Chaos en ellende in flank
^Cadavers vormen groot
gevaar voor besmetting
Nederlandse volk offert
met gulle hand
Waar is
het eind van deze tragedie?
Even een piineHSefl
TWEEDE
PHASE: HERSTEI
Land van Heusden en Altena
Evacuatie uit noodgebieden
Vrijdag 6 Februari 1953
Aan de rand van de Biesbosch
(Van een onzer redacteuren)
tV ij stonden in Hank. Aan het uiterste randje van de Biesbosch. Wij ston
den daar en lieten liet oog gaan over het tragische beeld, dat wij nu al dagen
lang hebben aanschouwd. Dit beeld van een dorp, geheel vernield
door het woeste water. Hele stukken van de dijk zijn weggeslagen, vele buizen
ingestort, omdat het water de fundamenten onderwoeld had- De bewoners
sjouwden zielig met bun geredde spullen- Een vrouw met wat kleren, een
man een zeis, een kind met een pop. Allemaal de weinige overblijfselen,
bet weinige wat het water achterliet. En voor het overige: verwoesting, chaos
en ellende. Doden en vermisten. Een straat die nog vol water staat, vol met
kocien-cadavers. Cadavers, die al gaan rotten en stinken. Die al gevaarlijk zijn
en het water vergiftigen. En dan: nieuwe ellende, ziekten, pest en dood. Dat
is de rampspoed, die over het goede Nederland kwam.
Dood
m n
boom
Met de bewoners en met de reddende
militairen hebben wij gesproken. En
het verhaal blijft triest van "ellende.
Een vader met twee zoons. Dood! De
vader en 'n zoon verdronken. De tweede
zoon vond men dood in een boom. Met
zijn armen rond een tak geklemd. Men
heeft de tak moeten afzagen, omdat
men de man anders niet uit de boom
kon krijgen. In de vreselijke dagen, die
achter ons liggen, hebben wij zoveel
ellende gezien en over zo grote ramp
spoed horen spreken, dat de pen het
haast niet meer vermag te schrijven.
Een vrouw uit Hank, die al achttien
jaar ziek lag, heeft in de rampzalige
nacht van Zaterdag op Zondag vier en
een halve kilometer door het water
moeten waden om zich het leven te
redden.
TFee/- noodgebied
Hank is ook nu weer noodgebied. In
het laatste oorlogsjaar heeft het dorp
vier maanden lang de verschrikking
van een moordend spervuur gekend.
Nu, luttele jaren later is er een nieuwe
ramp over het dorp gegaan, die het
bijna van de kaart heeft weggevaagd.
Want wat er nog aan huizen overeind
staat, is zo onderspoeld door het water,
dat afbreken wel nodig zal worden.
De schade is enorm. De schade aan
vee, land en huizen. Bij honderden
stuks drijft het vee in het water of is
Doodstraffen geëist in
proces-Oradour
De regeringscommissaris bij het mi
litaire tribunaal te Bordeaux heeft de
doodstraf geëist tegen kapitein Kahn
en andere officieren en onderofficieren,
die beschuldigd zijn in verband met
het uitmoorden van Oracdour-sur-Glane
door een afdeling van de SS in 1944.
Deze eis geldt ook de aanwezige be
schuldigde sergeant-majoor Lenz.
Tegen degenen die de orders uitvoer
den zijn dwangarbeidsstraffen geëist.
Onder hen vallen de aanwezige beschul
digden Bleschke, Frentzel, Pjeufer,
Daab, Degenhardt en Boelime.
Amerikaanse hulp in
ons noodgebied
Op het ogenblik nemen 68 Ameri
kaanse ducks (amphibie-voertuigen) en
16 liefschroefvliegtuigen deel aan de
reddingswerkzaamheden in Nederland.
Ook werken ongeveer 2500 Amerikaan
se militairen in het getroffen gebied.
Voorts werken 31 groepen voor het
zuiveren van drinkwater en eenheden
van de Amerikaanse genie in het ramp
gebied.
