Schouwen-Duiveland is dood en donker
in de nacht
GANSE WERELD SNELT TE HULP
VALKENBURG: BEGINPUNT VAN
EEN LUCHTBRUG
Omstreeks 175 doden in Nieuwerkerk
JPiet Hein" bij Overflakkee in actie
Sommige Engelse gebieden
lopen nog gevaar
f -
L,feKr^,.Mr
nil
Jeugd laadt vliegtuigen
2
'ALGEMEEN HANDELSBLAD VAN VRIJDAG 6 FEBRUARI 1953
HARDNEKKIGE MENSEN HERSTELLEN HET LEVEN
Bij petroleumlicht leeft een groep
vastberaden mannen
(Van een onzer verslaggevers)
Bruinigs e, 5 Februari
SCHOUWEN-DUIVELAND is op het ogenblik een gruwelijk land. Als
de avond valt is het er dood en donker. In de haven van Zijpe flikkeren
wat lichten óp de schuiten, die een onderkomen voor de nacht hebben ge
zocht. Wie de haven achter zich heeft gelaten lóópt in vrijwel volslagen
duisternis over een smalle dijk tussen het eindeloze, zwak schemerende
water. Een bleek, onwerkelijk licht verschijnt na enige tijd in de hemel
6lerke zoeklichten van de Genietroepen in Brouwershaven en Zicrikzee
maken een net van witte handen in de zwarte lucht en zetten het ver
woeste eiland onder een bleek, spookachtig schijnsel.
Soldaten van de Luchtstrijdkrachten wijzen ons de weg in Bruinisse,
waar men in elke straat onverhoeds het water in kan lopen. Electrische
stroom is er natuurlijk niet; hier en daar flikkert een zaklantaarn en
achter een enkel raam schijnt flauw een petroleumlamp.
In een van de weinige droge straten is het hoofdkwartier gevestigd, waar
burgemeester Michaelis, ongeschoren en in Manchester gekleed, de reor
ganisatie van hét leven leidt. In een kleine kamer zit hij achter een
tafeltje, beantwoordt duizend vragen en geeft duizend bevelen. In een hoek
klinkt het gierende geluid van een sterke zender, bediend door een tele
grafist met een baard van drie dagen, en buiten ronkt de motor van een
aggregaat, dat de zender van stroom en de kamer van electrisch licht voor
ziet.
Er staat ons erger te wachten; triest
en verslagen komt burgemeester Van
Eeten uit Nieuwerkerk binnen: om
streeks 175 doden in zijn welvarende
gemeente, die in 24 uur tot een puin
hoop werd herschapen.
KERN VAN HARDE
WERKERS
0
|VER de verschrikkingen van de
ramp, het onhellsgebeuren zélf,
wordt hier nauwelijks gesproken.
Het is een komen ên gaan van militai
ren, die instructie komen vragen, van
mannen met hoge laarzen en dikke jek
kers, die willen weten wat er moet ge
beuren. „We hebben er de handen vrij"
zeggen ze zelf. Vrouwen, kinderen, men
sen, die bij het herstelwerk niet terstond
bruikbaar zijn. zijn geëvacueerd, Duive-
land is nu bijna leeg. De Amerikaanse
ducks en helicopters hebben de laatBte
nog levenden uit het achterland gehaald,
en alleen aan de randen van de water
vlakte, in de dakplaats en, is een kern
van harde werkers achtergebleven, die
vastbesloten zijn terug te winnen wat
verloren ging. De' toon der gesprekken
is beBlist, de gedachten zijn al weer rus
tig. Ondanks de heksenketel, waarin het
natuurgeweld hen heeft gebracht, weten
deze mannen wat zij willen en organi
seren zij in kort overleg een provisori
sche maar energieke samenleving. Ge
brek is er niet; in zo groten getale zijn
de met levensmiddelen, kleding en water
geladen schepen voor Bruinisse versche
nen, dat het merendeel hier werkeloos
moest blijven en naar elders werd gediri
geerd.
Maar de ramp dringt zich toch weer
op de voorgrond. Burgemeester Michae-
r lis vertelt, hoe in de barre nacht van
*ëaVerda£-op- Zondag al wat zich roeren
kon in het dorp heeft' gewerkt. Brui-
nisse's eigen zeedijken hébben het ge
houden, maar de vijand viel in de rug
aan. Over het eiland heen kwam het
water om ook deze uithoek te veroveren.
