DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
Overstroomd land zal weer geheel
aan de zee worden ontworsteld
HELPT!
Alle mensen uit bedreigd
gebied nu in veiligheid
Nul352
doden
In tijden van
nood...
Dijkwerkers overal aan de slag
om tientallen gaten te dichten
r
Kap en oorijzers
niet vergeten
Ramp GEEN gevolg van
verkeerde zuinigheid
Geen nieuwe breuken
in dijken gemeld
Rampenfonds
BIJNA 12
MILLIOEN
13e Jaargang, no. 31 Vrijdag C Februari 1953
Opgericht door de Stichting „Het Parool" - Giro 510330. r-r. TV "\7" Ti TVT* P Telefoon: redactie 4291 Telefoon administratie 6235
Bank: Rotterdamsche Bank - Postbus 9 - Abonneraents- UitgaVeIV.V. Ue IMeUWe STCT8 Redactie en Administratie: Snouckaertlaan 7. Amersfoort
prijs 47 cent p. w. of 6,05 p. kw. Losse nummers 10 cent. HOOFDREDACTEUR: TJ. DE BOORDER
(Van een onzer redacteuren)
DEN HAAG Er is op het ogenblik geen enkele reden om enig deel van de
thans ondergelopen gebieden op te geven en af te schrijven. Maar de terugwinning
van het verdronken land zal veel tijd kosten. Wat de eilanden Schouwe n
Duiv eland (het ergst getroffen) en G o e r e eO verflakkee betreft
moet rekening worden gehouden met het feit dat zij, als alles mee loopt, misschien
net vóór de volgende winter dicht zullen zijn. Gevreesd moet worden, dat de
eerste oogst van deze eilanden vermoedelijk niet vóór 1955 zal kunnen worden
binnengehaald. Dit heeft de directeur-generaal van de Rijkswaterstaat, ir Maris
medegedeeld, toen hij een overzicht van de toestand gaf.
Aan de dijken met schop en
waterlaarzen hebben ze U niet
meer nodig. Maar U kunt nog
genoeg doen voor hen die nog slechts de kleren hebben
die zij dragen en verder niets. En voor wie al gegeven
heeft: was dat werkelijk wat U kon F"*
missen? Het gironummer van het M f
Nationaal Rampenfonds is:
Bij Rilland Bath worden de eva-
cué's uit de geteisterde dorpen
van Zuid-Beveland naar het vas
te land afgevoerd Een duck met
evacué's arriveert en militairen
zijn behulpzaam bij het verlaten
van de duck.
Er zijn reeds op vele plaat
sen ploegen aan het werk om
gaten te dichten. Er worden
elders firma's aangetrokken
om het werk op een breed
front te beginnen. Er wordt
uitgekeken naar materialen,
waarbij rijshout een groot pro
bleem vormt omdat de halve
voorraad uit de Biesbos, die
IR MARIS VERKLAART:
Dijken sloten nooit alle risico uit, maar
dit risico was uiterst klein
(Van een onzer redacteuren)
DEN HAAG. Ir Maris, de directeur-generaal van de Rijks
waterstaat ziet als voornaamste oorzaak van de overstromings
ramp van 1 Februari niet in de eerste plaats het samenvallen
van springtij en uitzonderlijk hevige storm, maar het feit, dat
deze storm op zulk een breed zeevlak zijn greep heeft gehad.
Het hoog opgestuwde water had daardoor geen uitwijkmogelijk
heid en werd onverbiddelijk onze zeeboezem binnengejaagd,
welker dijken tegen deze overmacht niet bestand waren.
De dijken in dit gebied hebben schreef ir Maris voor een deel toe
nooit alle risico uitgesloten, maar het aan het feit, dat deze dijk hoger en
risico was uiterst klein, wat blijkt uit steviger is dan de thans gevallen dijr
het feit, dat sedert mensenheugenis ken. De oorzaak daarvan is gelegen
de dijken voor hun taak berekend in de overweging, dat voor deze dijk
zijn gebleken. Dat is misschien mede
oorzaak, dat men door de waarschu
wing van het KNMI, dat reeds om
negen uur Zaterdagavond waar
schuwde voor „gevaarlijk hoog wa
ter", niet bijzonder verontrust is ge
weest. Zulke meldingen zijn er vele
malen geweest en men kan het de
polderbesturen niet kwalijk nemen,
dat zij daarop niet anders hebben
gereageerd dan bij vorige gelegenhe
den. Zij hebben wel waarschuwingen
en alarm-berichten uitgegeven, doch
in het algemeen is ook daarop ge
reageerd, zoals men het altijd heeft
gedaan. Vandaar dat zoveel mensen
in hun bedden door hét woedende
water zijn overvallen.
