Tranen laten zich aan geen
enkele taal binden
„Dit alles is veel erger dan een
rlog
00
In Zuidland vist men koeien uit
twee meter diep water
Met de mobilofoonwagen over het
verdronken Overflakkee
Oude man van 84 jaar hing moedig
onder aan een helicoptère
t>e Rotteraammei
Pag. 3
Vrijdag 6 Februari 1953
Uit de herhalen der helicopter-piloten
7
(Van een onzer verslaggevers)
Wij vliegen van Ypenburg naar Gilze Rijen. En niets is zó depri
merend als de tegenstelling, die de luchtreiziger boven Beijerland treft:
Eerst nog die blik op Rotterdam, de toetssteen van onze na-oorlogse
werkkracht, het altijd montere beeld van sleepboten en zwenkende hijs
kranen en dan ineens: links en rechts water, zo ver het oog reikt. De
Alblasserwaard links en Ijsselmonde rechts en recht vooruit: Het Eiland
van Dordrecht. Wie door de lucht over de Zuidhollandse eilanden trekt,
ziet heel dat drama van de overstroming als door een verkleinglas.
Hij ontdekt een donkere stip in het water: een dode koe, die, midden
op het Eiland van Dordt, tegen een binnendijkje wiegelt. En vlak onder
de Moerdijk ziet hij een miniatuur-vrachtauto van een weg gekanteld,
met de neus in het water staan. Net als Pallieter uit het boek van
Felix Timmermans kan hij die hele waterwereld, die tot de einder reikt,
onder zijn hand bedekken
werpen. Hij zag een oude man op de
vloer liggen, met zijn rug in het water.
Het .vas de gruwzame aanblik van een
mens. die dicht bij de dood verkeert.
De piloot kon hier niets beginnen met
een touwladder: hij zwaaide een bemoe
digend teken naar de man en zocht on
dertussen het water af naar een storm-
boot. Hij vond die en wees de bestuur
der de weg naar het huis. waar de
oude in nood verkeerde.
Werkelijkheid tegen
gezichtsbedrog
Maar wij hebben nu genoeg van de
werkelijkheid gezien en gehoord om te
weten, dat die barre, barre verschrik
king daar beneden door geen gezichts
bedrog van zijn ware omvang beroofd
kan worden. De Moerdijkspoorbrug
mag dan, vanuit de hoogte gezien, een
stukje lijken van een speelgoedspoor,
dat door een slordig kind in wanorde
is achtergelaten: de dwarsliggers, die
recht uit de grond rijzen, de hoogspan
ningsmasten, die in het water gekiept
zijn en de water laag, die over honder
den nieters de spoorlijn en de verke
weg aan het oog onttrekt, kunnen niet
liegen: Het is allemaal erger dan wij
vermoeden.
De luchtreiziger wordt ineens stil. als
hij zich realiseert, welke krachten hier
aan het werk geweest zijn. In die kleine
boerderij daar bij Strijensas in de Hoek-
sche Waard, dat popperige huisje, waar
van alleen hei bovenstuk nog boven
water uitsteekt, naast het kippenhok,
dat nu met de vensters naar beven
kijkt, heeft nu geen boer en geen boerin
meer iets te vertellen. Het water heeft
een einde gemaakt .aan een Hollands
gezinsleven onder een knus dak. Het
dorp, dat daarnet liniks van ons lag, was
Alblasserdam: bloedrode daken, schrei
end uit het water: geen vrouwen in de
kamers, geen kinderen op de stoep, geen
mannen op het land alleen maar een
eindeloze mistroostigheid.
Meer dan anders
in een jaar
"Het zijn dingen, die u al weet en die
v ook wel gelezen heeft: Uit de penn
van de Nederlandse journalisten zijn
deze dagen méér verdrietige verhalen
gevloeid, dan anders in een jaar. Maar
het i6 goed, dat u uit uw krantje in de
huiskamer op het ogenblik niet veel
anders leest dan over de rampspoed,
die ons heeft overweldigd en waar nie
mand onderuit kan. Vliegt u maar eens
even mee naar Gilze Rijen. Dan zult u
de helicoptere-piloten horen vertellen
van wat zij beleefd hebben op hetzelfde
uur, waarop u en ik zij het met be
klemming in ons hart overgingen
tot de orde van de dag.
