LEIDSCH
DAGBLAD
EVACUATIE IS BIJNA VOLTOOID,
HERSTEL VANGT AAN
DODENCIJFER TOT 1352 GESTEGEN
NIETS WORDT PRIJSGEGEVEN
Misschien dijken dicht vóór de winter
Inzet tweede fase hulpverlening
Reeds twaalf millioen voor Rampenfonds
De levenden staan gereed voor
opbouw!
91ste Jaargang
VRIJDAG 6 FEBRUARI 1953
No. 27833
Directeur: J. W Henny
Hoofdredactie: B W Menkhorst en J. Brouwei
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 6.— per kwartaal: f. 0.47 per week
Witte Singel 1. Leiden Giro No. 57055
Telefoon Dir. en Adm.: 25041; Red. 21507
Uit alle delen van het land zijn
scliepen van allerlei soort naar het
Zuidwesten gedirigeerd om te hel
pen bij liet lenigen van de nood.
in de eerste plaats bij het evacueren
van de duizenden landgenoten, die
nog op bedreigde plaatsen zitten.
Overzicht uit de lucht van.de stroom
schepen op de Oostcrschelde op
weg naar Zie rik zee.
(Luchtopname ANP-foto)
Hoewel hier en daar nieuwe critielce situaties ontstonden, die dreigden nieuw gebied aan de waterwolf prijs te
geven, kan over het algemeen gezegd worden dat de toestand in het rampgebied thans niet meer verergert, dat
men de zaak zo goed als in de hand heeft en dat de aanval van het natuurgeweld tot staan is gebracht.
De evacuatie van de bevolking der zwaarst getroffen gebieden is zo goed als voltooid, al moeten deze eilanden,
voornamelijk Goeree-Overflakkee, Schouwen-Duiveland, Tholen en St. Philipsland nog „uitgekamd" worden en al moe
ten nog kleine aantallen uit de verhoudingsgewijs veiliger gebieden worden vervoerd.
Terwijl deze laatste fase van de grootscheepse reddingsoperatie met behulp van duizenden schepen, honder
den vliegtuigen van vele nationaliteit, een onafzienbare stroom vrachtwagens en autobussen, in volle gang is,
worden reeds plannen beraamd om het verloren land te herwinnen.
„Prijs geven zullen wij niets", aldus de directeur-generaal van de Rijkswaterstaat ir A. G. Maris. „Het land zal
herrijzen hoe zwaar die taak ook voor ons volk is. Maar wij zullen gelukkig zijn, wanneer we de eilanden voor de
volgende winter weer afdoende door veilige dijken hebben beschermd".
Naarmate de vluchtelingenstroom uit de getroffen gebieden binnenvloeit, komen meer en meer bijzonderheden
aan het licht over de afschuwelijke ramp die zich heeft voltrokken en de dramatische gebeurtenissen die zich
hebben afgespeeld. Uit die talloze verhalen blijkt duidelijk, dat nog steeds niet het definitieve doden-cijfer vastgesteld
kan worden. Thans zijn niet minder dan 1352 doden officieel bekend.
Tegenover deze rampspoed staat een ongekende offerbereidheid van het Nederlandse volk ter leniging van de
bittere nood. Prins Bernhard heeft in een radiotoespraak gisteravond bekend gemaakt, dat het Nationaal Rampen
fonds reeds giften tot een totaal van bijna twaalf millioen gulden heeft ontvangen. Prins Bernhard heeft zich persoonlijk
op de hoogte gesteld van de nood der rampgebieden en zaldaar op de komende dagen vertoeven.
De hulpverlening verloopt thans, in tegenstelling tot de eerste dagen, toen
alles op snelle improvisatie aankwam, georganiseerd. De tweede fase is nu
duidelijk ingetreden, die van de afvoer van de gcëvacueerden naar de andere
delen van Nederland. De streken rond de getroffen gebieden zijn thans inge
steld op de stroom vluchtelingen, die doortrekt en uit alle delen van het land
rüden de bussen en vrachtwagens af en aan. In de niet getroffen dorpen in
de noodgebieden krijgt het leven weer een enigszins normaal aanzien en op
Walcheren en Noord-Beveland zijn er weer geregelde busdiensten. Men kan
nu ook zijn aandacht geven aan het begraven der doden. In Halsteren en
Steenbergen waren gisteren begrafenisdiensten. Hier en daar ziet men, als in
oorlogstijd, geïmproviseerde graven. Zo staan op de Zijpe drie ruwhouten
kruisen op de plaats, waar slachtoffers zijn begraven, die daar zijn aange
spoeld. Hun namen zijn er door kennelijk ondeskundige handen op geschil
derd. In St. Annaland is de timmerman de gehele dag bezig met het maken
van doodkisten. De geneeskundige dienst is thans ook ingeschakeld ter voor
koming van besmettelijke ziekten. Donderdag zijn in Bruinisse alle inwoners
ingeënt tegen typhus. Zeeland en West-Brabant leven in deze dagen op het
getij. Met laag water is thans een aantal plaatsen te bereiken, die met hoog
water geïsoleerd zijn. En in de uren van laag water wordt alles gedaan wat
mogelijk is. Nog leeft Zeeland in de ban van liet water, maar hier en daar
bezint men zich weer op de toekomst. Er zijn nog altijd enkelen, die hard
nekkig weigeren te vertrekken. Velen voor hen hebben enige dagen geleden
net zo gesproken, doch zij hebben deze woorden met de dood moeten bekopen.
