NIEUWSBLAD van het NOORDEN
Hele dorpen door het water verzwolgen
Zondag algemene gedenkdag
Alleen op Goeree en Overflakkee
reeds ongeveer duizend doden
Ergste gevaar nog niet geweken
Nieuwe ramp door storm bleef uit
Plunderaars in geteisterde
gebieden
De luchtbrug naar de noodgebieden
66ste JAARGANG No. 30
Donderdag 5 Februari 1953
Directie: J. A. HAZEWINKEL
Mr N. HAZEWINKEL
Hoofdredacteur: C. DE BRUIN
Uitgave en druk van dit DAGBLAD:
R. HAZEWINKEL JZN's UITG. MU N.V.
Ged. Zuiderdiep 24 Groningen
-"-N
WAARIN OPGENOMEN DE PROVINCIALE GRONINGER COURANT OPGERICHT .737
Dit nummer bestaat uit 10 pagina's
Abonnementsprijs: Stad Groningen f 1.92
per maand of f 5.70 per 3 maanden, daar
buiten f 5.70 p. 3 maanden. Losse ex. 13 cent
Advertenties 30 ct. per m.M. Minimum f2.
Telefoon: Directie 27953. Redactie 27913 en
27915. Abonn. en adv. 27919 en 27917. Na 6 u.
en Zat. na 3 u. 27919 en 44107. - Giro 83363
Ontelbare bossen vlas drijven
ondom het woonhuis van de
molenaar van 's-Gravendeel. Het
plaatsje, dat het middelpunt is
van de vlasindustrie, zag de oogst
geheel verloren gaan
iiiiiiiiifiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
andere gemeenten, hebben de bewo
ner? hiervan zich bij het begin van de
watersnood op de hoogst gelegen pun
ten in veiligheid gebracht.
Met evacuatie van de bewoners van
die gemeenten hoopt men vandaag te
voltooien. Ongeveer 2000 mensen zijn
reeds met boten weggevoerd naar Hel-
levoetsluis.
Boven de bedreigde gebieden cirke
len onophoudelijk marinevliegtuigen,
die de schippers van de ter hulp snel
lende vaartuigen radiografisch de no
dige aanwijzingen verstrekken. Het
water van het Haringvliet is zo on
stuimig, dat het reddingswerk onder
uitermate moeilijke omstandigheden
moet plaats vinden.
Hellevoetsluis
De vluchtelingen van het eiland, die
te Hellevoetsluis arriveerden, hadden
vrijwel allemaal drie dagen zonder
water en voedsel gezeten.
Mariniers en soldaten, die sinds
Maandag in Middelhamis zijn en ac
tief aan het reddingswerk deelnemen,
zijn met man en macht aan het werk
gegaan om de ongelukkigen van
drinkwater en voedsel te voorzien. Ve
len van hen, die in de haven van Hel
levoetsluis aankwamen, verkeerden in
een staat van volkomen uitputting.
Vooral de ouden van dagen waren er
erg aan toe
Terwijl intussen in Hellevoetsluis
koortsachtig werd gearbeid, gingen
gisteren honderden dorpsbewoners te
voet achter een lange rij rouwauto's,
die de eerste slachtoffers van de ramp
naar hun laatste rustplaats brachten.
Een uur lang luidde de kerkklok,
evenals zij dat in de nacht van Zater
dag op Zondag had gedaan, haar wee
moedige zang.
iiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
De Regering deelt mee, dat in verband met de ramp, welke
Nederland heeft getroffen, de gezamenlijke kerken besloten
hebben Zondag 8 Februari in de kerkdiensten op te roepen tot
bijzondere verootmoediging, tot gebed en tot offer.
H. M. de Koningin zal zich om 1 uur op die dag door de
radio tot ons volk richten.
De programma's der omroepverenigingen zullen het stempel
dragen van herdenking van en bezinning op het geleden leed.
De Regering spreekt de verwachting uit dat algemeen in het
openbare leven met het bijzondere karakter van deze Zondag
rekening zal worden gehouden.
Ergerlijk en beschamend
Zware straf wegens diefstal van kleding
Het is uitermate ergerlyk en
schrijnend, dat er personen zyn,
die terwijl tienduizenden in
grote nood of levensgevaar ver
keren plunderen en stelen.