Wij landen op Gilze Riien. Hel
even een verademing geweest, het
landschap van water en verdronken
huizen in Brabant over te zien gaan in
donkere akkers bij Breda. Al» we op het
veld, dat davert van de vliegtuigmoto
ren. een Amerikaanse helicopler-pïlool
gevonden hebben, die even van Woens-
drechl is overgewipt voor het laten na
kijken van zijn kist. gaat voor ons een
wereld van ellende open.
„Erger dan oorlog"
,.Tk heb*, zegt deze 35-jarige vlieger
officier, terwijl hij het glas van zijn
toestel sohoonboent. „veel meegemaakt
in mijn leven. Maar dit is erger dan
oorlog." Hij en nog zes andere Ameri
kaanse helicopter-piloten hebben tot
gisteren ongeveer 875 mensen uit het
verdronken gebied vervoerd. En dit dode
cijfer gaat leven in zijn eenvoudig
relaas van de reddingen, die hij en zijn
kameraden hebben verricht, reddingen
die soms halsbrekende toeren vereisten
van de vliegers. Die Dinsdagmorgen, de
2e Februari van 1953. zal hem waar
schijnlijk langer bijblijven dan welke
hachelijke onderneming ook. welke hij
ooit zal moeten ondergaan.
Man bij de dood
Ergens achter Nieuwerkenk op Dui-
veland zag hij vanuit zijn machine een
boerderij, waarvan de bijsohumr finaal
stuk geslagen was door het razende wa
ter.
Op het geluid van zijn motor kwam
er plotseling beweging in het huis. Uit
een der vensters werd een touw ge
gooid met een witte lap er aan: het
zekere teken, dat een mens in doods-
Dood verkeerde. De piloot daalde en
wierp een touwladder uit. maar nie
mand liet zich zien. Hij zwenkte met
de helicopter wat opzij, daalde nog wat
en kon zo een blik door het zolderraam
Veel moest ook deze jongen
achterlaten. Maar zijn poes hield
hij bij zich. Samen kwamen ze in
de Ahoy'-hallen.
Zij waren de tweede dag op de nok
van het huis geklommen, omdat de toe
stand onhoudbaar was.
.Toen ik er boven kwam, dacht ik
eerst, dat zij door de kracht van de
wind uit nujn schroeven in het water
terecht zouden komen. Zij hadden ook
bijna geen kracht meer. Hun voeten
hingen in het water en zij moeten on
draaglijke kou geleden hebben, zonder
enige beschutting een volle nacht op het
vlakke water. Ik gooide mijn touwlad
der uit en de vader, die voorop zat,
klemde zich met zijn laatste krachten er
aan vast. Zijn zoon hielp hem nog een
beetje en een ogenblik dacht ik. dal hij
toch nog in hel water zou vallen. Dat
zou zijn dood betekend hebben. Geluk
kig kon ik ze alle vijf optakelen en
toen zij volkomen uitgeput in het. toe
stel lagen, vielen man en vrouw in
zwijm. Ik wist toen nog niet. dat zij er
met zijn achten gezeten hadden Een
buurvrouw was met haar twee kinderen
bezweken."
Even naar beneden
Later bleek, dat zijn dochter
schoonzoon, bij wie hij in huis w;
verdronken waren op het moment, dat
zij nog even naar beneden waren ge
weest. om wat te rediden. Een stortvloed
moet. hen uit de kamer gespoeld hebben,
naar buiten, waar de golven hen mee
sleurden naar de dood. De oude zelf
was in zijn haast, waarmee hij naar1 de
zolder was gerend, gestruikeld en had
zijn been gebroken. Staan was onmoge
lijk en zo lag hij daar drie nachten- de
derde was de verschrikkelijkste, want
toen kroop het water hem om de rug.
De vierde nacht zou de laatste g
weest zijn, omdat ook het menselijk
uithoudingsvermogen niet tegen zoveel
ontberingen bestand is. Zijn witte zak
doek met het eindje touw bracht hem
de uitkomst en sterke jonge armen
droegen hem in de stormboot. waar hij
voor het eerst tranen kon vinden voor
zijn verdriet.
In de buurt van Kerkwerve vond hij
diezelfde Dinsdag een boerengezin
vijf personen op een schuin dak. Het
waren, een echtpaar en drie zoons. Zij
zaten elk met, een been aan weerszijde
van het dak en hielden elkaar vast in
het beklemmendste uur van hun leven.