De levenden staan thans echter weer gereed om de oeroude strijd tegen het
water te hervatten en niemand twijfelt er aan, of zjj zullen ook deze keer
daarin slagen!
ONTROERENDE VERHALEN
HIT STAVENISSE.
Gistermoigen zijn te Bergen op Zoom
de eerste 500 vluchtelingen uit Stave-
nisse aangekomen, de zwaarst getroffen
gemeente op het 'eiland Tholen, waar
gelijk bekend naar schatting 300
doden te betreuren zijn.
In het Patronaatsgebouw speelden
zich ontroerende tonelen af. Familiele
den, die met verschillende aken waren
aangevoerd, en op het ogenblik van de
ramp door de vloedgolf van elkaar wa
ren gescheiden, ontmoetten elkaar hier
weer voor het eerst en wij waren getui
gen van de vreugde van een man uit
Stavenisse. die zijn vrouw en beide kin
deren terugvond. De molenaar Hoek uit
Oosterland op Schouwen Duiveland
was zelf met een kind door middel van
een amphibievaartuig van het dak van
zijn woning gered, waarop hij twee da
gen en nachten in een huilende storm
en een ijzige koude een toevlucht had
moeten zoeken.
De verheugenis over het weerzien, die
men hier en daar waarneemt, wordt
echter verre overschaduwd door het
leed dat op de gezichten van de mcesten
te lezci valt.
De 70-jarige opa Brouw uit Stave
nisse vertelde ons, dat het gehele drama
zich in een' goed kwartier afspeelde. In
5 minuten stond het water 1.50 meter
hoog. Binnen een kwartier was het tot
3,50 meter gestegen om daarna lang
zaam de maximum stand van 5% meter
te bereiken. De achterkant van het
huis van de familie Brouw werd reeds
door de eerste vloedgolf weggespoeld, en
men moest zich op het dak redden. Toen
het water dit dak dreigde te overspoe
len en het gehele huis op instorten
stond, was men gedwongen zich naar
een hoger gelegen woning te begeven.
Hierbij verloor opa Brouw zijn dochter
en zag hij verscheidene leden van zijn
aangetrouwde familie voor zijn ogen
verdrinken. „Ik heb slechts mijn twee
honden, die trouw met mij meezwom-
men, kunnen redden", zegt hij met ge
smoorde stem, terwijl de tranen hem
opnieuw in de ogen !*omen.
ONBESCHRIJFELIJK LEED
OP THOLEN
Onbeschrijfelijk is het wat zich op
Tholen heeft afgespeeld. Een gezin van
6 personen dreef op een weggeslagen
dak door de watermassa's. Langzamer
hand braken er stukken van dit vlot af
en iedere keer werd een der overleven
den meegesleurd door de golven. De eni
ge die levend van het vlot afkwam was
een jongeman, die zijn huisgenoten stuk
voor stuk door de golven zag verzwel
gen. Op een stuk dijk, waarop nog 7
huizen overeind stonden, bevonden zich
ongeveer 40 mensen. De dijk werd cp
een gegeven ogenblik weggeslagen en ~e
mensen werden bedolven onder het puin
Al het vee uit de eens zo welvarende
polder is verdronken op 10 Daaxden na.
In het. ontvangstcentrum te Bergen
op Zoom zagen wij nog een 3-jarig kind.
Het zat met grote verbaasde ogen naar
de drukte om zich heen te kijken met
een grcte pop in de armen geklemd.
.Gisteravond heeft zij erg gehuild om
haar vader en moeder", zo vertelde ons
een der Roode Kruis-verpleegsters, maar
ze zal die niet weerzien
DOODKISTEN NAAR
STAVENISSE
Verscheidene mensen hebben een ze
nuwaandoening en men vertelde ons
dat enkele mensen zelfs krankzinnig
•zijn geworden of het gebruik van hun
stem hebben verloren. De amphibie
vaartuigen hebben in de bomen op het
eiland Tholen mensen gevonden, die
daar van koude en ontbering waren
omgekomen. Een identificatiecommis
sie is thans bezig de bij de overstro
ming te Stavcnsse omgekomenen ter
plaatse te registreren. Terwijl dc
vluchtelingen uit Stavenisse in de ha
ven van Bergen op Zoom aankwamen,
werden op een andere kade in een
lichter honderden geïmproviseerde
doodkisten ingeladen met bestemming
Stavenisse
VOORLOPIG GEEN KINDEREN
NAAR BUITENLAND
Overstelpend is het aantal aanbiedin
gen. dat van buitenlandse particulieren
en kerkelijke organisaties ontvangen is
om kinderen uit gezinnen, die door de
watersnood zijn getroffen, op te nemen
in buitenlandse gezinnen of tehuizen.
