En Nederland herstelt zich weer!
EEN LIED VAN LEED EN WERK
Een ontvolkt en verzwolgen eiland
dicht ongebroken zijn dijken
Niet allen konden werkers
van het eerste uur zijn
Duizenden vechten verbeten
voor het behoud van Voorne
ffiuitentandóe hulp, aaox getw-ffen geiled
Commando's haalden er
uit wat er uit te halen was
Schepen naa% het geteiötetde ge&ied
VRIJDAG 6 FEBRUARI 1953
PE LEIDSE COURANT
TWEEDE BLAD - PAGINA I
OP HET EILAND GOEREE-OVERFLAKKEE VERBLIJVEN THANS NOG
TIENDUIZEND MENSEN. ONGEVEER 20.000 EILANDBEWONERS ZIJN
IN DE AFGELOPEN DAGEN NAAR ELDERS VERVOERD. OUDE EN
NIEUWE TONGE ZIJN PRACTISCH GEHEEL GEëVACUEERD. DE BUR
GEMEESTER VAN NIEUWE TONGE HEEFT ZIJN HOOFDKWARTIER
ZELF OVERGEPLAATST NAAR DIRKSLAND. VAN DEZE GEMEENTE
LIT TRFT HIJ VOORBEREIDINGEN VOOR HET HERSTEL VAN HET
ZWAAR GEHAVENDE NIEUWE TONGE. HELICOPTERS EN DUCKS
HEBBEN IN DE AFGELOPEN DAGEN ONGEVEER 1650 GEÏSOLEERDE
MENSEN OP GOEREE-OVRFLAKKEE GERED.
VOLGENS BERICHTEN, DIE ONS GISTERAVOND BEREIKTEN ZIJN IN
MIDDELHARNIS 16 SLACHTOFFERS TE BETREUREN, IN NIEUWE
TONGE ZIJN REEDS 87 DOODEN GEBORGEN EN IN OUDE TONGE
SCHAT MEN HET AANTAL DODEN THANS OP RUIM 300.
IN SOMMIGE PLAATSEN IS 80 TOT 90 VAN HET VEE OMGE
KOMEN.
Men is thans bezig met de afvoer
van de cadavers. Deze worden ach
ter autos gesleept naar schepen, die
voor het vervoer naar de destructie
bedrijven zorgdragen. Dit werk is
zeer tijdrovend. Het zal zeker nog
enige weken duren voor men alle
cadavers heeft geborgen. Ameri
kaanse genietroepen hebben voorge
steld de cadavers ter plaatse te ver
nietigen. Zij hebben voor dit doel
een aantal vlammenwerpers aange
boden.
Donderdagmiddag heeft p«ns
Bernhard Middelharnis bezocht. Hij
sprak geruime tijd met de burge
meester en met enkele getroffenen.
In een helicoptere maakte hij een
vlucht naar het verdronken land.
Hij haalde om. enkele geïsoleerde
personen uit Nieuwe-Tonge.
In Ooltgensplaat verblijven nog
'ongeveer 60 personen. De overige in
woners zijn geëvacueerd. De in het
drooggevallen gebied te Middelharnis
staande woningen zijn weer van gas
en electriciteit voorzien. Men heeft
voldoende scheepsruimte en medische
hulp ter beschikking.
De burgemeester van Middel
harnis heeft medegedeeld, dat en
kele mannen zijn 'gearresteerd, die
zich hebber, schuldig gemaakt aan
diefstal van goederen uit verla
ten woningen. Zij droegen Roode
Kruisbanden om de armen. Daar
om zullen op Goeree Overflakkee
geen vreemdelingen meer worden
toegelaten. Degenen, die zich
schuldig maken aan diefstal uit
woningen van de slachtoffers van
de watersnood, zullen ter plaatse
door een politierechter worden
berecht.