Zij vergrijpen zich aan de eigen
dommen van hen, die vaak talloze
familieleden en vrienden hebben ver
loren.
In het zwaar getroffen 's Gravendeel
zijn vijf onverlaten, die zich aan plun
deren schuldig maakten, gearresteerd
en ingesloten in het huis van bewaring
te Dordrecht.
I11 verband met plunderingen heeft
men zich genoodzaakt gezien over
te gaan tot een voor het gehele
Nederlandse volk beschamende
Hefschroefvliegtuïgen redden honderden mensen
Zowel vanuit Valkenburg verricht. Helaas kunnen toestellen hebben landin-
bij Leiden als van Woens- de toestellen betrekkelijk gen op het strand bij
drecht ten Zuiden van weinig benzine meene- Haamstede op Schouwen
Bergen op Zoom worden men. Na ongeveer een gemaakt om personen te
thans onophoudelijk red- uur moeten de reddings- evacueren,
dings-, verkennings- en pogingen worden ge-
droppingsvluchten ge- staakt. Om het tijdroven-
maakt. Tegen de 200 de terugvliegen naar
vliegtuigen zijn in actie. Woensdrecht te voorko-
De ruim twintig hef- men heeft men in Melis-
schroefvliegtuigen van sant op Overflakkee, in
verschillende landen de onmiddellijke nabijheid
haalden gisteren in en- van het operatiegebied
kele uren tijds verschei- een benzinedepot inge-
dene mensen van de da- richt, zodat de toestellen droppingsvluchten. Zij
ken en uit de bomen in de zonder onderbreking in wierpen tienduizenden
geteisterde gebieden. Men aetie kunnen blijven. zandzakken uit, duizen-
was vandaag bezig men- De hefschroefvliegtuigen den broden, tanks met
sen in de overstroomde brengen de mensen, die drinkwater, voedsel, Roo-
gebieden van de zolders zij uit hun isolement de Kruispakketten, de-
van de huizen te halen, hebben verlost, naar dro- kens en rubberboten. Ook
Telkens kunnen drie per- ge plekken in de omge- wilde men gisteren naar
sonen door een helicopter ving, vanwaar de gered- een geschikte plaats zoe-
naar veiliger gebieden den met boten of amphi- ken om parachutisten te
worden gebracht. Direct bievoertuigen worden af- laten landen,
daarna wordt een nieuwe gehaald. De boten en am- Vandaag begon, voorzo-
tocht ondernomen. Voor- phibiën wordt de weg ge- ver geen urgent mate-
al de Amerikanen en En- wezen door kleine Neder- rieel, voedsel of medica-
gelsen hebben op deze landse verkenningsvlieg- menten nodig waren, het
wijze schitterend werk tuigen. Andere kleine transport van veevoeder.
Bombardement van
voedsel en
materieel
Grotere Nederlandse
vliegtuigen maakten
maatregel: het instellen van een
avondklok.
Het is in 's Gravendeel verboden zich
van half zeven 's avonds tot zeven uur
's morgens op straat te begeven, als
men daarvoor geen toestemming heeft.
De politie heeft opdracht gekregen om
na de eerste sommatie te schieten.
Half jaar gevangenisstraf
Andere minderwaardige elementen
vergrepen zich aan geld of goederen,
die voor de slachtoffers van de ramp
werden ingezameld. In diverse plaat
sen werden oneerlijke collectanten ge
arresteerd. In Rotterdam stal een
26-jarige timmerman in de Ahoyhal
drie jassen, die bestemd waren voor de
vluchtelingen uit de geteisterde gebie
den.
De man is door de Politierechter
reeds veroordeeld tot een gevangenis
straf van zes maanden zonder aftrek.
De Officier had eveneens zes maanden
geëist, zeggende dat het hem speet niet
méér te kunnen eisen tegen deze man,
voor wie iedere kwalificatie te ge
ring is.
Er werd een wetsartikel toegepast,
dat normaal niet veel onder de aan
dacht komt, nl. een artikel betreffende
diefstal bij watersnood.
