LEEUWARDER
COURANT
Herstelwerken zijn begonnen
Reddingsactie en evacuatie
worden voortgezet
Dulles herhaalt waarschuwing
Velerlei standpunten over
lijkverbranding
Giro 9575
202e Jaargang
Vrijdag
UITGEEFSTER: Stichting „LEEUWARDER COURANT 1947'
DIRECTEUR: S. Jonker. REDACTIERAAD: J. Piebenga en C. van Beem
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en feestdagen. Gedrukt bij de
N.V. Erven Koumans Smeding, Leeuwarden. Bureau Voorstreek 103
Geopend 8.30—17 uur, Zaterdags 8,30—12.30 uur. Telefoon alle
afdelingen 8344. BIJKANTOOR Sneek. Kleinzand 37. Telefoon 2020
6 Februari 1953
•Sind»<
HOOFOBVADWiFRtESiAND
Abonnementsprijs: 44 ct. p. w., 1.85 p. ra., 5.50 p. sw. Lxjsse
nummers 10 ct Advertenties per mm-regel: algemeen tariel 27 ct.
- en bij contract resp 25 24 23. 22. 21. 20 en 19 ct bij 500, 1000. 3000 0000,
1 1752 -t 10.000. 50,000 en 100.000 mm: editietarief: buiten Leeuwarden 14 en 13—11 ct.,
7 Leeuwarden 18 en 1715 ct.; Ingezonden Med. driemaal advertent»»» tarief:
Familieberichten 16 cent Brieven onder no 50 cent extra r"'
Gtronn 279459
No. 31
Dit i
bestaat nit 8 pag.
De reddingsactie wordt in het door de stormvloed ge
teisterde gebied met onverminderde kracht voortgezet. De
vrees, dat de storm, die Dinsdagavond opstak, nieuwe ern
stige rampen zou brengen, is gelukkig niet bewaarheid ge
worden.
De internationale luchtvloot, die de luchtbruggen van
Valkenburg, Woensdrecht en Gilze-Rijen naar het getroffen
gebied in stand houdt, groeit voortdurend. Zij bestond giste
ren uit 220 toestellen, waaronder 25 helicopters.
Ook dp vloot vai£ 2000 vaartuigen van allerlei .aard. blijft
in actie. Bedreigde punten werden geëvacueerd.
Een stroom van vluchtelingen komt
aan in de opvangcentra, aan de rand
van het noodgebied in Schiedam,
Rotterdam, Bergen-op-Zoom en elders.
Men heeft de voorlopige indruk, dat het
aantal dergenen, die buiten hun woon
plaats moeten worden ondergebracht,
de 50.000 niet zal overschrijden.
Op vele punten is men druk
bezig met het versterken van be
dreigde punten in de waterkerin
gen. Hier en daar is zelfs het
herstel van dijken reeds begonnen.
Ook daarbij vervullen de vloten te
water en in de lucht een belangrijke
taak: tienduizenden zandzakken wor
den uitgeworpen of aangevoerd. Grote
troepencontingenten werken met
koortsachtige haast aan de dijkver
sterking.
Intussen heeft de directeur-generaal
van de Rijkswaterstaat, ir. Maris, de
mening geuit, dat het herstel van de
waterkering op Schouwen-Duiveland
wellicht de moeilijkste taak van het
gehele herstel zal blijken té zijn. De
bevolking van die eilanden zal niet
terug kunnen keren, alvorens die water
kering in haar geheel hersteld* is en, zo
zeide hij, „wij mogen ons gelukkig
prijzen als dat vóór de volgende winter
het geval zal zijn".
Het gat, dat in de nacht van Zaterdag
op Zondag in de dijk bij PapendTecht
werd geslagen, is gistermiddag, na twee
dagen ingespannen arbeid, gedicht.
Botters uit Noord-Holland opereren in
het Hellegat, het water ten Noorden van
Ouerflakkee.
Eén adres: Weerd 11
in Leeuwarden
De minister van Maatschappelijk Werk
deelt, in overleg met zijn ambtgenoot
van Binnenlandse Zaken, mede, dat door
de Commissarissen der Koningin provin
ciaal een coördinatie van hulpverlening,
liggende op het terrein van het maat
schappelijk werk, tot stand is gebracht.
