ALGEMEEN HANDEESBLAD
Herstelwerkzaamheden worden nu
met kracht ter hand genomen
f
REDDING EN EVACUATIE TEN EINDE
Als de weersomstandigheden niet tegenwerkenzullen de zwaarst getroffen
eilanden voor de winter droog zijn
Over een maand is verkeersweg naar
het Zuiden hersteld
1355 Slachtoffers
Gratis brillen voor
getroffenen
PRINS BERNHARD DIEP
ONDER DE INDRUK
Werkelijkheid veel erger dan
men zich kan voorstellen
Herhalingsoefeningen van eerste helft
van Maart afgelast
Wrak Klipfontein
gevonden
griicurpe 7\tnztcrbamzcfye gourattt
VRIJDAG 6 FEBRUARI 1953
Dagblad - N.Z. Voorburgwal 234-240
Telefoon 39811 Interlocaal R 0423
Amsterdam-C.
7,50 p. kwartaal; 58 cent per week
Giro Gem.A'dam H 1900 Postg.35858
Hoofdredacteur: mr H. M. PLANTEN
Geen uitstapjes naar
het noodgebied
Van officiële zijde bereikt ons
het verzoek, gericht tot automobi
listen, om tijdens de weekeinden
geen „sightseeing"-tochten te
maken, doch de wegen vrij te laten
voor de transporten in verband
met de watersnood.
Het totaal aantal genoteerde slacht
offers bedraagt thans 1355.
Na Donderdagmiddag 1 uur kwa
men uit de volgende plaatsen meldin
gen van slachtoffers binnen: Hal
steren 2, Tiengemeten 2, Middelhar-
nis 16, Nieuwe Tonge 12.
OMROEPVERENIGINGEN
ZENDEN WEER
ZELFSTANDIG UIT
De omroepverenigingen KRO, NCRV
en VARA, die gedurende de rampdagen
coördinerend hebben samengewerkt bij
het doorgeven van berichten hebben nu
van heden 12 uur af de normale wijze
van uitzenden hervat.
Alleen bij reportages en bij de door
gifte van berichten van de berichten
dienst werkt men nog gezamenlijk.
Voor Zondag, de dag van gebed en
bezinning, is een speciaal programma
samengesteld, dat wij morgen hopen te
publiceren.
NU practisch de redding van bewoners, die in moeilijk te be
reiken gedeelten van het noodgebied in gevaar verkeerden,
ten einde is en de evacuatie van ongeveer 50.000 mensen naar
veiliger oorden is voltooid, worden alle beschikbare krachten onder
leiding van de Rijkswaterstaat en de onderscheidene Waterschappen
en met medewerking van het Korps Pontonniers gezet op het herstel
van de dijken en de verbindingen met het zuiden van het land.
Het gaat er allereerst om de grote verkeersweg over de Moerdijk
te herstellen. Daartoe zullen eerst aan beide zijden van de Moerdijk-
brug de gaten in de dijk worden gedicht, daarna zullen de Spoor
wegen een begin kunnen maken met het herstel van de spoorbaan
die geheel onder het water ligt en zware schade heeft opgelopen.
Verwacht wordt dat het dichten van deze gaten ongeveer twee weken
in beslag zal nemen en dat het herstel aan de spoorbaan eveneens
ongeveer twee weken zal vergen, uiteraard onder voorbehoud dat de
weersomstandigheden zullen meewerken. Het herstel van de ver
keersweg zal ongeveer een week vergen na het droogvallen van de
polders er om heen.
Met het herstel van de spoorweg op het smalle gedeelte van Zuid-
Beveland, waarvan het stuk ten noorden van de spoorlijn blank staat,
boopt men over twee weken een begin te kunnen maken. Over
ongeveer een maand kan daar de schade volledig zijn hersteld en
dan zal het spoor- en wegverkeer naar Middelburg en Vlissingen
kunnen worden hervat.
Wat het herstel van de eilanden in Zeeland en Zuid-Beveland
betreft, daaromtrent heeft de directeur-generaal \an de Rijkswater
staat ir A. G. Maris gisteren in een samenkomst met de journalisten
medegedeeld, dat Schouwen en Duiveland, naar orde van grootte van
de schade bovenaan de ranglijst staat. Het is de bedoeling de water
kering van dit eiland niet in gedeelten maar in één keer te herstellen.
„Laten wij ons gelukkig prijzen", aldus ir Maris, „als Schouwen en
Duiveland vóór het aanstaande winterseizoen weer droogt ligt."
