ZWOLSCHE COURANT
Nieuwe dijkdoorbraak boven
Zierikzee
PROVINCIALE OVERIISSELSCHE EN
'Dagblad voor Overijssel,Noord Qelderland en Zuid Drente
Goeree-Overf,lakkee, Schouwen en Stavenisse
Tholenhet zivaarst geteisterd
Zondag algemene gedenkdag
Israëlisch-Jordaanse grens het
toneel van incidenten
Prinses Wilhelmina schenkt f 25.000
164ste jaargang, No. 30
Dit nummer bevat tien pagina's)
Donderdag 5 Februari 1953
Abonnementsprijs 6,— p. kw., 47 ct p.-w.
Advertenties 1-15 mmregels 3.iedere mra
meer 20 ct. Blauwvingers f 1,50 (20 w.): ver
der 10 ct p. w. Handelsadv. tarieven op aanvr.
Uitgave Kon. Drukkerij en Uitgeverij van De'
Erven J. J. Tij] N V., Melkmarkt 13-23, Zwolle
Tel. 3841 - Giro 3106 - Telegr.-adres: Tijl.
Dir. mr H Dikkers. Hoofdred. mr J. C de Wit
Aantal slachtoffers nu reeds 1272
Ir Maris: Vier keer Walcheren
De Nederlandse territoriale bevelhebber deelde heden
ochtend mede, dat de laatste dijk bij Noord-Gouwe op
Schouwen (ten Noorden van Zierikzee) is doorge-
brokep. Schepen die in de buurt zijn werd verzocht, zich
onmiddellijk hierheen te begeven om te helpen bij de
evacuatie.
Tot het verbijsterende getal van 1272 is het aantal slachtoffers van
de overstromingsramp gestegen en nog steeds moet gevreesd worden, dat
hier nog tientallen doden, misschien zelfs wel enkele honderden, bijgeteld
zullen moeten worden. De gebieden en plaatsen, waar de meeste doden
zijn te betreuren, zijn Goeree-Overflakkee vooral Oude- en Nieuwe Tonge
zijn zwaar getroffen en verloren samen ongeveer 375 van hun inwoners
Schouwen, waar men nog geen enigszins betrouwbare schatting van het
groot aantal slachtoffers heeft kunnen maken, en Stavenisse (Tholen), welk
plaatsje alleen reeds vermoedelijk 300 doden te betreuren heeft. De burge
meester van Stavenisse noemt zijn gemeente de zwaarst getroffen gemeente
van Europa. Een groot gedeelte der gemeente is totaal verwoest. Geen enkel
huis is onbeschadigd.
Hedenochtend vroeg heeft de militaire commandant in Den Bommel de
onmiddellijke evacuatie van Oude- en Nieuwe Tonge gelast. Nieuwe Tonge
heeft bij deze ontruiming voorrang.
Gevraagd naar de omvang van de in het gehele rampgebied te onder
nemen herstelwerkzaamheden in verhouding tot de drooglegging van
Walcheren na de oorlog, deelde ir Maris, de directeur-generaal van de
Rijkswaterstaat mede, dat naar schatting de taak van thans zeker wel vier
keer zo groot kan worden geacht. „Het wordt een ware slag, met mobilisatie
van al het beschikbare materieel". Vanzelfsprekend zijn de omstandigheden
veel gunstiger dan in 1945, maar er moet niet lang worden gewacht met
het herstelwerk om te voorkomen, dat de in de dijken geslagen gaten door
het getij zullen worden vergroot, zoals op Walcheren destijds is gebeurd.
men het waarschijnlijk, dat in en
om de in dit gebied bevindende boer
derijen en huizen honderden doden
moeten worden geborgen.
Men heeft op Schouwen en Duive-
land nog geen dijken kunnen dichten.
Door de sterke stromingen wordt het
werk, dat duizenden eilandbewoners
en hulpkrachten aan de open geslagen
dijken verrichten, zeer bemoeilijkt. Al
om heerst grote verslagenheid, vele
boeren zijn vrijwel de gehele veestapel
kwijt geraakt en men treurt over het
verlies van familieleden, buren en
vrienden. Desondanks is men overal
aan de slag gegaan om de zwaar geha-
Nog
onzekerheid
over Schouwen
Van de huidige situatie in Zeeland
werd ons de volgende ruwe schets ge
geven: Schouwen Duiveland staat voor
viervijfde deel onder water, Noord
Beveland voor de helft. St Philipsland
geheel, Tholen voor een derde deel en
Zuid Beveland ongeveer voor een acht
ste deel.
In Zeeuws Vlaanderen staat weinig
water meer, bijna alle gaten in de dijk
zijn gedicht en de Kruispolder is reeds
drooggemalen. Alleen bij Temeuzen,
Breskens, Ossenisse, Kruiningen en en
kele andere plaatsen staan nog gebie
den onder water.
