Zelfs noodgolflengte in Zeeland nu
een druk bezet radio-kanaal
Kinderen vastgebonden
op romp van helicopter
WATERSNOOD VEROORZAAKT WATERGEBREK
Situatie in Zeeland
Vijf plunderaars
gearresteerd
Half jaar voor
plundering
Buitenland open voor kinderen
9575
Onverminderde
giftenstroom
Dorpen en steden
uitgestorven
PAG. 4
HET BINNENHOF
DONDERDAG 5 FEBRUARI 1953
DE „NEELTJE" UIT URK DEED HAAR BEST
Liefde voor hun geboortegrond is vele
Zeeuwen noodlottig geworden
ZUID-BE VEL AND, 4 Februari. In zijn kleine kajuit, tussen een
cacaphonie van stemmen, had schipper v. d. Berg uit Urk juist de
dienst van de Groof overgenomen. Drie dagen aa"n één stuk had die aan
boord van de „Neeltje", een van de Urker schepen, welke naar Zeeland
waren gegaan, achter de 45-watt noodzender gezeten. Daar konden ze het
gehele Zuidwesten van het land mee bereiken. Maar de Groof kon niet
meer. Hij zat te soezen achter het apparaat en al het vechten tegen slaap
en vermoeidheid hielp niet meer. Doch het nood-radionet, dat zich over
Zeeland uitstrekt, moest intact blijven en daarom nam schipper V. d. Berg
de plaats van de dodelijk vermoeide de Groof in.
Een overzicht van de situatie in
Zeeland ziet er als volgt uit: Schou
wen Duiveland staat voor 4/5 deel
onder water, Noord-Beveland voor
de helft, St Philipsland geheel, Tho-
len voor een groot deel, Zuid-Beve
land voor 1/8 en in Zeeuws-Vlaan-
deren staat nog maar weinig water.
Alleen bij Terneuzen, Breskens,
Ossenisse, Kruiningen en enkele
andere plaatsen staan nog gebieden
onder water.
Van Schouwen Duiveland zijn 15.000
van de 20.000 inwoners geëvacueerd. Het
f ebied achter de Westelijke duinenreeks
ot Zonnemaire staat geheel blank. Men
acht het waarschijnlijk, dat zich in en om
de in dit gebied bevindende boerderijen
nog honderden slachtoffers bevinden. In
Zierikzee zijn gehele huizenblokken totaal
weggevaagd. De Hoofdpoortstraat, de
Nieuwe Boogert straat en de Venkelstraat
bieden de meest troosteloze aanblik. Van
de ongeveer 300 polders in Zeeland staan
er 40 blank. Hierbij moet rekening wor
den gehouden met het feit, dat de grootte
van de polders varieert van 100 tot 20.000
ha. en dat vele grote polders zijn onder
gelopen.
Op spaarboekjes Boeren
leenbank 250.- per week
Geëvacueerden kunnen op hun spaar
boekjes van de Boerenleenbank ƒ250.- per
week opnemen by alle plaatselijke Boeren
leenbanken, aangesloten by de Centrale
Boerenleenbanken Utrecht en Eindhoven.
Indien het spaarboekje ontbreekt, kan door
de betreffende Boerenleenbank zonodig een
bijzondere regeling worden getroffen in
overleg met de Centrale bank waaronder
de leenbank ressorteert.
Vijf onverlaten, die zich in het
zwaar getroffen 's-Gravendeel heb
ben schuldig'gemaakt aan plunde
ring, zijn gearresteerd en ingeslo
ten in het huis van bewaring te
Dordrecht. Men heeft zich genood
zaakt gezien in 's-Gravendeel een
avondklok in te stellen.
In 's-Gravendeel bevinden zich nog dui
zend inwoners, die of niet geëvacueerd
willen worden of terug zijn gekomen. Het
is hun thans verboden zich tussen half
zeven 's avonds en zeven uur 's morgens
op straat te begeven. De politie heeft op
dracht gekregen om na de eerste som
matie te schieten.
Gedood door helicopter
Tjjdens de door Engelse helicopters uit
gevoerde werkzaamheden tot steun en red
ding van de drenkelingen op Schouwen en
Duiveland is, kort nadat op Oude Tonge
een met medicamenten en warme kleding
geladen hefschroefvliegtuig aan de grond
was gezet, één van de bewoners van dit
plaatsje, die de lading had gadegeslagen,
door onoplettendheid achteruit op de
staartschroef ingelopen. De man werd
door de met razende snelheid ronddraaien
de propellerbladen gegrepen en op slag
gedood.