Grenzen vallen weg
De ambassade van België te
's-Gravenhage deelt mede, dat de
Belgische douane- en grensautori-
teiten de gewénste faciliteiten zul
len verlenen aan personen van Ne
derlandse nationaliteit, die zich uit
Nederland over België tiaar de ge
teisterde gebieden van Nederland
begeven en die in de huidige om
standigheden geen identiteitsbewij
zen of paspoort kunnen overleggen.
Faciliteiten zullen eveneens worden
verleend aan die personen welke
goederen transporteren die bestetnd
zijn voor hulp aan deze gebieden.
Twee vermiste militairen
terecht
De twee militairen van de Ko
ninklijke Marine, van wie aanvan
kelijk werd aangenomen dat zij
vermist waren, zijn thans terecht.
Uit de verhalen van de eerste geëvacueerden uit Middelharnis, gelegen op Goeree-Overflakkee,
heeft men zich gisteren een voorlopig beeld kunnen vormen van de ontzettende omvang van de
ramp# welke zich in de nacht van Zaterdag op Zondag heeft voltrokken. Het blijkt, dat de plaats
jes Oude Tonge, Nieuwe Tonge en Stellendam vrijwel geheel door het water zijn verzwolgen. Van
deze gemeenten steken alleen nog de spitsen van de kerktorens boven het water uit. Met een
enorme kracht beukte de zee tegen de dijken op Goeree, die omstreeks half drie in de nacht op
verschillende punten tegelijk bezweken. Kort daarna moesten in die fatale nacht ook de dijken van
het Haringvliet het onderspit delven tegen het geweld van het water, waardoor het gehele eiland
in practisch een kwartier van twee kanten door het water werd overweldigd.
De mensen in Oude Tonge, Nieuwe Tonge, Stellendam en Den Bommel hebben geen kans meer ge
zien zich in veiligheid te brengen. Aangenomen moet worden, dat hier het aantal slachtoffers mis
schien wel het grootst zal zijn van de gehele watersnood. Volgens schatting van deskundigen is de
vrees gewettigd, dat het totaal aantal mensen, dat hier het leven heeft verloren, de 1000 dicht zal
benaderen.
Wanneer men bovendien weet, dat men op Schouwen-Duiyeland een zelfde aantal doden verwacht,
wordt het totale beeld van de ontzettende ramp nog verschrikkelijker.
Tallozen verkeren nog steeds in nood
Wat men reeds enkele dagen vreesde, is gisteravond gebeurd.
De weerverwachtingen van het K.N.M.I. waren steeds slechter
geworden en voor vannacht werden stormachtige winden in
het ergste geval opnieuw Noord-Westerstorm voorspeld. In
de loop van de avond werd het weer inderdaad steeds slechter.
Er stond een harde wind, die dikwijls gepaard ging met storm
vlagen, die het opnieuw wassende water hoog opzweepten. Boer
derijen en huizen, die nog niet waren bezweken, kregen nog
meer schade of stortten in. Het aantal mannen, vrouwen en
kinderen, dat daardoor na vier dagen toch nog het leven ver
loor, is gelukkig echter niet groot.
Door het opkomende springtij moesten verschillende plaatsen
in allerijl ontruimd worden. Het grootste gevaar dreigde voor de
overlevenden uit Oude- en Nieuwe-Tonge, die op dijken in de
omgeving samendrongen. Duizenden vochten hier tegen een gru
welijke dood. Bovenmenselijke reddingspogingen zijn vannacht
en vanmorgen ondernomen; velen konden worden gered, maar
nog steeds verkeren tallozen in doodsnood. Het is alsof aan de
vreselijke rampspoed nimmer een einde komt.
Officiële opgave:
1320 doden
(Opgave onder voorbehoud)
Het officiële aantal slachtoffers
van de overstromingsramp is geste
gen tot 1320. Hierin zijn niet begre
pen de opgaven, welke nog niet offi
cieel bevestigd zijn.
Hieronder volgen de plaatsen,
waar de meeste slachtoffers zijn te
betreuren:
Burgsluis 10, Dreischor 15, Fijn
aart 46, Goese Sas 7, 's Gravendeel
57, Halsteren 17, Heijningen 25, Hon-
tenisse 8, Klundert 13, Kortgene 40,
Kruiningen 11, Moerdijk 13, Nieu-
werkerk 13, Nieuwe Tonge 75 (ver
moedelijk veel groter), Nw. Vosse-
meer 50, Numansdorp 67, Ooster-
land 40, Oude Tonge 300, Seroosker-
ke 15, Stavenisse 300, Steenbergen
13, Stellendam 27, Streijen 20, Wil
lemstad 12, Wolfaartsdijk. 9, ierseke
10, Zierikzee 15, Zuidland 20.
