Er is en wordt hard gevochten
aan het waterfront
7Amerikaanse helicopters
redden 625 ingeslotenen
Heel Breda in actie
noodgebieden
voor
Flitsen uit
het rampgebied
Reserves nodig, daar menselijk
uithoudingsvermogen beperkt is
Kom binnen, wees welkom
Openbare leven
igt stil
Verhalen van evacué's
tarten iedere beschrijving
Vrijdag 6 Februari 1S53
Het Nieiwsblad van bet Zuiden
pag. 3
Dag en nacht is de chef-came
raman van de Polyg-oon-Profilti,
Piet Buis, in touw geweest om
de ramp op de filmband vast te
leggen „maar soms was het
moeilijk om koelbloedig en nuch
ter je camera te richten op zo-
vee] menselijk leed. Ik heb roei
bootjes zien aanleggen, waarin
ook honden waren meegenomen.
Nauwelijks stonden de dieren op
de wal of zij sprongen weer te
rug in het ijskoude water om
naar huis terug te zwemmen.
Onderweg werden ze weer door
andere bootjes opgepikt en dan
herhaalde zich hetzelfde toneel
weer".
Met beide handen een komme
tje soep omklemmend, zit de 70-
jariige opoe Bogerd te wachten
in de Ahoy-hal totdat haai- een
slaapplaats wordt aangewezen.
Plotseling was zij in het water
terechtgekomen en dank zjj het
feit, dat zij in haar jeugd zw
men had geleerd, sloeg ze
stinctief haar armen en benen
uit. Zij zwom honderd meter
naar een vlot, waai- tien handen
haar op het droge trokken. Hon
derd meter zwemmen. Zeventig
jaar....
De verheugenis over het weer
zien, die men hier en daar waar
neemt, wordt echter verre over
schaduwd door het leed, dat de
mensen op het gezicht te lezen
staat. Zo ook opa Brouw uit Sta-
venisse, die zijn dochter voor zjjn
ogen zag verdrinken. „Ik heb
slechts mijn twee honden, die
trouw met mij mee zwommen,
kunnen redden", zegt hij met ge
smoorde stem.
Op Tholen dreef een gezin vsn
6 personen op een weggesla_
dak door de watermassa's. Lang
zamerhand braken er stukken
van dit vlot af en elke keer werd
een dei* gezinsleden door de gol
ven meegesleurd. Slechts een jon
geman kwam levend van het vlot
nf nadat hij a] zjjn huisgenoten
stuk voor stuk door het water
had zien verzwelgen.
Zeven Amerikanen waren be
zig de benarde bevolking van
Goeree-Overflakkee te redden.
Zij de..en het in alle rust, met
een routine-gebaar bijna, maar
doeltreffend en vooral vastbera
den. Eén van hen landde met zijn
machine bij een huis. Daar was
een vrouw met haar bovenljjf be
kneld geraakt in het raamkozijn,;
zij kón vóór noch achten it. De
piloot rukte het hout uit zijn
sponningen, zette de vrouw in
zijn toestel en leverde haar af op
het landingsterreinzij droeg
nog het houten kozijn om de
schouders. Voilé.
Een andere Amerikaan trof
een man aan hangend in een
boom. De ongelukkige was totaal
verstijfd. Hij kon zijn handen,
die de takken omklemden niet
meer ontspannen. Maar nochtans
werd hij bevrijd. De piloot rukte
de takken af en vervoerde de
Een ran de grootste zorgen van de volksgezondheid biedt de opruiming 'an kadavers
Er is sterke mankracht voor nodig om het kadaver van dit verdronken vailccn te bergen
Dr. Drees betuigt
Churchill erkentelijk
heid
's-GRAVENHAGE, 5 Feb.
De minister-president, dr W.
