1320
Hele
door
Zeer
dorpen op Goeree-Overflakkee
het water verzwolgen
lange dodenlijst verwacht
Op Schouwen-Duiveland steken
alleen de duinen boven water uit
MATR0ZENSHAG
Ruim 7 millioen
Militaire hulp voor noodgebieden
volledig ingeschakeld
Driehonderdduizend verloren
alles!
STR'JDEMD NEDERLAND
Na aanwakkerende wind nieuwe dijkdoorbraken
(Van een speciale verslaggever.)
Met angst en vreze heeft men gisteravond
in het overstroomde gebied het weersverloop
gade geslagen. Door de aanwakkerende wind
vreesde men voor hoog water en nieuwe ge
vallen van dijkdoorbraak. Gelukkig is de wind
later op de avond gaan liggen. Toch zijn, als
gevolg van de toegenomen kracht van het on
stuimige water, hedenmorgen 3 nieuwe dijk
doorbraken gemeld. De laatste dijken op
Schouwen-Duiveland, die bij Noord-Gouwe,
Brouwershaven en Zonne Maire hebben het
begeven. Schepen in de buurt is verzocht zich
onmiddellijk naar de bedreigde punten te spoe
den om bij de evacuatie te helpen. Duizenden
slachtoffers van de stormvloed zijn inmiddels
van de eilanden gehaald, duizenden worden
nog geëvacueerd. Duizenden verlenen hulp
bij transport, verpleging, onderdak en zo mo
gelijk, herstel. Grote colonnes stromen naar
de uiterste randen van de geteisterde gebieden
met voedsel, kleding, medicamenten. In de
ontvangstcentra zijn artsen, verpleegsters, het
Roode Kruis, militairen en vrijwilligers dag
en nacht in de weer. Maar voor velen kwam
hulp te laat. Na dagenlang wachten zijn man
nen, vrouwen en kinderen van uitputting op
zolders en daken gestorven. Het aantal ge
vallen van longontsteking is groot
Vanmorgen zijn 500 inwoners
van Staven isse,' de zwaarst ge
troffen gemeente van Zeeland,
waar van de 1700 inwoners, naar
de burgemeester vanmorgen me
dedeelde, vermoedelijk 300 om
het leven kwamen, in Bergen op
Zoom aangekomen. Geen enkel
huis is er onbeschadigd.
Reddingswerk gaat met
kracht door
Alle overlevenden in Stavenlsse op
het eiland Tholen zijn gistermiddag,
nadat de berichten voor nieuwe drei
gende storm bekend waren gemaakt,
door het regiment Prins Frederik,
bijgestaan door commandotroepen en
100 man van de Franse genie, geëva
cueerd. Slechts 5 man zijn in Sta-
venisse achtergebleven. Voor bewa
king, want hoe gek het ook mag
klinken, het blijkt dat er schuimers
zijn, die er met bootjes op uit trek
ken om de huizen te plunderen. Te
Bergen op Zoom zijn gisteren drie
van deze piraten gearresteerd.
Zwermen vliegtuigen hebben giste
ren de gehele dag boven Zeeland ge
kruist om de vaartuigen de weg naar
de geïsoleerde vluchtelingen te wij
zen. Schouwen en Duiveland is vrij
wel verzwolgen door de zee en nog
sléchts de duinen bij Haamstede en
Renesse staan boven water. In een
binnendijk bij Klutsdorp, 9 km. ten
Noorden van Bergen op Zoom ls een
gat geslagen, waardoor de achterge
legen polder van 50 ha. onder water
is gelopen. De bevolking uit de polder
werd geëvacueerd. Militairen zijn, on
der leiding van de Rijkswaterstaat,
bezig dit gat te dichten.
Van Goeree en Overflakkee worden
alle vrouwen en kinderen geëva
cueerd. Dat betekent, dat er nog
maar zeer weinige bewoners op het
eiland zullen overblijven. Velen waren
reeds geëvacueerd. Een duizendtal is
naar Den Bosch gegaan, een groot
aantal naar Utrecht.
