NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
FEITELIJKE REDDINGSWERK VOLTOOID
Schouwen eerste noodgebied
Goeree het tweede
BAS
Geen hulpeloze mensen meer in levensgevaar
1352 doden
Honderden werken thans onafgebroken
aan de versterking en het dichten
van de gehavende dijken
Dijk bij Papen-
drecht is dicht
Dijken worden gedicht met
rotsblokken uit Duitsland
Hopelijk vóór de winter dicht
„Men is aan het
werk en men
zal slagen"
Prins weer naar
rampgebieden
Tot hoofd en hart
50 babies geboren
Koningin voert
besprekingen
Overmacht
Middenstand krijgt crediet
VRIJDAG 6 FEBRUARI 1953
76ste JAARGANG No. 25ÓÖ1
BUREAU SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544; Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postgiro 145480
Bijkantoor Beverwijk; Stumphlusstr 45, tel 5998
Bijkant. Ilmulden; Bonifaciusstr. 27 tel. 5790
Directie: 3. 3. W Boerrigter en
Mr. W A. M, van der Kallen.
Hoofdredactie: Drs H. v. Run en W Severln.
Wnd. hoofdredacteur: W van Willige.
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter
hoogte. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het rechi voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren
ABONNEMENTSPRI3S 47 cents per week,
f 2.per maand, f 6.per kwartaal
Voor klachten over de bezorging na 5.50
uur 's avonds tel 21544
He± feitelijke reddingswerk in de noodge
bieden is Donderdag voltooid; er verkeren
geen hulpeloze mensen meer in levensge
vaar. Op Schouwen werd Donderdagmid
dag de toestand bij Noordgouwe criiiek
tengevolge van drie dijkdoorbraken bij
Noordgouwe, Zonnemaire en Dijkhuisjes
bij Brouwershaven; hei bericht over een
nieuwe doorbraak bij Renesse bleek op een
vergissing ie berusten en daar is toen
snel en afdoende de reddingsactie op ge
richt. In de vroege ochtend kwam hei be
richt binnen, dat op Duiveland alle men
sen waren geëvacueerd op vijfhonderd
in Bruinisse na, die achterblijven om de
binnendijk te herstellen (de buitendijk is
daar onbeschadigd)
Oude en Nieuwe Tonge op Goeree-Over-
flakkee zijn zo goed als geheel geëvacu
eerd; Dirksland en Melissani staan geheel
droog. Blijft hei weer gunstig, dan zal dat
zo blijven; aan versterking van de dijken
wordt hard gewerkt. In Goedereede is de
toestand slecht, maar niet wanhopig.
Ruim 20.000 mensen zijn geëvacueerd;
10.000 zijn er achtergebleven. Er wordt
reeds hard gewerkt aan hei herstel van de
dijken. In Helle voeisluis verwacht men
nog 7 a 8000 evacué's van Goeree.
Op Voorne-Puiten kon een dreigende
dijkbreuk bij Heenvliei worden voorkomen.
Honderden militairen, mariniers, grond-
arbeiders, studenten en kantoorbedienden
werken er onafgebroken aan de versterking
van de zandzakkendijk langs hei Voornse
kanaal, die 7 kilometer lang is. Tientallen
trucks voeren in onafgebroken stroom
zandzakken aan. Op deze wijze hoopt men
de situatie meester ie blijven. Mocht dat
niet gelukken, dan zou heel Voorne blank
komen ie staan.
Op Zuid-Beveland werd Donderdag de
toestand bij Krabbendijke opnieuw criiiek;
alle vrouwen en kinderen werden geëva
cueerd. De mannen werken zeer hard aan
de versterking van de dijk. Vannacht werd
bericht, dat de toestand zich, dank zij het
rustige weer, iets gunstiger liet aanzien.
Bij Borsele, waar de toestand ook criiiek is
geweest, is hei gevaar voorlopig afgewend.
De organisatie van het reddings- en
het voorzieningsvverk heeft nu ook
haar improviserend karakter van de
eerste dagen wel verloren. Met vrij
wel elke plaats is nu rechtstreeks
contact mogelijk, zodat verkeerd over
gebrachte berichten tot de zeldzaam
heden gaan behoren. Overal kan nu
snel en afdoende hulp geboden worden.
