Engeland wil samenwerken
met het Europese leger
Het gebaar van Peking-China
£auióaJó
Ingezonden
2
LEEUWARDER COURANT
VRIJDAG 6 FEBRUARI 1953
Voorlopig voornamelijk op het
gebied der luchtverdediging
Engeland is bereid luchtmacht-esquadrilles uit te wisselen met het toe
komstige Europese leger van zes landen (Frankrijk, West-Duitsland, Italië,
België, Nederland en Luxemburg). Het desbetreffende voorstel is vervat in een
Brits memorandum, dat is overhandigd aan de leden van tussentijdse com
missie van de Europese verdedigingsgemeenschap te Parijs. In dit memorandum
worden gedetailleerde plannen genoemd voor samenwerking van de Britse strijd
krachten met het Europese leger en de hulp aan dit leger in het stadium van
formering.
In een verklaring van het Britse
ministerie van buitenlandse zaken over
het memorandum worden geen bijzon
derheden gegeven over de wijze, waar
op de uitwisseling van luchtmacht-
esquadrilles zou geschieden, maar wel
wordt een aantal andere methoden
voor samenwerking van land-, zee- en
luchtmacht opgesomd. Deze methoden
omvatten de coördinatie van de ver
dediging in de lucht tussen Engeland
en de zes Europese landen, uitwisse
ling van stafofficieren en gezamenlijke
oefening.
De Britse voorstellen, aldus een ge
zaghebbende zegsman, vormen de
grootste en volledigste bijdrage, welke
Engeland kan verlenen zonder volledig
lid van dè E.V.G. te worden. „In
feite", aldus deze zegsman, „heeft
Engeland door zijn voorstellen de deur
geopend voor de opleiding en opbouw
van de strijdkrachten van de verdedi
gingsgemeenschap".
De Britse samenwerking met het
ontworpen Europese leger vormde een
belangrijk onderwerp van de bespre
kingen, die Foster Dulles Donderdag
avond met bondskanselier Adenauer
te Bonn heeft gevoerd. Volgens een
West-Duitse regeringswoordvoerder is
het Britse memorandum voor West-
Duitsland een „aangename verrassing".
In Franse regeringskringen gaf men
gisteravond uiting aan de hoop. dat de
Britse plannen voor samenwerking
met de E.V.G. slechts een eerste stap
Formosa-debat in het
Lagerhuis
Engeland kon Eisenhowers
besluit niet tegenhouden
De Britse minister van buitenlandse
zaken, Anthony Eden, heeft gisteren
tijdens een debat in het Lagerhuis naar
aanleiding van president Eisenhowers be
sluit tot „deneutralisering" van Formosa
verklaard, dat de Britse regering ervan
overtuigd is, dat de nieuwe Amerikaanse
politiek ten aanzien van Formosa geen
agressieve bedoelingen inhoudt ten op
zichte van continentaal China. Eden deelde
mede, dat zowel hij als premier Churchill
vergeefs getracht hadden het Amerikaanse
besluit te voorkomen.
Hij zeide, dat er tijdens het bezoek van
John Foster Dulles „nauwe en hartelijke
relaties" met de Amerikaanse minister van
buitenlandse zaken waren aangeknoopt en
dat de regering er van overtuigd is. dat er
geen stappen zouden worden gedaan,
welke verstrekkende internationale weer
slag zouden hebben, zonder dat Engeland
de kans zou hebben van tevoren zijn stand
punt kenbaar te maken. Hij voegde er aan
toe: „Ik zeg deze woorden geheel op eigen
verantwoordelijkheid."
De voormalige Labourmïnister van bui
tenlandse zaken, Herbert Morrison, open
de het debat, dat door de Labour-oppositie
was verzocht. Hij zeide: „Er bestaat een
werkelijk gevaar, dat er eventueel een
botsing tussen het communistische vaste
land van China en de strijdkrachten van
de V. S. zal ontstaan. Wij moeten zeker het
standpunt innemen, dat het verkeerd zou
zijn, dat Britse strijdkrachten bij die ope
raties betrokken zouden worden." Eisen
howers besluit schijnt vrijwel een aansno
ring aan Tsjang Kai Sjek te zijn om h
vasteland aan te vallen met. impliciet, de
garantie, dat de Amerikaanse marine niet
tussenbeide zal komen wanneer een der
gelijke aanval wordt gedaan, aldus Morri-
son.
Eden zei. dat het hem toescheen, dat de
zelfbeheersing der Amerikanen zeer opval
lend was geweest, rekening houdend met
het feit, dat zij in Korea verliezen hadden
geleden van in totaal 128.000 man. „Wij
hebben gezegd, dat we van mening zijn,
dat het een fout zou zijn een politiek van
blokkade (van China) te volgen, maar het
is niet. moeilijk zich voor te stellen hoe de
Amerikanen hier tegenover staan met hun
overweldigende marinemacht."
Opstandigen hebben in Kenya een
bosbrand gesticht, die ten Noorden van
Nairobi reeds meer dan 1200 ha waarde
volle bossen heeft vernield en die men
nog niet meester is.
in de richting van de vestiging van
nauwe betrekkingen tussen de Britse
lucht- en landstrijdkrachten in Europa
en het Europese leger zullen be
tekenen.
Men verklaarde, dat de Britse voor
stellen niet voldoen aan hetgeen
Frankrijk gehoopt had, maar men be
sefte. dat het memorandum een zuiver
technisch document is en dat de
verdere punten, die met de kwestie te
maken hebben, op hoger niveau zullen
moeten worden besproken.
