TVorlam
Schepen varen door gaten in de dijk het
eiland binnen om mensen cp te nemen
Schouwen en Duiveland in doodsnood
Bevolking van Zierikzee wordt
tijdelijk geëvacueerd
ALGEMEEN HANDELSBLAD VAN DONDERDAG 5 FEBRUARI 1953
goeds uit voortkomt. En sinds vanavond
zie ik er een beetje tekening in komen."
Wij horen namen: kol. Van Baning
van de Onderzeedienst zorgt voor het
prachtige werk. dat door vletten en
amphibievaartuigen wordt verricht. De
heer J. van der Gaats is de man, die
de afdeling leidt welke elke binnen
komende evacué registreert. En nota
ris Heering is chef van de evacuatie.
Mannen van groot gezag, mannen wier
namen in de geschiedenis van Zierikzee
zullen voortleven. Zij slapen geen ogën-
blik, zij werken de hele dag door. Welk
een uithoudingsvermogen kunnen som
mige mensen ten toon spreiden in tijden
van nood!
TA/K gaan het raadhuis uit, de Meel-
straat door. Daar is de Grote Kerk.
Naast de kerk onder bomen staan tien
tallen koeien in de koude nachtwind te
bulken. Het is een naar geluid. Kalfjes
drukken de snuiten tegen het moeder
lijf. Zwijgend verheft zich de ontzag
lijke toren op de achtergrond. Uit de
hoogte klinkt uilengekras. Iets huive
ringwekkends hangt hier: het is ver
schrikkelijk donker op het plein, dat
Balie heet. Maar in de kerk is het licht.
Daar worden alle goederen, die men
naar Zierikzee zendt, opgeslagen.
Mensen komen binnen met .briefjes:
goed voor één gezin, vijf personen, één
zieke. Een stempel erop van de ge
meente. Onder het orgel liggen bergen
rubberlaai-zen. Tegen de herenbanken
liggen broden. Onder de preekstoel ber
gen biscuits, sinaasappels, geconfijte
vruchten, vis en vleesconservèn. Ber-
laarzen, zorgelijk uitziende vrouwen
met doekjes om het hoofd, krijgen
broden, pakjes margarine, worsten,
fruit. En jonge vent komt de kerk bln-
(Ingez. med.-advertentie)
ZEER OUDE GEN EVER
cuatie, maar de mensen gaan niet vrij
willig weg. De Schouwenaars zijn erg
aan hun geboortegrond gehecht.
Schepen varen thans door de gaten
in de dijk het eiland binnen, om overal
mensen op te pikken, die in nood ver
keren. Zo werd o.a. het dorp Ouwer-
kerk geëvacueerd.
„We zitten hier alleen om de mensen
te registreren, die werkelijk weg willen.
Vanmiddag zijn we er mee begonnen.
Het zijn er ongeveer 50. Morgenochtend
vroeg vertrekken we naar Rotterdam.
Op het ogenblik wordt Bruinisse ont
ruimd. De toestand in Bruinisse is van
daag sterk achteruitgegaan, doordat
vanochtend weer een dijk bezweek
onder de waterlast."
Juist terwijl we die inlichtingen op
tekenen komt notaris Heering het
vertrek binnen. Hij kan nog meedelen
dat morgen een begin zal worden
gemaakt met de evacuatie van Zierik
zee. Eerst de ouden van dagen die
vóór 2 uur weg moeten zijn. Het zal
een voorlopige verplichte evacuatie
zijn voor de tijd van twee maanden.
De oudjes zullen dan naar Dordrecht
ZOALS in de oorlog de strijd op twee
fronten het werkelijke front en
het thuisfront werd gevoerd, zo
zijn er ook in deze noodweer tegen de
elementen der natuur twee werelden.