De luchtbrug werd Donderdag door
220 toestellen onderhouden van Val
kenburg, Woensdrecht en Glize-Rijen
uit. De vloot bestond uit ruim 2000
vaartuigen.
Nu er geen mensen meer in onmid
dellijk gevaar verkeren, komt het her
stelwerk voor het grootste deel nog
provisorisch in het middelpunt van
de belangstelling te staan: men ver
sterkt niet alleen bedreigde punten,
maar dicht ook ontstane bressen.
In Papendrecht bijvoorbeeld heeft
men Donderdagmiddag het gat gedicht;
vandaag werkt men aan de versterking
en verhoging van het aangebrachte
stuk en dan is onvoorziene omstan
digheden voorbehouden het gevaar
geweken.
Er wordt dan ook nog steeds met
man en macht gewerkt; vele haastig toe
gesnelde helpers, die zich enigszins te
kort gedaan voelen, omdat van hun hulp
nog steeds geen gebruik werd ge
maakt. lossen nu hun voorgangers af en
In zwermen kwamen gisteren on
bepaalde momenten de helicopters
aanvliegen met evacué's uit Nieu
we Tonge. Rechts twee Britse toe
stellen. links een Amerikaans.
helpen bij de verdere evacuatie van
mensen, bij het transporteren van vee
huisraad, bij het aanvoeren van m;
rieel. Het corps commandotroepen, dat
onder overste Beets gevochten heeft
voor het behoud van mensenlevens
men kan daar vele wonderen van ho
ren vertellen is nu aan rust toe. Ver
liezen hebben zij zulks in tegenstel
ling tot andersluidende berichten
niet geleden.
Hun opvolgers vinden nog zeer veel
te doen. 16 Februari verwacht men een
nieuw springtij, en voor die tijd wil men
alle provisorische herstellingen, voor
zoveel dat doenlijk is. door definitieve
vervangen hebben. Dat geldt ook voor
Texel.
Wat het herstel betreft zijn er enkele
meer gedetailleerde berichten voorhan
den. In Zeeuws-Vlaanderen is het ver
keer weer normaal; alleen de veerdienst
PerkpolderKruiningen is nog niet
hersteld.
Het spoorwegverkeer tussen Mid
delburg en Goes is hersteld, de verbin
ding tussen Walcheren en Breda wordt
met bussen via Zeeuws-Vlaanderen on
derhouden. 1
In de niet-gelroffen dorpen heeft het
leven zijn normale gang grotendeels
hernomen, al leeft men dan veelal op
het getij: een aantal plaatsen is alleen
bij eb bereikbaar.
Geweldige colonnes Amerikaans
materieel in Breda
In de Bredase Chassée-kazcrne zijn
achttienhonderd man Amerikaanse
hulptroepen geconcentreerd. Deze troe-
pen zijn samengetrokken uit zeventien
verschillende eenheden. 1 die verenigd
zijn tot een bataljon dat onder comman
do staat van kolonel Ellery W. Niles.
Van hieruit worden de richtlijnen
gegeven, welke de Amerikaanse hulp
troepen moeten volgen bij de hulpver
lening in de noodgebieden. Zo blijkt
onder meer, dat de Amerikanen in Bre
da in totaal 64 dukws hebben ingezet,
die overal in het gebied rondzwerven.
Met de evacuatie is het thans voor
het grootste gedeelte gedaan. Nu komt
het constructiewerk aan de orde, het
dichten van de dijken op gevaarlijke
punten. Hiervoor zijn rotsblokken no
dig, waarvan er hele vrachten per
vliegtuig uit Duitsland worden aan
gevoerd. Bij het dichten van dijkga-
ten volgt men een merkwaardige
methode: Men construeert een baily-
brug over het gat, vult de brug op
met zand en grote stukken steen, legt
er springlading onder en laat de hele
Volgens dc tot dusverre binnenge
komen berichten is het aantal doden
gestegen tot 1352. Uit dc volgende
plaatsen zijn gegevens bïnnenyeko-
Nieuwe opgaven zijn binnengeko
men uit: Halsteren 2, Tiengemeten 2,
Middclharnis 16, Nieuwe Tonge 12.
