Leonardo da Vinei TOCH IS HET ZO! Panda en de geheime documenten 4' r Begroting Oorlog door de Eerste Kamer aanvaard De verbreding van de Meerweg Huis vol Mysterie Nieuwsblad van het Noorden van Donderdag 5 Februari 1953 - Pagina 6 Kanst en Wetenschap 500-jarige herdenking van Reproducties van zij 'in door de Unesco tekeningen in de Noorder Kunsthof te Appingedan Dat da Vinci's roem nog altijd on aangetast is (we zagen zelfs een tijd lang van Picasso Leonardeske tekenin gen!) komt doordat hij waarheden zocht die voor alle tijden gelden; hij was wel kind van zijn eigen eeuw, maar stak daar ver boven uit. Vooral zijn dagboeken en tractaten, meer dan 6000 folio's groot, hebben ons de ware da Vinei leren kennen; ze zijn eerst de laatste jaren ontsluierd: da Vinei schilderde en schreef met zijn linker hand, de geschriften zijn bovendien in spiegelbeeld van rechts naar links, wat de leesbaarheid niet bevorderde! Was dat om ongepaste nieuwsgierig heid (de inquisitie!?) misschien tegen te gaan? Men heeft nu deze boeken blad voor blad gereproduceerd en ge analyseerd; de legende die da Vinei nog altijd omstraalde, is er niet door gedood: de moderne mens staat ver stomd over zijn veelzijdige kennis en wijsheid. Waar hij nog dwaalde „was zelfs zijn dwaling geniaal". Da Vinei noemde zich geen kunste naar, hij voelde zich ingenieur en uit vinder. Hij construeerde machinerieën en oorlogswerktuigen, hij liet in N.- Portretstudie van Leonardo da Vinei. Aan'deSe tekening is düidelijk te zien, dat zij met de linkerhand gemaakt is. G.O.V.-Concert Dirigent: Jan van Epenhuysen Solist: Shura Cherkassky In verband met de bijzondere omstan digheden werd een wijziging in het programma gebracht; de 7e Symphonie van Sibelius, die oorspronkelijk als openingsstuk op het programma stond, werd vervangen door het be kende tweede deel uit de 7e Symphonie van Ludwig van Beethoven, dat als in leiding een gelukkige keuze was. Hope lijk zal de Symphonie van Sibelius nog in cllt seizoen worden uitgevoerd, want, met uitzondering van het prachtige vioolconcert, dat enige weken geleden door Jan Damen werd gespeeld, wor den de symphoniën van deze meester veel te weinig ten gehore gebracht. Een euvel, dat men elders in ons land ook bespeurt Het schijnt, dat de aard van deze muziek de Nederlandse con certganger minder goed ligt, in tegen stelling met Engeland, waar deze com ponist zeer geliefd is. Als solist trad voor de eerste keer in Groningen op Shura Cherkassky, die met het orkest het eerste pianoconcert van Tsjaikofski vertolkte. Cherkassky, bij het concertpubliek bekend via de radio, speelde dit populaire concert op een wijze, die wel geheel afweek van de uitvoeringen die men van dit werk gewend is. Vooropgesteld dient te wor den, dat het technisch kunnen van deze pianist overrompelend en demonisch is: een enorme octaven techniek, die prachtig orkestraal klinkt en nergens ruw wordt, een fluisterend pianissimo, waarbij toch elke noot duidelijk hoor baar blijft, een parelend passagespel, kortom, Cherkassky is een meester op zijn instrument. Toch heeft hij in de vertolking een onbevredigende indruk achtergelaten; Zijn totaal andere op vattingen, die meestal onberedeneerd aandoen, hebben dit pianoconcert wel heel erg uit zijn verband gerukt. Voor Van Epenhuysen was het dan ook een zeer moeilijke taak om een sluitend geheel te verkrijgen; behoudens een klein déraillement in het laatste deel komt hem alle lof toe voor zijn bege leiding. Cherkassky had een ware ovatie in ontvangst te nemen, waarin hij dirigent en orkest terecht liet delen. Na de pauze werd het concert beslo ten met een goed geslaagde uitvoering van de vijfde Symphonie van Ludwig van Beethoven. PETER MAK. Italië kanalen graven en heeft een plan ontworpen de Pontijnse moerassen droog te leggen (dat eerst 500 jaar later