Leonardo da Vinei
TOCH IS HET ZO!
Panda en de geheime documenten
4' r
Begroting Oorlog
door de Eerste Kamer aanvaard
De verbreding van de Meerweg
Huis vol Mysterie
Nieuwsblad van het Noorden van Donderdag 5 Februari 1953 - Pagina 6
Kanst en Wetenschap
500-jarige herdenking van
Reproducties van zij
'in
door de Unesco
tekeningen in de Noorder Kunsthof te Appingedan
Dat da Vinci's roem nog altijd on
aangetast is (we zagen zelfs een tijd
lang van Picasso Leonardeske tekenin
gen!) komt doordat hij waarheden
zocht die voor alle tijden gelden; hij
was wel kind van zijn eigen eeuw,
maar stak daar ver boven uit. Vooral
zijn dagboeken en tractaten, meer dan
6000 folio's groot, hebben ons de ware
da Vinei leren kennen; ze zijn eerst
de laatste jaren ontsluierd: da Vinei
schilderde en schreef met zijn linker
hand, de geschriften zijn bovendien in
spiegelbeeld van rechts naar links,
wat de leesbaarheid niet bevorderde!
Was dat om ongepaste nieuwsgierig
heid (de inquisitie!?) misschien tegen
te gaan? Men heeft nu deze boeken
blad voor blad gereproduceerd en ge
analyseerd; de legende die da Vinei
nog altijd omstraalde, is er niet door
gedood: de moderne mens staat ver
stomd over zijn veelzijdige kennis en
wijsheid. Waar hij nog dwaalde „was
zelfs zijn dwaling geniaal".
Da Vinei noemde zich geen kunste
naar, hij voelde zich ingenieur en uit
vinder. Hij construeerde machinerieën
en oorlogswerktuigen, hij liet in N.-
Portretstudie van Leonardo da Vinei.
Aan'deSe tekening is düidelijk te zien,
dat zij met de linkerhand gemaakt is.
G.O.V.-Concert
Dirigent: Jan van Epenhuysen
Solist: Shura Cherkassky
In verband met de bijzondere omstan
digheden werd een wijziging in het
programma gebracht; de 7e Symphonie
van Sibelius, die oorspronkelijk als
openingsstuk op het programma
stond, werd vervangen door het be
kende tweede deel uit de 7e Symphonie
van Ludwig van Beethoven, dat als in
leiding een gelukkige keuze was. Hope
lijk zal de Symphonie van Sibelius nog
in cllt seizoen worden uitgevoerd, want,
met uitzondering van het prachtige
vioolconcert, dat enige weken geleden
door Jan Damen werd gespeeld, wor
den de symphoniën van deze meester
veel te weinig ten gehore gebracht.
Een euvel, dat men elders in ons land
ook bespeurt Het schijnt, dat de aard
van deze muziek de Nederlandse con
certganger minder goed ligt, in tegen
stelling met Engeland, waar deze com
ponist zeer geliefd is.
Als solist trad voor de eerste keer in
Groningen op Shura Cherkassky, die
met het orkest het eerste pianoconcert
van Tsjaikofski vertolkte. Cherkassky,
bij het concertpubliek bekend via de
radio, speelde dit populaire concert op
een wijze, die wel geheel afweek van
de uitvoeringen die men van dit werk
gewend is. Vooropgesteld dient te wor
den, dat het technisch kunnen van deze
pianist overrompelend en demonisch
is: een enorme octaven techniek, die
prachtig orkestraal klinkt en nergens
ruw wordt, een fluisterend pianissimo,
waarbij toch elke noot duidelijk hoor
baar blijft, een parelend passagespel,
kortom, Cherkassky is een meester op
zijn instrument. Toch heeft hij in de
vertolking een onbevredigende indruk
achtergelaten; Zijn totaal andere op
vattingen, die meestal onberedeneerd
aandoen, hebben dit pianoconcert wel
heel erg uit zijn verband gerukt. Voor
Van Epenhuysen was het dan ook een
zeer moeilijke taak om een sluitend
geheel te verkrijgen; behoudens een
klein déraillement in het laatste deel
komt hem alle lof toe voor zijn bege
leiding. Cherkassky had een ware
ovatie in ontvangst te nemen, waarin
hij dirigent en orkest terecht liet delen.
