NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT;
SCHOUWEN EN GOEREE NIET VOOR
VOLGEND WINTERSEIZOEN VEILIG
Verkorting van Nederlands kustlengte weer in 't geding
r
v_
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN ^OMSTREKEN
Over een maand Moerdijk
spoorverbinding hersteld?
Aantal geëvacueerden niet
boven de 50.000
LEVEN ZONDER RISICO NIET
MOGELIJK
Nota over de
watersnood
NATIONAAL RAMPENFONDS REKENT OP U'
Hoe 'n klein
volk groot
kan zijn
Vrijdag 6 Februari 1953
Steunt het Nederlandse
Rampenfonds. Postgiro
9575
WEERBERICHT
De weerverwachting van het K.N M.I., geldig
van heden- tot morgenavond, luidt:
Wisselende bewolking met enkele sneeuw
buien. Zwakke tot matige Noord-Oostelijke
wind. Lichte tot matige vorst.
Zaterdag 7 Februari: Zon op 8.11 uur, onder
17.39 uur; Maan op 2.29 uur, onder 10.27 uur.
DEN HAAG, 5 Februari.
(Van onze speciale verslaggever)
Eerst over enkele maanden zal de geëvacueerde bevolking van Schouwen-Duiveland
en Goeree-Overflakkee kunnen terugkeren naar de trieste resten van wat eens hun
huizen waren. Hoewel de resultaten der verkenningen nog niet in alle details bekend
zijn, schat de Rijkswaterstaat, dat het herstel der dijken op genoemde eilanden „vele
maanden" duren zal.
„We hopen vóór het volgend winterseizoen deze gebieden weer veilig te krijgen", zei ir
A. G. Maris, directeur-generaal van de Rijkswaterstaat op een gisteravond gehouden
persconferentie.
Dit waren in een bijna volledig overzicht van de schade aan de waterkeringen wel
de zwartste berichten, daargelaten, dat al eerder medegedeeld werd, dat driehonderd
duizend mensen bij de nationale ramp alles verloren, terwijl een millioen mensen (dat
is ongeveer één op de tien Nederlanders) in nood verkeert. Zoals wij al schreven zou de
catastrophe nog veel grotere afmetingen hebben aangenomen als de Schielandse Hoge
Zeedijk ten Oosten van Rotterdam het begeven had. Een groot deel van Zuid-Holland
zou zijn ondergelopen. Gelukkig heeft men het gat in deze dijk spoedig kunnen dichten.
Hoewel het herstel der dijken en verbindingen in sommige andere noodgebieden even
eens maanden duren zal, kon men toch uit vele op deze persconferentie verstrekte ge
gevens concluderen, dat vóór alles noodzakelijk de „inventarisatie" der bescha
digde waterkeringen practisch een feit is, dat de voorbereidingen voor een definitieve
dichting op talrijke plaatsen reeds in een vèrgevorderd stadium zijn, en dat in vele ge
bieden binnen niet al te lange tijd op droge grond, achter een dichte dijk met de weder
opbouw zal kunnen worden begonnen.
Hier volgt allereerst een schets van de
huidige situatie aan het „waterfront": Ter
wijl in de dijk tussen Keizersveer en Hank
In het land van Altena één groot gat en
zeven kleine gaten bijna gedicht zijn.
werkt men thans koortsachtig aan het
dichten van een meter breed. meter
diep gat noordelijk van Nieuwendijk.
Wanneer dit geschied is en bovendien
Noordelijk van Hank een inderhaast aan
gelegde buitenkade voltooid is, kan dit
gebied weer als veilig worden beschouwd
Dc gaten aan weerszijden van de .Moer
dijk n orden gedicht. Zodra dit geschied is,
kan dc weg naar het Zuiden weer worden
gebruikt en ook de spoorbaan gerepareerd
worden. Men rekent er echter mee, dat
het nog wel vier weken duren zal vóór
de eerste trein weer zal kunnen rijden.
Bij de ongeveer tien gaten tussen Roo-
devaart en Willemsvaart zijn verkennin
gen aan de gang om precies de schade vas1
te stellen. Deze schijnt echter mee te val
len en men hoopt ook daar spoedig met
het herstel te kunnen beginnen.
