Strijd tegen erfvijand met alle beschikbare middelen aangepakt Militairen werken met man en macht Antillen zamelden meer dan millioen gulden in Halsteren ivordt geleidelijk uit de greep van het water verlost Sombere kroniek van ongekende chaos in troosteloze streek Geld en goederen uit alle windstreken VRIJDAG 6 FEBRUARI 1953 Definitief herstel een kwestie van vele maanden (Van onze Haagse redacteur) DEN HAAG, 5 Februari Het tegenoffensief is ingezetNeerlands Water bouwkundigen hebben de strijd tegen de erfvijand met alle beschikbare middelen aangepakt. Uit de voorpostengevechten zijn gestopte dijkgaten en droge polders als eerste successen te meldenHet water zal opnieuw verjaagd worden. Met dit als hoofdindruk hebben wij Donderdag het gebouw der Rijks- waterstaat verlaten, waar directeur-generaal Ir. A. G. Maris, ons de eerste belangrijke mededelingen deed over de droogleggingswerkzaamheden, die op deze vijfde dag na de ramp reeds in volle gang blijken te zijn. Voor de slacht offers, van wie velen nog niet gered zii'oge dit voorlopig nog iveinig be tekenen. Voor Nederland als natie is het echter een zaak van levensbelang. drijven. In verschillende polders hier kan men aan het uitmalen beginnen. Op het eiland van Dordrecht staat de nieuwe Biesbospolder weer droog. De gaten in de zui delijke helft van het eiland wórden thans gedicht om de verbinding met de Moerdijk- brug te herstellen. Op IJsselmonde, Roozenburg, Voorne en Putten is men druk bezig de gaten te dichten. Op Roozenburg was men hier zelfs al Woensdag in geslaagd doch „haalgolven" van evacuatie schepen hebben Woensdagnacht opnieuw een gat in de dijk ge slagen. Op Voorne en Putten zal het herstel van een groot en diep gat b;i Oudenhoorn langere tijd vergen. De Hoekse Waard wil men in Geen der overstroomde gebieden wordt als „verloren" opgegeven _In. het buitenland, zo zeide ir. een „slaperdijk" rond de bebouw- Maris, had hier en daar reeds de de kom van zijn gemeente aan te mening postgevat, dat Nederland leggen, doch ook Tholen, hoe als gevolg van de ramp volkomen zeer vernietigd ook, wordt niet van de kaart was en dat 's lands opgegeven, al geldt voor dit ge- productievermogen onherstelbaar bied evenals voor Schouwen, dat verstoord was. Niets is echter men zich gelukkig zal prijzen als minder waar, zo zei hij, en men de eilanden voor de winter hij gaf te verstaan, dat Nederland veilig heeft. De terugkeer van nooit de strijd tegen de vraat- do bevolking naar deze gebieden zucht van het water zal opgeven, -al eerst mogelijk zijn, wanneer Dit betekent ook dat geen der waterkeringen hersteld zijn", overstroomde gebieden als defi- „Dit," aldus ir. Maris, „is'een mtief verloren zal worden opge- kwestie van vele maanden'" geven. i Aan de hand van de eerste of- ZUID-HOLLAND: Men is bezig ficiële kaart van het rampgebied hier de binnenwaterkeringen te waarop talloze zwarte spelde- verzekeren teneinde verdere knoppen de dijkbreuken aan- overstromingen te voorkomen, gaven, gaf ir. Maris het volgende Eerste zorg is hier droog te hou- i-ux—.—j den wat nog droog is. Op Goeree- Overflakkee, dat ir. Maris na Schouwen het ernstigste noodge- bied noemde, zal men 't droge ge deelte rond Dirksland als brug- gehoofd gebruiken voor de overzicht van de toestand. Niet opgeven NOORD-BRABANT: in het dat bij Papendrecht 'nog deze week dicht zal gaan. Druk bezig westelijk deel van het Land van j herovering van het eiland. In de Althena, tussen KeLersveer enAlblasserwaard is het gat bi' Plank, zijn zeven kleine en éénSliedrecht weer dicht, terwij; groot gat voorlopig of bijna geheel gedicht. Ten Noorden van Hank, tnt Nieuwendijk is plaatselijk een buitenkade gemaakt. Ten Noor den van Nieuwendijk bij Kidde, is men