Na de pauze werd het concert beslo
ten met een goed geslaagde uitvoering
van de vijfde Symphonie van Ludwig
van Beethoven.
PETER MAK.
Italië kanalen graven en heeft een plan
ontworpen de Pontijnse moerassen
droog te leggen (dat eerst 500 jaar
later geschiedde!); zelfs vliegtuigen
heeft hij trachten te ontwerpen. Hij
was philosoof, mathematicus, natuur
kundige, grondlegger van de anatomie,
etc. etc. De kunst komt achteraan. In
een sollicitatiebrief aan de hertog van
Milaan schreef hij, na al z'n kundighe
den op technisch gebied opgesomd te
hebben: ik ben bekend met de beeld
houwkunst en de schilderkunst en kan
opdrachten uitvoeren zo goed als enig
schilder"; ook bescheidenheid kunnen
we dus nog van hem leren! Per slot
maakte hij bij de hertog als luitspeler
zfjn entree.
Door zijn veelzijdigheid bleven veel
w-erken onvoltooid, toch hebben de
weinige schilderijen, die da Vinei wor
den toegeschreven, hem een blijvende
wereldnaam bezorgd. Schuld aan zijn
periodieke improductiviteit was ook de
onrust waarin Italië en Europa leef
den: de Turk stond voor Wenen, oor
logen, godsdiensttwisten, epidemieën
teisterden Europa; da Vinei trok van
stad naar stad, van opdrachtgever naar
opdrachgever. Ook was het in Leonar
do's ziel misschien niet altijd even rus
tig, middeleeuws geloof maakt niet zo
maar plaats voor het moderne denken!
Ook zijn overgang van de klare, teken
achtige stijl van z'n Florentijnse tijd
naar het atmosferische in de Milaan-
se periode heeft diep ingegrepen.
Da Vinei ontdekte vóór Copernicus,
dat de zon stil staat en niet de aarde;
hij vond zeeschelpen boven in de ber
gen, wat hem aan het scheppingsver
haal deed twijfelen. Maar geloof en
kennis wist hij nog met elkaar te ver
zoenen: „des te groter de kennis, des
te groter de liefde tot God" is één van
zijn vele uitspraken, lijnrecht staat dat
t.o. de Middeleeuwse opvattingen.
Da Vinei werd in 1452 geboren, het
jaar, waarmee men graag de Renais
sance laat beginnen (1452: Konstanti-
nopel door de Turken veroverd, Griek
se geleerden vluchten naar Italië en
geven voortaan hun bijdrage aan de
Renaissance en het humanisme). Een
symbolisch toeval is het dat hij, wiens
werk en gedachtenwereld van die Re
naissance de éssentie en het hoogte
punt zou zijn, in dat zelfde jaar is ge
boren. Leonardo is wel de Renaissance
mens bij uitstek, nooit heeft een men
selijke geest door zo vele facetten ge
schitterd, zelfs „door schoonheid en
lichaamskracht muntte hij uit".
Een eigenaardigheid van da Vinei
was nog dat hij vegetariër was en dat
hij nóóit trouwde, daar had hij waar
schijnlijk ook geen tijd voor! Wel heeft
hij méér dan charmante vrouwenpor
tretten gemaakt, hij is zelfs de schep
per van een eigen vrouwentype, dat
we Leonardesk kunnen noemen; la
Gioconda, wier beroemde beeltenis in
het Louvre hangt, zal dit vrouwen-
ideaal waarschijnlijk het meest hebben
benaderd.
Da Vinei heeft gewerkt o.a. in Flo
rence, Milaan en Rome; tenslotte mede
om te ontkomen aan de intrigues die
het kunstleven in Italië vergiftigden,
aanvaardde hij de uitnodiging van Frans
I van Frankrijk aan diens hof te ko
men. Op zijn kasteeltje „Cloux" is hij
in 1519, volgens de legende, in zijn laat
ste uren bijgestaan door de Koning,
gestorven.