Dat de dijken nu hoger zullen
worden gemaakt, verwacht ir Maris
niet. De veronderstelling dat er na de
oorlog door gebrek aan geldmidde
len onvoldoende zorg aan dc dijken
zou zijn besteed, wees hij nadrukke
lijk af. Het feit, dat de Afsluitdijk
zich bijzonder goed heeft gehouden
de risico-factor geringer moest blij
ven dan voor de thans aangetaste dij
ken De reden daarvoor is dat de Af
sluitdijk een aantal zeer diepe pol
ders moet beschermen, waar bij vol
lopen meer dan zes meter water zou
komen te staan.
Ofschoon de afsluiting van de zee
boezems. met uitzondering van Wes-
terschelde en Niéuwe Waterweg nu
meer dan ooit actueel is, zullen toch
in ieder geval de beschadigde dijken
moeten worden hersteld. Afsluiting
zou niet alleen de kustlengte verkor
ten, maar ook de verziltirig van de
landbouwgronden tegengaan, Zij is
niet alleen een kwestie van veel geld
maar ook een uitermate moeilijk
technisch probleem, omdat Ooster-
Schelde. Grevelingen en Haringvliet
tegelijkertijd moeten worden afge
sloten en de stroom in de soms veer
tig meter diepe zeegaten ongewoon
sterk is. Wenselijk is de afsluiting
stellig, doch of zij ook te verwezen
lijken is, is een nog niet beantwoorde
vraag.
daar was opgeslagen, is weg
gespoeld.
Er zal zeer veel materiaal moeten
worden aangetrokken en het valt
nog niet te zeggen, of het werk aan
de nieuwe Zuiderzee-polders er niet
onder te lijden zal hebben. Dat zal
eerst kunnen blijken als alle schade
aan de Zuid-Hollandse, Zeeuwse en
Brabantse dijken is vastgesteld.
Over ongeveer vier weken, zo mag
worden verwacht zal de treïn-ver-
binding over de Moerdijk en de daar
aan parallel lopende weg weer in ge
bruik kunnen worden genomen.
Daartoe moeten eerst de waterkerin
gen in Zuid-Holland en Brabant
wèer wórden hersteld. Dat zal onge
veer twee weken kosten.
In Noord-Brabant zijn in het
landvan Altena de zeven klei
ne en het ene grote gat in de dijk
tussen Keizersveer en Hank bijna ge
dicht terwijl er tussen Hank en Nieu-
wendijk plaatselijk een nieuwe bui
tenkade is gemaakt, waardoor er nu
een voorlopige waterkering ter plaat
se is.
Aan de overkant, meer Westelijk
in de omgeving van M o e r d ij k
zijn de gaten in de dijk van de Roya
le polder bijna allé gedicht. Is dit
werk gereed, dan kan men aan de
herstelling van de spoordijk begin
nen.
De doorbraken bij Dordrecht
zullen over twee weken ook zover
zijn dat zü weer waterkerend zullen
zijn.
Bij Will e m stad langs het
Hollands Diep zitten tien gaten in
de dijken. Voor de dichting daarvan
is reeds een aannemer gevonden, die
zeer spoedig met dichten kan begin
nen.
In Zeeland zijn nog geen grote
aannemers aan het werk, al zijn er
wel enige aangetrokken.
Walcheren gunstig
Wat Walcheren betreft is het
beeld nogal gunstig. De beschadiging
van de zeedijk bij Westkapelle
zal spoedig provisorisch worden her
steld opdat de duinen voor verdere
beschadiging worden gevrijwaard.
Het water-winningsgebied bij M i d-
delburg zal op zeer korte termijn
worden leeggepompt om verzilting te
voorkomen. Bij V e e r e zullen de
gaten zeer spoedig dicht zijn en als
dat alles gereed is zal (over 2 we
ken) een begin worden gemaakt met
het herstel van weg en spoorweg
naar Beveland. De spoorweg is
op de Sloed'am niet beschadigd.
De herstellingen bij V1 i s s n g e n
zijn vrijwel gereed. Met het oog op
Deschadigingen aan de sluiswerken
van het Kanaal door Zuid-Beveland
bij H a n s w e e r t zal met zeer gro
te spoed het herstel van de sluizen
bij Veere en Vlissingen ter hand wor
den genomen.
