Brabants Nieuwsblad
Een nacht tussen de ruïnes van het
dodeneiland Flakkee
1352
doden
SCHOUWEN; GIGANTISCH PROBLEEM
Waterstaai overziet thans situatie
Schade in Veere
valt
mee
Herstel komt op gang
Na een maand weer treinen
over de Moerdijk
Of het nooit meer morgen zou worden
Na het water typhus als
u de nieuwe vijand
Nieuw springtij
op 14 Februari
Toestand op 't
eiland Tholen
250 vliegtuigen in actie
Hulp stroomt overvloedig
Rede van prins
Bernhard
Zondag geen
bioscoop
Advies aan Tholen: dijk
uw stad in
Necl. industrie
behoudt volle
capaciteit
Vrijdag 6 Februari 1953
Directeuren: Drs. TH. A. M. HEUTS
F. J. VAN DER PAS
Hoof dredacte ur
W. ASSMANN
Commissie van Toezicht:
Mgr. Dr. CH.VAN DAM
12e Jaargang No. 95
GIRO 9 5 7 5
DOE HET NU!
Drs. R. J. G. M. v. HASSELT Voor God, Koningin en Vaderland
WAARIN OPGENOMEN DAGBLAD „DE GRONDWET" EN „DE ZOOM"
Met réecls eerder gebruikte para
chutes heeft uien dit droge stuk
grond in Zierikzee afgebakend
en loordt nu gebruikt als drop
pingsplaats. (Luchtfoto.
(Van een onzer verslaggevers)
ROOSENDAAL, 5 Februari Vanmorgen om half zeven
hebben wij het eiland Flakkee verlaten, na een nacht vol angst.
Evacuc's uit Oude Tonge waren ons reisgezelschap op het Rot
terdamse vrachtschip „Maria", dat ons terug naar Dinteloord
bracht. De laatste overlevenden verlieten het dodeneiland, hun
laatste groet was voor Burgemeester Bram van Dijk en zijn 150
mannen, die achterblijven, en voor de vele naamlozen die het
wrede water nog steeds als prooi verborgen hAidt. Oude Tonge
alleen heeft minstens 300 doden. Maar er zijn nog slechts 12
lijken geborgen. Er is nu gevaar voor typhus en toen wij op het
eiland waren aangekomen, Woensdagavond, werden wij onmid
dellijk tegen deze gevreesde ziekte ingeënt. Het is een nieuwe
vijand die de achterblijvers op dit eiland belaagt, alsof het nooit
genoeg is
Rode Kruis doet er
prachtig werk
Met de Roosendaalse Rode
Kruiscolonne zijn wij Woens
dagmiddag op weg gegaan, met
deze dappere mensen, die vanaf
Zondagmorgen welhaast onafge
broken in touw zijn om hun
evenmensen in deze rampzalige
uren bij te staan. Langs Stam
persgat gingen we naar Dintel-
sas, waar Franse genietroepen
bezig waren zich in te schepen.
Een Franse officier riep „Tout le
monde est embarque", en vlak
daarop werden de trossen losge
gooid en vertrokken de Fransen
naar Nieuwe Tonge. iedere com
pagnie met 73 vletten. En wij
wachtten op orders, terwijl dé
onmenselijkste geruchten over
Goeree en Flakkee de ronde be
gonnen te doen. Eindelijk kwa
men de opdrachten voor de co
lonne; een groep zou de binnen
komende evacué's opvangen en
verzorgen, een tweede groep zou
deze mensen vervoeren en de
pendeldienst met de andere ge
troffen eilanden onderhouden, de
derde groep zou op weg gaan
naar Ooltgensplaat.. Met deze
groep zijn wij mee gegaan, naar
het hart van de ellende naar de
ruïne van de verschrikkelijkste
zondvloed sedert de middeleeu
wen.
De tocht
Om kwart voor tien kwam het
bericht: Roosendaalse colonne
aan boord van „De Zaan". Ein
delijk. Men popelde om te kun
nen beginnen. De nood was zeer
groot. Wij hadden er toen nog
geen vermoeden van, dat onze
boottocht bijzonder moeilijk en
langdurig zou worden. Want „De
Zaan" was een comfortabele
schuit en de kapitein een erva
ren man met een rustige stem en
bedaarde manieren, die begon
met zakjes snoep rond te delen.