Uren lang probeerden de Bruinissers de
openingen in de laatste binnendijk te
stoppen; maar toon het water hun tot
de knieën rees. moesten zij de vlucht
naar huis nemen, van stoere vechters
tot vluchtelingen geworden.
BRUINISSE telt maar één dode, maar
de ramp is niet te ontwijken in deze
kamer. Uit Oosterland komt burge
meester Laurense, ontsteld en verslagen
en vertelt het verhaal van zijn gemeente,
die door het water werd overrompeld.
Terwijl men poogde een gat in de dijk
nog te dichten, stormde het water door
een andere breuk de zwoegenden al in
de rug. Toen het licht werd, zag de bur
gemeester van zijn hoger gelegen ambts
woning uit het ene huis van zijn plaats
na het andere in elkaar storten. Hij
vreest dat omstreeek3 80 mensen in zijn
gemeente zijn omgekomen.
BANG en wild zijn de dagen hier ge
weest. In het achterland staken
boeren hun schuren in brand in de
hoop dat dit sein van wanhoop in de
verte zou worden gezien. Drie dagen
zat een gezin op de gebroken nok van
een schuur, in storm en hagel, verstil I'd
door de nachtvorst. Het Is gered; vóór
honderden op dit verminkte eiland is de
hulp te laat gekomen. Hoevelen zal men
er nog vinden, die zijn verpletterd of
verdronken In hun ineenstortende hui
zen? Hoeveel hebben, ten dode ver
moeid, de handen moeten loslaten van
de bomen of balken, waar zli zich uren
aan hadden vastgeklampt? En welke
gruwelijke o-eheimen bergen de dikke
velden aangespoeld stro en hout, die
tegen de dijken liggen?
KADAVERS EEN
GEVAAR
MEN spreekt cr liever met over. Men
praat over het herbeginnen van
het leven, een herbeginnen dat pijn
lijk maar heilzaam is. De Duivelanders
staan als alle Overflakkeeërs, Bevelan
ders én de anderen, voor ontzaglijke
problemen. In de stallen van Bruinisse
en de andere plaatsen drijft het dode
vee. Tegen de dijk spoelen ontelbare,
monsterlijk gezwollen kadavers van
koeien en varkens aan, Nog enkele
dagen misschien en zij verpesten het
watér. dat dan een nieuwe, zeer ge
vaarlijke aanslag op de onverzettelijke
mensen zal doen. De kadavers moeten
worden verzameld en weggebracht naar
andere streken, waar voldoende grond
is om ze te begraven. De dokter vraagt
om vaccinatie-materiaal tegen typhus
en paratyphus, het polderbestuur om
zandzakken, de burgemeester om van
alles en nog wat. De politie moet wor
den versterkt, om de achtergelaten
eigendommen der evacué's tegen roverij
te beschermen.
Geduldig tikt de telegrafist een lang
telegram de lucht in. dat korte tijd latei-
door een dodengetal wordt gevolgd.
Twee onzichtbare boden naar de rest
van Nederland, naar de „bewoonde we
reld". om te getuigen van de vreselijke
verwoesting, die over dit heerlijke land
is gegaan, maar tevens van de onblus
bare moed. waarmede de mens zich weer
opricht.
Geïsoleerd Oude Tonge
wordt geëvacueerd
(Van een onzer verslaggevers)
Bij OudeTonge, 5 Februari
VANDAAG, welgeteld vier dagen
nadat de stormvloed het dorpje
Oude Tonge op Overflakkee insloot,
wordt de bevolking geëvacueerd. Voor
d;. kust, waar men gisteren nog zonder
iets van het geïsoleerde dorp te weten,
voorbij voer, liggen nu tientallen sché
pen. Een landingsboot van de Marine is
zo dicht mogelijk naar de dijk gedron
gen; matrozen spoeden zich met vlotten
naar de gapende opening in de dijk.
In het onstuimige water passeren Zij
een binnendijkje, waar wat vee bijeen-
gedrongen staat. Elders sjorren anderen
met een klein motorbootje, tot over hun
knieën in het water staande. Tegen een
bosje drfjft het lijk van een vrouw; het
wordt in allerijl in een deken gewikkeld
en geborgen. De schuitjes zwermen uit
naar afgelegen boerderijen, naar droog-
gebleven stukjeB land.