geschiedde!); zelfs vliegtuigen heeft hij trachten te ontwerpen. Hij was philosoof, mathematicus, natuur kundige, grondlegger van de anatomie, etc. etc. De kunst komt achteraan. In een sollicitatiebrief aan de hertog van Milaan schreef hij, na al z'n kundighe den op technisch gebied opgesomd te hebben: ik ben bekend met de beeld houwkunst en de schilderkunst en kan opdrachten uitvoeren zo goed als enig schilder"; ook bescheidenheid kunnen we dus nog van hem leren! Per slot maakte hij bij de hertog als luitspeler zfjn entree. Door zijn veelzijdigheid bleven veel w-erken onvoltooid, toch hebben de weinige schilderijen, die da Vinei wor den toegeschreven, hem een blijvende wereldnaam bezorgd. Schuld aan zijn periodieke improductiviteit was ook de onrust waarin Italië en Europa leef den: de Turk stond voor Wenen, oor logen, godsdiensttwisten, epidemieën teisterden Europa; da Vinei trok van stad naar stad, van opdrachtgever naar opdrachgever. Ook was het in Leonar do's ziel misschien niet altijd even rus tig, middeleeuws geloof maakt niet zo maar plaats voor het moderne denken! Ook zijn overgang van de klare, teken achtige stijl van z'n Florentijnse tijd naar het atmosferische in de Milaan- se periode heeft diep ingegrepen. Da Vinei ontdekte vóór Copernicus, dat de zon stil staat en niet de aarde; hij vond zeeschelpen boven in de ber gen, wat hem aan het scheppingsver haal deed twijfelen. Maar geloof en kennis wist hij nog met elkaar te ver zoenen: „des te groter de kennis, des te groter de liefde tot God" is één van zijn vele uitspraken, lijnrecht staat dat t.o. de Middeleeuwse opvattingen. Da Vinei werd in 1452 geboren, het jaar, waarmee men graag de Renais sance laat beginnen (1452: Konstanti- nopel door de Turken veroverd, Griek se geleerden vluchten naar Italië en geven voortaan hun bijdrage aan de Renaissance en het humanisme). Een symbolisch toeval is het dat hij, wiens werk en gedachtenwereld van die Re naissance de éssentie en het hoogte punt zou zijn, in dat zelfde jaar is ge boren. Leonardo is wel de Renaissance mens bij uitstek, nooit heeft een men selijke geest door zo vele facetten ge schitterd, zelfs „door schoonheid en lichaamskracht muntte hij uit". Een eigenaardigheid van da Vinei was nog dat hij vegetariër was en dat hij nóóit trouwde, daar had hij waar schijnlijk ook geen tijd voor! Wel heeft hij méér dan charmante vrouwenpor tretten gemaakt, hij is zelfs de schep per van een eigen vrouwentype, dat we Leonardesk kunnen noemen; la Gioconda, wier beroemde beeltenis in het Louvre hangt, zal dit vrouwen- ideaal waarschijnlijk het meest hebben benaderd. Da Vinei heeft gewerkt o.a. in Flo rence, Milaan en Rome; tenslotte mede om te ontkomen aan de intrigues die het kunstleven in Italië vergiftigden, aanvaardde hij de uitnodiging van Frans I van Frankrijk aan diens hof te ko men. Op zijn kasteeltje „Cloux" is hij in 1519, volgens de legende, in zijn laat ste uren bijgestaan door de Koning, gestorven. Bij het zien van z'n tekeningen moe ten we wel bedenken, dat ze zonder artistieke pretentie zijn gemaakt, meestal zijn het voorstudies voor gro tere werken of verduidelijkingen van Leonardo's geschriften. De verschil lende motieven op één blad verenigd hebben vaak niets met elkaar uit te staan! JOHAN D. Annie de Reuver zegt medewerking met A.V.R.O. op De vocaliste van de Skym.asters, An nie dé Reuver, heeft, alle medewerking met de AVRO opgezegd. Zoals bekend, trad Annie de Reuver op'uitnodiging, van de AVRO met het ensemble van de Skymasters op. Sinds 1 Januari vormen de Skymastèrs een zelfstandig ensemble. Ingezonden De A.V.R.O. Met ergernis las ik Uw artikel be treffende het zich afzijdig houden van de Avro van de andere omroepvereni gingen. Nu de Avro voor de zoveelste maal iets heeft gedaan dat „door de talrijke leden van de Avro