MOBILISATIEBUREAU VOOR
DEFENSIE IN AMERIKA
De perssecretaris van president Eisen
hower Hagerty heeft medegedeeld, dat
Eisenhower het orgaan belast met de
productie voor de defensie heeft afge
schaft. De werkzaamheden zijn toever
trouwd aan een mobilisatiebureau voor
de defensie. Deze maatregel treedt on
middellijk in werking en brengt op het
ogenblik geen vermindering van per
soneel met zich mee, aldus Hagerty.
aan de kant aangespoeld. Soms ziet
men een stal vol met verdronken die
ren. En wanneer zal dit gevaar opge
ruimd zijn. Er is geen materiaal, er
zijn geen takels om het vee weg te
trekken. Men mag het niet meer aan
raken, omdat het gevaar voor besmet
ting al reeds groot is.
Hard wordt er overal gewerkt. Mili
tairen genisten van het tweede regi
ment uit Keizersveer en Stoottroepers
uit Den Bosch zijn druk doende
met het herstel van de dijken. Eerst
wordt een afdamming gemaakt en dan
wordt met provisorisch materiaal
alleen schoppen en handen! het
zand gestort.
De energie, die hier wordt getoond,
moet een bekroning vinden. Nu ziet
het werk er nog eindeloos uit. Het lijkt
uitzichtloos. De middelen ontbreken.
Alleen de wil is er. En door die ijzeren
wil om dat wat vernield werd weer op
te bouwen, zal ook in Hank ons vader
land weer verrijzen.
Ontmoeting
Vele ontmoetingen hebben wij op
onze tocht van gisteren gehad. Vele en
vreemde. Op de weg van Keizersveer
naar Hank reed ons een Amerikaanse
colonne achterop. Even verder werd
gestopt en overlegd met een Neder
landse officier, die de leiding geeft bij
het herstel van het vernielde deel van
de grote snelweg van Geertruidenberg
naar Gorinchem.
Er werd geïnformeerd of hier nog
hulp nodig was. De colonne had een
viertal ducks bij zich, die werden be
mand door leden van een zgn. labour-
group. Toen wij met hen een praatje
wilden aanknopen vroeg een der man
nen: „Sprechen Sie Deutsch". Het wa
renDuitsers, als arbeiders in Ame
rikaanse dienst.
Het ook in dit gebied gelegen, dorp
Nieuwendijk is weer bereikbaar. En
wel vanuit Keizersveer. Honderden
mensen zijn hier geruime tijd geïso
leerd geweest. De schade in dit dorp
valt echter nogal mee, omdat het ta
melijk hoog gelegen is. Maar niette
min, er blijft ook voor de Nieuwen-
dijkers nog veel te doenHeel
veel
HANK, aan het uiterste randje van de Biesbosch werd zwaar getroffen. Ver
scheidene mensenlevens vermoedelijk zes zijn er te betreuren. De schade is
er niet te overzien en grote stukken van het dorp staan nog in het water.
Hier ziet men een triest beeld in een der straten, waar de cadavers van de
koebeesten bij honderden langs de kant liggen. Ook in de stallen liggen nog de
cadavers van vele beesten. Een afschuwelijke aanblik en.... een groot gevaar
voor besmetting.
(Advertentie)
Neem ter bestrijding van
KOU en GRIEP
de speciaal samengestelde
'h zWITS A Lpreparaat
HET OUWEL-CACHET
WAARBORGT
SMAAKLOOS EN
GEMAKKELIJK INNEMEN
f«g J
V' I
Aan de windkant wordt een hulpdijkje gelegd, ergens, in het grauwe water in West-Brabant. De Maaskanters in actie.
De algemene verenigde commissie ter
leniging van rampen door watersnood in
Nederland,, gevestigd te Amsterdam,
heeft uit haar eigen kapitaal een bedrag
van f 250.000 ter beschikking van het
Nationale Kampenfonds gesteld. Incl.
voornoemd bedrag heeft de commissie
tot dusver f 392.930 aan het Nationaal
Rampenfonds overgedragen.