Gisteren is een, verkenningsploeg
naar Zuid Beveland vertrokken
die het vak tussen Kruiningen
en Rilland Bath zal aanpakken
Dichtmaking van die Zuidelijke Be-
velandse dijk is voorwaarde voor in
gebruikneming van weg en spoorweg
van Brabant naar Zeeland. Dit zal
echter een zeer langdurig karwei
worden.
Voor het herstel van de dijken in
Zeeuws Vlaanderen zijn de
aannemers reeds aangetrokken. De
meeste gaten zullen waarschijnlijk)
daar niet veel moeite kosten behalve
een zeer groot gat in de Nieuwe
Neuzenpolder (tussen de
Braakman en TerneuzemVan de
3300 ha die in Z.Vlaanderen onder
waren gelopen zijn er nu reeds 2500
weer afgesloten.
De toestand in Noord-Beve
land is veel minder somber dan
men zich eerst had voorgesteld. Ook
de overliggende kust van Z u i d-B e-
veland (rond Wolphaartsdijk) zal
weinig moeite opleveren.
Zeer ernstig zUn T h o 1 e n en
St. F i 1 i p s 1-and er aan toe zei
ir Maris. Daar zal zeer groot en
zeer langdurig herstellingswerk
mvten worden verricht.
(£ie uexin V,
VIJFTIENHONDERD inwoners van Oude en Nieuwe Tonge
op het eiland Goeree en Overflakkee, die tot op het merg ver
kleumd en de uitputting nabij, vijf vreselijke en onbeschrijflijke
nachten hebben doorgebracht op een afbrokkelende dijk, zijn
Donderdag met succes in kleine boten geëvacueerd. Dat was
een onderdeel van het uitgebreid reddingswerk, dat in het door
de stormvloed geteisterde gebied gisteren met onverminderde
kracht is voortgezet.
Via Scharendijke, via Zierikzee en via Zijpe, vorderde ge
staag de evacuatie van het zo zwaar getroffen Schouwen en
Duiveland, waar gistermorgen drie nieuwe dijkbreuken plaats
vonden, bij Noordgouwe, bij Zonnemaire en bij Brouwershaven
en waar, vooral bij eerstgenoemde plaats, de situatie uiterst
kritiek werd. Tijdelijk moest de hulpactie op Noordgouwe wor
den geconcentreerd. Maar er zijn geen berichten over nieuwe
grote verliezen aan mensenlevens binnengekomen.
Ijlings gevorderde vrachtauto's, i de „luchtbruggen" van Valkenburg,
die niet over de weg, maar gelukkig I Woensdrecht en Gilze-Rijen naar
het getroffen gebied instandhoudt,
groeit voortdurend. Gisteren bestond
zij uit 220 toestellen, waaronder 25
helicoptères Vandaag zal deze
luchtvloot met drie Italiaanse mili-
taire vliegtuigen worden uitge- I
breid en er worden nog een paar
dozijn machines uit het buitenland
DEN HAAG. Via de radio
heeft prins Bomhard Donder
dagavond als voorzitter van het
Nationaal Rampenfonds mede
gedeeld, dat reeds 11.762.000
was binnengekomen voor de
slachtoffers van de watersnood.
De prins maakte bekend dat
was afgezien van het vaststel
len van één nationale inzame
lingsdag. Er wordt daarom de
voorkeur aan gegeven, het goed
geleide spontane particuliere
initiatief de vrije loop te laten
en deze en de volgende week
te benutten voor de nationale
inzameling.
•er de dijk konden gaan. slaag
den er in 200 vluchtelingen uit
Noordgoov.'. die ernstig werden be
dreigd in Zierikzee in veiligheid te
brengen. Én het overgrote deel van
de mensen in de geïnundeerde ge-
bicden van Schouwen en Duiveland
is thans uit de gevarenzone naar een
droge plaats gebracht. Aanvankelijke
berichten, dat ook bij Renesse een
dijk besweken zou zijn, bleken ge
lukkig op een misverstand te be
rusten. De ernstig bedreigde Wiel-
thjk heeft standgehouden.
De internationale luchtvloot, die
i verwacht. Deze vliegtuigen hebben
schitterend wérk verricht, hetzij
door het verrichten van „droppings"
hetzij door het redden van in
levensgevaar verkerende personen.
Daarnaast is een armada van twee
duizend vaartuigen onvermoeid in
actie geweest. Een stroom van
vluchtelingen komt aan in de op
vangcentra aan de rand van het
noodgebied, in Schiedam, Rotter
dam, Bergen op Zoom en elders.