Bij het zien van z'n tekeningen moe
ten we wel bedenken, dat ze zonder
artistieke pretentie zijn gemaakt,
meestal zijn het voorstudies voor gro
tere werken of verduidelijkingen van
Leonardo's geschriften. De verschil
lende motieven op één blad verenigd
hebben vaak niets met elkaar uit te
staan!
JOHAN D.
Annie de Reuver zegt
medewerking
met A.V.R.O. op
De vocaliste van de Skym.asters, An
nie dé Reuver, heeft, alle medewerking
met de AVRO opgezegd.
Zoals bekend, trad Annie de Reuver
op'uitnodiging, van de AVRO met het
ensemble van de Skymasters op. Sinds
1 Januari vormen de Skymastèrs een
zelfstandig ensemble.
Ingezonden
De A.V.R.O.
Met ergernis las ik Uw artikel be
treffende het zich afzijdig houden van
de Avro van de andere omroepvereni
gingen. Nu de Avro voor de zoveelste
maal iets heeft gedaan dat „door de
talrijke leden van de Avro van deze
omroep zeker niet zal worden gewaar
deerd", is nu niet eindelijk de tijd ge
komen dat de talrijke leden in groten
getale hun lidmaatschap opzeggen, op
dat deze onsympathieke omroepvereni
ging in het nieuwe omroepbestel van
het toneel en uit de aether verdwijne?
B. HOUTMAN.
De voorgestelde actie lijkt ons niet
juist. Iets anders is, dat de leden (abon-
né's) de leiding ter verantwoording
roepen, waartoe de mogelijkheid moet
worden geschapen naar onze mening.
Red. N.v.h.N.
Wie helpt mee
Wanneer alle winkeliers, venters,
marktkooplieden enz. Zaterdag a.s. van
hun ontvangsten 10 pet. beschikbaar
stellen voor 't Nationaal Rampenfonds,
dan zou dat een belangrijk aandeel be
tekenen in de nood, welke zovelen heeft
getroffen. Alleen in de stad zou dat
zeker f 10.000 extra kunnen opleveren.
W. DE VRIES.
24. „Ben je niet wat al te wantrouwend?" «.vroeg
Panda, terwijl hij met Pat O'Nozel over het dek wan
delde, „je ziet in iedereen een mogelijke spion en daar
door maak je, dat ze allemaal het land aan ons krij
gen." „Bah," antwoordde Pat, „daar trek ik me niets
van aan. Een goede detective MOET wantrouwend zijn
en vooral degenen, die zo onschuldig lijken, moet hij in
de gaten houden, want die hebben meestal wat te ver
bergen! Mijn stelregel is
„Pat!" onderbrak Panda hem plotseling, „we wor
den gevolgd!"
„Hindert niet," zei Pat, geprikkeld omdat hij midden
in het geven van wijze lessen werd onderbroken, „luis
ter verder!"
„Ja maar," riep Panda, „het zijn dezelfde twee, die
ons aan wal ook al volgden! Dat is toch verdacht!"
„Och kom," snoof Pat minachtend, „juist omdat zij
verdacht doen, hoeven we ons niet druk over hen te
maken!"
„Waarom niet?!" riep Panda verbaasd.
„Lees maar eens een goed detective-verhaal," raadde
Pat hem aan, „dan zul je merkén, dat de verdachte
individuens het nooit hebben gedaan. De grote detecti
ve vindt als dader altijd degene, die door de lezer voor
onschuldig werd gehouden."
„Best mogelijk!" riep Panda zenuwachtig, „maar
deze twee richten een machine-pistool op ons!"
(Van onze parlementaire
medewerker)
„Ondanks gemaakte fouten en ge
bleken tekortkomingen is er geen aan
leiding voor defaitisme, maar voor ge
matigd optimisme, dat wij een rede
lijke defensie kunnen opbouwen". Dat
zei minister Staf gisteren in de Eerste
Kamer bij de verdediging van zijn be
groting. Hem en de staatssecretaris
gewerd van alle zijden in de Kamer
veel waardering voor het gevoerde en
uitgestippelde beleid voor de opbouw
van de krijgsmacht.