We vertrokken. Mensen op de
wal keken ons na. In de kajuit
was het warm. En de stemming
was uitstekend. Buiten de Roo
sendalers waren er nog drie
Zweedse fotografen aan boord,
In totaal waren met een dertig
man. Door de kajuitramen zagen
we het water van het Volkerak.
Links en rechts dijken met grote
gaten.
Rond elf uur begon het. De
boot begon vaart te minderen.
Wat was er aan de hand? De ka
pitein zweeg. Het ging steeds
langzamer. De Zeeuwse wateren
zijn moeilijk te bevaren. En nu
vooral! De driekoppige beman
ning moest zich zuiver oriënteren
op de kaart. Een ander schip
kwam langzij en onze kapitein
sprong over. Er werden enige
woorden gewisseld. We gingen
verder.
Maar het water werd steeds
ondieper. Verschillende keren
schuurde de kiel over het 'zand.
Ons horloge wees 12.55 uur, toen
„De Zaan" vast liep. We kwamen
weer los. maar besloten werd
niet verder te gaan. We moesten
wachten op hoog tij en dat kon
wel vier uur worden. „De Zaan"
gings langszij liggen bij drie an
dere vastgelopen boten. Links
van ons zagen we de kerk van
Oude Tonge. Vliegtuigen en heli-
We wisten het: daar was de hel!
We wisten het: daar was de hel!
Wat moesten we doen? Het
Het springtij van 14 Febr.
heeft op het ogenblik reeds
volop de aandacht van de
autoriteiten. Op die dag zal
het springtij samen vallen
met de nieuwe maan. die een
veel grotere „vloedmakende
kracht" heeft dan volle maan.
Men kan van geluk spreken
dat het. springtij van Zondag
niet gepaard is gegaan met
nieuwe maan. In het laatste
geval zouden de gevolgen van
de watersnood waarschijnlijk
nog verschillende malen gro
ter zijn geweest. De „vloed-
makende kracht" van de
nieuwe maan is namelijk on
geveer 20 procent groter dan
die van volle maan.
In normale omstandigheden
heeft deze kracht weinig te
betekenen. Nu er echter tal
rijke dijken zijn bezweken of
aanzienlijk zijn verzwakt be
staat namelijk een veel groter
gevaar dan anders het geval
zou zijn geweest.
was te koud, om de kajuit te ver-
laten. De wind nam toe. In het
schip naast ons werd een kachel
aangestoken. Zes mannen kropen
in 't kleine keukentje en tracht
ten te slapen. De ene sigaret na
de andere werd aangestoken. De
stuurman van „De Zaan" ging
koffie zéttenHet smaakte heer
lijk.
Het werd half drie. Een dei-
kleine boten ging een poging wa
gen. We volgden het vaartuigje
met spanning. Het liep vast.
Maar toen kwam het bericht, dat
een bootje Oude Tonge had kun
nen bereiken. We vroegen ons
voor de honderdste maal wan
neer het onze beurt zou zijn.
Inmiddels kwamen er steeds
meer boten in de nabijheid. Ur-
ker vissers, die ook niet verder
konden. Zij hadden rubberboten
bij zich. Het weerbericht meldde:
harde tot krachtige wind uit
Noord-Westelijke richting. On
gunstig voor het getroffen eiland.
In de kajuit bleef de stemming-
nerveus. Men zat opeengepakt.
Water sloeg tegen de ruiten. De
ranke boot deinde vrij sterk. De
sigaretten raakten op. Toen in
eens riep iemand uit de stuur
hut: „We gaan het proberen".
Iedereen veerde op. Het was zo
ver. De verbinding met de an
dere boot, waarop drie Rode
Kruisleden achterbleven, werd
verbroken.
„De Zaan" was overvol. Er wa
ren een goede veertig man aan
boord. We hadden twee schip
breukelingen meegenomen. Hun
bootje was stuurloos geraakt.
Het water steeg. Onze boot had
een diepgang van 1.20 m. De
peilstokken gaven aan. dat we
15 cm speling hadden. Heel lang
zaam ging het vooruit. We waren
de andere schepen voor. Links en
rechts was de smalle vaargeul
afgebakend met stokken. Hoe de
kapitein er in slaagde de zwaar-
geladen boot verder te loodsen
was ons een raadsel. Maar hij
deed het, zonder een spier van
zijn gezicht te vertrekken.