WALCHEREN VALT MEE
In de provincie Zeeland zijn nog geen
grote aannemers aan het werk, wel zijn
er reeds enige aangetrokken. De schade
aan de waterkeringen in de Walcherse
polder valt mee, en ook de beschadigingen
van de Westkappelse zeedijk zijn niet
kritiek; de gaten in de dijken langs het
Veergat zullen zeer binnenkort weer ge
sloten zijn, waarna men de weg en de
spoorweg naar Middelburg zal kunnen
herstellen. Ook in Vlissingen zijn de be
schadigde waterwerken reeds weer vooi
een belangrijk deel gerepareerd. De spoor
weg over de Sloedam is niet beschadigd
SLUIZEN BIJ HANSWEERT IN
GEVAAR?
Er blijkt water gekomen te zijn tussen
de Midden- en Oostsluis van Hansweert
Hierdoor geraakt het buitenhoofd van de
Middonsluis onderspoeld en komt de
frontmuur van de Oostsluis voorover.
Om op alle eventualiteiten voorbereid te
zijn, wordt thans aan de sluiswerken te
Vlissingen en Veere met man en macht
gewerkt om het Walcherse kanaal te
kunnen gebruiken, indien er iets met het
kanaal door Zuid-Beveland zou ge
beuren.
ZEEUWSCH-VLA ANDEREN
GUNSTIG
Er is een verkenningsploeg met een
aannemer op weg naar Oostelijk Zuid-
Beveland om schade aan de weg- en
spoorweg-verbindingen te onderzoeken.
De gaten in de dijk zijn talrijk en diep,
en men rekent dat het zeer lang zal du
ren voor deze gedicht zijn. Dit staat na
tuurlijk ook een spoedig herstel van de
spoorverbinding in de weg. terwijl een
eb- en vloedverschil van 1' i meter de
reeds bestaande gaten nog uitschuurt.
Beter nieuws komt uit Zeeuwsch-
Vlaanderen, waar gisteren met 't herstel
in de Nieuwe Neuzcnpolder tussen
Tsrneuzen en de Braakman t-en aan
vang werd gemaakt. Andere gevaarlijke
gaten schijnen er niet te zijn. en van de
3300 h.a., die in Zeeuwsch-Vlaanderen
overstroomd waren, zijn er reeds 2500
van het buitenwater «de Schelde) afge
sloten, zodat daar niet uitpompen kan
worden begonnen. Ook in Noord-Beve
land ziet het er minder somber uit, dan
aanvankelijk was voorspeld. Ditzelfde
geldt voor het Nóórdelijk deel van Zuid-
Beveland.
SLAPERDIJK ROND KOM
VAN THOLEN
Tholen en St Philipsland zijn er veel
ernstiger aan toe. Alle détailgegevens
zjjn nog niet binnen, maar volgens Wa
terstaat wordt het herstel een langdurig
karwei. De burgemeester van Tholen is
aangeraden een slaperdijk rond de be
bouwde kom te laten aanleggen.
NA SCHOUWEN: GOEREE
In de zeedijk van Putten heeft men
vele doorbraken geconstateerd. De beide
kanaaldijken van het Voornse kanaal
keren echter het daardoor binnenge
drongen water nog. Voor Goeree-Over
flakkee hoopt men op het behoud van
het thans nog droge gedeelte bij Dirks-
land «het enige stukje van dit zwaar ge
troffen eiland dat mèt de duinkom ach
ter de kust nog droog is) om vandaar
uit de herstelwerkzaamheden, die zoals
boven gezegd van zeer lange duur zul
len zijn, te beginnen.
De herstellingsweikzaamheden aan
'n klein gat aan de Oostzijde van Voorne
en Putten zijn in uitvoering, Voor een
groot diep gat: bij Oudenhoorn is even
eens een aannemer aangetrokken.
De Hoeksche Waard wil men om te be
ginnen op drie plaatsen „in grote stijl"
aanvatten.
