ZUTPHENS
DAGBLAD
EVACUATIE WERKT NU OP VOLLE TOEREN
VOOR DE GRAAFSCHAP-EN .VELUWEZOOM
AANTAL SLACHTOFFERS TOT
1353 GESTEGEN
HET REDDENDE
LEGER
Verheugenis over weerzien
VRIJDAG 6 FEBRUARI 1953
ADMINISTRATIE (voor adver
tenties en abonnementen).v
HOUTMARKT 66 - ZUTPHEN
Tel. K 6750—2112. üirorek. 565007
Abonnementsprijs
f 6.10 per kwartaal. 47 ct. per week
Bankrelaties:
Ned. Middenstandsbank N.V.
Rotterdamse Bank N.V.
DERTIENDE JAARGANG No. 31
Directeur A. VERWEY
Hoofdredacteur G. WERKMAN
Chef Red. L. KRAAIJENZANK
:tie: Groenmarkt 1
Zutphen
Tel. K 6750—4113
Druk: W. J. THIEME Cie, N.V.
Rustig weer bevordert afvoer getroffen bevolking
In de loop van Woensdag en Donderdag is de evacuatie van de zo
zwaar getroffen bevolking van Zeeland, Zuid-Holland en Brabant op
volle toeren gaan draaien. Moest men zich aanvankelijk - in verband
met de verbijsterende omvang van de ramp - tot individuele reddin
gen bepalen, thans geschiedt de hulpverlening geordend en volgens
vaste lijnen. Honderden en honderden zijn Donderdag uit de water
massa in veiligheid gebracht, duizenden vluchtelingen zijn doorgezon
den naar oorden, waar hun een liefderijk welkom werd bereid. In de
onmiddellijke omgeving van het rampgebied vangt men de eerste
stoof op. Daar krijgen de mannen eri vrouwen en kinderen, die het
vege lijf hebben weten te bergen, de eerste verzorging. Dan gaat hef
meestal verder naar het achterland, waar men zich met inspanning
van alle krachten heeft ingesteld op hef herbergen van de berooiden,
voor wie men geen moeite te veel, geen inspanning te veel acht.
Het is ecu onnoemelijk geluk, dat het weer thans zo mee werkt. De Noordwester,
die in de nacht van Woensdag op Donderdag zo dreigend op kwam zetten, is Donder
dagmorgen vroeg aan de kusten geluwd. Het water is weer rustig, de boten kunnen
varen en de machines ongehinderd vliegen. Honderden en honderden vluchtelingen
konden gisteren in veilige haven worden gebracht, door motorbootjes en kotters,
door aken en helicopters, door vliegboten en vletten. Toch is het aantal slachtoffers
nog toegenomen. Er worden er thans 1353 gemeld, hetgeen een gevolg is van het
feit. dat men thans een duidelijker overzicht krijgt van de toestand in de getroffen
gebieden.
waaruit zü over verschillende plaatsen
in tie provincie worden verspreid.
50 000 geëvacueerden
Hoewel nog geen cijfers beschikbaar
zijn van het aantal geëvacueerden en
de verspreiding over het land, kan ge
zegd worden, dat naar schatting dit
aantal de 50.000 niet zal overschrijden.
Men moet bij de evacuatie onder
scheid maken tussen de evacuatie in
de omgeving en die op verre afstand.
In het algemeen worden de geëva
cueerden uit Noord-Brabant, de Zeeuw
se eilanden met uitzondering van
Schouwen-Duiveland en de Zuid-
Hollandse eilanden met uitzondering
van Goeree en Overflakkee zoveel
mogelijk in de naaste of niet al te ver
verwijderde omgeving ondergebracht.
Zo zijn" er in Noord-Brabant naar
schatting al 18.000 geëvacueerden on
dergebracht. Zij zijn over vele plaatsen
verspreid en niet altijd in grotere con
centraties ondergebracht. Het is uiter
aard niet mogelijk daarover reeds
thans een volledig overzicht te geven.
De evacuatie van de twee grote nood-
gebieden, Goeree en Overflakkee,
Schouwen en Duiveland, betreft gro
tendeels een georganiseerde afvoer op
langere afstand.