Drees, heeft de Engelse premier
Winston Churchill namens de re
geling en de bevolking van Ne
derland zijn grote dankbaarheid
en waardering overgebracht voor
de buitengewone wrjze, waarop
Engeland „edelmoedig en doel
treffend" heeft geassisteerd bij
de grote ramp, die ons land heeft
■getroffen, en zijn deelneming be
tuigd met de slachtoffers van de
ramp in Engeland. „Het Neder
landse volk heeft alle redenen om
diep dankbaar te zijn jegens het
dappere Britse volk, dat deze
hulp heeft aangeboden ondanks
het feit, dat het eigen land op
gelijke wijze heeft geleden van
deze vreselijke catastrophe"
„Operatie zandzak" op volle toeren
Hier en daar
teleurstelling
Eerst thans worden de verbin
dingsmiddelen iets beter, begint de
samenwerking tussen diverse or
ganisaties te groeien, begint men
de moeilijkheden van voeding en
's-GRAVENHAGE 5 Febr. USIS Zeven Amerikaanse helicopters
hebben tot Woensdagavond 625 mensen gered. Dinsdag konden van
Woensdrecht uit in twee uur tjjds 125 personen per helicopter worden
opgehaald. Woensdag tussen half negen en half vjjf bedroeg het aantal
450. Nog tien Amerik. helicopters werden uit W.-Duitsland verwacht.
Toen de laatsten van de genoemde 450 uit Nieuwe Tonge naar
Middelharnis moesten worden overgebracht, moesten de toestellen
tegen een wind van 45 mijl per uur in, vertelde een van de piloten, de
34-jarige majoor Jack W. Ruby uit Virginia. De helicopters, die eigen
lijk plaats hebben voor drie passagiers, brachten dikwijls vijf of meel
mensen tegelijk in veiligheid. In één geval werden acht kinderen te
gelijk meegenomen.
De eerste evacué's, vertelde majoor Ruby verder, waren oudere men
sen, wier toestand zo slecht was, dat ze in de draagbaren, die aan de
helicopters kunnen worden aangebracht, moesten worden vervoerd.
Soms werden ook twee kinderen in elk van de twee draagbaren op
genomen. Sommige kinderen werden bang toen ze erin werden vast
gebonden. „Ik zou ook bang zijn geworden als ik op zo'n manier ver
voerd moest worden" bekende de majoor.
Drie Nederlandse officieren werkten met de helicopterploeg samen
om b\j het aan boord brengen van de mensen te assisteren en de taal
moeilijkheden op te lossen Kleine Nederlandse vliegtuigen vlogen met
brandstof naai- een tankstation in Melissant.
AAN HET WATERFRONT 5 Febr. Aanpakken of afwachten.
Onder de vele duizenden vrijwilligers, die naar Zuid Holland, Noord-
Brabant en Zeeland stroomden om hulp te bieden aan de verlorenen
in de waterwoestijn, zijn er, die teleurgesteld zijn, omdat zij niet ge
noeg kunnen doen. Nog stonden vandaag honderden jonge kerels en
tientallen auto's met vletten en roeibootjes, particuliere auto's voor
het vervoer van geëvacueerden en vrachtauto's met voedsel, kleding
en bedden te wachten op hun bestemming. Nog werden langs het hele
waterfront velen her- en derwaarts gestuurd om te vernemen, dat
men genoeg mensen en schepen en materialen had en dat de vrijwilli
gers wellicht ergens anders wel terecht zouden kunnen. En dit ter
wijl op bedreigde punten de nood groot, het gebrek aan hulp ernstig
bon zijn. Geen wonder, dat de jonge mannen en vrouwen die willen
aanpakken en toch moeten afwachten gaan morren en teleurgesteld
zijn. Voor deze teleurstelling is echter een plausibele verldaring. Eerst
thans begint men, nu dc dreiging en verwarring minder wonden, een
overzicht van de situatie te krijgen.
legering der vrijwilligers in de
hand te krijgen.
Het is waar, dat men in de ene
plaats wanhopig om hulp riep, ter
wijl elders werkkrachten te over
waren. Het is waar dat schepen
werden gedirigeerd, waar voldoen
de schepen waren. Het is waar.
dat de Amerikaanse kolonel John
Lins te Steenbergen vragen om
amphiebievoertuigen kreeg om
mensen in doodsnood te redden,
die al lang in veiligheid waren.