Oude Tonge - 300 vermisten
Hedenochtend vroeg heeft de
militaire commandant te Den
Bommel ook de onmiddellijke eva
cuatie van Oude- en Nieuwe Tonge
gelast. Nieuwe Tonge heeft bij
deze ontruiming voorrang. In
Oude Tonge worden 300 personen
vermist. Hoogstwaarschijnlijk zijn
allen verdronken. Tot nu toe heeft
men slechts 12 doden kunnen ber
gen. Een groot aantal lijken drijft
in het water langs de dijken. De
ADVERTENTIE
VAN ROSSEM S
%/)CELtS^
Weerbericht
Weersverwachting van het K.N.M.I.
te De Bilt, geldig tot Vrijdagavond.
Vannacht lichte vorst
Opklaringen, maar ook plaatselijk
enkele buien. In de nacht en ochtend
voornamelijk in het binnenland
lichte vorst. Morgen overdag onge
veer dezelfde temperatuur als van
daag. Zwakke tot matige, maar aan
de kust tijdelijk krachtige wind in
hoofdzaak tussen Noord en West.
Donderdag 5 Februari:
Zon op 8.12 onder 17.37
Maan op 1.12 onder 10.04
beschikbare plaatselijke krachten
zijn moreel niet meer in staat de
lijken te bergen.
De eerste geëvacueerden uit Mid-
delharnis, gelegen op Goeree-Over-
flakkee, hebben pas nu een beeld
kunnen ophangen van de ramp, welke
zich in de nacht van Zaterdag op
Zondag heeft voltrokken. Uit hetgeen
zij hebben meegedeeld valt af te lei
den, dat de plaatsjes Oude Tonge,
Nieuwe Tonge, en Stellendam vrijwel
geheel door het water zijn verzwol
gen. Van deze gemeenten steken al
leen nog maar de spitsen van de
kerktorens boven water uit
Met een enorme kracht beukte de
zee tegen de dijken op Goeree. Om
streeks half drie In de nacht werden
die dijken op verschillende plaatsen
doorbroken. Inmiddels hadden ook
die in het Haringvliet het onderspit
moeten delven tegen het geweld var.
het water, waardoor 't genele eiland
in practisch een kwartier van twee
kanten door het water werd overwel
digd. De mensen in Oude Tonge,
Nieuwe Tonge. Stellendam en Den
Bommel hebben geen kans meer ge
zien zich in veilighid te brengen.
Aangenomen moet worden, dat
hier het aantal slachtoffers mis
schien wel het grootste zal zijn
van de gehele watersnood. Vol
gens schatting van deskundigen
is de vrees gewettigd, dat het to
taal aantal mensen, dat hier het
leven heeft verloren, de 800 zal
overschrijden.
Versnelde evacuatie
Dank zij het feit dat Middelharnis,
Dirksland en Melissant door een bin
nendijk enigermate werden be
schermd en deze plaatsjes hoger lig
gen dan de andere gemeenten, kon
den de bewoners hiervan zich op de
hoogstgelegen punten in veiligheid
brengen.
Met evacuatie van de bewoners
van die gemeenten is men gistermid
dag in versneld tempo begonnen. Ge
vreesd werd namelijk, dat de binnen
dijk, die Melissant met Middelharnis
verbindt, en waaraan omdat hij
practisch geen dienst meer deed
geen bijzondere zorg meer is besteed,
het niet meer zal kunnen houden,
als het water opnieuw komt opdrin
gen. Ongeveer 2.000 mensen worden
nu met alle beschikbare bovenmate-
riaal weggevoerd naar Hellevoetsluis.
Mariniers en soldaten, die sinds
Maandag in Middelharnis zijn gear
riveerd en actief aan het reddings
werk deelnemen, zijn met man en
macht aan het werk gegaan om de
ongelukkigen van drinkwater en voed
sel te voorzien. Velen van hen. die in
de haven van Hellevoetsluis aankwa-
was het laatst opgegeven
aantal slachtoffers, van wie
met zekerheid gezegd kon
worden, dat zij zijn omge
komen.
men. verkeerden in een staat van vol
komen uitputting. Vooral de ouden
van dagen waren er erg aan toe
's Gravendeel in de Hoekse Waard
is een der plaatsen, welke het ern
stigst is getroffen. Er vielen veel
doden te betreuren en ook de eco
nomische schade is aanzienlijk. Het
plaatsje, dat het middelpunt is van
de vlasindustrie zag zjjn oogst ver
loren gaan. Ontelbare bossen vlas
drijven rond de woning van de mo
lenaar te 's Gravendeel.
