Gevaar nog niet geweken
Minstens 150 doden in
de Hoekse Waard
Helicopters redden
honderden mensen
DE LUCHTBRUG OVER HET
NOODGEBIED
Als de dijk bij Rotterdam niet had gehouden,
was de ramp nog groter geweest
NAMELOOS LEED OP
ZUID-BEVELAND
Pag. 2, Tweede blad
DELFTSCHE COURANT
Donderdag 5 Februari 1953
RONDVLUCHT VAN DIPLOMATEN
(Van een redacteur)
MET ontsteltenis hebben de diplomatieke vertegenwoor
digers van een veertigtal landen, uit alle delen van
de wereld, gisteren vanuit de lucht waargenomen
van welke enorme afmetingen de ramp is, die de immer ge
vaarlijke en verraderlijke watervijand ons land heeft toege
bracht. Men zag het op een dag, waarbij alles eigenlijk zo
rustig leek. De zon scheen af en toe over het land, het water
in de stromen en over de uitgestrekte gebieden rimpelde
zachtjes. Maar die rust en die stilte gaven een beklemming.
Zij maakten allen in de „Abel Tasman", de DC 6 van de
K.L.M. waarmee gevlogen werd, „koud". Wij willen hier niet
alle uitroepen aanhalen, die in vele talen klonken, maar
alleen vertellen, dat men diep onder de indruk was. Men zag
dit alles met ontzetting en met groot meeleven met het zo
zwaar getroffen volk en land.
deelde hij mee. Het gebied rond
Rotterdam ligt nog lager dan het
overstroomde. Deze dijk begon
het op één punt te begeven. Er
is toen met man en macht ge
werkt om het gat te dichten. Al
les werd aangesleept wat maar
gepakt kon worden. Er kwamen
schepen met zand, er was een
ploeg van 300 militairen aan het
werk en men zou zelfs een kerk
gebouw hebben laten springen,
om dichtingsmateriaal te hebben,
als men dynamiet bij de hand
had gehad. Want als deze dijk
het had begeven, dan zou een
groot gebied van Zuid- en Noord-
Holland zijn overstroomd. Den
Haag zou gespaard zijn gebleven,
omdat het op duinzand ligt. Dat
zou hebben betekend, dat drie
De diplomaten maakten de
vlucht van bijna twee uur, op
uitnodiging, van het ministerie
van Buitenlandse Zaken. De
diplomaten werden vergezeld
van dr ir J. van Veen, hoofdin
genieur van de Rijkswaterstaat,
die tijdens de vlucht en daarna
een uiteenzetting van de toestand
gaf.
De DC 6 werd bestuurd door
de piloten Bak en Bouter.
Om even over elf uur werd van
Schiphol gestart.
„ONTSTELLEND"
Indrukken der diplomaten? Zij
zijn alle dezelfde. „Ontzettend",
„verschrikkelijk", „dat had ik me
niet kunnen voorstellen", „het is
nog veel erger dan het beeld, dat
ik me reeds bij Dordrecht of in
Noord-Brabant persoonlijk had
gevormd".
Wien we het ook vragen, de
Franse ambassadeur of de Cana
dese, de Zuid-Afrikaanse of de
zaakgelastigde van Pakistan, de
gezant van Denemarken of de
ambassaderaad van België, de
gezanten van de landen als Ar
gentinië, Venezuela en Brazilië,
zij zijn zeer diep onder de indruk.
De Ierse gezante mrs Jos.McNeill.
de enige vrouwelijke diplomaat,
uit zich allereerst over het ont
zaglijke leed van de getroffen
bevolking, een leed, dat nog lang
niet is te overzien.
We praten met vertegenwoor
digers van de landen, die onder
het Europese herstelprogramma
de wederopbouw na de oorlog ter
hand namen. Er wordt gespro
ken over het einde van de Mar
shall-hulp aan ons land. Het
eerste, dat zich met alle kracht
en opofferingen zó had hersteld,
dat daarvan kon worden afge
zien. Nederland stapte als het
ware uit de boot. Thans deze
slag, waarvan de draagwijdte
niet is te overzien. Men is er zich
van bewust, dat ons land op de
een of andere wijze weer in die
boot zal moeten terugkeren,
want het herstel van Nederland
is ook een deel van het Europese
herstel.
