Nare dagen
NOODKRETEN DOOR DE AETHER
Zend ons hulp, eten,
zandzakken!
Vlaardingen hoort en spreekt
met noodgebieden
Hoe het tot 8 cijfers kwam
iVRIJDAG 6 FEBRUARI 1953
ROTTERDAMSCH NIEUWSBLAD
TWEEDE BLAD - PAGINA I
%L
"P\E eerste heren van het gilde der plun-
deraars hebben hun vonnis al bij de Rot
terdamse politierechter beet. Zes maanden
moet zo'n menselijke waterrat betalen voor
een overjas, die hij had meegenomen van
kleding, bestemd voor watersnoodslachtof-
fers. Het is geen opruimingsprijsje, maar
de rechter vond het nog veel te weinig. Een
politierechter kan echter niet hoger gaan. In
dit geval zal bijna ieder dat jammer vinden.
De justitie heeft waarschijnlijk deze snelle
weg echter bewust gevolgd, om bij de
andere liefhebbers de schrik er wat in te
brengen. Overbodig is het niet. Allerlei
andere berichten wijzen in deze richting. Te
's Gravendeel heeft men al een avondklok
moeten instellen, om zich enigszins voor
ongeweste nachtelijke activiteiten te vrijwa
ren. Het is eigenlijk wel heel erg. Allerlei
a-sociale elementen slaan nu hun slag. Wij
hebben nu reeds te maken met echte en
onechte watersnoodslachtoffers. Dat laatste
genre probeert er een slaatje uit te slaan. Te
Rotterdam heeft de politie al enkele van die
gevallen achterhaald.
Ieder zal van harte hopen, dat de over
heid er in slaagt dit dreigend gevaar van
een nieuwe doorbraak, maar nu van de
geestelijke dijken, te voorkomen. Bij de
gewone problemen van elke massale ramp
komt nog dat van de plundering. In zeer
veel gevallen hebben de mensen, door het
water overvallen, bij de overhaaste vlucht
hun waardevolle bezittingen moeten achter
laten. Wel heeft op het platteland de ge
woonte om gereed geld bij de bank te depo
neren meer en meer ingang gevonden en
ook ditmaal is gebleken, dat het een nuttige
gewoonte is maar op een boerenbedrijf is
altijd wat geld nodig. Juist tegen het begin
van de maand is er meer geld dan gewoon
lijk in kas. Verder heeft de bevolking dik
wijls geen tijd gehad kostbaarheden mee
te nemen. Deze overstroming is wat dat
betreft niet te vergelijken met dd massale
evacuaties wegens het onder water zetten
van grote landbouwgebieden door de vijand.
Toen kon men gewoonlijk nog het voor
naamste, soms zelfs bijna alles nog mee
nemen.
Vandaag is er voor de waterrallen in de
overstroomde gebieden meer te halen. Over
het algemeen huldigt de bevolking van de
Zeeuwse eilanden zeer strenge beginselen.
Van die kant dreigen de gevaren voor aller
lei onder deze omstandigheden buiten
gewoon ongepaste verwisselingen van
mijn en dijn in de laatste plaats.
Maar de ervaring bij massale evacuaties, zo
als die te Arnhem in de oorlogsdagen, heeft
geleerd, dat Nederlanders onder elkaar het
soms niet nauw nemen. De bewaking van
de nu verlaten gebieden zal van de overheid
heel wat zorg eisen. Snoeshanen van buiten,
die hun slag proberen te slaan, kan men
daar missen, zoals men het binnengedron
gen water kan missen.
Reeds nu is gebleken, dat er wordt ge
stolen, maar dat de plunderaars kwade kan
sen lopen als men ze te pakken krijgt Noch
de politie, noch de justitie is de heren wel
gezind, om te zwijgen van de bevolking, die
waarschijnlijk nog heel anders met die
geniepige waterschuimers zou afrekenen, als
zij de kans kreeg. Maar dat moet nu niet.