Voor zover de geëvacueerden uit
Schouwen-Duiveland niet naar Noord-
Brabant zijn afgevoerd, waar zich
reeds een klein aantal bevindt, gaan
zij via Dordrecht naar Utrecht, waar
25.000 bedden beschikbaar zijn en van
DE SLACHTOFFERS EN
HUN HERKOMST
's-GRAVENHAGE. Het totaal aan-
lal slachtoffers bedraagt thans 1320,
gespecificeerd als volgt:
Abbenbroek 1, Brandwijk 2, Brou
wershaven 3, Bruinisse 1, Burgsluis
10. Capelle 3. Dinteloord 3, Dreischoor
15 Fijnaard 46, Geersdijk 1. Goede Sas
(aangespoeld van elders! 7, 's-Graven-
deel 57, Halsteren 19, Hellevoetsluis 5,
Heynenoord 2, Nieuwendijk (Land van
Heusden en Altena) 3, Heijningen 25,
Elftplaat (gem. Portugaal) 7, Hoede-
kenskerke 1, Hondsbossezeewering 1,
Hontenisse (kerkdorp Lamswaarde) 8,
Klundert 13, Kortgene 40, Krabbedjjke
4. Kruiningen 11, Maartensdijk 4, Maas
sluis 1, Moerdijk 13, Nieuwerkerk en
Ouwerkerk 13, Nieuwe Tonge 87, Nw.
Vossemeer 50. Numansdorp 67, Ooster-
schelde (aangespoeld van elders) 4,
Ossenisse 1, Oosterland 40, Ouddorp 1.
Ouderkerk a. d. I.Tsel 2. Oudelande 2,
Oude Tonge 300, Papendrecht 1, St.
Philipsland 1. Raamsdonkveer 2. Ril
land 1 (burgemeester), Rotterdam 1,
Serooskerken 15. Stavenisse 300, Steen
bergen 13, Stellendam 27, Sliedrecht 1,
Stormpolder 6, Streyen 20 (minstens),
Terneuzen 2, Texel 5, Veere 2, Vlis-
smgen 3, Wagenberg 1, Willemstad 2,
Wolfaartsdijk 9, Ierseke (aangespoeld
van elders) 10, IJsselmonde 3, Zaam-
slag 1, Zierikzee 15, Zuidland 20, Mid-
delharnis 17, Tiengemeten 2.
Opgave onder voorbehoud. Officieel
voor publicatie verstrekte cijfers zul
len duidelijk als zodanig worden aan
geduid.
(Van onze special verslaggever.)
STEENBERGEN - Opnieuw zijn ge
allieerde soldaten ons land binnenge
komen om ons volk te bevrüden. Nu
Franse en Amerikaanse soldaten de
laatsten met Duitse arbeiders om
met Nederlandse soldaten en een leger
van vrijwilligers de strijd aan te bin
den tegen onze erfvijand, het water.
In Steenbergen was het een drukte
als in orologstijd, toen we deze plaats
bezochten. Grote auto's met manschap
pen of geladen met boten en ander ma
teriaal reden af en aan en vertrokken
naar de meest bedreigde gebieden.
Intussen ging het leven in het dorp
vrijwel zijn gewone gang. De kleine
café'tjes wachtten hun gasten. In de
winkels hielp men zijn klantjes. Een
aantal kinderen speelde onbezorgd op
een stapel zandzakken.
Doch slechts enkele honderden me
ters verder strekte zich een grote wilde
watervlakte uit en aan de rand van het
dorp dreigde het water een weg door te
slaan, die tegelijk als dijk dienst doet,
de dijk, waartegen zeventien lijken aan
spoelden. Men probeerde het reeds weg
geslagen stuk zo goed mogelijk te dich
ten en te versterken.
Schril zijn de tegenstellingen in de
rampgebieden. Even schril als het leed
van hen, die in de omgeving van deze
plaats en elders zo zwaar getroffen zijn.
Niet te ver v
n huis
De
geëvacueerden uit Goeree en
Overflakkee gaan zoveel mogelijk via
centra in Delft en Schiedam verder
naar het Noorden. Uit dit alles blijkt,
dat. er naar wordt gestreefd de ge
troffenen zoveel mogelijk niet te ver
van huis onder te brengen.
Alleen met betrekking tot de hier
voor genoemde zwaar getroffen eilan
den is er een grotere georganiseerde
afvoer.
Dijken gaan dicht
Terwijl men op vele plaatsen nog
bezig is met het redden van achter
geblevenen in de watervloed, is men
elders al weer begonnen met het dich
ten van dijken en het uitpompen van
polders. Het rustige weer bevordert
deze werkzaamheden. Zo heeft men bij
Sliedrecht. vele gaten in dijken kunnen
dichten, in Zeeuwsch-Vlaan deren is
men de toestand reeds meester, bij Pa
pendrecht kan deze week met uit-
maling worden begonnen. Dit is van
zeer groot belang voor de Alblnsser-
waard en de spoorlijn Rotterdam
DordrechtGorkum. Het herstel van
de waterkering van Goeree en Over
flakkee vormt, na dat van Schouwen-
Duiveland het moeilijkste probleem.