bezig het laatste gat (een knaap van 70 meter) te dichten, de gaten in de dijk van de royale polder worden thans gedicht. De waterkering ten Noorden en Zuiden van het Hollands Diep zA over twee weken weer kerend zijn. Het gebied tussen Roden- vaart en Willemstad (tien gaten) is men aan het verkennen. Met de uitvoering van werken zal hier spoedig worden begonnen. ZEELAND: Het eiland Schou wen is hier het moeilijkste kar wei. Er zijn veel grote gaten en talloze kleine. De details zijn nog niet bekend. „Wij denken er echter niet aan Schouwen op te geven", aldus ir. Mar'is. „We hebben met heel wat minder materiaal na 1945 ook Walcheren droog gekregen". Op Walcheren zelf, dat er be trekkelijk goed is afgekomen, is de dijk bij Westkapelle proviso risch hersteld. Andere gaten zul len zeer binnenkort gesloten zijn. Over twee weken zal men aan het herstel van de spoorlijn naar Middelburg kunnen beginnen. Donderdag is een verkennings- ploeg naar fi Dank zij het onmiddellijke herstel van Schielands hoge zee dijk, tussen Rotterdam en Gouda, kon voorkomen worden, dat het hele vasteland van Zuid- Holland overstroomde. Hetzelfde geldt voor de dijk aan de Hol landse IJssel (in de Krimpener- waard) waar men er „wonder boven wonder" in geslaagd was een groot gat te dichten door er schepen tegen aan te laten Coördinatie in dé prov. hulpverlening DEN HAAG, 5 Febr. Provin ciaal is een coördinatie van de hulpverlening tot stand gekomen. Aan deze adressen moeten alle aanbiedingen van hulpverlening op het terrein van maatschappe lijk werk worden gericht. Goede ren moeten gezonden worden aan het Nederlandsche Roode Kruis. Particulieren moeten zo min mo gelijk zelfstandig goederen naar de noodgebieden zenden, mede omdat ter plaatse niet steeds vol doende opslagruimte beschik baar is. De contactadressen zijn: Gelderland: Parkstraat 27, Arn hem, tel. K 8300—21259. Overijssel: Stationsweg 5, Zwol le, tel. K 5200—3170. N.-Brabant: Willem Il-straat 37, Tilburg, tel. K 4150—2654. Limburg: Munsterplein S/Roer mond, tel. K 4750—3758. „AGGE MAR GOED DOET" (Van onze verslaggever) HALSTEREN, 5 Febr. Nog golft het water tussen Halsteren en Tholen naar welk stadje wij »Cx«vCx».i.,6o-'nu °P een ondergelopen weg met Oost-Zuid Beveland ?e.n duclt door Nederlandse mili- gegaan. Het werk zal hier spoedig te,ren worden heengebracht. Wij worden aangepakt opdat ver- Zle" 00,1 nu- wat wij reeds vele keers- en spoorwegen weer kun- ma!en zagen, maar waaraan wij nen worden hersteld. Van langere toch nog niet gewend zijn, omdat duur zal het herstel zijn op de we er niet aan willen wennen, dijk, die Zuid-Beveland met Bra- Wjj zien hoe de cadavers van bant verbindt. Weg i Spoorweg koeien tot berstens toe volge- zijn voorlopig volkomen onbruik- pompt door het water aan land baar. Kwestie van maanden orden gesleept door soldaten met hun roeiboot. Wij varen Bewusteloos Op een dak, op een van de honderden daken hadden een vader en een moeder met hun vijf kinderen toevlucht gezocht. De vader had wat dakpannen kapot geslagen opdat de kinderen zich konden vastklampen aan de dakspanten. Daar hebben ze hun knuistjes omheen geklemd in doodsangst voor de brullende dood daar be neden. Zij zagen nog juist hoe langs een huis dat zo volkomen 111111 hondje werd meegesleurd In vernield is, alsof het de gehele Zeeuws-/laanderen js het orkaankracht als een explosie werk aan de Nieuwneuzen-polder in uitvoering. De overige gaten in dez_ sector leveren weinig moei lijkheden op. Van de 3300 over stroomde hectaren in Zeeuws- Vlaanderen zijn er 2500 weer van het water afgesloten. Ook in N. Beveland is de situa tie minder somber dan aanvanke lijk verondersteld werd. Tholen en St. Philipsland, daarentegen, zijn er ernstig