Met klem heeft de minister nog eens
gewezen op het gewicht van de deel
neming van West-Duitsla na aan de
Europese Defensie-Gemeenschap.
Hij deelde voorts mee, dat op de
N.A.T.O.-conferentie in Parijs uitdruk
king is gegeven aan de vaste wil, het
gehele N.A.T.O.-gebied integraal te
verdedigen. In April zal in behande
ling komen de vraag van Ridgway om
hogere bedragen voor de verdediging
beschikbaar te stellen. De Nederland
se regering zal naar vermogen mee
werken, maar de minister liet niet na,
er met betrekking tot de financiële
consequenties op te wijzen, dat Neder-
dand in vergelijking tot andere landen
een redelijke bijdrage levert en dat
gezocht moet worden naar evenwicht
in de militaire inspanning en het eco
nomisch en sociaal welvaartspeil.
De Kamer heeft de begroting goed
gekeurd, met aantekening dat de CPN
geacht wilde worden te hebben tegen
gestemd.
De behandeling van de oorlogsbe
groting in de. Eerste Kamer heeft, ge
lijk te verwachten was, een bijzonder
accent gekregen door een debat over
de geestelijke verzorging van de mi
litairen.
Vertegenwoordigers van alle frac
ties hebben aan het debat deelgeno
men. Het best, althans het uitvoerigst,
gedocumenteerd kwam daarbij de AR-
senator Algera voor de dag. Hij deed
dit sterk geëmotioneerd, scherp tegen
over elkaar stellend zijn christelijk be
lijden en de afwijzing dier belijdenis
bij de humanisten. Hij verscherpte dit
betoog, door citaten uit de humanis
tische litteratuur. En al stelde mr
In 't Veld daar tegenover, dat hij veel
van wat in deze citaten werd geschre
ven niet kan onderschrijven, wat de
heer Algera stelde, maakte in de ga
rner toch wel sterke indruk.
Minister Staf heeft op zeer nuchte
re wijze gezegd, wat er met het Hu
manistisch Thuisfront eigenlijk aan
de hand is geweest.
Aan de gestelde taak voor de gees
telijke verzorging de Christelijke
waarden te bewaren en te versterken
wordt onverkort de hand gehouden
en door de uitingen van het Humanis
tisch Thuisfront mogen die waarden
niet in twijfel worden gesteld.
Van enige gelijkstelling van het
werk van het Humanistisch Thuis
front met dat van de kerken is geen
sprake.
Bij subsidiëring van de thuisfronten
moet worden nagegaan dat in de
uitingen niet tegen de christelijke
waarden zal worden ingegaan. De
bezinningsbijeenkomsten van het Hu
manistisch Thuisfront mogen niet
worden bezocht door militairen uit
kerkelijk milieu. Minderjarigen mo
gen alleen deelnemen op schriftelijke
toestemming van ouders of voogden.
De overheden waren in de middel
eeuwen niet minder vindingrijk in het
zoeken van wegen om het geld naar de
respectievelijke schatkisten te dirigeren
dan die uit onze tijd. Vermogensbelas
ting, accijnzen, hoofdelijke omslagen,
invoerrechten, omzetbelastingen, leges,
gedwongen leningen, muntontwaar-
ding, het waren evenzovele plagen
voor de burgers van die tijd, ook al
kende men de moderne benamingen
nog niet.
Een zeer gebruikelijk middel om aan
geld te komen was het uitgeven van
rentebrieven door de steden, een vin
ding, die haar oorsprong vond in de
12de eeuw, toen vrome leken hun ver
mogen aan de Kerk schonken onder
beding van levenslange rente. Tegen
woordig zouden we dat een lijfrente
noemen.