NOG GEVAAR
Na de vlucht heeft dr ir Van
Veen nog een korte uiteenzetting
gegeven aan de hand van dezer
dagen genomen luchtfoto's.
Hij deelde tijdens die uiteen
zetting en de vragen, die daarna
werden gesteld en beantwoord,
mede, dat het gevaar nog lang
niet over is. Hij verwachtte nóg
meer gevaar.
Aan de hand van de verken
ningsvluchten en de gemaakte
foto's wordt nagegaan waar de
dijkdoorbraken zijn, welke het
allereerst zullen moeten worden
aangepakt en op welke wijze
men het meest doeltreffend aan
het herstel zal kunnen beginnen.
Dan kan ook worden gezien wan
neer van de hulp kan worden
gebruik gemaakt, die uit vele
landen werd aangeboden
waarvoor rnen in ons land zeer
dankbaar is.
De heer Van Veen merkte op
dat, wanneer de springvloed
veertien dagen later zou zijn ge
komen, het water nog hoger zou
zijn geweest.
Hij gewaagde van de plannen,
die er vóór deze ramp bestonden,
tot een grote afdijking. Wil men
het water eruit houden, dan zal
men het land geheel van de zee
moeten afsluiten, met uitzonde
ring van de Nieuwe Waterweg
en de Schelde.
GROOT GEVAAR
BEZWOREN
Als de dijk ten westen van
Rotterdam, de Schielandse hoge
zeedijk, was doorgebroken, dan
zou de ramp nog geweldiger af
metingen hebben aangenomen,
millioen mensen gevaar zouden
hebben gelopen in het dichts-
bevolkte gebied van ons land.
Men is er echter in geslaagd de
dijk Zondag nog te redden.
Men kan zeggen, dat 300.000
inwoners alles hebben verloren.
Een millioen mensen is in nood.
DIJKEN DEZE ZOMER
DICHT?
Mr Van Veen hoopte, dat de
dijken deze zomer hersteld kun
nen zijn. Na een of twee maan
den kunnen de gebieden weer
drooggemalen zijn. Hij merkte
op, dat men thans sneller kan
werken dan onmiddellijk na de
oorlog, omdat men thans weer
beter geoutilleerd is en veel hulp
kan verwachten.
Hoe het met de landbouwgron
den zal zijn, kan thans nog niet
worden gezegd. Veel hangt er
van af, of er veel vers water in
de gebieden is. Dat kan de ver-
zilting tegenhouden. In vroeger
jaren waren er zeven jaren no
dig wilde men het zout eruit
hebben. Thans gaat dat met de
moderne hulpmiddelen vlugger.
Als dit alles zou zijn samen
gegaan met de vloed van de Rijn,
dan zou het hopeloos voor het
hart van Holland zijn geweest.
Maar ongetwijfeld zullen wij het
land terugwinnen, antwoordde
hij op de vragen van ambassa
deurs en gezanten. Het kleine
land zal zich weer groot tonen.
TOEGANGSWEGEN NAAR NOODGEBIED
Een kaart van de toegangswegen naar de noodgebieden, waarvan
uiteraard alleen hulpkolonnes en militairen gebruik kunnen ma
ken. Aangezien diverse instanties doorlopend worden opgebeld om
inlichtingen, zal deze kaart voor .belanghebbenden veel tijdsbe
sparing kunnen geven.