aan toe. Ook over het herstel van dit gebied kon ir. Maris nog geen details verstrek- 1 ken. De burgemeester van Tholen heeft advies gekregen voorlopig len noteren. boven op zich kreeg. Alleen aan het dak, dat nog op de golven drijft is te zien dat hier ooit een huis heeft gestaan. Wij passeerden een boerderij, welke verleden week nog een kapitale boerderij geheten moet hebben. Stukken van de zijmu ren zijn weggeslagen, maar in de stal liggen paal aan paal de stin kende opgeblazen koeienlijven in een wiebelende rusteloze rij. En onderwijl horen wij de hartbre kende verhalen, die ieder kent en waarvan wij er hier een wil- Dit Zeeuwse wordt met vereende krachten vanuit de duck i -^-i, aan land getild .-.«.-ihhimüv,.. door het kolkende, gek gewor den water. Dat kostte hen toch nog tranen. Meer dan 24 uur hebben ze zo gehangen als in een vertwijfelde kramp. Toen ze gered werden bleken ze be wusteloos te zijn. Zo groot Is de wil tot leven. Dat weten de soldaten U te vertellen die nu al dag en nacht graven, overvaren, wachten, overladen en terugvaren en die tussen al die bedrijven door-toch nog tijd vinden voor een grol en en een grap en een sigaret. Het is goed dat het zo is, want zonder dat zouden ze het niet uithouden. Zij doen hun plicht en meer dan hun plicht. Zij zy'n geen driljan- nen en geen dienstkloppers, maar zij zijn mensen, die een menselijk woord en een warm hart hebben voor ieder, die door het leed geslagen is. Zij klagen niet, met geen woord. Ook al is het vervloekt koud en al snijdt de wind met scherpe messen door al hun kleren. Man met de mannen Een druppel hangt aan hun neus en dikwijls zijn zij doornat en halfbevroren. Maar de gees telijke veiligheidsklep van de papjannen, het kankeren hebben zij eraan gegeven. Te veel leed hebben zij daarvoor recht in het gelaat gezien. Nu hêt van hen gevraagd wordt, zijn zij man ge worden met de mannen en ge dragen zij zich als mannen. Wanneer wij terugkomen in Bergen op Zoom zien wij op win kelruit na winkelruit aangeplakt het devies „Agge mar goed doet". Want wederom houdt Bergen op Zoom zich vroom. Duizenden guldens heeft het reeds bij el kaar gegaard. Maar er is meer nodig, veel meer. Daarom is on der het devies „Agge mar goed doet" nu een actie begonnen, welke nog deze week de ton vol wil maken. Is dit devies niet volkomen in overeenstemming met dat andere, dat trots op het stadhuis prijkt? Mille periculis supersum, Ik overleef duizend gevaren. Door goed te doen, door goed te gaan, dat wil zeggen door het ge bod der liefde te betrachten im mers. komen wij alles te boven. Van de liefde immers is gezegd, dat zjj alles overwint en sterker is dan de dood. En in de dood nog houdt zij verenigd, wat het leven samenbond. grote stijl en met groot mate rieel van drie zijden aanpakken en wel vanuit Numansdorp, 's Gravendeel en de Eendrachts- polder. De heer Maris deelde voorts mede, dat de duinafslag langs de kust overal „zeer ernstig" is geweest. Op Texel en in het IJsselmeer gebied zijn herstel werkzaamheden begonnen. Aan de Zuiderzee-werken waren plaatselijk belangrijke bescha digingen aangericht, doch dank zij haar solide bouw had de Afsluitdijk het gehouden. In antwoord op vragen deelde de heer Maris nog mede, dat de catastrophe geweten moest wor den aan een uitzonderlijk na tuurverschijnsel, dat niet alleen Nederland maar ook buurlanden getroffen had. Sluiten zeegaten Men zal de factoren, die tot dit natuurverschijnsel geleid hebben bestuderen. „Wij moeten met een aanvaardbaar risico kunnen leven" aldus Ir Maris. Ook een eventueel afdammen van de zeegaten (welk oude plan thans opnieuw opgeld doet) maakte nog geen punt van over weging uit. „Men moet beseffen, dat dit geen kinderwerk is" zei de heer ^Maris. „De be trokken zeegaten (Haringvliet, Grevelingen en Oosterscheldej zijn 30 tot 40 meter diep en af sluiting zou gelijktijdig moeten geschieden. Dat de wenselijkheid van deze plannen door de ramp naar voren is gebracht, betekent nog geenszins dat zij spoedig realiteit zullen worden". Een opgave van kosten en een algeheel tijdsbestek voor de her stelwerkzaamheden achtte de directeur-generaal onmogelijk. Het was zelfs zo, dat de aanne mers die thans overal met de werkzaamheden begonnen zijn, op contracten van de meest pri mitieve vorm wérken. Bestekken zijn niet opgemaakt, aanbeste dingen niet gehouden. Zij wer ken op goed vertrouwen, dat er straks wel een regeling zal komen. Militairen en matrozen verlenen behalve hulp bij de evacuatie van de bevolking ook assistentie bij het afvoeren van cadavers REGISTRATIE WORDT ONDRAGELIJKE LAST (Van onze speciale verslaggever) THOLEN, 5 Febr. Het re gistreren van de geslagen won den in ons noodgebied begint een ondragelijke last te worden. Dag in dag uit, meteen wanneer men in de prille, koude morgen op pad is getogen om de laatste verrichtingen gade te slaan, is er weer iets nieuws, dat het hart doet bewegen als een gevoelige seismograaf, die met angst vallige nauwkeurigheid feilloos het dramatisch verloop op een lange witte band optekent. Vanmorgen was het niets anders. Nauwelijks bevonden we ons met een amphibie-voertuig op de nog ondergelopen weg QVERAL in en nabij het getroffen gebied ziet men thans de ducks door de straten rijden op weg naar geïsoleerde dorpen Halsteren-Tholen of de man schappen, die zich daar bezig houden met het opruimen van de in het water liggende ka davers, toonden ons 't lichaampje van een anderhalf jarig jongetje, dat Zondag in deze polder ver dronk en zo juist tussen resten van dode dieren werd gevonden. Men moet niet trachten zich voor te stellen hoe dit arme kereltje aan zijn treurige einde is gekomen, want dan houdt men het niet uit. De seismograaf heeft weer even. bewogen en verder j men, terwijl over het land doodsklokken van de aan gang zijnde uitvaartdiensten beieren. Het water zakt hier enigszins en natuurlijk is dit voor de boeren een gelukkige omstandigheid, maar tegelijker tijd wordt er weer iets blootge legd van de ongelofelijke chaos. Vreemde peilschaal In de naakte boomtakken geeft het achtergebleven stro, dat door de vloed werd meege sleurd, als een peilschaal de hoogste stand aan. Het verschil met de waterspiegel aan de voet van de bomen is soms ander halve meter, terwijl de bodem bij lange na nog niet zichtbaar is. Met een rug of een kop komen de varkens, paarden en koeien langzaam boven water uit, daar waar de weilanden zich iets omhoog plooien tegen een behouden dijk. Wanneer men ze ontdekt, wordt er in poldervletten met geringe diep gang heen gevaren en over de doorweekte aarde trekt men ze dan naar de vaste wal. Som mige beesten zijd zo zwaar, dat sterke auto's met ijzeren rups banden, die door hun hoog aan gebrachte motoren zonder be zwaar het water in kunnen rijden, hen op sleeptouw moeten nemen. De eigenaars van de ge troffen bedrijven werken, voor zover ze nog in leven zijn, hard mee en opeens horen we tussen het eentonige ronken van motorboten door een verras sende kreet. Een boer, die resten van zijn eigendommen kw inspecteren, ontdekt, dat twee van zijn drie paarden zich in loven hebben weten te houden door met hun voorpoten op de ruif te gaan staan. Hierdoor konden zij hun koppen boven het water houden, maar het derde paard en een achttiental Paasivlki, schonk 50.000 mark. Twee hefschroefvliegtuigen zijn uit FRANKRIJK naar Gilze- Rijen vertrokken. Een met red- dings-materiaal volgeladen Da kota volgde. Orange in Zuid- Frankrijk schonk 5000 