Hoe meer het recht zijn normaal, op solide
grondslagen rustend beloop heeft, des te
beter.
Ten slotte zijn er nog de lui, die collec
teren te eigen bate. Zij ontbreken zelden
bij rampen. Gelukkig lopen ze dikwijls tegen
de lamp. Wij behoeven ons niet de illusie te
maken, dat er niet eens wat tussen de wal
en het schip terecht komt. Er moet echter
voor worden gewaakt, dat het zo weinig
mogelijk is.
Als water sterk in beroering is, komt er
schuim. En het schuim komt ook voor de
dag als rampen het volk in rep en roer
brengen. Van de mannen, die met de be
waking van de verlaten gebieden zijn be
last, zal heel wat geëist worden in alle
mogelijke opzichten. Maar de avonturiers
en waterratten moeten weten, dat er grote
risico's aan hun werk verbonden zijn.
KIJKER.
r
Snelle hulp: zelfs een gebit
a la minute
In de Bergsingelkerk was het druk
met de uitdeling van brood aan
évaeuës. Een oude vrouw schudde
'j echter haar hoofd, toen men haar
brood wilde geven. Toen men haar
vroeg waarom zij het niet wilde heb-
ben, antwoordde zy, dat zy het toch
niet kon kauwen, want zij had haar
j gebit in het water verloren. Geen
nood echter, er werd een tandarts op-
gebeld, die zei. dat de vrouw onmid-
dellijk kon komen om te happen in
de was voor een nieuw gebit. Een
'i tandtechnicus werkte al even snel en
enkele uren later werd een nieuw gebit
pratis aan de evacué afgeleverd
Het brood wilde zij, nadat het gebit
perfect bleek te passen, maar al t
j graag eten j
v
^■VVN..'VV.N.»ViW<V^<N«%»V.VX«V
(Van onze speciale verslaggever)
Middelharnis roept Vlaardingen. Klaaswaal roept Vlaardingen, Oud
dorp heeft een bericht voor Vlaardingen en geeft dat door via Middel
harnis. Hier heeft men dringend zandzakken nodig, daar is er tekort aan
brood en suiker. Op de Zuidhollandse en Zeeuwse stromen varen 34
boten van de Rijkspolitie zorgvuldig per radio gedirigeerd, helpend waar
maar te helpen is, alles vervoerend wat maar nodig is. Kerels, die in
dagen geen hap warm eten hebben gezien, ontstoken oogleden hebben
door gebrek aan slaap, na dagen even thuiskomen in Vlaardingen, een
paar uur slapen, wat eten en weer uitvaren. Dat gaat al zo van Zondag
af. En op de eilanden staan de politie-radiowagens. Die vragen ook alles
aan Vlaardingen, de centraalpost van de Rijkspolitie te water, die alles
weer snel doorgeeft waar het wezen moet.de C.D.K., de commissaris
van de Koningin (Provinciale Griffie). Daar wordt ook dag en nacht ge
zwoegd aan de radio-sets om de verbindingen met het noodgebied te
onderhouden. Het is niet te becijferen hoeveel mensenlevens hierdoor
zijn gered, hoeveel zwakke dijken door snelle hulp konden worden be
houden. Er zijn nog meer zendertjes van amateurs in de lucht. Die doen
ook voortreffelijk werk.
DE stroom van doodsnoodkreten begint
langzaam weg te ebben. Zij hebben een
meer zakelijk karakter gekregen. Zij gaan
meer spreken over goederen en materialen,
welke nodig zijn voor herstel van di.iken.
Toch komen zij nog wel door, de verzoeken
om aanvoer van eten cn drinken of voor hel
vervangen van mensen, die aan de dijken
werken en uitgeput zijn. Zend ons aflossers.
Zend ons zandzakken, aggregaten, olie ben
zine. We hebben medicijnen nodig, een dok
ter, dekens.