DE STORMSCHADE
TE SCHEVENINGEN
De gemeenteraad van Den
Haag heeft gistermiddag, onder
voorzitterschap van burgemees
ter mr F. M. A. Schokking, een
buitengewone vergadering ge
houden. In een rede over de
rampen der afgelopen dagen,
welke toespraak staande werd
aangehoord, zeide de burgemees
ter dat, hoewel de in Den Haag
aangerichte schade op zichzelf
aanzienlijk is, de kosten van
herstel in eigen kring kunnen
worden opgebracht. De schade,
ontstaan aan de Scheveningse
boulevard, de havenhoofden, de
binnenhavens, de werken van
het afvoerkanaal naar zee, de af
gangen naar het strand en het
badstrand bij Kijkduinbeloopt
naar schatting 2 millioen,
welk bedrag door de raad z.h.s.
beschikbaar werd gesteld.
De burgemeester deelde nog
mede, dat de glooiing aan de
zuidzijde van de zeewering te
Scheveningen zwaar beschadigd
is, dat de fundering van de se-
mafoor gedeeltelijk is onder
mijnd, en dat het gemeentelijk
electriciteitsbedrijf het even
moeilijk heeft gehad, doch dat
de zorgen thans zijn weggeno
men.
FACILITEITEN VOOR
GETROFFEN ADSPIRANT
EMIGRANTEN
Het commissariaat voor emi
gratie deelt mede:
Als onderdeel van de hulpver
lening zullen aan adspirant-emi-
granten, die getroffen zijn door
de overstromingsrampen en in
wier voornemen tot emigratie
geen wijziging is gekomen, zo
veel mogelijk faciliteiten worden
verleend ten behoeve van hun
vertrek. De mate van hun ur
gentie van ieder afzonderlijk
geval zal hierbij de doorslag ge
ven.
Deze adspirant-emigranten
kunnen zich in verbinding stel
len met een van de aanmel
dingskantoren der gewestelijke
arbeidsbureau's of van de parti
culiere emigratie-organisaties in
of nabij de plaats waar zij zich
bevinden. Indien dit niet moge
lijk is, kunnen zij zich telefo
nisch in verbinding stellen met
de stichting Landverhuizing Ne
derland in Den Haag, tel. 392380,
toestel 55.
OPROEP VAN FAMILIELEDEN
VAN ZEEVARENDEN
Het bestuur der Nederlandse
redersvereniging verzoekt de
naaste familieleden van zeeva
renden uit de noodgebieden, die
de opvarenden van Nederlandse
koopvaardijschepen van hun toe
stand in kennis willen stellen,
zich in verbinding te stellen met
de rederijen, waartoe het schip
waarop zij varen, behoort. De
betrokken rederijen zullen zor
gen .voor doorzending van desK
berichten.
(Van een speciale verslaggever)
WOENSDAG zijn wij per auto van Brabant uit Zeeland bin
nengekomen, maar wie verwacht dat thans weer de nor
male overland verbinding met deze provincie tot stand is
gekomen vergist zich toch terdege, want op het moment dat wij
dit schrijven bestaat de verbinding al niet meer. Het is overi
gens ook geen ritje om iemand aan te bevelen: een aantal kilome
ters na Woensdrecht duikt de grote weg het water in en bij laag
water kan men dan via een omweg, langs de berm van dijkjes
voorwaarts kruipen onder een hoek van een graad of dertig. Ach
ter Kruiningen kan men dan weer op de grote weg rijden, die
verder naar Vlissingen goed berijdbaar is, met uitzondering van
een deel over de dam tussen Zuid-Beveland en Walcheren, waar
het weer „dijkjeswerk" wordt.
Meer rijkspolitie in
rampgebied
Ter versterking van de rijks
politie. in het rampgebied zijn
ongeveer 1.000 man rijkspolitie
uit het niet getroffen deel des
lands opgeroepen. Van dit aan
tal bevinden zich reeds 650 man
in het rampgebied, terwijl de
overige gereed staan om naar be
hoefte te worden ingezet.
Eventueel zal nog aanvulling
plaats vinden uit de gemeente
politie;
Daartoe zullen dan tijdig aan
wijzingen worden gegeven, zodat
zelfstandige aanbiedingen aan
de noodgebieden uit gemeenten
met gemeentepolitie hoezeer
de goede bedoeling daarvan
wordt gewaardeerd in het be
lang van de goede gang van
zaken achterwege dienen te blij-
SLACHTOFFERS HELPEN
SLACHTOFFERS.