Dit idee vïel buitengewoon in de
smaak bij de stedelijke besturen die na
de 13de eeuw steeds meer hun toe
vlucht tot dit middel namen. Elke
ideële overweging ging hierbij uiter
aard teloor, wijl de zaak meer en meer
een koop was geworden: men schonk
Het voetpad niet op de dijk
Naar wij vernemen, omvat het plan
ter verbreding van de Meerweg in
zijn definitief stadium, het aanleggen
van een tegel-rijwielpad ter breedte
van 3 Vz meter, de aanleg van een
grintvoetpad ter breedte van 2 meter,
het maken van afwateringen in de
vorm van bermsloten en waar nodig
kleine rioolbuizen en tenslotte diverse
voorzieningen ten aanzien van inrit
ten, inrij hekken en afrasteringen.
Van de plannen om het voetpad
aan te leggen op de waterkerende
dijk aan de Zuidkant van de Meer
weg is afgezien.
Als reden daarvoor wordt aange
voerd, dat deze dijk te smal is, terwijl
ook de consequenties inzake onder
houd en dergelijke te zwaar wegen.
Gevaarlijke bocht verdwijnt
Zowel rijwiel- als voetpad zullen
dus aan de Noordzijde worden aange
legd. In het plan is inbegrepen het
grondwerk voor een wegomlegging
even ten Westen van de Meerwegbrug,
waardoor de gevaarlijke bocht ter
plaatse wordt afgesneden en een be
langrijk betere aansluiting aan de la
ter te bouwen nieuwe Meerwegbrug
wordt verkregen. De verharding van
de rijweg zal wachten op de aanleg
van deze brug, het rijwielpad zal ech
ter direct op de nieuwe baan worden
gelegd.
De werken worden zodanig uit
gevoerd, dat later op eenvoudige
wijze een nabij huize „Swastika"
beginnende omsnijdingsweg naar
de Botanicuslaan hierop kan aan
sluiten.
De kosten van aankoop van de be
nodigde gronden zullen ongeveer
f 5650.- bedragen. Het zal de aanwo-
nenden interesseren, dat voor de aan
leg van rijwiel- en voetpad geen aan-
legbelasting verschuldigd zal zijn. Bui
ten de grondaankoop zullen de kosten
van genoemde werken plm. f 235.000
bedragen. Van het Rijk wordt een sub
sidie verwacht, welke strookt met de
financiële draagkracht der gemeente.
Zo zal dus eindelijk een eind komen
aan de grote gevaren, die de over
stelpende drukte langs de Meerweg,
gedurende het zomerseizoen, als dui
zenden zich voor verpozing naar het
Paterswoldsche Meer begeven, opleve
ren.
Feuilleton
door JANE ENGLAND
Uit het Engels vertaald
33)
Sara zweeg verder. Ze keek naar het
verwaarloosde grasveld voor het huis
en de slordige oprijlaan en opeens
kwam er een lach op haar gezicht, dat
hierdoor in fijne rimpeltjes trok. „Heb
je al een gelegenheid gehad om die
broek hier te dragen", vroeg ze.
„Je bent de gemeenste spotvogel,
die ik ooit heb meegemaakt", ant
woordde Constance, terwijl ze ook
lachte.
„Dat kan wel zijn", zei Sara, en
fronsend voegde ze er aan toe: „Weet
je, dat Chloe Fincham nu nog veel
erger is dan toen ze jong was. Ze was
toen al een zonderling, maar nu
Ik zou haar op streng dieet zetten, als
ik haar dokter was".
Fiona kwam op dat moment het huis
uit. Ze had haar haar geborsteld en
uit haar gezicht gestreken en droeg
een schone linnen jurk. Ze keek Con
stance niet aan en hield haar hoofd
uitdagend opgeheven.
„Zo zie je er beter uit", zei Sara
goedkeurend. „Vooruit, ga mee. Tot
kijk, Constance, zorg goed voor jezelf.
Kom me zo vaak als je wilt opzoeken".
Ze stapte in het kleine autootje, dat
vlot startte, ,,'t Doet 't nog best", riep
Sara vrolijk, ,,'t Is wel iets jonger dan
Ik, maar niet zo heel veel". Het wa
gentje reed langzaam de oprijlaan in.