Deze coördinatie is, waar mogelijk, ge
centraliseerd bij de provinciale stichtin
gen voor Maatschappelijk Werk. Het
contactadres in de provincie Friesland is:
Weerd 11, Leeuwarden, tel. K 5100—
5645.
De zendingen van goederen dienen te
worden gezonden aan het Nederlandsche
Roode Kruis. Particulieren, die het voor
nemen hebben rechtstreeks goederen te
zenden naar de noodgebieden, wordt
dringesd" verzocht. zich te wonder, tol
de Gemeentelijke instellingen te Leeu
warden. Rechtstreekse toezending
aan de noodgebieden belemmert momen
teel de hulpverlening in die gebieden,
mede omdat ter plaatse niet steeds over
voldoende opslagruimte wordt beschikt.
Gisteren was het in Moskou de
koudste dag van het jaar. Het was 32 gra
den onder nul.
1353 doden
Het totaal aantal ge
noteerde slachtoffers van
de watersnood bedraagt
thans volgens het A.N.P.
1353.
Prof. Frietema sprak over:
Concentratie en coöperatie
In de algemene vergadering van de Gel
derse Maatschappij van Landbouw heeft
prof. dr. H. J. Frietema gesproken over het
concentratievraagstuk in de Nederlandse
landbouwcoöperatie. Dit probleem is niet
nieuw, zei hij maar wel actueel. Een oplos
sing van het vraagstuk kan echter niet
worden gegeven. De vraag, of er niet te
veel kleine en te weinig grote landbouw
coöperaties in het land zijn, beantwoordde
hij met te zeggen dat er moet worden ge
streefd naar grotere eenheden en naar nog
sterkere concentratie dan thans reeds het
geval is. De kracht der coöperaties, die ge
durende een reeks van jaren een belem
merende werking hebben ondervonden
van verschillende factoren, wordt uitslui
tend door het concurrerend vermogen be
paald. Bovendien is bevordering van een
grotere concentratie van belang met het
oog op credietverschaffing en de onafhan
kelijkheid der coöperaties.
Hij verwerpt het plan der Duitse socialisten
Foster Dulles, de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken, die thans
Bonn bezoekt, heeft volgens een hoge functionaris aldaar, wiens naam en
nationaliteit niet zijn onthuld, bij zijn besprekingen met West-Duitse politici in
duidelijke taal verklaard, dat de Verenigde Staten hun huidige hulp niet zullen
voortzetten wanneer Europa vóór April geen grote vorderingen gemaakt heeft
bij de integratie van zijn defensie. Dulles deelde kanselier Adenauer en de
leider van de West-Duitse socialistische oppositie, Ollcnhauer, mede, dat de
Verenigde Staten tegen de tijd van de volgende bijeenkomst van de Nato-raad
(in de tweede helft van April) concrete resultaten wilden zien, anders zou het
vrijwel onmogelijk zijn het Amerikaanse Congres ertoe te brengen gelden voor
hulp goed te keuren, aldus deze zegsman.
Hij zeide voorts dat Dulles de „ont
steltenis van zijn regering" onder
woorden had gebracht over het klaar
blijkelijke instorten van het denkbeeld
van een Europese integratie, dat reeds
zover gevorderd was.
Dulles verklaarde dat premier de
Gasperi van Italië een groot voorstan
der van de E.V.G. was, dat de Franse
regering haar uiterste best deed om tot
ratificatie van het verdrag te komen,
Tweede Kamer over nieuwe begrafeniswet
Klipfontein toch op rots
Volgens een correspondent van het
Kaapse blad „Cape Argus" gelooft men,
dat de bij Mozambique gezonken „Klip-
fontein" op een niet in kaart gebracht rif
is gelopen. Britse duikers hebben vastge
steld dat het schip op zijn stuurboordzijde
ligt, in 50 meter diep water. Van voor tot
ongeveer midscheeps loopt een scheur,
waarin zich hier en daar stukken rots be
vinden, aldus de correspondent.
Weerbericht
Vorst
Verwachting van Vrijdagavond tot
Zaterdagavond. (Opgem. te 10 u. v.m.)
Wisselende bewolking, met enkele
sneeuwbuien. Zwakke tot matige
Noordoostelijke wind. Lichte tot matige
vorst.