Uienmarkt verstoord
door
r r
amp
Door de ernstige overstromingen is het
op sommige punten moeilijk een betrouw
baar inzicht te krijgen in de situatie op de
groentemarkt. Het zuidwesten van het
land is namelijk voor sommige tuinbouw
producten een belangrijk productiegebied.
Volgens de voorlopige inzichten zijn
grote voorraden uien en peen verloren
gegaan. Voor het product uien zal dit be
tekenen, dat de markt uiterst schaars
wordt, daar in de andere delen van het
land geen omvangrijke uienproductie voor
komt.
Bij peen ligt de situatie iets minder on
gunstig daar de teelt van dit product niet
uitsluitend beperkt is tot het zuidwesten.
Voorts is het overstroomde gebied steeds
een belangrijke leverancier van spruiten
en witlof geweest. Het uitvallen van de
productie aldaar zal de aanvoeren wel
doen verminderen. Tot schaarste be-
uoeft dit geen aanleiding te geven, daar
deze zelfde producten ook in vele niet ge
troffen tuinbouwgebieden worden geteeld.
Wel was er in de eerste dagen na de ramp
een geringe prijsstijging bij deze producten
te bemerken. Er bestaat geen aanleiding te
vic'.cn voor verdere prijsstijgingen.
V/at het fruit betreft kan worden op-
j;i.v:rkt dat in het zuidwesten van het
land ongetwijfeld een aantal partijen
appelen verloren zijn gegaan. De grote
veilingkoelhuizen zijn echter tot zover
heden bekend is nog geheel intact en de
machines functionneren al weer. Aangeno
men mag worden dat, indien de toestand
niet slechter wordt, hier veel fruit in goede
staat zal blijven. Een prijsverstoring is dan
ook niet te verwachten, aldus het Centraal
Bureau van de Tuinbouwveilingen.
„Kapitein van de Faustus
heeft grove schuld"
De Raad voor de Scheepvaart in Am
sterdam heeft gisteren een onderzoek in
gesteld naar de oorzaak van de ramp
van het onder Panamese vlag varende
schip „Faustus". dat drie maanden ge
leden bij de Nieuwe Waterweg strandde
en door de Noorderpier van Hoek van
Holland werd geslagen. Uit een schrifte
lijke verklaring van de (afwezige) kapi
tein bleek, dat hij al meer dan zestig
maal in Rotterdam was geweest. Hij had,
toen zij 's avonds „Bij goed weer" langs
de Engelse kust voeren, de ruimen vast
open laten maken om in Rotterdam snel
ler klaar te kunnen zijn.
De inspecteur-generaal voor de
Scheepvaart, de heer C. Moolenburgh,
zei niet te kunnen begrijpen, dat een
kapitein, die zo vaak de Noordzee heeft
bevaren, zijn luiken en dan nog wel
in November open gooit en zo zijn
schip onzeewaardig maakt. Hij besloot
met de woorden: „De kapitein heeft
grove schuld. Hij heeft er niet aan ge
dacht, toen zijn schip vast zat. het te
verzwaren door de dubbele bodemtanks
vol te laten lopen. Toen hij met de be
manning in de reddingboot staote. heeft
hij het niet nodig geoordeeld iets van de
scheepspapieren mee te nemen. Het is
tragisch, dat dergelijke personen belast
worden met de leiding van zeegaande
schepen".
De raad zal binnenkort schriftelijk
uitspraak doen.
Beurs van Amsterdam
O
o
o
O
A
A
C ,vA
A
A
A
g.b.v.A
C.V.A.
A
3—3% Ned. '47
3 Dollarlening '47
3 Grootboek '46
3—3% A'dam '47
A. K. U.
Van Berkel
Calvé Delft
Fokker
Ned. Ford.
Ned. Kabel
Philips
Unilever
Ned. Gist- en Spir
Stokvis 500/1000
Kon Petr Mij.
Amsterd Rubber
Deli Bat Rubber
Holl Am Lijn
Kon Ned Stoomb
Kon Paketvaart
Rotter d Lloyd
Scheepv (Jnie
St. Mij. Nederl.
H V A
Javasche Cult. Mii
Deli Bat Mij.
Deli Mij
Senemoab Mij.
Aniem
Amst. Ballast Mij.
Deli Spoor
Walvisvaart
Pennsylv
Anaconda
Beth Steei
Rep. Steel
Shell Union
Meelfabr
Ned. Bakkerij CvA.
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
C.v.A
C.v.A
Cv.A
C.v.A
C.v.A
Slot
4 Febr.
'-5 8/i*
94U?
951/m
98V<
1673/,
16211?
1861U
31
8?8r,
981h
'391,"
1311/3
1208/"
971/,
441/3
1131/0
81 i I,
'51/4
74
23*/?
43lty„
551/»
xJJha
697/g
302
=01U
941/,
951/8
98b.
166B/t
1001/2
122
1071 l
190
2181;.
1621/4
1271/3
3138/8
«6
97 b,
139
'3.
1191,',
'2/1/9
1291(3
14b8/4
97B|p
441/0
1141/8
811',
767If
39
74
231/4
4311/18
551/:
477/,,,
691%
2041/j
Tweemaal levenslang
wegens moord
Roofmoord op oude tuinder
Tegen de 39-jarige los werkman L. uit
Laren en de 27-jarige grondwerker V. uit
Hilversum heeft de Officier van Justitie
bij de Amsterdamse rechtbank, mr. G. R.