Men heeft de voorlopige indruk,
dat hun aantal de 50.000 niet zal
overschrijden.
Op het ogenblik nemen 68 Ame
rikaanse „ducks" (amphibie-voertui-
gen) en ongeveer 2500 Amerikaan
se militairen deel aan de reddings
werkzaamheden in ons land. Onder
hen. die de helpende hand bieden
bevinden zich ook Duitse militairen
met amphibie-voertuigen. In de
overal aanwezige modder kunnen
deze „ducks" moeilijk varen of
rijden. Daarom doen zij veelal
dienst als moederschepen voor
kleine roeibootjes. Soms hebben zij
in de bomen mensen gevonden, die
daar van koude en ontbering waren
omgekomen
Tussen hal* negen gistermorgen
en half vijf gistermiddag hebben
helicoptères van de Amerikaanse
luchtmacht 450 mensen gered.
DEN HAAG Het aantal
personen, van wie met zeker
heid is komen vast te staan, dat
zij bij de overstromingsramp
het leven hebben verloren,
was volgens de gegevens, waar
over men om half één in de
afgelopen nacht beschikte, ge
stegen tot 1352.
Bijzondere berichten
alieen op hele uren
DEN HAAG. Met ingang van
vandaag zullen de berichten van
de bijzondere berichtendienst (dus
niet de nieuwsuitzendingen van
het ANP) alleen op de hele uren
worden uitgezonden. Dit kan thans
omdat zeer vele instanties weer via
de kortegolf of telefoonlijn te be
reiken zijn. Voor zéér belangrijke
berichten wordt een uitzondering
gemaakt; die worden dan tussen
tijds uitgezonden en op de hele
uren hernaald.
Als je ineens een prachtige
brandweerauto krijgt dan is er
waarachtig toch wel weer reden
om eens blij te lachen. Ook al
ben je een klein Flakkees jonge
tje, dat ze net van het ver
dronken eiland hebben gehaald
en ook al zit je met je moeder
en je zusje in een stampvolle
Ahoy-hal in Rotterdam en ook
al kunnen de mensen die druk
voor je lopen te zorgen niet
een? je eigen dialect spreken
Want het is een móóie auto en
de ladder kan helemaal naar
boven en een bel zit er ook aan.
En het enige dat nou écht van
belang is voor zo'n klein Flak
kees jongetje, is waar je je auto
kunt laten rijden.
IN tijden van nood leert men ziin
vrienden kennen. Dit oude spreek
woord blijkt in deze dagen nog
niets van zijn zin te hebben ingeboet.
Nederland blijkt overal in de wereld
vele vrienden te hebben. Van alle
kanten komen de giften en gaven bin
nen. Uit Europa, van overzee, uit ver
re landen als Australië en Nieuw-Zee-
land. Een in waarheid geallieerd leger
is op het ogenblik bezig aan het red
den van mensen en aan het dichten
van dijken. Helicopters van vreemde
nationaliteiten zweven boven bet ver
dronken land, soldaten die een ande
re taal spreken dan de onze, staan
besmeurd en bezweet bij de door-
braakgaten. geestdriftig en onver
moeid de schop hanterend.
Zo is het onheil, dat ons land heeft
getroffen, ook de toetssteen van de
solidariteit. Solidariteit in liet eigen
volk. solidariteit ook van andere vol
ken met het onze. Welnu, Nederland
kan zich gesterkt voelen. Gesterkt
door de golf van eendracht en goede
wil in het eigen land, die zich, als in
de oorlogs- en na-oorlogsdagen, alle
verdeeldheid d< et vergeten voor één
groot doel: gesterkt ook door de on
gekende hulpvaardigheid overal bui
ten de grenzen. Zeer veel is reeds ge
zonden of gestort: en in Amerika
staat de hulpactie nog maar aan de
aanvang! Het is een weldadige en
verheffende ervaring, deze manifestie
van naastenliefde.
ZO groot is de eenheid, dat alles,
wat daarop inbreuk maakt, moei
lijk wordt verstaan. Dit is de ziel
kundige fout, die op 't ogenblik hij de
AVRO wordt begaan. Er zijn allerlei
argumenten, op grond waarvan de
leiding van deze omroep haar afzon
derlijk optreden kan motiveren: maar
ze maken weinigindruk. Het een
drachtig optreden, dat ook in de
aether tot uiting moet komen, is ach-
Zie verder pag. 3