Daarbuiten, temidden van het nog steeds
dreigende water, voert een Nederlandse,
tezamen met een geallieerde strijdmacht,
een verbeten kamp. Zo mogelijk voor
iedere duimbreed gronds, maar bovenal
voor ieder mensenleven wordt hier ge
vochten en weer gevochten, Het zijn
grotendeels jonge mensen in de „dienst
plichtige" leeftijd al worden zij allen
tot vrijwilligers en vrijwilligsters in deze
dienst aan de medemens die hier hun
uiterste krachten geven voor iedere
winst op de dood. Zij varen, zij staan pal,
zij vliegen zij aan zij, de soldaten, de
matrozen, de schippers, de verpleegsters,
de Unie van Vrouwelijke Vrijwilligers,
het personeel van het Rode Kruis en al
die duizenden, die thans dag en nacht
vrijwel zonder slaap in de weer zijn om
gekwelde medemensen op het allerlaat
ste ogenblik de redding te brengen, die
beslissend kan zijn over leven en dood.
Daarnaast staan de organisatoren van
het achterland, de ongetelden, die via de
verbinding door de lucht, door het water
en over de weg, het de redders in de
rampgebieden mogelijk moeten maken
hun barre en gezegende werk te doen.
Zonder de steun van de grotendeels ge-
improviseerde organisatie van dit thuis
front, kan ook het reddingswerk ter
„plaatse" hetgeen bjj nog steeds
nieuwe doorbraken en nieuwe overstro
mingen een wrang begrip is niet de
hoogste resultaten bereiken. Want men
vergete toch niet: ook op dit ogenblik
zien er mensen reikhalzend naar redding
uit.
DAT zich bij deze reddingen tonelen
afspelen, waarvan wij in onze huis
kamers en bureaux slechts een
flauwe voorstelling hebben, men behoeft
slechts enkele sobere gesprekken te voe
ren met ooggetuigen om zich hiervan
scherp bewust te zijn. Het verradelijke
water en de niet minder verradelijke on
diepten, die ook het reddingswerk zelf
tot een improvisatie moeten maken. Boe
ren, trouw aan hun land. trouw aan hun
vee, die met de pistool in de vuist
naam der Koningin" gedwongen moetea
worden hun vege lijf te redden: dokters
vrouwen, die haar kinderen vooruit
sturen om zelf met het zo hoog nodige
medische werk ter plaatse voort te gaan
en die op haar beurt wellicht reeds ge
dwongen zijn geëvacueerd. Het vormt
alles een epos van onbeschrijfelijke ellen
de. waarbij de betrokkenen geen seconde
hebben om zich af te vragen, tot welk
uiterste zij hier hun plicht moeten doen.
Zijn wij dus thans nog steeds in het
stadium, dat redden en evacueren tot de
alles overheersende taken behoren, het
opvangen van deze drenkelingen van een
schipbreuk-te-land eist van allen en
niet het %minst van de hoogste gezag
dragers een organisatie en concentratie,
waarvoor doortastendheid èn creatief
vernuft onontbeerlijk zijn. Aan de stich
ting der evacuatiecentra, waar de slacht
offers worden opgevangen, aan de nood-
organisatie der medische verzorging en
aan de voorbereiding der huisvesting
geven rappe vaderlandse handen en
geesten hun beste krachten. Zoals op
hun beurt „daarbuiten" honderden in de
weer zijn met het dichten van gaten en
het met man en maoht versterken van
een ten dele ondergraven djjk.
AL deze verzamelde activiteit, waarbij
aanzienlijke buitenlandse hulptroe
pen een prachtige versterking leve
ren van een tot het uiterste strijdend
vredesleger tegen de nood, biedt een
prachtig staal van menselijke samen
werking. Met het voorbeeld van onze
Koningin en de leden van ons Vorsten
huis voor ogen, toont thans de gehele
bevolking van dit land zich van haar
allerbeste zijde. De actie tot steun en
nog eens steun aan het Nationaal Ram
pen Fonds, welke gisteravond door dr
Kortenhorst, voorzitter van de Tweede
Kamer, op zo suggestieve wijze werd ge
voerd, onderschrijven wij van ganser
harte, al schijnt het nauwelijks nodig,
gezien de millioenen-gaven, welke in zo
korte tijds reeds zijn bijeengestroomd.
Toch mag. vooral in de toekomst van het
hoogste belang, deze offervaardigheid
niet verslappen. Wanneer de storm van
deze ramp zich zal hebben gelegd, en
wanneer men de tragische verliezen aan
mensenlevens en materie kan overzien,
dan, juist dan, komt het op de niet af
latende kracht van het thuisfront aan.