Op Goeree wordt bij Ouddorp reeds
gewerkt aan het dichten van een gat,
maar zoals boven reeds gezegd: de ver
woestingen zijn daar groot, en er zijn
vele en moeilijke gaten. Na Schouwen
slaat het bovenaan op de lijst van „moei
lijke gebieden".
De Nieuwe Biesboschpolder op het
eiland van Dordt is weer droog, de gaten
in het Zuidelijk deel van het eiland wor
den thans gedicht om de verbinding met
de Moerdijk te herstellen.
Er zijn ook maatregelen genomen om
te voorkomen dat de „haalgolven" der
voorbijvarende schepen andermaal de
gedichte gaten in Rozenburg openspoe
len.
Uit alle delen van het land zijn schepen van allerlei soort naar het Zuid-
Westen gedirigeerd om te helpen bjj het lenigen van de nood, in de eerste
plaats bij het evacueren van de duizenden landgenoten, die nog op
bedreigde plaatsen zitten. Overzicht uit de lucht van dc stroom schepen
op de Oosterschelde op weg naar Zierikzee.
DEN HAAG, 5 Februari.
(Van onze speciale verslaggever)
Voorlopig denkt men er 1>Ü de
Rijkswaterstaat niet aan om de
dijken na deze catastrophe hoger te
maken en sterker, dan ze geweest
zijn. Het is, volgens ir Maris, na
tuurlijk mogelijk om aan dc hand
van historische gegevens na te gaan
hoe hoog en zwaar een dijk wel zou
moeten zijn, om élke druk van het
water te keren, ook wanneer alle
meteorologische factoren samenwer
ken om een dergelijke macht aan
opgezweepte zeeën op onze kustver
dedigingen te smijten. Er is en blijft
echter in onze dijken een „aanvaard
baar risico-element". „Leven zonder
risico is niet mogelijk".
Volgens ir Maris zijn het uitslui
tend d,. meteorologische omstandig
heden geweest, die deze ramp ver
oorzaakt hebben: springvloed, de
uiterst felle storm („we hébben wel
heftiger stormen gekend") èn liet
feit dat deze het water van dc héle
Noordzee tegen de kust joeg.
„Mensen die het water kenden,
zagen reeds met enige onrust hoe
dit bij eb nauwelijks zakte, wisten
dat het spannend worden zou, bij de
daarop volgende springvloed
Volgens Waterstaat is er geen
sprake van. dat er enige andere fac
toren in het spel zouden zijn; onze
dijken waren goed onderhouden;
enige naoorlogse bekrimping op de
onderhoudskosten heeft geen enkele
invloed gehad op de kwaliteit onzer
dijken.
Ook het hier en daar gehoorde
verw ijt, als zou men niet genoeg ge
reageerd hebben op de door het
K.N.M.I. verstrekte „zwaar-weer-op-
komsf'-bulletin achtte ir Maris on
gegrond.
MIRAKEL VAN ZUID
HOLLAND
De Schielandse Hoge Zeedijk tussen
Rotterdam en Gouda is thans weer dicht,
evenals de dijk van de Krimpenerwaard
bij Ouderkerk aan den IJssel. Toen in
deze laatste een gat ontstond, liet men
er eenvoudig een schip tegenaan zakken
en wonderlijk genoeg, hield deze noodop
lossing het. In de Ringdijk van de AI-
blasservvaard zijn diverse gaten, maar
men hoopt ook in dit gebied spoedig met
uitmalen te kunnen beginnen.
Wanneer dit gebeurd is, zal het her
stelde treinverkeer RotterdamDor
drechtGorcum een gedeelte van het
thans drukke omweg-traject ontlasten.
ERNSTIGE AFSLAG AAN
NOORDZEEDUINEN
Op Texel is de Eendrachtspolder inge
lopen men is met het herstel begonnen.
Over de beschadigingen aan dc Noord-
reeduinen zjjn tot nu toe nog geen defini
tieve gegevens bekend, maar de afslag
schijnt ernstig te zijn.