Er wordt achter de schermen, in die cen
traalpost te Vlaardingen, gesjouwd, dag en
nacht door. Een -lawine van berichten en
noodkreten is er in de achter ons liggende
dagen verwerkt. Om de acht uur moeten die
telefonisten worden afgelost. Dan zijn ze
suf, kunnen ze niet meer goed luisteren, niet
meer goed antwoord geven. Aflossen, wat
eten, wat slapen en dan weer aan de mi
crofoon.
Middelharnis roept Roosendaal, maar dat
antwoordt niet en direct is Vlaardingen er
als de kippen bij. Want Middelharnis heeft
een zeer dringend bericht, dat direct moet
worden doorgezonden aan de C.D.K.
Middelharnis, hier is Vlaardingen. Geef
mij dat bericht maar door als Roosendaal
niet antwoordt.
En dan zegt die stem daar op het zo
zwaar geslagen Flakkee, dat Stad aan 't Ha
ringvliet voor deze morgen nog zeer drin
gend vraagt 300 paar laarzen, 15 paar lies-
laarzen.
Is het de bedoeling, dat ze „gedropt"
worden, vraagt Vlaardingen voor alle ze
kerheid en Middelharnis zegt, dat dat juist
de bedoeling is.
Ze geven v-tn Flakkee nog een-paar be
richten door. Oude Tonge zit om suiker
verlegen, heeft moefte met het identificeren
van slachtoffers. Kleding hebben ze daar niet
meer nodig.
Geen minuut later weet men in Den Haag
op de Provinciale Griffie wat men op
Flakkee nodig heeft en niet veel later is
een vliegtuig al onderweg van Valkenburg
of Gilze Rijen om te droppen waarom werd
gevraagd.
De radioverbindingen werken prachtig,
worden nog steeds uitgebreid. De meeste
telefonische verbindingen vielen in de loop
van Zondag uit. Het water had de kabels
bereikt en veroorzaakte sluiting. Afgelopen.
Maar de radio begon toen op toeren te
komen.
Verbindingen
TJET was in de vroege Zondagmorgen na
-tl de rampnacht, dat van vissersschepen in
Stellendam en Ouddorp via Scheveningen
Radio bekend werd dat een ramp Goeree-
Overflakkee had getroffen. En terwijl sche
pen naar de plaatsen van de overstromin
gen op weg gingen, voelde men wel dat van
de radio-telefoon alles zou afhangen of men
de verbindingen, zo uiterst belangrijk onder
deze omstandigheden, zou kunnen herstel
len. Zij werden hersteld.
De achttien boten van de Rijkspolitie te
water in het district Zuid-Holland en Zee
land zwermden uit voor zover zij al niet
in het rampengebied op patrouille waren.
Vijf radiowagens van de Amsterdamse poli
tie werden naar de eilanden gezonden om
de verbindingen op te nemen. Zes radiowa
gens van de Politieverbindingsdienst uit
Utrecht gingen ook op weg. Bilthoven zond
zijn radiowagen. Uit Wassenaar gingen er
twee op reis.
Zondag reeds kwamen de eilanden „(n de
lucht** en konden zij de eerste noodkreten
naar Droog Nederland boven de grote ri
vieren laten klinken. Den Haag kreeg meer
houvast en overzicht, kon hulp gaan zen
den waar nodig was. Dat was wel overal,
maar de hulpverlening kon efficiënter zijn.
En hoevelen hun leven misschien hebben
te danken aan deze verbindingen zal wel
nooit zijn na te gaan.
Zo hebben Strijen, Klaaswaal, Putters-
hoek, Heenvliet, Abbenbroek, Ouddorp,
Goeree, Middelharnis en van vandaag af ook
Den Briel en Rockanje hun eigen radio
zender en ontvanger. Zij kunnen Vlaardin
gen roepen en vragen wat zij nodig heb
ben. En met achttien Rijkspolitieboten wer
ken nu ook mee zestien boten uit het Noor
delijke district, die direct naar het rampen-
gebied werden gezonden. Zij hebben gered.