Het ene na het andere dorp wordt ontruimd, voorlopig voor de tijd van twee maanden
(Van een onzer verslaggevers)
Zierikzee, Woensdag
UEN uitvoerig relaas over de buitengewone reis
met de loodsboot Zeezwaluw van Vlissingen
buitenom naar Zierikzee moet achterwege blij
ven. Het was kort gezegd een onvergetelijke reis
met schipper Gort en een aantal Walcherse ver-
pleegsterkens, die toezicht hielden op een grote
collectie ingezamelde kledingstukken en een doos
vol met medicamenten. Tijdens deze tocht hebben
wij talloze aantekeningen gemaakt over wat er
onderweg te zien en te horen viel. Over de be
schadigde duinen van Walcheren, over ver
dwenen gasboeien, over wriemelende mensjes op
het strand van Noord-Beveland, die bezig waren
een gevaarlijk gat te dichten.
Al die aantekeningen verloren opeens haar
waarde toen wij voor het eerst sinds onze aan
komst in het zwaar beproefde Zeeland kennis
maakten met de volle actuele verschrikking van
deze ramp. Terwijl wij naast het stuurhuis van
de dansende boot stonden uit te kijken naar de
monstertoren van Zierikzee, die uit het grauwe
Scheldewater opdook, zagen wij opeens pakken
stro voor ons drijven, een aantal balken en plan
ken, een grote staldeur, twee dode koeien.
Nevelig strekte zich aan bakboord de kust van
Schouwen uit, een golving van duinen, een lage,
dunne streep en het bekende torentje, waarvan
het Zeeuwse rijmpje zegt: „Westen-Schouwen
mag vergaan, de plompe toren zal blijven staan."
Al die Jijd, dat we langs de kust voeren, waren
er vliegtuigen in de lucht. Ze kwamen uit het
Zuiden en Zuidwesten, beschreven grote cirkels
boven Schouwen-Duiveland en boven Noord-Be
veland. Allerlei soorten vliegtuigen, geweldige
kisten, z.g. vliegende verhuiswagens, die we ons
nog zo goed herinneren uit de tijd van de voedsel-
pakkettenregen in de laatste oorlogsdagen, en
ook kleine Marinetoestellen met drijvers en heli
copters. Sommige kwamen heel laag over de wa
teren aanzetten.
Onze Zeezwaluw naderde het vertrouwde sil
houet van Zierikzee: de Reus van St. Lievens,
de bolle spits van het stadhuis, de torens van
Haven- en Nobelpoort, de rosse daken.
Schipper Gort voerde gesprekken door de
boo?dmobilofoon, gesprekken met andere sche
pen, met de reddingboot Wiersma, met de Roei-
erswacht in Vlissingen enz.
Was de haven van Zierikzee vrij? Daar ging
het om.
„Hallo, hallo, voor de schipper van de Zeezwa
luw. Schepen kunnen alleen de haven binnen als
ze een diepgang hebben van niet meer dan
1.80 m. En als ze niet langer zijn dan 50 meter.
Hebt U dat verstaan? En nou gaan ik eens naar
U luisteren. Over."
Schipper Gort zei gewoon: „Mijn schip heeft
een diepgang van 2.65 meter. Als het niet kan
zou ik graag een kleine schuit voor de ingang
van de haven hebben, die mensen en goederen
overneemt, maar ik zal wel zien wat of ik doe.
Over!"
DE haven dan van Zierikzee. Een ge-
zlclit om nooit te vergeten. Hoe
dikwijls zijn wij er aangekomen en
hebben ons verlustigd in de wereld van
dijken met wuivende kinders en grazend
vee. Nu, achter een wachtend water-
-liegtuig, een vele malen doorbroken
dijk; brede gaten, snelstromend of kol
kend water, watervallen zelfs, een grijze
zee in de verte, waaruit daken opsteken:
Schouwen-Duiveland in doodsnood. Het
is moeilijk de boot door het hevig m be
roering zijnde water dat uit de dijk-
gaten perst, binnen te brengen.