van deze omroep zeker niet zal worden gewaar deerd", is nu niet eindelijk de tijd ge komen dat de talrijke leden in groten getale hun lidmaatschap opzeggen, op dat deze onsympathieke omroepvereni ging in het nieuwe omroepbestel van het toneel en uit de aether verdwijne? B. HOUTMAN. De voorgestelde actie lijkt ons niet juist. Iets anders is, dat de leden (abon- né's) de leiding ter verantwoording roepen, waartoe de mogelijkheid moet worden geschapen naar onze mening. Red. N.v.h.N. Wie helpt mee Wanneer alle winkeliers, venters, marktkooplieden enz. Zaterdag a.s. van hun ontvangsten 10 pet. beschikbaar stellen voor 't Nationaal Rampenfonds, dan zou dat een belangrijk aandeel be tekenen in de nood, welke zovelen heeft getroffen. Alleen in de stad zou dat zeker f 10.000 extra kunnen opleveren. W. DE VRIES. 24. „Ben je niet wat al te wantrouwend?" «.vroeg Panda, terwijl hij met Pat O'Nozel over het dek wan delde, „je ziet in iedereen een mogelijke spion en daar door maak je, dat ze allemaal het land aan ons krij gen." „Bah," antwoordde Pat, „daar trek ik me niets van aan. Een goede detective MOET wantrouwend zijn en vooral degenen, die zo onschuldig lijken, moet hij in de gaten houden, want die hebben meestal wat te ver bergen! Mijn stelregel is „Pat!" onderbrak Panda hem plotseling, „we wor den gevolgd!" „Hindert niet," zei Pat, geprikkeld omdat hij midden in het geven van wijze lessen werd onderbroken, „luis ter verder!" „Ja maar," riep Panda, „het zijn dezelfde twee, die ons aan wal ook al volgden! Dat is toch verdacht!" „Och kom," snoof Pat minachtend, „juist omdat zij verdacht doen, hoeven we ons niet druk over hen te maken!" „Waarom niet?!" riep Panda verbaasd. „Lees maar eens een goed detective-verhaal," raadde Pat hem aan, „dan zul je merkén, dat de verdachte individuens het nooit hebben gedaan. De grote detecti ve vindt als dader altijd degene, die door de lezer voor onschuldig werd gehouden." „Best mogelijk!" riep Panda zenuwachtig, „maar deze twee richten een machine-pistool op ons!" (Van onze parlementaire medewerker) „Ondanks gemaakte fouten en ge bleken tekortkomingen is er geen aan leiding voor defaitisme, maar voor ge matigd optimisme, dat wij een rede lijke defensie kunnen opbouwen". Dat zei minister Staf gisteren in de Eerste Kamer bij de verdediging van zijn be groting. Hem en de staatssecretaris gewerd van alle zijden in de Kamer veel waardering voor het gevoerde en uitgestippelde beleid voor de opbouw van de krijgsmacht. Met klem heeft de minister nog eens gewezen op het gewicht van de deel neming van West-Duitsla na aan de Europese Defensie-Gemeenschap. Hij deelde voorts mee, dat op de N.A.T.O.-conferentie in Parijs uitdruk king is gegeven aan de vaste wil, het gehele N.A.T.O.-gebied integraal te verdedigen. In April zal in behande ling komen de vraag van Ridgway om hogere bedragen voor de verdediging beschikbaar te stellen. De Nederland se regering zal naar vermogen mee werken, maar de minister liet niet na, er met betrekking tot de financiële consequenties op te wijzen, dat Neder- dand in vergelijking tot andere landen een redelijke bijdrage levert en dat gezocht moet worden naar evenwicht in de militaire inspanning en het eco nomisch en sociaal welvaartspeil. De Kamer heeft de begroting goed gekeurd, met aantekening dat de CPN geacht wilde worden te hebben tegen gestemd. De behandeling van de oorlogsbe groting in de. Eerste Kamer heeft, ge lijk te verwachten was, een bijzonder accent gekregen door een debat over de geestelijke verzorging van de mi litairen. Vertegenwoordigers van alle frac ties hebben aan het debat deelgeno men. Het best, althans het uitvoerigst, gedocumenteerd kwam daarbij de AR- senator Algera voor de dag. Hij deed dit sterk geëmotioneerd, scherp tegen over elkaar stellend zijn christelijk be lijden en