Maar het is even waar, dat de
verbindingen in en om de water
woestijn wanhopig slecht zijn en
dat te veel instanties, noodgedwon
gen door elkaar moesten werken.
Het was, redt, wie kan redden,
helpt, waar geholpen kan worden.
Even plotseling als de storm
vloed van Zaterdag op Zondag het
land overrompelde, even plotseling
heeft zich een stortvloed van hulp
uit binnen- en buitenland gevormd.
Tijdens de onoverzichtelijke situ
atie der eerste dagen zijn dat
geven alle autoriteiten in en om
de noodgebieden gaarne toe fou
ten gemaakt. Hulp werd onge
bruikt gelaten, terwijl elders hulp
werd ontbeerd. Langzamerhand
echter begint orde op zaken te ko
men.
Vandaag, Donderdag, moest
Krabbendijke plotseling worden ge
evacueerd. Er waren in de kortste
keren voldoende mensen, vaar- en
voertuigen. Te Steenbergen dreig
de vanmiddag de stoofdijk door te
breken. Vliegtuigen van Gilze Rjj
en „jakkerden" af en aan om
zandzakken af te werpen. Hout en
manschappen waren snel en vol
doende aanwezijr. Damwanden wer
den geslagen, zakken gevuld, ver
voerd en in de bressen geworpen.
Zo werd hetgevaar gekeerd.
Kalmaan w»rden de enthousias
te en onvermoeide, doch ongeorden
de mensen ir vaste banen geleid.
En deskundig gedirigeerd. Zo zal
er minder teleurstelling zijn en
minder gemor. Men realiseert zich
dat Zondag geen enkel organisatie
patroon bestond, anders dan dat
van militairen, van het Rode Kruis
en van enkele verenigingen. Over
ziet men de prestaties der laatste
dagen in de lucht en in en op het
water gedaan, dan erkent ieder
eerlijk mens, dat deze zeer, zeer
groot waren.
Velen hebben meer willen doen,
doch menselijkerwijs gesproken is
het uiterste gedaan.
Het was aanpakken met hulp
lawines, die voor sommige onder
delen afwachten noodzakelijk
maakten. Wie men ook spreekt,
militairen of burgerlijke leiders,
erkennen dit. Er is aan het wa
terfront gzvochten en er wordt
nog gevochten in deze „open
zandzak" die zeker reserve
hoeft. Deze reserves worden, dank
zij de spontaneïteit van vele dui
zenden vrijwilligers automatisch
gekweekt.
Het meuselijk uithoudingsver
mogen is beperkt Wij spraken ve
len, die dagen en nachten langs de
djjken gewerkt hebben, of gevaren
met reddingboten, of gezorgd heb
ben voor gewonden en zieken of
hebben gewerkt aan vervoer
registratie der geëvacueerden. Tal
van dezen zijn aan het uiterste
van hun krachten en kunnen en
moeten door anderen vervangen
worden, die nu zij het nu pas
moeten aanpakken. Zij komen van
pas, die reserves die moest
afwachten, voordat zij konden
pakken.
Een onderdeel van het Neder
landse leger, dat thans aan ver
vanging too is, is het corps com
mandotroepen onder overste Beets
Men hoort in de streken van de
Zevenberkse Hoek en Tliolen won
deren vertellen over deze kerels,
deze vechters, die doorlopend
levensgevaar hun haidheid, hun
bekwaamheid en hun menslievend
heid hebben bewezen.
Het reddingswerk heeft deze
moedige groep van 400 man, die
een prachtig voorbeeld van moed
en zelfopoffering van hun officie
ren kregen de levens van vjjf ka
meraden en vele gewonden gekost.
Maar het zouden geen comman
dojongens geweest zjjn, als zjj. on
danks verdriet om die verliezen,
niet hadden doorgevochten.
Thans zijn zjj echter aan het
uiterste van hun krachten. Geluk
kig staan velen klaar om hun
plaats in t,e nemen.
Dankbaar zjjn vele vluchtelin
gen, ook voor de grandiose plichts
betrachting en grenzeloze zelfop
offering van de Franse genietroe
pen, deze verbeten vechtjassen
met hun prachtig amphibiemate-
riaal, die stuit voor stuk hebben
bewezen, dat zij uitstekende sol
daten, speciaal ook in deze natte
oorlog zijn.
