Overzicht van situatie
Toestand nog critiek
Operatie
luchtbrug
Zware dijk moet Zuid-Holland en
Zeeland geheel van de zee afsluiten
300 doden in
Stavenisse
Zwoegen onder
hoogspanning
Dodenlijst
„Als Schielandse Zeedijk was
bezweken, zouden drie millioen
mensen zijn bedreigd
Rampmisdrijf
snel berecht
2
Donderdag 5 Februari 1953
DEN HAAG. De burgemeester
van Stavenisse deelt mede, dat in
zijn gemeente vermoedelijk 300 do
den te betreuren zijn. Aanvankelijk
waren er 200 gemeld Een groot ge
deelte van Stavenisse is totaal ver
woest. Geen enkel huis is onbe
schadigd.
Vliegtuigen hebben Woensdag
middag in zes uur tijd boven de
geteisterde gebieden 59-700 zand
zakken, 11.150 broden2000 liter
drinkwater en voorts grote bussen
voedselRode Kruis-pakketten,
dekens en rubberboten afgewor
pen. Dergelijke operaties hébben
continu plaats.
's Morgens was de luchtmacht
de hulpverlening, de evacuatie en
de verkenningen begonnen met
meer dan 150 vliegtuigen, waar
onder Engelse en Amerikaanse.
Uit Frankrijk, Italië, Zwitserland,
Noorwegen, Zweden en Dene
marken zal nog hulp voor de
luchtmacht arriveren.
Van het vliegveld Valkenburg
is een luchtbrug ingesteld naar de
geïsoleerde gebieden. Van de
hoogspanning waaronder hier ge
werkt wordt geven deze' foto's een
duidelijk beeld.
1. Tot de vliegtuigen die Amerika
ter beschikking heeft gesteld
behoren enige vliegend verhuis
wagens, waarvan er één hier
wordt geladen met zandzakken.
2. Brood, waaraan grote behoefte
bestaat, wordt In waterdichte
zakken verpakt.
3. Ook ingeblikte levensmiddelen
worden bij grote hoeveelheden
gedropt in waterdichte zakken.
4. Onmisbaar voor de geïsoleerde
gebieden is water, dat in Jerry-
canse, voorzien van een paar
auto-binnenbandenwordt afge
worpen.
Ridgway vloog boven
rampgebied
DEN HAAG. Generaal Hidg-
way, de geallieerde opperbevelheb
ber in Europa, is vanmorgen per
vliegtuig uit Parijs naar Nederland
gevlogen. Hij maakte een rond
vlucht boven de overstroomde ge
bieden en landde tegen elf. uur op
Schiphol. Vandaar reed hij met gro
te spoed naar Den Haag en confe-.
reerde met Nederlandse en Ameri-,
kaanse militaire, autoriteiten, over.
de wijze, waarop, nog meer hulp.
kan wordën geboden. Vanmiddag
zou hij weer naar Parijs terugke
ren
Plunderaars aan het
werk in getroffen
gebieden
DORDRECHT. In het zwaar
getroffen 's-Gravendeel hebben vijf
onverlaten, zich aan plunderen
schuldig gemaakt. Zij zijn gearres
teerd en ingesloten in het huis van
bewaring te Dordrecht.
Men heeft zich genoodzaakt ge
zien in 's Gravendeel een avond
klok in te stellen. is verboden
om van half zeven 's avonds tot ze
ven uur 's morgens zich op straat
te begeven, als men geen toestem
ming heeft. De politie heeft op
dracht gekregen om na de eerste
sommatie te schieten.
Ook in Bergen op Zoom zijn drie
plunderaars gearresteerd.
Vermiste militairen
terecht
DEN HAAG. De twee militai
ren van de Koninklijke Marine, van
wie aanvankelijk werd aangenomen
dat zy vermist waren, zijn thans
terecht.
Man geraakt door de
propeller van hulp
biedende helicoptère
WOENSDRECHT. Kort nadat te
Oude Tonge op Goeree en Overflak-
kee een met medicamenten en war
me kleding geladen hefschroefvlieg-
tuig aan de grond was gezet, is e e n
van de bewoners van dit plaatsje,
die de landing had gadegeslagen,
door onoplettendheid achteruit op de
staartschroef ingelopen. De man
werd door de met razende snelheid
ronddraaiende propellerbladen ge
grepen en op slag gedood.
