrepen en
vastgehouden. De koe kan dus rustig gaan
eten, maar is daarna niet weer in staat
weg te lopen.
De bedoeling hiervan is. dat de beesten
geen voer van elkaar kunnen stelen.
Bovendien worden ze niet plotseling ge
lokt, waardoor wordt voorkomen, dat ze
na het opstaan eerst de ligplaats bevuilen.
De mest wordt nu opgevangen in de grup.
Staan de dieren eenmaal vast, dan is er
volop gelegenheid de in het stro gevallen
mest te verwijderen en de koeien te mel
ken. Na het voeren wordt de handle weer
in zijn oorspronkelijke stand terug gezet
en trekken de beesten, gedwongen door de
vallende deurtjes, de koppen terug.
Melken op centrale plaats
Ook het melken op één centrale plaats,
de „milking-parlor" of melkgang, is nu
mogelijk. Door het draaien aan een kruk
in de melkgang, worden de koeien stuk
voor stuk losgemaakt, waarna ze zich uit
eigen beweging naar de melkstal begeven.
Hier staan ze ongeveer zeventig centimeter
boven de grond en kunnen gemakkelijk
worden behandeld. Na het melken loopt
de koe naar haar eigen plaats terug en zet
zich weer vast. Op deze manier kan de
melker dus rustig bij zijn melkstal blijven.
De koeien komen en gaan uit eigen bewe
ging. Een draai aan een kruk is voldoende.
Dat dit geen pure theorie is, heeft Ir.
Swierstra in zijn proefstal bewezen. Bin
nen enkele dagen kenden de beesten „het
kunstje" en liepen zonder enige temmenj
van en naar de melkplaats. Trouwens een
koe doet heelwat voor een koekje.
Door een betrekkelijk eenvoudige ver
bouwing is het nieuwe systeem gemakke
lijk in de meeste Friese boerderijen onder
te brengen, hoewel het zich uiteraard het
beste leent voor nieuw te bouwen bedrij
ven.
Iedereen, die de experimenten van Ir.
Swierstra van dicht by wil volgen, heeft
van negen tot vijfentwintig Februari aan
staande 's middags na half twee volop ge
legenheid „het bedrijf' in werking te zien.
In die periode is men namelijk van plan
in de vroege middag en 's nachts te melken.
Coöperatie voor bewaren van
pootaardappelen in Kimswerd
Onder voorzitterschap van de heer W.
Sinnema van Arum, is in Kimswerd een
vergadering gehouden, waarin definitief
werd opgericht een Coöperatieve Vereni
ging voor bewaring van Pootaardappelen.
Reeds traden negentien deelnemers toe,
met een totaal ongeveer 3000 bak poters.
Er wordt nu rondgezien naar een geschikt
terrein om spoedig met de bouw van een
bewaarplaats te kunnen beginnen; men
wil in Juli a s. klaar zijn. Het bestuur be
staat uit de heren: R. H. Politiek, M. P. v.
Straten en E. K. Tigchelaar.
„Ballet der Lage Landen"
in Heerenveen
De afö. Heerenveen van de Neder
landse Metaalbedrijfsbond gaf gister
avond in het Posthuis een culturele
avond voor haar leden en andere be
langstellenden, waarbij het programma
verzorgd werd door het „Ballet der Lage
Landen". Het was een afwisselend en
aantrekkelijk programma, waaraan de
beste krachten van dit gezelschap mee
werkten. Vooraf werd een inleiding ge
houden, waarin een uitleg werd gegeven
van de uit te voeren balletten. Er waren
ongeveer 300 belangstellenden.
De afdeling Nijega-Opeinde van de
Bond voor Staatspensionnering heeft ruim
vierhonderd leden. Er was een batig saldo.
Bij de NCLB-afdeling Nijcga-Opeinde-
De Tieke (Sm.) steeg het ledental tot vijf
en dertig. Het batig saldo bedroeg 150,
terwijl het fonds „Draagt Elkanders Las
ten" ƒ220 afdroeg. Begin April zal het
vijf en twintigjarig bestaan worden ge
vierd. Het aftredende bestuurslid werd
herkozen,
De heer J. de Jong te Brussel, afkom
stig van Heerenveen, heeft zijn 25-jarig
jubileum bij de Philipsfabrieken te Eind
hoven gevierd. De heer De Jong, die snel
promotie heeft gemaald, zal vandaag wor
den gehuldigd.
Het aantal leden van de kaatsvereniging
„Jan Bogtstra" te Franeker is het afge
lopen jaar iets teruggelopen. Er was een
batig saldo. Het aftredende bestuur werd
herkozen. Met een receptie, een feestelijke
bijeenkomst en een wedstrijd zal het zes
tigjarig jubileum worden herdacht.