Op een stuk dijk, ten Oosten van
de haveningang, staan twee vrouwen
met opgeheven armen, de rokken
fladderend in de wind. Juist als onze
aandacht op deze figuurtjes is ge
vestigd ze zijn aan alle kanten
door water omgeven daalt een
helicopter met fonkelende lichten
midden op de dijk. Beide vrouwen
snellen er heen. Redding! Een ont
roerend moment.
'u zien wij achter de dijk een boer-
derü diep in het water staan. Een deel
van de voorgevel is al ingestort. Maar
dit is slechts een begin, die ene ramp
zalige boerdei-ij!
Zierikzee was een droevig weerzien
De haven is tjokvol schepen en schui
ten. Aken zijn gevuld met stromatras
sen. We stappen over de dekken van
enige boten heen en klimmen op de
kade. Wirwar van losse keien. Hotel
Smalheer een ruïne. Voorgevel afge
scheurd, de eerste verdieping, met slaap
kamers met meubilair, hangt scheef bo-
een grondeloze kuil. Vreemde ner
veuze drukte op straat. Soldaten dragen
een brancard met een ziekbed. Vrouwe
lijke militairen helpen een moeder met
een kind van een steile loopplank. Koeien
en kalveren staan op het omgewoelde
plaveisel.'Alle straten, die naar de bin
nenstad leiden, zijn diepe onbegaanbare
geulen geworden. De fundamenten dei-
huizen liggen bloot. Vele huizen zijn in
gestort of staan op het punt om te
vallen. Huisvrouwen doen de was op de
stoep.
N bijna lege huiskamertjes branden
akelige olielampjes. De avond
valt, het is druk in Zierikzee. Het
Havenpark heeft geen bomen meer.
die zijn, horen we, gisteravond ge
veld omdat het plein er naast als
vliegveld voor helicopters dienst
moest doen. Grote vuren werden er
gestookt op het plein. De vliegers
Deze maatregel is nodig tot het ogenblik waarop
de dijken weer voldoende zijn versterkt
(Van een onzer verslaggevers)
Ierseke, 4 Februari
MET moeite weggekomen uit Zierikzee. Een overvolle haven, de schepen
liggen zij aan zij. De kade is onbeschrijfelijk druk. Auto's brengen
evacué's aan, vrouwen en kinderen gaan voetje voor voetje de planken
over en verdwijnen in de ruimen der schuiten. Soldaten, schippers, ver
pleegsters helpen. Vliegtuigen scheren over de daken. Eindeloos. Helicop-
tères landen aan de lopende hand, achter de grote witte molen De Vaal.
Het is er een gekke boel. Alles moet worden geïmproviseerd.
De hele morgen door hebben we ons best gedaan een schipper te vinden,
die ons naar Zuid-Beveland zou willen brengen. Eindelijk vonden we een
vissersscliuit naar Ierseke, maar het duurde uren voor we konden varen.
schroefvliegtuigeh boven de stad. We
horen van de piloot van een der toestel
len dat het een verschrikkelijk gezicht
is, Schouwen- en Duiveland uit de lucht
te zien. Alleen de vorm van het eiland
is nog waar te nemen. De randen
slechts, en daartussen is alles water,
water en nog eens water, met enkele
droge eilandjes erin. De duinstreek
van Wester-Schouwen, Brouwershaven,
Noord-Schouwen, Zierikzee en meer
niet. En dan de talloze boerderijdaken
als vergane schepen in één grjjze zee..
moesten wat zien. Er is nu geen
straatverlichti ng. Rubberboten
pakketten werden gedropt. De men
sen wisten niet wat ze moesten doen
van blijdschap. Bevrijding! Het ver
geten eiland was niet langer vergeten
Enkele meters van de oude Koren
beurs ligt een huis in puin. Het was een
van de aardigste oude geveltjes van
Zierikzee. Het carillon van de stadhuis
toren speelt het lied: „O Nederland let
op uw saeck". Roezig is het in de Meel-
straat voor het stadhuis. Er staan mili
taire wagens met sterke koplampen, het
plaveisel is bedekt met papier, carton,
houtwol, modder.