De Stichting Oecumenische hulp aan
kerken en vluchtelingen, de Federatie
der diaconieën van de Ned. Herv. kerk,
het Ned. R.K. huisvestingscomité, de
bisschoppelijke hulpactie voor hulp aan
oorlogsslachtoffers in het bisdom Haar
lem en de Vereniging voor Maatschap
pelijk Werk op humanistische grondslag
„Humanitas" hebben op verzoek van de
Minister van maatschappelijk werk zich
beraden over de mogelijkheid en wense
lijkheid om op dit moment kinderen uit
de getroffen gezinnen naar het buiten
land te zenden.
Zij zijn tot de conclusie gekomen,
dat in deze uren van droefheid, onze
kerheid en spanning, uitzending van
kinderen naar het buitenland mede
om psychologische redenen bezwaar
lijk is, hoezeer deze buitenlandse hulp
ook op prijs wordt gesteld.
Overwogen wordt om in dit stadium
kinderen, die daaraan behoefte heb
ben in het eigen land op verhaal te
laten komen. In de komende wette»
zal opnieuw worden nagegaan of en in
hoeverre op het buitenlandse aanbod
ware in te gaan.
RADIOREPORTAGES IN GANSE
WERELD
Omroepstations in een groot aantal
landen geven radioreportages van de
watersnood in Nederland. Radioverslag
gevers van allerlei nationaliteiten zijn
naar ons land gekomen en maken ge
bruik van de faciliteiten van verschei
dene radio-instanties.
Andere landen hebben een beroep ge
daan op de Wereldomroep waarmee zij
in connectie staan als afnemers van zo
genaamde transcriptie-programma's. Zo
worden van Hilversum uit directe uit
zendingen gemaakt ten behoeve van de
NBC in de Verenigde Staten en de CBC
in Canada. New York wordt bereikt via
eer zender van de PTT.
Voor Canada wordt elke middag een.
programma in het Engels en in het
Frans per kabel naar Londen geleid en
draadloos over de Oceaan gebracht.
Gisteren sprak de Canadese ambas
sadeur, de heer Thomas A. Stone. Hij
gaf zijn indrukken weer van de tocht
van het Corps Diplomatique boven het
getroffen gebied.
Voor de Spaanse radio verzorgde de
Wereldomroep een programma waarin
de ambassadeur- van Spanje en de diplo
matieke vertegenwoordigers van enkele
Zuid-Amerikaanse staten hun indruk
ken gaven. Dit programma ging over de
lijn naar Madrid. Andere programma's
gingen over de lijn naar omroeporgani
saties in Paxijs. Brussel, Luxemburg en
Oslo.
Giften blijven
binnenstromen i
Zoals ook elders gemeld heeft i,
Prins Bernhard medegedeeld, dat
het Rampenfonds reeds bijna
millioen gulden aan giften heeft
ontvangen.
De gemeente Helmond heeft een 1
ton beschikbaar gesteld, Ged. Sta-
ten van Gelderland een kwart mil
lioen, het Algemeen Watersnood-
fonds eveneens een kwart millioen,
het Vacantiefonds voor de Land-
bouw f. 100.000.
Een bijzondere gift is ontvangen
van de bemanning van de torpedo
jager „Piet Hein", die op weg ls
van de Koreaanse wateren naar
het moederland. Een collecte bracht
f. 2000 op, d.w.z. 8 gulden per be
manningslid. Overigens is dit be
drag, evenals zovele toegezegde
maar nog niet ontvangen bedra-
gen, niet begrepen in het totaal
van twaalf millioen, dat het Ram
penfonds thans reeds geschonken
i kreeg.
De collectes in de Antillen heb-
ben het bedrag van een millioen
gulden reeds overschreden.
Een belangrijke bijdrage voor het
Rampenfonds wordt ook verwacht
1 van de opbrengst van de uitgave
1 „De Ramp" van de Boekhandels-
i organisatie. De eerste oplage zal
i uit 50.000 exemplaren bestaan. Het
i boek van 96 pagina's zal hoofdza-
i kelijk in een honderdtal foto's een
beeld van de ramp geven.
Zijpe. aan de Noordoostpunt van
het eiland Duiveland, is zwaar dooi
de overstromingen geteisterd. Hoe
groot de ravage is. blijkt duidelijk
uit deze uit de lucht genomen foto.
(Luchtopname ANP-foto)