De hulpverlening van de slachtof
fers van de watersnood op Goeree-
Overflakkee heeft thans nagenoeg
zijn beslag gekregen. Vrijdag zal een
gedeelte van het hulpverleningsma-
rieel (boten, helicopters, ducks, enz.)
naar elders worden gedirigeerd. Bij
Dirksland zal een hospitaalschip
worden gestationneerd om indien
dit nodig mocht blijken de pa
tiënten uit het ziekenhuis aldaar (het
enige op het eiland) te kunnen eva
cueren. Dirksland en Melissant staan
geheel droog.
Inmiddels werken duizenden eiland
bewoners en vrijwiligers dag en
nacht aan het herstel van de dijken.
ACTIE ZANDZAK
Helpt onmiddellijk!
Giro 9575
GELD VOOR RAMPENFONDS IN
EIGEN ZAK GESTOKEN.
De recherche te Groningen heeft
de zeven tig-jarige D. J. gearresteerd.
Hij had geld, dat hij ophaalde voor
het Nationaal Rampenfonds, in e igeri
zak gestoken. Enkele Groningers
maakten de politie attent op zijn mal
versatie, toen hij bezig was te col
lecteren. Hij legde een volledige be^
kentenis af en zal voor de officier
van justitie worden geleid.
De werkers van het eerste uur, de
pioniers van de strijd tegen de gol
ven, die bij eerste melding hun ge
hele wezen ingezet hebben om de
ramp te bestrijden zijn uitgestreden,
omdat de grens van hun krachten be
reikt is. En achter hen staan de wer
kers van het tweede en derde uur,
de hulpvaardigen, die zo graag naast
deze eersten gestaan hadden, maar
die niet de bedreigde punten konden
bereiken, of die naar verkeerde pun
ten werden gedirigeerd, waar zij
werkeloos moesten wachten, omdat
hun hulp niet van node was.
Nederland werd plotseling over
vallen en geheel ongeorganiseerd be
gon de strijd. Men had geen plan,
men wist niet hoe deze ramp moest
worden aangepakt en men begon,
Onder de felle stralenbundels van'den hebben met zware blokken hout
de zoeklichten van het Britse leger en zandzakken de gaten en de ver
en het Nederlandse Roode Kruis en i zakkingen, die het klotsende, uit de
onder hagzl- en sneeuwbuien, die polder Oudenhoorn stromende water
worden afgewisseld met striemende j in de bij dit dorp liggende verster-
slagregens, wordt thans met man en
macht aan de versteviging van de
ruim 7 kilometer lange zandzakken-
dijk langs het Voornse kanaal ge
werkt.
Ruim 300 militairen van het regi
ment Betuwe uit Laren, een contin
gent mariniers, grondarbeiders uit
Werkendam, studenten, kantoormen
sen en talrijke andere in de meest
uiteenlopende en vooral tegen de re
gen beschermende kleding gestoken
hulpkrachten trachten onder de kun
dige leiding van rijkswaterstaat bin
nen de kortst mogelijke tijd de
Maandag in allerijl gebouwde bar
ricade op te hogen en te verstevigen
om het wassende water, dat het nog
droog zijnde Voorne geheel dreigt te
overspoelen, een halt te roepen. Of
men daarin zal slagen?
„Slechts het water en de wind
hebben dat voor het bepalen", zei
een met modder overdekte grond
werker ons somber.
„We hebben er goede hoop op,
dat we het houden kunnen", was
het commentaar uit waterstaat-
kringen,
„Aan ons zal het niet liggen",
verklaarde de bevelvoerende ma
joor van het Regiment Betuwe.
Hoe het ook zij, halve maatrege
len worden er hier niet genomen.