Buiten varen schepen vol zandzakken
voorbij, op weg naar Tholen, naar
Noord-Beveland, naar Goeree, Onop
houdelijk worden kleine groepjes men
sen van de dijk naar de wachtende
schepen gebracht, waar men soms wel
warme kleding of dekens, dikwijls niet
anders dan enige beschutting en de vei-:
llgheld voor hen heeft. Maar wat Is.
die veiligheid hier niet waard!
De Piet Hein, het Koninklijke jacht,
dat nu als hospitaalschip dienst doet.
spoedt zich naar de rede om zich bij
het evacuatieconvooi te voegen. Ook het
oude hospitaalkerkschip De Hoop komt
de slachtoffers van Oude Tonge te hulp.
Inmiddels varen de eerste schepen
vol evacué's reeds de Dordtse Kil op
naar het veilige Dordrecht. Grauw en
treurig zitten de mannen aan dek uit
te kijken over het overstroomde land aan
beide zijden, De vrouwen zitten met de
kinderen In de ruimen. Gesproken wordt
er nauwelijks; de angst van de vier da
gen wachten en de bijna ondraaglijke
opluchting van de bevrijding houder
deze tragische groepen mensen nog
steeds in hun ban.
Helicopters draaien
rondom toren van
Sommelsdijk
(Van een onzer verslaggevers)
Middelharnls, 5 Februari.
DRIE helicopter^ draaien als grote,
zoekende libellen rondom de stompe
toren van Sommelsdijk... dan ver
dwijnen ze achter de huizen: het einde
van de luchtbrug van Oude en Nieuwe
Tonge naar de veilige wereld met haar
warme kamers, drinkbaar water, bedden
met blanke lakens, de vriendelijke zorg
van verpleegsters, voedsel en al dat
wat we lot de vanzelfsprekende zaken
rekenen en waarvan we in onze mense
lijke overmoed meenden dat hét geweld
van de elementen ons dit alles niet meer
kon ontnemen.
Het is een merkwaardig schouwspel
de grote helicopters te zien dalen, de een
na de ander, soms wel negen naast
elkaar op de Oudelandsdijk even buiten
het dorp.
Daar staan mannen van de rijks
politie die met de armen zwaaien om de
piloot aan te geven waar hij kan landen.
En enige ogenblikken later gaat een
deur open en wankelen, gesteund door
toegesnelde verpleegsters en Rode Kruis-
soldaten de evacuees van Oude en
Nieuwe Tonge naar buiten. Op het
ogenblik is men bezig met de helicop
ters een aantal mensen, dat zich op de
dijk te Nieuwe Tonge bevond, naar Som
melsdijk over te brengen. Vandaar wor
den zij per auto vervoerd naar het
ziekenhuis in Dirksland, het centrale
dorp van Flakkee, dat het minst heeft
geleden van de calamiteit.
Tot grote verrassing van het perso-
TjTR bestaat in Engeland nog steeds onzekerheid over het juiste aantal
-L-J slachtoffers van de overstromingsramp aldaar. Tot dusver zijn 267
lijken geborgen, maar het lot van zeer vele mensen is nog niet bekend en
men vreest dat het totale verliescijfer veel hoger zal zijn.
In het Lagerhuis heeft de minister van Binnenlandse Zaken, Sir Maxwell Fyfe,
de waarschuwing doen horen, dat de vernielde zeewering stellig niet geheel her
steld zal zijn op het tijdstip van het nieuwe springtij op 14 Februari a.s., zodat
met nieuwe overstromingen rekening moet worden gehouden.
Het eiland Canvey in de Theemsmonding, dat het zo ernstig te verantwoorden
heeft gehad, is thans veilig tegen doorbraken verklaard. Ongeveer 1000 arbeiders
zijn hier dag en nacht in actie geweest en de in de dijken geslagen gaten zijn
gedicht. Voor het eerst konden de arbeiders gedurende de nacht hun werk bij
electrische lampen verrichten.
De bewoners van Kings Lynn kregen gisteravond aanzegging zich voor
evacuatie gereed te houden in verband met het stijgende water in de Ouse.