K.L.M. overstelpt
met aanbiedingen
Aanbod is niet te
verwerken
De KLM is, sedert zij gratis ver
voersruimte beschikbaar heeft gesteld,
overstelpt met aanbiedingen om goede
ren naar ons land te zenden.
In New York, Curasao en Londen is
het aanbod niet te verwerken, omdat de
vervoerscapaciteit dit niet toelaat.
Langs het gehele luchtnet van de KLM
heerst een enorme activiteit en vliegtui
gen onder meer uit Guragao, Frankfort,
Kopenhagen, Londen, Miami, New York,
Milaan, Montreal, Rome, Singapore,
Stockholm, Wenen, Zürich en Panamari-
bo hebben alle beschik/bare ruimte be
nut en brengen goederen voor de ge
troffen gebieden mee naar ons land, De
lading van de vliegtuigen bestaat voor
namelijk uit verlichtingsapparatuur,
rubberboten, jute zandzakken, lakens en
dekens.
„De Ramp" heeft eerste
oplaag van 50.000
Vijftigduizend exemplaren zal de eer
ste oplaag zijn van het boek „De ramp"
dat ten bate van het Nationaal Rampen
fonds binnenkort verschijnt. Het boek
zal 96 pagina's, met weinig tekst en
ca. 100 foto's bevatten. De bandomslag
zal bestaan uit een grote foto. Deze om
slag zal worden geplasticeerd door een
fabriek te Rotterdam, die nu nog onder
water staat. Voorts zal een in zeskleu
rendruk uitgevoerde kaart in het boek
worden opgenomen, waarop alle offici
ële gegevens over de ramp worden
weergegeven. Reeds zijn uit het buiten
land aanvragen ontvangen.
Dit album zal ook in de Unie van
Zuid-Afrika worden uitgegeven, voor
zien van een voorwoord van H.M. de Ko
ningin en de Zuid-Afrikaanse ambassa
deur in Nederland.
Ministers bespraken hulp
verlening in Brabant
Op het bureau van het provinciaal op-
bomvorgaan te Tilburg is gisteren een
bespreking gehouden tussen de minister
voor Maatschappelijke zorg, mr. F. J.
van Thiel, de minister van Economi
sche Zaken, prof. Zijlstra, het dagelijks
bestuur van het provinciaal opbouwor-
gaan in Noord Brabant en de heer De
Leeuw van de evacuatie-dienst dezer
provincie.
Tijdens deze bijeenkomst werden
maatregelen besproken om na de eerste
phase der hulpverlening de tweede pha
se, namelijk de verzorging van de eva
cues en de getroffenen uit de geteis-
terde gebieden in goede banen te leiden.
Na deze bespreking zijn de bewindslie
den doorgereisd naar Breda om een be
zoek te brengen aan de evacuatiecentra
aldaar. Vervolgens bezochten zij West-
Brabant.
Evacué's moeten adres
opgeven
Alle geëvacueerden, die ergens onder
dak hebben gekregen, wordt verzocht
per briefkaart aan hun naaste familie
leden op te geven, waar zij verblijven.
Geëvacueerde werknemers dienen ook
hun directies per briefkaart hun eva
cuatie-adres bekend te maken.
De burgemeester van Krabbendijke
deelt ter geruststelling van evacué's
mede, dat de toestand te Krabbendijke
niet is verergerd. De toestand laat zich
juist; ten gevolge van het rustige weer
enigszins gunstiger aanzien. Een en an
der neemt volgens de burgemeester
evenwel niet weg, dat bij wending van
het getij het gevaar onverminderd aan
wezig blijft.
Te vreselijk
Ook generaal Ridgwaydie in ver-
band met de hulp aan de over
stroomde gebieden een bezoek aan
ons land brengt, mocht de collecte-
brie niet vergeten.
Hel is allemaal le vreselijk
kunnen slechts ongeveer mei ons voor
stellingsvermogen reconslrueren. wal
er allemaal is gebeurd in die donkere
nachten en bij de dramatische reddin
gen.
..Toen de laatsten van de 450 vluch
telingen uit Nieuwe Tonge naar Mió-
delharnis moesten worden overgebracht,
moesten de toestellen tegen een wind
van 45 mijl per uui in", vertelt een
andere piloot, de 43-iarige majoor Jack.