Vele duizenden hebben hun le
ven te danken aan de genoemde
groepen en aan vele anderen, niet
genoemden. Groot is de dankbaar
heid. ondanks de felle wonden, die
stormvloed bij haast ontelbaar ve
len sloeg.
En achter het waterfront vocht
vrq'wel heel Nederiand mee om
de troepen te steunen en de have
loze geredden te vervoeren, te
kleden, te verzorgen en onderdak
te geven.
Gebrek aan organisatie was er.
En nog loopt lang niet alles op
rolletjes. Maar dat het uiterste is
gedaan zal niemand kunnen ont
kennen.
En evenmin dat er nog ontzag
lijk veel aan het waterfront zal
moeten worden gedaan om de si
tuatie in de hand te krjjgen. Nog
is alle leed helaas lang niet
geleden. Van afwachten komt nog
steeds aanpakken.
Sinds deramp is Breda van aan-
schjjn vennderd. Heel de bevol
king schijn er zich op te hebben
ingesteld co getroffenen, die de
laatste dag-n hier met duizenden
zijn aangek>men, zo hartelyk mo
gelijk weilom te heten. Geen
moeite is t« veel en geen zorg te
groot om lEt hun naar de zin te
maken.
Tientallen uitvoeringen zjjn af
gelast, heel het normale openbare
leven in de stad ligt vrijwel stil.
Alles en alles is geconcentreerd
om 't vluchtelingenprobleem, waar
men dag en nacht mee bezig is.
De eerste dagen werden vooral
de kazernegebouwen in de stad
voor het cpreernen van vluehtelin-
Meisje verdronk voor
de
ogen van
verloofde
's-GRAVENHAGE, 6 Febr.
De verhalen, die de evacuatie-amb
tenaren te horen krijgen, wanneer
de slachtoffers uit de noodgebie
den na dagenlange spanning in de
astvrije omgeving hun hart uit
storten, tarten iedere beschrijving.
In het opvangcentrum „De Die
rentuin" te Den Haag is Donder
dag een jongeman binnengebracht
die in de omgeving van Spiike-
nisse Maandag drie uur lang in
het ijskoude water had rondge
zwommen met zijn verloofde op
zjjn rug. Toen hij ten laatste nog
geen grond onder zajn voeten voel
de, raakte het meisje zo ver
kleumd, dat zjj de jongen los
moest laten en voor zjjn ogen in
het water verdween. De jongeman
die later gered werd; kwam zeer
zwaarmoedig de Haagse Dieren
tuin binnen, waar een gemeente
arts die het toezicht aldaar heeft,
zich ver^ rrnde.
mensên hebben moeten doorstaan
en de angst spreekt nog uit hun
ogen, wanneer zij de autobussen
verlaten en het evacuatiecentrum
betreden. Niet evenwel de twaalf
kinderen, die Donderdagavond uit
Spijkenisse de grote ontvangstzaal
binnenkwamen. Zij vermaakten
zich opperbest met de speelgoed
autootjes, de poppen, kleurboeken
en lieten zich de repen chocolade
best smaken. En dan niet te ver
geten al die mooie kleren, die door
vriendelijke dames van het Rode
Kruis werden uitgereikt.
Van de zorgen van him moeder,
die het had aangedurfd zonder
haar man het bedreigde gebied
van het eiland Putten met haar
twaalf kinderen te verlaten, be
grepen ze nog niet zo heel veel en
van hun vader, die achter was
gebleven om de helpende hand te
bieden bij het dichten van de dij
ken, dachten ze waarschijnlijk dat
hij het wel zal redden. Straks zou
het gehele gezin worden onder
gebracht in het weeshuis te Den
Haag en wie weet, wat voor moois
hen hier nog te wachten staat.
