JanHagel925a°46
SIMON DE WIT
ST. FIUPSIAND
Samenloop van orkaan en springtij
oorzaak van nationale ramp
Wat wilt U?
Tandheelkundige Inrichting
ENGELMAN
De levensloop van PIETER PEUTER
krachten werden in de loop van de dag door
de burgemeester voor herstelwerkzaamheden
naar de gaten gedirigerd. Voedsel en ook
drinkwater was er nog voldoende.
De Hervormde Pastorie en de Openbare
Lagere School werden als opvangcentrum
ingericht. Ook werd in deze gebrouwen
graan opgeslagen. Het geredde vee werd op
het school- en kerkplein geplaatst.
Maandag werden de herstelwerkzaam
heden bij het aanbreken van de morgen met
man en macht hervat. De bewoners uit de
Polder werden met boten, alweer door
Thoolse schippers, van de geisoleerde boer
derijen afgehaald.
Uit vliegtuigen werden Maandagmorgen
enige rubberboten en later op de dag brood,
boter en groente in blik afgeworpen.
De aan de dijk werkende mannen werden
van uit het opvangcentrum in de school van
het nodige voorzien. De bevolking werd ge
waarschuwd het drinkwater goed te koken
voor gebruik, evenals de melk.
In de avond liet de Burgemeester door de
omroeper die voor alle bekendmakingen
zorgde meedelen, dat de toestand hoopvol
was, mits ieder zich tot het uiterste inspande
en al zijn krachten voor herstel gaf.
Ook Dinsdag werd met vereende krachten
het herstelwerk voortgezet. Het resultaat
was, dat tegen de avond het grote gat in de
polderdijk was gedicht.
Dankbaar is Poortvliet, dat geen doden
te betreuren zijn. Ook het vee is in hoofd
zaak gered. Slechts een gering aantal runde
ren is omgekomen. Toch zijn vele inwoners
naar omliggende gemeenten geëvacueerd.
Vanzelfsprekend is het niet mogelijk om
alle gebeurtenissen, die zich deze dagen in
de gemeente voordeden thans weer te geven,
zoals de voedselvoorziening, de enorme in
spanning van velen, behorend bij diverse
instanties.
Op dit moment is men daarvoor dankbaar,
maar het is nog bijzaak. Het gaat terwijl we
dit schrijven (Donderdagmiddag) nog steeds
op het dichten van de gaten aan de Steen-
landse Sluis. Twee uur geleden zijn we in
staat gesteld, dank zij de welwillendheid
van onze Commissaris daar een kijkje te
nemen. We kunnen niet anders dan met
jhr. mr. de Casembroot onze grote vreugde
en verwondering uitspreken over wat daar
wordt gepresteerd. Dat die inspanning re
sultaat mag hebben is onze hartelijke wens
en bee voor de andere, waar dit object van
bijna evengroot belang is.
hield alleen de Prins Hendrikpolder droog.
De bewoners geëvacueerd.
5 verdronken mensen geregistreerd, 4 worden
nog vermist.
Uit St. Filipsland zijn onze gegevens nog
erg schaars. Er is daar maar één contact
en waar bijna de gehele gemeente geëva
cueerd is, (ook onze correspondent) valt
het erg moeilijk een gedetailleerd beeld te
geven van het verloop in de rampnacht.
Zeker is dat alleen de Prins Hendrikpolder
langs de Slaakdam is drooggebleven, dat de
bewoners daar dagelijks nog wel heen en
weer reizen om de verschillende dingen uit
hun huizen te halen en dat er tot op he
den 5 slachtoffers zijn geregistreerd (zie de
verlieslijst)Doordat het water daar niet
zo gemakkelijk terugloopt als in sommige
polders op het eiland Tholen, is het gevaar
VERONTSCHULDIGING
Dit woord past eigenlijk niet in dit
nummer. Het heeft geen betekenis tegen
over al dat andere, die harde werkelijk
heid. Maar ik vraag het hen, die niet
in nood zijn geweest en dit nummer
rustig kunnen lezen, zich dan misschien
stoten aan een niet altijd lopend ver
slag of wat onduidelijke zinsbouw. Ik
voor ondermijning van de woningen groot.
Vandaar ook de evacuatie van dit gebied.