Constance keek het na tot het uit het
gezicht was verdwenen en wandelde
hierna naar het huis terug. Een won
derlijk gevoel van verlatenheid kwam
over haar. Ze scheen in elk opzicht te
falen. Ze kon de situatie hier niet aan,
alles was vaag en ze had de zaak niet
In handen. In alle andere banen, die ze
had gehad, was ze altijd volkomen
zeker van zichzelf geweest. Maar dit
maal scheen ze nergens een houvast te
kunnen vinden en de enige persoon,
die zich in haar ogen min of meer
normaal voordeed, was eigenlijk Peter
Phipps. Met hem kon ze tenminste
prettig praten. Hij was niet agressief
en brutaal zoals Philip Bagnethij
was niet het ene moment onvriende
lijk om het volgende ogenblik onweer-
staanbaar charmant te zijn
In de hal trof ze Mary aan, die uit
de moestuin terug was cn nu weer een
schortje voor had en een mutsje had
opgezet. Ze was bezig de trap te stof
fen, althans ze deed alsof, en toen ze
Constance in het oog kreeg, kwam ze
na enig aarzelen op haar af.
„Excuseert U mij, juffrouw", begon
ze enigszins verlegen. „Maar Anna en
ik meenden, dat we u 't moesten zeg
gen, wetende, dat u daarvoor speciaal
hier bent gekomen. Weet u, juf
frouw Mevrouw Fincham heeft hier
in huis nogal wat kostbare juwelen,
die ze ergens verstopt houdt. Het is
niet veilig juffrouw, werkelijk niet.
Die kostbaarheden behoorden op de
bank bewaard te worden".
„Maar Mary", zei Constance, „me
neer Neill en meneer Bagnet weten
daar toch stellig alles van
Mary keek haar aan en vervolgde
koppig „Dat kan ik u niet zeggen,
juffrouw, maar ik geloof niet, dat ze
't weten. Ziet u, het is heel toevallig,
dat ik er iets over te weten kwam
ze had ze n.l. in haar matras verbor
gen en op een dag wilde ik de matras
omdraaien en toen voelde ik iets hards
en ontdekte wat dat was. Ze was woe
dend op me. juffrouw. Ze trachtte me
bang te maken. Ze zei, dat als ik ooit
iemand iets hierover vertelde, er ver
schrikkelijke dingen zouden gebeu-
ren"
„Ik ben blij dat je mij op de hoogte
hebt gesteld", zei Constance vriende
lijk.
„U zegt toch niets aan haar, hè juf
frouw vroeg Mary angstig. „Ze zou
een aanval van woede krijgen, waar
in ze mischien zou blijven. U hebt haar
nog nooit meegemaakt, als ze zo'n aan-
val heeft. Maar 2iet u, juffrouw, Anna
en ik hebben ons afgevraagd, of het
die indringer van gisteravond mis
schien om de juwelen te doen was".
„Dat is natuurlijk mogelijk", zei
Constance langzaam. „En het is een
afschuwelijk idee. Maak je verder ech
ter geen zorgen, Mary. Ik zal er met
meneer Bagnet over spreken
„Ja, juffrouw", zei Mary weifelend.
„Hij is de meest geschikte persoon
om op de hoogte te stellen", zei Con
stance vastberaden.
„Ja, juffrouw", zei Mary zachtjes,
„als hij tenminste niéts aan mevrouw
Fincham vertelt, dat ik iets gezegd
heb
„Nee, dat zal hij stellig niet doen",
zei Constance met een vertrouwen, dat
ze diep in haar hairt niét vóelde. Ten
slotte was Philip Bagnet volkomen
onberekenbaar, maar desalniettemin
leek het haar beter Mary's verhaal
mét hém te bespreken dan met Neill.
„Wel, u weet het dan nu", zei Mary
met een zucht, „en ik heb m'n gemoed
gelucht. U zult wel weten, wat u te
doen staat, juffrouw".
„Wéét ik dat vroeg Constance
zich af. „Ik betwijfel het ten zeerste.