en Can nes 10.000 gulden. Reeds meer dan 1000 Parijse gezinnen hebben Nederlandse kinderen onderdak aangeboden. De Air France zal de KLM gratis helpen de goede- Zondagmorgen om 9 uur hoorde men lüer voor het eerst, dat in ren uit Frankrijk te vervoeren, sommige streken van Nederland de noodtoestand was afgekondigd. I In Parijs alleen zijn al 25 ton Duizenden vergaten, dat het Zondag was en dat de koele baaien j hulpgoederen verzameld, lokten. Zij bleven de hele dag aan het radiotoestel of aan dei Uit IERLAND bracht een telefoon om tot in de details op de hoogte te blijven van de zware I vliegtuig twee ton dekens. In de (Van onze buitenlandse redacteuren) |"^E indruk, die de berichten van de overstromingsramp op de U Antillen hebben gemaakt, is kortweg verpletterend geweest. strijd, die duizenden in Nederland tegen het water voerden. Practische geesten hadden inmiddels niet stilgezeten. Zij voelden zich verplicht een zo groot mogelijk bedrag aan geld bijeen te krijgen en dat ter beschikking te stellen aan het Nederlandse Rampenfonds. Zoals men weet is hier een „Fonds overstromings- ramp Nederland 1953" opgericht dat Dinsdagmorgen over ongeveer I Regelmatig' stromen grote be- 370.000 beschikte. Donderdagmorgen is een lijnvliegtuig van de dragen aan geld binnen. Nederlandse Antillen naar Nederland vertrokken met een lading I In MALAKKA werf lakens. Grote hoeveelheden lakens en dekens liggen voor verzen- j gulden bijeen gebracht, ding gereed. Het totaal ingezamelde bedrag op de Antillen is ge-' T- M/vAnn™, stegen tot meer dan 1 millioen gulden. komende weken hoopt men we kelijks 4 ton hulpgoederen naar Nederland te zenden. Uit INDONESIë is in totaal 4% ton goederen verzonden. Uit Suriname wordt een bui tengewoon mooi gebaar van 200 werklozen gemeld. Zij hebben bij de regering een request inge diend om hen bij eerste gelegen heid naar Nederland te zenden om daar behulpzaam te zijn bij de herstelwerkzaamheden. Mijn werkers bij de Bauxiet-Maat- schappij zullen, een dag overwer ken, waarvan de opbrengst voor de slachtoffers bestemd is. AUSTRALIë zond een bedrag van 425.000 gulden naar Neder land. Uit CANADA vertrok een tweede vliegtuig naar Amster dam volgeladen met goederen. Woensdag startte een vliegtuig In geheel NOORWEGEN was Donderdag 500.000 kronen inge- zameld. Tienduizend jute zak- voor Amsterdam met 21 kisten j ken zijn per schip of per vlieg- schoenen, dekens en warme kle- tuig verzonden, ren. Tot nader order zullen bij OOSTENRIJK zal onmiddellijk iedere vrachtvlucht van Canada hulp in de vorm van dekens en naar Nederland hulpgoederen matrassen zenden, worden meegevoerd. uit SAARLAND is een trein DENEMARKEN zendt 5000 met 700 ton kolen op weg, ter spaden naar Nederland, beschik- Wijl voorts zes vrachtauto's met baar gesteld door onbekende in- schoeisel, kleding en levensmid- stelhngen en firma's. Koning delen zijn vertrokken Frederik zond een auto met ge- i Leden van de eerste divisie schenken, waaronder 40 wollen Van de AMERIKAANSE lucht- dekens. De burgemeester van landingstroepen, die in de oorlog Aarhuus stelde zes barakken be- in Nederland zijn opgetreden schikbaar. hebben een inzameling georga- De BRITSE admiraliteit zendtniseerd van kleding en dekens. 