Maar reeds is men bezig met het dich
ten van het gat in de dijk aan het
Westeinde, bij Ouddorp.
Militairen willen hun
gulden geven
Militairen, die in het rampge
bied werkzaam zijn en een gul
den per dag extra ontvangen,
hebben zich voorgenomen dit be
drag ter beschikking te stellen
van het nationaal rampenfonds.
Het voorstel is uitgegaan van
de afdeling genie te Soesterberg.
De bemanning van het voor de
Afrikaanse kust vergane m s.
„Klipfontein", op thuisreis mei
de Zuiderkruis, die alles kwijl
is, heeft niettemin de handen in
eengeslagen. Men ging even met
de hoed rond. Resultaat: f 550.
Schade aan Texels dijken
is groot
AMSTERDAM. De burgemeester
van den Burg, mr. C. de Koning, heeft
medegedeeld, dat de Woensdagnacht
gunstig is verlopen. Er hebben zich
geen nieuwe moeilijkheden voorgedaan.
Uiteraard zijn de wachten op de dijk
gehandhaafd. Getracht zal worden, in
verband met het op 16 Februari te
verwachten springtij, de provisorische
herstellingen aan de dijken door defini
tieve te vervangen. De schade-aan dé
dijken is groot, doch een raming daar
van is nog niet mogelijk. Nog steeds
wordt één persoon vermist. Donderdag
middag is het derde slachtoffer begra
ven.
De collecte op het eiland heeft tot nu
toe 15.000 gulden opgebracht. Voorts zijn
door padvinders grote hoeveelheden
kleding en goederen ingezameld.
Koningin deelde sinaasappelen
en brood uit
(Van
speciale verslaggever.)
UTRECHT. - De koningin heeft. Don
derdag in het middaguur een bezoek
gebracht aan de Utrechtse veilinghallen
aan de Croeselaan, waar het provinciale
evacuatiebureau gevestigd is. Zij stel
de zich hier op de hoogte van de
werkzaamheden van dit doorgnnscen-
trum. Er waren juist zeven bussen met
evacué's uit Dordrecht aangekomen, die
hier werden geregistreerd, van de eer
ste behoeften voorzien en doorgezonden
naar adressen in de provincie.
De koningin betrad de bussen en
heeft meegeholpen bij hel uitdelen van
sinaasappelen en brood.
Zij is daarna naar Amersfoort ver
trokken, naar het evacuatiecentrum. De
landsvrouwe bezichtigde de medische
afdeling en het medisch centrum en
onderhield zich geruime tijd met éven
tevoren aangekomen evacué's. Zij liet
zich over de organisatie te Amersfoort
voorlichten en had een langdurig ge
sprek met burgemeester en. mevrouw
Molendijk.
Zichtbaar geroerd
Voorts bezocht de koningin het Zeis^
ter slot, waar de afgelopen dagen hon
derden vluchtelingen uit de noodgebie-
den zijn geregistreerd, onderzocht en
doorgestuurd naar de beschikbaar ge
stelde adressen. Uitgebreid was de aan
dacht, die zij aan de baby-afdeling
schonk. Zij onderhield zich met de ver
pleegsters, die volgens een ploegenstel-
sel dag en nacht aanwezig zijn. Vervol
gens bezocht zij de keuken en de admi
nistratie en onverholen liét zij haar be
wondering blijken voor de goede orga
nisatie. In de ontvangstzaal van het
slot onderhield de koningin zich gerui
me tijd met vluchtelingen, die kortge
leden waren aangekomen en zichtbaar
geroerd luisterde zij naar de beleve
nissen die men haar vertelde.
Prins Bernhard bezocht
getroffen gemeenten
's-GRAVENHAGE. In een helicop
ter heeft Prins Bernhard Donderdag ge
durende de gehele dag verscheidene
zwaar getroffen gemeenten bezocht, voor
namelijk op Schouwen en Duiveland,
Noord-Beveland en Zuid-Beveland. Per
soonlijk heeft hij op vele plaatsen de
evacuatie van de bevolking gadegesla
gen. De prins prees in het bijzonder de
moedige houding van de burgemeesters
der getroffen plaatsen, met- wie hij zich
uitvoerig heeft onderhouden over de"
toestand en de te nemen maatregelen.
Behalve over het werk van de Neder
landse strijdkrachten was de prins vol
lof over het werk van debuitenlandse
militairen. Om ongeveer half vijf keerde
Prins Bernhard van het vliegveld Heem
stede per vliegtuig terug. Hij landde
op het vliegveld Ypenburg. Daarna voer
de hij besprekingen met het Nationale
Rampenfonds.