Advertentie I.M.)
U heeft een goede kans het
ergste van griep en influenza
te vermijden
Ontsmet U enkele malen per dag
met het geconcentreerde anti
septische
ODOL MONDWATER
Op grond van de gegevens,
die tot dusver binnen zijn ge
komen, kan van de situatie in
de rampgebieden het volgende
globale overzicht worden ge-
geveni
ZEELAND:
Oost-Zeeuws
Vlaanderen:
Toestand bevredigend. Met man
en macht wordt gewerkt aan het
dichten van de gaten in de zeedijk.
Onder water staan 2727 ha.
West-Zeeuws
Vlaanderen:
Situatie ongewijzigd. Onder water
staan 300 ha.
Walcheren:
Vlissingen is een der meest be
voorrechte plaatsen in Zeeland. De
3Vz meter water, die in de straten
der stad heeft gestaan, is voor een
belangrijk deel weer verdwenen.
Het leven is vrijwel normaal en
alleen het weinige drinkwater is
nog een handicap. In Middelburg
is het water gerantsoeneerd. Vijf
duizend zandzakken zijn onderweg
vanuit Antwerpen. Van het eiland
staan 1220 ha onder water.
Noord-Beveland:
In Cats, Colijnsplaat, Wissekerke
en Kamperland is de voedselvoor
ziening gewaarborgd met behulp
van vliegtuigen. In Kats is alles
droog en er is weinig in deze plaats
voorgevallen. Noord-Beveland staat
voor de helft onder water.
Zuid-Beveland:
Geen verandering in de toestand.
Zuia-Beveiana staac voor een. achtste
aeel onder water.
Tholen:
Stavenisse is geheel geëvacueerd
door het regiment rrint. üreaeriK,
Commandotroepen en Honderd man
van de Franse genie. Het aantai
doden in Stavenisse wordt Hoger
gescnat dan 300. ötad Tholen ont
vangt enkeie evacue's uit stavenisse.
het plaatsje staat met onder water.
Uud-v ossemeer neeit nagenoeg met
van het water te lijden genad. in
St. Annaland is het raaonuis be-
scnadigd. Er staat weinig water.
St. Maartensdijk is thans aroog ge
komen. V an Eoortvliet staat net
grootste deel onder water. De be
woners zijn met uitgeworpen rub
berboten en vissersvaartuigen uit
hun huizen gehaald. Bij laag water
komt een deel van de weg naar
Scherpenisse vrij. In Poortvliet
wordt hard gevocnten voor de oijk-
dichting. Honderd man Commando
troepen en honderd man van de
Franse genie versterkten vandaag
een binnendijk in de meest zuid
oostelijke punt van het eiland. De
rest van het eiland zal. voorlopig
worden prijsgegeven. Tholen staat
voor een derae deel onder water.
St. Philipsland:
Geheel St. Philipsland staat onder
water.
Schouwen en
Duiveland:
Schouwen-Duiveland staat voor
4/5 deel onder water. Het ernstigst
is de situatie, op Schouwen. Van. de
20.000 bewoners van Schouwen Dui
veland zijn er 15000 geëvacueerd.
Men heeft alle boerderijen en huizen
systematisch naar achtergebleven
personen afgezocht. De evacué's wor
den vanuit Bruinisse, Zierikzee en
Burghsluis naar Rotterdam en van
daar naar Utrecht en Gorinchem ge
bracht.
Men heeft op Schouwen Duiveland
nog geen dijken kunnen dichten. Het
water staat op sommige plaatsen
twee tot twee en een halve meter
hoog.
De verwoesting in Zierikzee is ver
schrikkelijk. gehele huizenblokken
zijn weggevaagd. Het antieke Vrij-
poortje is o.a. ingestort. De kom van
de gemeente is nog droog. Voedsel is
voldoende aanwezig. Drinkwater
wordt aangevoerd.