Want terwijl men aan de linkeroever
aan de versterking van de reeds be
staande dijk bezig is, wordt aan de
rechteroever met even grote voort
varendheid aan het leggen van een
nieuwe dijk gewerkt. En bii het bou
wen van deze tweede dam heeft men
het voordeel, dat de rechteroever van
het Voornse kanaal een stuk hoger
ligt dan de linker, waardoor dus j
dc./e kant alleen maar behoorlijk on- j
gehoogd dient te worden. Óp de
meest kritieke punten, bij Nieuwe-
sluis, Heenvliet en Geervliet, gaan de i
zandzakken van hand tot hand en
geen enkel moment behoeft er ge-1
stopt te worden wegens een tekort
aan gevulde zakken. Want dank zij j
een uitstekende organisatie rijden
tientallen trucks in een vrijwel on
afgebroken rij met lege zakken via
Zwartewaal en ^rielle naar Rockanje,
waar ze gevuld worden, waarna de
chauffeurs met een ferme trap op i
het gaspedaal over Nieuwemhoom
naar hun uitgangspunten terug-
snellen.
Spijkenisse is voorlopig van over
stroming gevrijwaard. Vaardige lie-1
king teweeg hadden gebracht, zo
danig weten te herstellen, dat van
direct gevaar geen sprake meer is.
Mocht bij de hulpdijk langs het
Voornse kanaal niet hetzelfde resul
taat worden bereikt, dan is het leed
niet meer te overzien. Dan komt nl.
geheel Voorne blank te staan, het
geen inhoudt dat Hellevoetsluis, naar
welke plaats de evacué's van Goeree
en Overflakkee worden overgebracht,
van alle verbindingen met het ach
terland is afgesloten. Uit voorzorg
heeft men de van Goeree en Over
flakkee afkomstige vluchtelingen, die
in Brielle, Oostvoorne en Rockanje
waren ondergebracht, in de loop van
Donderdag verder getransporteerd.
waar gedacht werd, dat het 't meest
noodzakelijk was.
Zonder leiding snelden de redders
toe en toen eenmaal een flauw sche
ma was opgesteld, kostte het reorga
niseren van het - enthousiasme, maar
des ondanks ordeloze leger vrijwilli
gers tijd en overleg.
Velen hebben dit niet kunnen be
grijpen. Zij kwamen om te redden,
zij wisten dat er ménsen in nood
waren en zij konden niets doen.
Maar nu, nu er enige tekening
in het geheel gekomen is, nu men de
ramp menselijkerwijs gesproken,
onder controle heeft, nu blijkt eerst
goed, hoe noodzakelijk veel onbegre
pen maatregelen zijn geweest.
In de eerste urén wilde eenieder
helpen, maar al spoedig was te be
zien, dat deze ramp ndet in een luttel
aantal uren bestreden zou zijn. En
alhoewel deze dagen hebben aange
toond hoeveel een mens kan dragen,
zijn krachten blijven begrensd.
De dappere commando's uit Bra
bant, de heldhaftige Franse pioniers
en de onvervaarde genie-troepen ra
ken aan het einde van hun krachten.
De honderden Roode Kruis-verpleeg-
sters en verplegers, de duizenden bur
gers, die hun buren te hulp snelden
en dagen en nachten de zee zijn prooi
bevochten, raken uitgeput.
En nu staat achter hen het leger,
dat in de eerste uren teleurgesteld
werd, nu kunnen zij, die morrend de
activiteit van andere in werkeloos
heid moesten aanzien, hun daden to
nen zy doen dit.
Het merendeel der mensen zijn ge
red, maar het land verkeerd nog op
vele punten in levensgevaar.
Aan het waterfront is een nieuw
offensief ingezet, dat militant „Actie
Zandzak" wordt genoemd en terwijl
de duizenden totaal uitgeputte strij
ders zich op de tweede linie terug
trekken, komen de werkers van het
tweede en derde uur naar voren om
hun plaats in de linie in te nemen.
Amerikaanse, Engelse, Franse en Belgische militairen werken mede aan de hulpverlening in de door waters
nood geteisterde gebieden. Hier zien we twee Franse geniesoldaten tezamen met Nederlanders in een rub
berbootje op de overstroomde weg van Halsteren naar stadje Tholen. In de huizen, welke langs deze weg
stonden, kwamen 63 mensen tengevolge van de vloedgolf om het leven.