Waterstanden
6 Febr.: Bergumerdam 36 (39). Leeu
warden 37 (40), Nesserzijl 39 (41),
Sneek 34 (34), Scharsterbrug 29 (31),
Woudsend 35 (31). Gemiddeld 34.4 (34)
Neerslag afgelopen etmaal: 3.4 mm
Hoog water
Terschell. Harl. Sch.oog
6 Febr. 1.30-13.45 1.14-13.37 1.58-14.13
7 Febr. 2.05-14.25 1.49-14.15 2.33-14.53
8 Febr. 2.50-15.20 2.32-15.10 3.18-15.48
Zon en maan
Zon op 8.11, onder 17.39
Maan op 2.29, onder 10.27
Zon op 8.09, onder 17.40
Maan op 3.46, onder 10.58
k._
De Tweede Kamer heeft haar voor
lopig verslag uitgebracht over het ont
werp voor eert nieuwe Begrafeniswet.
Uit hetgeen de Heilige Schrift hier
omtrent mededeelt, zulks in verband
met de geschiedenis der kerk, moesten
verschillende leden tot de conclusie
komen, dat God in Zijn woord de lijk
verbranding niet expressis verbis ver
biedt. maar dat wel in de kerk van
het Oude en het Nieuwe Testament de
begrafenis die wijze van lijkbezorging
is, welke God voor de mensen en in
het bijzonder voor Zijn kinderen heeft
beschikt.
Daarom verwierpen deze verschil
lende leden de heidense gewoonte der
verbranding, welke een symbool is van
een verwerping van de christelijke
hoop, althans een van een zuiver
aardse beschouwing van de dood. In
het wettelijk sanctionneren van deze
heidense practijk kunnen andere leden
niet anders dan een teruggang naar
het. heidendom zien.
Het kan en het mag niet de strek
king ener rechtsorde zijn de mensen
te dwingen naar Gods wet hetzij
die duidelijk geformuleerd is, hetzij
die door afleiding te benaderen valt
te leven. In de eerste plaats ver
draagt geestelijk leven zich niet met
dwang. Maar vervolgens zou dit be
tekenen, dat de rechtsorde de vrij
heid, welke, naar christelijke opvat
ting. de overheid heeft te waarborgen,
om hals brengt, en dit zou rechtstreeks
voeren naar een zg. christelijke totali
taire staat. Dit betekent, dat er voor
mensen, die hun lijk wensen te doen
verbranden, vrijheid daartoe moet be
staan. aldus deze verschillende leden.
Uit dien hoofde is in het huidige tijds
gewricht een regeling gewenst, welke
Voor een zacht prijsje"
„Tulyar". het beroemde paard van de
Aga Khan, is verkocht aan de Ierse
nationale stoeterij voor 250.000 pond
sterling, het hoogste bedrag, dat ooit
voor een paard in Engeland werd be
taald. „Tulyar" heeft voor zijn eigenaar
76.417 pond sterling gewonnen hetgeen
20.000 pond sterling meer is dan ooit
door een paard op Britse banen werd
verdiend. In het afgelopen jaar won
„Tulyar" zeven races, waarbij de Derby
en de St. Leger.
de christelijke begrafenis als primair
en normaai veronderstelt en welke
de crematie vrijlaat, maar haar niet
bevordert.
In wezen verwierp een aantal van
deze vele leden niet alleen elke dis
criminatie van de crematie, doch stond
het de gelijkstelling van het begraven
en het verassen, ook naar wettelijke
bepaling, voor.
Vele weer andere leden achtten het
juist, dat het wetsontwerp blijft uit
gaan van de begraving als regel en
van de crematie als uitzondering.
Sommige weer andere leden meen
den, dat dit ontwerp in principe vol
komen aanvaardbaar is. het stelt het
begraven als regel en laat de crematie
toe.
Friesland biedt aan,
talloze evacué's
te ontvangen
Er is voorhands echter weinig kans
op, dat ze komen
Friesland zal wel geen evacué's
ontvangen, zo vernemen wij van de
provinciale evacuatie-commissaris.