De evacuatie van Brouwershaven
en Drieschor, dat geheel onder wa
ter staat, is in volle gang. Brou
wershaven is grotendeels weer
drooggevallen. Slechts de lagere de
len van het dorp staan nog onder
water. Ook op andere gedeelten van
het eiland zijn hulpverlening en
evacuatie in volle gang. De havens
liggen vol schepen. Vliegtuigen
speuren en helpen. Roeiboten, ducks
en rubberboten trachten geïsoleerde
personen, te bevrijden. Op het vlieg
veld Haamstede zijn Woensdagavond
om half tien 15000 zandzakken uit
geworpen. omdat de situatie er cri
tiek werd. Bij Zonneniaire aan de
andere kant van het eiland, dreigde
eveneens een dijk te bezwijken. Hon
derd man zijn naar het bedreigde
punt gezonden:
Uit Oosterland zijn gisteren 450
personen per helicopter uit de bo
venverdiepingen én van de daken
gehaald. Er bevindt zich nog een
aantal personen op het raadhuis van
Oosterland.
Op Schouwen zijn weer drie dijken
doorgebroken .namelijk ten Noord-
Oosten van Zonnemaire, ten Oosten
van Brouwershaven en ten Westen
van Nöordgouwe.
Bij Renesse is weer een dijk
doorgebroken. De toestand is, kri
tiek.
ZUID-HOLLAND:
Goeree-Overflakkee:
De onmiddellijke evacuatie van
Oude- en Nieuwe-Tonge is door de
militaire commandant te Den Bom
mel gelast. In Nieuwe-Tonge heeft
men de toestand, die zeer kritiek is,
in de hand. Er bestaat geen reden tot
ongerustheid. Evacuatie van de be
volking door middel van stormboten
wordt ter hand genomen. Van Oolt-
gensplaat wordt de gehele bevolking
geëvacueerd. Voorts zullen van het
gehele eiland Goeree en Overflak-
kee alle vrouwen en kinderen wor
den geëvacueerd. Reeds zijn vele
bewoners in veiligheid gebracht. Er
zullen er maar zeer weinig achter
blijven. Drie kilometer ten zuid
westen van. Den Bommel bevinden
zich mensen geïsoleerd op een dijk.
In de Staartdijk op het eiland
Rozenburg is gisterenavond weer
een groot, gat geslagen. Met man
en macht is men vanmorgen vroeg
weer begonnen met het dichten
daarvan:
Hieronder volgt een opgave
van de tot dusver bekende aan
tallen doden, die bij de overstro
mingsramp te betreuren vallen,
gespecificeerd naar de diverse
plaatsen. Deze lijst is bijgewerkt
tot op Donderdagmiddag 1 uur.
Abbenbroek 1
Brandwijk 2
Brouwershaven 3
Bruinisse 1
Burgsluis 10
Capelle 3
Dinteloord 3
Dreischor 15
Elfplaat, gem. Poortugaal, 7
Fijnaart 46
Geersdijk 1
Goedereede 40
Goese Sas 7
's-Gravendefel 57
Halsteren 17
.Heinenoord 2
Hellevoetsluis 5
Heijningen 25
;Hoedekenskerke 1
Hondsbossezeewering 1
Hontenisse (Kerkdorp,
Samswaarde) 8
Klundert 13
Kortgene 40
•Krabbendijke 4
Kruiningen 11
Sint Maartensdijk 4
Maassluis 1
Moerdijk 13
Nw Neuzenpolder 1
Nieuwendijk (Land van
Altena) 3
Nieuwerkerk (Ouderkerk) 13
Nieuwe Tonge 75
Nw Vossemeer 50
Numansdorp 67
Oosterland 40
Oosterschelde 4
Ossenisse 1
Ouddorp 1
Oudelande 2
Ouderkerk aan de IJssel 2
'Oude Tonge 300
Papendrecht 1
St. Philipsland 1
Raamsdonkveer 2
Rilland -1
Rotterdam 1
Serooskerke 15
Sliedrecht 1
Stavenisse 248
Steenbergen 13
Stellendam 27
Stormpolder 6
Strijen 20
Temeuzen 4
Texel 5
Veere 2
'Vlissingen 3
Wagenberg 1
Willemstad 12
Wolfaartsdijk 9
Yerseke 10
IJsselmonde 3
Zierikzee 15
Zuidland 20
Totaal 1320
Tien Gemeten:
Geheel overstroomd. Op het oos
telijk deel heeft een aantal bewo
ners zich nog kunnen handhaven.