D/i Li, CM
en
Tussen de talloze berichten
van de offerzin der mensheid,
die een getroffen volk te hulp
komt, kwan. gisteren uit een
somber oord een ontroerende
mededeling. De gevangenen van
de Scheveningse Strafgevange
nis hebben besloten om veertien
dagen niet te roken en het geld,
dat zij daarvoor anders zouden
hebben itgegeven. ruim ƒ465,
te geven aan de door de ramp
getroffen gebieden.
INZAMELING VOOR
RAMPENFONDS.
De voorzitter van de Tweede Ka
mer, dr. L. G. Kortenhorst, beeft
voor de radio medegedeeld, dat het
Rijk geheel buiten de besteding van
het nationaal rampenfonds staat. Het
fonds is een zuiver particuliere in
stelling, die zelf over de besteding
van de gelden beslist. Dr. Korten
horst deelde in dit verband mede,
dat het Rijk wel belastingfaciliteiten
verleent aan degenen, die bijdragen
in het fonds.
Dr. Kortenhorst geeft via de Hil-
versumse zenders iedere avond een
overzicht van de stand van de in
zameling voor het rampenfonds. Hij
doet dit op verzoek van de omroep
verenigingen en het nationaal ram
penfonds.
Dr. Kortenhorst deelde voorts me
de, dat een inzameling aan boord van
H. M. „Piet Hein" op weg van Ko
rea naar Nederland een bedrag
van ƒ2.000 heeft opgeleverd (ƒ8 per
lid van de bemanning).
Tenslotte vertelde hij nog, dat een
groot aantal Franse studenten met
een trein vol dekens op weg is naar
Nederland. Na aflevering van hun
kostbare vracht zullen zij in gezel
schap van Nederlandse studenten met
dezelfde trein naar Parijs terugkeren,
waar zowel de Nederlandse als de
Franse studenten in de straten van
Parijs zullen collecteren voor de
noodgebieden.
DUIVELAND IS THANS VERLATEN
Met uitzondering van een deel van Bruinisse en enige families te Zijpe is
Duiveland thans geheel geëvacueerd en deze beide plaatsen zullen vandaag
verlaten worden. By deze evacuatie hebben de commando's een groot aan
deel gehad, want zij hebben tezamen met de burgers ongeveer 1200 mensen
„er af" gehaald. Maandag nestelde overste Beets zich in zijn commandopost,
één van de weinige huisjes hoog op de dijk, die in Zijpe bewoonbaar zijn.
Zijn opdracht luidde: „alles eruit slepen wat eruit te slepen valt". Daaraan
hebben de 120 rnan commandotroepen zich strikt gehouden.
Op dat dijkje staat ook een Roode
Kruisloods, waar een verpleegster
uit Den Haag en een burger uit
Haarlem koffie en maaltijden maken
voor de troepen die hier passeren.
Stom toevallig zijn ze hier terecht
gekomen.
Zoals zo velen zijn ze Zondag on
middellijk er op uit getrokken met
een doel, „hulp te verlenen" en het
lot heeft ze op dit dijkje midden tus
sen wind en regen neergezet.
's Avonds spelen er zoeklichten in
het water en vlak aan de overkant
staan vier helicopters, drie van de
Belgische Luchtvaartmij. „Sabena"
en een van de Britse BEA.
Even verder ligt een „Catalina"
van de Deense luchtmacht. Met laag
water kunnen vrachtauto's, tot aan
de motor door het water rijdend, er
komen, maar als het water hoog is
kunnen er alleen bootjes of ducks
aan land gaan.
Met zo'n duck zijn wij in de late
avond naar Steenbergen teruggere
den. Een grote Amerikaanse ster
stond er op en in het Engels vroe
gen wij de bemanning of wij terug
konden rijden. „Sprechen sie doch
Hollandisch, das verstehen wir"
klonk een stem uit de duok en toen
bleek dat de drie mannen die erin
zaten, geüniformeerde Duitsers wa
ren.