(Van een onzer verslaggevers)
ïR MARIS deelde voorts mede, dal. in
1 ''du ve.-'elQi.^ di,k van het Land
van Altena tussen Keizersveer cn
Hank één groot en zeven kleine gaten
zijn geslagen, welke alle bijna ge
dicht zjjn door personeel van de Rijks
waterstaat, het Waterschap en met
medewerking van de pontonniers. Tus
sen Hank en Nieuwendijk is nu een voor
lopige waterkering tot stand gebracht.
Bij Kille is een gat van 70 meter lang
en vier meter diep. Aan het dichten hier
van is men intensief bezig.
Het herstel van de dijken van het
Eiland van Dordt hoopt men over on-
feveer twee weken voltooid te hebben.
\j Willemstad zijn ongeveer tien gaten
In de dijk ontstaan, doch gedetailleerde
gegevens over de schade ontbreken nog.
De gemeente Willemstad heeft bereids
een aannemer in de arm genomen, die zo
spoedig mogelijk met het herstel van de
dijk zal beginnen.
Nog geen aannemers in
Zeeland
IN Zeeland zijn nog geen grote aan
nemers aan het werk gegaan. De
polders van Walcheren hebben geen
grote schade geleden. Een gat In de
Westkappelse zeedijk ls voorlopig gedicht
en de polders rondom dit gat, die waren
ondergelopen, worden leeggepompt om
verziltlng te voorkomen. De schade in
Vlissingen is reeds voor een belangrijk
deel hersteld.
De doorbraak ten zuid-westen van Ril
land de dijk is hier op vele plaatsen
doorgebroken zal herstel op korte ter
mijn niet mogelijk maken. Een juist over-
DUCKS bewijzen goede diensten; deze
brengt vluchtelingen uit Zuid-Beve
land naar het vasteland en trekt nog
een geioone vrachtauto met évacué's
voort.
zicht van de situatie ter plaatse had
men nog niet. maar gisteren zijn een
verkennlngsflopg een aann-jpier tie
'schade gaan ~~ón nei/.en. i'enelnac moei
lijkheden, die kunnen ontstaan Indien
het herstel van de ernstig beschadigde
sluizen In Hansweert van langdurige
aard zou blijken te zijn, te voorkomen,
ts opdracht gegeven de werkzaamheden
aan de sluizen in Vlissingen en Veere
met grote voortvarendheid uit te voe
ren, zodat het Kanaal door Walcheren
zo spoedig mogelijk voor doorvaart ge
schikt wordt.
In de dijk van de polder tussen de
Braakman en Tcrneuzen is een groot
gat ontstaan. Herstel hiervan is reeds
ter hand genomen en zal binnen afzien
bare t\jd kunnen worden voltooid. Ove
rigens valt de schade ln Zeeuwsch
Vlaanderen erg mee. Van de 3300
hectare ondergelopen land zijn er reeds
2500 wederom afgesloten en kan met
lozen worden begonnen. Ten dele is
het land reeds drooggelegd.
In Noord-Beveland schijnt de situatie
niet zo somber te zijn als gevreesd werd,
evenals op Zuld-Beveland in de omse-
ving van Oud Sabbinge. Ir Maris ver
trouwt, dat ook deze geïnundeerde ge
bieden spoedig weer zullen zijn droog
gelegd.
Op Tholen en Sint Phllipsland ls de
situatie zeer ernstig. De dijken zijn hier
grotendeels weggeslagen en nauwkeu
rige gegevens ontbreken nog. Zodra deze
gegevens bekend zijn, zal met het grote
werk een aanvang worden gemaakt.
Nummer één op
schadelijst
CCHOUWEN EN DUIVELAND
staan, naar orde van grootte
van de schade, boven aan de ranglijst.
Ook over de schade hier ontbreken
gedetailleerde gegevens. Het water
stroomt door honderden grote en
kleine gaten in de dijken. Met uitzon
dering van de westelijke duinrand is
het eiland voor 9/10 overstroomd.
Ook de polder Zonnemaire heeft het
nl begeven. Zierikzee zal ook geheel
worden geëvacueerd op ongeveer 500
man na, die het herstel van de kleine
gaten in de dijken ter hand zullen
nemen. Hoelang dit herstel zal duren,
is niet bij benadering te zeggen. Ir
Maris zeide: „Laten wij ons gelukkig
prijzen als Schouwen en Duiveland
vóór het aanstaande winterseizoen
weer droog ligt." Het is de bedoeling
de waterkering van Schouwen en Dui
veland niet in gedeelten, maar in één
keer te herstellen.