De opvarenden van het s.s.
„Carthage" uit Tunis, dat tij
dens het stormachtige weer op
het strand van Scheveningen
is geworpen en daar thans
muurvast ligt, hebben hun
medeleven betoond' met de
slachtoffers in de overstroomde
gebieden. Zij hebben een geld
inzameling gehouden.
Ontelbare bossen vlas drijven
rondom een molen in 's Graven
deel. De gehele oogst van het
eiland is verloren gegaan.
Slechts vijf van de veertig polders
zijn geheel droog
De Hoeksche Waard met haar 23.000 ha cultuurgrond, plm. 40
grote en kleinere polders, veertien gemeenten en verscheidene
buurtschappen met gezamenlijk 40.000 inwoners, is zeer ernstig
getroffen door de watersnood: 25 grote en kleinere polders zijn
geheel overstroomd, 8 polders staan dras en slechts 5 zijn geheel
droog. Vier van de 14 gemeenten hebben geen last van het water.
In de tien andere zijn vele woningen overstroomd. Het ergste zijn
Numansdorp, Stryen, 's Gravendeel en Goudswaard getroffen. In
de drie eerstgenoemde gemeenten zijn vele slachtoffers te be
treuren.
In Numansdorp telt men thans
67 overledenen, allen bewoners
van de polder het Hogezand, waar
de hoofdwaterkering over een
lengte van plm. 2 km is doorge
broken en de bewoners door een
grote vloedgolf moeten zijn ver
rast. In 's-Gravendeel zyn 57
slachtoffers en in Stryen is het
aantal reeds boven de 20 geste
gen. Eerst gisteren werd bekend,
dat Zondag in Heinenoord twee
inwoners zijn verdronken.
In totaal zyn in de Hoeksche
Waard, voor zover thans bekend
is, plm. 150 personen verdronken.
Men vreest, dat dit aantal nog zal
stijgen als overal naspeuringen
zyn verricht.
In de hoofdwaterkering, die de
I Hoeksche Waard moet bescher-
I men, zijn minstens 30 breuken,
I op sommige plaatsen kilometers
breed. Het aantal gaten in de bin
nendijken is nog niet bekend,
maar het is zeer groot. Het eiland
Tiengemeten is geheel over
stroomd. Op het oostelijk gedeelte
heeft een aantal bewoners zich
nog kunnen handhaven. Anderen
zijn geëvacueerd. Ook uit 's-Gra-
vendeel, Strïjen, Numansdorp en
Heinenoord is de bevolking voor
een deel geëvacueerd. In 's-Gra
vendeel bevinden zich echter nog
duizend inwoners, die niet wilden
evacueren of die alweer terug
zijn. Honderden stuks vee zijn
verloren gegaan, terwijl de mate
riële schade zeer aanzienlijk is.
Boerderijen en huizen zijn inge
stort. De bevolking heeft bijzon
der hard gevochten om te behou
den, wat behouden kon worden.
Dank zij een prachtige samen
werking kon o.m. Oud-Beyerland
droog gehouden worden, welke
gemeente thans het voorzienings
centrum van het eiland is, waar
levensmiddelen, brandstof, mate
riaal, materieel enz. worden aan
gevoerd en verder getranspor
teerd naar de gemeenten, waar
behoeften bestaan.
Waterschapsbestuur en bur
gerlijke overheid doen met be
hulp van technici van buiten het
eiland al het mogelijke om her
stellingen te verrichten en uit
breiding van de overstroming te
voorkomen. De stemming op het
eiland is beheerst.
„WILLEM BARENDSZ"
SCHENKT 14.385.
Ook in de Zuidelijke IJszee
heeft de nationale ramp een
diepe indruk gemaakt. Men
leeft op de „Willem Barendsz"
en de vangstschepen ten volle
mee. Reeds is een geldinzame
ling gehouden, waarbij het ge
zamenlijke' personeel een be
drag van 14.385 bijeen heeft
gebracht.