Ik heb me nog nooit zo onzeker ge
voeld. Die juwelen zijn slechts één
kant van de geheimzinnigheden hier,
verder zijn er nog die grote bedragen,
die ze opgenomen heeft, en zoveel an
ders Sara heeft gelijk. Ik ben niet
véél waard als speurder. Ik ben te
angstvallig en overgevoelig. Ik houd
er niet van, me te mengen in allerlei
zaken van vreemde mensen. Ik zal
Parkinson opbellen zowel over die ju
welen als over die grote bedragen, die
opgenomen zijn. Tenslotte moet hij dat
toch weten... na de lunch ga ik hem
bellen...1'
Ze lunchte alleen met mevrouw Fin
cham, die zich volkomen op het voed
sel concentreerde en weinig sprak.
Toen Constance haar het resultaat
van haar tocht naar de bank en de
leveranciers vertelde, reageerde ze
nauwelijks.
Na de lunch zei Constance beleefd,
doch dringend: „Mevrouw Fincham, ik
moet absoluut even naar het dorp. Ik
ben met een uurtje terug. Dat is zeker
wel goed
Mevrouw Fincham kreunde en knik
te. En terwijl Constance naar de deur
van het vertrek liep, zei ze opeens dui
delijk:
„Dat mens mag Fiona zo lang bij
zich houden als ze wil, maar Neill
krijgt ze niét, dat sta ik niet toe
„Ik geloof niet, dat Sara er op uit is
om iemand, wie ook, in te palmen",
zei Constance rustig.-
Mevrouw Fincham lachte even op
onaangename wijze. „Mensen zijn er
altijd op uit om iets te krijgen", zei ze
onsamenhangend, zelfs Parkinson.
Hij tracht altijd meer controle te ver
krijgen over mijn geld. Maar hij heeft
geen kans. Neill is de enige uitzonde
ring, hij probeert nooit iets van me te
krijgen
„Mevrouw Fincham". zei Constance
opeens, „ik kan niet aan de indruk
ontkomen, dat u méér over die dief
stallen weet, dan u mij of Parkinson
verteld hebt. Hoe kan ik hier met een
bevredigend resultaat werken, als u
geen open kaart met mij speelt
„Nee, nee, nee", weerde mevrouw
Fincham af, „ik zeg niets. Mijn ideeën
zijn er misschien helemaal naast en
dan krijgt u een verkeerde indruk.
Kijkt u zelf maar goed uit uw ogen
en wacht afuitkijken en afwach
ten, dat moet u doen het kan Mary
zi,jn, of Anna... het kan iederéén
zijn".
„Neill ook vroeg Constance voor-
zich tig.
Mevrouw Finchams zwarte oogjes
schoten vuur. „Inderdaad kan 't ook
Neill zijn of Bagnet, of wie ook. Ik
zeg niets meer. niets, niets
„Dus u geeft toe, dat Bagnet niet
boven verdenking verheven is vroeg
Constance dringend.
(Wordt vervolgd). (Nadruk verboden)
een kapitaal aan de stad en verkreeg
daarvoor tot zijn dood een jaarlijkse
rente, of tot de dood van echtgenote of
kinderen, al naar de transactie luidde.
Het stadsbestuur bewoog zich dus op
het terrein der levensverzekeringen
zonder daarvoor uiteraard de nodige
kennis en ervaring te bezitten.
Aangelokt door de overweging dat
men ogenblikkelijk een som gelds in
handen kreeg en dat door een vroege
dood van de rentetrekker er nog een
voordeeltje te behalen viel waarbij de
kans van een langdurig leven van de
rentetrekker gemakshalve maar buiten
beschouwing werd gelaten wierf
men de cliënten van een dergelijke lijf
rente niet alleen onder de eigen bur
gers, doch ook werden er agenten en
acquisiteurs uitgezonden, die tegen
provisie bijv. in Vlaanderen en (Bel
gisch) Brabant lijfrenten moesten
plaatsen. In de 15de eeuw worden bur
gers van Brugge, Gent, Brussel, Meche-
len enz. geteld onder de cliëntele van
onze steden. Door de concurrentie en
de steeds verlokkender aanbiedingen
van de in geldnood verkerende steden,
overschreed het rentebedrag veelal
de gebruikelijke 10 en bereikte soms
20
Door de snelle groei van de „verzeke
ringsportefeuille", hot ontbreken van
„gereserveerd kapitaal" en de verho
ging van het „rentegamma" moest uit
de inkomsten van de stad jaarlijks een
steeds hoger bedrag aan de rentetrek
kers worden uitgekeerd en de hierdoor
in de begroting veroorzaakte gaten
trachtte men door het aantrekken van
nieuw lijfrentekapitaal te stoppen, het
geen uiteraard weer zwaardere ver
plichtingen met zich bracht voor de vol
gende jaren. (In trouwe: zfjn dit geen
bekende beelden?).