Nubê. levenslang gevangenisstraf geëist
wegens moord op de 72-jarige tuinder M.
Verheul uit Naarden.
De twee verdachten erkenden tezamen
deze oude man met een hamer en een
broodmes des morgens bij het krieken van
de dag in zijn tuin van het leven te heb
ben beroofd. Twee dagen tevoren hadden
zij dit plan reeds willen uitvoeren, doch
toen verscheen de tuinder door een toevai
te laat.
Zij wachtten de tuinder op, brachten
hem met de hamer en het mes met ver
eende krachten ernstige verwondingen toe,
ontroofden hem zijn portefeuille, waarin
700 bleek te zitten en spoedden zich
daarna op fietsen naar hun werk.
Voor hij de laatste adem enkele uren
later uitblies, vertelde de tuinder aan zijn
buurman, wie de daders waren geweest.
Pijnlijk transport ter wille
van geld
Onlangs brak in de buurt van Sevenum
een paard, dat daar in de weide liep. een
been. Een inmiddels ontboden veearts
adviseerde het dier, dat erg leed. onmid
dellijk door een schot uit zijn lijden te ver
lossen. De verzekeringsmaatschappij, waar
bij het dier verzekerd was. wilde het ech
ter aan een paardenhandelaar verkopen,
omdat het levend meer waard was dan
dood. Zo werd dan de viervoeter op een
wagen gehesïn en op transport gesteld, eer.
vervoer dat uiterst pijnlijk voor het dier
was. De winst, die de verzekeringsmaat
schappij hierdoor kreeg, bedroeg 100. De
paardenhandelaar heeft, toen het dier af
gemaakt was, het vlees verkocht.
Algehele afdijking van de
kust de oplossing
De hoofdingenieur van de Rijkswa
terstaat dr. ir. J. van Veen heeft ver
klaard dat het niet mogelijk is overal
de dijken te verhogen en te versterken.
De oplossing van het probleem van af
doende bescherming van het land dient
gezocht te worden in een algehele af
dijking van de kust. met uitzondering
van de Nieuwe Waterweg en de Schel
de dient het land geheel van de zee te
worden afgesloten.
Belastingproblemen in
de Tweede Kamer
De minister van Financien heeft de
Tweede Kamer gevraagd het wetsont
werp tot verlaging der vereveningshef
fing nog niet te behandelen. De Kamer
heeft daartoe besloten. De minister
achtte het mogelijk, dat de gedachten-
wisseling zich zou uitstrekken tot de
sociale en economische omstandïghe
den, die de regering hebben geleid tot
het voorbereiden van een complex van
belastingmaatregelen met het oog op
de uitbreiding der industrialisatie en
de voorgenomen huurverhoging. Het i
de minister nog nie^ mogelijk het di
hem te dezen voorgestane beleid
ontvouwen.
Volgens Westelijke berichten zouden
bij een ontploffing in de uranium-mijn bü
Oberschlema /Oost-Duitsland) 98 Duitsers
om het leven zijn gekomen.
Engeland bezig aan
het herstel
Deel der gaten gedicht
Een Britse functionaris heeft gisteren
medegedeeld, dat de zee in het afgelopen
weekeinde vijfhonderd gaten in de
dijken in Zuid-Oost-Engeland had ge
slagen en dat er thans 100 tot 150 zijn
gedicht. Hiervoor waren zes millioen
zakken zand gebruikt.
Langzaam keert in de getroffen gebie
den de normale toestand terug. De inwo
ners zijn druk bezig hun beschadigde
huizen op te lappen. De openbare ge
zondheid in de getroffen gebieden baart
op dit moment geen zorgen. Het moreel
en het gedrag van de bevolking is. aldus
een verklaring van de regering, voor
beeldig geweest.
In totaal waren tot gisterochtend 267
lijken geborgen.
Doodstraffen geëist in het
proces-Oradour
De regeringscommissaris bij het
militaire tribunaal te Bordeaux heeft de
doodstraf geëist tegen kapitein Kahn en
andere officieren en onderofficieren, die
beschuldigd zijn in verband met het uit
moorden van Oradour-sur-Glane door
een afdeling van de SS in 1944. Deze
eis geldt ook de aanwezige beschuldigde
sergeant-majoor Lenz.
Tegen degenen, die de orders uit
voerden, zijn dwangarbeidsstraffen ge-
eist.
In België werken nu 7200 militairen
mee aan het herstel van doorgebroken
dijken. Op verschillende punten zijn in de
nacht van Woensdag op Donderdag nieuw
doorbraken ontstaan.
- De mijnwerkersbond in Saarland, die
volgens de regering wordt gebruikt als
mantelorganisatie der communisten, moet
ontbonden worden.
In Zweden woeden zware sneeuw
stormen. In Stockholm, waar het verkeer
finaal door: de sneeuw werd ontwricht,
spreekt men van de ergste sneeuwstorm in
dertig jaar.
Van Friese boeren wordt
veel gevraagd
De bevoorrading met veevoer
behoort tot de zeer urgente vraag
stukken, die door de evacuatie
van vee uit de rampgebieden
naar voren zijn gekomen. Een
spoedig aanbod van ruwvoer
(hooi en bieten) bij de provin
ciale voedselcommissaris is nodig
Het hooi moet in geperste toestand
verzonden worden. Het aange
boden vee is thans geregistreerd,
maar er wordt nog méér ver
wacht. In het agrarische vlak
blijft immers steunverlening nog
ten zeerste nodig. Reeds zijn
enkele vrachtauto's met bieten
en met hooi uit Het Bildt naar
Utrecht verzonden, maar aan hooi
en stro is nog veel meer behoefte.
v_
Benoemingen
Benoemd tot technisch ambtenaar le
klas bij gemeentewerken te Enschede, de
heer S. G. Schoppen, afkomstig van
Akkrum,
Benoemd tot secretaris-ontvanger van
het waterschap „De Zeedijken van Fer-
werderadeel". de heer P. H. Sterk te Blija.