162 rubbervlotten, met een totale De H.A.L, zal de goederen capaciteit van 5000 zitplaatsen.! gratis naar Nederland vervoe- De president van FINLAND I ren. koeien hangen ontzield tegett palen in de stal. Maar wat betekenen steeda oplopende cijfers van doden en van vernielde woningen, die hier zo zwaar werden getroffen, dat er van veel huizen letterlijk geen steen meer overeind is blijven staan, tegen de doodsnood van een enkeling? Men wordt ge voelloos voor getallen. Hoeveel doden waren er ook weer? 800, 900, 1000? Hoevéél is dat? Met tracht het zich te rea liseren, maar als er plotseling weer een dode vrouw gevonden wordt, die haar eveneens ver dronken baby met zulk een ijzeren greep in haar arm ge kneld houdt, dat deze gebroken moet worden om de twee van elkaar te scheiden, dan wordt men met een schok wakker en dan huilt het hart omdat dit tientallen keren gebeurde Telkens moet men zijn in drukken over de krachten, waarmee de springvloed verge zeld ging, corrigeren. Iedere keer ontdekt men, al zwervend over de Zeeuwse eilanden, an dere gevallen van bruut geweld. Zoals bijvoorbeeld in Stellen dam, waar een bunker met muren van ruim twee meter dikte in elkaar werd gedrukt alsof hij van bordpapier was. Met deze correcties stijgt het aantal afgrijselijke verhalen, die helaas maar al te waar zijn. In een polder trof men Woensdag nog een vrouw van over de zestig jaar in een boom aan, slechts gekleed in een nacht hemd, maar zij leefde gelukkig nog. Bij Spijkenisse had een jongeman drie uur lang in het ijskoude water gezwommen met zijn verloofde op zijn rug. Het meisje raakte uiteindelijk echter zo verkleumd, dat zjj de jongen los moest laten en zo verdween zjj voor zijn ogen in de golven. Bijzonder tragisch is ook het ge val van de redders, die op een drijvende wieg afgingen maar deze ongelukkigerwijs met hun vlet omver stootten, waardoor het meisje, dat erin lag, jam merlijk verdronk. Talloze kinderen Men kan zo doorgaan met deze ellendige kroniek, waarin helaas de dood van talloze kinderen vermeld moet worden. In ingestorte huizen werden tientallen lij lij es aangetroffen en in één boerderij zelfs zeven tegelijk. Elders trof men in een schuur een man, die tot zijn knieën in het water stond, aan. Hij bevond zich voor het ontzielde lichaam van zijn vrouw, die op een tafel lag uitgestrekt. Twee dagen had hij daar doorgebracht, omdat hij weigerde haar te verlaten Het journaal van de overle venden is gelukkig hoopvoller. Bij duizendtallen worden zjj met de grootste spoed geëvacueerd en de verzorging, die voor hen in talrijke havens op het vasta land klaar staat, is, vooral we gens de blijkbaar onuitputte lijke naastenliefde, meer dan toereikend. Ver in het binnen land worden deze getroffenen nu ondergebracht, waar zij in veel gevallen zonder hun bloedver wanten en met een pijnlijke her innering aan hun woonoorden achterblijven in een voor hen vreemde omgeving. Men kan slechts hopen, dat er in hun harten meer warmte en rust mogen schuilen dan hier op de eilanden, waar een ijzige wind en koude sneeuw- en regen vlagen het opbouwen van een intieme, huiselijke haard vol komen onmogelijk schijnen te maken. De ZUID-AFRIKAANSE hulp verlening draait thans op volle toeren. In alle Rode Kruis kan toren werden inzamelingen ge houden. In alle steden en dorpen zijn fondsen in het leven geroe pen. Geld en giften in natura kunnen vrijelijk verzonden wor den. Het ZWITSERSE kettingfonds bereikte' een bedrag van ander half millioen Zwitserse francs. Het fonds werd gevormd door telefoonabonnees die een spe ciaal nummer draaien en vragen hun bijdrage op hun maandelijk se telefoonrekening te plaatsen. De nationale Rode Kruis-orga- nisaties hebben bij hun inzame ling de 2 millioen gulden over schreden. Een hefschroefvlieg- tuig is onderweg. De ZWEEDSE regering zond 24 rubberboten. Zweden zal voorts 100.000 dekens zenden, waarvan reeds een gedeelte onderweg is. De Kon. Ned. Biljartbond heeft besloten alle wedstrijden, voor Zondag vastgesteld (ook in dis tricten en gewesten), af te gelas ten, terwyl het Ned. biljart kampioenschap 2e klas drieban den vóór Zondag moet zijn ge ëindigd.

Krantenbank Zeeland

Watersnood documentatie 1953 - kranten | 1953 | | pagina 3