De gevolgen van deze politiek bleven
niet uit, zoals de volgende keer zal
blijken.
(Nadruk verboden) H. PÉTILLON.
financiën en Economie
Groninger Financieringsbank
N.V.
De Groninger Financieringsbank N.V.,
gevestigd te Middelstum, maakt melding
v?n a£g'fte van 5 converteerbare
obligaties in stukken van f 1000 en f500,
koers van afgifte 100 De obligaties
nebben een maximum looptijd van 18
jaar. De obligatielening is groot f300.000;
hiervoor werd reeds f33.500 geplaatst.
Het doel der lening is gelden te krij
gen voor credietverlening, alsmede voor
aflossing van leningen op korte termijn.
N.V. J. P. Wüers' Industrie- en Han
delsonderneming te Amsterdam: netto
winst over 1951/1952: f36.205 (1950/1951:
11.850.117). Dividendvoorstel 9 (1950/'51:
9 Naar de directie meedeelt is de stij
gende lijn van de omzetten voor het eerst
sinds de oorlog onderbroken. Dit is een
gevolg van de scherpe prijsdaling van alle
textielproducten in een reactie op de z.g.
Korea-hausse. Gedurende het gehele voor
jaar 1952 werd de textielmarkt verontrust
en pas tegen September j.l. is er sprake
van een algehele verbetering. Wijers be
hoefde niet mee te doen aan geforceerde
liquidaties, maar had zich wel te richten
naar de daaruit voortvloeiende afbraak-
prijzen. Van verkoop met normale winst
marges was dan ook maar zelden sprake.
De gang van zaken in het per 1 October
aangevangen nieuwe boekjaar is belang
rijk gunstiger geweest dan in dezelfde
periode van het vorig jaar. De verkoop
toont zowel naar hoeveelheid als naar be
drag een stijging. Onvoorziene gebeurte
nissen voorbehouden, mag een aanmerke
lijk beter resultaat verwacht worden, al
dus het verslag.
De gemeente Nijmegen zul een geldle
ning van een millioen aan gaan bij de
Postchèque- en Girodienst tegen drie en
een kwart procent.
Voor de Rijkspostspaarbank is Januari
een gunstige spaarmaand geweest. Begrij
pelijkerwijs zijn van de overstroomde ge
bieden nog geen exacte cijfers beschik
baar, maar volgens de voorlopige bereke
ning werd f 38 millioen ingelegd en f 30
millioen terugbetaald, hetgeen een positief
saldo van f 8 millioen betekent.
Nedcrlandsche Bank voor Zuid-Afrika
N.V. te Amsterdam: dividendvoorstel S'lo
In 1952 twee en twintig
studiebeurzen
Door de gemeente Groningen zijn in
1952 twee en twintig studiebeurzen toe
gekend, tot een totaal bedrag van
4.950. Hiervan waren 6 gecontinueer
de en 16 nieuwe en ze betroffen leer
lingen van het Heymans Lyceum, eer
ste Christelijke H.B.S., afdeling M.T.O.
van 't dagnijverheidsonderwijs, Rijks
kweekschool, Rijksuniversiteit, Dalton
H.B.S., Christelijke Kweekschool,
M.T.S., Avondlyceum. School voor
Maatschappelijk Werk, Vroedvrouwen
school te Rotterdam en Technische
Hoogeschool te Delft. Er waren 43
aanvragen binnengekomen.