Bij het Nationaal Rampenfonds
was tot gisteravond zeven uur een
bedrag van f 7.131.000 binnengekomen
aan geld, gestort via de Nederlandse
Bank, de postcheque en girodienst, en
aan contanten.
Met gulzige leugen drinkt deze kleine meid uit een beker chocolade. Ze morst op c
uniform van soldaat Francois van der Velden uit Den Haag. liet meisje merkt het
niet, de soldaat ook niet. Wat doel het er ook toel Hoe hel meisje heet, weet n
niet. Ze kan vijf jaar zijn, ook vier. Plotseling stond ze in de Ahoy-hal in Rotter
dam. Ze was gevlucht voor dat vreselijke water. Helemaal alleen. Waar haar
vader en moedor zijn weel ze niet. Leven ze nog? Of zijn zij omgekomen? Hel is
niet te zeggen Maar hier voelt ze zich weer veilig, evenals zovele andere kinderen,
ook verlangend uitziend naar vaders of moeders. Die eveneens boven die ver
schrikkelijke watermassa's zaten te wachten op daken en in bomen. Velen
vergeefs......
Het aandeel van de
bondgenoten
In de Eerste Kamer heeft de mi
nister van Oorlog en Marine uiting
gegeven aan de erkentelijkheid van
de regering voor de hulp. welke door
de bondgenoten wordt verleend bij
het reddingswerk en de leniging van
de nood in de rampgebieden.
Deze hulp werd reeds Zondag aan
geboden en in dank aanvaard. De
Amerikanen helpen met amphibische
voertuigen bij evacuatie en bij het
herstel. Franse troepen nemen met
motorvlotten aan het reddingswerk
deel. terwijl ook de Denen met mo-
tervletten zijn ingeschakeld.
Voor al deze hulp, aldus de minis
ter, waarvan uiteraard niet meer dan
een vluchtige opsomming kan wor
den gegeven, is de Nederlandse reee-
rine de bondgenoten van har'e dank
baar.
De Amerikaanse soldaten die bij
het reddingswerk betrokken zijn
staan onder het bevel van de terri
toriale bevelhebber-generaal Buur
man van Vreden. Minister Staf heeft
uiting gegeven aan zijn grote waar
dering voor wat de militairen in alle
rangen hebben gepresteerd en nog
oresteren. De minister sloot zich aan
bij de hulde, welke door de woord
voerders in de Eerste Kamer aan de
militairen was verleend.
Drie soldaten en twee leden van
het Marinepersoneel worden vermist.
De minister gaf een uiteenzetting
omtrent de organisatie van de mili-
tare hulpverlening. Terstond na de
eerste mededelingen heeft de mili
taire bevelhebber in Brabant de eer
ste maatregelen getroffen. Daarop is
de order van de chef van de gene
rale staf tot onmiddellijke terugroe
ping van verlofgangers gevolgd. De
omvang van de overstroming kon
men toen nog niet overzien, maar
Zondag om twaalf uur kon het hulp-
verleningswerk reeds ter hand wor
den genomen.
De militaire hulD onder bevel van
de territoriale bevelhebber bepaalt
zich uitsluitend tot het verlenen van
medewerking. De organisatie van de
bijstand is geheel in handen van de
burgerlijke autoriteiten. De minister,
die de grootste waardering had voor
het optreden van marine- en.lucht
strijdkrachten, deelde mede dat tegen
militairen, die aan de lastgeving geen
gevolg hebben gegeven, maatregelen
zullen worden getroffen.
De ministers van Justitie en van
Binnenlandse Zaken delen mede. dat
ter versterking van de rijkspolitie in
het rampgebied ongeveer 1000 man
rijkspolitie uit het niet getroffen deel
des lands zijn opgeroepen. Van dit
aantal bevinden zich reeds 650 man
in het rampgebied, terwijl de overige
gereed staan om naar behoefte te
worden ingezet.