Ook Anna Jacoba Polder, waar zover be
kend geen slachtoffers zijn te betreuren, is
geëvacueerd, voornamelijk naar Roosendaal
en Breda.
Verlieslijst St. Filipsland?
1. Jacobus Geense, Voorstraat.
2. Wed. Ligtendag, Karrevelt.
3. Jan Ligtendag (haar zoon), Karrevelt.
4. L. Vroegop ongeveer 12 jaar wo
nend nabij „De Zwarte Schouw".
5. Willem Fase 60 jaar wonend aan
de Oostdijk.
sta er deze week geheel alleen voor,
practisch zonder hulp van correspon
denten die of niet bereikbaar of elders
werken. Voor mij is die tijd er alleen in
de nachtelijke uren. Verbindingen zijn
nog zeer slecht, zodat er enorm veel
tijd verspeeld wordt aan telefonische
contacten. Dit alles maakt het me on
mogelijk een verslag eerst voor te be
reiden, zodat het direct zonder cor
rectie naar de drukkerij moet. Dat wil
niet zeggen, dat deze niet betrouwbaar
zijn. Integendeel, maar wel, dat ze niet
alle persklaar gemaakt kunnen worden
in journalistieke zin. Dus, verontschul
digt U ons.
VERDEDIGINGSPUNTEN
VAN HET EILAND
We behoeven niemand van de eiland
bewoners te vertellen, dat de zeeweringen
door de verschillende breuken ernstig zijn
aangetast. Vanzelfsprekend is het een eerste
vereiste voor alle dit zo mogelijk zodanig
in orde te maken dat de situatie minder
critiek wordt, ook bij zeer ongunstige weers
gesteldheid. Met nadruk wijze we er op, dat
men dit niet moet beschouwen als een reden
tot bezorgdheid, maar omdat het beter is
dat we allen de werkelijkheid kennen.
Vanzelfsprekend is dit alles door de
Rijkswaterstaat thans volledig overzien en
aan de hand daarvan dan ook een verdedi
gingsplan opgeworpen. Met voorbehoud van
alle mogelijke wijzigingen ligt de eerste ver
dedigingslijn, terwijl we dit schrijven te be
ginnen bij het Noordelijk gedeelte van de
Brecdenvliet-binnendijk tussen Annavosdijk
en Breedenvliet, doorlopend naar Paaldijk,
Vierde Dijk, uitkomende aan de zeedijk ten
Zuiden van de Polder genaamd Nieuw
Annex Stavenisse of Noordelijke binnendijk
van de Noordpolder.
Van vitaal belang is daarbij versterking
van de sluis in de Klaas van Steelandpolder
bij de dijkdoorbraak aan de situatiesluis
Poortvliet.
Wel zwaardere stormen geregistreerd
(Van onze weerkundige medewerker)
De ramp, die ons land tijdens het
weekeinde van de vorige week heeft
getroffen, willen wij in dit artikel
eens uit weerkundig oogpunt be
zien. In de eerste plaats zouden wij
dan tot de conclusie willen komen,
dat het niet alleen de orkaan is ge
weest, die voor deze ramp aanspra
kelijk is. Er zijn vroeger, en ook in
de laatste jaren, nog wel enkele
zwaardere stormen over ons land
getrokken. Zolang het K.N.M.I. te
De Bilt bestaat en ook de windsnel
heden registreert, zijn bijvoorbeeld
de stormen van 7 April 1943 en van
1 Maart 1949 (wij kunnen hier be
ter van orkaan spreken) even zwaar
en hier en daar zelfs zwaarder ge
weest. Er werd bij deze stormen in
het land en langs de kust, evenals
op zee, schade aangericht, maar tot
catastrophale overstromingen kwam
het niet. Een van de oorzaken van
de ramp ligt dan ook bij het samen
vallen van een springvloed met een
orkaan, die geruime tijd aanhield
en lange tijd loodrecht op onze kus
ten stond.
WAT IS EEN SPRINGVLOED
Wij kennen langs onze kust en
ook langs de binnenwateren van
Zuid-Holland en Zeeland, die di
rect met de Noordzee in verbinding
staan, de eeuwige beweging van het
water, welke wij als eb en vloed
kennen. Deze getijden moeten wij
in de eerste plaats toeschrijven aan
de aantrekkingskracht van de maan
op de waterdeeltjes der zee. Ook de
zon oefent aantrekkingskracht uit.