Daar zien we de burgemeester, de
heer Schuurbeque Boeije, voorbij snel
len. Hij neemt ons mee het stadhuis bin
nen. De ongelijke stenen trappen op naar
de electrisch verlichte bodekamer, die
nu als keuken is ingericht. Op keuken
stoelen bh' een tafel vol kopjes en vaat
doeken zetten wij ons neer.
In korte zinnen vertelt de burgemees
ter van de catastrophe, die van zijn stad
achttien mensenlevens eiste. Zondag om
uur verwachtten wij de vloed en om
half twaalf zat ik met de politie in een
der bovenkamers van het hotel Smal
hier te confereren. Opeens een hevig
gekraak: iemand zegt: „als de bliksem
weg!" Wij de noodtrap af en achter mijn
rug stort het hele hotel in elkaar.
De eerste uren na de ramp wist
niemand wat er gebeuren moest. De
mensen waren nog verlamd van schrik.
Niet alle mensen gelukkig. Daar is die
flinke schipper B. Schot, die er dade
lijk met zijn boot op uit trok om men-j
sen te redden. Tachtig boeren! Prach
tige vent. deze voorzitter van de ver
eniging Helpt Elkander. Urker vissers,
die toevallig in Zierikzee vertoefden,
gingen met roepers over het hele eiland
om de bewoners te waarschuwen.
De burgemeester vertelt allerlei over
de nood op het eiland. Het gevaar is
nog lang niet geweken. Als b(j een vol
gende storm de Langedijk tussen Brou
wershaven en Seharendijk breekt, en
dat gevaar is zeker niet denkbeeldig,
zal er van Zierikzee niet veel meer
overblijven dan een stad van een kilo
meter omtrek.
Zowel van Noord als van Zuid is
Zondag het water Zierikzee toege
vloeid. Waar beide stromen elkaar
ontmoetten was de verwoesting het
grootst. Dat was bij het gehucht
Capelle onder Zierikzee. Een jonge
man, die zijn verloofde had thuisge
bracht en op zijn motor wilde weg
rijden, moest ijlings het huis van het
meisje binnenvluchten. In enige mi
nuten klom het water tot aan de dak-
joot, de verloofden moesten zich een
weg banen door het dak, ze hingen
daar één nacht en een halve dag. De
man zag hoe zijn ouderlijk huis met
alles erin, ineenzakte, daarna een
grote villa, een koffiehuis. Het gehele
gehucht werd verzwolgen, alle mensen
weg.
Schouwen-Duiveland verkeert nu in
dezelfde toestand als waarin Walcheren
in 1945 verkeerde. Maar de hulp, die van
Wat een menselijk leed op de kade!
Stille bedroefde vrouwen op klompen,
Zondagse hoed op het hoofd, baby's in
dekens gewikkeld, naaimachines, natte
matrassen; daar loopt een oude man
met zijn trouwe hond.
Vanmorgen vroeg al werden we ge
wekt door overvliegende helicopters.
Wij zijn toen op pad gegaan om te
trachten een brief weg te krijgen. Op
straat bij de kerk grote drukte. Nog
altijd loeien daar de koelen. Groepjes
mensen lezen papieren, die door ge-
meentewerklui aan de muren worden
geplakt. Een korte oproep van het
waterschap Schouwen, een oproep voor
krachtige mannen, die zich vóór 12 uur
moeten melden voor werk ter verster
king van dijken.
En dan opeens de grote oproep, de
zeer belangrijke waaromtrent autori
teiten gisteravond laat nog de grootste
geheimzinnigheid betrachtten:
De burgemeester brengt ter algemene
kennisdat ten gevolge van het nog
steeds bestaande ernstige dijkdoorbraak-
gevaar een tijdelijke algehele evacuatie
van de bevolking noodzakelijk is. Deze
tijdelijke evacuatie is nodig tot de dijken
weer voldoende versterkt zijn.
Van de Rijkswaterstaat is de toezeg
ging verkregen dat het herstel van de
dijken ten spoedigste zal geschieden. De
tijdsduur van de evacuatie houdt nood
zakelijkerwijs verband met de genoemde
werkzaamheden. Vanwege de minister
van Binnenlandse Zaken zal voor ver
voer en goede huisvesting worden zorg
gedragen, tenzij men daarin zelf kan
voorzien.