De volledige lijst wordt nu:
Goeree-Overflakkee: Ouddorp 1,
Oude Tonge 300, Stellendam 27, Nieu
we Tonge 87, Middclharnis 16.
Schouwen-Duiveland: Zierikzee
15. Burgsluis 10, Bruinisse 1, Brou
wershaven 3, Drcischor 15, Seroos-
kerken 15, Nieuwerkerk 13. Ooster-
land 40.
Tholen: Stavcnisse 300, St. Maar
tensdijk 4-
Hoeksewaard: Elfplaat (Poortugaal)
7. 's Gravendeel 57. Numansdorp 67,
Heinenoord 2.
West-Noord-Brabant: Halsteren 19,
Willemstad 2, Moerdijk 13, Dintcl-
oord 3, Raamsdonkveer 2. Fijnaart 46,
Nieuw Vossemeer 50, Heiningen 25,
Steenbergen 13, Wagenberg 1, Heus-
den en Altena 3, Klundert 13.
Zuid-Beveland: Krabbendijke 4,
Hoedekenskerke 1, Kruiningen 11,
Ierseke 10, Wolfaartsdijk 9, Rilland 1,
Oudelande 2. Kapellc 3, Gocse Sas 7.
Walcheren: Vlissingen 3. Veere 2.
Zeeuwscli Vlaanderen: Tcrneuzen
2, Hontenisse 8. Zaamstag 1, Osse-
nisse 1.
St. Philipsland: 1.
Voorne-I'uttcn: Abbenbroek 1. Hel-
levoetssluis 5. Zuidland 20, Strijen 20
(minstens).
Noord-Bcvcland: Kortgcne 40.
Gecrsdijk 1.
Oosterscheldc: 4 (aangespoeld van
elders).
Tiengemeten: 2.
Alblasscrwaard: Slicdrccht 1, Pa
pendrecht 1, Brandwijk 2.
Krimpcncrwaard: Stormpoldcr 6,
Ouderkerk 2; Rotterdam 1; Maassluis
1; IJselmonde 3; Texel 5; Hondsbosse
zeewering 1; Militairen 2.
(Opgave A.N.P., onder voorbehoud).
Stampvolle treinen met evacué's uit de
noodgebieden trekken voortdurend naar
het Noorden. In deze coupé zit mevrouw
A. Lobbezoo met haar twee kinderen,
die hals over kop uit Krabbendijke
moesten vluchten en nu op weg zijn
naar Dordrecht. Het jongetje op de
voorgrond is llenny Joosten uit Hans-
weerd. die mei zijn vader evacueerde.
Stijf klemt hij zijn poesje, dat hij niet
wilde achterlaten, in de armen. Hij
heeft troost gezocht bij mevr. Lobbbezoo.
In verband met de ramp:
Pauselijk waar
nemer in Nederland
Naar het K.N.P. verneemt is mgr.
Lambertini. dc door Z. H. de Paus
aangewezen waarnemer voor Nederland,
Vrijdagmorgen via Brussel in Nederland
aangekomen. Om elf uur bracht de pau
selijke afgezant een bezoek aan de bis
schop van Breda, mgr. J. W. M. Baeten,
teneinde zich tc doen inlichten over de
omvang van de ramp in dit bisdom en
de vereiste hulpmaatregelen. Van Breda
vertrok mgr. Lambertini naar de bis
schop van Den Bosch, mgr. W- Mutsacrts.
Vandaag zou mgr. Lambertini zich ook
nog naar de Maliebaan te Utrecht bege
ven voor een bespreking met de Aarts
bisschop.
Tijdens zjjn verblijf in Nederland zal
mgr. Lambertini zijn intrek nemen bij
de Apostolische Internuntiatuur te Den
Haag.
Verder verneemt het K.N.P. uit Keu
len dat de Aartsbisschop. Kard. Frings,
een speciale conferentie heeft bijeenge
roepen om de nood in Nederland te be
spreken. Uit dankbaarheid voor de
grootscheepse hulpactie, die de Neder
landse katholieken onder de leuze „Een
schip naar Keulen" reeds vlak na de
oorlog hebben gehouden, wil Kardinaal
Frings een hulpactie „Schip voor Hol
land" organiseren. De besprekingen hier
over zijn nog in een beginstadium. Een
tragische bijzonderheid daarbij is, dat
het Keulse Aartsbisdom juist nu getrof
fen is door de dood van de Vicaris-Gene
raal mgr. E. David.
