Zelfs noodgolflengte in Zeeland nu een druk bezet radio-kanaal Kinderen vastgebonden op romp van helicopter WATERSNOOD VEROORZAAKT WATERGEBREK Situatie in Zeeland Vijf plunderaars gearresteerd Half jaar voor plundering Buitenland open voor kinderen 9575 Onverminderde giftenstroom Dorpen en steden uitgestorven PAG. 4 HET BINNENHOF DONDERDAG 5 FEBRUARI 1953 DE „NEELTJE" UIT URK DEED HAAR BEST Liefde voor hun geboortegrond is vele Zeeuwen noodlottig geworden ZUID-BE VEL AND, 4 Februari. In zijn kleine kajuit, tussen een cacaphonie van stemmen, had schipper v. d. Berg uit Urk juist de dienst van de Groof overgenomen. Drie dagen aa"n één stuk had die aan boord van de „Neeltje", een van de Urker schepen, welke naar Zeeland waren gegaan, achter de 45-watt noodzender gezeten. Daar konden ze het gehele Zuidwesten van het land mee bereiken. Maar de Groof kon niet meer. Hij zat te soezen achter het apparaat en al het vechten tegen slaap en vermoeidheid hielp niet meer. Doch het nood-radionet, dat zich over Zeeland uitstrekt, moest intact blijven en daarom nam schipper V. d. Berg de plaats van de dodelijk vermoeide de Groof in. Een overzicht van de situatie in Zeeland ziet er als volgt uit: Schou wen Duiveland staat voor 4/5 deel onder water, Noord-Beveland voor de helft, St Philipsland geheel, Tho- len voor een groot deel, Zuid-Beve land voor 1/8 en in Zeeuws-Vlaan- deren staat nog maar weinig water. Alleen bij Terneuzen, Breskens, Ossenisse, Kruiningen en enkele andere plaatsen staan nog gebieden onder water. Van Schouwen Duiveland zijn 15.000 van de 20.000 inwoners geëvacueerd. Het f ebied achter de Westelijke duinenreeks ot Zonnemaire staat geheel blank. Men acht het waarschijnlijk, dat zich in en om de in dit gebied bevindende boerderijen nog honderden slachtoffers bevinden. In Zierikzee zijn gehele huizenblokken totaal weggevaagd. De Hoofdpoortstraat, de Nieuwe Boogert straat en de Venkelstraat bieden de meest troosteloze aanblik. Van de ongeveer 300 polders in Zeeland staan er 40 blank. Hierbij moet rekening wor den gehouden met het feit, dat de grootte van de polders varieert van 100 tot 20.000 ha. en dat vele grote polders zijn onder gelopen. Op spaarboekjes Boeren leenbank 250.- per week Geëvacueerden kunnen op hun spaar boekjes van de Boerenleenbank ƒ250.- per week opnemen by alle plaatselijke Boeren leenbanken, aangesloten by de Centrale Boerenleenbanken Utrecht en Eindhoven. Indien het spaarboekje ontbreekt, kan door de betreffende Boerenleenbank zonodig een bijzondere regeling worden getroffen in overleg met de Centrale bank waaronder de leenbank ressorteert. Vijf onverlaten, die zich in het zwaar getroffen 's-Gravendeel heb ben schuldig'gemaakt aan plunde ring, zijn gearresteerd en ingeslo ten in het huis van bewaring te Dordrecht. Men heeft zich genood zaakt gezien in 's-Gravendeel een avondklok in te stellen. In 's-Gravendeel bevinden zich nog dui zend inwoners, die of niet geëvacueerd willen worden of terug zijn gekomen. Het is hun thans verboden zich tussen half zeven 's avonds en zeven uur 's morgens op straat te begeven. De politie heeft op dracht gekregen om na de eerste som matie te schieten. Gedood door helicopter Tjjdens de door Engelse helicopters uit gevoerde werkzaamheden tot steun en red ding van de drenkelingen op Schouwen en Duiveland is, kort nadat op Oude Tonge een met medicamenten en warme kleding geladen hefschroefvliegtuig aan de grond was gezet, één van de bewoners van dit plaatsje, die de lading had gadegeslagen, door onoplettendheid achteruit op de staartschroef ingelopen. De man werd door de met razende snelheid ronddraaien de propellerbladen gegrepen en op slag gedood. „We zaten thuis in Urk toen we van de ramp