De heer Sj. Jagersma, hulpbesteller bij
de P.T.T. te Arum, is bevorderd tot bestel
ler in vaste dienst.
Marktberichten
GROENTEVEILING LEEUWARDEN, 5 Febr.
Andijvie 7095 ct. per kg., Bieten (Kroten)
714 ct. per kg.. Idem (gekookt) 1729 ct. per
kg. Groene kool f2.30f2.80 per 10 kg, Rode
kool 7095 ct. per 10 kg Savoye kool 85—115
ct. per 10 kg.. Spruitkool 4563 ct. per kg..
Boerenkool 3555 ct. per kg.. Peen 619 ct
per kg. Peterselie f2.30—f3.45 per kg.. Prei
IS52 ct. per kg.. Koolrapen 3—8 ct. per kg..
Selderij f 1 10f2.70 per kg.. Knolselderij
11.45f235 per kg.. Veldsla fl.20f 1.25 per
kg.. Uien 1432 ct. per kg Witlof 58 ct. per
kg., Appelen 6—79 ct. per kg.. Peren 9—38 ct.
per kg.
MONSTERVEILING BERLIKUM, 5 Febr.
Rapen f 1.20f 125 per 31 kg. Aanbod 480
manden a 31 kg Uien f 17.10f 17.40 per 50
kg. Aanbod 45 balen a 50 kg.
GROENTEVEILING BERLIKUM. 5 Febr.
Andijvie 7982 ct. per kg.. Appelen 920
ct per kg.. Boerenkool 35 ct per kg Groene
kooi 11-25 ct. per kg., Knolselderij 618 ct.
per stuk. Peren 9—20 ct. per kg Prei 3038
ct. per kg. Rapen 30—51 ct. per 10 kg.. Rode
kool 7098 ct. per 10 kg.. Rode biet 413 ct.
per kg., Savoye kool 65—78 ct. per 10 kg.. Sja
lotten 38 ct, per kg.. Spruitikool 3560 ct. per
per kg.. Uien 21—36 ct. per kg.. Witte kool 66—
67 ct. per 10 kg.. Wortelen 912 ct. per kg.
GEM. VISAFSLAG TE HINDELOOPEN
Aan de gemeentelijke visafslag werden
5 Februari aangevoerd: 351 kg. snoekbaars,
prijs f122 per kg.: 107' kg. baars, prijs f 1.70
per kg.; 136 kg. voorn, prijs 14 ct. per kg.
Financier» en economie
WEER GESPAARD
Ook voor de Rijkspostspaarbank is Januari
een gunstige spaarmaand geweest. Begrijpe
lijkerwijs zijn van de overstroomde gebieden
nog geen exacte cijfers beschikbaar, maar
-'-ens de voorlopige berekening werd f38
■ir-u ingelegd en f30 millioen t.erug-
■-••ld. hetgeen dus een positief saldo van
f 8 millioen betekent.
Buitenlands Overzicht
rve heer Tsjoe En Lai zal zelf wel niet
gemeend hebben, dat zijn voorstel
om het vuren in Korea onmiddellijk te
staken onder de conditie, dat de kwestie
der krijsgevangenen later wordt ge
regeld door een politieke conferentie
van elf landen, veel kans van slagen
zou hebben. Het is nog niet officieel van
de hand gewezen (en trouwens blijkbaar
ook nog niet eens officieel over
gebracht), maar men kan er aan V.N.-
zijde natuurlijk moeilijk toe overgaan
de hele zelfde procedure van vorig jaar
nog eens te herhalen. Met hetzelfde
resultaat. Men vraagt zich daarom af
waarom de Chinese premier en minister
van buitenlandse zaken daar nu op terug
is gekomen. Hij moet er zich toch be
wust van zijn geweest, dat het een
"enigszins merkwaardige indruk op de
buitenwereld zou maken, dat hij dat zo
kort na Eisenhowers besluit over For
mosa deed. Men kan er allicht uit con
cluderen. dat hij zich over de gevolgen
daarvan tooh enige zorg maakt.
Dat laatste lijkt echter niet zo heel
waarschijnlijk, daar men zelfs in Weste
lijke kringen voorlopig weinig practisch
effect verwacht van die „vrije hand"
van Tsjang Kai Sjek. Hij loopt zelfs de
kans, dat hij die zal nodig hebben om
zich te verdedigen in plaats van toe te
slaan. Waarschijnlijker is het dan ook,
dat men dit gebaar van de Chinese
regering moet zien als een manoeuvre
tegenover de politieke commissie, die
thans bijeen is en waarbinnen ver
moedelijk wel stille oppositie zal zijn
tegen verdere Chinese offers, vooral
economische, ten behoeve van de strijd
1 in Korea, die in China heus niet zo
I populair zal zijn als de regering het ter
I wille van de Sovjet-Unie wil doen voor-
komen. Ter ondersteuning van de voort
zetting van die strijd geeft Peking nu de
1 bereidheid te kennen het vuren te
I staken. Wanneer de V.N. (dat is voor
China Amerika) dit niet accepteert (en
men weet, dat dit onder deze condities
niet mogelijk is), dan moet China
verder strijden. Waarbij het tussen
twee haakjes opvalt, dat China zich
hier opnieuw openlijk party stelt en de
fictie van de „vrijwilligers" opnieuw
loslaat.