(Van onze Haagse redacteur)
Mei verschillende omschrijvingen, welke geen iwijfel
lieien bestaan over de ernsi van de siiualie, heeft de
directeur-generaal van de Rijkswalersiaal gisteren op een
persconferentie ie Den Haag verklaard, daf Schouwen
noodgebied nummer één is. Ir. A. Maris zei, daf dit eiland
voor negen/iiende geïnundeerd is,- gistermiddag evacueer
de men daar nog. De evacuatie zou ook Zierikzee gelden
en er zouden tenslotte slechts 500 man achterblijven om
nog grotere schade aan dit eiland ie voorkomen. De situatie
wordt hier door Rijkswaterstaat zeer moeilijk voor het
herstel geacht. Dit herstel zal vele maanden duren; wij
mogen ons gelukkig prijzen wanneer vóór de komends
winter hei eiland weer veilig is. Het ergste is, dat de dijk-
lijn gekarteld is; het profiel is beschadigd; de dijken zijn
ook van binnen vernield. Schouwen en dit sloeg ook op
Duiveland moet in één geheel van werkzaamheden
hersteld worden.
Het tweede noodgebied is
Goeree-Overflakkee, waar ook
zeer veel moeilijk te dichfen
galen in de dijken zijn ge
vallen. De directeur-generaal
gaf verder een uiteenzetting
over de situatie in de nood
gebieden, waaruit bleek, dat
Rijkswaterstaat het herstel
met grote voortvarendheid
aanpakt. Toen ergens de
vraag viel of men een be
paald eiland zou moeien
„laien schieten", wees de
hoogste verantwoordelijke
Toestand te Poort
vliet hoopvol
Geen algemene
evacuatie
Dc burgemeester van Poortvliet op
Tholen deelt mede, dat het gisteren op
nieuw gedichte gat in de dijk het van
nacht heeft gehouden. Vandaag wordt
getracht het andere gat tc dichten. Er
wordt met man en macht, met inzet
van Nederlandse en Franse militairen,
gewerkt. Indien het dichten gelukt, is
er voorlopig geen reden voor algemene
evacuatie. De burgemeester noemt de
toestand hoopvol.
technische autoriteit van de
waterstaat zelfs de gedachte
daaraan verontwaardigd van
de hand; ien aanzien van
een ander gebied zei ir. Ma-
ris mef stelligheid: men is
aan hel werk en zal slagen.
Een belangrijke factor achtte spre
ker, dat de middelen om het herstel aan
te pakken thans veel beter voorhanden
zijn dan direct na de oorlog, toen Zee
land hersteld moest worden. Wel is een
ongunstige omstandigheid, dat er veel
rijshout, dat in de Biesbos gesneden
was, verloren is gegaan. Hoe het met de
voorziening met arbeidskrachten, voor
al met de steenzetters, zal lopen, valt
nog moeilijk te zeggen.
Wat de uitvoering der werken betreft:
verscheidene aannemers zijn aan de slag
getogen; de tijd voor voorbereiding van
het werk ontbrak ten énen male. In we
derzijds goed vertrouwen werkt men
dus op een regie-contract in zijn meest
primitieve vorm. De kosten zullen straks
nog geregeld moeten worden.
Per hefschroefvliegtuig
Prins Bcrnhard is hedenmorgen op
nieuw naar dc ramp-gebieden vertrok
ken. Hij zou per hefschroefvliegtuig de
plaatsen bezoeken, welke niet op an
dere wijze te bereiken zijn. Ook giste
ren heeft de Prins op deze wijze con
tact gehad met enige geheel afgesneden
dorpen en hun burgemeesters. Laat in
de namiddag zou de Prins weer een
vergadering van het Rampenfonds pre
sideren.
Het ligt in de bedoeling deze dagin
deling de eerstkomende dagen, met uit
zondering van a.s. Zondag, te handha-
k.