De bemanning van het voor de Oost
kust van Zuid-Afrika vergane m.s.
„Klipfonrein", die alles kwijt is, heeft
niettemin de handen ineengeslagen en
tezamen met de equipage van de
„Zuiderkruis", waarop zij thuisvaart
550 gulden: bijeengebracht voor de
slachtoffers van de noodgebieden.
De bakkersgezellen in geheel Neder
land zullen 10 pet. van hun loon af
staan. De opbrengst zal door de werk
gevers worden verdubbeld. Zodra de
•bakkerijen in de noodgebieden weer
kunnen gaan draaien, zullen zij door
hun collega's met materiële hulp wor
den bijgestaan.
De Esso-Nederland' heeft besloten een
bedrag van f 100.000 aan her' Nationaal
Rampenfonds over te maken. Boven
dien heeft het personeel besloten 2 pet.
van het maandsalaris af te staan aan
dit fonds.
De afdeling Genie van de S.R.O.G. te
Soesterberg heeft voorgesteld, dat de
militairen werkzaam in het rampge
bied, die per dag een gulden extra krij
gen, dit bedrag afstaan aan het rampen-
fonds.
In Ferweradeel (Fr.) heeft een col-
lecte bijna f 70.000 opgebracht, dat is
f 7,35 per inwoner.
De gemeente Baflo (Gr.) met 2-800
inwoners heeft ongeveer f 38.000 bij
eengebracht, d.w.z. gemiddeld f 13,50
per inwoner.
De' collecte ten behoeve van het Na
tionaal' Rampenfonds heefi in Oldehove
f 36.000 opgebracht. Oldehove heeft
Dooltocht door Lage Zwaluwe
(Van een onzer redacteuren.)
Waar is het eind van deze tragedie,
zuchtten wij toen wij in Lage Zwalu
we ronddoolden? Wij doolden door de
kapot geslagen steegjes, klauterden over
de resten van muren en huizen, zagen
de dode dieren en bewonderden de
werkers, die, met grote inspanning al
zo direct na de waterramp aan de ar
beid waren getogen.
Niemand weet hoe lang in Laige Zwa
luwe met ontembare werklust nog zal
Toestand goed te noemen
De toestand in liet Land van Heusden en Altena was Donderdagmorgen
goed tc noemen. Aanvankelijk koesterde men enige angst dat de weersom
standigheden het zwaar geteisterde gebied nog ernstiger zouden treffen. Het
is echter bij bange voorgevoelens gebleven.
Er is in de loop van de dag maar wei
nig water bijgekomen. De gemeente
Almkerk is door het water in verschil
lende delen gesplitst. De verbinding
wordt met bootjes in stand gehouden.
De bevolking is heel rustig. Met zakken
zand wordt koortsachtig aan de verster
king der dijken gewerkt. De oud-stoot-
troepers assisteren bij dit zware werk
en slepen materiaal aan. De Noordbra
bantse Christelijke Boerenbond is thans
doende de honderden cadavers uit dit
overspoelde gebied weg te halen.
De westdijk van het land van Altena,
het vasteland aan de Biesibosch tussen
Keizersveer en Hank, heeft 1 groot en
7 kleine gaten. Zij zijn alle vrijwel ge
dicht.
Dit is zowel geschied door de Rijks
waterstaat, de provinciale waterstaat en
door de waterschappen gezamenlijk.
Daarbij was een gedeelte van het
korps pionniers behulpzaam.
Ten noorden van. Hank is een voor
lopige waterkering tot stand gekomen.
Er zijn gaten in de dijk tussen Keizers
veer en Nieuwendijk.
BRAND IN BELGISCHE
WAPENFABRIEK
Woensdagavond heeft 'n felle brand
gewoed in de Belgische wapenfabrie
ken te Herstal. Een brandweerman
lcwam door verstikking om het leven.