Verslagen leest de bevolking deze
oproep. Intussen cirkelen nieuwe hei-
CINEAC STEUNT HET
RAMPENFONDS
In de periode van Vrijdag 6 tot en
met Donderdag 12 Februari a.s., staat
de Handelsblad Cineac, Reguliersbree-
straat, 20% van de recette af aan het
Nationaal Rampenfonds. Het program
ma bevat een uitvoerige filmreportagE
van de door de stormvloed geteisterde
In verband met de Nationale ramp,
die o.m. de inschakeling van een eroot
deel onzer studentenleden bij de hulp
verlening noodzakelijk maakt, aldus het
bestuur van de Stichting Amsterdamse
Filmliga, is besloten de openingsvoor
stelling van het 25-jarig jubileum als
mede het verdere programma tot nader
aankondiging af te gelasten.
alle kanten wordt geboden, is overwel
digend.
De grote vraag is nu of wij alles
moeten distribueren, zegt de burgemees
ter. Er zijn vele slachtoffers gevallen op
het eiland. In het Saspoldertje, even
buiten Zierikzee, kwamen in enkele
ogenblikken 22 mensen om het leven,
zijnde drie gezinnen.
Stromen vluchtelingen hebben in de
stad onderdak gevonden. Ze zijn in de
Geref. Kerk, in het Weeshuis en in het
gebouw van het Leger des Heils onder
gebracht.
Gistermiddag is Prinses Wilhelmina
namens de Koningin op bezoek geweest.
De bevolking heeft dat op hoge prijs
gesteld. H.K.H. heeft veel gezien. Zij
heeft met een bestuurder van een heli
copter staan praten, daarna is zij naast
de chauffeur in een bestelauto zittend
de stad rondgereden, op het Havenplein
stapte zij uit en onderhield zich met
stedelingen en geëvacueerden uit
boerendorpen. Vervolgens wandelde zij
naar het stadhuis.
„Wij zijn er zeer dankbaar voor", zegt
de burgemeester warm.
Het is een kort maar indrukwekkend
interview in deze stadhuiskeuken. De
burgemeester haast zioh dan weg omdat
hij een belangrijke vergadering moet bij
wonen. Hij is een sterke figuur. Door
zijn duidelijke woorden is Nederland
wakker geschud. En toch, wat heeft ook
hij niet moeten lijden: zijn huis, even
buiten Zierikzee, is ingestort. Hij woont
bij vrienden in. „Mijn woning is nu het
stadhuis van Zierikzee", zegt hij.
Anton van Bever en, bediende ten stad-
huize, is nadat de burgemeester afscheid
van ons heeft genomen, onze gastheer.
Hij lepelt vette soep ln wijde kom
men. ..Eet maar", noodt hij vriendelijk,
.journalisten moeten hier hard wer
ken. Er valt veel te schrijven."
Met grote moeite heeft hij Zondag
ouw en kind door het dak van zijn
zolder moeten ophijsen. Zijn vader en
moeder zijn beneden onder een val
lende muur gedood. Hij vertelde, dat
als Iemand, die droomt. En dan neemt
hij ons mee de stenen trappen op, naar
het Stedelijke Museum. „Pas op, het is
aarde-donker. Val niet over die
maquette van de Grote Kerk. Denk om
het afstapje."
In de hoek van het museum zitten zes
militairen van de verbindingsafdeline te
Utrecht. Zij hebben hier een centrale
post ingericht vanmorgen. Wat zij nu
doen Verbindingen verzorgen, ten dien
ste van het evacuatie-werk. Zij roepen
de helicopters uit Woensdrecht op. Wij
geven hun alle cigaretten waarover wij
beschikken. Het zijn brave kerels, zij
slapen niet. Zij doen. en als zij vannacht
wat gaan rusten, zullen zij de moede
leden uitstrekken op de harde banken
■an de museumvloer, onder de houten
gewelven, grillig verlicht door een nood-
lampje.
Weer gaan we naar de schemerig
verlichte raadszaal, waar muziek uit de
radioluidspreker komt. Een fuga van
Bach. Er is hoog bezoek gekomen. Capt.