De Koningin verlaat het stadhuis van Fijnaart, waar zij sprak met
geëvacueerden.
Toen wij iro de namiddag de
zelfde weg terug wilden stond
op een zijweg bij Kruiningen
een brandweerman die :>ns be
slist terugwees en ons zond
naar de burgemeester van Yer-
seke als wij toch beslist door
wilden, Met grote moeite kan
men bij deze bestuurder van
Yerseke belet krijgen. En te
recht, want hij heeft in deze da
gen meer te verwerken gekre
gen dan waarschijnlijk in zijn
gehele burgemeesters-loopbaan.
Honderden passeren dagelijks
zijn bureau, slachtoffers van
Schouwen-Duiveland, die hier
zo snel mogelijk doorgevoerd
moeten worden en als het kan
van de meest noodzakelijke kle
dingstukken moeten worden
voorzien. Een stevige matroos
staat voor zijn kamer waar de
hele dag druk wordt geconfe
reerd. „Terug over Rilland
Bath?", zeide de burgemeester.
„Bestaat niet en bovendien geef
ik alleen mijn toestemming
voor wagens met puin. welke
daar nodig, zijn voor het her
stel." „Maar wij zijn er vanmor
gen doorgekomen", zeiden wij.
„Dan heeft u geluk gehad, dat
het net het laagste tij was. Nu
staat er minstens al weer een
meter water. Als u beslist terug
wilt, kunt u via Vlissingen,
Breskens en Antwerpen".
OVER ANTWERPEN
Zonder paspoort of andere of
ficiële papieren. De Belgische en
Nederlandse douanen weten het
al: van Zeeland af mag vrijwel
ieder er door en ook bij het
binnenkomen in Nederland wor
den vrijwel geen moeilijkheden
in de weg gelegd, mits men kan
aantonen dat men inderdaad uit
Zeeland komt.
Honderden lifters staan weer
bij Vlissingen en bij Breskens en
zelfs troffen wij er een paar bij
de Antwerpse tunnel. Het zijn
voor een groot deel vrijwilligers
uit de rest van het land, die aan
de dijken hebben gewerkt en na
een paar dagen worden af_
lost. Soms is er dan geen tran
sport terug en gaan zij op eigen
houtje liften.
HIER ZUN GEEN
WOORDEN VOOR
Het is niet doenlijk het leed te
beschrijven dat men in Zeeland
ziet en men wil het de mensen
ook niet vragen.
„Wat moet ik aan een man
vragen, die zijn vrouw en twee
kinderen voor zijn ogen heeft
zien verdrinken?", zegt mijn
collega en daarmede is de jour
nalistieke onmacht om er over
te schrijven aangetoond. Men
kan nu eenmaal de ellende die
menselijke wezens hier hebben
doorgemaakt niet beschrijven.
En men kan er na twee dagen
niet meer over praten, laat staan
over schrijw- Elke zin wordt
een wrang aftreksel van de wer
kelijkheid en moet de overle
venden als een aantal nietszeg
gende woorden voorkomen.
Het is thans officieel vastge
steld, dat de burgemeester van
Rilland Bath is omgekomen. Hij
zou meegereden zijn met een
autobus waarmee hulp zou wor
den gehaald. Toen dit voertuig
moest keren, stapte hij uit en
lichtte hij bij. Op dat moment
kwam de vloed van water en
was het hem onmogelijk de bus
nog te bereiken. De chauffeur
moest op het dak van zijn voer
tuig klimmen en kon later wor
den gered. Op dezelfde plaats
werd een waterbouwkundig op
zichter, die op zijn motorfiets
reed, door het water meege
sleurd.
De heer J. M. Kakebeek, de
dijkgraaf van de Frederikapol-
der bij Krabbendijke, verzocht
ons een woord van bijzondere
hulde neer te schrijven voor de
commando's uit Roosendaal, die
met taaie verbetenheid de dij
ken hebben verbeterd en stand
hielden als anderen al weglie
pen. Aan hun werk is het gro
tendeels te danken dat deze
polder droog bleef.