hoorden"; zegt de schipper, terwijl hy aan knoppen draait en met monotone stem verbindingen maakt. „Onze schepen lagen in Breskens en met taxi's zijn we hals otfer kop naar de schepen gereden. Alle schepen hebben een radiotelefonie- zender aan boord en op vijf golflengten worden berichten uitgezonden en opgevan gen. Zelfs de noodgolf, de 182 meter, die nog nooit gebruikt was, is nu één van de drukste radiokanalen". Goed werk doet die schipper, die met zijn bemanning nog wel de gehele week zal blijven, want zolang zal de evacuatie zeker vergen. Een Zeeuw is gehecht aan zijn grond en zijn plaats. Met taaie vasthoudendheid werkt hij, breidt zijn veestapel uit en maakt zijn dorp welvarend. Dat geeft hij zo maar niet op. En die taaie vasthoudend heid heeft voor menigeen ontzettende ge volgen gehad. By voorbeeld in Stavenïsse. De burgemeester was in Ooltgens- plaat en toen hij van de ramp hoorde, is hij hals over kop naar zijn gemeente gegaan om de mensen er van te over tuigen, dat zij moesten vluchten. De ongelukkigen waren naar de daken ge kropen, maar hun plaats opgeven, dat nooit. Met al zijn talenten heeft de burgemeester geprobeerd hen over te halen toch te evacueren, maar het was voor een tweehonderd al te laat. Zij waren ten offer gevallen aan de ver raderlijke kracht van het wild stro mende water. De anderen zyn vertrokken. Hier en daar hadden ze een greep gedaan. Nutte loze dingen zijn meegenomen. Wat maar het eerst voor de hand kwam hebben ze in de boten geladen. Wie kan op zo'n ont zagwekkend moment zyn gedachten nog ordenen? Een deel van de boten is naar Bergen op Zoom gevaren. Daar stappen enkele mannen met verkleumde gezichten uit een roeiboot en klimmen op de wal, langs een ladder. Huilende kinderen, ba by's in dekens gewikkeld en moeders vol gen. Op hun strakke, bleke gezichten ligt het doorstane leed getekend. De vlag halfstok Er vaart een séhip binnen met de vlag halfstok. Iedereen weet het al, daar komt een droeve last binnen. Zwijgend worden de omgekomenen naar het havenkantoor te Bergen op Zoom gebracht. Mannen ont bloten het hoofd, vrouwen wenden zich af. Hoe dikwijls hebben zrj dezer dagen dit tafereel al moeten zien? In het kantoor stapelen de kisten zich op. Ook in Wemeldinge varen de schepen af en aan. Een roeibootje was er bij waar in wat mannen en vrouwen en kinderen zaten. Midden op de boot stond een pot kacheltje: eromheen hurkten de kinderen proberend hun verkleumde handen en voeten te warmen. Zij kwamen uit Krui ningen, waar de polder in enkele uren blank stond. Eén van de mannen had tot aan zijn nek in het water gestaan. Met zakdoeken hebben ze gezwaaid naar ver kenningsvliegtuigen en toen ze opgemerkt waren, huilden ze van blijdschap: reactie op de doorstane ellende. Drie etmalen hadden ze in zenuwslopende onzekerheid verkeer^!. Een paar stoelen en wat huis- De Rotterdamse politierechter heeft gistermiddag een 26-jarige timmerman uit de Maasstad ver oordeeld tot een gevangenisstraf an zes maanden zonder aftrek we gens diefstal van drie jassen uit de Ahoy-hal, waar goederen voor de vluchtelingen uit de geteisterde ge bieden lagen opgeslagen. ZEND WATER is de boodschap uit Brouwershaven. In het ver dronken land heerst groot gebrek aan zoet drinkwater, dat met tankboten, tankauto's en zelfs door de lucht wordt aangevoerd. (Foto K.L.M.) raad is het enige dat ze gered hebben. Er kwam een man uit Tholen aan. Hij drukte een stallantaarn tegen zich aan, meer had hy niet kunnen grijpen toen stortvloeden van kolkend water zijn boer derij en schuur overspoelden. Al zijn vee kwam om. De bemanningen van de boten zoals die van schipper van der Berg ei van de Groof, weten al niet anders mee: dan rond te drijven tussen onmetelijke wa