Casement van het Britse Rijnleger uit
Krefeld. Hij komt zeggen, dat buiten
gaats 23 landingsschepén liggen te wach
ten op instructies, om bjj evacuatie be
hulpzaam te zijn. De heer. die hem de
weg naar het stadhuis heeft gewezen, is
dr Van Leeuwen, bedrijfsarts van de
P.T.T., die met het kabelschip „De
Poolster", is gearriveerd.
Dr Van Leeuwen is lange tijd prakti
serend arts in Zierikzee geweest. Hij
kent dit eiland van haver tot gort.
Naast ons op de treden van het raad
zaalpodium zittend, vertelt hij iets over
de toestand op Schouicen. De heer G. J.
D. Franke, thans regeringscomtnissaris
in dit gebied, heeft de opdracht gegeven,
dat morgen Brouwershaven zal ioorden
geëvacueerd. Alleen die mensen, die niet
gemist künnen worden, mogen er blij
ven. Brouwershaven is veel te vol. De
mensen lopen er elkaar voor de voeten
en over een paar dagen zal het er ge
vaarlijk worden voor de gezondheid.
Het land is bezaaid met drijvende
kadavers. „Prachtig werk", zegt de dok
ter, „verrichten de helicopters van de
U.S.A.F. en de Sabena. Vanochtend
kwam zo n hefschroefvliegtuig op het
Havenplein aan, met een echtpaar, net
jes op de vleugels vastgebonden."
Terwijl we zitten te praten, komt dr
Van Hoorn langs, de leider van het Rode
Kruis in Zierikzee. Hij is doodop en valt
naast ons neer: „Wat wilt u weten, ik
weet niet meer wat ik zeggen moet."
„Zijn er veel zieken", vragen we.
„Nee, de gezondheidstoestand is goed,
maar het gevaar komt later. Alle bed-
legerigen, ongeveer 50 mensen, hebben
Zierikzee al verlaten. Tot nu toe zijn er
weinig gewonden. Maar wie weet wat
er nog allemaal op het eiland is, waar
we niets van weten. Het ziekenhuis te
Noord-Schouwen is van alle kanten dooi
water omringd. Morgen zal het worden
geëvacueerd, ofschoon er geen onmid
dellijk gevaar dreigt.
Er zijn geneesmiddelen ln overvloed.
En we hebben 10 a 15 artsen tot onze
beschikking. Een leger verpleegsters en
helpers. Waar het ons aan ontbreekt
is leiding, organisatie. Ik kan er soms
nijdig van worden", zegt hij. „Zoals bij
Iedere ramp is het hier een Janboel,
maar toch er wordt zoveel gedaan, dat
er op de een of andere manier toch iets
Een helicopter staat op het punt in
Zierikzee te dalen op een door para
chutes gemarkeerde plek. Rechts de
rook van een juist ontplofte rookbom
{Luchtfoto Anp)
De gemeente Amsterdam
schonk half millioen
(Van onze raadsoverzichtschrijver)
DIJ het begin van de zitting van de
gemeente raad van Amsterdam,
gistermiddag, heeft de burgemeester
een bewogen rede over de nationale
ramp gehouden, die door alle aanwe
zigen staande werd aangehoord.
De burgemeester vervolgde met. een
overzicht van wat er reeds Zondag te
Amsterdam is gedaan; hij deelde daarbij
o.m. mede, dat hef te Amsterdam ge
vestigde en b\j het Nationaal Rampen
fonds aangesloten Watersnoodfonds
terstond f 250.000 ter beschikking
heeft; officieren en manschappen van
twee in de haven liggende Amerikaanse
oorlogsbodems hebben onmiddellijk 1200
dollar en kleren geschonken.
Na een bijzondere voldoening over de
betoonde hulpvaardigheid, de levende
krachten en de eenheid onder de be
volking te hebben uitgesproken, besloot
de heer d'Ailly met een herinnering aan
het „Luctor et Emergo" en het verzoek,
aan de raad, het bedrag van f 500.000
voor de nodige maatregelen ter beschik,
king te stellen, hetgeen men stilzwij
gend goedkeurde.
nenstappen. „Ik bin hier met vier
duuzend brojen".