ATLANTISCHE CONFERENTIE
UITGESTELD
De Atlantische conferentie, ge
organiseerd door de Ned. Raad
der Europese beweging en de
Vereniging voor internationale
rechtsorde, die op Vrijdag 6 en
Zaterdag 7 Februari zou worden
gehouden in de Ridderzaal te
"s Gravenhage, is in verband met
de noodtoestand uitgesteld. Ge
tracht zal worden de Atlantische
conferentie te doen doorgaan op
Vrijdag 30 en Zaterdag 31 Maart
Landingsterrein bij Haamstede
met beddelakens afgezet
(Van een speciale verslaggever)
De Amerikaanse hefschroef
vliegtuigen die op de Vliegbasis
Woensdrecht zyn gestationneerd,
hebben gisteren 350 a 400 perso
nen gered, merendeels inwoners
van Nieuwe Tonge, die naar het
veiliger Sommelsdyk -werden
overgebracht. De Belgische en
Engelse hefschroefvliegtuigen van
deze basis redden ongeveer 100
personen.
De Engelse en Belgische hef
schroefvliegtuigen hebben zich
verder bezig gehouden met het
verplaatsen van materiaal, het af
werpen van voedsel, kleding en
medicamenten. Alle hefschroef
vliegtuigen zijn ondanks een ster
ker wordende wind en geleide
lijke verslechtering van het zicht
met de hulpverlening voortge
gaan tot de duisternis inviel.
Ook vandaag wordt het red
dingswerk in Schouwen en Dui
velend met onverminderde kracht
voortgezet.
Helicopters vliegen onafge
broken van een op een stuk
weiland te Haamstede geïmpro
viseerd landingsterrein, dat
voor de oriëntatie van de vlie
gers met beddelakens is afgezet,
naar de zwaargetroffen plaat
sen Oosterland, Nieuwerkerk
en Ouwerkerk, waar zich op
verschillende punten volgens te
Haamstede ontvangen berichten
nog steeds mensen op hoogge
legen muren en daken bevin
den, omringd door een onaf
zienbare watervlakte.
Ook met enkele vliegboten en
motorvletten is men er op uit ge
trokken om in de omgeving van
Noordwelle op afgelegen en onder
water staande woningen te hulp
te komen.
Koningin Elizabeth
werd teruggestuurd
„Schiet op, het is hier geen
kijkdag", zo luidden de woorden
van een Britse agent, die Zondag
een wagen aanhield, toen de
chauffeur probeerde met zijn wa
gen het overstroomde gebied te
bereiken. Daarop gaven Koningin
Elizabeth van Engeland en de
hertog van Edinburgh, want zij
waren de inzittenden van de
auto, hun chauffeur opdracht te
draaien en terug te keren.
De agent had de dame in de
auto niet herkend en was met
stomheid geslagen, toen hij twee
dagen later hoorde, wat hij ge
daan had.
De koningin-heeft tijdens haar
tocht door het overstroomde ge
bied een goed overzicht van de
toestand gekregen. Overal waar
zij kwam, vroegen de mensen in
de eerste plaats om droog hout,
teneinde de huizen droog te kun
nen stoken, zodra het water ge
zakt zou zyn. Onmiddellijk heeft
de Koningin opdracht gegeven,
al het hout van Sandringham Es
tate naar de getroffen gebieden
over te brengen en aan de bevol
king uit te reiken.
De radiopost te Haamstede, het
enige station in Schouwen dat via
Steenbergen het contact met Hol
land onderhoudt, had Woensdag
ochtend bericht ontvangen dat
een aantal doden te Dreischor tot
15, te Serooskerke eveneens tot
15 en te Oosterland tot 60 was
gestegen.