In Zuid-Holland, met name op het
vasteland is men begonnen met de bin
nen water keringen te verzekeren, om
verdere inundatie te voorkomen, In de
dijken van de Alblasserwaard, de Hoek-
sewaard en op VoornePutten zijn tal
loze gaten'geslagen. De grootste gaten
bij Sliedrecht zijn gedicht en die bij
Papendreeht hoopt men deze week nog
dicht te krijgen, waarna met de droog-
maling zal worden begonnen. Hierdoor
zal spoedig aan het herstel van de
spoorweg naar Dordrecht kunnen wor
den begonnen, zodat kot traject via
Utrecht naar het Zuiden enigszins ont
last zal kunnen worden. De gaten in de
zeedijk van Putten zullen ook zo spoedig
mogelijk worden gedicht.
Op Goeree-Overflakkee is bij Dirks-
land nog een droog gedeeltebehalve
dan de duintoppen in het Westen. Dit
gedeelte, zal als bruggehoofd worden
gebruikt om de strijd, tegen het water
te beginnen en het hele eiland weer te
heroveren. Ook dit werk. zal geruime
tijd in beslag nemen en het ziet er naar
uit. dat hiervoor op dezelfde periode ge
rekend kan worden als geldt voor
Schouwen en Duiveland.
Doordat men er in geslaagd is het gat.
dat ontstond in Schielands hoge zeedijk
tussen Rotterdam en Gouda spoedig 'te
dichten, is voorkomen, dat een groot deel
van de provincie Zuid-Holland onder
water kwam te staan. Hetzelfde geldt
voor het land aan de overzijde, waar een
gat in de dijk ontstond ter hoogte van
Ouderkerk aan de IJsscl. Hier is wel
een polder ondergelopen, maar uitbrei-
-.. .....rre'-'i. "v. ..c'tV.
eilahd van Dordrecht betreft: de nieuwe
Biesbosch-polder is weer droog, maar in
het Zuiden van het eiland staat nog een
gedeelte onder water (nl. het gedeelte
bij de bruggen over het Hollandsch Diep.
De gaten in de dijken van IJsselmonde
moeilijkheden op te leveren. De gatn
worden gesloten en schijnen geen grote
op Rozenburg waren reeds dicht, maar
te snel voorbiivarende schepen deden
zo'n sterke golfslag ontstaan, dat enkele
gaten weer openbraken. Daarom wordt
aan alle schippers verzocht met. geringe
snelheid te varen. De herstellingen zijn
slechts voorlonig en zullen eerst later
definitief worden.
In de Hoeksewaard wil men het
herstel op drie plaatsen aanvatten
met groot materieel, nl. bij 's-Graven-
deel, Numansdorp en in de Een-
dragtspolder. Op Goeree is men bezig
het gat bij Ouddorp te sluiten; het
overige deel zal, zoals gezegd zeer
veel tijd vergen, in verband met het
grote aantal gaten.
Met betrekking tot het eiland Tien-
gemeten deelde de Directeur-Generaal
mede. dat zodra nadere gegevens over
de omvang van de schade bekend zijn,
ook hier met herstel zal worden begon
nen. Met de aannemers, die de herstel
werkzaamheden zuilen uitvoeren, is een
soort gentleman's agreement aangegaan,
omdat de totale schade bij lange na niet
te schatten valt. Bovendien komt daar
dan nog de schade bij aan andere water
staatswerken. wegen, huizen, boerderijen
en opstallen.
Op Texel is men begonnen met het
herstel van de Eendrachtspolder. Over
de schade aan de duinen langs de Noord
zeekust zijn nog geen gegevens voor
handen. Vaststaat, dat de duinen zeer
geleden hebben.
(Zie verder pa.g. 6, zesde kolom)
Getroffenen die door de ramp
hun bril hebben verloren kunnen,
tot 15 Februari, bij de opticiens
van de evacuatieplaats gratis een
nieuwe bril aanschaffen tegen
overlegging van een door het Rode
Kruis of een andere bevoegde
instantie afgegeven verklaring. De
samenwerkende groothandel in
optische artikelen stelt hiertoe
briUeglazen en monturen gratis
ter beschikking van de opticiens,
die op hun beurt geen werklonen
zullen berekenen. Alle opticiens bij
wie zich getroffenen melden wor
den door de Federatie van Neder
landse Opticiens Organisaties ver
zocht zich aan deze regeling te
houden.