Nog meer bei-gen. Er is een schip uit
Rotterdam aangekomen. Allemaal brood
in papier verpakt. Brood om te bewaren,
brood om mee te nemen, brood dat vers
blijft. Wij vragen ons af: hoe zullen dat
de Zierikzeese bakkers vinden? Er valt
voor hen niets meer te verdienen. De
Zierikzeese melkhandelaren Maar de
Zierikzeese melk wordt nu op de Appel
markt verkocht. En als die melk op is
komen de geschonken flessen aan de
beurt. Trouwens dat moet wel, want de
Schouwense koeien hebben niet gegeten
en daarom is de melkpositie erg aan het
verminderen.
Tientallen, honderdtallen koeien lopen
op de dijken. Die zijn blijven «aan. „Af
maken. afmaken", zegt veearts Van den
Akker. „Zoveel mogelijk slachten". An
derzijds moeten er ook koeien blijven
voor de toekomstige melkvoorziening,
want Nederland kan niet eeuwig voort
gaan met het sturen van melk naar het
eiland. Er werden gisteren duizend
koeien opgevangen. Daarvan moeten er
veel gevoederd worden.
We wandelen door de donkere straten
terug naar de Oude Haven. Oppassen is
de boodschap. Er zijn overal kuiltjes in
het plaveisel.
T TIT de huizen schijnt ellendig petro-
U leumlicht. Daarginds in de St.
Domusstraat ligt een 4,5 tons
vrachtauto uit Rotterdam tegen een
kapot huis aangekwakt. Het water heeft
een ongelooflijke kracht. En dan weer
praten, praten. Met de Marinemannen,
die de evacuatie te water leidden, met
de heren van de Evacuatiecommissie, in
de voorkamer van het prachtige patri
ciërshuis tegenover de witte Haven-
poortbrug. Een grootse schim in de duis
ternis, Hier is nog geen verplichte eva-
Zierikzee, evacuatiecentrum van
Schouiven en Duiveland. Daar het
stadje een getijhaven bezit, dient het
scheepvaartverkeer met. zorg te wor
den geregeld
(Luchtfoto Anp)
varen en de andere evacué's gaan
naar Bergen op Zoom.
Ten slotte zijn we nogmaals naar het
stadhuis geweest. Laat in de avond nog.
Op de trap naar de raadzaal ontmoet
ten we de regeringscommissaris Frank,
die op ons herhaald aandringen enige
mededelingen deed omtrent de evacuatie
ten dienste van onze lezers, die familie
op het eiland Schouwen-Duiveland heb
ben. Dit zijn de feiten:
De inwoners van Noordwelle, Elle-
meet en Eikerzee zijn geëvacueerd
naar Renesse. Die van Serooskerken-
naar Haamstede. Zij, die woonden in
Rengerskerke en Vianen zijn naar de
vastewal gegaan. In de loop van de
dag zijn de inwoners van Oosterland,
Geert Jansland naar Bruinisse ge
gaan. Die van Dreischor en Zonne-
maire zijn voorlopig ondergebracht in
Brouwershaven en die van Noord-
schouwen zowel naar Brouwershaven
als naar Zierikzee.
De 300 mensen die in de dorpskom
van Nieuwerkerk zitten, gaan heden
naar de vastewal.
I-n het holst van de nacht tegen 2 uur,
terwijl wij deze brief schrijven in de con
versatiezaal van het hotel Van Oppen^
gaat de telefoon. De vrouw van de hotel
houder zegt: „Ik heb geen gas, alleen
een oliestel. Ik kan geen 30 eieren voor
de heren bakken; en koffie? Maar dan
moet ge een uur geduld hebben. Ik zal
de ketel wel zelf naar het stadhuis bren-
fen. Wat moet, dat moet." Hetgeen dus
etekent, dat in het Zierikzeese stadhuis
de hele nacht wordt doorgezwoegd.
En het carillon speelt altijd maar door
met „O Nederland, let op uw saeck".
En de koeien bij de verlichte kerk
loeien altijd maar door
(Nadruk verboden)