Het ernstigst is de situatie op
Schouwen. De evacuatie van dit
eiland is gisteren bijna voltooid.
Men schat dat ongeveer 15.000 van
de ongeveer 20.000 bewoners van
Schouwen Duiveland zijn geëvacu
eerd naar veiliger oorden. Op Dui
veland heeft men gisteren alle
boerderijen en huizen systhema-
tisch afgezocht naar achtergebleven
personen. Hetzelfde gaat men van
daag doen op Schouwen. Een deel
van de bevolking is achtergeble
ven om behulpzaam te zijn bij de
herstelwerkzaamheden, die aller-
wege reeds zijn aangevangen.
In Zierikzee, Renesse, Bruinisse en
Haamstede is het grootste deel van de
bevolking nog aanwezig.
De evacuatie is geschied vanuit
Bruinisse, Zierikzee en Brugsluis. De
geëvacueerden zijn getransporteerd
naar Rotterdam, vanwaar zij via Go-
rinchem en Utrecht verder zullen wor
den vervoerd.
De evacuatie van Schouwen was het
sluitstuk van de overbrenging van een
groot deel van de bewoners van de
Zeeuwse eilanden naar Holland.
Wind viel nog mee
Met angst en vrezen heeft men gis
teravond het weersverloop gade gesla
gen. Door de aanwakkerende wind
vreesde men voor hoog water en nieu
we gevallen van dijkdoorbraak. Geluk
kig is de wind later op de avond gaan
liggen.
De meeste slachtoffers in Zeeland
zijp, vermoedelijk te betreuren in het
middendeel van het eiland Schouwen
Duiveland. Het gebied achter de wes
telijke duinenreeks tot Zonnemaire
staat geheel blank. Op sommige plaat
sen staat het water twee tot twee-en-
een-halve meter hoog. Hoewel hierom
trent noe o^cen zekerheid bestaat, acht
G Ut V ACUEERDEN BEREIKEN
^EILIG GEBIED - Een vader
met zijn dochtertje amt de hand.
gevolgd f'oor zijn vrouw en andere
kinderen, belreéifi over de. loop
plank van het whip, dat hen naar
Dordrecht evacueerde, de veilige
wal.
plaatsen gewerkt aan het dichtmaken
van de dijken.
Van de ongeveer driehonderd pol
ders in Zeeland staan er veertig blank.
De conclusie, die men hieruit op het
eerste gezicht zou kunnen trékken, dat
het grootste deel van Zeeland niet door
de watersnood is getroffen, is bepaald
onjuist wanneer men bedenkt, dat de
grootte van de polders varieert van
20.000 ha tot 100 en minder hectaren.
Zo staat b.v. de 16.000 ha grote polder
Schouwen geheel blank, maar ook de
Kattepolder, die een oppervlakte heeft
van 100 hectaren.
Nationaal Rampenfonds
RUIM ZEVEN
MILLIOEN!
Bij het Nationaal Rampenfonds was
tot gisteravond zeven uur een bedrag
van f 7.131.000 binnengekomen aan
geld, gestort via de Nederlandse Bank,
de postcheque en girodienst, en aan
contanten. Uit het hele land stroomt
het geld ononderbroken door
Enkele voorbeelden: In Holten (Ov.),
een gemeente van 5200 inwoners, is
een som opgebracht van f 27.990, d.i.
f 28 per gezin. In stad en provincie
Groningen wordt thans druk gecollec
teerd. Voor zover thans bekend, werd
'in totaal door de gemeenten in deze
provincie de één ipillioen reeds over
schreden. Dé Amstèrdamse Bank-
Incassóbank stortte een kwart mil-
lioen; het N.V.V. en de aangesloten
organisaties verhoogden hun bijdrage
van 100.000 gulden tot f 250.000. De
directie der BJP.M. stelde mede na
mens de in Nederland gevestigde doch
terondernemingen f 500.000 ter be
schikking. De Nederlandsche Aard
olie Mij schonk f 25.000. In Katwoude,
één van de kleinste gemeenten van
ons land, tussen Monnikendam en Vo-
lendam, heeft een collecte onder de
250 inwoners f 3400 opgeleverd, d.i.
f 13,50 per inwoner. In de 1250 zielen
tellende gemeente Opperdoes heeft
een inzameling voor de hulpverlening
van de getroffenen een bedrag van
f 9165 opgeleverd, dit is ruim f 30
per gezin.
De Amsterdamse raad ging accoord
met het beschikbaar stellen van 500.000
In staartschroef van
helicopter gelopen
Tragische dood van aan
watervloed ontsnapte
Tijdens de door Engelse helicopters
öitgevoerde redding van drenkelingen
is, kort nadat bij Oude Tonge een met
medicamenten en warme kleding
laden hefschroefvliegtuig aan de grond
was gezet, een van de bewoners van
dit plaatsje, die de landing had gade
geslagen, door onoplettendheid achter
uit op de staartschroef ingelopen. De
man werd door de met razende snel
heid ronddraaiende propellerbladen
gegrepen en op slag gedood.