W. Ruby uit Virgin:.-! Hij zei: ,.De heli
copters kunnen eigenlijk maar drie pas
sagiers meenemen, maar dikwijls brach
ten we vijf of meer mensen tegel: k
in veiligheid. We hebben zelfs eenmaal
acht kinderen in een vlucht meege
bracht."
De oudere evacué's gingen voor. Voor
al de oudere mensen, die er zó siecht
aan toe waren, dat ze in draagbaren,
die aan de helicopters bevestigd kunnen
nen worden, moesten worden vervoerd
Als de nood aan de man kwam. ver
voerden de piloten ook wel twee kin
deren in elke draagbaar. Sommige
kinderen werden bang. toen ze er in
werden vastgebonden ..Maar dat zou
ik ook zijn, als ik op zo'n manier ver
voerd moest worden", zegt de msjr-or.
De Amerikanen zijn geholpen door de
Nederlanders. D-? kleine Nederlandse
vliegtuigen vlogen met brandstof naar
een tankstation in Melissant. En drie
Nederlandse officieren werkten met de
helicooter-Dloeg samen om de taal
moeilijkheden op te lossen waar dat no
dig was tenminste, want tranen laten
zich aan geen enkele taal binden
Op onze foto is een helicopter,
een van de toestellen die in deze
dagen wel van bijzondere waarde
zijn, op het punt te landen in
Zierikzee. op een plek die door al
eerder uitgeworpen parachutes
duidelijk is aangegeven. Rechts op
de foto een juist tot ontploffing
gebrachte rookbom.
Trieste tocht over eiland Puiten
(Van één onzer verslaggevers)
OP HET EILAND PUTTEN, betrekkelijk dicht onder de rook van Rot
terdam, zijn wij gistermiddag weer eens geconfronteerd met de
nameloze ellende, door de overstromingsramp teweeggebracht.
Nadat wij de auto ergens in de polder hadden achtergelaten, klommen
wij over de tramdijk naar het dorpje Zuidland. Volkomen ondermijnd
door het water, was de trambaan van Rotterdam naar Hellevoetsluis
op deze plaats nauwelijks te voet begaanbaar. Ergens lag een dood
biggetje, even verder troffen we een koe aan, wier kop door een
gevallen telefoonpaal was verpletterd. Het dorpje zelf bood hetzelfde
trieste beeld als zo vele andere plaatsen. Slechts in de ring van Zuid
land stonden de huizen aan de dijk nog droog. Twintig mensen zijn
hier omgekomen in de woningen en boerderijen, die nu meer dan twee
meter onder water staan. Juist waren enige van de weinige gevonden
slachtoffers ter aarde besteld. Mannen waren bezig, met roeiboten
tientallen dode koeien en varkens uit het water te vissen. Grote vracht
auto's van de destructiebedrijven te Winterswijk en Overschie werden
volgeladen met verdronken vee. Enige honderden Zuidlanders waren
druk in de weer met reddings- en opsporingswerk, geholpen door velen
van buiten de plaats
is niemand van de bewoners omgekomen.
Ook al het vee is gered. Het enige crl-
tieke punt is nu nog de Kanaaldijk, waar
met 800 man dag en nacht wordt ge
werkt. Men is echter vol moed.
Onze tocht in deze kille, regenachtige
namiddag naar het eiland Putten was
triest, maar wij werden overal weer ge
troffen door het vastberadene van de
bewoners. Niemand heeft het hoofd ver
loren. Ondanks alle narigheid houdt men
de moed er in. Dat is een belangrijk ding'
in deze dagen!
Op de terugweg, bij de brug over de
Oude Maas bij Spijkenisse, moesten we
vvachten voor een groot convooi vluchte-
lingenboten. We zagen er een van de
Spido uit Rotterdam. Verder waren het
vissersschepen van Texel. Honderden af
getobde mensen op weg naar rust en vei
ligheid
Bressen van dertig
meter diep
Verschrikkelijk is het, wat de inwoners
van Zuidland hebben meegemaakt. Met
woest geweld heeft het water van het
Haringvliet hen overvallen. Op vijf plaat
sen zijn de dijken bezweken. Peilingen,
zo vertelde men ons, hebben uitgewezen,
dat de gaten nabij de bressen soms dertig
meter diep zijn. Veel vee is er op de
brink, nabij de muziektent, in veiligheid
gebracht, maar toch zijn zeker 1500
koeien verdronken. Ook Oudenhoorn is
zwaar geteisterd; het plaatsje ligt geheel
onder water. Met Simonshaven en Biert
is het al niet veel beter gesteld. Abben-
broek, dat Woensdagavond geheel is ge-
evacueerd wegens de dreigende storm, is
er tot dusverre goed afgekomen. Wel
steeg het water rondom dit dorp snel,
maar thans is het weer enigszins gedaald.