tervlalcten. Zij varen al dagen op de Oos terschelde tussen kapot gebeukte dij kei en cadavers van koeien. Zij horen de heli copters dreunen boven hun hoofden. Zt hebben het enorme gat gezien in de dij] van Ouwerkerk toen zij door Keeten voe ren. Daar werkten de mannen als leeu wen om de dyk te redden; maar elke zand zak, die werd neergelegd, werd weer evei snel weggespoeld. Zij hebben de Amerika nen gezien van het bezettingsleger ui Duitsland. Van een kilometer afstand ziji ze te herkennen aan hun fel-oranje zwem vesten, welke ze nooit vergeten als ze ii hun ducks er op uit trekken om te helpei het leed te verzachten. Ontelbaren geven hun beste krachter niet in een opwelling maar in het berJi dat alleen een grootse krachtsinspannihi nog erger kan voorkomen. Nederlander: en buitenlanders, militairen en burger: werken hier in Zeeland zij aan zij om gro tere gevaren te keren en ongelukkigen ui hun benarde posities te bevrijden. Wan- ook nu, Woensdagavond, zijn nog niet aller in veiligheid gebracht en er mag niet ge> rust worden voordat alles is gedaan on mensenlevens te redden. Het water heef al te veel slachtoffers geëist. Polygoon-Profiltt werkt onder zware druk. Het kantoor in Haarlem wordt overstroomd met telegrammen uit het buitenland, waarin film reportages over de ramp. die ons land heeft getroffen, wordt gesmeekt. De 'repor tagewagens zijn doorlopend in het getrof fen gebied. „COME ON MOTHER Amerikaan helpt mee (Van een onzer verslaggevers) De vliegbasis Woensdrecht lijkt een overbevolkte bijenkorf. Onafge broken landen er toestellen. Aller lei typen, die tot de duisternis vol komen is geworden voortgaan met hun menslievend werk. Nog steeds keren de piloten van alle kanten terug met mensen, die tientallen minuten geleden de dood voor ogen hadden in het geïsoleerde puntje op een hoge dijk, temidden van het onverminderd hevig aanrollende wa ter. Op de vliegbasis is het reeds volslagen duister. Men wacht op de Amerikaanse helicopter, waarvan de kauwgom-knau wende piloot ondanks de invallende sche mering to-ch nog heeft willen vertrekken in de richting Oosterland. Men is reeds een beetje ongerust omdat de vlieger haast geen gelegenheid heeft gehad zich te oriënteren over de ligging en de om geving van de airstrips. Maar wat dacht u? In de inktzwarte avond komt hij aangezoefd, steekt alsof het heel gewoon is, zijn duim op en daarna vier vingers om de bemanning van de gereedstaande Rode Kruis-wagen aan te duiden, dat hij vier passagiers aan boord heeft. De Yank klautert uit zijn toestelletje en bemoedigt de vrouw, die haar baby in de arm klemt: „Come on mother, here you are". Hij reikt de baby over aan de hos pitaalsoldaat, die er zo snel mogelijk mee verdwijnt in de ambulanceauto. De Ame rikaan is echter niet tevreden geweest met de redding van dit tweetal. Op de aan de romp bevestigde brancards heeft hij twee meisjes van 14 A 15 jaar gebon den, die direct alle zorg krijgen. Zij laten alles gewillig over zich heen gaan. Ver kleumd en verbijsterd liggen ook deze twee kinderen spoedig in de auto, waar handige Rode Kruls-soldaten doen wat zij kunnen om de geredden, wie de doods angst nog in de ogen staat, op te mon teren. Door de dappere redders wordt naar LUCHTBRUG NAAR RAMPENGEBIED Van heinde en verre aanbiedingen Groot is het aantal aanbiedingen uit het buitenland om aan de kinderen uit het ge troffen Nederlandse gebied onderdak te verlenen, zelfs voor geruime tijd. Wij maakten reeds melding van aanbiedingen uit Parijs, de Riviera en uit nabij de Ne derlandse grens gelegen Duitse steden. Sindsdien zyn nog meerdere aanbiedingen gekomen. De Portugese Caritasvereniging onder leiding van Dona Fernanda Jardim heeft de Nederlandse Caritasvereniging telegra