Radiorede van de koningin
De legering deelt mede:
In verband met de ramp, welke Nederland heeft getroffen,
hebben de gezamenlijke kerken besloten a.s. Zondag in de kerk
diensten op te roepen tot bijzondere verootmoediging, tot gebed
en tot offer.
H.M. de Koningin zal zich om 1 uur op die dag door de radio
tot ons volk richten.
De programma's der omroepverenigingen zullen het stempel
dragen van herdenking van en bezinning op het geleden leed.
De regering spreekt de verwachting uit. dat algemeen in het
openbare leven met het bijzondere karakter van deze Zondag
rekening zal worden gehouden.
Onder voorzitterschap van prins
Bernhard heeft gistermiddag in
het ministerie van Binnenlandse
Zaken het bestuur van het Na
tionale Rampenfonds voor het eerst
vergaderd. V.l.n.r. dr M. J. Prin
sen, secr.-gen. van Binnenlandse
Zaken, prof. dr L. J. M. Beel,
minister v. B.Z.. prins Bernhard,
mr F. J. van Thiel, minister van
Maatschappelijk Werk, mr Werner,
staatssecr. van Maatschappelijk
Werk.
Groeiende spanning en wederzijdse
beschuldigingen
Israëlische goederentrein
opgeblazen
vende gebiedwi te herstellen In de j ®u^en de financiering der ge.
omgeving van Zierikzee wordt op zeven ««- - -«««el®
KONINKLIJK VOORBEELD
Prinses Wilhelmina heeft aan het Nationaal Rampenfonds een gift van
f 25.000 geschonken. Bovendien heeft de prinses haar particuliere auto ter
beschikking gesteld van het ziekenvervoer. De auto is inmiddels naar de
geteisterde gebieden, vertrokken. Zij was gevuld met levensmiddelen.
Prins Bernhard is gistermiddag in het ministerie van Binnenlandse Zaken
geïnstalleerd als voorzitter van het Nationaal Rampenfonds, in tegenwoor
digheid van o.a. de ministers Beel en Van Thiel. Het bestuur van het
Nationaal Rampenfonds is terstond zijn werkzaamheden begonnen.
Er heerst spanning langs de
IsraëliscH-Jordaanse grens, waar
zich in de laatste tijd een aantal
grensincidenten heeft voorgedaan.
Eén hiervan is het, in de nacht van
Maandag op Dinsdag j.I., nabij de
Jordaanse grens opblazen van een
Israëlische goederentrein. Vijf
wagons werden hierbij vernietigd,
doch er vielen geen slachtoffers te
betreuren.
Na dit incident hebben Israël en
Jordanië beiden klachten inge
diend bij de bestandscommissie
voor 'Palestina der Verenigde
Naties.
De Israëlische minister-president en
minister van Landsverdediging, Ben
Goerion, die met vacantie was, is, in
verband met het uitschrijven van een
buitengewone bijeenkomst van het
Israëlische kabinet, waarop de gespan
nen toestand langs de grens zal worden
besproken, naar Jeruzalem terug
gekeerd.
De Israëlische minister van Bui
tenlandse Zaken, Sjaret, heeft de
volksvertegenwoordiging Woens
dag medegedeeld, dat de Israë
lische regering de gebeurtenissen
langs de grens „waakzaam volgt".
„Wij zijn vastbesloten de noodza
kelijke stappen te nemen, om een
herhaling van de aanvallen op ons
grensgebied te voorkomen", ver
klaarde hij.
In Israëlische militaire kringen
wordt gezegd, dat Israël „dras
tische maatregelen zal nemen, om
een einde te maken aan het over
schrijden van onze grens door
kleine groepen gewapende Arabie
ren, afkomstig uit onze buur
staten".
Een woordvoerder van het Britse
ministerie van Buitenlandse Zaken be
studeert de rapporten over de span
ning langs de Israëlisch-Jordaanse
grens alvorens te reageren op het Jor
daanse verzoek om hulp „ter bescher
ming van de grenzen van Jordanië
tegen Israëlische overschrijdingen".
Jordanië heeft n.l. Groot-Brittannië,
op grond van het in 1948 gesloten
Brits-Jordaanse verdrag, om hulp ver
zocht. Groot-Brittannië handhaaft op
grond van dit verdrag troepen en een
kleine luchtmacht in Jordanië.