De materiële schade wordt op enkele
millioenen francs geraamd.
Ten noorden van Nieuwendijk is een
gat geslagen van 70 meter breedte en
4 meter diepte.
moeten worden gezwoegd om de spo
ren, die het wrede water hier achter
liet uit te wissen. Het water staat tot
aan de daken en het is alsof een vuur-
wals over de huizen is gerold. Maar het
was geen vuurhet was water
oneindig veel water.
„Ga eens
„Gaat u eens in Lage Zwaluwe kij
ken", zei ons een collega, die wij op
onze weg ontmoetten. Hij trok ook al
dagen door het rampengelbied en had
overal ten hemel schreiende ellende
gezien. Ook wij moesten later erken
nen, dat Lage Zwaluwe een van de
zwaarst getroffen plaatsen is, die wij
hebben bezocht. Het dorpje is vernield.
Tot op de laatste steen. Wat nog over
eind staat is valse schijn. De huizen
staan op invallen en het water houdt
het grootste deel van deze gemeente
nog in zijn klauwen geklemd. Met bo
ten hetoben de pontonniers uit Geertrui
denberg gisteren nog wat beesten, die
in leven waren gebleven op het vaste
land gehaald. De koeien waren schrik
achtig geworden door al het vreemde
'wat er om hen heen is gebeurd.
Aantal zal rond 50.000
blijven
JJOEWEL op dit ogenblik nog geen
cijfers beschikbaar zijn van liet
aantal geëvacueerden en de versprei
ding over bet land, kan gezegd wor
den, dat naar schatting dit aantal de
50.000 niet zal overschrijden.
In het algemeen worden de geëvacu
eerden uit Noord-Brabant, de Zeeuwse
eilanden met uitzondering van
Schouwen-Duiveland en de Zuid-Hol
landse eilanden met uitzondering
van Goeree en Overflakkee zoveel
mogelijk in de naaste of niet al te ver
verwijderde omgeving ondergebracht.
Zo zijn er in Noord-Brabant naar
schatting al 18.000 geëvacueerden on
dergebracht. Zij zijn over vele plaat
sen verspreid De evacuatie van de
twee grote noodgebieden. Goeree en
Overflakkee, Schouwen en Duiveland
betreft grotendeels een georganiseerde
afvoer op langere afstand.
Voor zover de geëvacueerden uit
Schouwen-Duiveland niet naar Noord-
Brabant zijn afgevoerd, waar zich
reeds een klein aantal bevindt, gaan zij
via Dordrecht naar Utrecht, waar
25.000 bedden beschikbaar zijn en van
waaruit zij over verschillende plaat
sen in de provincie worden verspreid.
De geëvacüeerden uit Goeree en
Overflakkee gaan zoveel mogelijk via
centra in Delft en Schiedam verder
naar het noorden. Uit dit alles blijkt,
dat er naar wordt gestreefd de ge
troffenen zoveel mogelijk niet te ver
van huis onder te brengen.
ZESTIG OOST-DUITSE
MIJNWERKERS OMGEKOMEN
Volgens de „Berliner Morgenpost",
zijn tengevolge van een instorting in
de „Stalin"-uraniummijn te Oberschle-
ma (Saksen) zestig Oost-Duitse mijn
werkers om .het leven gekomen. Plet
ongeluk zou zich vorige week Donder
dag hebben voorgedaan, op de dag, dat
in dezelfde mijn 22 mijnwerkers het
leven verloren tengevolge van een
overstroming.
ARBEIDERS- IN BIESBOS
WAREN OP WEEKEND
(Van een onzer redacteuren)
De watersnood zou voor wat al
thans de Biesbos betreft nog ramp
zaliger zijn geweest, als die was voor
gevallen op een weekse nacht. Want
dan verblijven de landarbeiders meest
al in kleine keten en hutten in dat wa
terland, die door de watergolven van
Zaterdag geheel werden overspoeld en
voor een groot deel vernield. Deze
arbeiders waren nu echter voor hun
weekend-rust naar huis.