„We zaten thuis in Urk toen we van de
ramp hoorden"; zegt de schipper, terwijl
hy aan knoppen draait en met monotone
stem verbindingen maakt. „Onze schepen
lagen in Breskens en met taxi's zijn we
hals otfer kop naar de schepen gereden.
Alle schepen hebben een radiotelefonie-
zender aan boord en op vijf golflengten
worden berichten uitgezonden en opgevan
gen. Zelfs de noodgolf, de 182 meter, die
nog nooit gebruikt was, is nu één van de
drukste radiokanalen". Goed werk doet die
schipper, die met zijn bemanning nog wel
de gehele week zal blijven, want zolang
zal de evacuatie zeker vergen.
Een Zeeuw is gehecht aan zijn grond en
zijn plaats. Met taaie vasthoudendheid
werkt hij, breidt zijn veestapel uit en
maakt zijn dorp welvarend. Dat geeft hij
zo maar niet op. En die taaie vasthoudend
heid heeft voor menigeen ontzettende ge
volgen gehad. By voorbeeld in Stavenïsse.
De burgemeester was in Ooltgens-
plaat en toen hij van de ramp hoorde,
is hij hals over kop naar zijn gemeente
gegaan om de mensen er van te over
tuigen, dat zij moesten vluchten. De
ongelukkigen waren naar de daken ge
kropen, maar hun plaats opgeven, dat
nooit. Met al zijn talenten heeft de
burgemeester geprobeerd hen over te
halen toch te evacueren, maar het was
voor een tweehonderd al te laat. Zij
waren ten offer gevallen aan de ver
raderlijke kracht van het wild stro
mende water.
De anderen zyn vertrokken. Hier en
daar hadden ze een greep gedaan. Nutte
loze dingen zijn meegenomen. Wat maar
het eerst voor de hand kwam hebben ze
in de boten geladen. Wie kan op zo'n ont
zagwekkend moment zyn gedachten nog
ordenen? Een deel van de boten is naar
Bergen op Zoom gevaren. Daar stappen
enkele mannen met verkleumde gezichten
uit een roeiboot en klimmen op de wal,
langs een ladder. Huilende kinderen, ba
by's in dekens gewikkeld en moeders vol
gen. Op hun strakke, bleke gezichten ligt
het doorstane leed getekend.
De vlag halfstok
Er vaart een séhip binnen met de vlag
halfstok. Iedereen weet het al, daar komt
een droeve last binnen. Zwijgend worden
de omgekomenen naar het havenkantoor
te Bergen op Zoom gebracht. Mannen ont
bloten het hoofd, vrouwen wenden zich
af. Hoe dikwijls hebben zrj dezer dagen
dit tafereel al moeten zien? In het kantoor
stapelen de kisten zich op.
Ook in Wemeldinge varen de schepen
af en aan. Een roeibootje was er bij waar
in wat mannen en vrouwen en kinderen
zaten. Midden op de boot stond een pot
kacheltje: eromheen hurkten de kinderen
proberend hun verkleumde handen en
voeten te warmen. Zij kwamen uit Krui
ningen, waar de polder in enkele uren
blank stond. Eén van de mannen had tot
aan zijn nek in het water gestaan. Met
zakdoeken hebben ze gezwaaid naar ver
kenningsvliegtuigen en toen ze opgemerkt
waren, huilden ze van blijdschap: reactie
op de doorstane ellende. Drie etmalen
hadden ze in zenuwslopende onzekerheid
verkeer^!. Een paar stoelen en wat huis-
De Rotterdamse politierechter
heeft gistermiddag een 26-jarige
timmerman uit de Maasstad ver
oordeeld tot een gevangenisstraf
an zes maanden zonder aftrek we
gens diefstal van drie jassen uit de
Ahoy-hal, waar goederen voor de
vluchtelingen uit de geteisterde ge
bieden lagen opgeslagen.
ZEND WATER is de boodschap
uit Brouwershaven. In het ver
dronken land heerst groot
gebrek aan zoet drinkwater, dat
met tankboten, tankauto's en
zelfs door de lucht wordt
aangevoerd.
(Foto K.L.M.)
raad is het enige dat ze gered hebben.