Op enkele plaatsen is ook aan de
Zuiderzeewerken ernstige schade toege
bracht o.m. tussen Wieringen cn Den
Helder. De Afsluitdijk is enigszins bescha
digd, maar niet ernstig. Men heeft de in
druk dat de bazaltzuilen in ingebeton-
neerde bloksteen zich daar beter hebben
gehouden dan de niet ingebetonneerde
bloksteen.
Voorzover gereed hebben de in aanleg
zijnde dijken op het IJsselmeer zich uit
stekend gehouden.
Dat de afsluitdijk zich zo goed hield, is
te danken aan 't profiel van deze dijk: men
heeft dit zo zwaar gebouwd omdat er
achter Nederlands diepste polders liggen.
MET DROGE VOETEN
„De wenselijkheid is echter thans door
deze ramp andermaal bevestigd, maar het
is niet zo, dat de uitvoering van de herstel
werkzaamheden reeds op enigerlei wijze
beïnvloed zal worden door deze (verre)
toekomstplannen. En hoe mooi al het ge
theoretiseer over zoetwaterbassins etc. ook
is, deze watersnood heeft Nederland
andermaal geleerd, dat primair onze
waterbouwkundige werken voor iets an
ders dienen: om te zorgen, dat men in
Nederland met droge voeten leven en
werken kan", zei men ons.
En voorlopig is het in de noodgebieden
nog niet eens zover, al zijn dc eerste
tekenen zichtbaar, dat men in sommige
gebieden met man en macht achter een
gedichte dijk aan de slag zal kunnen.
Afdammen van alle
zeegaten?
Uiteraard staat thans dc afdamming van
alle zeegaten, het beperken van Neder
lands kustlengte en het scheppen van een
kunstmatig zoetwaterreservoir in Neder
land, opnieuw in het middelpunt van de
belangstelling. Hierdoor zouden b.v. ook
dc binnendijken niet langer bloot staan
aan dergelijke catastrofale stormvloeden.
Dit plan om Ooster-SchcldcGrevelin-
gen cn Haringvliet af te dammen en
later ook de Wester-Sclielde is echter
zó ingewikkeld, dat zelfs Nederland met
zijn dijkenbouwerstraditie van eeuwen
niet alleen voor de ontzaglijke kosten,
maar ook voor de zuiver technische moei
lijkheden aarzelt: men zou die drie
gaten gelijktijdig moeten dichten, het
en vloedverschil Is er zeer groot, hier en
daar hebben de gaten een diepte van meer
dan veertig meter cn alleen de na het
dichten van 't laatste sluitgat optreden
de „vulling" (wateropeenhoping) uit het
I achterland zou de waterbouw kundigen
voor uiterst gecompliceerde problemen
stellen, die ze nooit bij de hand gehad
hebben.
KOSTEN NIET TE SCHATTEN
De vraag rijst of men materiaal ge
noeg heeft voor deze herstellingswerk
zaamheden. Het in de Blesbosch voor
radige rijshout is weggespoeld, kan mis
schien nog voor één vierde geborgen
worden. Steen is er echter uit België
en Duitsland genoeg te krijgen.
Het is nog te vroeg om reeds thans te
kunnen vaststellen of ook de voortgang
van de Zuiderzeewerken zal worden
vertraagd door de herstellingswerkzaam
heden.
Vast staat echter dat Nederland slechts
met de grootste moeite het noodzakelijk
minimum aan geschoolde arbeiders zal
kunnen opbrengen.
Over de kosten valt zelfs bij benade
ring nog geen schatting te maken. Men
weet met alleen nog steeds niet precies
hoeveel kilometers dijk beschadigd zijn,
weel evenmin wat er aan bruggen, slo
ten etc. hersteld zal moeten worden, om
van de verwoeste dorpen en landerijen
maar niet te spreken.
H.M. Koningin Juliana heeft gisteren,
vergezeld door haar particuliere secre
taresse mevrouw SmittAvis, een be
zoek gebracht aan enige evacuatie-cen
tra. H.M. de Koningin bezocht de
Utrechtse veilinghallen, waar het pro
vinciale evacuatiebureau is gevestigd,
en stelde zich op de hoogte van de
werkzaamheden van dit doorgangscen
trum. Later begaf H.M. zich naar
Amersfoort. H.H. Koningin Juliana in
gesprek met evacué's te Utrecht.