Het gevolg is extra hoog getij, wan
neer het getij van zon en maan sa
menvallen, hetgeen gebeurt om
streeks nieuwe en volle maan. Wij
noemen dit SPRINGTIJ. Het water
kan dan een aanmerkelijk hogere
stand bereiken dan bij een normale
vloed.
Vrijdagnacht was het volle maan
en juist met het springtij bereikte
ongelukkigerwijze ook de orkaan
zijn hoogtepunt. Volgens het K. N.
M. I. woei er langs onze kust vele
uren aaneen een zware storm met
windsnelheden van ruim 120 km per
uur. Om half zes Zaterdagavond
voorzag het K. N. M. I. reeds ge
vaar en waarschuwde de groepen
Rotterdam, Willemstad en Bergen
op Zoom voor gevaarlijk hoog wa
ter, welk bericht tijdig is gegeven,
al zal toen niemand nog hebben ge
droomd van de ramp, welke ons op
dat tijdstip al boven het hoofd hing.
De grootste windstoot zou, zoals
het K. N. M. I. uit voorlopige be
richten kon mededelen, zijn waarge
nomen op het vliegveld Leeuwar
den. Deze bedroeg 144 km per uur,
in de nanacht van Zaterdag op
Zondag gemeten.
Een bijzonderheid is ook nog de
sneeuwval, die in Zuid-Limburg
plaats had. De sneeuw lag daar
Zondagmorgen 3 cm dik. In Vlis-
singen was tot Zondagmorgen
slechts 3 mm regen gevallen, tegen
23 in Twenthe. In het oosten en
noordoosten van ons land was de
storm minder hevig.
De gehele Zondag bleef er een
stormachtige wind waaien, maar de
wind ruimde verder naar het noor
den, waardoor de druk op het ge
troffen gebied iets minder werd. Ook
Maandag was het echter nog on
stuimig en guur, bij langzaam afne
mende wind.
Tenslotte nog enkele officiële bij
zonderheden over het weer in de
Januarimaand, waarover wij dit keer
kort willen zijn.
De gemiddelde etmaaltemperatuur
bedroeg te De Bilt 1,3 tegen nor
maal 2,0 grC. 14 Dagen waren aan
de koude en 17 aan de droge kant
van normaal gelegen. Er kwamen
18 vorstdagen voor tegen normaal
15. Het aantal uren zonneschijn was
opmerkelijk klein en in deze eeuw
in Januari slechts eenmaal overtrof
fen, nl. in Januari 1902 (De Bilt)
met 20 uren, dit keer werden er 25
uren zon geregistreerd. In De Bilt
kwamen 20 zonloze dagen voor te
gen normaal 14. De maand was
zeer somber met veel mistdagen.
In het gehele land viel weinig
neerslag. Normaal valt er 55 a 65
mm. In Den Helder werd 21, Gro
ningen 18, De Bilt 24, Vlissingen
26 en Maastricht 22 mm gemeten.
Het einde van de maand begon de
noodklok te luiden, toen in de
avonduren reeds op verschillende
plaatsen alarm werd gemaakt. Deze
laatste dag was ook de enige on
stuimige stormdag van de overigens
zo rustige, zonneschijnarme en dsp.
ge wintermaand Januari.
(Nadruk verboden)"" "r j. H. P.
Hiermede vervul ik de
treurige plicht U kennis te
geven, dat na een langdurig
doch geduldig gedragen
lijden in de stichting ..Vre
derust" te Bergen op Zoom
is overleden, onze lieve
Nicht en mijn trouwe huis
genote
iff rouw
Jacoba van Dullemen
in de leeftijd van 76 jaar
en 5 maanden.
Namens de familie,
L. K. VAN DIJK
Tholen, 2 Febr. 1953.
De voorlopige teraardebe
stelling zal plaats hebben
op de Stichting „Vrederust"
op Vrijdag 6 Februari '53
's namiddags 1 uur,
Hedennacht 12 uur 15 nam
de Heere tot onze diepe
droefheid na een langdurig
doch geduldig gedragen lij
den van ons weg. onze
innig geliefde Vader, Be
huwd-. Groot en Over
grootvader
de Heer
PIETER QUIST
Weduwnaar van
Pieternella Johanna Geuze
in de ouderdom van 79 jaar
en ruim 6 maanden.