Er kwam een man uit Tholen aan. Hij
drukte een stallantaarn tegen zich aan,
meer had hy niet kunnen grijpen toen
stortvloeden van kolkend water zijn boer
derij en schuur overspoelden. Al zijn vee
kwam om. De bemanningen van de boten
zoals die van schipper van der Berg ei
van de Groof, weten al niet anders mee:
dan rond te drijven tussen onmetelijke wa
tervlalcten. Zij varen al dagen op de Oos
terschelde tussen kapot gebeukte dij kei
en cadavers van koeien. Zij horen de heli
copters dreunen boven hun hoofden. Zt
hebben het enorme gat gezien in de dij]
van Ouwerkerk toen zij door Keeten voe
ren. Daar werkten de mannen als leeu
wen om de dyk te redden; maar elke zand
zak, die werd neergelegd, werd weer evei
snel weggespoeld. Zij hebben de Amerika
nen gezien van het bezettingsleger ui
Duitsland. Van een kilometer afstand ziji
ze te herkennen aan hun fel-oranje zwem
vesten, welke ze nooit vergeten als ze ii
hun ducks er op uit trekken om te helpei
het leed te verzachten.
Ontelbaren geven hun beste krachter
niet in een opwelling maar in het berJi
dat alleen een grootse krachtsinspannihi
nog erger kan voorkomen. Nederlander:
en buitenlanders, militairen en burger:
werken hier in Zeeland zij aan zij om gro
tere gevaren te keren en ongelukkigen ui
hun benarde posities te bevrijden. Wan-
ook nu, Woensdagavond, zijn nog niet aller
in veiligheid gebracht en er mag niet ge>
rust worden voordat alles is gedaan on
mensenlevens te redden. Het water heef
al te veel slachtoffers geëist.
Polygoon-Profiltt werkt onder zware druk. Het
kantoor in Haarlem wordt overstroomd met
telegrammen uit het buitenland, waarin
film reportages over de ramp. die ons land
heeft getroffen, wordt gesmeekt. De 'repor
tagewagens zijn doorlopend in het getrof
fen gebied.
„COME ON MOTHER
Amerikaan helpt mee
(Van een onzer verslaggevers)
De vliegbasis Woensdrecht lijkt
een overbevolkte bijenkorf. Onafge
broken landen er toestellen. Aller
lei typen, die tot de duisternis vol
komen is geworden voortgaan met
hun menslievend werk. Nog steeds
keren de piloten van alle kanten
terug met mensen, die tientallen
minuten geleden de dood voor ogen
hadden in het geïsoleerde puntje op
een hoge dijk, temidden van het
onverminderd hevig aanrollende wa
ter.
Op de vliegbasis is het reeds volslagen
duister. Men wacht op de Amerikaanse
helicopter, waarvan de kauwgom-knau
wende piloot ondanks de invallende sche
mering to-ch nog heeft willen vertrekken
in de richting Oosterland. Men is reeds
een beetje ongerust omdat de vlieger
haast geen gelegenheid heeft gehad zich
te oriënteren over de ligging en de om
geving van de airstrips. Maar wat dacht
u? In de inktzwarte avond komt hij
aangezoefd, steekt alsof het heel gewoon
is, zijn duim op en daarna vier vingers
om de bemanning van de gereedstaande
Rode Kruis-wagen aan te duiden, dat hij
vier passagiers aan boord heeft.
De Yank klautert uit zijn toestelletje
en bemoedigt de vrouw, die haar baby in
de arm klemt: „Come on mother, here you
are". Hij reikt de baby over aan de hos
pitaalsoldaat, die er zo snel mogelijk mee
verdwijnt in de ambulanceauto. De Ame
rikaan is echter niet tevreden geweest
met de redding van dit tweetal. Op de
aan de romp bevestigde brancards heeft
hij twee meisjes van 14 A 15 jaar gebon
den, die direct alle zorg krijgen. Zij laten
alles gewillig over zich heen gaan. Ver
kleumd en verbijsterd liggen ook deze
twee kinderen spoedig in de auto, waar
handige Rode Kruls-soldaten doen wat
zij kunnen om de geredden, wie de doods
angst nog in de ogen staat, op te mon
teren.
Door de dappere redders wordt naar
LUCHTBRUG NAAR RAMPENGEBIED
Van heinde en verre
aanbiedingen
Groot is het aantal aanbiedingen uit het
buitenland om aan de kinderen uit het ge
troffen Nederlandse gebied onderdak te
verlenen, zelfs voor geruime tijd. Wij
maakten reeds melding van aanbiedingen
uit Parijs, de Riviera en uit nabij de Ne
derlandse grens gelegen Duitse steden.
Sindsdien zyn nog meerdere aanbiedingen
gekomen.