Zij vervoeren evacué's als dat nodig is,
waarschuwen hele delen van de helpende
vissersvloot dat hun werk weer op een an
dere plaats wordt gevraagd. De boot R.P. 2
heeft Zondag vroeg de eerste noodkreten
van 's Gravendeel overgebracht.
Een radio-amateur in Haamstede, die
prachtig werk heeft geleverd, zakte Woens
dag van oververmoeidheid in elkaar. En
men had hem zo broodnodig. Hulpkreet
naar Vlaardingen. Men vond een vervanger,
Een militaire hulpcolonne op St. Philips-
land rijdt door het overstroomde eiland
voor de evacuatie van mens en dier en
voor het aanvoeren van voedsel voor dat
gedeelte van het eiland, dat niet wordt
geëvactteerd.
Luchtopname Anefo-K.L.M.
een jonge man uit Purmerend. De Rijkspo
litie bracht hem naar Haamstede. Haam
stede heeft weer verbinding met de bui
tenwereld. Een Purmerender zorgt ervoor.
Zend ons
T7*N zo stromen dag en nacht die verzoeken
-*-1 om hulp en assistentie de kamer van
het bureau van de Rijkspolitie te Vlaardin
gen binnen. Ze hebben een extra telefoon
lijn gekregen voor uitgaande gesprekken.
Zo kunnen ze Den Haag beter bereiken.
Toen ze Zondag zelf door vollopen van de
kelders sluiting in de telefoonkabels kre
gen hebben ze met hun telex de berichten
doorgegeven naar de politie in Den Haag,
die deze weer per telefoon of ordonnans
doorgaf aan de Provinciale Griffie en het
Rode Kruis.
Zend laarzen, zend zandzakken. Vlaar
dingen ik heb een dringend bericht voor u.
Vlaardingen luistert direct, noteert, veegt
met een korte grauw een radiopost weg, die
er tussen komt.
Stuur ons zandzakken, stuur drinkwa
ter.
En even later het bericht dat een klein
dorpje op Schouwen is verlaten. Men heeft
eerst de drie doden voorlopig begraven.
Hei zijn die en die en die. Ze liggen op een
plaats ten Noordwesten van de Hervormde
kerk.
Zandzakken, rijshout, laarzen, levens
middelenen begraven doden. Dat alles
spoelt uit de Vlaardingse luidspreker en
gaat door naar Den Haag.
En de vissersconvooien, die ter redding
kwamen opdagen hebben een Rijkspolitie
man als loods aan boord, omdat zij het
vaarwater hier in het Zuiden niet kennen.
Twee boten gaan al die posten langs om
accu's en onderdelen te brengen. Want die
radiostemmen raken uitgeput. En juist nu
mogen zij niet verzwakken.
Coördinatie hulpverlening
De minister van maatschappelijk werk
deelt, in overleg met zijn ambtgenoot van
binnenlandse zaken, mede, dat door de
Commissarissen der Koningin provinciaal
een coördinatie van hulpverlening, liggende
op het terrein van 't maatschappelijk werk,
tot stand is gebracht. Deze coördinatie is,
waar mogelijk, gecentraliseerd bij de pro
vinciale stichtingen voor maatschappelijk
werk.
Het contactadres in de provincie Zuid-
Holland is: nieuwe stadhuis. Laan Copes
van Cattenburg, Den Haag, tel. K 1700 -
185281; na 17 uur tel. 185239.
Noord-Brabant: Willem IT straat, Tilburg,
tel. IC. 4150 - 2645.
Aan dit adres moeten alle aanbiedingen
van hulpverlening op het terrein van het
maatschappelijk werk worden gericht.
Verdrijf de periodieke pijnen j
j^en dat lome, lusteloze gevoel^
directenafdoendmeteenpaarj
noodgebieden trekken voortdurend naar het
Noorden. In deze coupé zit mevrouw A.