De ducks hebben hier goed werk
gedaan. Als moederschepen voor
roeibootjes, want in de modder die
net onder ons in het water ligt, kun-
i nen we moeilijk rijden of varen. En
Uit alle delen van het land zijn schepen van allerlei soort naar het Zuid-
plaats bij het evacueren van de duizenden landgenoten, die nog op bedreigde
Schelde op weg naar Zierikzee.
Westen gedirigeerd om te helpen bij het lenigen van de nood, in de eerste
plaatsen zitten. Overzicht uit de lacht van de stroom schepen op de Ooster-
LUCHTOPNAME A.N.P.-POTO.
dit is vooral bij het aan land komen
een bezwaar. Veelal trekken ducks
de bootjes dan ook naar de eilanden,
vanwaar de vaartuigjes verder de
ondergelopen polders ingaan. Groot
nut hebben de ducks evenwel opge
leverd met verkenningen om na te
gaan of er nog mensen in de huizen
zitten,
BANG VOOR PLUNDERAARS.
Bruinisse is vandaag geëvacueerd.
Burgemeester A. K. Michaelis heeft
daar gisteren toe besloten. Van de
800 mensen, die er van de oorspron
kelijke 2400 in de gemeente Bruinisse
en Zijpe nog over zijn, gaan er 300
weg. De vrouwen, ouderen en kin
deren worden afgevoerd naar Rot
terdam en Dordrecht en vandaar in
de richting Utrecht.
Vijfhonderd mensen houdt de bur
gemeester hier. Zij zijn ondergebracht
in een paar huizen op de dijk en op
de zolder van het gemeentehuis, dat
nog voor een deel droog staat. Zij
zullen de werkers zyn, die de dijk
zullen herstellen. Het water kwam
van de landzijde en stond hier al
gauw drie en een halve m. hoog.
Men heeft het plan zo spoedig mo
gelijk met het herstel te beginnen
en over een maand hoopt men het
gat volledig dioht te hebben.
De eerste ernstige storm van Za
terdagnacht heeft het dorp overleefd
maar Zondagmiddag om vijf uur be
gaf de binnendijk van de polder het.
„Wie zullen er weg moeten?" dat
is thans de vraag, die de Bruinisse-
naren bezig houdt. Want ieder wil
zolang mogelijk blijven.
„Ik zal zorgen, dat ik bij de laat-
sten ben" zegt de man met wie wij
in de regenvlagen en wind over de
modderige dijk lopen."
Toen ik de vorige keer terug kwam
van de evacuatie, was er niets meer
in mijn huis over.
Angst voor diefstal is inderdaad
een van de redenen, waarom velen
willen blijven, en misschien niet ten
onrechte, want er wordt reeds ge
stolen in het dorp en 's nachts wordt
er daarom gepatrouilleerd.
In het overtollige kamertje van
een particulier, waar de burgemees
ter zetelt, is het de gehele dag ra
zend druk, want het hele dorp dromt
er tezamen.
De burgemeester is een jonge man
in donkerrode trui, die men er niet
zo direct uitpikt. „Ik heb mijn ambts
keten niet om, maar ik ben het toch"
zegt hij opgewekt. Inderdaad opge-
wekt, want al moge dan het dorp
zwaar zijn getroffen, er is slechts
een man omgekomen bij het red
dingswerk. In de hoek staat een zen
der van de rijksluchtvaartschool.
„Hoe komt u daaraan?" vragen wij.
„Ik weet het niet", zegt de burge
meester, ..Maandag kwam hij hier en
we hebben er allemachtig veel ple
zier van".
In het zwaargetroffen Bruinisse is
men niet zo terneergeslagen als men
gedacht had. Men ziet alweer voor
uit naai- de tijd dat de dijk dicht is
en het water weg, dan zal dit dorp,
dat in de oorlog de zwaarstgetroffen
gemeente van Zeeland werd ge-
noemd, wederom aan de opbouw be
ginnen.
i