Zoveel mogelijk uiet te 1
ver van liuis
Hoewel op dit ogenblik nog geen cij
fers beschikbaar zijn van het aantal ge-
evacueerden en de verspreiding over het
land. kan gezegd worden, dat naar
schatting dit aantal de 50.000 niet za'
overschrijden. Maar dit aantal is dan
toch nog wel zo verschrikkelijk hoog,
dat h<*t eens te meer een schel licht
werpt op de rampspoed, welke over ons
is gekomen.
Men moet bij de evacuatie onderscheid
maken tussen de evacuatie in de omge
ving en die op verre afstand. In het al
gemeen worden de geëvacueerden uit
Noord-Brabant, de Zeeuwse eilanden
met uitzondering van Schouwen-Duive
land en de Zuidhollandse eilanden
met uitzondering van Goeree-Overflak
kee zoveel mogelijk in de naaste of
niet al te ver verwijderde omgeving on
dergebracht. Van uit Rotterdam, waar de
eerste stromen geëvacueerden binnenkwa
men, werden de vluchtelingen verder ver
voerd.
Zo zijn er in Noord-Brabant naar
schatting al 18.000 geëvacueerden onder
gebracht. Zü zijn over vele plaatsen ver
spreid en niet altijd in grotere concen
traties ondergebracht. De evacuatie van
de twee grote noodgebieden. Goeree en
Overflakkee en Schouwen en Duiveland.
betreft grotendeels een georganiseerde
afvoer op langere afstand.
Voor zover de geëvacueerden uit
Schouwen-Duiveland niet naar Noord-
Brabant zijn afgevoerd, waar zich reeds
een klein aantal bevindt, gaan zi) via
Dordrecht naar Utrecht, waar 25.000
bedden beschikbaar zijn en van waaruit
zij over verschillende plaatsen in de pro
vincie worden verspreid.
De geëvacueerden uit Goeree-Over
flakkee gaan nadat de eerste grote
,'in de Ahoy-hal is
icgeRik via centra
verder naar het
m in Rotterdam
verwerkt, nu zo \eei i
in Delft en Schiedam
Noorden.
De minister-president heeft aan de
voorzitter der Tweede Kamer mede
gedeeld, dat hij voornemens is een
nota met betrekking tot de waters
nood aan de Kamer te doen toe
komen. Deze nota zal Maandag 0
Februari a.s. aan de leden worden
toegezonden.
Nu de in de vergadering van Dins
dag 3 Februari j.l. toegezegde nadere
mededelingen op vorengenoemde
wijze aan de Kamer zullen worden
gedaan, zal de voorzitter in de ver
gadering van Dinsdag, 10 Februari
a.s. voorstellen deze nota onmiddel
lijk na de bij de aanvang dier ver
gadering plaats hebbende verkiezing
aan de orde te stellen.
Bioscopen Zondag
gesloten
Met het oog op dc algemene gedenkdag
heeft het hoofdbestuur van de Nederlandse
Bioscoopbond bepaald, dat a.s. Zondag de
Bioscopen in het gehele land gesloten
zullen zjjn.
Prins Bernhard tot het Nederlandse volk
V)
I De voorzitter van het Na-
I tionaal Rampenfonds, Z. K.
H. Prins Bernhard, heelt
gisteravond via beide Hilver-
sumse zenders een toespraak
gehouden tot het Nederlandse
volk. De Prins zeide o.a.:
Het is als voorzitter van
het Nationaal Rampenfonds
dat ik het woord tot u zal
richten.
Evenals Hare Majesteit de
Koningin cn Prinses Wilhel-
mina, heb ik me persoonlijk
op de hoogte kunnen stellen
van de situatie in Zuid-Hol
land, Zeeland en het Westen
van Noord-Brabant. Zo
spoedig mogelijk zal ik mij
naar de Waddeneilanden be
geven.
Ik moet u zeggen dat tie
werkelijkheid veel erger is
dan iemand zich van te voren
kan voorstellen. Slechts het
visuele beeld toont deze ca
tastrophe met haar ontstel
lende verwoesting.