Opnieuw dijken
doorgebroken
Er zijn geen berichten binnen geko
men van nieuwe dijkdoorbraken op de
Zuidhollandse eilanden. Desondanks
is de toestand op sommige plaatsen
zo critiek, dat men besloten heeft tot
massa-evacuatie over te gaan. Men is
bezig geheel GOEREE-OVERFLAK-
KEE voorlopig met uitzondering
van Dirksland en Melissant te eva
cueren. Bovendien wordt verwacht
dat, wanneer de harde wind aanhoudt,
bij hoog water de nog intact zijnde
dijken het zullen begeven.
Met man en macht is men van
morgen begonnen de mensen van
Nieuwe Tonge te redden. De toe
stand ter plaatse was eerst zo
slecht, dat alleen met hefschroef
vliegtuigen gewerkt kon worden.
Vanmorgen was men echter de
toestand volkomen meester.
Op Sbhouwen-Duiveland is de
situatie daarentegen weer veel on
gunstiger geworden. Bij Noord-
Gouwe, Renesse, Zonnemaire en
Brouwershaven braken vanmorgen
de laatste dijken(!), die dit eiland
nog enigszins beschermden, onver
wacht door. Schepen, die zich in
de nabijheid bevonden, zijn on
middellijk met de evacuatie van de
in nood verkerende inwoners be
gonnen.
Ziektegevaar
Een tweede gevaar dreigt in dit ge
bied. Een groot aantal lijken drijft in
het water langs de dijken. De beschik
bare plaatselijke krachten kunnen
niet voor het bergen der lijken wor
den ingezet, omdat zij daartoe moreel
niet in staat zijn.
Voor het gevaar van besmettelijke
ziekten, die in deze omstandigheden
gemakkelijk tot een epidemie kunnen
uitgroeien, is men reeds tot inenting
op grote schaal overgegaan.
Uit de andere Zuidhollandse eilan
den komen uiteenlopende berichten.
In de HOEKSCHE WAARD en op
VOORNE-PUTTEN is de toestand
thans stabiel. In Abbenbroek verblij
ven nog ongeveer 1000 mensen, die
vannacht in nood zijn komen te ver
keren. Men is bezig hen met helicop-
tères te redden.
Voorlopig overzicht
De Hoeksche Waard met haar
40 polders met gezamenlijk 40.000
inwoners, is echter zeer ernstig ge
troffen: 25 grote en kleinere pol
ders zijn geheel overstroomd, 8
polders staan dras en slechts 5 zijn
geheel droog. Vier van de 14 ge
meenten hebben geen last van het
water. In de tien andere zijn vele
woningen overstroomd.
Het ergste zijn Numansdorp, Strijen,
's Gravendeel en Goudswaard getrof
fen. In de eerstgenoemde gemeenten
zijn vele slachtoffers te betreuren.
In totaal zijn in de Hoeksche Waard,
voor zover gisteravond bekend, meer
dan 150 personen verdronken. Men
vreest, dat dit aantal nog zal stijgen
als overal naspeuringen zijn verricht.
In de hoofdwaterkering, die de Hoek
sche Waard moet beschermen, zijn
minstens 30 breuken, op sommige
plaatsen kilometers breed. Het aan
tal gaten in de binnendijken is nog
niet bekend, maar het is zeer groot.
Het eiland TIENGEMETEN is ge
heel overstroomd. Op het Oostelijk ge
deelte heeft een aantal bewoners zich
nog kunnen handhaven. De anderen
zijn geëvacueerd.
Dank zij het feit dat Middelhamis,
Dirksland en Melissant door een bin
nendijk enigermate werden beschermd
en deze plaatsjes hoger liggen dan de
Met gebogen hoofd verlaat Koningin Juliana, die rondreizen door het over-
stroomde gebied maakthet gemeentehuis van Fijnaart.