de afwijzing dier belijdenis bij de humanisten. Hij verscherpte dit betoog, door citaten uit de humanis tische litteratuur. En al stelde mr In 't Veld daar tegenover, dat hij veel van wat in deze citaten werd geschre ven niet kan onderschrijven, wat de heer Algera stelde, maakte in de ga rner toch wel sterke indruk. Minister Staf heeft op zeer nuchte re wijze gezegd, wat er met het Hu manistisch Thuisfront eigenlijk aan de hand is geweest. Aan de gestelde taak voor de gees telijke verzorging de Christelijke waarden te bewaren en te versterken wordt onverkort de hand gehouden en door de uitingen van het Humanis tisch Thuisfront mogen die waarden niet in twijfel worden gesteld. Van enige gelijkstelling van het werk van het Humanistisch Thuis front met dat van de kerken is geen sprake. Bij subsidiëring van de thuisfronten moet worden nagegaan dat in de uitingen niet tegen de christelijke waarden zal worden ingegaan. De bezinningsbijeenkomsten van het Hu manistisch Thuisfront mogen niet worden bezocht door militairen uit kerkelijk milieu. Minderjarigen mo gen alleen deelnemen op schriftelijke toestemming van ouders of voogden. De overheden waren in de middel eeuwen niet minder vindingrijk in het zoeken van wegen om het geld naar de respectievelijke schatkisten te dirigeren dan die uit onze tijd. Vermogensbelas ting, accijnzen, hoofdelijke omslagen, invoerrechten, omzetbelastingen, leges, gedwongen leningen, muntontwaar- ding, het waren evenzovele plagen voor de burgers van die tijd, ook al kende men de moderne benamingen nog niet. Een zeer gebruikelijk middel om aan geld te komen was het uitgeven van rentebrieven door de steden, een vin ding, die haar oorsprong vond in de 12de eeuw, toen vrome leken hun ver mogen aan de Kerk schonken onder beding van levenslange rente. Tegen woordig zouden we dat een lijfrente noemen. Dit idee vïel buitengewoon in de smaak bij de stedelijke besturen die na de 13de eeuw steeds meer hun toe vlucht tot dit middel namen. Elke ideële overweging ging hierbij uiter aard teloor, wijl de zaak meer en meer een koop was geworden: men schonk Het voetpad niet op de dijk Naar wij vernemen, omvat het plan ter verbreding van de Meerweg in zijn definitief stadium, het aanleggen van een tegel-rijwielpad ter breedte van 3 Vz meter, de aanleg van een grintvoetpad ter breedte van 2 meter, het maken van afwateringen in de vorm van bermsloten en waar nodig kleine rioolbuizen en tenslotte diverse voorzieningen ten aanzien van inrit ten, inrij hekken en afrasteringen. Van de plannen om het voetpad aan te leggen op de waterkerende dijk aan de Zuidkant van de Meer weg is afgezien. Als reden daarvoor wordt aange voerd, dat deze dijk te smal is, terwijl ook de consequenties inzake onder houd en dergelijke te zwaar wegen. Gevaarlijke bocht verdwijnt Zowel rijwiel- als voetpad zullen dus aan de Noordzijde worden aange legd. In het plan is inbegrepen het grondwerk voor een wegomlegging even ten Westen van de Meerwegbrug, waardoor de gevaarlijke bocht ter plaatse wordt afgesneden en een be langrijk betere aansluiting aan de la ter te bouwen nieuwe Meerwegbrug wordt verkregen. De verharding van de rijweg zal wachten op de aanleg van deze brug, het rijwielpad zal ech ter direct op de nieuwe baan worden gelegd. De werken worden zodanig uit gevoerd, dat later op eenvoudige wijze een nabij huize „Swastika" beginnende omsnijdingsweg naar de Botanicuslaan hierop kan aan sluiten. De kosten van aankoop van de be nodigde gronden zullen ongeveer f 5650.