Om half vijf voeren wij voor
bij de sluisdeuren. We waren in
Oude Tonge. De haven lag vol
boten. Marineboten en vissers
schuiten. Er waren zeer veel mi
litairen.
Aan land
Eindelijk gingen we dan aan
land, voorlopig zouden we Biet
terugkeren. We klommen op een
dijk. Water overal. Onafzienbaar
ver. Hier en daar daken van
boerderijen. De wind sprong ons
koud op het lijf. Triest was het,
onmenselijk triest. En toen het
dorp. Rond de haven was het
droog. Maar in de onmiddellijke
nabijheid stonden de straten
blank. Hier moesten talloze lij
ken zijn. Ze waren niet te ber
gen. Er was geen electriciteit.
Rondom ons slechts moedeloze
mensen met een onzegbare
schrik in hun ogen. In een café
lieten we ons inenten. Een Rode
Kruis soldaat en een dokter han
teerden al enige uren de injec
tiespuit bij het licht von petro
leumlampen. Een nauwelijks
voelbare prik en het was ge
beurd. Buiten viel een troostelo
ze regen. We gingen naar het ge
meentehuis. Een zaal lag vol met
brood. „Er zijn minstens 5000
broden teveel", zei ons iemand,
„maar we kunnen ze gebruiken
voor het. vee". Er
volop, We kregen
/as van alles
limonade en
goed belegde boterhammen.
T>e'iiaeöf-V
Inmiddels waren de drie Rode
Kruis leden van de andere boot
gearriveerd. Ze hadden een nog
moeilijker tocht gehad dan wij.
Ook hun boot was vastgelopen.
Een Urker visser had hen over
genomen, maar die durfde niet
binnenvaren. De diepgang van
het schip was te groot. Met een
klein motorbootje waren ze ten
slotte in de haven aangekomen,
tastend in het donker!
's Avonds spraken we burge
meester Van Dijk. Sinds Zondag
had hij niet geslapen. „Ik blijf
in ieder geval hier tot mijn laat
ste burgers weg zijn", zei hij, „er
zfjn talloze doden, minstens 250."
Hij was moe, ontzettend moe.
„Ik durf niet door te denken
over de situatie, want dan hou ik
't niet meer uit. We doen wat
we kunnen. Gelukkig is de eva
cuatie rustig verlopen."
In het donker liepen we terug
naar het café, waar we de nacht
zouden doorbrengen. De silhouet
ten van de schepen doemden in
't donker voor ons op. Oude Ton
ge ging een nieuwe nacht in. In
de huizen groepten de overgeble
ven burgers bijeen. Het gele pe
troleumlicht viel op strakke ge
zichten en moedeloos neerhan
gende handen. In de cafézaal la
gen uitgeputte militairen. Er zijn
mensen, zeiden ze, die liever
(Zie pag. 3)
THOLEN, 5 Febr. (ANP)
De commandant van het Rode
Kruis in Tholen heeft in korte
trekk'ën de situatie op het
eiland geschetst. Met uitzonde
ring van Stavenisse, die zijn
geëvacueerd, verblijven alle
bewoners van het eiland Tho
len nog op het eiland, waar zij
ook zullen blijven. De polders
om Stavenisse staan geheel
onder water evenals een pol
der bij Poortvliet en de toe
gangsweg tot het eiland. Elec
triciteit, drink water-voorzie
ning en telefoon functioneren
bijna geheel normaal.
DEN HAAG, 5 Februari
(ANP) Volgens de laatste
gegevens bedraagt het aantal
slachtoffers van dc overstro
mingsramp 1352. Het grootste
deel van hen is afkomstig uit
midden-Flakkee (Oude Tonge:
300 doden, Nieuwe Tonge:
100).
De internationale luchtvloot, die de luchtbruggen van
Valkenburg, Woensdrecht en Gilze-Rijen naar het getroffen
gebied instand houdt, is vandaag uitgebreid tot 250 toe
stellen, waaronder 25 helicopters. De evacuatie van Schou-
wen-Duiveland en Goeree-Overflakkee is bijna voltooid. Op
beide eilanden is thans nog slechts een gering deel van de
bevolking gebleven. Men heeft de voorlopige indruk, dat
bet aantal dergenen, die buiten bun woonplaats moeten
worden ondergebracht, de 50.000 niet zal overschrijden.