Overigens spelen door deze voorbe
reiding op verdere strijd andere factoren
heen. Want men vermoedt in Peking
uiteraard, dat Formosa niet Eisenhowers
enige troef is. Een activering van de
militaire actie in Korea behoort niet tot
de onmogelijkheden, al is het ook voor
Amerika heel moeilyk te besluiten grote
offers te brengen voor een doel. dat op
zichzelf wéér geen oplossing brengt.
Maar China moet met de mogelijkheid
rekening houden en volgens sommige
berichten heeft het dan ook in Peking
een spoedbijeenkomst bijeen geroepen
van Aziatische communistische leiders.
Inmiddels maakt men in de Verenigde
Staten nog een beetje ruzie over Eisen
howers interpretatie van het besluit, dat
president Truman destijds nam om
Formosa te neutraliseren. Wij schreven
al dat die uitleg stellig niet billijk is en
aan de feiten geen recht doet. Onge
twijfeld werd door dit besluit China ge
vrijwaard van de kans op een nationa
listische aanval, maar de eigenlijke aan
leiding de zevende vloot te laten pa
trouilleren was destijds het gevaar van
een Chinese aanval op Formosa. Dat was
niet denkbeeldig, want op het vasteland
werden er alle voorbereidingen voor ge
troffen. Deze aanval kon niet worden
doorgevoerd, omdat de Chinezen geen
ondersteuning ter zee en in de lucht
konden geven en niet tegen de Ameri
kaanse oorlogsschepen waren opge
wassen. De door de republikeinen zo
zeer gewaardeerde nationalisten werden
door Trumans besluit dus méér be
schermd dan de communisten. Wanneer
dan ook een democratische senator
Eisenhower in de Senaat beschuldigt
van „geschiedenisvervalsing", heeft hij
in zoverre gelijk, dat Eisenhower slechts
een déél van de waarheid op de voor
grond heeft geplaatst.
In de practijk zal de „deneutralisering"
van Formosa, gelijk gezegd, voorlopig
nog wel weinig betekenen, tenzij
Amerika militair en dan vooral in de
lucht gaat samenwerken met de na
tionalisten. Maar daar ziet het nog niet
naar uit en dat zou ook vér-strekkende
consequenties hebben.
Nu de vrijmetselaars
De Tsjechoslowaakse radio heeft volgens
A.F.P gisteren verklaard, dat de loges
van de vrijmetselaars het regiem van de
volksdemocratieën vijandig gezind zijn en
dat de loges in de betrokken landen „mis
dadige elementen verbergen."'
grote strijd
FEUILLETON
.oor JAN TEMPEST
„O, pardon, geef mij uw koffer maar".
Het was een prettige, flinke stem en
meteen voegde haar „eigenaar" vastbe
raden de daad bij het woord. Blozend
en ademloos raapte Louisa de tas weer op
en liet zich in de hoek tegenover de zijne
vallen. Hij tilde haar koffer in het
bagagerek en keek haar glimlachend aan.
„Zal ik uw parapluie ook in het rek
leggen?"
„Ja. als 't u blieft, dank u wel!" zei
Louisa vlug. terwijl hü de belachelijke
parapluie van haar overnam. Vluchtig
opkijkend, kreeg ze, nog ietwat verward,
de indruk van een man met vierkant,
goedmoedig gezicht, tintelende blauwe
ogen en helder roodbruin haar.
Op dit ogenblik keek Mandy naar bin
nen en riep bezorgd :,,0. kindlief, ben
jij daar? Ik dacht, dat ik je was kwijt
geraakt en ik was zo bang!"
„Stap in!" commandeerde Louisa, ter-
ijl ze Mandy een boze blik toezond bij
wijze van waarschuwing om nu niet ver
der comedie te spelen.
Mandy bleef aarzelend en met de
mond half open op de treeplank staan
„Ik weet het nog niet, schat. Er staat
„roken" op het raampje en manmie zei
altijd, dat we het best in een damescoupé
konden gaan zitten. Ik wil maar zeggen,
dat een meisje niet te voorzichtig kan
zUn".
De man met het roodbruine haar keek
belangstellend en onderzoekend van de
ene zuster naar de andere en Louisa
voelde, dat ze opnieuw een hoge kleur
kreeg. M!andy, dacht ze boos, was in
derdaad het toppunt. Die jonge dame
was tooh niet van plan, haar rol de hele
lange reis vol te houden?
„Wil ik uw koffer aannemen?" vroeg
de roodharige beleefd.
„Erg vriendelijk van u, maar. maar
ik weet niet", aarzelde Mandy, die weife
lend naar binnen bleef kyken en haar
koffertje vast tegen zich aandrukte. In
de verste hoek van de coupé zat een be
jaard man een krant te lezen. Mandy
wendde zich met een smekende blik tot
Louisa. „In een coupé dichtby zijn twee
dames en een klein meisje, dus
,,'tKan me niet schelen, of er soms
honden of katten ook zijn. maar ik blyf
hier", riep Louisa wanhopig uit.
„Wil een van u als 't u blieft de deur
sluiten?" klonk het uit de mond van de
krantlezer, die even met gefronst voor
hoofd had opgekeken. „Het tocht hier
verschrikkelijk".