- bedragen. Het zal de aanwo- nenden interesseren, dat voor de aan leg van rijwiel- en voetpad geen aan- legbelasting verschuldigd zal zijn. Bui ten de grondaankoop zullen de kosten van genoemde werken plm. f 235.000 bedragen. Van het Rijk wordt een sub sidie verwacht, welke strookt met de financiële draagkracht der gemeente. Zo zal dus eindelijk een eind komen aan de grote gevaren, die de over stelpende drukte langs de Meerweg, gedurende het zomerseizoen, als dui zenden zich voor verpozing naar het Paterswoldsche Meer begeven, opleve ren. Feuilleton door JANE ENGLAND Uit het Engels vertaald 33) Sara zweeg verder. Ze keek naar het verwaarloosde grasveld voor het huis en de slordige oprijlaan en opeens kwam er een lach op haar gezicht, dat hierdoor in fijne rimpeltjes trok. „Heb je al een gelegenheid gehad om die broek hier te dragen", vroeg ze. „Je bent de gemeenste spotvogel, die ik ooit heb meegemaakt", ant woordde Constance, terwijl ze ook lachte. „Dat kan wel zijn", zei Sara, en fronsend voegde ze er aan toe: „Weet je, dat Chloe Fincham nu nog veel erger is dan toen ze jong was. Ze was toen al een zonderling, maar nu Ik zou haar op streng dieet zetten, als ik haar dokter was". Fiona kwam op dat moment het huis uit. Ze had haar haar geborsteld en uit haar gezicht gestreken en droeg een schone linnen jurk. Ze keek Con stance niet aan en hield haar hoofd uitdagend opgeheven. „Zo zie je er beter uit", zei Sara goedkeurend. „Vooruit, ga mee. Tot kijk, Constance, zorg goed voor jezelf. Kom me zo vaak als je wilt opzoeken". Ze stapte in het kleine autootje, dat vlot startte, ,,'t Doet 't nog best", riep Sara vrolijk, ,,'t Is wel iets jonger dan Ik, maar niet zo heel veel". Het wa gentje reed langzaam de oprijlaan in. Constance keek het na tot het uit het gezicht was verdwenen en wandelde hierna naar het huis terug. Een won derlijk gevoel van verlatenheid kwam over haar. Ze scheen in elk opzicht te falen. Ze kon de situatie hier niet aan, alles was vaag en ze had de zaak niet In handen. In alle andere banen, die ze had gehad, was ze altijd volkomen zeker van zichzelf geweest. Maar dit maal scheen ze nergens een houvast te kunnen vinden en de enige persoon, die zich in haar ogen min of meer normaal voordeed, was eigenlijk Peter Phipps. Met hem kon ze tenminste prettig praten. Hij was niet agressief en brutaal zoals Philip Bagnethij was niet het ene moment onvriende lijk om het volgende ogenblik onweer- staanbaar charmant te zijn In de hal trof ze Mary aan, die uit de moestuin terug was cn nu weer een schortje voor had en een mutsje had opgezet. Ze was bezig de trap te stof fen, althans ze deed alsof, en toen ze Constance in het oog kreeg, kwam ze na enig aarzelen op haar af. „Excuseert U mij, juffrouw", begon ze enigszins verlegen. „Maar Anna en ik meenden, dat we u 't moesten zeg gen, wetende, dat u daarvoor speciaal hier bent gekomen. Weet u, juf frouw Mevrouw Fincham heeft hier in huis nogal wat kostbare juwelen, die ze ergens verstopt houdt. Het is niet veilig juffrouw, werkelijk niet. Die kostbaarheden behoorden op de bank bewaard te worden". „Maar Mary", zei Constance, „me neer Neill en meneer Bagnet weten daar toch stellig alles van Mary keek haar aan en vervolgde koppig „Dat kan ik u niet zeggen, juffrouw, maar ik geloof niet, dat ze 't weten. Ziet u, het is heel toevallig, dat ik er iets over te weten kwam ze had ze n.l. in haar matras verbor gen en op een dag wilde ik de matras omdraaien en toen voelde ik iets hards en ontdekte wat dat was. Ze was woe dend op me. juffrouw. Ze trachtte me bang te maken. Ze zei, dat als ik ooit iemand iets hierover vertelde, er ver schrikkelijke dingen zouden gebeu- ren" „Ik ben blij dat je mij op de hoogte hebt gesteld", zei Constance vriende lijk. „U zegt toch niets aan haar, hè juf frouw vroeg Mary angstig. „Ze zou een aanval van woede krijgen, waar in ze mischien zou blijven. U hebt haar nog nooit meegemaakt, als ze zo'n aan- val heeft. Maar 2iet u, juffrouw, Anna en ik hebben ons afgevraagd, of het die indringer van gisteravond mis schien om de juwelen te doen was". „Dat is natuurlijk mogelijk", zei