Een van de schaarse droge plek
ken in Zuidland is café Meiborg.
Daar zetelt de centrale radiopost, tot
dusverre in stand gehouden door een
Haags radio-zendamateur, maar nu
door de militaire verbindingsdienst
overgenomen. Rondom Zuidland zijn
radioposten opgesteld, die met de
hoofdpost in contact staan.
Toen we terugklommen over de ver
bogen tramrails, daverden achter ons de
Britse militaire colonnes. Al is het me
rendeel van de bevolking nu in veilig
heid, toch is het gevaar nog lang niet af
gewend. Slechts één dijk behoeft nog
door te breken en het water kan onge
hinderd doorstromen tot Spijkenisse toe...
Geruststellend
Aan de andere zijde van de Rijksweg
naar Den Briel bezochten we de plaatsjes
Heenvliet en Geervliet. Uit de mond van
de loco-burgemeester van Heenvliet. de
heer Boers, vernamen wij geruststellend
nieuws.
Op de Wield(jk, de enige nog overge
bleven verbinding tussen Heenvliet en
Nieuwersluis in de richting van Helle
voetsluis. is men dc toestand op het ogen-
blik meester. Het alarmerende radio
bericht is dus achteraf wel wat overdre
ven geweest. De Mooldijk vóór 't dorp is
wel zwak, maar kan worden behouden.
Hoewel buiten de kom alles blank staat,
Levend bracht meer op
dan geslacht
Onlangs brak in de buurt van Seve-
num een paard, dat daar in de weide
liep, een been. Een ontboden veearts
adviseerde het dier, dat erg leed. on
middellijk door een schot uit zijn lijden
te verlossen.
De verzekeringsmaatschappij, waarbij
het dier verzekerd was. wilde het echter
aan een paardenhandelaar verkopen,
omdat het levend meer waard was dan
dood. Zo werd dan de viervoeter op een
wagen gehesen en op transport gesteld;
een vervoer, dat uiterst pijnlijk voor het
"':e: severest moet ziin De winst die
de verzekeringsmaatschappij hierdoor
trees, becmeeg 100 Dc pa-irdenhande-
laar heeft, toen het dier afgemaakt was.
het vlees verkocht.
Overzicht dijkbreuken
in Noord-West Brabant
De toestand in Noord-Brabant schetste
ïr. A. G. Maris, directeur-generaal van
de Rijkswaterstaat gisteren als volgt:
De Westdijk van het Land van Al-
tena (het vasteland aan de Biesboseh
lussen Keizersveer en Hank), heeft 1
groot en 7 kleine gaten. Zij zijn alle
vriiwel gedicht.
Dit is geschied door de Rijkswater
staat. de provinciale waterstaat en door
de waterschappen gezamenlijk. Daarbij
was een gedeelte van het korps pioniers
behulpzaam.
Ten Noorden van Hank is een voor
lopige waterkering tot stand gekomen.
Er zijn gaten in de dijk tussen Keizers
veer en Nieuwendijk. Ten Noorden van
Nieuwendijk is een gat van 70 meter
breedte en 4 meter diepte.
Zoals reeds is meegedeeld worden de
dijkbreuken bij de Royale polder thans
gedicht, zodat verwacht wordt, dat de
spoorverbinding RotterdamMoerdijk
over een maand weer zal kunnen wor
den gebruikt.
Ten Westen van de Rode vaart bij
Willemstad zijn 10 dijkbreuken. De ver
kenningen zijn nog aan de gang. Het
gemeentebestuur van Willemstad heeft
reeds een aannemer gecharterd. Met de
uitvoering der werkzaamheden zal spoe
dig worden begonnen.