Voorne en Putten:
De situatie in Abbenbroek is zeer
kritiek. Er moet worden begonnen
met evacuatie. Het gaat om dui
zend personen. Voor de achtergeble
ven inwoners van Zuidland bestaat
geen gevaar. Er zal niet tot eva
cuatie behoeven te worden overge
gaan. In Spijkenisse is de toestand
vrij gunstig. Men wacht in span
ning af hoe de provisorisch her
stelde dijken het zullen houden. Met
man en macht wordt aan het her
stel van de dijken .gewerkt.
Te Heenvliet wordt de toestand
zeer kritiek. Het water in de Heen-
vlietse polder stijgt nog voortdu
rend. Men vreest de Wieldijk bij
Nieuwesluis niet te kunnen houden.
Als deze dijk breekt, is de laatste
verbinding van Voorne en Putten
met Rotterdam verbroken. Het ver
keer, dat thans nog over deze dijk
gaat wordt levensgevaarlijk geacht.
Hoeksche Waard:
Vijf en twintig grote en kleinere
polders zijn geheel overstroomd.
Acht polders staan dras en slechts
vijf zijn geheel droog. Van de 14
gemeenten hebben vier geen last
van het water. In de tien andere
zijn vele woningen overstroomd. Het
ergst zijn Numansdorp, Strijen,
's-Gravendeel en Goudswaard ge
troffen. In de hoofdwaterkering, die
de Hoeksche Waard moet bescher
men zijn minstens dertig breuken,
op sommige plaatsen kilometers
breed. Het aantal gaten in de bin
nendijken is zeer groot.
Uit 's-Gravendeel. Strijen en Hei
nenoord is de bevolking voor een
deel geëvacueerd. De materiële
schade is er zeer aanzienlijk. Nu
mansdorp is thans geheel geëva
cueerd. Het water in het dorp staat
nog 1 J meter hoog. Met man
en macht wordt gewerkt aan het
herstel en de versteviging van de
dijken. In 's-Gravendeel zijn 1000
inwoners, die óf niet geëvacueerd
wilden worden of terug kwamen.
A Iblasserwaard
Het plaatsen van zinkstukken in
de bres van de dijk bij Papen
drecht iö uitstekend geslaagd.
De binnenkomende hoeveelheden
water zijn reeds belangrijk minder.
Men verwacht hedenavond zo ver
te zijn, dat geen water van beteke
nis meer binnenkomt. De dijk van
de Noord in de Alblasserwaard,
waarin een gat van 120 meter was
geslagen, is door 400 Papendrechters
voor een groot deel hersteld. Zater
dag kan het gat, dat nu nog 35 m
groot is. gedicht zijn. In Alblasser-
dam heeft men de laatste dagen
over een totale afstand van zes
kilometer kaden aangelegd van een
meter hoogte. Thans is men bezig
z.g. boezemkaden over een lengte
van 3% km een halve meter op te
hogen. Gehoopt wordt op deze wijze
stand te kunnen houden.
BRABANT:
Land van Altena:
In Nieuwendijk zijn Woensdag
avond op enkele plaatsen de dijken
doorgebroken. Er vielen drie doden
te betreuren. In Almkerk was het
de afgelopen nacht rustig. Om half
twee vanmorgen woei het er min
der dan in de vooravond en het was
er droog. Rondom het plaatsje staat
nog evenveel water als in het be
gin van de overstroming.
De toestand in het land van Heus-
den en Altena is op het ogenblik
goed te n o e m e n. Er is in de
loop van de dag weinig water bijge
komen. De gemeente Almkerk
aan Werkendam is door het water
in verschillende -delen gesplitst. De
verbinding wordt met bootjes in
stand gehouden. Met zakken zand
wordt koortsachtig aan de verster
king der dijken gewerkt.
West-Brabant:
Bij Klutsdorp, 9 km ten noorden
van Bergen op Zoom, is een gat ge
slagen in een binnendijk, -waardoor
de achtergelegen polder van 50 ha
onder water is gelopen. De bevol
king uit de polder wordt geëva
cueerd. Militairen zijn bezig het
gat te dichten. Klundert, dat voor
90 onder water staat, is geheel
geëvacueerd. Veel huizen zijn inge
stort en veel vee is verdronken.