Gelukkig kwam het zover niet, daar het water vrij snel weer zakte. In Kilnsey
in het district Holderness heeft men de bevolking naar hoger gelegen gebied
moeten evacueren; in South Lynn zijn de kinderen naar veiliger oorden over
gebracht,
HET HERSTEL VAN DE
DIJKEN IS BEGONNEN
Ontroerende blijken van sympathie met Nederland
Piloot uit Californië neemt risico's voor Haamstede
(Van een onzer verslaggevers)
Valkenburg, 5 Februari
HET lijkt wel of een groot deel van het Nederlandse volk heeft zitten
wachten op een gelegenheid de dagelijkse sleur en de papierrompslomp
van zich af te werpen en iets groots te doen. Het is jammer, dat het altijd
een ramp moet zijn, die de beste krachten wakker roept. Maar als er dan
ook een noodtoestand heerst, is het niet eens nodig een beroep op de Neder
landers te doen. Vooral de jeugd laat zien, dat zij de handen uit de mouwen
weet te steken. Padvinders, scholieren, studenten en militairen tonen aan,
dat „die jeugd van tegenwoordig" meer respect verdient dan zij soms krijgt.
Zij beschouwt het als de gewoonste zaak van de wereld, dat er nu gewerkt
moet worden. Hard en zonder morren.
Op Valkenburg krijgt men een goede
indruk van de verscheidenheid van men
sen, die thans het water bestrijden. Veie
£>ngeren laden er zandzakken en andere
enodigdheden in de gereedstaande
vliegtuigen. De wacht heeft nog nooit
zo veel pasjes uit moeten schrijven. Op
fietsen, lopend en met vrachtauto's
stromen de schooljongens en -meisjes
naar het vliegveld om te zorgen, dat
een juist geland toestel onmiddellijk
weer wordt geladen.
Bij de vliegdienst lijkt een enorme
verwarring te heersen. Een marineoffi
cier wijst op een grote kaart een collega
de plaats, waar hij zal moeten „drop
pen" Deze collega zal straks met Ame
rikaanse piloten mee gaan als naviga
tor. Hij kan aan de torens de plaats be
palen. De kaarten bieden thans immers
weinig houvast meer.
Een jongeman in een overall komt
binnen Hij vertelt, dat hij zojuist 1000
zandzakken naar Den Bommel heeft
gevlogen. Hij wacht op een nieuwe op-
iracht, maar krijgt te horen dat zijn
toestel uit de dienst is genomen.
„Waarom?", vraagt hij kort.
X>* Amerikanen vliegen met hun toe
stellen in één keer 15 tot 20 keer meer
over dan jij, is het antwoord.
En inderdaad, de grote Amerikaanse
„Packets", de z.g.n. „Flying Boxcars",
zijn geheel Ingericht op het overbrehgen
van grote ladingen.
Het is maar goed, dat er de laatstc-
tyd Atlantische oefeningen zijn gehou
den. Het personeel van de verschillende
landen begrijpt elkaar uitstekend,
wordt niet veel over gesproken, maar
de wederzijdse bewondering is groot.
Een Nederlandse officier vertelt ons,
dat gisteren om vier uur een aanvraag
voor bepaalde goederen op Valkenburg
omnenkwam. In ons land waren zij niet
te krijgen Om zeven uur waren zij e
uit Engeland. Die Engelsen praten niet,
die doen iets is de commentaar.
Een Amerikaan vertelt ons, hoe een
Nederlander zeer nauwkeurig een ris
kante „dropping" uitvoerde. Een Neder
lander vertelt hetzelfde over een Ameri
kaan. Wij zien Denen en Italianen. Een
toestel van prins Bernhard vlieg' af en
aan. De marine Luchtvaart Dienst is
echter niet bang- voor complicaties: de
organisatie is perfect.
om te vliegen. Tegen negenen kwam
er echter een oproep binnen van de bur
gemeester van Haamstede, die dringend
een groot aantal zandzakken nodia had..
Om kwart voor tien steeg een Ameri
kaan uit Oakland bij San Francisco op
om ondanks de storm, ondanks het
slechte zichtvlak langs de vuurtoren,
zo'n keer of acht laag over Haamstede
te vliegen. Wij vragen hem tiaar het
risico. Zij moesten daar die dijk toch
dicht hebben, is het enige antwoord. En
dan vraagt hij met belangstelling naar
het lot van Haamstede en besluit er
straks nog even te gaan kijken.
Een piloot uit Atoka, die zich sinds
zijn vertrek uit Duitsland, naar "net
zich laat aanzien, nog niet heeft ge
schoren, is bereid ons mee te nemen.
Wij krijgen een parachute om met de
mededeling, dat zij wel overbodig zal
zijn, omdat wij toch te laag zullen vlie
gen om iets aan een valscherm te heb
ben. Maar het is nu eenmaal voor
schrift.