Constance langzaam. „En het is een afschuwelijk idee. Maak je verder ech ter geen zorgen, Mary. Ik zal er met meneer Bagnet over spreken „Ja, juffrouw", zei Mary weifelend. „Hij is de meest geschikte persoon om op de hoogte te stellen", zei Con stance vastberaden. „Ja, juffrouw", zei Mary zachtjes, „als hij tenminste niéts aan mevrouw Fincham vertelt, dat ik iets gezegd heb „Nee, dat zal hij stellig niet doen", zei Constance met een vertrouwen, dat ze diep in haar hairt niét vóelde. Ten slotte was Philip Bagnet volkomen onberekenbaar, maar desalniettemin leek het haar beter Mary's verhaal mét hém te bespreken dan met Neill. „Wel, u weet het dan nu", zei Mary met een zucht, „en ik heb m'n gemoed gelucht. U zult wel weten, wat u te doen staat, juffrouw". „Wéét ik dat vroeg Constance zich af. „Ik betwijfel het ten zeerste. Ik heb me nog nooit zo onzeker ge voeld. Die juwelen zijn slechts één kant van de geheimzinnigheden hier, verder zijn er nog die grote bedragen, die ze opgenomen heeft, en zoveel an ders Sara heeft gelijk. Ik ben niet véél waard als speurder. Ik ben te angstvallig en overgevoelig. Ik houd er niet van, me te mengen in allerlei zaken van vreemde mensen. Ik zal Parkinson opbellen zowel over die ju welen als over die grote bedragen, die opgenomen zijn. Tenslotte moet hij dat toch weten... na de lunch ga ik hem bellen...1' Ze lunchte alleen met mevrouw Fin cham, die zich volkomen op het voed sel concentreerde en weinig sprak. Toen Constance haar het resultaat van haar tocht naar de bank en de leveranciers vertelde, reageerde ze nauwelijks. Na de lunch zei Constance beleefd, doch dringend: „Mevrouw Fincham, ik moet absoluut even naar het dorp. Ik ben met een uurtje terug. Dat is zeker wel goed Mevrouw Fincham kreunde en knik te. En terwijl Constance naar de deur van het vertrek liep, zei ze opeens dui delijk: „Dat mens mag Fiona zo lang bij zich houden als ze wil, maar Neill krijgt ze niét, dat sta ik niet toe „Ik geloof niet, dat Sara er op uit is om iemand, wie ook, in te palmen", zei Constance rustig.- Mevrouw Fincham lachte even op onaangename wijze. „Mensen zijn er altijd op uit om iets te krijgen", zei ze onsamenhangend, zelfs Parkinson. Hij tracht altijd meer controle te ver krijgen over mijn geld. Maar hij heeft geen kans. Neill is de enige uitzonde ring, hij probeert nooit iets van me te krijgen „Mevrouw Fincham". zei Constance opeens, „ik kan niet aan de indruk ontkomen, dat u méér over die dief stallen weet, dan u mij of Parkinson verteld hebt. Hoe kan ik hier met een bevredigend resultaat werken, als u geen open kaart met mij speelt „Nee, nee, nee", weerde mevrouw Fincham af, „ik zeg niets. Mijn ideeën zijn er misschien helemaal naast en dan krijgt u een verkeerde indruk. Kijkt u zelf maar goed uit uw ogen en wacht afuitkijken en afwach ten, dat moet u doen het kan Mary zi,jn, of Anna... het kan iederéén zijn". „Neill ook vroeg Constance voor- zich tig. Mevrouw Finchams zwarte oogjes schoten vuur. „Inderdaad kan 't ook Neill zijn of Bagnet, of wie ook. Ik zeg niets meer. niets, niets „Dus u geeft toe, dat Bagnet niet boven verdenking verheven is vroeg Constance dringend. (Wordt vervolgd). (Nadruk verboden) een kapitaal aan de stad en verkreeg daarvoor tot zijn dood een jaarlijkse rente, of tot de dood van echtgenote of kinderen, al naar de transactie luidde. Het stadsbestuur bewoog zich dus op het terrein der levensverzekeringen zonder daarvoor uiteraard de nodige kennis en ervaring te bezitten. Aangelokt door de overweging dat men ogenblikkelijk een som gelds in handen kreeg en dat door een vroege dood van de rentetrekker er nog een voordeeltje te behalen viel waarbij de kans van een langdurig leven van de rentetrekker gemakshalve maar buiten beschouwing werd gelaten wierf men de cliënten van een dergelijke lijf