Deze zullen allen wel naar de be
lendende provincies van de nood
gebieden gezonden worden. Er zijn
hier in Friesland overigens reeds zeer
vele aanbiedingen gekomen. Hotels,
inrichtingen en vacantiehuizen zijn
reeds beschikbaar gesteld. De Commis
saris der Koningin heeft de interde
partementale commissie telegrafisch
het aanbod gedaan om in Friesland
grote aantallen evacué's tijdelijk of
langdurig te ontvangen. Speciale aan-
daaht zal verleend worden aan de kin
deren, die hun ouders verloren hebben.
Het spreekt vanzelf, dat in dit opzicht
contact met de desbetreffende instan
ties zal worden opgenomen.
Botwhmik kampioen
van Rusland
De zesde partij van de tweekamp Bot-
winnikTaimanov, welke werd afge
broken, is te Moskou verder gespeeld. Na
42 zetten stelde Taimanov remise voor,
waarmede Botwinnik accoord ging.
Botwinnik kan zich daardoor wederom
kampioen van Rusland noemen, aangezien
hij de tweekamp met 3Va punt tegen 2Vz
punt heeft gewonnen. Voor de zevende
maal is Botwinnik kampioen van zijn land
doch dat haar aanhangers in het par
lement onzeker waren, en dat premier
Churchill aanvankelijk meer voelde
voor handhaving van nationale legers
in Europa, hoewel minister Eden bereid
was zo ver mogelijk te gaan, doch dat
Churchill Woensdagavond bij het diner
met Dulles toonde, dat hij zich achter
het E.V.G.-verdrag voor de zes landen
van West-Europa zou plaatsen.
Dulles had voorts, aldus de zegsman,
de socialistische leiders in West-Duits-
land medegedeeld, dat de Amerikaanse
regering niet dacht aan de mogelijkheid
van een Duits nationaal leger binnen
het Atlantisch pact. omdat zij niet het
risico wilde lopen Frankrijk van zich te
vervreemden. Een socialistisch plan
*oor een soort bondgenootschap van
vrije landen voor gemeenschappelijke
beveiliging had Dulles „zwak
onvoldoende" genoemd.
Hij kon Ollenhauers opvatting, dat de
hereniging van Duitsland zou worden
gehinderd door toetreding van West-
Duitsland tot de E.V.G. niet delen. De
enige manier om Duitsland te herenigen
was te tonen, dat de Sovjet-Unie de
Russische zone van Duitsland niet meer
kon gebruiken als een magneet om
West-Duitsland buiten de Atlantische
gemeenschap te houden, aldus had
Dulles volgens de zegsman verklaard.
Communisten in Beieren
gearresteerd
In de Beierse stad Penzberg is een aan
tal communisten gearresteerd tijdens een
opleidingscursus over revolutionnaire
strijdmethoden, zo deelt het Beierse minis
terie van binnenlandse zaken mede. Onder
de gearresteerden bevindt zich dr. Paul
Schreyer, voorzitter van de verboden
Beierse vereniging voor Duits-Russische
vriendschap.
De politie heeft later medegedeeld, dat
het aantal arrestanten twintig bedraagt.
Te Frankfort is bij enkele communisten
huiszoeking verricht. Daarbij zijn papieren
in beslag genomen.
De eerste berichten over Vcere waren
zeer verontrustend. Uit deze luchtopname-
blijkt echter, dat de schade in de stad
zelf meevalt. Het plaatsje is bijna geheel
door het water omgeven.
Het platteland
Wan oudsher waren het de boeren,
v die in tijden van „krijgen en
branden en moorden en schanden" het
allereerst de dupe werden. Maar niet
alleen de oorlog was hun erfvijand:
het water was dat nog veel meer. De
geschiedenis van ons land is zonder de
terpen- en dijkbouw, zonder inpolde
ringen, droogmakerijen, boezembema
ling en waterschappen niet te denken.
Het is de Friese, maar ook de Zeeuwse
geschiedenis, die één lange aaneen
schakeling vormt van frontgeveohten,
van verlies- en winstposten, van water
staatswetgeving, van calamiteiten niet
te weinig. Men neme de kaart en elke
plaatsnaam langs de kust spreekt zijn
eigen harde en verbeten taal.