In de vrachtruimte van de „Flylng
Boxcar" liggen 13.500 kleine en 7000
grote zandzakken opgestapeld. De ach
terkant van de romp, die er af kan
worden gehaald om voertuigen in de
gelegenheid te stellen naar binnen te
rijden, wordt op deze vluchten niet mee
genomen. Het gat is veel te gemakke
lijk voor het uitwerpen van de zakken
De soldaten, die dit gevaarlijke werk
moeten doen, zitten met banden aan de
wand van het toestel vast, maar toch
wordt hier reeds verteld, dat er al een
naar buiten is gevallen
Water in Haamstede
Het is vreemd te vliegen, terwijl de
achterkant van het toestel volkomen
ppen is. Maar last van de vind hebben
wij niet. De tocht gaat langs de kust.
De navigator vertelt, dat de koppen van
de eilanden worden geteld; het vierde
duinenrijtje is Schouwen. Achter de dui
nen Haamstede, waarvan wil de Indruk
krijgen, dat het toch gedeeltelijk onder
water staat. Het vliegveld wordt echter
nog voor „droppings" gebruikt, want
wij zien een toestel enkele malen laag
■er het plaatsje scheren.
Wij vliegen nog even over Zierikzee
n een Frans journalist in staat te stel-
n een indruk te krijgen. Tientallen
boten varen van en naar het bedreigde
stadje, waarvan eigenlijk alleen het cen
trum nog staat, Meer het land lm blij
ken de boerderijen, zelfs bij eb, nog
steeds met droog te liggen. Geruststel
lend is het echter, dat Sea-Otters van de
marine een groot aantal mensen uiit deze
woningen hebben gehaald. De kleine wa
tervliegtuigen stoven als motorboten
over het ondiepe water. Het risico, dat
op een paal of op hoog prikkeldraad zou
worden gestoten, werd maar genomen,
Een van de toestellen kwam echter vast
te liggen en ligt er nu nog. De beman
ning zal wel opgepikt zijn door een van
de vele boten.
Ten slotte koersen wij naar Wisse-
kerke op Noord-Beveland, dat nog droog
ligt. Op verscheidene plaatsen in de om
trek staat water, maar het is nog een
eind van het dorp verwijderd. Het voet
balveld is voor droppingsbestemd.
Het is niet erg gelukkig gekozen, want
er achter en er naast staan molens en
p-r vóór bomen en een grote schuur.
Maar welke leek kan ook verwachten,
dat de toestellen zo laag zullen komen.
Als onze piloot na het uitwerpen hao
links draait voor de volgende „ruw
moet hij even voor de wieken van één
van onze windmillsoppassen. Hij had
■waarschijnlijk ioei op een andere wijze
kennis willen maken met onze molens,
maar na negen runs kan hij er althans
wel een uittekenen.
Beneden staan militairen met witte
vlaggen om signalen te geven. Tiental
len mensen kijken vol verwachting naar
boven. Op een weg bulten het dorp zien
wij echter een man van zijn fiets vallen
en blijven liggen Waarschijnlijk uitge
put van gebrek aan voedsel en te veel
aan werk
Nadat wij onze last zijn kwijtgeraakt
bijna alle zandzakken liggen op het
voetbalveldje, slechts een enkele op het
dak van de schuur koerst de piloot,
direct recht naar Valkenburg.
De man, die de bel heeft bediend,
waarmee de soldaten achterin worden
gewaarschuwd, dat het uitzetten van
de zandzakken kan beginnen, steekt
rustig een pijp op. „Ik ben blij, dat ik
tenminste nuttig werk kan doen", mom
pelt hij. Zodra wti op de grond staan,
vraagt hij. wanneer de volgende vlucht
begint De bulk van het toestel wordt
echter door de onvolprezen scholieren
al weer volgeladen en straks zal er
weer een lading worden overgebracht
door een lnwoder van Atoka naar een
even onbekend plaatsje in Zeeland.
Geëvacueerde personen, die in het ge
not zijn van een uitkering krachtens de
Ziektewet, de Werkloosheidswet, de
Ongevallenwet 1921, de Land- en Tuin-
bouwongevallenwet 1922, de Invalidi
teitswet en/of de noodwet Ouderdoms
voorziening moeten zo spoedig mogelijk
hun nieuwe adres opgeven aan het uit
voeringsorgaan Rijksverzekeringsbank,
Raad van Arbeid. Bedrijfsvereniging of
gemeenschappelijk i administratiekan
toor;, wSn.:v&h rif imkeHng ontvmg^n.