fisch meegedeeld, dat 1.500 Nederlandse kinderen uit het rampgebied naar Portugal kunnen komen, totdat hun woningen her steld zijn. Degemeenteraad van Wenen besloot 1.000 Nederlandse kinderen naar Wenen te laten komen. Het Italiaanse ministerie van Buitenland se Zaken is bereid 1000 a 1200 kinderen op te nemen te Tirrenia, de gemeente Milaan 100 kinderen, de firma Olivetti te Ivrea 100 kinderen te Marina di Massa (Toscane), de Anidel 30 jongens en 30 meis jes in de vacantiekolonie van deze organi satie en de gemeente Verbania (aan het Lago Maggiore) 20 kinderen. De bevoegde Nederlandse autoriteiten worden van deze aanbiedingen op de hoogte gehouden. De veerdienst Maassluis-Rozenburg is tot na der order voor particulieren gesloten. De dienst fungeert alleen voor officiële instan ties. In verband met het instellen van de luchtbrug op het getroffen gebied, heerst er hoogspanning op het vliegveld Valkenburg, waarvan de vliegtuigen vertrekken en waar zij aankomen. Op de foto zien we hoe zandzakken in grote Amerikaanse toestellen worden geladen. Dierentrouw De redders der getroffenen door de waterramp vergeten bij hun mens- 1< vend werk ook de dieren niet. Het komt echter bij herhaling voor dat honden, die uit de huizen worden meegenomen, halverwege de tocht naar veiliger oorden, weer in het water springen en naar de ruïnes van hun tehuis terugzwem- omstandigheden gehandeld. De ene keer vliegen zij naar Zierikzee, een andere keer naar Zeeuws Vlaanderen. Alleen de duisternis dwingt hen naar een basis te rug te keren, waar men de middelen be zit om een veilige landing te garanderen. De Amerikaanse piloot heeft evenmin als zijn collega's veel commentaar te leveren. Oorlogsveteranen De meesten van deze redders zijn oor logsveteranen en van heel wat leed over de gehele wereld waren zij getuigen. Maar hier, in het overstroomde Brabant en Zee land is het ook hun te machtig. Zij we ten, dat er nog ontelbaar velen op hun komst wachten en voor zij naar de can- tine gaan, schoppen zij woedend een steentje weg, omdat de grauwe, buiige avond dwingt tot een machteloos wach ten. Een nieuwe dageraad zal aanbreken, doch zij weten dat de nacht die men in gaat vele, totaal uitgeputte slachtoffers de dood injaagt. Waarom zouden deze pi loten nog veel van hun wederwaren ver tellen? Ook zy hebben geen woorden. Werken willen zij. vliegen en redden Alleen de Amerikaan moet zijn gemoed luchten en omdat hij dat niet in fraaie volzinnen kan doen, slaat hij onverant woord hard het deurtje van de cabine dicht voor hij het toestelletje naar de hangar taxlet Tegelijk met de strijd tegen het water wordt een andere strijd om de volksgezondheid gevoerd. Een tafereel uit het geteisterde gebied: de cadavers van verdronken varkens worden in 's-Gravendeel weggevoerd, nadat eerst de mensen en het vee, dat de ramp overleefde, in veiligheid waren gebracht. De cadavers worden zo spoedig mogelijk vernietigd opdat geen besmetting kan voorkomen. is het gironummer van Nationaal Rampenfonds Den Haag Gelukkig blijft de financiële stroom, die moet dienen om de nood van de zeer vele slachtoffers van de watersnood direct en straks te lenigen, in sterke mate toevloeien. Daarbij kan slechts één hoop worden uit gesproken, dat de bedding van deze stroom nog geruime tyd breed, zelfs zeer breed mag blijven. Verheugend, verrassend en veelbelovend is wederom het resultaat van één dag van giften. Wy geven hierbij wederom een greep uit de dag van gisteren: Prinses Wilhelmina ƒ25.000,mgr J. P. Huibers, bisschop van Haarlem ƒ10.000, Nationaal Verbond en Diocesane Bonden van de K.A.J. 5.000,—; Walvisvaarder „Willem Barendsz" in Zuidelijke IJszee 14.335,—; kardinaal Innitzer, Wenen 14.000,Denemarken totaal vier