rente niet alleen onder de eigen bur gers, doch ook werden er agenten en acquisiteurs uitgezonden, die tegen provisie bijv. in Vlaanderen en (Bel gisch) Brabant lijfrenten moesten plaatsen. In de 15de eeuw worden bur gers van Brugge, Gent, Brussel, Meche- len enz. geteld onder de cliëntele van onze steden. Door de concurrentie en de steeds verlokkender aanbiedingen van de in geldnood verkerende steden, overschreed het rentebedrag veelal de gebruikelijke 10 en bereikte soms 20 Door de snelle groei van de „verzeke ringsportefeuille", hot ontbreken van „gereserveerd kapitaal" en de verho ging van het „rentegamma" moest uit de inkomsten van de stad jaarlijks een steeds hoger bedrag aan de rentetrek kers worden uitgekeerd en de hierdoor in de begroting veroorzaakte gaten trachtte men door het aantrekken van nieuw lijfrentekapitaal te stoppen, het geen uiteraard weer zwaardere ver plichtingen met zich bracht voor de vol gende jaren. (In trouwe: zfjn dit geen bekende beelden?). De gevolgen van deze politiek bleven niet uit, zoals de volgende keer zal blijken. (Nadruk verboden) H. PÉTILLON. financiën en Economie Groninger Financieringsbank N.V. De Groninger Financieringsbank N.V., gevestigd te Middelstum, maakt melding v?n a£g'fte van 5 converteerbare obligaties in stukken van f 1000 en f500, koers van afgifte 100 De obligaties nebben een maximum looptijd van 18 jaar. De obligatielening is groot f300.000; hiervoor werd reeds f33.500 geplaatst. Het doel der lening is gelden te krij gen voor credietverlening, alsmede voor aflossing van leningen op korte termijn. N.V. J. P. Wüers' Industrie- en Han delsonderneming te Amsterdam: netto winst over 1951/1952: f36.205 (1950/1951: 11.850.117). Dividendvoorstel 9 (1950/'51: 9 Naar de directie meedeelt is de stij gende lijn van de omzetten voor het eerst sinds de oorlog onderbroken. Dit is een gevolg van de scherpe prijsdaling van alle textielproducten in een reactie op de z.g. Korea-hausse. Gedurende het gehele voor jaar 1952 werd de textielmarkt verontrust en pas tegen September j.l. is er sprake van een algehele verbetering. Wijers be hoefde niet mee te doen aan geforceerde liquidaties, maar had zich wel te richten naar de daaruit voortvloeiende afbraak- prijzen. Van verkoop met normale winst marges was dan ook maar zelden sprake. De gang van zaken in het per 1 October aangevangen nieuwe boekjaar is belang rijk gunstiger geweest dan in dezelfde periode van het vorig jaar. De verkoop toont zowel naar hoeveelheid als naar be drag een stijging. Onvoorziene gebeurte nissen voorbehouden, mag een aanmerke lijk beter resultaat verwacht worden, al dus het verslag. De gemeente Nijmegen zul een geldle ning van een millioen aan gaan bij de Postchèque- en Girodienst tegen drie en een kwart procent. Voor de Rijkspostspaarbank is Januari een gunstige spaarmaand geweest. Begrij pelijkerwijs zijn van de overstroomde ge bieden nog geen exacte cijfers beschik baar, maar volgens de voorlopige bereke ning werd f 38 millioen ingelegd en f 30 millioen terugbetaald, hetgeen een positief saldo van f 8 millioen betekent. Nedcrlandsche Bank voor Zuid-Afrika N.V. te Amsterdam: dividendvoorstel S'lo In 1952 twee en twintig studiebeurzen Door de gemeente Groningen zijn in 1952 twee en twintig studiebeurzen toe gekend, tot een totaal bedrag van 4.950. Hiervan waren 6 gecontinueer de en 16 nieuwe en ze betroffen leer lingen van het Heymans Lyceum, eer ste Christelijke H.B.S., afdeling M.T.O. van 't dagnijverheidsonderwijs, Rijks kweekschool, Rijksuniversiteit, Dalton H.B.S., Christelijke Kweekschool, M.T.S., Avondlyceum. School voor Maatschappelijk Werk, Vroedvrouwen school te Rotterdam en Technische Hoogeschool te Delft. Er waren 43 aanvragen binnengekomen.

Krantenbank Zeeland

Watersnood documentatie 1953 - kranten | 1953 | | pagina 4