Mandy koos ten slotte eieren voor
haar geld. liet haar koffer in het rek
zetten en klom. nog steeds tegenzin aan
de dag leggend, naar binnen. Hier nam
ze plaats naast Louisa, de voeten dicht
bijeen, de handen netjes op haar schoot
gevouwen
„Nu, ik hoop. dat alles in orde is",
sprak ze met een dramatische fluister
stem, „maar je weet toch. wat mammie
altijd heeft gezegd: Er kunnen onderweg
tunnels zijn.
Inmiddels bleef de roodharige haar
met opgetrokken wenkbrauwen aansta
ren en Louisa vond het nodig, haar zuster
eens aan te stoten.
„Als je nu niet ophoudt met die mal
ligheid. stap ik dadelijk uit", waar
schuwde ze op zachte, maar geprik
kelde toon.
„Dat kun je niet. want. we zijn al
onderweg. Houd je kalm!" antwoordde
Mandy, nu met haar gewone, buiten
gewoon muzikaal klinkende stem.
Ze zette de nauwsluitende zwarte
baret, die zij by haar rol vond passen,
af en schudde haar glanzende lokken
uit: met het gevolg, dat de roodharige
de wenkbrauwen nog wat hoger optrok
en zyn blauwe ogen nog iets feller be
gonnen te glinsteren, terwyl hij Mandy
aankeek. Van haar kant grinnikte ze
even vriendelijk tegen hem; toen sloeg
ze, tot Louisa's grote opluchting een
nogal ordinair uitziend weekblad open,
dat ze aan het boeken- en krantenstal
letje had gekocht en scheen er weldra
in verdiept.
Louisa draaide zich in haar hoekje om
en keek het raam uit, maar was er zich
niettemin van bewust, dat de man aan
de overkant hen nog altyd aandachtig
gadesloeg. Wat ze niet erg prettig vond.
Ze had wel gewild, dat Mandy haar blad
wat anders had vastgehouden en het om
slag minder openlijk had tentoongesteld'
Op dat omslag prijkte in reuzenletters
het woord „Hartkloppingen" en daar
onder de afbeelding van een lange, don
kere man met een erg vierkante kaak,
die een ongelooflyk blonde juffrouw met
een nög ongelooflijker dun middel, vast
en teder omstrengeld hield.
Circa een half uur heerste er stilte in
de coupé, een stilte alleen verbroken
door het geritsel van de krant in han
den van de bejaarde medereiziger en
van Mandy's tydschrift. Plotseling kneep
Mandy haar dierbare zuster in de arm.
„Wil je ook niet eens wat lezen, kind
lief? Er staan hier een paar aardige ver
halen in. Zo b.v. over een jong keuken
meisje, dat een erg naar leven heeft tot
ze met haar baas trouwt. O, zo'n lief
verhaal! Dat meisje is precies jou, zo'n
vriendelyk, geduldig kind, door iedereen
achteruit gezet".
„Houd je mond!" siste Louisa boos.
„Maar ik wilde enkel zeggen, dat zoiets
jou of mij ook kon overkomen".
„Neemt u me niet kwalyk....".
mengde eensklaps de roodharige zich
glimlachend in het gesprek. „U moet me
niet te vrüpostig vinden, maar iknu
ja, ik kan mijn nieuwsgierigheid niet
langer bedwingen. Vertelt u me eens,
doet u dit alles om een weddenschap of
iets van dien aard?"
Louisa bloosde andermaal, maar
Mandy keek hem lachend aan.
„Niet precier. Ik ben eigenlijk bezig,
een rol te repeteren", verzekerde ze los
weg.
„O, ja?" vroeg hy. de wenkbrauwen
samentrekkend. „Repeteert u gewoon-
lyk als u op reis is. juffrouw
„O'Geary is mijn naam. Amanda
O'Geary. Myn zuster zal u vertellen, dat
ik te allen tijde en overal kan repeteren.
Het hindert u toch niet?" vroeg Mandy
op haar beurt.
„Niet in het minst. Integendeel, lk
vind het bijzonder amusant".
„Amusant?" herhaalde Mandy, even
de neus optrekkend. „Alleen maar amu
sant? Niet overtuiglend?"
„Wat dat betreft, uw spel was zeer
overtuigend, maar uw zuster heeft u ver
raden: ze was blijkbaar zo erg met haar
figuur verlegen".
„Ja. ik ken dat. Zo gaat het nu een
maal met Lou". zei Mandy spijtig. „Ze
piekert er steeds over wat de mensen
zullen denken. Lou is van de conventio
nele soort".
Mandy van haar kant had helemaal
geen eerbied voor conventies, dacht
Louisa wrevelig, toen ze haar jongere
zuster met de roodharige vreemdeling
hoorde babbelen of ze hem al jaren
kende. Ook hy scheen allesbehalve ver
legen. Hij vertelde Mandy. dathy George
Medland heettte en op weg was naar
Cornwallis, om de Paasdagen bij zijn
tante door te brengen.
„Wat voor tante?" informeerde ze be
langstellend.
„Wat voor....?" herhaalde hy ver
baasd.
„Ja, want er zyn tantes en tantes. Wy
hebben er twee, allebei vooroorlogse
modellen. Voor de oorlog van 1914 be
doel ik. De een houdt van bridgen, thee
visites en het ophouden van 't decorum,
de andere woont in een ouderwets land
huisje, rijdt fiets, draagt erg soliede
kleren en kweekt praohtige groenten.