Vangstcijfers van de
„Willem Barendsz"
Op 18 Januari bedroeg de productie
van de .Willem Barendsz" 3046 ton
traan en 320 ton spermolie (vorig jaar
op dezelfde datum 4007 ton traan). Een
vergelijking van de spermolieproductie
is niet mogelijk, aangezien daarmee dit
jaar op 27 December is aangevangen en
vorig jaar op 20 November.
Verkeer over Spijkenisser-
brug verboden
Alle verkeer over de Spijkenisserbrug
over de Oude Maas is verboden wegens
de werkzaamheden aan de dijken en de
slechte toestand van dijken en wegen.
Alleen militaire colonnes, hulpverle
ningsexpedities en autoriteiten hebben
toegang. Doorgangsbewijzen moeten ge
haald worden op het gemeentehuis
Spijkenisse.
(Van een verslaggever)
Reeds ontelbare malen heeft de „Stad Zierikzee" koers gezet
naar Middelharnis om mensen uit de door het water geteisterde
gebieden over te brengen naar veiliger oorden. Eindeloos schijnt de-
rij van zieken, kinderen, ouden van dagen en anderen, die in Helle
voetsluis aan wal worden gezet.
Ook nu heeft het stevige vaartuigje weer zee gekozen en beladen
met kleding, voedsel, vrachtauto's en verder materiaal, dat voor het
reddingswerk nodig is, stevent het op Overflakkee aan
We hebben het geluk gehad plaats te kunnen nemen in een
mobilofoon-wagen, een soort rijdend zend- en ontvangstation, dat bij
de vaak uiterst précaire toestanden onmisbare diensten verricht.
De wagen heeft tot instructie gekregen zich bij aankomst in
Middelharnis ogenblikkelijk te melden bij het Rode Kruis voor het
in ontvangst nemen van nader omschreven opdrachten.
In Middelharnis is slechts nof aanwe
zig de mannelijke bevolking van 17 tot
45 jaar. achtergebleven om behulpzaam
te zijn bij het herstellen van dijken,
waterleidingen etc. Het vee is prac-
tisch afgevoerd, de nog aanwezige koei
en, varkens en paarden worden op het
ogenblik afgeslacht; een trieste aange
legenheid, die menige Zeeuwse boer
het hart doet breken.
Het Rode Kruis verzoekt ons naar
Dirksland te rijden, om vandaar te
trachten een radiopost te vestigen in
de nabijheid van Oude en Nieuwe Ton
ge. De reis gaat via Sommelsdijk, waar
men een landingspost heeft van de he-
licoptères, die daar mensen aanvoeren
uit de meest afgelegen gebieden.
Voor zo'n tocht moet men wel eni-
e moed hebben, want de luchtreis
cordt gemaakt, liggend op een soort
branrorfi. die zich in de open lucht aan
■eerszijden der romp bevindt. Slechts
het hoofd van de luchtreiziger is be
schermd door een klein plastic koepel
tje en vastgebonden door een paar rie
men „ondergaat" men de reis. Toch
schijnt het niet bepaald een onaange-
ic sensatie te zijn. want een oude
baas van 84 jaar, die juist op het mo
ment van onze aankomst aldus arri
veerde, toonde zich zeer tevreden over
hypermoderne vervoermiddel, en
verklaarde blij te zijn dit nog eens te
hebben meegemaakt.
Dijkherstel
Men vindt in deze streken nog tame
lijk veel droog bouwland, trouwens
Dirksland is nog geheel intact. Wel
leeft men in zorg en vrees over de na
bijgelegen Gelderse dijk. waaraan met
man en macht wordt gewerkt om hem
te versterken, doch er schijnt een re
delijke kans te zijn, dat hij behouden
blijft. Het blijkt de bedoeling van de
Rijkswaterstaat te zijn. om. gebruik
makend van het feit, dat het water in
de polders vaak hoger staat dan in zee.
de z.g. slaperdijken op één gat na ge
heel te herstellen en bij gunstig tij. het
nolderwater zo veel mogelijk te lozen,
via een door trotyl groter gemaakte
opening in de zeedijk. Na deze lozing
moet het gat in de slaperdijk natuur
lijk zo vlug mogelijk worden gedicht.
Op weg van Sommelsdijk naar DirKs-
land zagen wij een klein vliegtuigje een
..Pipercup", op een modderige akker
staan. die. zoals naderhand bleek, daar
was neergezet dooi' Gerben Sonderman,
de particuliere vlieger van. Z.K.H. Prins
Bernhard. Hij was op verkenning uit.
werd in een auto naar de burgemees
ter van Middelharnis gebracht, waar
hij een kort onderhoud met deze had.