Alle mensen werken hard
om te behouden wat er nog
te behouden is, geholpen door
militairen: maar er moet nog
veel meer hulp komen. Dat
heb ik kunnen constateren.
Onze gedachten zijn voort
durend bij hen, die in deze
rampspoedige dagen 't leven
hebben verloren cn hel inni
ge medeleven van ons ge
hele volk gaat uit naar de
getroffen medeburgers.
Deze nationale ra nip eist
van ieder onzer het uiterste
aan geest- en wilskracht, aan
moed en offervaardigheid.
Het welhaast onmogelijke
wordt geëist van al die eigen
schappen van hoofd en ha.t,
waardoor in een noodtoe
stand als deze, het beste «n
het karakter van de mens
naar buiten treedt. Hier moet
geholpen worden en wel on
middellijk.
Het bestuur van het Natio
naal Rampenfonds heeft dan
ook terstond een millioen
gulden van de binnenge
komen gelden overgemaakt
aan het Nederlandse Rode
Kruis welke *yn besteed ter
leniging van de onmiddeliykc
nood van de bevolking der
geteisterde gebieden.
Er is afgezien van het vast
stellen van een nationale in
zamelingsdag ten bate van
het Nationaal Rampenfonds.
In tal van plaatsen zijn
reeds collectes gehouden en
in weer andere worden deze
op korte termijn georgani
seerd. Er wordt daarom de
voorkeur aan gegeven om aan
't goedgeleide spontane initia
tief de vrije loop te laten tn
deze en de volgende week te
benutten voor de nationale
inzameling.
Sommige gemeenten heb
ben reeds bekendgemaakt,
dat zij zustergemeenten uit
de getroffen gebieden willen
adopteren, of dat reeds heb
ben gedaan. Hoezeer het be
stuur van het. Nationaal
Rampenfonds dit een bijzon
der sympathieke geste acht,
moet het er toch op wijzen,
dat het wellicht aanbeveling
\erdient een dergelijke adop
tie nog even uit te stellen
tot de tijd dat beter kan zijn
gebleken voor welke gemeen
ten dit nuttig en nodig is.
Bij alle dagelijkse binnen
komende berichten vol ellen
de is er een lichtpunt, de
minister-president heeft er
in zijn regerings-verklanng
reeds op gewezen, de eens
gezindheid van ons gehele
volk om te willen helpen.
Met man en macht wordt
op het hoofdkantoor van het
Nationaal Rampentonds ge
werkt om de waarlük over
stelpende stroom van gaven
te verwerken. Was er Maan
dagavond reeds 2 millioen
gulden toegezegd. Dinsdag
avond ruim 3 millioen en
Woensdag meer dan 7 mil
lioen gulden, thans kan ik u
mededelen dat er een half
uur geleden werkelijk ge
boekt was voor een bedrag
van 11.672.000, dit met
uilzondering van de toege
zegde bedragen die nog niet
binnen gekomen zün.
Dankbaar zyn we voor
deze bijdragen uit Nederland
en uit de gehele wereld,
waaruit zo duidelijk blijkt,
dat een klein volk groot kan
zijn, wanneer het gaat om
offerbereidheid in tijden van
rampspoed, zoals nu in de
strijd tegen onze vriend do'-h
tevens onze vijand het. water.
Ook zijn we buitengewoon
dankbaar cn erkentelijk voor
de vele cn grote bijdragen
die ons uit dc gehele wereld
toestromen.
De ingezamelde som van
11.672 000.. welke op het
ogenblik tot onze beschikking
staat is natuurlijk een respec
tabel bedrag, wat spreekt.
Toch moet ik hier uitdruk
kelijk verklaren dat dit be
drag nog maar een klein on
derdeel is van het totaal, dat
nodig zal zijn om de gevol
gen van deze slag, welke ons
land heeft getroffen het
hoofd te kunnen bieden.
Het onpeilbare leed van
duizenden landgenoten moet
door ons allen mee worden
gedragen.
Het Nationaal Rampenfonds
rekent op u.