millioen kronen; provincie Tirol 100.000 shilling; Inssbruck 40.000 shilling; Italië totaal tien millioen lire; Nederlandse brandstoffen- handelaren 10.000,—; Franse brandstoffen- handelaren 300.000 franc; burgers en mi litairen op Aruba ƒ65.000,directie en personeel Wilton-rFeijenoord, Schiedam ƒ250.000,—; rederijen in Noorwegen ƒ10.000,—; Saarland een millioen franc; Zweedse coöperaties half millioen kronen; Nederlandse immigranten in Australië 5.010 Australische ponden; Bataafse Petro leum Mij. Den Haag ƒ500.000,Nederland se aardolie 25.000,— Centrales Overheids personeel in Nederland 1 van Februari- salaris; N.V.V. totaal ƒ250.000,—; Duitse Vakverbond ƒ45.000,—; Nederlandse siga rettenindustrie 3 millioen sigaretten; ge meente Amsterdam ƒ500.000, Collecten in gemeenten Sassenheim 100.000,Drummen 82.000; Dantumadeel ƒ60.000; Heerenveen ƒ35.000; Oudewater 30.000; Tilburg 50.000; Opper does ƒ9.165; achttien Noord Limburgse ge meenten 140.000; Ameland 13.200; Arnhem 295.483; Eist 4.600; Venr o 13.000; Bergen 10.000; straatcollecte Amsterdam 200.000. Henri de Greeve bezocht ook overspoeld Brabant (Van onze correspondent ROOSENDAAL, Woensdagavond. Henri de Greeve heeft vandaag een be zoek gebracht aan het noodgebied van overspoeld West-Brabant. „Ik ban het niet langer uithouden", zei de promotor van de Bond Zonder Naam, voor wie nog steeds het consigne van een strikte rustkuur geldt. Hij bracht eerst een bezoek aan de Ahoy-hallen te Rotterdam en liet zich ver volgens regelrecht naar het getroffen ge bied van Westelijk Brabant vervoeren. Burgemeester Funk van Oudenbosch gaf Henri de Greeve een overzicht van de toe stand in de omgeving en daarna vertrok de priester snel naar enkele van de zwaarst geslagen plaatsen. (Vervolg van de voorpagina) schade wordt berokkend, omdat de helft van het personeel weg Is. Onbaatzuchtig wordt geholpen en daarom stoot het des te meer, dat er gewetenloze schurken zyn, die profyt willen trekken van de nood toestand door op roof en plundering uit te gaan. En dat gebeurt ook, zelfs zo, dat bewaking moet achterblijven. Voor der gelijk gespuis kan geen straf te zwaar z|jn. In Oude Tonge zal straks ook niemand meer zijn. Indien de wind even aanwak kert, zullen de nog intact zijnde dijken het begeven en dan zal algehele evacuatie nodig zijn. Er zijn voldoende schepen en er is voedsel. Maar er is ook rouw, grote rouw om de bijna driehonderd doden, van wie er tot nu toe slechts twaalf geborgen konden worden. De overgeblevenen in het dorp zien de lijken in het water drijven langs de dijken. De arme mensen zijn al zo geslagen, dat zij de moed niet meer heb ben om de lijken te bergen. Zij wenden hun hoofd af, steeds als zij een van hun dode stadgenoten zien. Anderen zullen dit trieste werk moeten doen. Want het moet gedaan worden. Er is ge vraagd om tweehonderd lijkkisten en evenveel lakens. Er drijven nog vijf a zes honderd stuks vee rond. Die cadavers moe ten weg. Er zullen weer dapperen moeten komen om te helpen. Dappere vlieger Dapperen, zoals de reserve kapitein vlieger J. Hoekstra. Hij meldde zich met zijn sportvliegtuig voor redding op moei lijke punten. Schouwen en Duiveland was zo'n punt. De reserve-vlieger nam drie rubberboten mee, voorzien van lange tou wen. Toen hij een aantal mensen op het dak van een huis ontdekte, liet hij de bo ten neer en de touwen gebruikte hij om verbinding tot stand te kunnen brengen tussen de mensen en de boten. Met de touwen konden de boten naar het dak worden getrokken en zodoende wisten de slachtoffers zich uit hun benarde positie te bevrijden. En reserve-vlieger Hoekstra gaat nog steeds door met zijn dapper werk.

Krantenbank Zeeland

Watersnood documentatie 1953 - kranten | 1953 | | pagina 3