Geen premie's van
soc. verzekeringen
Onder verwijzing naar de
reeds in de dagbladen opgeno
men publicatie betreffende het
verzoek van de Stichting van de
Arbeid aan de werknemers om
zo spoedig mogelijk ten minste
acht uren overwerk te verrichten
en de verdiensten uit dien hoofde
af te staan aan het Nationaal
Rampenfonds, delen de federatie
van bedrijfsverenigingen, de
Rijksverzekeringsbank, de ver-
eeniging van raden van arbeid
en de ziekenfondsraad mede zich
op het standpunt te stellen, dat
over deze verdiensten geen pre
mie ingevolge de sociale verzeke
ringswetten is verschuldigd en
dat zij ook niet voor de bere
kening van uitkeringen ingevolge
deze wetten in aanmerking
komen.
Veertien doden
in België
De bewoners van Oostende heb
ben in de vroege ochtenduren
van Donderdag een angstige tijd
doorleefd. De vloed bereikte zijn
hoogtepunt en een harde wind
deed de golven tegen de kruin
van de dijk slaan, die Oostende
tegen de zee beschermt. De zee
zag echter geen kans het terrein
dat zij sedert het weekeinde ver
loor, te herwinnen.
In het geheel zijn voor zover
Donderdagochtend bekend was,
veertien personen bij de over
stroming in België omgekomen.
De materiële schade bedraagt
drie milliard Belgische francs.
De zwaarste materiële verlie
zen werden geleden door zaken
lieden en vissers, wier goederen
niet tegen zeeschade zijn verze
kerd.
Boeren staan vee af
De boeren van Lekkerkerk heb
ben, voor zover het vee niet ge-
evacueerd is geweest, een krach
tige actie ingezet om de getrof
fen gebieden de helpende hand
te bieden.
Een eerste rondgang leverde
35 koeien, 28 pinken en 8 kalve
ren op. Ruw geschat vertegen
woordigt dit een bedrag van
33.500. Het ligt in de bedoeling,
dit veè, 71 stuks, na overleg met
het nationaal rampenfonds voor
een speciale gemeente met vesl
kleine getroffen boeren te be
stemmen.
De burgemeester van Kampen
deelt ons mede, dat 120 Kam
pereilander veehouders en Kam
per boeren buiten de stad, gis
teren in een vergadering heb
ben besloten ieder één rund af
te staan voor een nader aan te
wijzen gemeente of streek in het
getroffen gebied.
Boven Zeeland en Zuidhollandse eilanden zoeken
en helpen rusteloos de vliegers
(Van een onzer verslaggevers)
Militaire vliegers van vier naties, Nederlanders, Amerikanen,
Britten en Belgen, speuren van het krieken van de ochtend tot
dat de avond invalt over de waterwoestijnen van Goeree Over-
flakkee, Schouwen DuivelandSt Philipsland en Tholen. Snelle
jagers, zware transporttoestellen en amphibievliegtuigen, zeer
lichte „Pipercups" en zeer fragiel lijkende hefschroefvliegtuigen,
ongeveer 130 bij elkaar, doen hun werk krachtig en moedig, ver
bonden door krakende en gonzende radioverbindingen. Hier wor
den zandzakken, voedsel of medicamenten afgeworpen, daar dui
ken de verkenners diep naar het gore water. Een waarschuwing, en
kort ha dien komt een helicopter aan.
Ergens op een dak zit een
eenzame mens, verkleumd, wan
hopig te bidden om hulp. „Was
hij eerst óók alleen, daar op dat
dak?" vraagt men zich af. Mis
schien misschien ook niet
Langs een ladder, onder de nu
stilstaande helicopter, laat een
man zich zakken. Hij helpt de
eenzamen, de naamlozen en
duizenden ellendigen. Eén der
redders moet op de plek, waar
een slachtoffer gevonden wordt,
achter blijven, omdat er voor
hem in het vliegtuig dan geen
plaats meer is. Later wordt hij
wel weer opgepikt. De naamloze
van het dak is dan allang veilig.
Een ware uitkomst
Overal ziet men de vliegtuigen
zoeken en helpen. Zieken wor
den getransporteerd, gezonden
naar veiliger haven gebracht.