Ze wint prijzen voor reusachtige pom
poenen en bossen lekkere uien. Ze heb
ben het allebei erg over „die goede oude
tijd". Is uw tante van die kracht?"
„Neen beslist niet. Ze is heel jong en
erg lief. Ze heeft een soort kunstzaal
voor op souvenirs en dergelijke beluste
toeristen en maakt haar specialiteit van
met de hand vervaardigde sieraden.
Vroeger", ging hij by de herinnering
glimlachend voort, .hielp ik haar
vaak met het zoeken langs de zeekust
naar z.g. half-edelstenen. zoals amlber
en agaat".
„Dat zou iets voor Lou zyn. Ze houdt
van zulk geknutsel".
„Dan moet ze eens een kykje komen
nemen als u beiden in de buurt zyt,
Tante snijdt en polijst de stenen; het is
een heel interessant werk".
(Wordt vervolgd).
Aan hen, die op de ingezonden stukken
„Ramp op zondag" en „Het toppunt" nader
zijn ingegaan. De grote toevloed van reac
ties en de geringe plaatsruimte in verband
met het overweldigende nieuws zijn de aan
leiding geweest om de discussie over deze
onderwerpen stop te zetten Ze zijn ook reeds
zozeer „verleden", dat het niet raadzaam is
er nog op terug te komen. Red. L. C.
VERMIJDBARE FOUT
„Ronduit gezegd onfatsoenlijk" heb ik het
gevonden, dat P. in de L. C. van 4 Febr mr.
Burger durfde te kapittelen, omdat deze ,.het
durfde te bestaan om dr. Drees te verzoeken
voor de radio le komen en het volk toe te
spreken." Mr. Burger heeft in deze dagen wel
wat anders te doen dan. het lezen van de L. C.
om daaruit „een les te trekken". Daarom
neem ik het hier als vriend voor hem op.
Mr. Burger woont in Dordrecht: hij is tot
lid van de Kamer gekozen in de Zeeuwse en
Zuidhollandse kiesdistricten. Géén Kamerlid
kent als hij dit gebied; ny is in Willemstad
geboren. Hoe vurig heeft hij tegenover
minister Algera in de nacht van 10 op 11
December om kwart over drie nog gepleit
voor grondiger onderzoek van de Biesbosch-
plannen, vooral ook omdat hij bang was voor
te hoge waterstanden in de omgeving van
DordrechtOp Dinsdagochtend was mr.
Burger beter ingelicht dan welk ander
Kamerlid ook. omdat hij Zondag en Maan
dag overal daér was geweest, waar hij maar
enigszins kon komen. En dte volksvertegen
woordiger zou met als eerstgeroepene het
recht, nee de plicht hebben om de roep van
zijn volk. van de Zeeuwen de West-Braban
ders en Zuidhollanders door te geven aan de
regering? Hoe is het mogelijk, heb ik mij af
gevraagd. dat P. zich heeft laten vergiftigen
door het venijn, dat de heer H. Algra in h 1
Friesch Dagblad Maandag al uit zijn pen liet
vloeien. Alsof mr. Burger, de Engelandvaar
der uit de oorlogsjaren, de oud-minister van
Binnenlandse Zaken, deze vaderlander, in de
dagen waarin zijn volk en land. zijn familie
en vrienden in nood zijn aan propaganda voor
zijn partij zou denken.
Wij, Friezen genieten enige beruchtheid als
foutenkijkers bij uitstek. Misschien willen de
Friese redacteuren, die in dat schone beroep
nu eenmaal veel de schoolmeesterij moeten
beoefenen wat rekening houden met onze
gemeenschappelijke hebbelijkheid? En ten
slotte. P. 9chreef óók over „tekort aan tact."
Het staat op dezelfde bladzij als het doden
cijfer, in zwarte rand gehuld.
Leeuwarden. Dr. A. Vondeling.
(Gaarne pleiten we onze collega van het
Friesch Dagblad van een zo gruwelijke mis
daad als „vergiftiging" vrij: wc waren Zon
dagmiddag reeds met duizenden anderen
onaangenaam door dat bericht getroffen,
hebben echter met opzet enige dagen gewacht
alvorens te reageren Maar het geval zal voor
politici wel anders liggen dan voor ons.
Red. L. C-).
NIET ONTACTISCH
Om misverstand te voorkomen willen wö
gaarne enkele kanttekeningen plaatsen bij het
artikel „Vermijdbare fouten" van de heer P.
Het Roode Kruis te Leeuwarden, telephoon
4408, is reeds op Zondag 1 Febr. om 3 uur
door de Bond zonder Naam opgebeld en ge
vraagd of er in Leeuwarden nog geen actie
voor de noodgebieden was begonnen, ünze
promotrice bood aan binnen een half uur voor
honderd helpers en helpsters te zullen zor
gen, We hebben tot tien minuten voor vier
gewacht op mededeling of antwoord en toen
de hoofdpromotor in kennis gesteld van 'net
popelend verlangen om de noodlijdenden
hulp te verlenen. Deze heeft daarop na kort
overleg en in aanmerking nemende, dat het
Zondag was. direct contact opgenomen met
Hilversum. Hier riep men onze boodschap
voor alle belanghebbenden om. Het was toen
kwart over 4. Hoe juist ons inzicht was, met
spoed te moeten handelen, bleek wel uit het
feit, dat het bericht voor de radio nog niet
geheet was afgelopen, toen in bonte opeen
volging aanbiedingen kwamen van goederen,
voertuigen en hulp Binnen vijf minuten kon
worden begonnen met ophalen. Om acht uur
reden de eerste auto's uit I.eeuwarden. De
leiding heeft zich met de Commissaris van
Politie in verbinding gesteld en zich nadien
geheel gehouden aan zijn aanwijzingen-
De hulpaanbieding was allesbehalve be
paald confessioneel. Daar werd niet naar ge
vraagd en niet op gelet, want het doel was;
zo spoedig mogelijk veel mensen uit de kou
le helpen, juist:, nu het op Zondag zo gunstig
was, Leeuwarden zo ver en de nood zo groot..