Mocht blijken, dat de rijkspolitie in
het rampgebied nog verdere verster
king nodig zou hebben en deze niet
meer gevonden zou kunnen worden
in de rijkspolitie in het overige deel
des lands, dan zal aanvulling plaats
vinden uit de gemeentepolitie. Daar
toe zullen dan tijdig in overleg tussen
de departementen van Justitie en
van Binnenlandse Zaken aanwijzin
gen worden gegeven, zodat zelfstan
dige aanbiedingen aan de noodge
bieden uit gemeenten met gemeente-
oolitïe hoezeer de goede bedoeling
daarvan wordt gewaardeerd in het
be'sms van de goede g""o van zake"
•Thterweo-p dienen te blüven
HOGERE DIJKEN NOODZAKELIJK
Het gevaar is nog lang niet voorbij,
aldus dr. ir. Van Veen, hoofdinge
nieur van de Rijkswaterstaat, die
gisteren een vlucht boven de getroffen
gebieden maakte met een veertigtal
diplomaten. Elke stormachtige wind
houdt nieuwe gevaren in en dat be
tekent, dat aan de boerderijen en hui
zen, die nog niét zijn bezweken, nog
meer schade zal worden toegebracht
en de materiële verliezen nog groter
zullen worden.
Op dit ogenblik richt zich alles op
de redding van de bevolking. Daarna
zal eerst een begin kunnen worden
gemaakt met het herstel van de dijken
In zijn toelichting zei de heer Van
Veen, dat men het overstroomde ge
bied moet zien als een kunstmatig
gebied, dat door de aanleg der dijken
werd gewonnen. Men verwachtte vroe
ger, dat. iets dërgelijks als thans het
geval is, maar eens in misschien 500
jaar zou kunnen voorkomen en later,
dat een dergelijke vloed maar eens in
de 350 jaar mogelijk zou zijn. Het
water kwam thans echter hoger dan
ooit tevoren. Men zal dus meer moe
ten doen.
Hij gewaagde van de plannen, die
er voor deze ramp bestonden, tot een
grote af dij king. Wil men het water
eruit houden, dan zal men het land
geheel van de zee moeten afsluiten,
met uitzondering van de Nieuwe
Waterweg en de Schelde.
Groot gevaar bezivoren
Als de dijk ten Westen van Rotter
dam, de Schielandse Hoge Zeedijk,
was doorgebroken, dan zou de ramp
nog geweldiger afmetingen hebben
aangenomen, zo deelde hij mee. Het
gebied rond Rotterdam ligt nog lager
dan het overstroomde. Deze dijk be
gon het op één punt te begeven. Er
is toen met man en macht gewerkt
om het gat te dichten. Alles werd aan
gesleept wat maar gepakt kon wor
den. Er kwamen schepen met zand,
er was een ploeg van 300 militairen
Zondag algemene
gedenkdag
De Nederlandse regering deelt het
volgende mede:
In verband met de ramp welke
Nederland heeft getroffen hebben
de gezamenlijke kerken besloten
a.s. Zondag in de kerkdiensten op
Ie roepen lot bijzondere verootmoe
diging, tot gebed en tot offer.
H.M. de Koningin zal zich om
t uur op die dag door de radio tol
ons volk richten.
De programma's der omroepver
enigingen zullen het stempel dra
gen van herdenking van en bezin
ning op hel geleden leed.
De regering spreekt de verwach
ting uit, dat algemeen in het open
bare leven met het bijzondere ka
rakter van deze Zondag rekening
zal worden gehouden.
Militaire slachtoffers
's-GRAVENHAGE. 5 Febr. Offi
cieel wordt medegedeeld, dat in het
noodgebied sinds Zondag wordt ver
mist de dpi. soldaat J. E. Willemsen.
afkomstig uit Didam. Ten gevolge
van een ongeval tijdens de hulpver
lening is op 4 Februari te Oude Tonge
overleden de dpi. korporaal L. N. van
Polanen.
In totaal zijn thans van de Konink-
'ijke Landmacht twee militairen om
het leven gekomen. Drie worden ver-
m'afc
Ontstellend
Indrukken der diplomaten? Zij
zijn alle dezelfde. „Ontzettend
„verschrikkelijk"„dat had ik me
niet kunnen voorstellen", „het is
nog veel erger dan het beeld, dat
ik me reeds bij Dordrecht of in
Noord-Brabant persoonlijk had ge
vormd".