Stoffelijk overschot van
vermiste soldaat
aangespoeld
Het stoffelijk overschot van de sedert
1 Februari bij reddingswerk vermiste
dpi. soldaat A. Zwarts uit Delft van het
reg. Zware LUA Waalhaven, is gisteren
in de omgeving van Klundert aange
spoeld. Het stoffelijk overschot is over
gebracht naar het gemeentelijk gasthuis
te Zevenbergen.
BRITTEN VRAGEN ADVIES
De Britse autoriteiten hebben aan de
Nederlandse experts advies gevraagd
over de meest doeltreffende wijze van
ontzilting van het overstroomde gebied
in Engeland.
Burgemeester van Middelharnis
nog in leven
De burgemeester van Middelharnis is
in tegenspraak tot andere berichten
bij de ramp niet om het leven ge
komen.
DE beloofde dagelijkse mededeling inzake de stand der inzameling voor
het Nationaal Rampenfonds werd gisteren gedaan door prins Bernhard,
die het voorzitterschap van het Fonds heeft aanvaard. Het opmerkelijke
van zijn radiotoespraak was, dat zij de indruk maakte van geïmproviseerd te
zijn; van uit het hoofd en vooral uit het hart te komen, nadat de Prins de
gehele dag had besteed aan het bezoeken der getroffen gebieden. Zijn daar
verkregen indrukken vatte de Prins kernachtig samen in de zin: „Ik moet
u zeggen, dat de werkelijkheid veel erger is dan men zich van tevoren kon
voorstellen."
De Prins kon de heuglijke mededeling doen, dat tot Donderdagavond reeds
11.672.000 aan door het Nationaal Rampenfonds geschonken gelden kon worden
geboekt. Natuurlijk was dat nog niet alles, want veel is reeds toegezegd, dat
echter pas als ontvangsten wordt geregistreerd, wanneer deze toezeggingen zijn
gerealiseerd. „Maar daarbij", zo merkte Prins Bernhard op, „moet men niet
vergeten, dat 111 millioen. hoe respectabel dit bedrag ook mag zijn. nog slechts
een klem onderdeel uitmaakt van hetgeen nodig zal zijn om alle gevolgen van
deze nationale ramp het hoofd te bieden. Daarom blijft het Nationaal Rampen
fonds op u rekenen."
Over zijn vliegtocht vertelde de Prins, dat slechts een aanschouwing een goed
denkbeeld kan geven van de catastrofe in haar ontstellende verwoesting. „Ik heb
gisteren", zo rapporteerde Z.K.H-, ..twee uur lang over het gehele gebied ge
vlogen; eerst op grote hoogte om een indruk op te doen van het geheel en daarna
op geringe hoogte om de details beter te kunnen waarnemen. Vandaag ben ik de
gehele dag op de verschillende eilanden geweest; met een klein vliegtuig, waar
landen nog mee mogelijk was, zowel als met een hefschroef vliegtuigwaar geen
gewone landing kon worden uitgevoerd. Ik ben diep onder de indruk gekomen
van de ramp, maar evenzeer van de moed en het uithoudingsvermogen van red
ders en slachtoffers. De redders vechten wat zij kunnen voor het behoud van wat
nog te behouden is, op uitnemende wijze bijgestaan door de militairen van eigen
en andere nationaliteiten: Engelsen, Amerikanen, Belgen en Fransen, Ook zag
ik een groot Deens vliegtuig. Maar toch moet er nog meer hulp komen."
PRINS BERNHARD deelde nog mede. dat aan het Nederlandsche Roode Kruis
al dadelijk een millioen ter beschikking was gesteld voor de onmiddellijke
leniging van de nood onder de bevolking. Een nationale inzamelingsdag wees
de Prins af, omdat op verscheidene plaatsen reeds spontane collecten zijn ge
organiseerd. Sommige gemeenten hebben al bekendgemaakt, dat zij zusterge-
meenten uit de getroffen gebieden willen adopteren of dat reeds hebben gedaan.
Hoezeer het bestuur van het Nationaal Rampenfonds dit als een bijzonder sym-
f-athiek gebaar beschouwt, het moet er toch op wijzen, dat het wellicht aanbève-
ing verdient, een dergelijke voogdij nog even uit te stellen tot het tijdstip, waarop
beter kan zijn gebleken, voor welke gemeenten dit nuttig en nodig is.