De Portugese Caritasvereniging onder
leiding van Dona Fernanda Jardim heeft
de Nederlandse Caritasvereniging telegra
fisch meegedeeld, dat 1.500 Nederlandse
kinderen uit het rampgebied naar Portugal
kunnen komen, totdat hun woningen her
steld zijn.
Degemeenteraad van Wenen besloot
1.000 Nederlandse kinderen naar Wenen te
laten komen.
Het Italiaanse ministerie van Buitenland
se Zaken is bereid 1000 a 1200 kinderen
op te nemen te Tirrenia, de gemeente
Milaan 100 kinderen, de firma Olivetti te
Ivrea 100 kinderen te Marina di Massa
(Toscane), de Anidel 30 jongens en 30 meis
jes in de vacantiekolonie van deze organi
satie en de gemeente Verbania (aan het
Lago Maggiore) 20 kinderen. De bevoegde
Nederlandse autoriteiten worden van deze
aanbiedingen op de hoogte gehouden.
De veerdienst Maassluis-Rozenburg is tot na
der order voor particulieren gesloten. De
dienst fungeert alleen voor officiële instan
ties.
In verband met het instellen van de
luchtbrug op het getroffen gebied,
heerst er hoogspanning op het vliegveld
Valkenburg, waarvan de vliegtuigen
vertrekken en waar zij aankomen.
Op de foto zien we hoe zandzakken in
grote Amerikaanse toestellen worden
geladen.
Dierentrouw
De redders der getroffenen door de
waterramp vergeten bij hun mens-
1< vend werk ook de dieren niet.
Het komt echter bij herhaling voor
dat honden, die uit de huizen
worden meegenomen, halverwege
de tocht naar veiliger oorden, weer
in het water springen en naar de
ruïnes van hun tehuis terugzwem-
omstandigheden gehandeld. De ene keer
vliegen zij naar Zierikzee, een andere
keer naar Zeeuws Vlaanderen. Alleen de
duisternis dwingt hen naar een basis te
rug te keren, waar men de middelen be
zit om een veilige landing te garanderen.
De Amerikaanse piloot heeft evenmin als
zijn collega's veel commentaar te leveren.
Oorlogsveteranen
De meesten van deze redders zijn oor
logsveteranen en van heel wat leed over
de gehele wereld waren zij getuigen. Maar
hier, in het overstroomde Brabant en Zee
land is het ook hun te machtig. Zij we
ten, dat er nog ontelbaar velen op hun
komst wachten en voor zij naar de can-
tine gaan, schoppen zij woedend een
steentje weg, omdat de grauwe, buiige
avond dwingt tot een machteloos wach
ten.
Een nieuwe dageraad zal aanbreken,
doch zij weten dat de nacht die men in
gaat vele, totaal uitgeputte slachtoffers
de dood injaagt. Waarom zouden deze pi
loten nog veel van hun wederwaren ver
tellen? Ook zy hebben geen woorden.
Werken willen zij. vliegen en redden
Alleen de Amerikaan moet zijn gemoed
luchten en omdat hij dat niet in fraaie
volzinnen kan doen, slaat hij onverant
woord hard het deurtje van de cabine
dicht voor hij het toestelletje naar de
hangar taxlet
Tegelijk met de strijd tegen het water wordt een andere strijd om de volksgezondheid gevoerd. Een
tafereel uit het geteisterde gebied: de cadavers van verdronken varkens worden in 's-Gravendeel
weggevoerd, nadat eerst de mensen en het vee, dat de ramp overleefde, in veiligheid waren gebracht.
De cadavers worden zo spoedig mogelijk vernietigd opdat geen besmetting kan voorkomen.
is het gironummer van
Nationaal Rampenfonds
Den Haag
Gelukkig blijft de financiële stroom, die
moet dienen om de nood van de zeer vele
slachtoffers van de watersnood direct en
straks te lenigen, in sterke mate toevloeien.
Daarbij kan slechts één hoop worden uit
gesproken, dat de bedding van deze stroom
nog geruime tyd breed, zelfs zeer breed
mag blijven. Verheugend, verrassend en
veelbelovend is wederom het resultaat van
één dag van giften. Wy geven hierbij
wederom een greep uit de dag van gisteren:
Prinses Wilhelmina ƒ25.000,mgr J. P.