Na lange dagen en nachten van intense spanning voor het eerst weer rust.
OVERSCHADUWD DOOR HET GROTE LEED
(Van onze speciale verslaggever.)
BERGEN OP ZOOM. - Donderdag
zijn te Bergen op Zoom de eerste 500
vluchtelingen uit Stavenisse aangeko
men, de zwaarst getroffen gemeente op
het eiland Tholen, waar naar schatting
300 doden te betreuren zijn. Zij ontvin
gen een maaltijd en werden, na van
nieuwe kleding voorzien te zijn, verder
geëvacueerd naar D enBosch en Breda.
In het patronaatsgebouw speelden
zich ontroerende tonelen af. Familiele
den. die met verschillende aken waren
aangevoerd,en op het ogenblik van de
ramp door de vloedgolf van elkaar wa
ren gescheiden, ontmoetten elkaar hier
weer voor het eerst en-wij w.arpu ge
tuige van de vréugde van een man uit
Stavenisse die zijn vrouw en beide kin
deren terugvond. Dé molenaar Hoek uit
Oosteland op Schouwen en Duiveland
was niet een kind door middel van een
arnphibievaartuig van het dak van zijn
De tnassule evacuatie is i)i volle gang.
Vluchtelingen die hier in het riliin van
een schip zitten worden naar veiliger
oorden gebracht.
De strijd om het West-Duitse verkiezingsstelsel
Socialisten voelen grond onder hun voeten wegzakken; verdeeldheid bij coalitie
DUITSERS, DIE vergeten
mochten hebben dat zij dit jaar
een nieuwe Bondsdag zullen
moeten kiezen, zijn daar on
langs op twee wijzen aan her
innerd: de regering heeft voor
stellen ingediend tot verla
ging der belastingen en tot ken. Bij het langdurige poli-
de de kiezers door de recht
streekse keuze en behield uit
eindelijk een evenredige ver
tegenwoordiging, want bij de
verdeling der lijstzetels over
de partijen werden de direct
mandaten afgetrok-
wijziging van het kiesregle
ment. Zo weinig bezwaren er
bij de zittende Bondsdag zul
len bestaan tegen het eerste,
zoveel echter zullen tegen het
tweede worden ingebracht. Se
dert een half jaar wordt over
het kiesreglement nu reeds
gestreden. De eerste Bondsdag
werd gekozen volgens een voor
lopige kieswet, waarbij zes pro
cent der leden in de districten
direct werd gekozen en veer
tig procent op de landelijke
lijsten. Men animeerde zodoen-
tieke gevecht om een nieu
we kieswet zijn tal van voor
stellen gedaan, doch in feite
hebben slechts twee fronten
tegenover elkaar gestaan. De
voorstanders van de huidige
regeringscoalitie tussen Chris-
telijken. Liberalen en Duitse
partij hebben gestreden voor
de mogelijkheid om de lijsten
van deze partijen te verbin
den om zodoende een dreigende
socialistische winst aan directe
zetels te voorkomen. De socia
listen hebben zich krachtig te
gen deze üjstverbinding verzet
daar deze er op zou neerko
men, dat zij het grootste deel
van hun directe zetels aan de
samengaande partijen zouden
verliezen.
De regering heeft tenslotte
een door dr. Robert Lehr, de
minister van binnenlandse, za
ken, ontworpen regeling aan
vaard die de Üjstverbindingen
toelaat en het beginsel van
de evenredige verdeling nog
slechts voor de helft der ze
tels wil handhaven. Nog voor
dat het ontwerp bü de Bonds
dag is ingediend is er een he
vige storm tegen op gestoken,
niet alleen van de zijde dei-
socialisten, doch ook van de
Duitse Kiezersvereniging, een
bovenpartijdigc organisatie die
zich de bevordering der demo.
cratische gedachte ten doel
stelt. Volgens de Kiezersver
eniging is een campagne tegen
het ontwerp begonnen onder
het motto, dat dit systeem
de verkiezingen tot een over
bodige procedure zou maken.
De voorgestelde kieswet zou
volgens de organisatie, waarin
ook de leden der regeringscoa
litie een leidende rol spelen,
„de pijler wegrukken onder de
parlementair democratische or
de". De socialisten spreken van
„een onfatsoenlijke kieswet",
waardoor de kiezer zelf ten
slotte niet meer in staat zou
zijn te beoordelen welke partij
en welke candidaten hij door
zijn stem zou steunen.