De herstelwerkzaamheden aan de ge., .ffen dijken is
reeds volledig op gang gekomen. Ook daarbij vervullen de
vloten te water en in de lucht een belangrijke taak: tien
duizenden zandzakken worden uitgeworpen of aangevoerd.
Grote troepencontingenten werken met koortsachtige haast
aan de dijkversterking.
Ir Maris van de Rijkswaterstaat heeft op een
persconferentie reeds plannen ontvouwd voor
het volledig herstel van de getroffen gebieden.
Hij liet daarbij uitkomen, dat Schonwen-Duive-
land en O ver flakkee veruit de grootste moei
lijkheden zouden opleveren. In het gunstigste
geval zullen de bewoners van deze eilanden
zeker niet voor de herfst van dit jaar naar hun
woonoorden kunnen terugkeren. Wat het her
stel van de andere gebieden aangaat was Ir
Maris iels meer optimistisch. Als er niets tus
senkomt zal het treinverkeer over de Moerdijk-
brug over een maaml weer zijn hersteld.
Hulp uit eigen land en uit het buitenland blijft binnen-
j stromen. Prins Bernhard kon vanavond in een radio-rede
mededelen, dat het Nationaal Rampenfonds op weg was de
12.000.000 gulden te passeren. Dit bedrag betekent echter
nog maar een peulschilletje voor de enorme behoeften.
Goederen stromen eveneens in massa's binnen. Bijna alle op
Schiphol aankomende toestellen brengen voorraden aan
voor de getroffen bevolking.
DEN HAAG, 5 Febr. (ANP) -
In zijn functie van voorzitter van
het Nationaal Rampenfonds heeft
prins Bernhard vanavond in een
radio-rede het Nederlandse volk
aangespoord al het mogelijke te
doen om de nood van de getrof
fen bevolking te verlichten.
AMSTERDAM. 5 Febr. <ANP>.
Het hoofdbestuur van de Neder,
landde Bioscoopbond heeft he
paald, dat met het oog op de al
gemene gedenkdag, de hiosconen
Zondag 8 Febr. in het gehele
land gesloten zullen zijn.
De eerste berichten over Vecre waren zeer verontrustend. Uit
dat dc schade in de stad zelf meevalt. Het plaatsje is bijna gt
deze luchtopname blijkt echter,
heel door het water omgeven.
De Bilt verwacht:
KNKEI.F. BUIEN
Opklaringen, maar ook plaatse-
l(llc enkele buien. Overwegend
matige wind, in hoofdzaak tus
sen Noord en Noordwest. Wei
nig verandering in temperatuur.
Het weer in Europa:
Weer Mas. temp.
Oslo: zw. bewolkt -10
Londen half bewolkt 5
Amsterdamregen 5
Brusselregenbui 6
Frankfort: nevel 3
Milnchen: regen -1
Züurich.: geheel bewolkt 2
Wenen: onbewolkt 2
KantorenRoosendaal, Molenstr. 11, Tel. 2243 (Adm.), 2244 (Red.): Bergen op Zoom, Zuivelstr. 39. Tel. 158 (Adm.)t 1680 (Red); Oudenbosch, St. Bernaertstr. SO. Tel. 187, Abonnementsprijs 44 ct. p. w„ p. Itw. f '.TO p. -post f fi.3') bij vooruit let.losse nr. 13
DEN HAAG, 5 Febr. (ANP). -
Gebleken is, dat hier en daar in
het buitenland de indruk bestaat
dat de Nederlandse industrie
heeft geleden van de overstro
mingsramp.
Enige exportbedrijven onder
vonden reeds moeilijkheden b:j
het verkrijgen van orders.
In de overstroomde gebie
den bevinden zich echter be
trekkelijk weinig industriële be
drijven. De productie- capaciteit
van de Nederlandse industrie als
zodanig is door de ramp niet
aangetast.
DEIN HAAG, 5 Februari (ANP) - Voor het eerst
van deze week zijn er tekenen, die er op wijzen,
dat liet grootste leed in de geteisterde gebieden
voorbij is. De meeste onmiddellijk in gevaar
verkerende mensen zijn vandaag door schepen
en vliegtuigen in veiligheid gebracht, zodat kan
worden aangenomen dat het dodencijfer, dat
vandaag steeg tot 1352 geen noemenswaardige
stijgingen meer zal vertonen.