W erkloosheid breekt de rugge-
graat van 's mensen geestelijke
weerstand
zaak in de lucht vliegen. Alles valt
dan terug en het gat is voor het
grootste gedeelte gedicht.
Op het vliegveld Woensdrecht zijn 25
helicopters gestationneerd. waaronder
8 Engelse. 3 Belgische en de rest Ame
rikaanse. Op zes punten in het bedreig
de gebied heeft men waterzuiverings-
teams opgesteld. Bij Monster in het
Westland is een aantal Amerikanen be
zig Duitse bunkers op te blazen, die
gevaarlijk zijn omdat zij de dijken en
duinen ondermijnen.
Op de uitgestrekte terreinen van de
Chassée-kazerne staan geweldige colon
nes materieel ongesteld. Behalve hon
derden auto's en jeeps bevinden zich
daarbij een 150-tal 5-tons kipwagens en
9 tankboten. De commandant liet zich
vo'. waardering uit over de steun, die
hij ondervindt van de Nederlandse ver
bindingsofficieren. De troep is geheel
..self-supporting".
Engeland zal 162 rubberboten van het
nieuwste model zenden, die gezamen
lijk 5000 personen kunnen bevatten. Er
zijn al 37 van deze boten verzonden.
Tot gistermiddag zijn in totaal 1300
auto's van het Amerikaanse leger Düs-
seldorf gepasseerd op weg naar Neder
land.
Kon. Mil. Academie
(Van onze verslaggever)
In de Koninklijke Militaire Academie
te Breda, waar een duizendtal vluchte
lingen uit het noodgebied is onderge
bracht, zijn tot dusverre vijftig babies
geboren.
Hedenmorgen heeft H.M. de Koningin
op het paleis aan het Lange Voorhout
te Den Haag, kolonel Valentini, mili
tair adviseur van de president van
Italië, ontvangen. Hij heeft H.M. een
persoonlijke boodschap van de Italiaan
president overhandigd.
Om twaalf uur ontving de Koningin
de Amerikaanse ministers Dulles en
Stassen.
In de loop van de middag voerde zij
besprekingen met minister Algera en
de directeur-generaal van de Rijkswa
terstaat, ir. Maris. Om vier uur zou zij
de ministers Beel. Van Thiel en Mans-
holt ontvangen. Om vijf uur de mi
nister-president en om half zeven de
generaal Buurman van Vreeden.
Nu de storm is gaan liggen, het
reddingswerk op gang is en de
eerste emotie geluwd, begint de
bezigheid van lessen trekken. Een
nuttige bezigheid, waarvan wij het
nut niet willen betwisten. Wij zouden
er zelf aan willen meedoen, maar dan
nog zeer voorlopig. Want wij kunnen
niet beoordelen, of het goed is de
zeegaten te dichten en de kustlijn
recht te trekken. Wij weten ook niet
of men te zuinig is geweest ten op
zichte van onze waterstaatswerken en
wat bij de reactie op de ramp anders
en beter had kunnen gebeuren. Als
daarover meer feitelijke gegevens
komen, zal wel blijken, dat alles, wat
geschied is. nog beter had gekund.
Wij verwachten dus de ontdekking
van „fouten", omdat wij niet geloven
in de volmaaktheid van de menselijke
vermogens. En dat is dan de les. die
wij op dit tijdstip zouden willen trek
ken. Gisteren hebben wij onder de
titel „Tekortgeschoten mensenwerk"
geschreven, dat de mens niet onder
alle omstandigheden de natuur kan
beheersen. Wij hebben een beetje de
indruk, dat de generatie van thans
het begrip overmacht eigenlijk ver
geten is. Als er ergens iets mis loopt,
moet er een schuldige zijn. Aan deze
gedachtengang ligt ten grondslag, dat
er niets behoeft mis te lopen, want
dat, als alles maar volgens een goed
plan wordt uitgevoerd, alle kleine
ongevallen en het vergaan van de
wereld kunnen worden afgewend.
Gaat er iets verkeerd, dan hebben de
plannen of de uitvoering het gedaan.