Scherpenisse
H. W. Bolier-Quist
A. Bolier
Tholen
M. van Duivendijk-Quist
S. van Duivendijk
W. E. Deurloo-Quist
G. Deurloo
C. Quist
A. Quist-Deurloo
E. Schot-Quist
B. W. Schot
C. Moeliker-Quist
Joh. Moeliker
Klein
en Achterkleinkinderen
Tholen, 5 Februari 1953
Hoogstraat 21.
De teraardebestelling zal
plaats hebben D.V. op
Maandag 9 Februari a.s.
nam. 2 uur.
De Plaatselijk Bureau
houder te St. Maartensdijk
verzoekt alle geëvacueer
de, die bij zijn kantoor
zijn geregistreerd, zo spoe
dig mogelijk opgave te
willen doen van hun nieuw
adres.
Tevens verzoekt hij op
gave te willen doen van
het zoekgeraakte vee en
waar het geëvacueerde
vee is ondergebracht.
Per pakje
Java thee43 - 54 - 65 c
China thee70 - 76 c.
Ceylon thee76 ct
Deze alom geroemde, verfrissende Ceylon-
melange is ook verkrijgbaar in tea-bags
voldoende voor 2 tot 4 koppen,
per pakje van 7 tea-bags 25 c
Thee uitgewogen 100 gram 38 ct
Er is weer
Goed en Goedkoop
Nu een groot deel van ons volk in ernstige moeilijkheden
verkeert en van het merendeel het huisraad zwaar beschadigd
is of zelfs geheel verloreo is gegaan, menen ook wij, als
vertegenwoordigers van de Nederlandse Naaimachinefabriek
HAMFA te Hengelo-O., een manier gevonden te hebben om
deze nood enigszins te helpen lenigen. In samenwerking met
HAMFA, Hengelo, hebben wij het volgende besloten
Alle „ELVERA"naaimachines, die door deze ramp zijn
getroffen, worden door ons gratis gerepareerd en
gereviseerd. Deze „ELVERA"naaimachines kunnen
bij iedere door de vakgroep Sterna erkende naai
machinehandel worden ingeleverd. Alle plaatselijke
erkende naaimachinehandelaren worden door ons
op de hoogte gesteld en ontvangen hieromtrent
nog nadere richtlijnen. Alle eventuele verzend
kosten nemen wij voor onze rekening. Kisten voor
verzending worden zo nodig op aanvraag gratis
door ons verstrekt en franco toegezonden.
VOORHUIS' Handelsonderneming
Verkoopkantoor „ELVERA"naaimachines
Postbus 47 - DOETINCHEM
VEILIG en GOED wordt Uw rijwiel bewaard in
SCHENKEN BERG'S RIJWIELSTALLING
tegenover 't Markiezenhof, Bergen op Zoom
Maandag, Dinsdag, Woensdag, Donderdag en Vrijdag
geopend tot 's avonds 11 u. Zaterdag en Zondag tot 12 u.
Krulletjes in Uw haar?
of een
Kapsel, dat U staat?
Stellig het laatste een kapsel
dat bij Uw uiterlijk past dat
kan alleen een goede kapper U
geven.
Voor een goede permanent
COR VERMAAT
Grote Markt 31
Bergen op Zoom - Tel. 896
Uientelers.
Uit voorraad leverbaar
UIENZAAD
soort: Rijnsburger af 22.per kg,
hoge kiemkracht.
Tevens gevraagd voor de nieuwe
oogst Contractelers voor pickler
lijn drielingen met vrij zaad.
Af te nemen zodra ze oogstbaar
zijn.
C. REMUS
DINTELOORD
TELEFOON 158 en 57
Gevestigd sedert 1872
Spreekuren te Bergen op Zoom
Stationsstr. 42a, lederen Donder
dag van 10.301 uur
en verder volgens afspraak
Inlichtingen, brieven en gebitreparaties t woonhuis
Antwerpsestraatweg 431, Bergen op Zoom - Tel. 728
H. H. UIENTELERS
Aangeboden voor levering
FebruariMaart 1953
Geprepareerde
plantuitjes
Rijnsburger soort, maat 10/22
N.A.K. plombe
tegen concurrerende prijzen
Fa. A. SMITS en Zn.