Ala er gebrek aan tact is geweest, was dit
zeker niet gebrek aan tactische naastenliefde,
die niet redeneert, maar handelt als de nood
dit gebiedt, zonder uitstel Ook zijn wij zo be
scheiden geweest onze hulp aan het Roode
Kruis aan te bieden, doch toen het daglicht
van de korte dag verstreek, kon er niet meer
gewacht worden Het vervulde ons met blijd
schap voor de radio te horen, dat na Assen
als eerste. Leeuwarden de tweede zending
met kleding naar de rampspoedige oorden
kon afzenden. Dil nu was juist onze bedoe
ling: vlug veel mensen uit de kou. Dit doel
werd Gode zij dank bereikt.
Bond zonder Naam
(afd. Leeuwarden).
„EEN VERHEUGEND RESULTAAT"
Toen ik de uitslag van de Dinsdagavond te
Leeuwarden gehouden collecte in de krant
las. t. w. 180.000 (d. i. omgeslagen f 1 per per
soon) was mijn eerste reactie: schande! Ik kan
me niet ontworstelen aan de gedachte, dat
onze trotse Friese hoofdstad practisch uitslui
tend door egoïsten bewoond wordt. En dat is
erg. Zitten er hier dan bijna alleen Fari
zeeërs en moeten de Samaritanen uit de pro
vincie komen zoals uit de opgehaalde bedra
gen blijkt?
Dit schijnt inderdaad het geval te zijn. Laten
wij maar hopen, dat hier nooit ..Boontje om
zijn Loontje zal komen."
Leeuwarden. P. de Vries.
STAAKT HET FEESTVIEREN!
Na de grote nationale ramp. die ons goede
Nederland heeft getroffen, spreken wij er
or.ze bewondering en grote dankbaarheid over
uit. dat de Afsluitdijk het geweld der golven
zo schitterend heeft doorstaan. We willen niet
nalaten een woord van dank te brengen aan
allen, d'e dit grote werk hebben tot stand ge
bracht, zodat het Noorden van Nederland
voor de ramp bleef bespaard.
f-m do eerste nood der nog levende slacht-
offers en de nagelaten betrekkingen der on-
gelukkigen te lenigen, wekken we alle Noor
derlingen op. ons goede voorbeeld te volgen,
door enige weken, naar eigen inzicht het
geld, dat anders wordt uitgegeven voor feest
vieren en uitgaan, snoepen, bruiloften, smul
partijen. bioscopen, bals. zang-, muziek- en
toneeluitvoeringen. sportwedstrijden enz.
thans te bestemmen tot hulpverlening aan de
slachtoffers.
We weten wel dat beroepsartisten, zaalhou-
ders, verenigingen e.d. daardoor schade zullen
lijden en dat ook de overheid vermakelijk
heidsbelasting zal moeten derven, maar wat.
het zwaarst is zal het zwaarst moeten wegen.
Vooral voor vele jongeren ligt hier een prach
tige taak. Het uitgaan enige weken te staken
en dat geld te b«6temmen om het leed der
getroffenen te verzachten, is dat niet een goed
werk?
S. T. T.
ONGEWENSTE SPAARACTIE
In de meeste plaatsen kent men een ver
ordening. waarbij het is verboden straten,
pleinen en binnenplaatsen te vervuilen, Dit
om het fokken en aantrekken van ongedierte
te voorkomen. Leeuwarden kent deze ver
ordening helaas niet. en zodoende is het dan
ook mogelijk, dat bewoners van Noordvliet en
Tichelstraten, tussen hun huizen een opslag
plaats ln de openlucht hebben van schillen en
groente-afval Grossiers sparen hier gedu
rende een week een grote partij op. om ze
dan in massa te verkopen. Dat deze spaar
actie ongedierte fokt, ondervinden de bewo
ners nu al, terwijl, als straks het mooie
weer komt. stank en duizenden „neefjes"
bun deel zullen worden. De huizen worden
bevuild door honderden spreeuwen, die dage
lijks, als er geen mensen zijn. op deze afval
voeding zoeken. Er ls blijkbaar niets aan te
doen; alleen, indien wij heel veel last van
muizen en ratten hebben, kunnen wij dit
melden, opdat men dan kan proberen ze uit
te roeien. Is het echter niet beter de schillen
maar in de asvalen te doen. om overbevol
king van ongedierte enz. te voorkomen? Vol
gens deskundigen zijn er boeren genoeg in de
omtrek, die deze schillen rechtstreeks willen
afnemen.
L. H. v. d. Roest.
Haven van Harlingen
5 Februari. Aangekomen: Duits m.s. Dore-
tbea 1 iemering met soyaschrot vn Spyck
foor reparatie scheepswerf). Vertrokken:
Duits m< Ems met kolen naar Hamburg:
Duits m.s. Rudoff met kolen naar Kiel.