In Dirksland gearriveerd, vernemen
wij allerlei bijzonderheden over de
plaatsen Stellendam, Melissant. Stad
aan 't Haringvliet en Ouddorp. Tussen
Stellendam en Melissant is de water
leiding zwaar beschadigd, en aangezien
het eiland vandaar de hoofdaanvoer ont
vangt, zitten alle dorpen, zonder water.
Men is ;jlings begonnen met reparatie.
Melissant is met Dirksland het enige
dorp, dat nog droog is. In Stad zijn
de inwoners op de dijkwerkers na ge-
evacueerd en ook hier werkt men met
man en macht aan het herstel der dij
ken. Ouddorp, dat niet meer te berei
ken is, heeft gelukkig maar één dode
te betreuren en de situatie is daar be
vredigend.
Waar wij tot opdracht hebben zo dicht
mogelijk in de buurt van Oude en Nieu
we Tonge te komen, spoeden wij ons
naar Herkingen. Hier zijn hoofdzakelijk
de buitenwijken beschadigd, er zijn geen
persoonlijke verliezen en op het ogen
blik wonen er reeds weer een 500 men
sen. die daar nodig zijn voor herstel-
lingswerkzaamheden in de omgeving.
De weg van Dirksland naar Herkingen
is tamelijk slecht, doch een goede chauf
feur beeft er niet veel moeite mee.
Een militaire colonne, ingescha
keld in de hulp bij de evaci'.atie,
trekt door Sint-Philipsland.
Tragisch beeld
De mobilofoon moet in het dorp blij
ven en zo gaan wij alleen op stap om
nieuws te verzamelen over Oude en
Nieuwe Tonge: twee plaatsen, die her
haaldelijk „in de aether" zijn wegens
de nood. waarin deze beide dorpen ver
keren. De afvoer der bevolking is in
volle gang. De bewoners van Oude Ton
ge gaan naar Dinteloord, die van het
andere plaatsje naar Middelharnis. Er
moet een kern van ongeveer 200 men
sen achterblijven voor het verrichten van
noodzakelijke werkzaamheden. Deze
streek is zeer zwaar getroffen: hele
rijen huizen zijn verdwenen. Vooral de
Julianastraat is geteisterd. Hier zijn
ook de meeste slachtoffers gevallen.
In totaal schat men het aantal op
ongeveer 260. Dit hoge aantal is le wij
ten aan het feit dat de huizen plotse
ling instortten. Voorts hebben velen de
noodklok niet gehoord, waardoor zij
door de komst van het water werden
verrast. Uit de mond van de vertrok
ken bewoners kan men de meest tries
te verhalen vernemen over de gebeur
tenissen. die zich hier de laatste dagen
hebben afgespeeld. Doch ook bewijzen
van enorme moed en opofferingsgezind
heid behoren tot de inhoud der gesprek
ken, die men opvangt.
Een andere plaats, waarover wij s
avonds nog nieuws vernemen, is Den
Bommel. Dit dorp is vrijwel geëvacu
eerd. Men heeft daar veel voedsel uit
geworpen. doch dit is sinds Woensdag
avond niet meer zo dring'.nd nodig,
daar men gezorgd heeft da* er weer
electricileit ic. zodat de bakker, die net
een aantal anderen is achtergebleven,
weer aan de slag is gegaan.
Aan de slag
..Aan de slag gaan" is de slagzin, die
hier op de lippen ligt van alle achter
geblevenen en van hen die zijn aange
voerd om. waar dan ook, hulp te bie
den. Men brandt yan verlangen de dij
ken te gaan herstellen teneinde de pol
ders weer droog te kunnen malen: eer
ste voorwaarde tot wederot bouw van
huizen en boerderijen. Voort" is daar
de dringende noodzaak, de ongeveer
9000 cadavers van koeien, varkens enz.
op te ruimen. Zij vormen een niet te
onderschatten gevaar voor het uitbre
ken van ernstige ziekten.
„Aan de slag" is de kreet die er hope
lijk toe zal bijdragen, dat haar zwaar
getroffen bevolking moedig de tijden
van rouw en ontbering zal doorstaan.