Wien wij het ook vragen, de
Franse ambassadeur of de Canade
se, de Zuid-Afrikaanse of de zaak
gelastigde van Pakistan, de gezant
van Denemarken of de ambassade
raad van België, de gezanten van
landen als Argentinië, Venezuela
en Brazilië, zij zijn zeer diep onder
de indruk. De Ierse gezant, mrs.
Jos. McNeill, de enige vrouwelijke
diplomaat uit zich allereerst over
hot ontzaglijke leed van de getrof
fen bevolking, een leed, dat nog
lang niet is te overzien.
Er wordt gesproken over het einde
van de Marshall-hulp aan ons land.
Het eerste, dat zich met alle kracht
en opofferingen zo had hersteld, dat
daarvan kon worden afgezien. Ne
derland stapte als het ware uit de
boot. Thans deze slag. Men is er
zich van bewust, dat ons land op
de een of andere wijze weer in die
boot zal moeten terugkeren, want
het herstel van Nederland is ook
een deel van het Europese herstel.
aan het werk en men zou zelfs een
kerkgebouw hebben laten springen,
om dichtingsmateriaal te hebben, als
men dynamiet bij de hand had gehad.
Want als deze dijk het begeven zou
hebben, dan zou een groot gebied van
Zuid-Holland en van Noord-Holland
zi.jn overstroomd. Den Haag zou ge
spaard gebleven zijn, omdat het op
duinzand ligt. Dat zou betekent heb
ben, dat drie millioen mensen gevaar
zou hebben gelopen, in dit dicht be
volkte gebied van ons land. Men is er
echter in geslaagd de diik Zondag nog
te redden.
Het is niet mogelijk overal de dij
ken te verhogen en te versterken. Van
ouds zijn vele steden op de dijken
gebouwd. Zo kan men onmogelijk
Dordrecht geheel gaan verwijderen.
Men moet het dus in een andere rich
ting zoeken. Vrijwel alle dijken zijn
door het water overspoeld. Daardoor
werden de dijken aan de binnenzijde
weggeslagen en dat leidde tot dijk-
A lies verloren
Men kan zeggen, dat 300.000 inwo
ners alles hebben verloren. Een mil
lioen mensen is in nood.
Hij hoopte, dat de dijken deze zo
mer hersteld kunnen zijn. Na een of
twee maanden kunnen de gebieden
weer drooggemalen zijn. Men kan
thans sneller werken dan onmiddellijk
na de oorlog, omdat men thans weer
beter geoutilleerd is en veel hulp kan
verwachten. Hoe het met de land
bouwgronden zal zijn. kan thans nog
niet worden gezegd. Veel hangt er van
af. of er veel vers water in de gebie
den is. Dat kan de verzilting tegen
houden. In vroegere jaren waren er
zeven jaren nodig wilde men het zout
eruit hebben. Thans gaat dat met de
hulomiddelen vlugger.
Als dit alles zou ziin samengegaan
met de vloed van de Riin, dan zou het
hoüeloos voor het hart van Holland
ziin geweest. Maar ongetwijfeld zullen
wii het land terugwinnen, zo ant
woordde hij op de vragen van am
bassadeurs en gezanten. Het. kleine
land zal zinh wppr pront tnno-n'
ADVERTENTIETARIEF: Bij vooruit
betaling: Per mm. 14 ct. (min, 20
ram.) Ingez. Med. 3 x adv. prijs. „Brie
ven onder no." of „Adres Bureau"
20 ct. extra. Kantooruren: 812.30
en 2—6 uur. Zaterdags van 812.30 uur.
KENCEL0SCH DAGBLAD
DONDERDAG 5 FEBRUARI 1953
ABONNEMENTSPRIJS: Bjj vooruit
betaling: Per week 47 ct. Per kwartaal
ƒ6.10. Losse nummers 13 ct. Bureau:
Nieuwstraat 36. Hengelo (O.).
Telefoon Directie en Redactie 2303.
Telefoon Administratie 2304
Postgiro 481431.
12e JAARGANG No. 30 - 8 PAG.
Het gevaar nog niet voorbij