Verder maakte de Prins nog bekend, dat hij zich na zijn bezoek aan de zwaarst
getroffen gebieden vandaag naar de Waddeneilanden zal begeven-
J^E minister van Oorlog heeft bepaald, dat de herhalingsoefeningen worden
afgelast voor die oorlogsonderdelen van de Koninklijke Landmacht
die in de eerste helft van de maand Maart 1953 onder de wapenen dienen
te komen.
Alle reserve-officieren, dienstplichtige onderofficieren en dienstplichtige
korporaals en dienstplichtige soldaten van de Koninklijke Landmacht die
een oproeping hebben ontvangen om op 16 Maart 1953 voor herhalingsoefe
ningen onder de wapenen te komen, behoeven aan deze oproeping geen
gevolg te geven.
Met lange scheur in een der
zijwanden
Duikers van het Britse bergingsvaar
tuig Twyford hebben het wrak van de
Klipfontein, het onlangs by Mozambique
gezonken Nederlandse vracht-passa
giersschip van de Holland-Oost-Afrika-
lijn. gevonden.
Op de vernielde scheepshuid troffen
zij stukken van een rif aan. Het schip
ligt in ongeveer 45 m water; het heeft
een lange scheur in de zijwand langs de
kiellijn van vlak achter de boeg tot de
midscheeps.
EEN VLIEGTUIG w~êrpï zand
zakken uit boven een gat in de dijk
tussen St. Annaland en Stavenisse.
PALEIS NOORDEINDE
KLEDINGDEPOT
H.M. de Koningin heeft aan het
Roode Kruis dat gedeelte van het paleis
Noordelnde afgestaan, dat nog te harer
beschikking stond. Het gebouw doet
thans dienst als klederendepot voor
geëvacueerden.
Renesse wordt voorlopig
niet geëvacueerd
De burgemeester en de evacuatie
commissaris van Renesse achten eva
cuatie van Renesse voorlopig onnodig.
Daarom zal eerst het huisraad in vei
ligheid worden gebracht.
Indonesische copra-export 1952
Blijkens voorlopige cijfers van het copra-
fonds bedroeg de copra-export van Indonesië
in 1952 ca. 2S6.000 ton of ca. 24.000 ton per
maand, hetgeerf iets minder is dan in 1951.
Niet minder dan 99 van deze export ging
naar West-Europa. De voornaamste afnemers
waren West-Duitsland en Nederland met resp.
110.000 ton en 96.000 ton.
HET WEER IN EUROPA
Rapporten van heden 7 uur
Station
Oslo
Stockh.
Kopenh.
Londen
Brussel
Parijs
Bordeaux
Nice
Warschau
Berlijn
Frankfort
München
Zurich
Wenen
.v. bew.
sneeuw
bew.
sneeuw
regen
geh. bew.
onbew.
WNW C
W
indst.
NNW 6
WZW
WNW 2
WZW
W
W
W
A. windrichting: B. windsnelheid meter p.
sec.; C: max. "temp. gisteren; D. tempera
tuur hedenochtend; E. neerslag afgel. 24 u.
in mm. C Alle gegevens voor Amsterdam
opgenomen op Schiphol.)
WATERSTANDEN
De waterstanden op de rivieren luidden
vanochtend: Mannheim 247 0.0-1); Trier
215 (—0.13); Koblenz 253 (—0.10); Keulen
255 (—0.17); Ruhrort 498 0.1S)Lobith
1134 1—0.13): Nymegen 911 t0.10»Arn
hem 902 (—0.10)Eefde 466 (—0.10)De
venter 360 i0.09); Namen la piante 172
0.101Borgharen 4152 i0.21)Belfeld
1220 (—0.50); Grave 538 (—0.11); Vreeswijk
126 (-f 0.1S)Lith 1.90 0.44).
IV eersverwachting
VORST
De Bilt verwacht tot Zaterdag
avond: wisselende bewolking met
enige sneeuwbuien. Zwakke tot ma
tige noord-oostelijke wind. lichte tot
matige vorst: (Opgemaakt te 10 u.)
Temperatuur te Amsterdam, heden
aan het IJ (kop Handelskade) 8.40 u„
1.0 °C.. luchtdruk 1008.S millibaren
of 776,7 mm., windrichting en -kracht
0.3. max. temp. gisteren 4.6. min. temp.
1.0. neerslag 4 0 mm.
Zon morgen op S.ll. onder 17.39:
maan morgeu op 2 29. onder 10.27.
v-" Laatste kwartier morgen.
126e JAARGANG No. 41017
Waarn. directeur: mr H. M. PLANTEN