TEL. 20 en 182-DINTELOORD
Brilmonturen
in alle prijsklassen
Brilleglazen
in alle sterkten
Iedere Donderdag van 93 uur
te Tholen Groene Kruisgebouw
Werkplaats met de nieuwste
volautomatische slijpmachines
Het Bestuur van het Water
schap O.-Vossemeer maakt
bekend dat de lijsten van
Stemgerechtigden voor de
tot dit Waterschap behoren
de polders en combinaties
van polders voor het dienst
jaar 1953/54 zijn herzien en
van 9 tot en met 23 Febr.
a.s. voor belanghebbenden
ten kantore van de Ont
vanger-Griffier ter inzage
zij'n gelegd.
Oud-Vossemeer 4 Febr. '53.
Het Bestuur voornoemd,
H. v. Gorsel, Dijkgraaf
G. W. J. de Graaff,
Ontv.-Griffier
SPIERINKJES
H.H. Landbouwers. Uit voorraad
leverbaar. Tolhouten, Draadpa-
len. Ruiters, Hoolbomen en voorts
alle soorten Gertefhout. Beleefd
aanbevelend. P. v. d. Houten,
B 223, Oud-Vossemeer.
'<ON. ERKENDE Vereniging
tot Bevordering van de Pluimvee
houderij in Zeeland. (V.P.Z.).
Denk om de Pseudo-Vogelpest.
Koopt Uw hennen en kuikens bij
de door de V.P.Z. erkende broed-
:n opfokbedrijven.
Door plaatsing van de
meest moderne
Vol-automatische
Slijpinrichting
maken wij iedere
BRIL
accuraat en vlug,
Fa. H. BESLING&Zn.
Fortuinstraat 12
BERGEN OP ZOOM
UIENTELERS l
RIJNSBURGER uienzaad a 25
per kg. Koopt Uw uienzaad bij
een door de Ned. Alg. Keurings
dienst voor Groentezaden erkend
teler. Deze garantie van keuring
en plombering garandeert Uw
zaad van prima selectie, soort-
echt en hoge kiemkracht. Waar
niet vertegenwoordigd, agenten
gevraagd. L. J. Rijnberg, Erkend
Teler, Handelaar, St. Annaland,
Tel. 9.
Belangrijke mededelingen
voor onze Thoolse veehouders
1. Naar Ir. Geuze ons mededeelt, vond Woensdag
j.l. te Bergen op Zoom een onderhoud plaats
met Minister Mansholt en de Provinciale Voed-
selcommissaris Ir. Dorst, waarbij toegezegd
werd te zullen trachten volgende week DINS
DAG, DONDERDAG en ZATERDAG drie
schepen te zullen sturen naar de haven THOLEN
voor 't wegvoeren van 't overtollig SLACHT
VEE.
Getroffen veehouders die vee willen laten
overnemen, gelieven dit onmiddellijk op te
geven (aantal stuks en omschrijving) bij de
D.B.H. C. G. Hage te St. Maartensdijk. Er
zal getaxeerd worden in Tholen naar de waarde
van Januari 1953.
Dit betreft ALLEEN SLACHTVEE dus NIET
GEBRUIKSVEE. Zo nodig zal dit later aan
de beurt komen. Men krijgt tijdig bericht van
levering.
Indien overgegaan wordt tot overname van
GEBRUIKSVEE, moet dit tenminste 2 weken
tevoren tegen mond- en klauwzeer worden
ingeënt.
2. Voor het GEDUPEERDE VEE wordt in
THOLEN binnen enkele dagen verwacht een
schip met GEPERST WIT HOOI. Aanvragen
van gedupeerden eveneens bij de D.B.H.
DOOR G. TH. ROTMAN (Nadruk verboden)
3. Daar Pieter onvermurwbaar was,
Kwamen de tantes er aan te pas;
Ze zouden met Moe uit wandelen gaan
En hadden hun beste kleren aan.
Ze praatten om strijd
'n Hele tijd,
Maar Moeder raakte
Haar pap niet kwijt
4. Maar dat gepraat maakte Pieter kwaad
En hij besloot tot een koene daad:
Om 'n eind te maken aan 't geklets,
Gaf hij inééns 'n geweldige pets
Midden in de pap
o, wat 'n grap
Pieter lachte
Zich bijna slap I