In deze eeuw is het woord sabotage
dan ook meer in zwang gekomen dan
het woord overmacht. De mens wordt
verondersteld alles te kunnen voor
zien, dus alles te kunnen regelen. Dat
hij met plannenmaken inderdaad
heel ver komt. heeft dit eigen volk
bewezen. Maar gaat men na wat in
onze geschiedenis onze veerkracht
heeft bepaald, dan is het de ruime
plaats, die in onze organisatie altijd
is toebedeeld aan de post „Onvoor
zien". De les, die de watersnood ons
leert is, dat wij wel plannen kunnen
maken, maar daarbij niet mogen ver
vallen tot hovaardij De pessimistic
sche 'leus „Alles ioopt altijdanders"
is een overdrijving. De waarheid ligt
in het midden. Alles kan anders
lopen.
Elke slag wordt gewonnen door de
reserve. Als ieder maar doet wat hem
wordt opgedragen, behoeft er nie
mand te zijn, die in reserve staat en
dus geen opdracht heeft. Maar daar
treedt overmacht op en dan krijgt de
reserve een opdracht. Op nationale
schaal is dat een reserve aan tijd, aan
mankracht, aan rijkdom. Men kan de
fout maken al het voorzienbare te
regelen en weerloos te staan tegen
over het onvoorziene.
Misschien is het toch verstandiger
er te voren rekening mede te houden,
dat de mens niet alvermogend is.
Misschien moeten wij er dan van af
zien al het voorzienbare te regelen,
om beter voorbereid te zijn op het
onvoorziene. De beste dijken zonder
vluchtterpen zijn slechter dan nor
male dijken mèt vluchtterpen.
Onze beste reserve is ten slotte de
geest van initiatief. Het is de grote
vraag, waaraan wij bij de opbouw van
een noodorganisatie meer behoefte
hebben: aan nooddictatoren of aan
figuren van het tweede en derde plan,
die de moed opbrengen een raamko
zijn uit te rukken of een tak af te
zagen, die met zelfstandig werkende
hersens beslissingen weten te nemen
of deze althans aan hun chefs durven
voor te leggen. Indien men tot de ont
dekking zou komen, dat deze geest
van initiqjief Zondag j.l. het meest
heeft geleefd op die plaatsen, waar
men mentaal op het onvoorziene is
ingesteld en het minst op die plaatsen,
waar het leven zelf in plannen was
ingedijkt, dan heeft men enige stof
tot overweging opgedaan.
Aavertentie
lil
Bontgevoerde Windbreakers
Het weer
Verwachting tot Zaterdagavond:
Wisselende bewolking met enkele
sneeuwbuien. Zwakke tot matige
Noord-Oostelijke wind. Lichte tot
matige vorst.
Zon: 8.11—17.39. Maan: 2.29—10.27.
In samenwerking met het Nationale
Rampenfonds heeft het ministerie van
Economische Zaken een regeling ge
troffen om de middenstanders, die door
de watersnood schade hebben geleden
en financiële moeilijkheen ondervin
den, te helpen hun bedrijf aanstonds te
kunnen voortzetten.
Voor deze hulpverlening gelden de
volgende regelen:
1. De noodcredieten worden erstrek»
ten behoeve van ambachts-. winkel-,
grossiers- en dienstverleningsbedrijven.
2. Slachtoffers van de nationale ramp
kunnen, wanneer zij financiële moei
lijkheden ondervinden bij de directe
voortzetting of hervatting van hun be
drijf renteloze voorschotten ontvangen
voor de aanvulling van' voorraden, her
stel van machines en bedrijfsinrichting.
3 Het te verstrekken crediet zal in het
algemeen maximaal f 4.000 bedragen,
4 Eventuele latere uitkeringen van ge
leden schade zullen worden aangewend
tot aflossing van de opgenomen credie-
ten. 5. De credietaanvragen zullen wor
den behandeld door de Nederlandse
Middenstandsbank. Aanvragers kunnen
zich van Zaterag af wenden tot het
dichtstbijzijnde kantoor van die bank
bij de plaats hunner inwoning. De Ncd.
Middenstandsbank heeft bijkantoren in
Vlaai-dingen, Rotterdam, Dordrecht,
Gouda, Breda. Goes, Middelburg en
Terneuzen.