Is het daarom een wonder, dat het
Friese boerenhart in deze dagen diep
bewogen wordt en dat de plattelander
in het algemeen het beroep op zijn
solidariteit en mededeelzaamheid ten
volle blijkt verstaan te hebben? Wat
de Zeeuwen en hun naaste huurlieden
thans overkomen is. had ook ons deel
kunnen zijn. Wie weten beter dan de
bewoners van eenzame hofsteden en
geïsoleerde woningen van de gehecht
heid. neen. niet zozeer aan het eigen
huis nog. maar aan het eigen stukje
grond, aan de bodem die hun een be
staan oplevert? Een stedeling begrijpt
niet zo gemakkelijk de hardnekkig
heid waarmede sommige in nood ver-
ker enden elke evacuatie weigeren,
evenmin als hij het straks wellicht zal
begrijpen, wanneer de evacué's liever
vandaag dan morgen naar hun negorij
terugkeren om daar in een geïmpro
viseerd hok hun opbouwwerk aan te
vatten.
Deze motieven en gevoelens zijn hi
die de offervaardigheid ten platte-
!"nde niet het minst zullen hebben ge
stimuleerd. We denken er niet aan de
steden in staat van beschuldiging te
stellen, alsof zij minder goedgeefs zou
den zijn; voor een afweging van mild
heid is het de tijd niet en daarvoor
ontbreken ook nog de meeste gegevens.
Maar juist omdat het platteland en
de boerenstand doorgaan voor behoud
zuchtig, mocht het bovenstaande wel
eens gezegd worden. Wie onzer lezers,
die niet met trots en dankbaarheid de
lange en verrassende lijsten van de
collecte-opbrengsten in dorp en grie
tenij gelezen heeft? En dat. terwijl
ieder weet. dat van de boeren in het
bijzonder nog een speciaal offer ge
vraagd zal worden in de vorm van
hooi, stro. vee en veevoeder? P.
Tegenstelling
^ielbesmeurend, dat is het gedoe
der communisten inzake de ramp
en de hulpverlening.. Zó verblind en
verbitterd zijn deze mensen, dat zij
nauwelijks nog toegankelijk lijken
voor de eenvoudig-tmenselijke, onpoli
tieke gevoelens, die in één slag weer
een héchte band om alle landgenoten
gesmeed hebben. Bestrijding van hun
actie en hun tactiek lijkt meer dan ooit
hopeloos en overbodig; we kunnen
alleen maar de wens uitspreken dat de
goed willenden in deze kring nu de
ogen toch wel open mogen gaan.
Overigens is elke bestrijding van wat
de c.p.n.-ers deze week durfden te
presteren alleen maar tijdverspilling.
Eén blik in hun blad. welks naam
men niet meer wil neerschrijven, over
tuigt van het radicale en beklagens
waardige isolement, waarin zij zich
zelf geplaatst hebben. Een isolement,
dat het fanatisme versterkt en daar
door toch een potentieel gevaar be
tekent.
Onrustverwekkend, dat zijn nu de
vragen die thans van velerlei zijden
gesteld worden en die om een open
hartige beantwoording vragen. Nie
mand verwacht, dat er geen fouten
gemaakt worden, maar mochten er
omissies ontdekt worden of verzuimen
aangetoond, dan dient men de ver
antwoordelijkheid in het openbaar vast
te stellen. De geprikkelde gevoelig
heid, die de onvermijdelijke begelei
ding en nasleep van zulk een diep in
grijpend gebeuren als deze natuur
ramp blijkt te zijn, behoeft men niet
al te ernstig te nemen, om toch een
zo volledig mogelijke opheldering om
trent bepaalde duisterheden te ver
schaffen.
Hartverheffend, dat is het intense
medeleven van het buitenland, Men
moet eens een Zweeds blad van deze
week lezen, om onder de indeuk te
komen van de hulpvaardigheid die daar
betoond wordt. Dat West-Duitsland
niet achterblijft, is meer dan toe
spraken en artikelen geschikt om de
in het verleden tussen onze buren
en ons ontstane kloof te dempen. Dat
het zelf zwaar getroffen Groot-Brit-
tannië zijn gedachten ook voortdurend
naa^ ons land laat uitgaan, is een ^'oor
beeld van 'n gentlemans-houding. Waar
de diepste roerselen van het hart ge
raakt worden, verdwijnen grenzen,
staketselen en barricaden, die door
de menselijke hebberigheid en hebbe
lijkheid steeds weer opgericht worden.
P.
Nationaal
Rampenfonds
Den Haag