Lobbezoo met haar twee kinderen, die
hals over kop uit Krabbendjjke
moesten vluchten en nu op weg zijn naar
Dordrecht. Het jongetje op de voorgrond
is Henny Jooslen uit Hansweert, die metf
zijn vader evacueerde. Stijf klemt hy zyn
poesje, dat hij niet wilde achterlaten, imyn
armen.
Koningin Juliana bracht Donderdagmiddag
een bezoek aan de Utrechtse veilinghallen.
waar het provinciale evacuatiebureau is
gevestigd. Zij hield lange gesprekken met
de evacué's in dit doorgangscentrum.
Geen kinderen naar
het buitenland
De Stichting Oecumenische hulp aan Ker
ken en Vluchtelingen, de federatie der dia
conieën van de Nederlandse Hervormde
Kerk, het Nederlandse R.K. Huisvestings
comité, de bisschoppelijke hulpactie voor
hulp aan oorlogsslachtoffers in het bisdom
Haarlem en de vereniging voor maatschap
pelijk werk op humanistische grondslag
Humanitas hebben op verzoek van de mi
nister van maatschappelijk werk zich bera
den over de mogelijkheid en wenselijkheid
om op dit moment kinderen uit de getroffen
gezinnen naar het buitenland te zenden.
Zij zijn tot de conclusie gekomen, dat in
deze uren van droefheid, onzekerheid en
spanning, uitzending van kinderen naar het
buitenland mede om psychologische redenen,
bezwaarlijk is, hoezeer deze buitenlandse
hulp ook op prijs wordt gesteld. Overwogen
wordt om in dit stadium kinderen, die daar
aan behoefte hebben, in het eigen land op
verhaal te laten komen. In de komende we
ken zal opnieuw worden nagegaan of en in
hoeverre op het buitenlandse aanbod ware
in te gaan.
Polissen goed lezen!
De stormclausule, zoals deze in vele
polissen is opgenomen dekt, naar wij reeds
gemeld hebben, geen schade die door de
overstroming is veroorzaakt. Belangheb
benden doen er echter goed aan, de voor
waarden van hun verzekering nauwkeurig
na te gaan. Verscheidene grote maatschap
pijen hebben in de „uitgebreide gevaren"
polissen ook dijkdoorbraken en overstro
mingen als gevolg van storm, genoemd
als gedekt risico. Houders van dergelijke
polissen hebben dus wel recht op vergoe
ding van schade.
Gratis brillen voor getroffenen
De samenwerkende groothandel in opti
sche artikelen, de betreffende fabrikanten
en de vakopticiens in Nederland maken be
kend, dat getroffenen, die door de ramp-
omstandigheden hun bril hebben verloren,
zodra zij zich in de plaats bevinden waar
zij voorlopig verblijf zullen houden en tot
15 Februari, bij de opticiens zich gratis een
nieuwe bril kunnen aanschaffen onder over
legging van een door het Rode Kruis of
andere bevoegde instanties afgegeven ver
klaring.
Duitsers in een duck
Met een duck 2ijn wij gisteren in de late
avond van Zijpe naar Steenbergen terug
gereden. Een grote Amerikaanse ster stond
er op en in het Engels vroegen wij de be
manning of wij terug konden rijden.
„Sprechen Sie doch Hollandisch, das ver
st ehen wir", klonk een stem uit de duels en
toen bleek, dat de drie mannen die er in
zaten, geüniformeerde Duitsers waren! De
drie officieren die het commando voeren
over de ducks die van Steenbergen uit
opereren, zyn Amerikanen. De manschap
pen zijn voor het grootste deel Duitsers.
Het is een vreemde gewaarwording onder
deze omstandigheden met drie Duitsers in
het donkere binnenste van een duels te zit
ten. Praten deden zij niet, maar rijden des
te harder. Een meter water deerde hen niet.