Deze organen zullen voor spoedige her
vatting der uitkeringen zorg dragen.
neel dat hier dienst doet, stapte van
middag plotseling Prins Bernhard uit
een helicopter. De Prins heeft de situa
tie in ogenschouw genomen, waarna hij
door Sommelsdijk naar Middelharnls is
gewandeld. Daar was de Prins getuige
van het vertrek van de evacuees, zag
hij huilende oude vrouwen het eiland
verlaten. De Prins heeft vervolgens het
eiland weer verlaten.
In Middelharnis is het een gaan en
komen van militairen. Camions rijden
af en aan, amphibievaartuigen worden
over het •eer van Hellevoetsluis naar
Middelharnls aangevoerd. In de straten
staan op zandzakken M.P.'s om het ver
keer te regelen. De dorpen Sommelsdijk
e, Middelhai-nis zelf zijn nu nagenoeg
geheel watervrij, maar fn de polder
blinkt nog overal het water.
Er bestaat op het eiland een groot ge
brek aan drinkwater; in grote binnen
vaartuigen wordt het aangebracht in
mandflessen. Ho gevaarlijk het polder
water is bewijzen gevallen van mensen,
die met het overstromingswater in con
tact kwamen en door een klein wondje
in hun hand aanstonds een infectie op
liepen.
Postverbindingen weer
uitgebreid
De postverbindingen zijn van R o t-
terdam uit nog steeds zo geregeld als
wij gisteren meldden. De auto naar
Goeree/Overflakkee rijdt thans op het
eiland rond en tracht post door te
brengen.
Van Dordrecht uit twee maal per
dag verbinding met Sliedrecht en Neder-
Hardinxveld; één maal doorverbinding
met Gorinchem.
Van Roosendaal uit incidentele
verbinding met Achthuizen op Over
flakkee via Dinteloord. Onderzocht
wordt of deze verbinding voor geregeld
gebruik geschikt is. Voorts de bekende
verbinding met Zeeland via Antwerpen.
Van Bergen op Zoom uit is post
voor Schouwen/Duiveland per vliegtuig
naar Zierikzee overgebracht Er wordt
thans gewerkt aan een postverbinding
per boot van Katsche Veer uit (via
Goes), Er is van Zierikzee uit postver
binding met Burgh en Brouwershaven.
Capaciteit van onze
industrie onaangetast
Gebleken is. dat ihier en daar in het
buitentehd de indribk *-fcfe?taat, dat de*
Nederlandse-industrie heeft geleden van
de overstromingsramp. Enige export-
BUBGERLIJKE STAND op de Markt
te Breda-, ten behoeve van de geëvacu-
eerden zijn deze borden opgelicht, waar
op is aangegeven waar familie en be
kenden zijn ondergebracht.
bedrijven ondervonden reeds moeilijk
heden bij het verkrijgen van orders. In
de overstroomde gebieden bevinden zich
echter slechts betrekkelijk weinig indus
triële bedrijven. De productiecapaciteit
van de Nederlandse industrie als zo
danig is door de ramp niet aangetast.
Koningin
bij
evacue s
H.M. de Koningin heeft gisteren in
het middaguur, vergezeld door mevrouw
SmittAvis, een bezoek gebracht aan
de Utrechtse veilinghallen aan de Croe-
selaan, waar het provinciale evacuatie-
bureau is gevestigd. Het bureau staat
onder leiding van de directeur van Van
Gend en Loos, de heer H. van Wessem.
De Koningin stelde zich op de hoogte
van de werkzaamheden van dit door
gekomen, die hier werden geregistreerd,
van de eerste behoeften voorzien en
doorgezonden naar adressen in de pro
vincie.
De Koningin is de bussen ingegaan en
heeft meegeholpen bij het uitdelen van
sinaasappelen'en brood. Zij is daarna
naar Amersfoort vertrokken, in gezel
schap van de Commissaris der Koningin,
de heer M. A. Reinalda, en de leider van
het evacuatiecentrum.
Vermoedelijk in aansluiting aan haar
bezoek in Utrecht heeft H.M. Koningin
Juliana omstreeks half 2 een bezoek ge
bracht aan het evacuatiecentrum in
Amersfoort. Zij bezichtigde de medische
afdeling en het medisch centrum en
onderhield zich geruime tijd met even
tevoren aangekomen evacué's. Zij liet
zich over de organisatie te Amersfoort
voorlichten en had een langdurig gesprek
met burgemeester en mevrouw "Molen
dijk. Omstreeks 2 uur verliet H.M.