Tiveede phase
Hier in Lage Zwaluwe is inmiddels
de tweede phase van de hulpactie
het herstelwerk ingegaan. De weg
wordt provisorisch gerepareerd. In lan
ge rijen brengen vrachtauto's zand en
ijzeren matten aan. De wegen zijn door
de zware trucks kapot gereden. Het zijn
nu grote modderpoelen, waar de ban
den van de auto's in vast gezogen wor
den.
Een enkele vermetele autorijder, die
•2400 inwoners. Er werd dus per hoofd
f 15 geofferd.
Winsum in Groningen bracht f 32.000
op, d.i. f 40 per gezin.
In Ooster-Hesseler, bij Coevorden, is
in totaal een bedrag van f 30.679 op-
gebraohK f 35,10 per gezin).
Bij de in Tilburg gehouden straat- en
huiscollecte is een bedrag bijeenge
bracht van f 50.000. Hierbij zijn niet in
begrepen de grotere giften, die per bank
of giro werden overgemaakt.
In Katwoud'e, een van de kleinste ge
meenten van ons land, gelegen tussen
Monnikendam en Volendam, heeft een
collecte onder de 250 inwoners f 3400
opgeleverd, d.i. f 13,50 per inwoner.
Het Nationaal Verbond en de Dioce
sane 'bonden van de KAJ hebben f 5000
beschikbaar gesteld voor het Nationaal
Rampenfonds.
De huis-aan-huis collecte in zestien
van de achttien Noord-Limburgse ge
meenten voor het Rampenfonds heeft
rond f 140.000 opgeleverd (ongeveer
f 4.50 per gezin). Een arts te Venlo
heeft zijn vliegtuig ter beschikking ge
steld.
De collecte op Ameland heeft
f 13.269.22 opgebracht (f 4 per inwoner)
Het NVV en de daarbij aangesloten
organisaties zullen het bedrag van
f 100.000, dat ter beschikking zal wor
den gesteld van het Nationaal Ram
penfonds, verhogen tot f 250.000.
De militaire oorlogsslachtoffers, wedu
wen en wezen van de bond van Neder
landse militaire oorlogsslachtoffers, heb
ben uit hun kas een bedrag van f 1000
ter beschikking gesteld van het Natio
nale Rampenfonds.
De in Posterholt gehouden collecte
heeft opgebracht f 5503.22. Dit is een
gemiddeld bedrag per gezin van pl.m.
f 11.—
BRITSE TROEPEN, DESNOODS
MET GEWELD UIT EGYPTE
De voornaamste adviseur van pre
mier Naiguilb van Egypte in aangele
genheden betreffende de Soedan, Majoor
Saleh Salem, (heeft Woensldalg ver
klaard, dat als de Britse troepen zou
den weigeren Egypte te verlaten, Egyp
te zijn toevlucht zou moeten nemen
tot de strijd op alle .gebieden, „zelfs als
dit leidt tot het vergieten van ons
bloed".
„Wij zullen de imperialisten verzoe
ken, heen te gaan. Als zij dat doen,
zullen zij zich onnodige moeilijkheden
besparen en onze vriendschap winnen.
Als zij echter weigeren, zullen wij tot
drastische actie overgaan, zoals pre
mier Naiguib gezegd heeft."
Volgens het blad „Al Ahram" is in
welingelichte officiële Egyptische krin
gen gezegd, dat definitief besloten is,
dat Egypte geen verdere besprekingen
met Engeland over hangende kwesties
moet voeren, als niet eerst de aan
spraken van het Soedanese volk zijn
verwezenlijkt.
over de onder water staande weg naar
de Zevenbergschehoek wilde rijden,
moest weggetaJkeld worden. Het water
stond nog te hooig. Het water blijft te
hoog staan.