De verkenningsvliegtuigen diri
geren ook de „Ducks", de am-
phibiewagens, die als vette
slakken over de verdronken
eilanden kruipen.
Deze varende wagens zijn
een ware uitkomst bij het red
dingswerk. Velen kunnen
thans bereikt worden, die an
ders reddeloos verloren zou
den zijn. Met 40 tegelijk kan
men de slachtoffers snel en
veilig vervoeren.
Eerst ging het transport over
de ondiepe wateren met roei
boten, doch ook deze staken
soms nog te diep om geïsoleerde
plaatsen, te bereiken. Bij tiental
len varen grote en kleine sche
pen op de Zuidhollandse en
Zeeuwse stromen. Het weer was
vanmiddag nog kalm. Vele
schippers, die met deze wateren
niet bekend zijn, hebben hun
weg niet kunnen vinden. Som
mige boten zijn vastgelopen, en
kelen blijken bij eb boven op
een zandbank te zitten.
Schip in nood!
Rond eht middaguur klinkt een
noodkreet van het Haringvliet:
schip in nood! Verkenners, heli
copters en een amphibievlieg-
tuig spoeden zich erheen om as
sistentie te bieden. Zo werken
schepen, vliegtuigen en ducks
aan alle kanten samen om te
helpen, waar nood heerst.
Ons verkenningsvliegtuig, be
stuurd door een jonge kundige
vlieger, scheert over Flakkee.
Van Ooltgensplaat tot voorbij
Middelharnis en Sommelsdijk is
dit één watervlakte, waaruit de
daken van boerderijen, huizen
en schuren, of zeer vaak slechts
de resten daarvan, steken. Tus
sen Dirksland en Meliszand zien
wij een droog poldereiland. Ge
red? Het Is de vraag, want de
polderdijken, die het niet hiel
den, zien er zwak en afgetakeld
uit. Vliegtuigen werpen er balen
met zandzakken af. Men ziet de
bevolking graven van hun nog
van de vloed verschoonde grond
om te ze vullen. Die dijken moe
ten versterkt worden.
Over grote trajecten is de
zeedijk van Flakkee wegge
slagen. Op enkele stukken ge
spaarde polderwijken grazen
hier en daar wat runderen.
Hun aantal wordt verre over
troffen door de cadavers, die
her en der met van het water
opgeblazen lijven tegen de
dijken gespoeld liggen. Enor
me hoeveelheden wrakhout,
stro, dode kippen en varkens,
kleren en huisraad werden
door de wind tegen de dijken
en huizenresten geblazen.
De lijken der bewoners zijn
zoveel mogelijk uit deze ramp
zalige ravages gevist. Stellen
dam ligt achter zijn haventje
levenloos tussen water en slijk.
Deze door Urk geadopteerde
vissersplaats is noch aan het Ha
ringvliet, noch aan het Springes-
diep meer door dijken be
schermd.
Goeree is daardoor weer een
apart eiland geworden, waarvan
de duinrand nog slechts boven
het water uitsteekt.
Verkenning boven Schouwen-
Duiveland bevestigt de berich
ten, dat dit eiland, op de dui
nenrij na, die tot ongeveer Re-
nesse, Haamstede en Burgh reikt,
vrijwel totaal door de zee ver
zwolgen is. Brouwershaven,
Zierikzee, Bruinisse en alle an
dere plaatsen daartussen zyn
geheel of gedeeltelijk over
stroomd. Men kent ze aan de
kerktorens en vormen van de
havens. Het eiland biedt hetzelf
de beeld als Flakkee met zijn
rampzalige plaatsen als Oude
en Nieuwe Tonge. De havens
liggen vol schepen. Vliegtuigen
speuren en helpen. Roeiboten,
ducks en ook rubberboten trach
ten geïsoleerde stakkers te be
vrijden. Hulpverlening en evacu
atie zijn in volle gang. En tegen
de duinen en dijkresten ligt de
zee, die als een bruut, beest, ge
zweept door de felle orkaan, al
deze ellende veroorzaakte....