Het ontwerp biedt de rege-
De wereld van
dag tot dag
ringspartijen de mogelijkheid
om haar stemmen te vereni
gen, terwijl zij toch met afzon
derlijke lijsten voor de kiezers
treden. Daartoe is een uiterst
gecompliceerd systeem uitge
dacht, waarbij de kiezer ver
zocht wordt, niet op één, doch
op twee lijsten te stemmen. De
tweede stem geldt dan, wan
neer. de eigenlijke favoriet geen
kans maakt.
Ook in de regeringspartijen
zijn de meningen over zulk een
procedure nog zeer verdeeld
en het is daarom nog lang* niet
zeker, dat de Bondsdag haar
zal aanvaarden. Bovendien
dreigen de socialisten een
klacht in te dienen bij het
staatsgerecht indien het ont
werp wet zou worden.
woning gered, waarop hij twee dagen
en nachten in een huilende storm en
een ijzige koude een toevlucht had
moeten zoeken.
De verheugenis over het weerzien,
die men hier en daar waarneemt, wordt
echter verre overschaduwd door het
leed dat op de gezichten van de men
sen te lezen valt. De 70-jarige opa
Brouw uit Stavenisse vertelde ons dat
het gehele drama zich in een goed
kwartier afspeelde. In 5 minuten stond
het water 1.50 nieter hoog. Binnen een
kwartier was het tot 3,50 meter geste
gen om daarna langzaam de maximum
stand van 5Jé meter te bereiken. De
achterkant van het huis van de familie
Brouw werd reeds door de eerste vloed
golf weggespoeld, en men moest zich
op het dak redden. Toen het water dit
dak dreigde te overspoelen en het ge
hele huis op instorten stond, was men
gedwongen zich naar een hoger gelegen
woning te begeven. Hierbü verloor opa
Brouw zün dochter en zag hij ver
scheidene leden van zijn aangetrouwde
familie voor zijn ogen verdrinken. ..Ik
heb slechts mijn twee honden,.die trouw
met mij mcezwommen, kunnen red
den", zegt hjj met gesmoorde stem, ter
wijl de tranen hem opnieuw in de ogen
komen.
Dak brokkelde af
Onbeschrijfelijk is het wat zich op
Tholen heeft afgespeeld. Een gezin van
6 personen dreef op een weggeslagen
dak door' de watermassa's. Langzamer
hand braken er stukken van dit vlot af en
iedere keer werd een der overlevenden
meegesleurd door de golven. De enige
die levend van het vlot afkwam was
een jongeman, die zijn huisgenoten stuk
voor stuk door de golven zag verzwel
gen. Op een stuk dijk, waarop nog 7 hui
zen overeind stonden, bevonden zich
ongeveer 40 mensen. De dijk werd op
een gegeven ogenblik weggeslagen en
de mensen werden bedolven in het
puin. Al het vee uit de eens zo welva
rende polder is verdronken op 10 paar
den na.
In het ontvangstcentrum te Bergen
op Zoom zagen wü nog een driejarig
kindje. Het zat met grote verbaasde
ogen naar de drukte om zich heen te
kijken met een grote pop in de annen
geklemd. „Gisteravand heeft zij erg.ge
huild om haar vader en moeder", zo
vertelde ons een der Rode Kruis-ver-
pleegsters, „maar ze zal die niet weer
zien
Doden in de bomen
Verscheidene mensen hebben een ze
nuwaandoening en men vertelde ons
dat enkele personen zelfs krankzinnig
zijn geworden of het gebruik van hun
stem hebben verloren. De amphibie-
vaartuigen hebben in de bomen op hel.
eiland Tholen mensen gevonden, die
daar van koude en ontbering waren
omgekomen. Een identificatiecommissie
is thans bezig de bij de overstroming
te Stavenisse omgekomenen ter olaatsc
te registreren. Terwijl de vluchtelingen
uit Stavenisse in de haven van Bergen
op Zoom aankwamen, werden op een
andere kade in een lichter honderden
geïmproviseerde doodkisten ingeladen
met bestemming Stavenisse.
Het Weer
iimiiiiiiiiniiiiiiiiiiniiiii
Weersvenvachting, medegedeeld
door het K.N.M.I.te De Bilt.
geldig van Vrijdagavond tot Za
terdagavond (opgemaakt te 10
uur)
Vorst
Wisselende bewolking met en
kele sneeuwbuien. Zwakke tot
matige Noord-Oostelijke wind.
Lichte tot matige vorst.
Stand van Zon en Maan
7 Februari: zon op 8.11, onder 17.3J
maan op 2.29. onder 10.27.