Och, wat zoudt U nog voor bijzonder
heden over dit dorp willen weten. Wij
zouden U weer hetzelfde moeten ver
tellen, hetzelfde relaas moeten doen,
dat wij nu al sinds Zondag neerschrij
ven. Het is enorm veel ellende. Maar,
en dat doet het hart goed, vooral veel
trotse daden van vaderlandse helden
moed.
Horizontaal:
1. Insect, 4. heen en terug, 6. laatst
leden, 9. zangnoot, 10. water in Fries
land, 11. deel van een schip, 12. anno
domino, 14. spil, 16. huisdier, 10. bloem,
21. lidwoord, 22. zijrivier van Donau,
23. zangnoot, 24. ongekookte, 26. toilet-
anikel, 29. Romeinse rijk, 31 Amsterd.
peil, 32. stad der oudheid, 34. klein
roofdier, 35. rivier in Siberië, 36. voor
zetsel, 37 lidwoord, 38 voegwoord, 39.
maat.
Ve rt i c aal:
1. zonder- kleur, 2. dunne, 3. lang
zaam, traag, 4. nagerecht, 5. familielid,
7. tijding, 8. gewas, 13. soort vis, 15. te
genvaller, 17. gravin van Holland, 18.
meisjesnaam, 19. meisjesnaam, 20. lid
woord,. 24. weg, 25. verzwegen verzet,
27. wandelplaats, 28. wapen, 30. jongens
naam, 33. draf, 35. lofzang.
•Oplossing van Donderdag.
Horizontaal: 1. ako, 4. spa, 7. dra, 10.
roi, 11 ea, 12. or, 13. para, 14 stil, 19.
vorstin, 20. peel, 21. elke, 2:3. mi, 24. va,
26. oer, 28. pel, 29. sta, 30. are.
Verticaal: 1. ade, 2. krap, 3. oa, 4. sr,
5. pool, 6. air, 8. Haarlem, 9. kasteel,
14. ave, 15. roe, 17. til, 18. ink, 20. piet,
22. ever, 23. mos, 25. ale, 27. ra, 28. pa.
(Advertentie)
1.AGE ZWALUWE is een van de zwaarst getroffen plaatsen van Brabant. Het
water staat op sommige punten nog tot aan de daken. Dit is een opname van een
straat in het centrum van het dorp. Het water is nog niet weggetrokken. Pon
tonniers van de duikerschool te Geertrui denberg hebben een laatste nog levende
koe gered. Het beest wordt naar de dijk gevaren vanwaar het naar veiliger
oorden wordt gebracht.
„Werkelijk, je kunt Lodaline
voor alles en nog wat gebruiken.
Denk eens aan badkuip en was-
tafel. En weetje wat mijn krui
denier vertelde? Dat hij geen
last meer heeft van aangeslagen
ruiten, doordat hij deze met een
doek, in Lodaline gedrenkt, af
wrijft. Dat schuimt natuurlijk,
maar dat laat hij gewoon op
drogen en de eerste dagen slaan
de ruiten niet meer aan. Lodaline
kost maar 43 ct per fles en er
zit een HELE liter in!"
RECRUTERING VAN DUITSERS
VOOR BUITENLANDSE
LEGERS WETTELIJK
VERBODEN
Het West-Duitse parlement heeft een
wetsontwerp dat de recrutering van
Duitse onderdanen voor een buiten
lands leger verbiedt, met algemene
stemmen aanvaard. 'Het ontwerp heeft
in 'het bijzonder betrekking op het
vreemdelingenlegioen. Op overtredin
gen van het verbod staat een mini
mum straf van 'drie maanden gevange
nis.
SLOEPEN VAN DE „SALLAND"
AANGESPOELD
Op het strand te Katwijk zijn twee
sloepen aangespoeld van het schip „Sal-
land". Sinds Zaterdag is geen bericht
meer ontvangen over dit 298 bruto re
gister ton metende schip, dat op weg was
van Engeland naar Stockholm. Er wa
ren zeven mannen aan boord. De kapi
tein is M. Teekman uit Zwolle. Er wordt
ernstig rekening mee gehouden dat het
schip vergaan is.