Honderden mannen van de genie en
burgers werken aan de dijken. Het
gat in de dijk. nabij de haven van
Willemstad is gedicht. Vrijwilligers
zijn druk bezig vijf gaten in andere
dijken te dichten. Er is voldoende
voedsel. Er staat nog water.
PLEIDOOI VAN HOOFDINGENIEUR VAN VEEN:
DEN HAAG. „Wil men in de toekomst het water houden uit het ge
bied, dat nu is overstroomd, dan zal men het met een zware dijk helemaal
van de zee moeten afsluiten, met uitzondering van de Nieuwe Waterweg en
de Wester-Schelde", heeft dr ir Van Veen, hoofdingenieur van Rijkswater
staat. met nadruk verklaard aan ambassadeurs, gezanten en andere ver
tegenwoordigers van de diplomatieke missies in ons land, waarmee hij
een vlucht boven Zeeland, de Zuid-Hollandse eilanden en West-Brabant
had gemaakt.
Men moet de overspoelde eilanden
zien als een kunstmatig gebied, dat
door dijken was gewonnen. Vroeger
verwachtte men, dat: een overstro
ming,;,zoals nu ons land teistert, maar-
eeng"in de 500 jaar zou kunnen voor
komen. Het water kwam Zondag
hoger dan ooit tevoren.
„Als de dijk ten Westen van Rot
terdam, de Schielandse Hoge Zee
dijk, was doorgebroken, dan zou de
;ramp nog geweldiger afmetingen
■hebben aangenomèn", 'deelde hij.meè.
Het 'gebie'd'"om Rotterdam ligt' nóg
lager dan het overstroomde. Deze
dijk begon het op één punt te be
geven. Er is toen met man en macht
gewerkt om het gat te dichten.
Want als deze dijk het zou hebben
begeven, dan zou een groot gebied
van Zuid-Hólland en van Noord-
Holland zijn overstroomd. Dat bete
kent, dat drie millioen mensen ge
vaar zouden hebben gelopen
Alleen Den Haag zou gespaard zijn
gebleven omdat het op duinzand
ligt..
„Zijn de dijken bezweken tenge
volge van de schade, welke er door
het oorlogsgeweld aan is toege
bracht?", vroeg men hem. De heer
Van Veen. antwoordde ontkennend,
ter overspoeld. Daardoor werden de
Hij hoopte, dat de dijken deze zo
mer hersteld kunnen zijn. Na een of
twee maanden kunnen de gebieden
weer. drooggemalen zijn. Hij merkte
op, dat men thans sneller kan wer
ken dan onmiddellijk na de. oorlog,
Hóe het met de landbouwgronden
zal .z'ijn, :kan -thahs nog niet worden
'"gezegd'. Veel'hangt er van af, of er
veel vers water in de gebieden is, dat
kan de verzilting tegenhouden.
TEXEL:
Als voorzorgsmaatregel is de boe
ren van de Texelse polder Het
Noorden in overweging gegeven hun
vee te evacueren.
ROTTERDAM. Een 26-jarige
Rotterdammer, die Maandag in de
Ahoy' hal drie overjassen, bestemd
voor de vluchtelingen, heeft gesto
len, is Woensdagmiddag reeds door
de Rotterdamse Politierechter, mr
Ch. J. Enschedé, veroordeeld tot een
half jaar gevangenisstraf. Tot zijn
spjjt kon de politierechter niet ho
ger gaan zes maanden is de ma
ximumstraf die hij kan uitspreken.
„U bent clement behandeld door de
Officier van Justitie, die U evengoed
voor de rechtbank had kunnen bren
gen", zei mr. Enschedé.
Industrieel apparaat
heeft weinig schade
DEN HAAG. Bij het opmaken
van -een voorlopige balans van de
ramp is gebleken dat het Neder
landse industriële apparaat weinig
schade heeft geleden, deelt het mi
nisterie van - Economische Zaken
mee, In het buitenland bestond de
indruk, dat dit apparaat zó ernstig
was beschadigd, dat het geen bui
tenlandse opdrachten zou kunnen
aanvaarden.