Amersfoort om zich naar Zeist te be-
Hier werd H. M, rondgeleid door de
burgemeester van Zeist, mr A. P. Kort
hals Altes. H. M. onderhield zich ge
ruime tijd met juist gearriveerde
evacué's, waarna zij zich op de hoogte
liet stellen van de gang van zaken.
H. M. sprak over de regelingen, die in
Zeist voor de slachtoffers van de waters
nood zijn getroffen haar volle tevreden
heid uit. Het "bezoek diiirde drié kwar
tier. Om drie uur vertrok H. M. naar
Baarn.
(Van een onzer verslaggevers)
TJOE snel en diep de gehele wereld de betekenis heeft beseft van de ramp, die
ons kleine land heeft getroffen, blijkt nog meer dan uit de talrijke betuigin
gen van medeleven uit een internationale hulpactie, die een tot dusver ongekende
omvang heeft aangenomen. Geen land op de ganse aardbol behalve de Sovjet-
Unie en haar satellietlanden heeft zich onbetii/igd gelaten by een daadwerke
lijke hulpvaardigheid om de onmiddellijke zowel als de later zich nog openbarende
nood te lenigen. De machtige stroomvan gaven, die ons diep bezochte land toe
vloeien, dreigt ons te overstelpen en de vervoernndernemingen kunnen het werk.
dat deze actie haar bezorgt, nauwelijks aan. Ook is In sommige landen de orga
nisatie, die in haar spontane opwelling soms wat al te hard van stapel dreigde
te lopen, thans in meer geregelde banen geleid.
De overvloed van voedsel, deksel, kleding, tjpld en toezeggingen van verschil
lende aard naar ons land overstelpt ons niet alleen, maar brengt ons diep onder
de indruk van de sympathie, die ons land zich tot in alle uithoeken van de wereld
blijkt te hebben verworven. Want het zijn niet alleen landen met Nederlandse
kolonies van enige betekenismaar ook die, waar zich weinig of geen Nederlan
ders hebben gevestigd, die him aandeel in dit internationale hulpbetoon hebben
genomen. Er zijn zelfs al aanbiedingen van adoptie van getroffen gemeenten
uit het buitenland ontvangen, welke hoe sympathiek ook bedoeld èn hogelijk ge
waardeerd, voorlopig voor kennisgeving moeten worden aangenomen, omdat men
eerst later Prins Bernhard wees hierop reeds ten aanzien van voogdij-aanbie
dingen uit het binnenland kan overzien, welke gemeenten daaraan het meest
behoefte zullen hebben.
Onschatbaar verder is
de hulp, die ons land
met zo grote spoed is ge
boden aan materieel en
materiaal met bedienend-
personeel bij de bestrij
ding van onze erfvijand,
die nog steeds blijft be
lagen, hetgeen hem als
prooi ontging. Ook aan
de redding van duizenden
slachtoffers heeft deze
krachtdadige en doel
matige bijstand ontzag
lijk veel bijgedragen. Met
deze redding en bestrij
ding zag Nederland zich
voor een taak gesteld, die
ook geen ander land ter
wereld onmiddellijk al
leen het hoofd had kun
nen bieden. Wat de Ame
rikaanse, Canadese, En
gelse, Franse, Belgische,
Duitse, Zwitserse, Zweed
se en Italiaanse vlieg-,
vaar- en voertuigen heb
ben bijgedragen tot de
oplossing van dit onver
wachte probleem, over
treft iedere schatting en
waardering.
Zoals gezegd, biedt
het vervoer van alle
goede gaven enorme pro
blemen, waaraan de ge
dachte van bijv. het Ca
nadese Rode Kruis en
van onze ambassadeur in
New York misschien niet
niet vreemd is, dat geld meer nodig is
dan goederen; een gedachte, die uiter
aard slechts voor het ogenblik en voor
veraf gelegen landen kan gelden. De
K.L.M, kan het vervoer niet meer aan;
de Air France heeft haar hulp aange
boden voor de in Frankrijk bijeenge
brachte goederen, waarvan deze Franse
luchtvaartmaatschappij het transport
gratis wil verzorgen. De scheepvaart
maatschappijen, die lynen onderhouden
tussen Canada en Europa, hebben be
sloten vrijstelling van vracht te verlenen
voor goederen, die bestemd zijn voor de
door overstroming getroffen gebieden in
Nederland, Engeland en België. Bij dit
besluit zijn Nederlandse, Canadese, En
gelse, Franse, Duitse, Noorse en Zweed
se rederijen betrokken.