Oost-Duitse premier
„kraakt" collega
De Oost-Duitse premier Grote-
wohl heeft in de „Volkskamer",
bij de behandeling van de begro
ting voor 1953, een hevige aanval
gedaan op de minister van Finan
ciën, dr Hans Loch. Hij verklaar
de, dat in het ministerie van Fi
nanciën „op bureaucratische en
kapitalistische wijze wordt ge
werkt", hieraan toevoegend: „de
misdadige verraders in regerings
kringen zullen worden ontmaskerd,
ongeacht de door hen beklede po
sitie".
Voor de eerste maal sprak de Oost-
Duitse premier ook over de vluchte
lingenstroom uit de Oostzone van
Duitsland naar het Westen. Hij ver
klaarde dat deze massale uittocht
...een gevolg is van een tegen de Sov
jet-Unie gevoerde zenuwen- en leu
genoorlog". „Zelfs wordt gepoogd",
vervolgde Grotewohl, „leden der
j Oost-Duitse regering door beloften en
i bedreigingen naar het Westen te lok-
!ken". Hij drong er bij de gevluchten
1 op aan naar Oost-Duitsland terug te
keren. Tenslotte verklaarde Grotewohl
nog. dat „Oost-Duitsland niet zal rus
ten voordat het weer met het Yfesten
1 des land is verenigd".
Geen herhalings
oefening in Maart
Minister Staf heeft in de Eerste
Kamer medegedeeld, dat in verband
met het afstaan van kazernementen bij
de noodgebieden, de herhalingsoefe
ning van het 44e regiment gevechts
groep, die op 1 Maart zon beginnen,
niet kan doorgaan.
De minister deelde voorts nog mede,
dat er dit jaar honderden kanonnen
voor de koopvaardijschepen komen.
Uitspraak in Raalter
„petroleumzaak"
Handelaar kreeg f 120 boete
Vanochtend deed de Zwolse recht
bank uitspraak in de geruchtmakende
Raalter „petroleum-zaak".
Doordat petroleum met benzine was
vermeugd, ontstond er in een huis te
Raalte een ontploffing, waardoor een
vrouw zware verwondingen opliep,
waaraan ze later overleed.
Conform de eis werd de depótchef
van de benzinemaatschappij, G. H. uit
Almelo, vrijgesproken. De chauffeur
van de tankwagen H. B. uit Coèvoraen
v/erd eveneens vrijgesproken (ei*
f 100). De petroleumhandelaar H. J; B.
uit Raalte werd veroordeeld tot een
boete van f 120 (eis f 250).
Boeddhistisch Japan
geeft Chr. Duitsland
een voorbeeld
Japan gevoelt zich verantwoordelijk
voor aangerichte schade.
De directeur-generaal van het Azia
tische bureau van het Japanse ministe
rie van Buitenlandse Zaken, de heer
iji Wajima, die in Djakarta informele
besprekingen heeft gevoerd over her
stelbetalingen door Japan, is Zaterdag
ochtend per vliegtuig doorgereisd naar
Bangkok
Voor zijn vertrek uit Djakarta hield
Wajima een persconferentie over het
doel van zijn komst naar Indonesië en
de resultaten, die bij de besprekingen
zijn bereikt.
Op-een vraag of men zich in
Japan „moreel verplicht" voelt
herstelbetalingen te doen, ant
woordde Wajima bevestigend. Hij
voegde er aan toe, dat men zich in
Japan verantwoordelijk voelt voor
de schade, die Japan tijdens de
tweede wereldoorlog heeft veroor
zaakt, niet alleen in Indonesië,
maar ook jegens andere landen,
die door de Japanse strijdkrachten
bezet zijn geweest.
Hij kon geen antwoord geven op de
vraag, wanneer de besprekingen over
herstelbetalingen tussen Indonesië en
Japan zullen worden hervat. Wajima
weigerde mede te delen of er tijdens
zijn informele besprekingen een be
drag is genoemd voor de herstelbeta
lingen.
Wajima verklaarde tenslotte op een
vraag, dat Japan zo spoedig mogelijk
het herstel van normale diplomatieke
betrekkingen met Indonesië wenst. (De
wederzijdse vertegenwoordiging wordt
thans waargenomen door consuls-gene
raal).
De Bilt verwacht;
Van Donderdagavond tot Vrij
dagavond (opgemaakt te 10 u.).
VANNACHT LICHTE VORST.
Opklaringen, maar ook plaatse
lijk enkele buien. In de nacht
en ochtend voorn, in het binnen
land lichte vorst. Morgen over
dag ongeveer dezelfde tempera
tuur als vandaag. Zwakke tot
matige, maar aan de kust tijde
lijk krachtige wind in hoofdzaak
tussen Noord en West.
Zon op 8.10, onder 17.31; maan
op 1.08, onder 10.00.
Tussen gisterochtend en heden
ochtend 8 uur viel in Zwolle
mm neerslag. Temperatuur
hedenochtend 8 uur 1 graad.
Wind W.N.W. 4.