Bij een ontploffing in een
springstoffenfabriek bij Victoria
(Noord-t.panje) zijn zes arbeiders
onder wie vier vrouwen, om het
vüq; Va n wie één-ernstig
Bjj Smyrna (Turkije! zjjn vijf
tien persoden om het leven geko
men toen het huis, waar zij een
bruiloft vierden, instortte.
in gebruik genomen. Daaren
boven laat zich ook de bevolking
zelf niet onbetuigd. Duizenden,
hebben evacué's in hun huizen op
genomen, zonder te vragen naar
of stand. „Kom binnen, wees
welkom", was het parool en de
totaal versufte mensen worden
verwend met het beste van het
beste.
Een kledingaetie liep dermate
vlot van stapel, dat in een morgen
hele stad was afgstroopt. Ton
nen goed zjjn binnengekomen. Een
perfect georganiseerd „waren
huis" zorgt voor de distributie, dat
zoveel service biedt, dat de eva
cué's, wanneer zij gereed zijn met
hun „inkopen", per auto naar hun
ïeuwe adres worden gebracht.
Zakenlieden van buiten de stad,
die van deze actie horen, schake
len zichzelf bereidwillig in, zelfs
twee Amerikanen en een Frarts-
an hebben een dag lang meege
reden. Deze service is overigens
niet overbodig, want wie een
groot gezin heeft, moet een hele
bezending mee naai* huis nemen,
die t,e voet onmogelijk vervoerd
kan worden.
Grote contingenten Amerikanen
t Duitsland en Fontainebleau
hebben thans ook in Breda hun
pieil a terre. Van hieruit worden
r de verwoeste gebieden ge
dirigeerd. De straten daveren van
het motorgeronk der eindeloze
stoeten materiaal, die op en af
rijden naar de noodgebieden.
Actie op actie wordt door de be
volking op touw gezet. Kinderen
zamelen speelgoed in voor hun ka
meraadjes, tabak, sigaretten, shag
stromen toe.
Honderden komen op Tiet ge
meentehuis inlichtingen inwinnen
naar vermiste huisgenoten. Tra
gische tonelen spelen zich hier
soms af. Kerels als bomen staan
handenwringend en met nauwe
lijks verborgen tranen hun ver
driet te verwerken, vrouwen zit
ten wezenloos op banken te sta
ren naar het, sinistere telefoon
toestel. waaruit het nieuws moet
komen, waarop zij vol spanning
wachten.
Wat sinds gisteren in Breda bin
nenkomt., wordt geregistreerd en
zo snel mogelijk doorgezonden.
Men volgt het systeem zoveel iro-
i'ï; dorp t<? laten. *:J
van Brabant, die al even gastvrij
zijn.
In de Koninklijke Militaire Aca
demie zijn momenteel nog ruim
evacué's ondergebi*acht. Zij
hebben hier een prima tehuis met
alle accomodatie, die zij zich den
ken kunnen.
De autoriteiten staan dikwijls voor de grootste moeilijkheden, als
de mensen uit de gevaarlijke zones weigeren te evacueren.
Een boer uit Zierikzee wordt hier door helpers en buren gewezen
op het noodzakelijk kwaad van de evacuatie
Dr. Drees maakt nota
over de ramp
DEN HAAG, 5 Febr. Minister
president. Drees zal Maandagavond
aan de Tweede Kamer een nota
zenden over de ramp. Daarin zul
len zeer actuele gegevens worden
verwerkt. Dinsdagmiddag zou de
Tweede Kamer dan, als zjj dit
wenst, een debat kunnen houden
over de nota van de regerings
maatregelen.
Drie en veertig van de honderd
Tweede Kamerleden zullen vol
gende week een reis naar de nood
gebieden achter de rug hebben.
Gisteren en vandaag hebben kleine
groepjes volksvertegenwoordigers
per auto één-daagse rondritten ge
maakt. De volgende dagen gaan
nog anderen.
Men heeft alle maatregelen ge
nomen ora te voorkomen, dat het
hulpwerk hiervan enige hinder zou
ondervinden. De Kamerleden heb
ben zeer uiteenlopende punten be
zocht. Enkelen hebben de tocht
in een vliegtuig gemaakt.
Met reeds eerder gebruikte parachutes heeft men dit droge stuk grond in Zierikzee afgebakend en
wordt nu gebruikt als droppingsplaats.