Huibers, bisschop van Haarlem ƒ10.000,
Nationaal Verbond en Diocesane Bonden
van de K.A.J. 5.000,—; Walvisvaarder
„Willem Barendsz" in Zuidelijke IJszee
14.335,—; kardinaal Innitzer, Wenen
14.000,Denemarken totaal vier millioen
kronen; provincie Tirol 100.000 shilling;
Inssbruck 40.000 shilling; Italië totaal tien
millioen lire; Nederlandse brandstoffen-
handelaren 10.000,—; Franse brandstoffen-
handelaren 300.000 franc; burgers en mi
litairen op Aruba ƒ65.000,directie en
personeel Wilton-rFeijenoord, Schiedam
ƒ250.000,—; rederijen in Noorwegen
ƒ10.000,—; Saarland een millioen franc;
Zweedse coöperaties half millioen kronen;
Nederlandse immigranten in Australië
5.010 Australische ponden; Bataafse Petro
leum Mij. Den Haag ƒ500.000,Nederland
se aardolie 25.000,— Centrales Overheids
personeel in Nederland 1 van Februari-
salaris; N.V.V. totaal ƒ250.000,—; Duitse
Vakverbond ƒ45.000,—; Nederlandse siga
rettenindustrie 3 millioen sigaretten; ge
meente Amsterdam ƒ500.000,
Collecten in gemeenten
Sassenheim 100.000,Drummen 82.000;
Dantumadeel ƒ60.000; Heerenveen ƒ35.000;
Oudewater 30.000; Tilburg 50.000; Opper
does ƒ9.165; achttien Noord Limburgse ge
meenten 140.000; Ameland 13.200; Arnhem
295.483; Eist 4.600; Venr o 13.000; Bergen
10.000; straatcollecte Amsterdam 200.000.
Henri de Greeve bezocht
ook overspoeld Brabant
(Van onze correspondent
ROOSENDAAL, Woensdagavond.
Henri de Greeve heeft vandaag een be
zoek gebracht aan het noodgebied van
overspoeld West-Brabant. „Ik ban het niet
langer uithouden", zei de promotor van de
Bond Zonder Naam, voor wie nog steeds
het consigne van een strikte rustkuur geldt.
Hij bracht eerst een bezoek aan de
Ahoy-hallen te Rotterdam en liet zich ver
volgens regelrecht naar het getroffen ge
bied van Westelijk Brabant vervoeren.
Burgemeester Funk van Oudenbosch gaf
Henri de Greeve een overzicht van de toe
stand in de omgeving en daarna vertrok
de priester snel naar enkele van de
zwaarst geslagen plaatsen.
(Vervolg van de voorpagina)
schade wordt berokkend, omdat de helft
van het personeel weg Is. Onbaatzuchtig
wordt geholpen en daarom stoot het des
te meer, dat er gewetenloze schurken zyn,
die profyt willen trekken van de nood
toestand door op roof en plundering uit
te gaan. En dat gebeurt ook, zelfs zo, dat
bewaking moet achterblijven. Voor der
gelijk gespuis kan geen straf te zwaar z|jn.
In Oude Tonge zal straks ook niemand
meer zijn. Indien de wind even aanwak
kert, zullen de nog intact zijnde dijken het
begeven en dan zal algehele evacuatie
nodig zijn. Er zijn voldoende schepen en
er is voedsel. Maar er is ook rouw, grote
rouw om de bijna driehonderd doden, van
wie er tot nu toe slechts twaalf geborgen
konden worden. De overgeblevenen in het
dorp zien de lijken in het water drijven
langs de dijken. De arme mensen zijn al
zo geslagen, dat zij de moed niet meer heb
ben om de lijken te bergen. Zij wenden
hun hoofd af, steeds als zij een van hun
dode stadgenoten zien. Anderen zullen dit
trieste werk moeten doen.
Want het moet gedaan worden. Er is ge
vraagd om tweehonderd lijkkisten en
evenveel lakens. Er drijven nog vijf a zes
honderd stuks vee rond. Die cadavers moe
ten weg. Er zullen weer dapperen moeten
komen om te helpen.
Dappere vlieger
Dapperen, zoals de reserve kapitein
vlieger J. Hoekstra. Hij meldde zich met
zijn sportvliegtuig voor redding op moei
lijke punten. Schouwen en Duiveland was
zo'n punt. De reserve-vlieger nam drie
rubberboten mee, voorzien van lange tou
wen. Toen hij een aantal mensen op het
dak van een huis ontdekte, liet hij de bo
ten neer en de touwen gebruikte hij om
verbinding tot stand te kunnen brengen
tussen de mensen en de boten. Met de
touwen konden de boten naar het dak
worden getrokken en zodoende wisten de
slachtoffers zich uit hun benarde positie
te bevrijden. En reserve-vlieger Hoekstra
gaat nog steeds door met zijn dapper werk.