STUDENTEN aan het Interna-tionaal
Academisch Instituut in Den Haag heb
ben gisteren hun steentje tot leniging
in de nood bijgedragen door de gehele
dag voor het Rampenfonds te collec
teren. Een groenteman stopt zijn gift
m het busje van een studente uit India;
naast haatr een collega uit Pakistan.
Hulpaanbiedingen komen ook van
internationale organisaties als de Euro
pese Gemeenschap voor IJzer en Kolen,
het Internationale Rode Kruis, de Euro
pese Jeugdbeweging en de Internationale
Ambachtsfederatle. Hulp komt uit lan
den als Engeland en België, die zeü
zwaar getroffen zijn, en uit Dominions
gelijkertijd voor Engeland een inzame
ling hebben geopend. Het Internationale
Rode Kruis bijv. heeft uit négentien lan
den reeds alleen aan contanten, chèques
en andere dadelijk realiseerbare waar
den een bedrag van een millioen dollar
bijeengebracht, behalve 'natuurlijk nog
de vele gaven in natura.
OM nog even terug te komen op het
verzoek van dr Van Royen, onze
ambassadeur in New York, de bij
dragen tot geldswaarden te beperken,
omdat een verwerking van de overvloed
aan goederen onmogelijk is, kan nog
worden medegedeeld, dat de Nederlandse
Vervoer biedt enorme
problemen
tegenwaardefondsen ten bedrage van
950 millioen volgens een offi
ciële toezegging beschikbaar zullen
zijn, wanneer Nederland met de we
deropbouw begint. Van de zijde der
M.S.A. is reeds toegezegd, dat wanneer
Nederland voor zijn herstel met een dol-
langebrak zou hebben te kampen, een
beroep op Amerika „een sympathiek ge
hoor" zou vinden, nu Nederland als
eerste land vrijwillig afstand heeft ge
daan van een vroeger toegezegde dollar-
hulp, ook al moeten deze 950 millioen
volgens Amerikaanse opvatting be
stemd worden voor defensiedoe'einden.
Uit de enorme stroom van hulpaan
biedingen kan voor publicatie slechts
een greep worden gedaan naar enige
met een bijzonder karakter. Zo hebben
leden van alle partijen in het Engelse
Lagerhuis een motie ingediend om „on
ze nabuur en vriend Nederland" alle
hulp en steun te verlenen Van officiële
Nederlandse zijde in Londen wordt
overwogen, het reeds voor Neder
landers in Engeland openstaande
steunfonds eveneens voor Engelsen
open te stellen; dit onder de druk van
de enorme aanvragen van Engelse
zijde, Eduard van Belnum .ls bereid ge
vonden, een deel van het concert te
dirigeren, dat 4 Maart a.s, in de Royal
Albert Hall wordt gegeven ten bate van
de slachtoffers der overstromingen in
Engeland en Nederland.
De Franse minister-president René
Mayer heeft gisteravond vla de omroep
een opwekking tot het Franse volk ge
richt om met grote mildheid en spoed
gaven ter beschikking te stellen van de
noodlijdenden bjj de jongste natuurram
pen. De steunactle Is thans in Parijs
behoorlijk georganiseerd en wordt door
pers en radio gesteund. De Banque
Jordan heeft thans een speciale halte
voor de ontvangst van giften geopend,
voor welke afdeling de sluitingstijd van
vier naar zeven uur is verlegd. Op tal
rijke punten lm de stad als wachthuisjes
van metro en autobusdiensten Is ge
legenheid lot afgeven van goederen, die
onmiddellijk hun weg vinden naar Le
Bourget. Bij dit vervoer heeft de politie
de regeling in handen moeten nemen.
Bij de Bond van Franse Gezinsvereni
gingen staan de zeven telefoons niet
stil. De Franse Vereniging voor de
Europese Gemeenten, waarvan Edouard
Herriot voorzitter is, heeft de burge
meesters en gemeenteraden van alle
plaatsen in het land uitgenodigd, het
voorbeeld van steunverlening door Bor-
als Canada, Afrika en Australië, die te- deaux, Cannes en Nice te volgen,