Nauwelijks is ons kort toegevoegd „Herein-
setzen" of we zïjr rc jp weg*tn ane -ver-
avond, waar de witte koppen van detus"
tjes nog net de weg door het water tnar-
keren.
De duclss hebben hier goed werk gedaan
als „moederschepen" voor roeibootjes, want
in de modder onder ons in het water,
kunnen we moeilijk rijden of varen. En dit
is vooral bij het aan land komen een be
zwaar. Veelal trekken ducks de bootjes dan
ook naar de eilanden, vanwaar de vaar
tuigjes verder de ondergelopen polders
ingaan. Groot nut hebben de ducks vooral
opgeleverd met verkenningen om na te
gaan of er nog mensen in de huizen zitten.
Uitbetaling vergoeding
kostwinners
Het ministerie van Oorlog heeft aan de
burgemeesters meegedeeld, dat indien er in
hun gemeente personen zijn die in de ge
meente, van waaruit zij zijn geëvacueerd,
kostwinnersvergoeding genoten, deze ver
goeding uitbetaald kan worden, nadat door
de diverse burgemeesters bij het desbetref
fende departement in dit geval het minis
terie van Oorlog en Marine is geïnfor
meerd naar het bedrag dat in de gemeente
van herkomst werd uitbetaald.
Politiële oliebollen
Dat het Nationaal Rampenfonds al een
bedrag van acht cijfers heeft geteld is niet
erwonderlük, als men verneemt, lioeover-
I in den lande zonder wikken of wegen
erkeljjke offers zijn gebracht. En dit is,
zoals Prins Bernhard het in zijn radioetoe-
spraak zei, tot stand gekomen door 't goed-
gcleide spontane initiatief, zodat van het
vaststellen van een nationale inzamelings
dag kon worden afgezien. Tot directeur van
het Rampenfonds is thans benoemd lt.-ge-
neraal b.d. P. Alons. voormalig adjudant-
generaal van het K.N.I.L.
In verscheidene Friese gemeenten kwam
men tot zeer hoge collectegemiddelden per
gezin, tot zelfs meer dan 100 in Tzum (ge
meente Franekeradeel). In totaal is in deze
provincie al meer dan 1 millioen bijeen
gebracht. Maar ook in de arme gebieden is
geofferd. De ongeveer 1100 arbeidersgezin
nen in Jubbega, Schurega en Hoornster-
zwaag in Friesland schonken samen 11.000.
Om nog enkele bedragen te noemen: het
provinciale bestuur van Gelderland heeft
250.000 beloofd, in Den Haag en
Loosduinen is gisteren 437.000 opgehaald.
Provinciale Staten van Limburg hebben
50.000 gevoteerd, de gemeenteraad van
Helmond stelde 100.000 ter beschikking
van het Rampenfonds.
De bakkersgezellen in geheel Nederland
hebben besloten, 10'/» van hun loon af te
staan. De opbrengst zal door de werkgevers
worden verdubbeld. Het vacantiefonds voor
de landbouw heeft J' 100.000 geschonken, de
Horeca 10.000. Het Deventer politiecorps
gaat morgen zelfgebakken oliebollen ver
kopen. De agenten worden bij het bakken
geholpen door leerlingen van huishoudscho
len. Het materiaal levert de burgerij.
Ook zij die zelf veel ontberen laten zich
niet onbetuigd. De Bond van Nederlandse
Militaire Oorlogsslachtoffers heeft 1000
geschonken, de bemanning van de vergane
Khpfoniein heeft, hoewel ieder aan boord
alles heeft verloren, tijdens de thuisvaart
op de Zuiderkruis 550 bijeengebracht en
de Bond van Ouden van Dagen te Sneek
heeft aan het Rampenfonds het geld afge
staan, dat bijeengespaard was voor een
feestavond op 7 Februari.
In Oudenbosch werd dienstplichtig soldaat Eddy Kazan, die gesneuveld is in de stry4
tegen het vijandige water, door zijn makkers ten grave gedragen
